De ramp van de „Lappland"
De staking in
IJmuiden
Donderdag 18 Juni 1936.
SCHAGER COURANT.
Tweede Blad. No. 10000
De Restauratie der Habsburgers
Toch handelsoorlog
Australië-Japan
De juiste oorzaak van de ramp.
Naar wij vernemen is de commissie, die tot taak
had rapport uit te brengen omtrent de oorzaak van
het ongeluk van het Zweedsche verkeersvliegtuig
„Lappland", tot de conclusie gekomen, dat het onge
luk het gevolg moet zijn van een noodlottige ver
gissing, die mogelijk was doordat in de cockpit van
de „Lappland" een kleine beveiliging ontbrak, die in
de andere F XXII-machines, die de K.L.M. gebruikt,
o.a. de „Papegaai", en de „Roerdomp" wel aanwezig
is.
Het hoogtegas.
Bij het vliegen op grootere hoogte krijgen de mo
toren der moderne verkeersvliegtuigen, z.g. „hoogte-
gas", d.w.z. een gasmengsel, waarbij een grootere
hoeveelheid lucht bij de benzinedamp is bijgemengd.
Geeft men echter wanneer de machine nog
op geringe hoogte vliegt, of kort na den start
reeds ^hoogtegas", dan bestaat het gevaar,
dat de motoren in de te groote hoeveelheid
bijgemengde lucht „stikken" en afslaan.
De vier knoppen, waarmede de vier motoren der
F XXII hoogtegas toegevoerd kunnen krijgen, be
vinden zich op normale hoogte, recht tegenover de
Stuurstoel van den piloot. Onder deze knoppen be
vinden zich vier andere knoppen, waarmede de
spoed der schroeven van de vier motoren versteld
kan worden. Zooals men weet hebben de schroeven
der moderne vliegtuigmotoren, allen een verstelbare
spoed. Bij het starten trekt de machine meestal om
hoog met schroeven op kleine spoed. Is de machine
eenmaal in de lucht dan worden de schroeven op
groote spoed gesteld.
Naar wij vernemen zou bij het onderzoek
naar de ramp van de „Lappland" gebleken
zijn, dat toen de piloot, de bekende Zweed
sche vlieger Ahblom, kort na den start naar
de voor hem aangebrachte knoppen tastte
om de spoed der schroeven te vergrooten,
hij daarbij de handles voor het geven van
„hoogtegas' heeft geraakt, die daardoor zijn
omgezet, wat ten gevolge had dat de motoren
afsloegen.
Slechts dank zij de koelbloedigheid van Ahblom
ïs het ongeluk nog zoo betrekkelijk goed afgeloo-
pen, want sléchts een zeer bekwaam piloot zou kans
hebben gezien het vliegtuig uit de hachelijke positie
waarin het verkeerde, op zoo meesterlijke wijze aan
den grond te zetten, als Ahblom heeft gedaan. Des
te meer valt het daarom te betreuren, dat de aan
wezigheid van een schuurtje in een hoek van het
•veld de vernieling van het toestel ten gevolge
heeft gehad en dat een passagier daarbij zoodanige
verwondingen heeft opgeloopen, dat het ongeluk
toch nog een slachtoffer heeft geëischt.
Zekeringen overbodig?
Nader vernemen wij nog, dat in de F. XXII toe
stellen, die de K.L.M. in gebruik heeft en zooals de
Fokker-fabrieken deze machines afleveren, de hoog-
tegas-handles voorzien zijn van een zekering, die
eerst moet worden losgemaakt alvorens men de
handles kan omzetten om hoogtegas te geven, een
veiligheidsmaatregel, om noodlottige misgrepen als
thans zijn geschied te voorkomen.
Bij het aanbrengen van eenige wijzigingen
in de „Lappland" in opdracht van de Zweed
sche Luchtvaartmaatschappij A.B.A. had men
het aanbrengen van deze zekering overbodig
geoordeeld, zoodat deze in de „Lappland"
ontbrak.
De Fransche minister van
finantiën over devaluatie
Aoriol een tegenstander.
