Rondom de groene tafel. De economische perspectieven van haven en kanaal te Schagen. Woensdag 8 Juli 1936. 5CHAGER COURANT. Tweede blad. No. 10014 Hora est Het uur is geslagen Auto tegen tram gebotst Mr. Verschuur volgt prof. Aalberse op Aan den vooravond van de officieele in gebruik stelling van de nieuwe haven en het kanaal bij Schagen, moge hier een summiere beschouwing wor den gewijd aan de economische perspectieven van- deze nieuwe waterwerken. En dit des te gereeder, waar toch in den laatst en tijd, onder den druk der economische crisis en de toename van het autover keer, maar al te graag de meening verkondigd wordt, dat aan deze waterwegen niet de minste behoefte meer bestaat en de voor deze werken uitgegeven gelden beter voor andere doeleinden aangewend had den kunnen worden. Hebben zij, die aldus spreken, wel gelijk? Hebben deze waterwegen voor Schagen en omstreken geen betekenis meer, en is het economische nut hier van werkelijk zóó gering? Is hier werkelijk sprake ,van geldverspilling? Toen de met het oog op deze Westfriesche ka nalen zoo bekend geworden commissie-Van Aalst was ingesteld, heeft zij niet geaarzeld terstond een be kwaam ingenieur, en wel niemand minder dan Ir. J. A. Ringcrs, in den arm te nemen om de tech nische zijde van het kanalenvraagstuk te onderzoe ken, en de commissie te dier zake te rapporteeren. Ir. Ringers heeft zich op voortreffelijke wijze van deze taak gekweten, en heeft zelfs niet geaarzeld om ook de noodige aandacht te schenken aan de finantieele - en economische factoren, welke aan dit vraagstuk vastzaten. Iii het jaar 1922 bracht hij een lijvig rapport uit, waarin ook zeer lezenswaardige beschouwingen worden gewijd aan de economische factoren rondbm het kanalenplan. De conclusies, waartoe dat rapport komt, zijn in hoofdzaak geba seerd op de gegevens van land- en tuinbouwcorpora- ties, gemeentebesturen, groot-ondernemingen op het gebied van bouwmaterialen, brandstoffen en derge lijke, en veilingen in deze streken. Deze gegevens dateeren natuurlijk uit de jaren vóór 1922, en er is sindsdien veel veranderd. Wij leven circa 15 jaren later, een tijdruimte, welke ruim was aan economi sche schommelingen en technische vooruitgang. We zitten nog diep in de malaise, en het vervoer per vrachtauto heeft een groote vlucht genomen, waar door men aan het verkeer te water maar weinig kans meer geeft. Maar al is er dan ook veel-veranderd, toch blijven de gegevens van 1922 hun groote waar de behouden, omdat immers de plannen, welke nu eerst tot uitvoering komen, gegrond zijn op die ge gevens. Het loont dan ook zeker de moeite om daar op voortbouwende, een oogenblik stil te staan bij de .vraag, of in 1936 en volgende jaren dit nieuwe ka naal met zijn haven te Schagen nog wél zooveel economisch nut zal hebben als men voorheen bij het ontwerpen der plannen daarvan heeft venvacht. En dan valt reeds aanstonds op, dat deze water werken in de eerste plaats hun nut zullen moeten hebben voor land- en tuinbouw. Wij zitten in dit Noordelijk deel van onze provincie rondom in de veeteelt, de landbouw en de tuinbouw, en het wekt dan ook geen verwondering, dat onze aandacht aller eerst daarop gericht wordt. Is vervoer te water voor deze bedrijven van eenige beteekenis? Ongetwijfeld .wel. Doordat de mogelijkheid voor transport der pro ducten wordt vergroot en vooral goedkooper vervoer wordt geschapen, zal de teelt dezer producten zich gaan uitbreiden. Juist voor dergelijke producten is vervoer te water zoo geschikt, omdat dit vervoer zoo .voordeelig mogelijk moet geschieden, en niet op snel- vervoer is aangewezen. Het tot stand komen van een kanaal tusschen Stolpen en Kolhorn met een haven in Schagen, schopt de gelegenheid tot vervoer over grooten afstand op zeer voordeelige wijze, wat met het oog op den nieu wen Wieringermeerpolder van groot belang is. Over lading en gebruik van verschillende vervoermidde len zal niet meer noodig zijn, en