Na drie weken
Het helt van de dam?
burgeroorlog
T UW FILMS
Geen verandering
van beteekenis
Internationale verwikkelingen
K1JKEII is KOOPEfl bij CLOECK
Belangrijke verkoop van
haring aan Rusland
Raad Oude Niedorp
Zaterdag 8 Augustus 1936.
Postrekening
No. 23330
SCIAIIEI
79ste Jaargang. No. 100 36
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Vrijdags. Bij inzending tot
's morgens 8 uur, worden Advertentiën nog zooveel mogelijk in het
eerstuitkomend nummer geplaatst
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen
20 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent ADVERTEN-
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno.
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
SPANJE
Bombardement van Algeciras
Er vinden, na drie weken burgeroorlog,
bijna geen verschuivingen van de fronten
meer plaats. Met veel ophef wordt het ne
men van een convooi of het bezetten van een
of ander dorpje als een overwinning van be
teekenis voorgesteld, maar dit blijkt steeds
weinig anders dan bluf te zijn.
Groote veranderingen vinden niet meer
plaats en beide partijen versterken hun po
sities met koortsachtige haast. De rebellen
door de aanvoer van Marokkaansche troepen,
de regeering door het oproepen van alle va
lide mannen en jongelieden in het door hen
bezette gebied.
Wat de insurgenten bezet hebben.
De nationalisten zijn nog steeds meester in de pro
vincies La Coruna, Lugo, Pontevedra, Orcnse, León,
Palencia, Burgos, Alaye, Navarra, Logrono, Soria,
Segovia, Valladolid, Avilla, Caceres, Salamanca en
Zamora, alsmede in deelen van de provincies Huesca,
Saragossa, Guadalajara en het noordelijk deel van
de provincie Madrid. Verder beheerschen de militai
ren een deel van de provincie Teruel en de hoofd
stad daarvan, de Balcarcn behalve Minorca, de Ka
narische eilanden en Spaansch Marokko. Terwijl zij
bovendien in het zuiden de provincies Cadiz, Huel-
va, Sevilla, Cordoba en een deel van Granada bezet
hebben.
De opstandelingen willen Catalonië voorloopig mot
rust laten en eerst hun positie in het zuiden verster
ken. Op het oogenblik wordt gestreden om de provin
cies Malaga en Badajoz. Donderdag heeft generaal
Franco zijn opmarsch naar Madrid van Cordoba uit
weer hervat, het eerste doel op dezen weg is Mérida.
Bij deze troepen zijn 4000 man ingedeeld, die dezer
dagen van Noord-Afrika zijn aangekomen.
In het noorden zal generaal Mola voorloopig zijn
stelling in de Siërra de Guadarrama, omstreeks 60
K.M. ten noorden van de hoofdstad, handhaven, tot
generaal Franco op ongeveer gelijken afstand in het
zuiden is genaderd. Ook in het noorden wachten de
•troepen van generaal Mola af tot Madrid is geval
len, om dan verder op te treden tegen de regeerings-
troepen.
Gevechten in de straat van Gibraltar.
Het moet voor de opstandelingen een geweldige
tegenvaller zijn geweest, dat slechts een klein ge
deelte der vloot hun zijde heeft gekozen.
Daardoor immers staan hun troepentransporten
van Marokko steeds bloot aan het gevaar door de
regeeringskruisers te worden onderschept en moet
Generaal Franco gedeeltelijk op zijn zwakke lucht
vloot, gedeeltelijk op zijn goed gesternte hopen bij
de overtocht der transportschepen.
Vanzelf sprekend profiteert de regeering van haar
overmachtige positie ter zee door de opstandelingen
in Marokko zooveel mogelijk schade toe te brengen,
hetgeen zij tracht te bereiken door het bombardee
ren der havens, hetgeen voor de rebellen inderdaad
zeer lastig moet zijn
Bombardement van Algeciras.
Gisteren heeft de regeeringskruiser Jaime I ver
gezeld van de Libertad en de Cervantes de steden
Algeciras en Tarifa gebombardeerd.
Terwijl de Jaime Algeciras zoo dicht mogelijk
naderde, werden de Cervantes en de Libertad in 'n
gevecht gewikkeld met twee watervliegtuigen der
opstandelingen, die uit Ceuta gekomen waren. Brit-
sche onderdanen, per auto uit Algeciras vluchten
de, wisten te melden, dat talrijke gehouwen verwoest
waren en dat ook het aantal slachtoffers niet ge
ring was. Het schijnt, dat de bommen van de Jaime
de forten van Algeciras geheel tot zwijgen hebben
gebracht, want het schip kon ten slotte de stad on
gehinderd naderen en de kruiser liep geen schade
van eenige beteekenis op.
