De nood in den
tuinbouw
De bacon-kwestie
„Schaai van de
maneuvels"
Geen R. A. I. tentoon
stelling in 1937
Woensdag 23 September 1936.
SCHAGER COURANT.
Tweede Blad. No. 10069
KIJKETI isKOOPEn i.iClOECK
Individueele belangen
op den voorgrond
Congres der
Katholieke tuinders
REGEERINGSMAATREGELEN WELKE NOOD
ZAKELIJK GEACHT WORDEN VOOR
BEHOUD VAN DEN STAND.
Na de officieele redevoeringen, gehouden op de
buitengewone vergadering van den Katholieken Ne-
derlandschen Boeren- en Tuindersbond (zie ook el
ders in dit nummer) werd nog het woord gevoerd
door verscheidene sprekers uit verschillende tuïn-
bouwgewesten in het land. Gezegd werd o.a., dat, al
wordt er thans wat meer aan de veilingen geveild,
dit niets te beteckenen heeft, gezien de groote cata
strofe, die het bedrijf getroffen heeft. De normale ex
port van de veiling in Venlo (naar Duitschland) was
90 pet. Dit percentage is thans teruggeloopen tot 42.
De vergoeding voor de doorgedraaide groenten dient
te worden opgevoerd tot productieprijs.
Een overzicht werd gegeven van den toestand in
het bloembollenbedrijf. De vraag werd gesteld of het
wel verantwoord is, door te gaan met de minimum
prijsregeling.
Geen droog brood meer te verdienen.
De heer W. de Groot uit Beverwijk betoogde, dat
thans ook de gezonde kern van den tuinbouw in Ken-
nemerland dreigt ten onder te gaan. Er is zelfs voor
de beste tuinders geen droog brood meer te verdienen.
De tuinders benijden dikwijls de wcrkloozen, omdat
zij tenminste voor den grootsten nood zijn bewaard.
De bedrijven zullen zonder meer hulp van Regeerings-
wege niet meer te houden zijn.
Voor alles is noodig verruiming van den export,
vervolgens aanpassing op het terrein der vaste lasten;
aanvullende steun van het Rijk; steun tot een richt
prijs en zorg voor de menschen, die in bitteren nood
verkeeren.
De heer J. J. v. d. Meer, uit Roelofsarendsvcen
sprak over den toestand in de veenstreek, dien hij
alsjeliendig. schetste. Niet. alleen de producten, maar
ook het land is niets meer waard-. Er dienen voor
zieningen te worden getroffen, dat niet de eerste hy
potheekhouder alleen met land en opstal gaat strij
ken, maar ook de andere crediteuren hun deel krij
gen.
Spr. drong er op aan, dat ook in de veenstreek de
glascultuur behoorlijk gesteund zal worden.
De geestelijke adviseur van den bond, prof. Cleo-
phas uit Warmond, heeft ten slotte een beroep ge
daan op de tuinders om een eenheid te blijven vor
men en geen groepsegoisme in practijk te brengen.
Daarbij deed hij een beroep op de regeering om zoo
veel mogelijk de tuinders te helpen.
De vergadering nam vervolgens de volgende con
clusie aan:
De Katholieke Nedcrlandsche Boeren- en Tuinders-
bond, enz., is van oordeel:
Dat het behoud van den tuindersstand en van den
tuinbouw in Nederland voor volk en staat noodzake
lijk is,
dat het derhalve een eisch van algemeen belang
-is, dat doeltreffende maatregelen worden getroffen
om dezen stand en dit bedrijf te redden en te han-
haven,
dat met het treffen dezer maatregelen als het ware
geen dag en geen uur meer mag worden gewacht,
daar een deel van den tuinbouw feitelijk reeds ten
onder is gegaan, en een ander deel tot aan den rand
van den ondergang is genaderd,
acht de volgende maatregelen noodzakelijk:
a. handhaving met hand en tand van hetgeen
er van den eertijds zoo bloeiende tuinbouwexport
nog is overgebleven en daarnaast het doen van wils
krachtige, doelbewuste en hardnekkige pogingen om
den huidigen export van tuinbouwproducten weer
uit te breiden, zoowel door middel van gunstige han
dels- en clearingsverdragcn met de oude afzetgebie
den als door het opsporen van nieuwe afzetmoge
lijkheden elders,
b. het maken van wettelijke regelingen, die ten
doel en ook daadwerkelijk tot effect hebben, dat de
zgn. „vaste lasten", die ook den tuinbouw dooddruk
ken, worden verminderd en verlicht, opdat de tuin
bouwbedrijven in staat worden gesteld zich met
hunne productiekosten zooveel mogelijk aan te passen
aan het prijspeil bij verkoop der producten.
