Het kerkelijk vraagstuk
Zaterdag 18 Juli 1936.
SCHAGER COURANT.
Vierde Blad. No. 10021
ia Duitschland
Beschuldiging aan het adres
van de regeering
Joodsch leger in
Palestina
De C.P.N. en de
a.s. verkiezingen
Dc spellingskwestie
U neemt geen
stoffer en blik
Eerlijk is eerlijk
1. 2. 3. is *t best
Lloyd George over
den wereldoorlog
Vesfigf Sir Henry Deterding zich
in Duitschland?
Poolsch vliegtuig in
zee gestort
Noodlottig auto ongeval
bij Assen
PROTEST VAN DE LEIDERS DER
BELIJDENISKERK AAN HITLER
OVER DE MISLEIDINGEN DER
EENHEIDSBEWEGING.
Londen. Naar de bladen melden
hebben de Duitsche leiders der Evange
lische belijdeniskerk aan Hitier een pro
test doen toekomen, waarin zij verkla
ren, dat de misleidingen, die met het
oogmerk der eenheidsbeweging in naam
van het volk plaatsvinden, en de anti-
kerk compagne Duitschland's moreel
in gevaar brengen.
Verder verklaren zij: „Wij vragen voor ons volk
(vrijheid om in gode te wandelen, opdat onze klein
kinderen niet hun grootvaders zullen vervloeken die
;een staat op aarde opbouwdén, doch den staat van
gods koninkrijk voor hen sloten.
Zij protesteeren verder tegen de systematische
(Ondermijning van den invloed van de kerk op jong
en oud en verzekeren, dat de anti-semietische be
weging in strijd is met het christendom.
Zij voegen hieraan toe: „Wij moeten den Fuehrer
waarschuwen, dat heel vaak de aanbidding, die hem
'ten deel valt, slechts god verschuldigd is. Heden ten
dage worden zijn denkbeelden gebruikt als basis
ivoor alle beslissingen omtrent moraal en wet en
wordt hijzelf gehuld in de godsdienstige waardigheid
[van priester des volks, zelfs van bemiddelaar tus-
gchen volk en god".
Het protest werd aan Hitier toegezonden kort na
Pinksteren en naar Reuter verneemt, werd minister
Kerrl ervan in kennis gesteld, dat het protest open
baar zou worden gemaakt, indien pp 1 Augustus
geen antwoord zou zijn ontvangen. Het omvat 4000
woorden en er wordt achtereenvolgens in geprotes
teerd tegen het bestaan van concentratie-kampen in
Duitschland, tegen de maatregelen van de geheime
staatspolitie, tegen beweerde vervalsching der stem
men bij de laatste verkiezingen, en tegen wat voor
.vergoding van Hitier wordt gehouden.
Het stuk is onderteekend door Nie-
moeller, Middendorff, Asmussen en vele
andere leden van den raad en het be
stuur der oppositioneele kerk. Met be
trekking tot de laatste verkiezingen zegt
het stuk, dat de eischen van het volk
gesteld werden boven die der waarheid
Bovendien wordt de regeering beschul
digd van opzettelijke ontkerstening van
het volk.
HET ZOU 50.000 MANNEN EN
.VROUWEN TELLEN.
Naar de „News Chronicle" meldt, bestaat er met
medeweten van de Bntsche regeering in Palestina
thans een volledig bewapend en goed georganiseerd
Joodsch leger, dat 50.000 mannen en vrouwen zou
tellen. Dit leger is het Joodsche verdedigingscorps.
Het is uitgerust met de nieuwste modellen machine
geweren, geweren, bommen en granaten en met
groote voorraden munitie. Het heeft zijn eigen
transportdiensten en Roode Kruis-eenheden, zijn
.eigen systeem van seinen en draadlooZte verbindin
gen in heel Palestina.
Het corps was oorspronkelijk gesticht door de
eerste Joodsche kolonisten onder het Britsche man
daat om zich te beschermen tegen plotselinge aan
vallen der Arabieren. Geleidelijk heeft het zich ont
wikkeld tot een uitgebreide organisatie, versterkt
door duizenden jonge immigranten uit Duitschland.
Het is opgebouwd volgens het communistische cel-
lenstelsel; elke groep omvat zeven mannen, met in
begrip van den leider, zoodat indien de regeerïng
er tegen zou willen optreden, niemand meer dan
zes andere leden van de organisatie kent.