Bij het bombardement is het Britsche consulaat
"door een granaat getroffen, welke binnen in het
gebouw ontplofte en het onbewoonbaar maakte.
Geen ruit is meer heel. De vrouw van den vicc-
consul werd licht gewond.
De brand op de kanonneerboot der opstandelin
gen, de Dato, is gebluscht, doch het schip is onher
stelbaar vernield.
Ook de kazernes van La Linea, waar een groot
deel van de troepen zijn ondergebracht, die Woens-
!dag over do Straat van Gibraltar zijn gebracht, heb
ben van de bommen der regeeringsschepen te lijden
gehad. Er moet daarbij nog een gevecht ontstaan
zijn tusschcn deze schepen en het gedeelte van de
Spaansche vloot, dat zich bij generaal Franco heeft
aangesloten.
Dat het in deze wateren verre van veilig is kan
wel uit het volgende blijken:
Gisterochtend stoomde het Fransche stoomschip
Baisien Dunkerque van Algiers naar Antwerpen. Het
schip bevond zich alleen in de Straat van Gibraltar,
toen een onbekend vliegtuig verscheen, dat drie
bommen omlaag wierp, welke binnen een straal van
20 meter van het schip violen, zonder het evenwel
te treffen. De kapitein van het schip deelde draad
loos mede, dat schepen in de Straat voorzichtig
moesten zijn.
Tijdens het gevecht, dat Woensdag in de Straat
werd geleverd, tusschen de opstandelingen en de re-
geeringsvloot, bij het troepentransport van Marokko
naar het schiereiland Europeesch-Spanje, zijn twee
granaten en twee bommen op Brilsch gebied nabij
Gibraltar ontploft; twee nabij de renbaan en twee
in de haven. Een groot kaliber vliegtuigbom ontplof
te op 50 meter van een Engelsche dame, die polo
speelde. Het is een wondei', dat geen enkel huis
werd getroffen.
De Commandant van Gibraltar heeft geprotesteerd
bij beide strijdende partijen, aangezien de granaten
afkomstig waren van de. regeeringsvloot en de bom
men van de luchtmacht van Franco.
Is Cadiz bezet?
Berichten uit Madrid melden dat de opstandelingen
in Cadiz zich hebben overgegeven en dat de stad
door de regeeringstroepen is bezet..
Dit bericht werd hedenmorgen echter met groote
stelligheid door de zenders der opstandelingen ont
kend, die verzekerden de stad nog steeds vast in
handen te hebben.
FRANKRIJK LEVERT VLIEGTUI
GEN AAN SPANJE. RUSLAND
HEEFT REEDS 3^ MILLIOEN
GULDEN TEN BATE DER SPAAN
SCHE REGEERING INGEZAMELD.
De internationale spanning tengevolge van de
Spaansche kwestie gaat bedenkelijke afmetingen
aannemen.
Nu vaststaat, dat Italië do opstandelingen met
vliegmachines is te hulp gesneld, heeft de Fransche
regeering besloten om de vijf gevechtsvliegtuigen,
welke door de Spaansche regeering reeds waren be
steld vóór het uitbreken van den burgeroorlog, naar
Spanje uit te voeren.
Deze beslissing is natuurlijk van weinig materieel
belang, maar het principieel© dat in dit besluit is
gelegen is van veel ernstiger aard. De Fransche re
geering slaat hier openlijk een weg in, welke tot re
presailles van de zijde der fascistische landen moet
leiden.
Ook de houding van Rusland is van beteekenis.
De Sowjet-regeering heeft, officieel een inzameling
georganiseerd, welke reeds ongeveer 4 millioen gul
den heeft opgebracht en het kan niet anders of dit
zal tot gevolg hebben, dat ook Duitsch en Ita-
liaansch goud naar Spanje verhuist, maar dan na
tuurlijk naar de tegenpartij.
En zoo zien wij, dat ondanks de energieke pogin-
gen, welke Blum en zijn mederegeerders aanwenden
om tot een niet-inmenging in Spanje te geraken,
zich een toestand dreigt te ontwikkelen welke alles
behalve bevorderlijk is voor de rust in ons wereld
deel.
Ongerustheid te Londen.