c. Het doortastend aanvatten van het vraagstuk
der distributie van tuinbouwproducten in het binnen
land, opdat, de onnatuurlijke marge tusschen den
prijs, die de tuinder voor zijn product op de veiling:
krijgt en den- prijs, die de binnenlandsche consument
-betaalt, zoodanig worde verkleind, dat het product
goedkooper wordt en daardoor in grootere hocveelhe-,
den en bij breedere lagen der bevolking afzet kan
vinden.
d. Het aanbrengen van -prijscorrigcerende regclin-.
gen bij den afzet, zoodat ook de tuinder evenals
hiernaar t.a.v. den akkerbouw en de veehouderij:
wordt gestreefd voor zijn producten een billijke;
vergoeding ontvangt voor zijn productiekosten.
e. Het spoedig, althans spoediger dan in het ver
leden is geschied en oók nu nog geschiedt, uitk'eeren
van de steunbedragen uit het landbouwcrisisfonds,
omdat de tuinders, waarvan verreweg de meesten
geen reserves en' zelfs vaak geen crediet meer heb
ben, deze bedragen voor het onderhoud van-hun ge-'
zin en hel voortzetten van hun bedrijf allerdringendst-
noodig hebben.
f. Het. tewerkstellen op hun eigen bedrijf van die
tuinders, welke zonder hulp buiten den bedrijfssteun
niet meer kunnen bestaan en,-blijven ze van deze
hulp verstoken,, hun bedrijf op moeten geven en ge-'
heel op armenzorg zullen zijn aangewezen.
Ten slotte spreekt de katholieke Nederlandsche i
Boeren- en Tuindersbond-als zijn, meening uit, dat
geen blijvende verbetering in het.--bedrijfsleven.in.het
algemeen en- dus ook in - dén tuinbouw mogelijk zal
blijken, tenzij een herordening van het sociale en eco
nomische leven overeenkomstig do beginselen aange
geven door en de richtlijnen getrokken in de ericy-
n,tnk ..Ouadragesimo Anno" wordt tot stand gebracht.
Het „Dagblad van N. Br." vertelt:
'n Groote Brabantsche boerderij met drie vensters,
elk van negen ruiten en één kleine ruit in „Op-
kamerke". Ze ligt achter een dijk, die op den groo-
ten verkeersweg uitkomt. In de verte aan den hori
zont, 'n uitgestrekt bosch van lage sparren. Daar
nadert in draf een artillerie-colonne.
Aan de andere zijde van den dijk wordt
halt gehouden, de artilleristen stijgen af. Dan
nadert van de tegenovergestelde zijde een afdeeling
wielrijders, die dienst moet doen als dekking voor de
drie stukken geschut, die in stelling worden ge
bracht en gericht op het sparrenbosch waarin de vij
and zich genesteld heeft.
De stukken zullen oogenblikkelijk het vuur gaan
openen, daarom zendt de Batterij commandant een
ordonnans naar den eigenaar van de boerderij met
de aanbeveling: „Zet onmiddellijk al je ramen open.'
De boer ziet den artillerist naderen. Hij is met
z'n vrouw in den stal bezig. „Boer", roept de Rot
terdammer met 'n typisch Bovenmoerdijksch accent,
je mot je vensters open zetten!"
