Uitvoering van de wet
Het verhaal van
den postconducteur
tegen prijsopdrijving
Verlaging
Zuivelsteun
Circulaire van
den minister aan
de burgemeesters
Hamsteren is
strafbaar
Gevolgen van de
monetaire maatregelen
Tegen onredelijke
wonin guitzetting
Arbeider onder
tractor vermorzeld
De Canadeesche
v ij f 1 i n g
Zaterdag 3 October 1936
Tweede blad
's-Gravenhage. De minister van bin-
nenlandsche zaken heeft de volgende circu
laire aan de burgemeesters gezonden:
Op 30 September j.1. is afgekondigd de
wet van den zelfden datum, houdende tijde
lijke maatregelen tot het tegengaan van
prijsopdrijving. De wet is in het staatsblad
opgenomen en onmiddellijk in werking ge
treden.
Zooals uit de artikelen 1, 2 en 3 blijkt,
kunnen door de regeering op verschillend
gebied regelingen inzake prijzen worden
.vastgesteld.
Daarnevens verbiedt artikel 4 prijsopdrij
ving voor die gevallen, waarvoor de arti
kelen 1, 2 en 3 niet zijn toegepast. Zoolang
beschikkingen, als in de genoemde wetsarti
kelen bedoeld, niet zijn genomen, geldt ar
tikel 4 dus ten aanzien van alle goederen,
idiensten en huren.
De beide maatregelen vinden in de voor
naamste plaats hun sanctie in artikel S
.van de wet.
Voor wat het toezicht op de na
leving van artikel 4 betreft, vestig
ik er de aandacht op, dat, zooals
trouwens ook uit de officieele stuk
ken betreffende de wet blijkt, niet
elke prijsverhooging zonder meer als
prijsopdrijving kan worden aange
merkt, doch dat daarvan slechts
dan sprake is, indien de verhooging
niet als een noodzakelijk uitvloeisel
van de op monetair gebied geno
men maatregelen kan worden be
schouwd. Elk geval zal dus op zich
zelf moeten worden bezien.
Zoo is het mogelijk, dat tengevolge van
Ihoogere inkoopsprijzen de verkooper voor
de noodzaak wordt gesteld ook zijnerzijds
de prijzen te verhoogen. Blijft zulk een ver
hooging binnen redelijke grenzen, dan is
prijsopdrijving niet aanwezig. Bij twijfel
verdient het aanbeveling, dat men zich,
naar gelang van het geval, direct in ver
binding stelt met een der departementen
,van handel, nijverheid en scheepvaart, van
landbouw en visscherij of van sociale zaken,
welke departementen alle telefonisch te be
reiken zijn onder letter „G."
Ik stel er prijs op hieraan toe te voegen,
dat ik anderzijds gaarne zal zien, dat in
duidelijk aanwijsbare gevallen van prijsop
drijving met kracht wordt opgetreden en
dat alsdan niet wordt volstaan met een
waarschuwing, doch de de politie-ambtena-
ren aanstonds ingrijpen door het opmaken
van proces-verbaal.
Naast de hiervoor besproken voorziening
opent artikel 5 van de wet de mogelijkheid
voor den burgemeester der gemeente tot
een onverwijld ingrijpen ingeval van ver
denking van overtreding der artikelen 1 en
4.
„Ik moge er de aandacht op vestigen, dat
de wet uitdrukkelijk van „gegronde" ver
denking spreekt, hetgeen dus wil zeggen,
dat slechts dan tot inbezitneming kan
worden overgegaan, indien het zoo goed
als zeker is, dat in strijd met de in een
ministerieele beschikking als bedoeld in ar
tikel 1 gegeven voorschriften wordt gehan
deld of wel een prijsverhooging van goe
deren, waarvoor zulke voorschriften niet
gelden, geheel of gedeeltelijk ongemotiveerd
is te achten.