Parijs, 17 Juni Ik ben een grondige tegen
stander van devaluatie, verklaarde Vincent Auriol,
de Fransche minister van financiën, in een inter
view met de „Tribune des nations". Auriol gaf hier
mede antwoord aan de devaluisten, die meenen,
dat de franc moet worden „aangepast". Verkeeren
zij in de illusie, aldus Auriol, dat in zulk een geval
het pond en de dollar op het huidige niveau zouden
blijven?
Om aan te passen ïs een vast punt noodig.
Nauwelijks zouden wij ons hebben „aange
past" of het evenwicht zou weer verbroken
worden, want de monetaire politiek der
Angelsaksische landen is in de eerste plaats
opportunistisch.
25 Milliard francs aan biljetten en 20 milliard
aan goud is aan do circulatiebank onttrokken. Een
economische opleving moet deze terugbrengen,
maar deze opleving is alleen mogelijk door een ver
hooging van het binnenlandsch prijsniveau, hetwelk
door hoogere loonen moet worden voorafgegaan.
Voorloopig geen Joodsche
immigratie naar Palestina?
Volgens in Joodsche kringen ontvangen berichten
uit Londen, wordt het reeds meermalen besproken
plan Palestina in te deelen in Joodsche, Arabische
en internationale kantons thans ernstig overwogen.
De laatste zullen in het bijzonder Haifa en het ach
terland bevatten.
Uit dezelfde bron verluidt, dat te Londen bespre
kingen met Joodsche leiders worden gevoerd over
de onmiddellijke tijdelijke stopzetting van de emi
gratie naar Palestina, die, ondanks alle uitdrukke
lijke tegenspraken toch op handen zou zijn.
Dr. SCHACHT ALS HANDELSREIZIGER.
Zakendoen in t groot.
Naar verluidt, zal dr. Schacht, de president van de
Duitsche Rijksbank, binnenkort naar Turkije gaan
om namens de Duitsche industrie het noodige ma
teriaal aan te bieden voor de versterking der Darde-
nellen, tegen gedeeltelijke betaling in goederen.
Is Mussolini er voorstander van?
Naar de Romeinsche correspondent van de „Ma-
tin" meldt, zou Mussolini gunstig staan tegenover
het denkbeeld van de restauratie der Habsburgers.
DE OOSTENRIJKSCHE TROONOPVOLGER
OTTO VAN HABSBURG.
In officicele Italiaansche kringen heeft men vol
gens dezen correspondent verklaard, dat Italië een
ijverig voorstander van restauratie zal zijn, indien
deze geschiedt in het kader van de protocollen van
Rome.
Mussolini toont zijn goeden
wil
Mussolini tot medewerking bereid?
Londen: De Romeinsche correspondent van
de „Daily Telegraph" meldt, dat Italië na ophef
fing van de sancties niet alleen de conferentie der
zee-engten te Montreux, maar ook een eventueele
bijeenkomst der Locarno-staten zal bijwonen, welke
na ontvangst van het Duitsche antwoord op de Brit-
sche vragenlijst wellicht wordt bijeengeroepen. De
correspondent verneemt echter, dat Italië's deelne
ming te Montreux of aan een Locarno-conferentie
niet onvoorwaardelijk beteekent, dat Mussolini ter
stond bereid is weer mede te werken aan de Euro-
peesche politiek.
Minnelijke regeling niet waarschijnlijk
geacht.
Tokio, 17 Juni (A.N.P.): Blijkens een rapport
van den Japanschep consul te Sydney toont de Au
stralische regeering zich weinig geneigd, de ten aan
zien van Japansche goederen gevolgde douanepoli-
tiek te herzien.
Hooge ambtenaren van het ministerie van buiten-
landsche zaken, die onmiddellijk in spoedvergade
ring bijeen zijn gekomen, zijn tot de conclusie geko
men, dat er weinig hoop bestaat op een minnelijke
regeling van het handelsconflict, en de minister van
buitenlandsche zaken zal het kabinet daarom Vrij
dag a.s. verzoeken, zich accoord te verklaren met
het advies der tariefcommissie, om de handelsbe
scherming s wet op de Japansche invoer uit Australië
toe te passen.