„Me „\yatte" open zetten?"
„Je vensters!" De boer schijnt de waarschuwing
nóg niet te begrijpen, want de ordonnans roept er
achter: „Order van den Batterijcommandant". Hij
stijgt af, gaat met het paard aan de hand het erf
op, herhaalt voor den openstaanden stal z'n waar
schuwing, maar de boer schudt koppig 't hoofd:
„Me ramen open zetten? Ik zij niet gek! Z' ebben
zeker nog nie genog aan me lei-peren gezeten? Ik
hou me ramen toe!"
„Wcis nou niet aigewaais, man., motte je ruiten
kapot?"
„Die motten'in 't g'heel nie kepot".
„Ja maar, die kanonnen gaan schieten!"
„Laat ze schieten, daar moeien wij ons eigen nie
mee. Ik eb in drie en negentig ook bij d'infanterie
van 't zesde gelegen., ik zij nie bang van 'n k'rnon.
Ik durf er genog dicht bij te komen. Ze schieten om-
mers toch nie mee wezelijke kogels!"
„Ja, maar, de luchtdrukHij heeft het woord
nog niet uitgesproken of op geen vijf meter van de
woning, valt 'n donderende slag'n vuurstraal
spat uit den loop, 'n grijze wolk drijft over den stal,
enop het zelfde oogenblik klinkt 'n kletterend
gerinkelde ruiten uit twee vensters zijn aan
stukken gesprongen en de boer die niet bang was,
stormt den dijk op met beide armen in de hoogte:
„Ophouen... ophoucn mee schieten... me ruiten
springen gelijk lcepot... ophouen...!" Er valt 'n twee
de schot en het derde venster begeeft. De glasscher
ven vallen rinkelend de woning binnen: „Agge nie
sebiet ophoudt, gaai ik naar d'n burgemeester
Gullie meugt mee oe meneuvels 'n mensch z'nnen
boel niet rinneweeren!"
Er wordt eenvoudig niet naar hem geluisterd, ze
zien hem niet eens staan, 'n Derde en 'n vierde schot
valt. Dan stormen de wielrijders met de bajonet op
het geweer, over den dijk, attaqueeren in de richting
van het sparrenbosch.
Eer de boer van z'n schrik en ergernis is bekomen,
zijn de stukken weer aangespannen, de mannen stij
gen op en de batterij verdwijnt in de richting van-,
waar ze is gekomen.
'n Troep nieuwsgierigen: die per ifiets én te voet.
MINISTER DECKERS ZOU GAAR
NE EINDE ZIEN VAN DE BA-
CONBEMOE1ING.
's Gravenhage. Op de vragen van den heer Van
der Weijden, in zake het raadplegen door de regee-
ring van den regeerings-commissaris-commercieel
adviseur, den steun aan baconfabrieken, den prijs
voor de baconbereiding en het stopzetten van de re-
geeringsbemoeiing met de baconbereiding heeft de
minister van landbouw en visscherij, dr. L. N. Dec-
kers, het volgende geantwoord:
De vroegere baconcontracten betroffen een
regeling met de baconindustrie in haar ge
heel, terwijl thans in het systeem van in
schrijving, dat de minister voorstaat, het indi
vidueele belang van iederen fabrikant op den
voorgrond treedt.
Aangezien de baconbereiding een zeer belangrijk
onderdeel uitmaakt ..van het bedrijf, waarmede de
regeeringscommissaris-commercieel adviseur ver
bonden is, heeft de minister gemeend goed te doen,
met genoemden regeeringscommissaris in dezen niet
om advies te vragen. Eenerzijds was dit juister te
genover de andere baconbedrijven, anderzijds werd
de positie van den betrokkene er door vergemakke
lijkt.
De regeeringscommissaris-commercieel adviseur
geeft wel adfies in andere, in het bijzonder commer-
cieele aangelegenheden, de varkenshouderij betref
fende, w;aarbij het bijzondere belang van iedere on
derneming niet in zoodanige mate gemoeid is als bij
de thans geldende bacónregeling. I-Iij is onder meer
wel geraadpleegd in de regeling van de overneming
van zware varkens en de voor deze varkens te be
steden prijzen.