dat komt aan de kosten van transport ten goede. Er zal dus besparing op de kostenrekening verkregen wordgn, waardoor het produceeren dier voortbrengselen loonender wordt, wat uitbreiding van de teelt tengevolge zal hebben. En er is nog voldoende ruimte beschikbaar, zoodat zoowel extensief als intensief uitgebreid karL worden. De bodemgesteldheid van West-Friesland leent zich uitstekend voor uitbreiding, vooral voor aardappelen, terwijl ook nog meerdere Hectaren voor tuinbouw aangd^end kunnen worden. Daardoor ontstaan marktcentra, zooals de geschiedenis ook heeft ge leerd. Men zie slechts naar de markten te Groote broek, Langendijk, Avenhorn. Allemaal plaatsen, welke zeer goed te water te bereiken waren en zijn| en die het middelpunt zijn geworden voor den aan voer van tuinbouwproducten. Een dergelijk gevolg zal nog eerder intreden, wanneer dit centrum ook voldoende waterwegen bezit om den afvoer te kun nen verzorgen naar die gebieden, waar men de te veilen producten of andere artikelen moet verbrui ken. Door uitbreiding van den land- en tuinbouw ontstaat immers weer toename der bevolking in de betrokken streek, en men zal er dus meer verbruiks- artikelen noodig hebben. Daaronder bevinden zich weer artikelen, welke zich zeer speciaal leenen voor .vervoer per schip. Men denke slechts aan brand stoffen (turf- en kolenschepen), en ook bouwmate rialen. Was niet de bouwmaterialcnhandel Stoel te Alkmaar de eerste, die een terrein aan de haven heeft gekocht, zelfs nog voordat de haven gegraven was! Dit bewijst wel de juistheid van bovenstaande prognose. Voor Schagen en omstreken geldt dit alles in het bijzonder. Schagen is reeds distributiecentrum, maar haar verdere ontwikkeling als zoodanig is steeds tegengehouden, doordat Schagen slechte landwegen Mr. Br. J, A. E. BUISKOOL en geen waterwegen van eenig nut had. Slechts zeer kleine motor-vrachtscheepjes konden Schagen berei ken, en met hoeveel ellende voor de schippers ging dit niet gepaard! Schagen is ook als marktplaats van beteekenis voor het Noorderkwartier, vooral voor Koegras, Anna Paulowna, Zijpe en de Oostelijk gelegen polders, waarbij zich thans gevoegd heeft de nieuwe Wierin germeerpolder. Schagen zal zich erop instellen moe ten, dat zij het grootste gedeelte van dit nieuwe ge bied tot marktplaats zal kunnen en dus ook moeten dienen, en dat van hieruit weer de distributie naar dat uitgestrekte gebied verzorgd kan worden. Weest dus paraat! Laat niets onbeproefd, om deze twee zijdige taak te vervullen, Schagen! Wij hebben nu een zeer goede waterverbinding met het Noord-Hol- landsch Kanaal, dat tot nu toe voor ons vrijwel zonder beteekenis was, en anderzijds is het Kanaal naar Kolhorn de aangewezen weg voor den nieuwen pol der. Wij zijn dus uit ons isolement verlost, en wij dienen dit feit goed te verstaan en er de vruchten van te plukken. De Schager middenstand is nijver en bij de pin ken. Zij is in staat geleken haar Aaak als-schakel tusschen productie en consumptie te vervullen. Maar zij heeft nu weer nieuwe vooruitzichten gekre gen, en zij zal niet schromen deze gelegenheid met beide handen aan te grijpen. Wij kunnen dus voor uit, als we maar willen! Ook voor het vervoer van vee naar en van Scha gen zijn nu ruimere mogelijkheden geschapen. Dit spreekt voor zichzelf. Industrie kennen we in deze streken maar weinig. Gemis van goede watemvegen hield de vestiging van fabrieken tegen. We hebben nu de mogelijkheid tot vestiging gekregen, en we zullen daarvoor pro paganda moeten maken. Industrie geeft werk, en waar werk is, heerscht welvaart. Is er geen land bouworganisatie, die de stichting van een suiker- bietenfabriek onder de loupe wil nemen? Ik heb mij laten vertellen, dat de opbrengst van de suikerbie tenteelt, normaal gesproken, hoog is, en dat de gron den in West Friesland voor deze teelt geknipt zijn. Is er dan geen reden om dit alles te bevorderen, ten einde tot de stichting van een eigen fabriek