De situatie in Spanje begint te'Londen ernstige on
gerustheid te wekken en is gisteren het voornaamste
onderwerp geweest, dat Whitehall heeft bezig ge
houden. De Fransche en Duitsche zaakgelastigden
brachten een bezoek aan het departement van bui-
tenlandsche zaken. De eerste gaf uiting aan do toe
nemende zorg van zijn regeering over den toestand
Talrijke waarnemers vreezen, dat Duitschland zich
gedrongen zal voelen, bijzondere maatregelen te
nemen ter bescherming van het leven van zijn on
derdanen. Ook gelooft men, nieuwe bewijzen te heb
ben gekregen van wapenleveranties door Duitsch
land aan de opstandelingen. Anderzijds meent men
te weten, dat de Duitsche zaakgelastigde formeele
verzekeringen gegeven heeft., dat noch de Duitsche
regeering, noch Duitsche particulieren aan de op
standelingen leveringen hebben gedaan van wape
nen, oorlogsmateriaal of vliegtuigen. Ook houdt men
in Duitsche kringen vol, dat er geen sprake is van
ontschepingvan Duitsche troepen te Barcelona, ter
beveiliging van goederen of levens der Duitsche on
derdanen.
TOT EEN TOTAAL
40.000 TON
VAN
's-Gravenhaae Be Reedersvereeni-
ging voor de Nederlandsche haringvissche-
rij bericht ons, dat zij, optredend voor het
Nederlandsche haringvisscherijbedrijf in zijn
geheel, aan Rusland heeft verkocht 10.000
ton zomerharing en 30.000 ton September-
October-Noveniber vangst.
Het is de eerste maal. dat een dergelijke ge
concentreerde transactie in de Nederlandsche
haringexport naar Rusland tot stand kwam. Dit
op zichzelf belangrijke feit is te gewichtiger, om
dat een zoodanig groot kwantum haring in een
transactie te voren van Holland uit naar Rus
land. nimmer werd verkocht.
VRACHTAUTO MET SOLDATEN DOOR
TREIN GEGREPEN
Boedapest Een met soldaten volbezette
vrachtauto is op een spoorwegoverweg door een
trein gegrepen. Twintig soldaten werden gewond
eenigen hunner ernstig.
Laat -
vakkundig ontwikkelen, afdrukken en vergroolen
Ons speciaal werk is een waarborg voor de beste
resultaten. Vlug en goedkoop. Verzending dage
lijks. Alle merkartikelenfilms, papieren, came
ra's enz. in voorraad.
Fotogv, Atelier enFotoh. Arpad Moldovan
0 Nieuwe Niedorp
Naar er gèruch
ten gaan zou de
beroemde vlie
ger Kolonel
Lindbergh voor
zijn uitvinding
het „kunstmati
ge hart", voor
den Nobelprijs
voor geneeskun
de worden voor
gedragen.
Japansch schip in taifoen
gezonken
64 VAN DE 240 OPVARENDEN
VERDRONKEN
Tokio Tengevolge van een taifoen is
een Japansch schip bij het Pratas-eiland in
de Chineesche zee gezonken.
Een te hulp gesnelde Japansche torpedo
jager constateerde, dat van de 240 opvaren
den 64 om het leven waren gekomen.
68 visschers vermist
Takao (ormaso) De torpedojager „Asa-
gao" deelt mede, dat 9 Japansche schepen
in de Ghineesöhe zee zijn vergaan in een
taifoen. De schepen verzamelden zeewier bij
de Prataseilanden. In totaal telden deze
schepen 204 opvarenden, 68 worden nog
vermist.
Vergadering van den Raad op Vrijdag 7 Augusus
1936, 's avonds om 8 uur.
Voorzitter de heer C. G. M. van Baar, burgemees
ter-secretaris.
De raad is voltallig.
Na opening volgt vaststelling van de notulen.
Mededeelingen.
Medegedeeld wordt, dat zijn goedgekeurd een
3-tal raadsbesluiten, o.a. tot wijziging van de ver
makelijkheidsbelasting.
Ingekomen stukken.
Een schrijven van S. Hooghiem, houdende ver
zoek om vrijstelling van schoolgeld; een schrijven
van S. Doorn van denzelfden inhoud en een schrij
ven van J. Brouwer met het verzoek zijn schoolgeld
aanslag te willen herzien.
Daar de aanslagen terecht zijn opgelegd, stellen
B. en W. voor afwijzend op deze verzoeken te be
schikken.
Conform wordt besloten.
De crisis-regeling inzake de ziekenfonds
premie.