Aan het hoofd staat een geheim comité, waarin
zitting hebben vertegenwoordigers van het politie
ke, het industrieel© en het sociale leven van het
Joodsche nationale tehuis in Palestina.
Een van de eerste dingen bij het opbouwen van
het corps is geweest om in zoo goed als alle Jood
sche kolonies, landbouwnederzettingen en dorpen
een fort of versterkt huis te vestigen, waarin bij
een aanval vrouwen en kinderen zouden kunnen
worden verdedigd. De muren van deze gebouwen
Zijn zoo vervaardigd, dat er in een oogenblik door
het verwijderen van steenen of paneelen van beton
schietgaten in kunnen worden gemaakt. Over het
heele land zijn er verder geheime bewaarplaatsen
van wapens en munitie. In afgelegen gebieden en
ondergrondsche banen worden schietoefeningen
gehouden. Ook vrouwen worden in den wapenhan
del geoefend. Er zijn in den laatsten tijd proeven
genomen om landbouwtractors in pantserwagens te
.veranderen door ze van platen te voorzien.
[ABNORMALE HITTE IN SOVJET-RUSLAND
Moskou In de Russische Poolgebieden
heerscht op het oogenblik een tropische hitte.
Men heeft temperaturen gemeten tot 30 graden
G. hetgeen sinds menschenheugenis niet is voor
gekomen. In Zuid-Rusland steeg de temperatuur
tot 40 graden in de schaduw en er hebben, zich
talrijke gevallen van zonnesteek voorgedaan.
Voorstel tot een eenheidslijst met de
S.D.A.P.
Amsterdam. De Communistische Partij
van Nederland beeft zich met een schrijven gewend
tot het partijbestuur der S.D.A.P., naar aanleiding
van de a.s. parlementsverkiezingen.
Daarin wordt verklaard, dat de a.s. verkiezings
campagne gericht moet zijn op een verandering van
het regeeringsbeleid, waarbij inplaats van de hui
dige „aanpassingspolitiek" een politiek komt, in
overeenstemming met de wenschen van de over-
groote meerderheid van het Nederlandsche volk.
Verder wijst de C.P.N. erop, dat een nieuwe si
tuatie wordt geschapen, doordat voor het eerst de
N.S.B. aan de Tweede Kamer-verkiezingen zal
deelnemen.
Dit maakt een nieuwe strijdformatie noodzakelijk,
waarbij alle partijen, die de democratische en grond
wettelijke rechten des volks wenschen te behouden,
verhoeden, dat de N.S.B. groeit door de verdeeld
heid der tegenstanders.
De C.P.N. wijst op de verheugende resultaten, die
de samenwerking der anti-fascistische krachten in
een land als Frankrijk heeft geboekt, waar aan het
fascisme daardoor ernstige slagen zijn toegebracht.
De bedreiging van de onafhankelijkheid van Ne-
derland van de zijde van het fascistische Duitsch
land, aldus het schrijven maakt het tevens tot
een belang van de eerste orde, dat de N.S.B. deze
voorpost van het Ilitler-fascisme in Nederland
wordt teruggedrongen.
De C.P.N. doet daarom een beroep op het partij
bestuur van de S.D.A.P. om in het belang van het
Nederlandsche volk onderhandelingen te openen om
te komen tot een eenheidslijst, waarop de candidatcn
van de S.D.A.P. en C.P.N. gezamenlijk voorkomen.
De C.P.N. stelt zich bij de a.s. verkiezingen niet
ten doel eigen verkiezingslijsten te verkrijgen ten
koste van de democratische partij, doch streeft naar
den nederlaag van de fascistische en reactionaire
groepeeringen.
Zij stelt daarom voor een niet-aanvalsverdrag tus-
schen deze democratische partijen.
I
LETTERKUNDIGEN VRAGEN EEN
PLAATS IN DE NIEUWE COMMIS
SIE VAN ONDERZOEK.
's Gravenhage. De vereeniging van Letterkun
digen heeft aan den Minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen een adres gezonden met be
trekking tot de spellingskwestie.
In dit adres zegt het bestuur, dat de vereeniging
zich verheugt over het feit, dat de minister een
commissie heeft ingesteld, ten einde het vraagstuk
der spelling van de Nederlandsche taal opnieuw te
bestudeeren en tot een waarlijk nationale spelling te
komen, die het Nederlandsche volk in zijn geheel
zal kunnen aanvaarden.