te ko men? Ik meen van wel. Ook zuivelfabrieken worden bij voorkeur aan het water gebouwd. Met de uitbreiding van de cultures zal gepaard gaan een grootere behoefte aan kunstmest. Ook dit artikel leent zich bij uitstek voor vervoer te water. Uit dit alles valt af te leiden, dat de voorwaarden voor een levendig vervoer te water gesteld zijn. Het gaat er nu maar om die voorwaarden te verwezen lijken. Daarvoor moet gewerkt, ja zelfs hard gewerkt worden. Hier is geen sprake van een eng belang van één plaats, maar van een groot belang van de geheele streek. Wij zullen dus de handen inéén moe ten slaan om op groote schaal deze perspectieven te onderzoeken, ten einde de juiste richting voor verhoo ging van de welvaart van West Friesland te vinden. Het is echter al zeer veel waard, wanneer wij al thans tot de erkenning willen komen, dat West Friesland heeft gekregen een nieuwe mogelijkheid tot ontwikkeling. Is men eenmaal tot die erkenning gekomen, dan volgt de rest met een beetje goede wil en krachtig initiatief vanzelf. Het kan, dus het moet! Laat ons mooie Noorderkwartier eensgezind optrekken. Laten wij een op breeden grondslag sa mengestelde economische commissie in het leven roepen, welke zich tot taak stelt: verhooging van de welvaart van de geheele streek. Een der middelen daartoe, en zeker niet het geringste, is het in het leven roepen van een druk scheepvaartverkeer. Ook dit vervoer eischt zijn plaats op. Voor vervoer per spoor en auto blijft meer dan genoeg ruimte over. De economische wetten treden vanzelf regelend op, en elk vervoer krijgt datgene, waartoe het het meest geschikt is. Bevordering van vervoer te water schept vervoerstoename in 't algemeen, en heeft daardoor ook zijn gunstige werking voor andere wijzen van vervoer. Er is daarom geen plaats voor bekrompen eigen belang, mits men de plaats van ieder vervoer maar goed onderkent. Carpe diem! Grijp den dag! Het oogenblik' is daar en het uur is geslagen. Moge het wel verstaan wor den! Mr, Dr. J. A. E. BUISKOOL. Schagen, 9 Juli 1936. j Het kruispunt bij Laren maakt weer slachtoffers. Laren, 7 Juli. Gistermiddag om even over half vijf is op het kruispunt Hilversumsche wegRijks straatweg een taxi uit Nijmegen, bestuurd door den chauffeur H. van Eek legen een motorwagen van de Gooische tram gereden. De taxi, die in de richting Amersfoort reed, naderde met groote snelheid het gevaarlijke kruispunt, waar gelijktijdig de motorwa gen van de tram, die van Laren kwam, ging passee- ren. De signalen, die de bestuurder van de tram ge geven heeft, zijn blijkbaar door den taxi-chauffeur niet gehoord. Hij zag den motorwagen althans pas op het laatste oogenblik. De chauffeur heeft nog ge tracht naar rechts uit te wijken, doch de aanrijding was onvermijdelijk. Met een hevigen slag botsten beide voertuigen te gen elkaar. De gevolgen waren ontzettend. De tram werd uit de rails gelicht en bleef zwaar beschadigd op den weg staan. Van de taxi waren slechts brok. stukken over. De chauffeur had eenige bloedende snijwonden opgeloopen en klaagde over pijn in den rug. Erger waren evenwel de beide passagiers, de gebroeders Jansen, resp. eigenaars van Hotel Jansen en i.De Nieuwe Kerseboom' te Nijmegen en exploi tant van het Lunapark te Amsterdam, er aan toe. De heer Jansen uit Nijmegen raakte bekneld en sloeg met het hoofd tegen de voorruit van den wagen. Met een schedelbasisfractuur en inwendige kneuzingen is hij in het St. Jans-ziekenhuis te La ren opgenomen. Zijn broer had diepe wonden aan het gelaat opgeloopen en werd eveneens naar het zie kenhuis vervoerd. Het tramverkeer ondervond eeni- gen tijd vertraging. „SIAMEESCHE" TWEELING GEBOREN. Te Michigan is een „Siameesche" tweeling geboren, twee meisjes, waarvan de een dood ter wereld is ge komen, en de andere nog in leven is. De doktoren achten het evenwel nutteloos de beide lichamen langs operatieven weg te scheiden, daar de ver wachting is, dat ook het andere meisje