Groot irrigatiewerk in
Rusland
Aanleg van een stuwdam
Ackkhabad, 17 Juni (A.N.P.) Men is be
gonnen met den bouw van een stuwdam in de
Moergab, ter lengte van 1.330 meter» en ter
boogte van 21 meter. De bouwkosten zullen in
totaal 4-3 millioen roebel bedragen. De stuwdam
heeft de vorming ten doel van een meer met een
oppervlakte van 40 vierkante k.m., voor de ir
rigatie van een gebied ter grootte van 10.000
II.a., dat voor den katoenbouw is bestemd.
Aanslagen in Roemenië
Fascist verwondt socialistisch
journalist
Boekarest, 17 Juni (A.N.P.) Prof Grauer,
een broer van den directeur van bet blad „Di-
mineata" en zelf een der medewerkers aan dit
blad, is aangevallen en ernstig gewond door
jeugdige nationalisten, die doorgaan met bet
voeren van een campagne tegen de redacteuren
van de sociaal democratische bladen (,Dimi-
neata" en „Adverul". De directeur van laatstge
noemd blad, die gisteren werd gewond, verkeert
nog steeds in zorgwekkenden toestand.
VANDAAG DE BENZINE-PRIJS
VERHOOGD
Nar wij vernemen is met in gang van heden
de prijs van Shell-autobenzine alsmede die van
Dynamin, in verband met het in werking tre
den van de wet tot financiering van den ver
snelden bruggenbouw, verhoogd met cent
per liter.
Nog geen schip uitgevaren
Gisteren is er nog geen enkel schip naar zee
gegaan. Wel liepen gistermorgen hardnekkige
geruchten, dat een reederij een binnengekomen
stoomtreiler weder op de oude voorwaarden naar
zee zou laten gaan, doch deze geruchten bleken
onjuist. Het is nog steeds zeer rustig aan de
visschershaven, de orde wordt niet verstoord.
Ofschoon bet een wilde staking is zijn de
meeste betrokkenen georganiseerd. De 14 leden
van bet stakingscomité zijn alle georganiseerd,
waarvan 5 in den modernen Centralen Bond
3 in den Gbr. bond, 3 iD den R. Kath. Bond en
3 in den oud-Kath. Bond. Dit comité beeft over
't geheele land 75.000 manifesten en 15.000
steunlijsten verspreid.
De politie te IJmuiden beeft een aantal
steunlijsten en de daarop ontvangen bedragen
in beslag genomen, op grond van het feit, dat
in de gemeente Velsen alleen geldinzamelingen
mogen worden gehouden met toestemming^ van
B. en W. Tegen de collecteerende personen
werd proces-verba al opgemaakt.
B. en W. van Velsen hebben bekend gemaakt,
dat zij, die door de arbeidsbeurs zijn opgeroepen
te gaan varen en aan dezen oproep geen ge
volg hebben gegeven, ingevolge een schrijven
van den minister van sociale zaken, geen steun
meer kunnen ontvangen. Na den steun over de
week van 8-13 Juni, welke beden wordt uit
betaald. zal aan dezulken geen steun meer wor
den verstrekt. Het spreekt vanzelf, dat aan
degenen, die reeds staken evenmin hulp zal
worden verleend.
Gisteren waren 6 stoomtreilers aan den af
slag. Alle opvarenden dezer schepen hebben zich
bij de stakers aangesloten.
HIMMLER TOT HOOFD DER DUITSCHE POLITIE
BENOEMD.
Berlijn, 17 Juni (A.N.P.). De leider en rijkskanse
lier heeft op voorstel van den rijksminister van
binnenlandsche zaken, Dr. Frick, ter coördinatie van
de taak der politie in het Duitsche rijk den plaats-
vervangenden chef der geheime staatspolitie, van
Pruisen, den rijksleider der S.S., Heinrich Himmler,
tot chef van de Duitsche politie in het rijksministerie
van hinnenlandsche zaken benoemd.
ENGELAND KOOPT GIETIJZER IN RUSLAND.
Cardiff, 17 Juni (A.N.P.). De bekende blikfabri-
kanten Richard Thomas en Co. heeft in Rusland
een order geplaatst voor 100.000 ton gietijzer.