Het tweede lid van artikel 5 kent eenzelf
de bevoegdheid toe ingeval, zonder gegron
de redenen of in strijd met het doel der
wet, geweigerd wordt te verkoopen. Als
voorbeeld van gegronde redenen kan wor
den genoemd een poging tot hamsteren
door afnemers.
Voor de goede orde wijs ik er op, dat elke
inbezitneming ingevolge het bepaalde in lid
1 en lid 2 van artikel 5, slechts die soort
van goederen mag omvatten, ten aanzien
waarvan de verdenking van prijsopdrijving
bestaat.
De inbezitneming kan zonder eenige for-
INBRAAK IN MEUBELMAGAZIJN
maliteit geschieden, wel bepaalt de wet, dat
door de gemeente schadeloosstelling ver
schuldigd is, welke schadeloosstelling vooraf
moet betaald zijn of voor welke betaling
vooraf zekerheid moet zijn gesteld. Omtrent
de wijze van voorafgaande zekerheidstelling,
welke figuur naar ik vermoed wel uitzonde
ring zal blijven, zullen bij Kon. Besluit nog
nadere regelingen worden vastgesteld.
De in bezit genomen goederen worden
door den burgemeester zonder verwijl op
door hem te bepalen wijze ter beschikking
gesteld van de bevolking of bepaalde groe
pen der bevolking en wel ten hoogste tegen
de officieel geldende c.q. normale prijzen.
De uitdrukking, „bepaalde groepen der be
volking" maakt b.v. mogelijk in geval van
inbezitneming van goederen bij den groot
handel deze ter beschikking te stellen van
de daarvoor in aanmerking komende detail
listen in de gemeente.
Indien door u bijzondere ervaringen wor
den opgedaan bij de handhaving der wet,
dan wordt u verzocht daarvan regelmatig
meedeeling te doen aan het daarvoor in
aanmerking komend departement, terwijl
voorts aan die departementen gaarne perio
diek opgave wordt ingewacht van de geval
len, dat proes-verbaal werd opgemaakt of
uwerzijds tor handhaving van de wet andere
maatregelen werden genomen. Voorts hou
den de departementen zich aanbevolen
voor alle mededeelingen en aanwijzingen,
welke voor een goede uitvoering der wet
van nut kunnen zijn.
Gisternacht is in het meubelmaga
zijn van den heer H. Kleinpenning, ge
legen naast de woning in de dorps
straat te Zeddam ingebroken Toen de
echtgenote van den heer K. gister
morgen het magazijn wilde binnengaan
bemerkte zij, dat het slot slechts een
maal was omgedraaid. Bij nader on
derzoek bleek, dat ongenoode gasten
zich toegang tot het magazijn had
den verschaft en daaruit dekens, tafel
kleedjes. lakens, enz. een gezamenlijke
waarde vertegenwoordigende van ruim
tweehonderd gulden hadden ontvreemd
Bijks- en gemeentepolitie hebben het
(Onderzoek in handen.
STIJGING DER BLOEMPRIJ-
ZEN. TELEGRAM AAN MI
NISTER COLIJN.
Rotterdam. Het volgende telegram is
gestuurd aan den voorzitter van den mi
nisterraad, Dr. H. Col ij n:
„De gezamenlijke bonden van bakkerspa
troons en de cooperatiebesturen te Rotter
dam vestigen de aandacht van uwe Excel
lentie op de scherpe stijging, welke de
blocmprijzen de laatste maanden hebben
ondergaan, welke hooge prijzen, thans vijf
tien gulden, het onmogelijk maken, de
broodproductie zonder belangrijke verliezen
te onderhouden.
Reeds voor de monetairemaatregelen
was een broodprijsverhooging noodzakelijk,
thans is die verhooging onontkoombaar,
waarom uwe Excellentie wordt verzocht,
maatregelen te nemen, opdat de blocmprij
zen ten spoedigste worden verlaagd."
RESTITUTIE BIJ UITVOER
VAN EIEREN. VOORDEELI-
GER GEWORDEN OM EIEREN
NAAR ENGELAND TE EXPOR
TEEREN.