spoedig zal overlijden. Nader vernemen wij dat ook het tweede meisje is overleden. ALS RIJKSBEMIDDELAAR IN HET 4DE DISTRICT. Mr. VERSCHUUR. Bij Koninklijk Besluit van 1 Juli is met ingang van dien datum aan den heer prof. mr. P. J. M. Aalberse te 's-Gravenhage op zijn verzoek eervol ontslag verleend als FJjjksbemiddelaar in het 4e district, onder dankbetuiging voor de vele belang rijke diensten, door hem in die functie bewezen, en is benoemd tot Rijksbemiddelaar in het 4e district Mr. Verschuur, oud-minister van Economische Zaken. ONTVLUCHTE GEVANGENE DOODGESCHOTEN. De Ley del Fuga (wet op onvluchting in Nicara gua) krachtens welke ontvluchte gevangenen dood geschoten mogen worden, is vandaag toegepast, toen de beruchte gifmenger, Oliverie Sastaneda door de nationale garde werd doodgeschoten toen hij trachtte uit de gevangenis te Leon te ontkomen. Hij was in Augustus van verleden jaar tot 20 jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens vergifti ging van vier personen, die tot de society van Leon behoorden. Deze zaak heeft destijds overal in mid- den-Amerikt zeer de aandacht getrokken, daar het het eerste bekende vergiftigingsproces in dit deel der wereld was. EEN EDELACHTBARE ALS FILM DIVA. DE BURGEMEESTER NOG WAT ONWENNIG TEGENOVER HET VROUWELIJK RAADSLID. Het groote vraagstuk waarvoor elk vooruitstrevend menschenkind zich geplaatst ziet is: hoe word ik be kend. Reeds in de grijze oudheid deed men de meest dwaze dingen om maar de onstervelijkheid deelach tig te worden. In onze nuchtere twintigste eeuw echter is het niet langer de onsterfelijkheid, welke lokt, maar heeft men meer op met de verheerlijking van de eigen persoon en verbetering van de eigen maatschappe lijke positie. Vandaar dat er tegenwoordig niemand meer ge vonden wordt bereid om groote kunstwerken te ver nietigen met het uitsluitend doel zijn naam voor het nageslacht te bewaren. Een andere zaak is of men tot deze dwaze daad niet zou overgaan als er gewin of reclame in stak. De meest potsierlijke dingen haalt men uit om, in verband daarmee, maar de aandacht op zich te vesti gen. Film-diva's wagen zich enkele keeren per jaar in een nieuw huwelijksbootje, enkel en alleen om de reclame. Ze laten paarlen colliers stelen, verzekeren hun kleine teen tegen breuk, laten hun kinderen door een zestal negers dag en nacht bewaken: alles reclame. Een gewoon sterveling stuurt circulaires, loopt def tig, draagt een bizonder hoedje of houdt een gloed volle speech bij het vertrek van den burgemeester, alles tam-tam, alles reclame! Het is werkelijk niet te begrijpen wat al niet wordt bedacht om maar op te vallen, om maar reclame te maken. Wij allen snakken naar een goede inspiratie, die ons weer eens wat voordeel kan brengen. En daarom ben ik zoo in en in jaloersch op onze gemeenteraads leden. Zoo'n Edelachtbare is gewoonweg door de goden gekust. Hij behoeft geen slapeloozc nachten op zijn sponde door te brengen om naar idééën te hengelen, doch hij, daar op de stoel der eere gezeten, doet zijn mond maar open en de ijverige pennen der journa listen komen in beweging en enkele uren later bren gen de cylinders der rotatiepersen zijn gedegen wijs heid onder de menschen. En des te aandoenlijker men het nu maar maakt, des te meer kiezers zweren bij deez' wijs profeet. Zoo ongeveer moet men de houding verklaren, welke ons raadslid v. Erp, Maandagavond tijdens de Raadszitting aannam, bij de behandeling van het voorstel van B. en W. tot het verleenen van f500. subsidie ten behoeve van de te houden Kanaal feesten. Wacht, denkt ons donkergekielde raadslid. Daar heb je een kans. En dus hing hij een zielig beeld op van den nood dor tijden, sleepte er de verbree ding van het Noord bij en eindigde zijn tam-tam- speech met heel pathetisch te beweren, dat hij, de vriend der armen, de f500.zou bestemmen voor turf en cokes ovor behoeftigen. Als dat niet helpt, dan helpt niets. Alweer een lokmiddel voor een