Een deel van deze order zal worden gelost te
Newport, Swansea en Llanelly, bestemd voor de
plaatselijke fabrieken.
Dit is naar men gelooft, de eerste keer, dat Rus
sisch gietijzer in Zuid-Wales wordt ingevoerd.
De geheele lading zal van Rusland naar Enge
land worden vervoerd in Grieksche schepen.
MALTA BLIJFT VLOOTBASIS
Samuel Hoare, minister van Marine, beeft,
naar Reuter meldt, in het Lagerhuis verklaard,
dat de Admiraliteit geenszins de bedoeling beeft
om, zooals bet gerucht loopt, bet gebruik van
Malta als voornaamste vlootbasis in de Middel-
landscbe Zee en als hoofdkwartier van de Mid-
dellandscbe Zeevloot op te geven. Men zal alles
<ioen, om deze basis met succes tegen een even-
tueelen aanval te kunnen verdedigen.
Verwachting: meest zwakke wind uit Oostelijke
richtingen, helder tot licht of half bewolkt, droog
warm weer verdere vooruitzichten: waarschijn
lijk nog droog en warm, behoudens kans op on
weer.
BAROMETERSTAND VAN HEDENMORGEN
8 UUR: 772.
Het dunne pijltje geeft den vorigen stand aan
TEMPERATUUR: 19 gr. C. is 66 gr. F.
TERLEP's LIKDOORNTINCTUUR,
VERHOOGT UW LEVENSLUST BIJ 'T UUR!
Prijs per flacon f0.35 Alleen in:
TERLEP's DROGISTERIJ,
Apothekers-Assistenten,
HOOGZIJDE 103. SCHAGEN.
ZONNESTRAALDAG.
Zaterdag 20 Juni a.s. komt de vereeniging „Zon
nestraal" een beroep doen op aller offervaardigheid,
voor haar werk in dienst der tuberculosebestrijding.
Zooals bekend mag woren geacht, verpleegt deze
vereeniging in haar eenige jaren geleden te Hil
versum gesticht, en geheel naar de eischen des
tijds ingericht sanatorium voor Arbeidstherapie, tu
berculoselijders van alle gezindten en uit geheel
het land, om deze patiënten met hun passenden
arbeid, het noodige weerstandsvermogen bij te
brengen, om weer als gezonde menschen en valide
werkers in hun gezinnen en de maatschappij terug
te kunnen keeren.
Deze methode van verpleging geeft, blijkens de
opgedane ervaring, schitterende resultaten en dit
werk verdient, niet alleen om zijn idieele bedoeling,
maar zeker ook om zijn practische en nuttige maat
schappelijke beteekenis, ieders sympathie en daad
werkelijke steun, welke, naar het comité voor col
lecte dan ook vast vertrouwt, de ingezetenen onzer
gemeente in klinkende munt zullen willen toonen.
Ieder zal dus zeker de collectrices, die op den
collectedag met de „Zonnestraalbussen" rondgaan,
en die dit geheel ontbaatzuchtig en uitsluitend om
het. goede doel te dienen, doen, met een gave in de
bus verblijden, opdat er een mooie opbrengst worde
verkregen als een toonbeeld van hier levenden
prachtigen zin tot helpen aan hen, die door de t.b.c.
gegrepen zijn en op „Zonnestraal" herstel zoeken.
Het devies zij dus op 20 Juni:
„De Sterken voor de Zwakken".
Het plaatselijk comité:
L. VAN RIJSWIJK.
Zuster B. J. R. BOKS.
J. BURGER.
P. KROOK.
SCHOOLFEEST R.K. SCHOOL.
Indien de lijsten genoeg opbrengen, ligt het in de
bedoeling het schoolreisje met de kinderen van de
R.K. school te doen houden op 21 Juli.
SCHAGEN-NIEUWS.
Hedenavond speelt het P.W.N.-elftal tegen Scha-
gen veteranen, 7.30.
Vrijdagavond: Schagen-comb. tegen Dirkshorn 1,
op het terrein van Dirkshorn, 7.30 (n.t.)