De vereeniging heeft evenwel tot haar teleurstel
ling. moeten opmerken, dat in deze commissie tot dus
ver niet zijn opgenomen een of meer leden van de
vereeniging van letterkundigen.
Zij' is overtuigd, dat de Nederlandsche schrijvers
niet in de laatste plaats het goed recht kunnen doen
gelden, op medezeggenschap in deze en daar zelfs
toe verplicht zijn, als degenen, die de taal als het
volledig levend uitdrukkingsmiddel moeten bewaard
weten, vooi* wat zij hij gods genade aan hun voJk
als blijvend bezit hebben af te dragen.
De vereeniging van letterkundigen verzoekt daar
om dringend, alsnog een of meer leden der vereeni
ging, die een overgroot deel der Nederlandsche schrij
vers en schrijfsters omvat, aan genoemde commissie
toe te voegen.
LUGUBERE VONDST.
Lijk in verren staat van ontbinding ge
vonden.
Op het landgoed van den heer Van Haeften onder
de gemeente Groesbeek, werd door de beide zoons
van den burgemeester Van de Poll, die daar met
hun hond wandelden, het lijk van een man gevon
den, dat niet meer herkenbaar was. De kleeren wa
ren grootendeels reeds vergaan, alleen de schoenen
waren nog gaaf. Blijkbaar heeft het lijk, dat onder
een boom in dicht struikgewas werd gevonden, r.eeds
lang daar gelegen.
als U een stofzuiger kunt krij
gen. Maar sta dan ook niet
te ploeteren aan de wasch-
tobbe als 1. 2. 3. de wasch
veel mooier en voorzich
tiger kan doen. Gebruikt Uw
tijd voor andere dingen. Een
pak 1. 2.3. van 18 ct. spaart
Uw goed en Uw krachten.
HANDELSONDERNEMING ARSOL - APELDOORN
De Daily Telegraph geeft uittreksels uit
Lloyd George's oorlogsherinneringen Ditmaal
(in de Ü.T. van 16 Juli) stelt en beantwoordt
L. G. de vraag, of de oorlog had vermeden
kunnen worden: En Lloyd George beantwoordt
die vraag met „.ia"
Geen van de heerschers of 'van de leidende
staatslieden der (latere) oorlogvoerende landen
streefde naar oorlog of wensebte dien. En zeker
geen Europeeschen oorlog. Berchtold. de Oosten-
rijksche minister van buitenlandsche zaken,
*wikle een strafexpedities tegen Servië maar niet
tot den prijs van een grooten oorlog. Had hij
voorzien, dat Rusland daarvoor oorlog zou
voeren, dan zou hij op die strafexpeditie niet
hebben aangedrongen en zou hij met de excuses
van Servië genoegen genomen hebben.
En de Duitsche keizer steunde Oostenrijk
niet omdat hij oorlog wilde, maar omdat hij
er van. overtuigd was dat Rusland bakzeil zou
halen. Wilhelm II's doel was, door een diplo
matiek succes zijn prestige als voornaamste
legerhoofd van Europa te vestigen. Vroeger was
hem dat ook gelukt in de Bosnische auaes-
tie en jegens Rusland. Toen het Servische ant
woord kwam op het Oostenrijksche ultimatum
dachten de Duitsche machthebbers (allen!) dat
het oorlogsgevaar voorbij was.
En had keizer Wilhelm geweten dat een inval
van de Duitsche troepen in België Engeland
tot meedoen aan den oorlog zou brengen, zou
die daad achterwege zijn gebleven.
Frankrijk en Engeland waren huiverig voor
een oorlog, en wenschten hem allerminst.
Maar het conflict werd ongelooflijk onzakelijk
en vluchtigjes behandeld.
Zoodat Lloyd George tot de slotsom komt dat
de oorlog had moeten en had kunnen worden
vermeden.
Berlijn Naar'
de „Angriff" uit
geloofwaardige
bron heeft ver
nomen, zou SiT
Henry Deter
ding. die zooals
in en weet kort
geleden in het
huwelijk is ge-
treden met een I
Duitsche vrouw j
een landgoed
hebben gekocht f*
in Meckienburg.
Hij zou voorne- j-
mens zijn zich
daar te vestigen L
Sir Henry zou
bef de^loiain^ Sm HENRY DETERDING
van de Roijal Shell te willen houden zoo
dat hiermee het zwaartepunt van dit concern
naar Duitschland zou worden verplaatst.