deel kiezers! Tam- Tam. Gek, dat onze Edelachtbare niet bij zijn Germaansche geestverwanten in den leer gaat. Die weten wat reclame is. Goebbels, de reclame-reus, weet beter dan onze Edelachtbare heer Van Erp, hoe hij welvaart moet scheppen. Die weet van de opening van een weg of een kanaal een demonstratie te maken, zóó massaal en zóó grootsch, dat onze Kanalen-commissie er een stumperd bij is. Die fascist schi'oomt ftSët om daar wat voor neer te tellen en begrijpt, dat de kost voor de baat uit gaat en de meest edele vorm van armenzorg is de verhooging van de welvaart. Hoe armzalig stak daar de houding van ons raadslid bij af. Deze weet heel goed, dat alleen al de reclame, die tot dusver in de groote pers voor onze Kanalen- opening is gemaakt, veel meer dan vijfhonderd gulden waard is, hij weet dat straks een leger pers fotografen en journalisten Schagen zal binnenruk ken en heel Nederland zal lezen van dat centrum plaatsje in Hollands Noordpunt, dat thans haven plaats is geworden. Hij weet drommels goed, dat die reclame met geen duizenden is te betalen, maar toch de armzalige geste! Ziehier gij arme, hier is Uw pleitbezorger, hier is de man die het goed met U meent! Hoe fijntjes wist wethouder Buiskool hem te ant woorden, dat de commissie hier had overgenomen een taak, welke eigenlijk op de gemeente zelf rustte en dan zeker duizenden meer van de gemeentelijke schatkist zou hebben gevraagd. En leukweg zeide hij, niet te begrijpen dat de heer Van Erp, die toch altijd zoo'n ijveraar voor versterking van Schagen's posi tie is geweest en feesten steeds sterk had geanimeerd, altijd feestcommissielid was, thans bij dit historische gebeuren zoo'n benepen en bekrompen houding aan nam. Het bleek overduidelijk dat het voorstel van B. en W. er met vlag en wimpel zou doorgaan, toen slechts de heer Bijlsma zich voor halveering van het bedrag uitsprak. En zoo kreeg dan de Kanalencommissie haar f 500, en wij hopen nu nog maar dat dit geld in hooge mate zal bijdragen om de aandacht op Schagen als centrumplaats te vestigen en daardoor overvloedig, vruchten zal afwerpen. Veel behelsde de agenda overigens niet. Zij was- weinig belangrijk en nog minder interessant. Slechts de heer Dekker wist een puzzletje aan het college voor te leggen over stagnatie in het electrisch net. Het zou echter zeer wenschclijk zijn als dit' raadslid in het vervolg een duidelijker omschrijving van dergelijke gevallen wist te geven. Of de schuld werkelijk bij het Gemeentelijk bedrijf lag, viel niet uit zijn beschrijving op te maken en de burgemees ter wist de kwestie dan ook, zeer terecht, aan open bare bespreking te onttrekken. Aan gepraat in de ruimte heeft niemand iets. Toch is zoo'n halve voorbereiding altijd jammer, omdat daardoor soms dingen in het duister blijven, welke het licht der openbaarheid dringend van noo- de hebben. Ons vrouwelijk raadslid, Mej. Kamp, heeft haar maiden speech gehouden met de vraag waarom maar niet meteen een havenmeester is benoemd, nu de Raad toch over de Kanalen en de haven discusseer de. Als Mej. Kamp een jaartje meer praktijk heeft, doet ze zulke vragen niet meer. Nu werd ze er zeer hoffelijk door den Voorzitter op attent gemaakt, dat moeilijk een dergelijke func- tionnaris kan worden benoemd zoolang de heffing der havengelden nog niet is vastgelegd. Het viel ons op. dat do burgemeester, tegenover zijn vrouwelijke discipel nog wat onwennig deedr Ietwat huiselijker, smeuiger zouden wij zeggen, dan tegen de heeren. Misschien verkent onze burgemeester het terrein nog een weinig, omdat hij het natuurlijk is afge leerd om met vrouwelijke raadsleden rekening te houden. Althans de beminnelijke lach die zijn woorden vergezelde toen hij mej. Kamp haar foutje onder 't oog bracht moet haar toegevend hebben gestemd; van repliek zag ze althans af en dat wil hij vrou welijke raadsleden heel wat zeggen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1936 | | pagina 5