Tengevolge van het verbod van den uit
voer van goud, is het voor de Nederlandsche
exporteurs van eieren voordeeliger gewor
den, om naar Engeland te exporteeren. Het
gevolg zou kunnen zijn, dat de prijs van het
ei op de binnenlandsche markt tot een voor
den verbruiker te hoog peil zou stijgen van
daar dat het gewcnscht is, het bedrag van
de graanrechten, dat bij uitvoer wordt ge
restitueerd te verlagen, evenwel met inacht
neming van een volledige vergoeding aan
den pluimveehouder, van het bedrag waar
mede de buitenlandsche voederprijzen zijn
gestegen.
In verband met een en ander is de res
titutie die tot nu toe voor kippen- en eend
eieren was vastgesteld resp. op 85 cent en
50 cent, bepaald op 60 cent en 40 cent per
100 stuks.
Bij het beschouwen van den loop der
eierprijzen in de naaste toekomst, dient er
rekening mede te worden gehouden, dat ten
gevolge van de gëringe productie in het na
jaar steeds een prijsverhooging pleegt in te
treden.
's-Gravenhage, Naar wij
vernemen is de indiening van een
wetsontwerp tegen onredelijke wo
ninguitzetting, hetwelk reeds vrijwel
gereed gekomen was, als gevolg van
de gewijzigde omstandigheden op
monetair gebied, opnieuw in over
weging genomen.
Van 2.24 cent
Bij de aanstaande kroningsfeesten in En
geland zal men veel nieuwsgierigen zich
zien voortbewegen op 30 c.M. hooge stelten
van licht metaal, welke aan de voeten kun
nen worden vastgegespt. Het nieuwe arti
kel, waarvan men een groote verkoop ver
wacht, ziet men hierboven afgebeeld.
op 2 cent per K.G.
In aansluiting op de gedane mede-
deeling, dat de uitkeering over de tot
zuivel- en melkproducten verwerkte
melk zal worden verlaagd, vernemen
wij van bevoegde zijde, dat deze uit
keering met ingang van Zondag 4
October a.s. wordt verlaagd op basis
van 2,24 cent tot 2 cent per kg. melk
met een vetgehalte van 3,2 pet.
De thans vastgestelde nieuwe uit
keering stemt overeen met een toe
slag van 52,5 cent per kg. boter en
62,5 cent per kg. melkvet, aanwezig
in zuivel en melkproducten.
Bij verwerking van melk tot boter,
zoodanig, dat uit 100 kg. melk van
3,2 pet. vet 3,60 kg. boter verkregen
wordt, zal de uitkeering hierop dus
3.60 X f 0.525 is f 1.89 per 100 kg.
melk bedragen.
DOOR VERZAKKING SLOEG
HET GEVAARTE ACHTER
WAARTS OVER DEN KOP,
DEN BESTUURDER TOTAAL
VERPLETTEREND.
Te Westerbork in Drente heeft
Donderdagavond een ernstig onge
val plaats gehad, waarbij de 38-ja-
rige gehuwde arbeider J. V. G. Ot-
tens, afkomstig uit Tweede Eloêr-
mond om het leven is gekomen. Ot-
tens, die als loonploeger met een
tractor bij het ontginnen van heide
veld te Westerbrok werkzaam was,
wilde na afloop van zijn werkzaam
heden een blootgekomen zeer groote
veldkei verslepen. Daarbij moest hij
een greppel passeeren. Toen de trac
tor reeds hier over heen was, is de
grond aan het verzakken gegaan,
waardoor de wagen achterwaarts
over den kop sloeg, terwijl O., daar
onder terecht kwam. Het duurde ge-
ruimen tijd voordat men den zwa-
ren wagen omhoog had kunnen wer
ken. Het lichaam van O. was totaal
vermorzeld.