J. Everts
A. Molenaar G. Koch
H. Naber P. Schoorl J. v.d. Oord
T. Moransart L. Schoorl E. Rus D. Ruig J. Franzen
Res.: J. Broer, Jb. Broersma.
Zondag 19 Juni Schager bekerwedstrijden:
Schagen 1—N.V.V. 1, 11 uur.
P. Schoorl
J. Peetoom M. Slikker
J. Weeland A. Slikker P. Boon
H. Veenstra D. Schoorl S.S. W. J. Biersteker
C. de Moor
Res.: S. Grootes, A. de -Wit, T. Moransart.
BOERDERIJ AFGEBRAND.
Oirschot. Gistermorgen te omstreeks half elf
ontstond brand in de boerderij, gelegen aan de
Broekstraat te Spoordonk, onder de gemeente Oir
schot, bewoond door het gezin van den heer W. van
Oirschot en eigendom van de familie Boogaerts te
Helmond. De bi-and, welke ontstaan is, toexi de heer
Oirschot. zich alleen in het huis bevond, werd het
eerst door een voorbijganger ontdekt. Het rieten
dak stond toen reeds geheel in brand. Hoewel de
brandweer spoedig ter plaatse was, kon zij niet voor-
komexx, dat de boerderij in vlammen opging. Van
den inboedel kon niets gered worden.-Het vee be
vond zich niet meer in de stal. Een begin van
brand dat door het ovei-waaien van vonken, in een
tegenover gelegen boerderij van den heer M. van de
Pol ontstond, kon gebluscht worden.
De schade wordt door verzekering gedekt. Omtx*ent
de oorzaak van den brand is niets bekend.
MILITAIR VLIEGTUIG TE SOESTERBERG
OMLAAG GESTORT.
Bestuurder bleef ongedeerd.
Soesterberg, 17 Juni: Hedenmiddag te on
geveer 3 uur is eexx militair vliegtuig van het type
C 5, genummerd 506, in de bosschen aan deix rand
van het vliegterrein te Soestei'berg te pletter ge
vlogen.
De bestuurder, een aspirant reserve-officier, wilde
met het vliegtuig dalexx, doch vloog zoo laag, dat
het met de toppen der hoornen in aanraking kwam
en omlaag stortte.
Het toestel werd geheel vernield, terwijl de be
stuurder, wonder boven wonder, ongedeerd bleef.
Het toestel is, voor zoover noodig, gedemonteerd en
door militairen naar het vliegterrein ovei'gebracht.
TEELT VAN GENEESKRACHTIGE EN
AROMATISCHE KRUIDEN.
Commissie van advies ingesteld.
Bij beschikking van den minister van landbouw
en visscherij van 16 Juni 1936, is ingesteld een com-
rrxissie, welke tot taak zal hebben, voornoemden mi
nister een rapport uit te brengen aangaande de
teelt, den handel en de verwerking van geneeskrach
tige, aromatische en aanverwante kruiden, voor zoo
ver een en 'ander voor ons land van belang kan zijn.
In die commissie zijn benoemd: prof. dr. V. C. de
Gi'aaff, hoogleeraar aan de rijksuniversiteit te
Utrecht, V. J. de Maar, directeur der N.V. Koninklijke
PhaiTnaceutische fabx'ieken v.h. Brocades-Stheeman
en Pharmacia, te Meppel, en ir. C. M. van der
Slikke, riikstuinbouwconsulent te Leeuwarden.
DE ONTPLOFFINGSRAMP IN ESTLAND.
Totaal 60 dooden.
Definitief is thans vastgesteld dat bij de ontplof
fingsramp in de nabijheid der hoofdstad 60 men
schen om het leven zijn gekomen. De lijken kun
nen in de meeste gevallen niet geïdentificeerd
worden. Het aantal gewonden bedraagt 30. Het
reddingswerk werd zeer bemoeilijkt, doordat tot 18
uur na de ramp nog ontploffingen plaats hadden.
De begrafenis der slachtoffers, die door den
staat verzorgd wordt, zal Vrijdag geschieden. Alle
vermakelijkheden en openbare voorstellingen op
dien dag zijn verboden.