De „Eenzame"
DRIE INZITTENDEN OM HET
LEVEN GEKOMEN
Warschau Nabij Gdingen is gister een
Poolsch vliegtuig in zee gestort. Be drie in
zittenden zijn om het leven gekomen De lij
ken zijn reeds geborgen. Tot de slachtoffers
behoort ook generaal Orlicz-Breszerdie
pas eenige dagen tot luchtvaartinspecteur
van het Poolsche leger was benoemd. Het
ongelukwaarvan de oorzaak een motorde
fect zou zijnvond plaats tusschen Zoppot
en de Poolsche badplaats Adlershorst, op
slechts een paar honderd meter van het
strand
De Danzigsche plezierboot Falkesnelde
onmiddellijk te hulp en sleepte het veronge
lukte vliegtuigC waarvan nog slechts de
staart boven water uitstak, naar de pier van
Adlershorst. Daar konden de inzittenden
helaas nog slechts als lijken geborgen wor
den.
DE BURGEMEESTER VAN BEILEN
EN EEN WETHOUDER GEDOOD.
DE ANDERE WETHOUDER EN DE
SECRETARIS GEWOND.
Gelijk wij nog in een deel van onze vo
rige oplaag konden vermelden, heeft Don
derdagmorgen omstreeks half elf een zeer
ernstig auto-ongeluk plaats gehad, te Gras-
wijk bij Assen, juist ten Noorden van het
bruggetje over het Deurzer-diepje. Bij dit
auto-ongeluk zijn om het leven gekomen de
burgemeester van Beilen, de heer T. Froen
tjes en de wethouder van Beilen, de heer J. E.
Eleveld. De andere wethouder van Beilen, de
heer H. Schuring Rzn. werd zeer ernstig ge
wond, terwijl de gemeente-secretaris, de heer
H. Thalen ernstige verwondingen opliep. Al
leen de laatste verkeert niet in levensgevaar.
Omtrent de toedracht van het ongeval kan wor
den gemeld, dat de burgemeester met de beide
wethouders en den gemeente-secretaris in de auto
van den burgemeester uit Beilen kwam en met
groote snelheid in de richting Assen reed. Juist
voorbij het bruggetje te Graswijk moest hij een met
hout geladen trailer van de firma Rottinghuis te
Delfzijl, welke uit de richting Assen naderde,
passeeren. Waarschijnlijk door de groote snelheid
heeft de burgemeester de houtauto niet kunnen
voorbijkomen en reed hij, na even de cabine van de
trailer aan den zijkant te hebben geraakt, met volle
vaart tegen de vracht hout op.
De gevolgen waren, zooals gemeld, ontzettend. De
auto van den heer Froentjes werd totaal vernield,
het geheele dak is er af gereten. De houtauto werd
slechts licht beschadigd.
Alle slachtoffers zijn naar het Wilhelmina-zieken-
huis te Assen overgebracht.
Het parket en de gemeentepolitie waren spoedig
ter plaatse en stelden een nader onderzoek naar de
oorzaak van het droevig ongeluk in.
Groote verslagenheid te Beilen.
Heel Beilen is in diepe verslagenheid over het
groote verlies, dat de gemeente getroffen heeft, door
het plotseling overlijden van haar eerste burgers.
De arbeid wilde Donderdag niet meer vlotten, de
gedachten gingen uit naar het verschrikkelijk onge
luk, dat had plaats gehad en naar de nabestaanden
wier huiselijk geluk verscheurd is.
Burgemeester Froentjes stond in Beilen in hoog
aanzien. Het was de eerste gemeente, waar hij bur
gemeester was. Dit ambt aanvaardde hij op 1 April
1931. Hij werd te Groote gast geboren en bereikte den
leeftijd van 42 jaar. Hij was gehuwd, doch had geen
kinderen. Voor de christelijk-historische Unie had hij
zitting in de Provinciale Staten van Drente. Ook was
hij voorzitter van de afdeeling Drente van Kerkher-
stel in de Noderlandsch Hervormde Kerk.
De heer J. E. Eleveld, die 36 jaar oud was, had zit
ting in den gemeenteraad voor de S.D.A.P. en was
verleden jaar zijn tweede wethoudersperiode inge
gaan. Hij was gehuwd en vader van drie kleine kin
deren.
De heer H. Schuring, die levensgevaarlijk gewond
is, is 56 jaar en is in den gemeenteraad gekozen op
de lijst van den Boerenbond.