DIE DE ERNSTIGE BOTSING
OP DEN ONBEWAAKTEN
OVERWEG NABIJ DALFSEN
MEEMAAKTE.
„Groote stukken hout en ijzer
vlogen rakelings langs mij heen"
Groningen, 2 Oct. Na de ernstige bot
sing, welke Donderdagavond op den onbc-
waakten overweg te Berkum, nabij Dalfsen,
tusschen een vrachtauto geladen met cylin-
ders Buta-gas en den sneltrein Amsterdam
—Groningen heeft plaats gehad, tengevolge
waarvan de vrachtautobestuurder werd ge
dood en de machinist en stoker van den
trein ernstige brandwonden opliepen, heb
ben wij gisternacht, nadat de trein om 1.05
uur het station Groningen was binnengere
den, een 'onderhoud gehad met den postcon
ducteur. De man, die nog sterk onder den
indruk was van hetgeen hij had meege
maakt, vertelde:
„Als gewoonlijk was ik bezig met
het sorteeren der poststukken toen ik
het liep ongeveer tegen kwart over
zeven, een hevige schok voelde. Ik
greep mij vast aan de postzakken en
zag dat vlammen sloegen langs en
tegen de ruiten, gevolgd door het
geluid van hevige explosies. Toen ik
in allerijl de deur opende, teneinde
uit den wagen te springen, vlogen
groote stukken hout en ijzer mij ra
kelings voorbij. Geen wonder dat ik
dacht: „Jongens daar gaan we". De
trein stopte vrijwel onmiddellijk en
door den schok viel ik en kwam aan
den kant van den weg te liggen. Ik
had mij niet bezeerd en keek om mij
heen om te zien wat er gebeurd was.
Onder de postzakken zag ik een
groot brandend voorwerp liggen. Met
nog iemand snelde ik er naar toe en
zoo goed en kwaad als het ging
kregen wij het brandende voorwerp
onder den postwagen vandaan en
brachten het naar den kant van den
weg, toen er op eens geroepen werd:
„Pas op, dat ding ontploft". Wij
hadden het juist losgelaten, toen de
groote cylinder, die naar later bleek
met Buta-gas gevuld was, onder een
hevige knal uit elkaar vloog.
Ik heb nog den machinist en den stoker
gezien die met brandwonden overdekt wa
ren. De stukken vel hingen aan hun han
den en armen.
Beide mannen leden veel pijn. Uit den
aard der zaak heerschte er een groote ver
warring, welke nog verergerd werd door de
steeds weer voorkomende ontploffingen.
Overal lagen en stonden de reizigers. Na 'n
ingesteld onderzoek bleek wonder boven
wonder niemand gewond te zijn.
De auto met de Buta-gas cylinders kwam
uit Schiedam. Hij vervoerde ongeveer een
vijftigtal van deze cylinders. De wagen is
geheel in vlammen opgegaan. De chauffeur
s op slag gedood. Toen ik de vlammen
langs de ramen van mijn wagon zag lekken
kon ik niet denken, er zoo goed te zullen
afkomen".
De spoorlijn over 300 meter ern
stig beschadigd.
Doordat, zooals gemeld, de opruimings
werkzaamheden Donderdag terstond .met
kracht zijn ter hand genomen, slaagde men
er in, omstreeks half twaalf, één lijn weer
vrij te maken, zoodat, kort na dat tijdstip,
het treinverkeer weer voortgang kon vin
den. Sinds gistermorgen acht uur is ook
de andere lijn weer vrij. Daar deze echter
ernstig beschadigd werd over een afstand
van ongeveer 300 meter waren vrijwel alle
bouten er af gewrongen heeft het verkeer
hierover thans met zeer beperkte snelheid
plaats.
Ons relaas van gister behoeft in zooverre
nog een verbetering, dat de auto, waarmede
de aanrijding geschiedde, niet toebehoort
aan de firma Buttinger te Zwolle, doch aan
de N.V. Buta-gas te 's-Gravenhage, van wel
ke zaak de firma Buttinger depot-houdster
is. Het slachtoffer, de 44-jarige A. de Ko
ning uit Nieuwenhoorn in Zuid-Holland,
was gehuwd en vader van één kind.