Uit het vorenstaande volgt, dat de regee
ringscommissaris, commercieel-adviseur ge
raadpleegd wordt over het tot zijn taak be-
hoorende onderdèelen van de varkens- en
veehouderij. De verdere werkzaamheden van
den regeeringscommissaris, commercieel advi
seur, bestaan uit het verleenen van advies ten
aanzien van commercïeelc aangelegenheden
op het geheele gebied van de landbouwcri
sismaatregelen, zoowel ten aanzien van de
visscherij, den akkerbouw, den tuinbouw als
andere. Hij verstrekt deze adviezen aan den
minister, terwijl hij daarnaast de regeerings-
naderbij zijn gekomen, staat rond den schreeuwen
den boer: „Da noem ik ongeperremeteerd! Da ze me
kaar schieten, maar niet mijn ruiten! Dat wil de
koningin nie, en ik laat het er niet bij! Daar mot
perses opgemaakt worren! En ze zullen me de cen
ten van de schaai terugbetalen, al mot ik er voor op
odejense bij de Koningin!"
Dan klinkt 'n stem: „Gij zijt veruit gewaarschouwd
geworren, Kees, ik zij er getuige van. Ge zit mee de
stukken, en ge zul ze motten betalen... da kan ik
jjou verassereeren."
- HOOFDPRIJZEN DER STAATSLOTERIJ
i 1000.— 10257
400.— 12818 16401 18183 19012
f 200.— 860 13825 19881 20083
f 100.— 4558 5586 7395 19497 19830
commissarissen met zijn commercieele advie
zen ter zijde staat. Ook neemt hij meermalen
een werkzaam aandeel in de voorbereiding
van onderhandelingen met het buitenland.
Voorts behoort tot zijn taak de leiding van de af
deeling organisatie, welke afdeeling medewerking
verleent bij de administratief technische organisatie
der crisisorganisaties en voorschriften, respectieve
lijk adviezen geeft ten aanzien van zoo zuinig en
efficiënt mogelijk beheer dezer organisaties. Mede is
in deze taak begrepen den minister voor te lichten
in zake personeelsaangelegenheden zoowel ten aan
zien van salarieering als van aanstelling en ontslag.
Het is den minister niet bekend, in hoeverre door
de nu gegeven vergoeding een rendabele productie
voor de verschillende bedrijven is verzekerd. Verder
moge worden verwezen naar de beantwoording der
vorige vragen, door den heer van de Weijden over
deze aangelegenheid gesteld. Ten aanzien van het
geen voorgevallen is en éventueele in de toekomst
toe te kennen vergoedingen, moge verwezen worden
naar de beantwoording van de vragen van den heer
van der Sluis.
De crisis-accountantsdienst heeft niet het oordeel
uitgesproken, dat de thans gecontracteerde prijs voor
baconbereiding ternauwernood voldoende is, doch
dat aan de hand van cijfers, door den crisisaccoun
tantsdienst verzameld, gebleken is, dat deze prijs, be
houdens ingevoerde zeer groote bezuinigingen, niet
voldoende is om de productiekosten der gezamen
lijke fabrieken bij de tegenwoordige bezetting te
dékken.
De minister vermag in geen enkel opzicht
verband te zien tusschen de waarde, welke
aan het oordeel van den crisis-accountants
dienst moet worden gehecht en het feit, dat
sedert de instelling van dezen dienst con
tracten zijn gesloten tegen een prijs, die ver
boven den prijs uitgaat, welke thans door
een gegadigde is aangeboden.
Ten aanzien van de bemoeiingen met de bacon
industrie van de zijde der Nederlandsche varkens
centrale en later de Nederlandsche Veehouderijcen
trale is aan de Kamer geen enkele medcdeeling ont
houden. Ook in de driemaandelijkschc berichten ver
schijnen geregeld mededeelingen. Daarenboven heeft
de commissie-Beumer naar de geheele geste een
onderzoek ingesteld, waarvan het rapport gepubli
ceerd is.