Aan de orde is het voorstel van B. en W. tot het
aangaan van een z.g. crisisregeling met het Alge
meen Ziekenfonds Aid. Alkmaar en Omstreken,
waarbij 50 pet. door de verzekerden, 25 pet. door de
gemeente en 25 pet. door het ziekenfonds in de
premiebetaling wordt, bijgedragen, in die gevallen,
waarin zulks door een door B. en W. te benoemen
commissie bestaande uit een lid van hun college, een
vertegenwoordiger van het Ziekenfonds afkomstig
uit de verzekerden en de gemeente-geneesheer, nood
zakelijk wordt geoordeeld. In verband hiermede
vragen B. en W. een crediet van f250.— per jaar,
ter bestrijding van de hieruit voortvloeiende kos
ten; een en ander behoudens goedkeuring van Ged.
Staten en van de Ministers van Binncnlandsche Za
ken en van Financiën.
Toegelicht wordt dat het in de bedoeling ligt deze
regeling, onder voorbehoud van hoogerc goedkeu
ring, streng individueel toe te passen, zoowel voor
werkloozen als anderen, zoodat iedere aanvrage op
zichzelf beoordeeld' zal worden.
Indien de regeling tot stand komt, zal in het ver
volg de cisch gesteld worden, dat al degenen die in
de werkverschaffing of steunregeling worden opge
nomen ingeschreven moeten zijn als lid van het
ziekenfonds.
Over deze kwestie werd in de vorige raadsverga
dering, n.a.v. een ingekomefi adres, reeds uitvoerig
gediscussieerd. Het resultaat was toen dat de Voor
zitter het het beste achtte, zich eerst eens met Den
Haag te verstaan om dan met een voorstel te komen.
Door den Voorzitter werd dit voorstel uitvoerig toe
gelicht. In I-Iarenkarspel is een gelijke regeling inge
voerd, die bevredigend; werkt.
De heer Waiboer kon zich er niet mee vereenigen,
dat men dit lijntje aanhaalde voor hen, die in de
werkverschaffing werken of in de steunregeling val
len. Spr. heeft de overtuiging dat diegenen daar
noodgedwongen onder vallen en wilde niet de ver
plichting opleggen om tot het, ziekenfonds toe te
treden. Spr. zag erin de bevoorrechting van een be
paalde categorie. Zij, die niet in het ziekenfonds zijn
en wel in de werkverschaffing werken, worden nu
verplicht toe te treden. Van het kleine bedrag, waar
aan steeds is en nog wordt getornd, zal men nu nog
een gedeelte moeten afstaan.
In de 2e plaats wilde spr. geen 100 rijksdaalders
uittrekken voor steun' aan het doktersfonds. De ge
meenschap heeft zich moeten aanpassen. Wat hebben
de dokters gedaan voor het doktersfonds'? Zij hebben
niets gedaan. De contributie is onveranderd gebleven.
Spr. wilde niet medewerken aan een verhooging van
de jaarwedde van den dokter. Waar kunnen de men-
schen, die niet bij het fonds aangesloten zijn, bij
een ongeval terecht? Voor de armenpractijk wordt
de dokter bezoldigd, hij zal dus verplicht zijn hulp
te verleenen?
De heer Kolkman vraagt hoe het gaat met hen, die
bij een anderen geneesheer in het fonds zijn. Geldt
de regeling ook voor hen?
De eisch om in het ziekenfonds te gaan kon spr.
wel goedkeuren voor diegenen, die zich laten afvoe
ren, maar niet voor hen, die nog nooit in het fonds
geweest zijn om de een of andere reden, b.v. uit
principe. Bovendien kan men wel slechts voor en
kele weken in de werkverschaffing werken.
De heer Molenaar informeerde of do kleine tuin-
dertjes ook voor de regeling in aanmerking komen.
De heer De Heer zeide, dat de meeste menschen
in het ziekenfonds waren. Welke menschen komen
voor de armenpractijk in aanmerking? Toch zeker
niet veel meer.
De Voorzitter de verschillende sprekers beant
woordende, zeide dat de heer Waiboer de zaak op
z'n kop zette. Ook de dokter heeft financieele schade
van deze regeling. Waar de menschen terecht kun
nen, wanneer zij niet verzekerd zijn? Wel, de dokter
is verplicht hen te helpen, wanneer het Armbestuur
hem dit opdraagt. Hier moet men evenwel voor
zichtig zijn, anders krijgt de dokter een toevloed van
patiënten, en daarvoor is ook zijn belooning te ge
ring. Inderdaad is er geen groote armenpractijk.