De machinist, de heer Huisman en de
stoker, de heer Van Dijken, beiden uit Gro
ningen, die thans nog in het Sophia-Zie-
kenhuis te Zwolle worden verpleegd, maak
ten het gistermorgen, naar omstandigheden,
goed.
DOOR ELECTRISCHE STROOM
GEDOOD
De 15-jarige J. H. te Ginneken is
gistermorgen om half elf bij het leggen
van eleotrische spanningen in de cen
trale werkplaats voor jeugdige werk-
loozen te Breda in aanmerking geko
men met een der draden De jongen
was op slag dood
RECHTBANK.
VALSCHE KASSABONNEN.
Zware straffen geëischt.
Amsterdam. Eenige maanden geleden
stonden vijf vrouwen terecht die een hazar
voor een belangrijk bedrag hadden bena
deeld, doordat zij met valsche stempels
kassabonnen afstempelden en de goederen
zonder betaling in ontvangst namen.
Vier vrouwen werden tot zes maanden
gevangenisstraf veroordeeld, waarvan vier
maanden voorwaardelijk. De vijfde vrouw
was niet ter zitting verschenen, wegens
ziekte; zij stond veertien dagen geleden
terecht en hoorde zich gister tot eenzelfde
straf veroordeelen.
Hoogconjunctuur fc Callander
Nog steeds staan de Canadee
sche meisjes Dionne in het mid
delpunt van de belangstelling.
Het aantal bezoekers is nog
niet gedaald en de stad Callan
der profiteert er van.
Wat zich iederen dag te Callander,
in de Staat Ontario afspeelt, spot
voor Europeesche begrippen met
iedere beschrijving. De stemming,
die aldaar heerscht, zou men het
best kunnen vergelijken met een
uiterst opgewekte carnavalstemming
Iedere dag arriveeren karavanen
nieuwsgierigen en duizenden men-
schen verdringen zich voor het huis,
waar de vijfling woont. Volgens
voorzichtige ramingen, zouden thans
reeds ongeveer 750.000 menschen de
reis naar Callander ondernomen heb
ben, om de vijfling te bezichtigen.
Eenige duizenden kiezelsteentjes zijn
door de bezoekers uit den tuin mee
genomen als relikwie! Het zaken
leven maakt een ongekende opbloei
mee. Huizen en terreinen worden te
gen exhorbitant hooge prijzen ver
kocht. Restaurants, hotels en pensi
ons komen plaatsen te kort om alle
gasten te herbergen. De werkloos
heid is bijna geheel verdwenen.
Overigens gedragen de belangstellende
bezoekers zich zeer rustig. De ouderen on
der hen kijken zeer aandachtig toe en de
meesten hebben tranen van ontroering in
de oogen. Vrouwen, die op de speelplaats
naar de kinderen keken en zagen, hoe deze
1 over ijzeren stangen klommen, vielen
flauw. Reeds bij de „ochtendvoorstelling"
verzamelen zich ongeveer 2500 menschen,
teneinde de vijfling bij het spel gade te
slaan. In de namiddag ziet men ongeveer
eenzelfde menigte. Hun niet stof bedekte
auto's staan op de verschillende parkeer
plaatsen van het stadje. Zon- en feestdagen
is het aantal bezoekers nog veel grooter.
Bij sommige „voorstellingen" kon men de
nummerborden der auto's van één en der
tig staten tellen! Bijna iedereen, die de
„voorstelling" der Dionne-vijfling verlaat,
bezit de vaste overtuiging een der grootste
sensaties ter wereld meegemaakt te heb
ben. Intusschen brengen de beroemde meis
jes hun dag door met spelen, eten en sla
pen, evenals gewone kinderen. Van de ge
weldige belangstelling, die er voor haar be
staat, bemerken zij zoo goed als niets.