De minister zou zeer toejuichen, indien het, met
het oog op de landbouwbelangen, mogelijk was de
rechtstreeksche regeeringsbemoeiingen met de ba
conbereiding te doen eindigen. Te dien einde
heeft hij reeds geruimen tijd geleden het voorstel
gedaan aan den georganiseerden landbouw om den
landbouworganisaties nader bij deze aangelegenheid
te betrekken. Een dezer dagen ontving de minister
evenwel de medcdeeling, dat deze organisaties daar
op niet wenschen in te gaan. Daar het niet strookt
met de belangen van de varkenshouderij, den ba-
conexport stop te zetten, zal het, zoolang de bijzon
dere omstandigheden duren, noodig zijn. dat de re
geering zich op een of andere wijze rechtstreeks
met den baconexport bemoeit.
Over de regeling, welke de thans geldende zal
vervangen, kan de minister nog geen inlichtingen
verstrekken.
PESSIMISME IN
DEN AUTOHANDEL^
Het bestuur van de R.A.I. heeft beslo
ten, de automobiel-tentoonstelling, die elk
jaar in Februari in het R.A.L-gebouw te
Amsterdam gehouden wordt, het volgend
jaar niet te doen plaats hebben.
Het is een opzienbarend en teleurstellend be
richt, dat vooral menigen Amsterdamschen za
kenman onaangenaam in de ooren zal klinken
Want de jaarlijksohe automobielshow was een
groote tentoonstelling die massa's bezoekers
naar de hoofdstad trok in de tien dagen, die
zij duurde Zij bracht een opmerkelijke bedrij
vigheid in de hoofdstad teweeg, zij verhoogde
er het vertier, zij bracht grootere drukte in de
winkels maar vooral ook in de hotels, de café's
en de restaurants.
In de kringen van het R.A.I.-bestuur ver
namen wij, dat men daar de beteekenis van
het feit, dat in Februari a.s. de R.A.I.-tentoon-
stelling niet gehouden zal worden, zeer goed
begrijpt. Doch het bestuur heeft niettemin ge
meend, den leden tot dit besluit te moeten ad-
viseeren, omdat men in den automobielhandel
in het algemeen den toestand allesbehalve roos
kleurig acht. Er drukken zware lasten op het be
drijf en de omzetmogelijkhèden worden ernstig
belemmerd door de belastingen die op de autos
en alle aanverwante zaken rusten.
Tot dusver is de autohandel optimistisch
geweest en men had ook dit jaar wel weer
kunnen hopen op een bevredigend verloop van
de R.A.I. maar men kan tenslotte niet altijd
weer op een goeden uitslag hopen, wanneer de
feiten zulk een optimisme eigenlijk niet meer
wettigen.
De automobielhandel heeft met groote moei
lijkheden te kampen en men ondervindt de
sterke behoefte om tot besparing op de alge-
meene kosten te komen. Dit is de voornaamste
overweging geweest om de R.A.I. dezen winter
niet te doen doorgaan ook al begreep men,
dat men hierdoor Amsterdam een belangrijke
attractie zou onthouden.
NIEUW HOOGTERECORD
Met een last van 12.000 kg.
Moskou 22 September A.N.P. De Sovjet-
piloot majoor Yumachef heeft een nieuw we
reld-hoogte-record gevestigd met een vliëgtuig
met 4 motoren, elk van 800 pk. Hij bereikte met
een last van 12 ton een hoogte van 2700 meter.
„SADKO" VASTGEVROREN
Riga De Sovjet-Russische ijsbreker „Sad-
ko" is nabij Franz Josephland in het pakijs
vastgevroren. De thermometer is gedaald tot 14
graden on der het vriespunt.
Draadlooze berichten uit Siberië melden, dat
de schepen in de Barentz en Kara Zee worden
bedreigd door felle sneeuwstormen