Maar toch is er nog een heel lijstje. Spr. waar
schuwde ernstig tegen een grooten toevloed van pa-
tienten. Zegt het Armbestuur evenwel: die moet ge
holpen worden, dan moet de dokter hem behande
len. Wanneer het Armbestuur adviseert, dat de be
trokkene niet geholpen behoeft te worden, ja, dan
is het niet de zaak van de gemeente, maar van den
betrokkene; hij moet maar zien, dat hij zich redt.
N.a.v. de vraag van den heer Kolkman zegt spr.,
dat de verzekerde bij 'n anderen dokter ook geholpen
wordt; het is een regeling met het fonds. Het leeu
wendeel is verzekerd en men bedankt ook niet
gauw. Slechts in enkele gevallen gebeurde dat, toen
de premie vrij hoog was geworden.
Spr. wees op de noodzakelijkheid om de gevallen
individueel te bekijken. Getracht was wel bepaalde
normen vast te stellen, maar dat bleek uiterst moei
lijk. De commissie zal billijk optreden. Waar deze
regeling ook voor Harcnkarspel is goedgekeurd, zal
men er ook hier wel toestemming voor krijgen. De
kleine tuindertjes zullen ook onder de regeling
vallen.
De heer Kolkman zegt dat hij de menschen heeft
bedoeld, die absoluut nog nooit in een ziekenfonds
zijn geweest en om die nu te verplichten
De Voorzitter antwoordde, dat zulks niet de be
doeling is. Wanneer men zich niet verzekert, dan
draagt men zelf het risico. Wordt men dan ziek en
men klopt tevergeefs bij het Armbestuur aan, dan
za(l men de zaak zelf met den dokter moeten rege
len.
Het voorstel van B. en W. wordt hierna zonder
hoofdelijke stemming aangenomen, met aanteeke-
ning, dat de heer Waiboer tegen is.
Voorstel van B. en W. aan H.M. de Koningin ont
heffing te verzoeken van de verplichting tot het vast
stellen van een verordening als bedoeld in art. 179,
2e lid der gemeentewet en wat hier op neerkomt dat
B. en W., waar in deze gemeente geen ambten te ver
geven zijn, die door gewezen militairen, bedoeld in
het Capitulantenreglement, kunnen worden bekleed,
zij voorstellen ontheffing te vragen een desbetreffen
de verordening vast te stellen.
Aldus wordt besloten.
Rekening 1935.
Aangeboden wordt de gemeenterekening 1935.
B. en W. stellen voor de rekening voor onderzoek
in handen te stellen van een commissie, bestaande
uit de heeren Bierman, De Heer, Kolkman, Mole
naar en Waiboer.
Goedgevonden.
De rondvraag.
De heer Waiboer informeert of er nog een ver
zoek is ingekomen om een plaatsje ingevolge de
landarbeiderswet.
De Voorzitter antwoordt ontkennend.
De heer Waiboer informeert of het niet gewenscht
is, nu men toch aan de wegen bezig is, meteen het
gedeelte bij Jaap Wit te Zijdewind in orde te laten
maken.
Uit het antwoord van den Voorzitter blijkt, dat
de kans daartoe uiterst gering is.
De heer De Heer heeft vernomen, dat het laatste
stuk straat bij Vormer en Heijnis zal blijven liggen.
Is daar niets aan te doen?
De Voorzitter antwoordt, dat dit stuk zeker niet
zal blijven zitten.
De heer De Heer wijst op den deplorabelen toe
stand. waarin de oprit van de Oude Niedorperbrug
verkeert. De veeren van een automobilist, die het
niet weet, springen uit elkaar.
De Voorzitter zegt toe de Provincie erop te zullen
wijzen.
De heer Molenaar maakt den raad attent op den
wegberm van Brouwer tot Jan de Jong; het is een
groote bende brandnetels en rommel. Zal onder
zocht worden, wie rechthebbende is op de brand
netels.
De heer Bakker brengt de wenschelijkheid ter
sprake aan het perceel van W. Zijdemind een water
kraan aan te brengen voor de woonwagenbewoners.
Ze bezorgen nu de menschen veel overlast.
De Voorzitter zegt, minder prettige ervaring met
zulke kranen te hebben opgedaan; het wordt een
bende en de rekening van het P.E.N. wordt zeer
hoog. Men moet dan een provinciaal abonnement
zien te krijgen.
De mogelijkheid wordt naar voren gebracht Zijde
wind een vergoeding te geven voor toezicht op de
kraan.
De Voorzitter achtte het dan nog beter hem zoo 'n
vergoeding te geven.
De heer Waiboer: Het is nog de vraag of hij het
water gratis verstrekt.
De Voorzitter zal zich met Zijdewind verstaan
Hierna sluiting.