Het is half zeven 's morgens. Plaats van
handeling: de hoofdstraat van Callander.
De winkeltjes waar men prentbriefkaarten
en souvenirs kan koopen, zijn nog niet open
Evenmin de garages en de benzinepomp
stations. Dit is ook in het geheel niet noo-
dig, want de „eerste voorstelling" vindt pas
om half tien plaats. De straat is verlaten
en stil, in de hotels en pensions is nog alles
rustig. Iedere kamer en ieder bed, dat in een
omtrek van tien mijlen voor touristen be
schikbaar is, is bezet. Hetzelfde geldt voor
North Bays, een stad van 17.000 inwoners en
drie hotels. Aldaar is sinds Juni iedere ka
mer dagelijks bezet geweest. Thans komen
eenige stoffige auto's de hoofdstraat binnen
rijden. Zij volgen een wegwijzer, die hen
tot aan het Dafoe-kindertehuis de weg
wijst. De inzittenden der auto's rekken hun
hals uit, wanneer zij de villa van Dr. Dafoe
passeeren. Omstreeks half acht worden de
auto's talrijker. Om acht uur kan men
reeds van een stroom van auto's spreken.
Om half negen is het een corso geworden!
Sommigen stallen hun auto in een garage,
anderen parkeeren hem op een der vele
parkeerplaatsen, terwijl weer andere doorrij
den tot aan het kindertehuis van Dr. Da
foe.
De weg naar het kindertehuis is breed en
geasfalteerd, een groote verbetering, ver
geleken bij de toestand, zooals deze nog in
Mei 1934 was. Links en rechts van deze weg
zijn de winkeltjes, waar men souvenirs en
versnaperingen kan koopen, als padde
stoelen uit den grond verrezen. Alles is hier
nieuw en modern. De eenige uitzondering
hierop is het huis der Dionne's, waar de
vijfling twee jaar geleden geboren werd.
Dit huis bevindt zich nog in denzelfden
toestand.
Om half negen, dus een uur voor de aan
vang van de „eerste voorstelling", zijn reeds
meer dan tweehonderd automobielen in de
omgeving geparkeerd. Het parkeeren even
als de „voorstelling" is geheel gratis, doch
prentbriefkaarten, souvenirs en versnape
ringen moeten met duur geld betaald wor
den. Langs het hooge hek, dat het kinder
tehuis van den straatweg scheidt, hoopen
zich de menschen samen, teneinde een
glimp op te vangen van de vroolijk spe
lende meisjes, die zich van hun beroemd
heid nauwelijks bewust zijn.
De menschen staan in een reusachtige
file opgesteld. Precies half tien gaat het
hek open en langzaam zet zich de groote
menschenmassa in beweging. In het voorbij
gaan neemt een ieder een kiezelsteentje uit
een daarvoor speciaal geplaatste ijzeren pot.
Deze steentjes dienen als aandenken e\n
ook wel als talisman voor vruchtbaarheid.
In de tuin wordt de stroom bezoekers in
tweeën gesplitst en worden de menschen
langs een soort galerij geleid, die zich
rondom de speelplaats der kinderen be
vindt. De vijf zusjes zijn precies hetzelfde
aangekleed. De eene dag dragen zij groene
jurkjes, dan weer eens blauwe, ook wel
rosé jurkjes. Zij spelen lustig met elkaar.
Zij klimmen over tonnetjes, rijden op hob
belpaarden, trekken elkaar ook wel in een
klein wagentje voort, kortom de kindertjes
spelen als alle andere kinderen. Onder het
oog van de politie mag het publiek een
kwartier toekijken. Dan klinkt de stem
van een Canadeesche politie-agent: „Nog een
laatste blik op de kindéren en dan... door-
loopen alstublieft!!"
De bezoekers verlaten de tuin en velen
begeven zich thans naar de winkel van
Mrs. Dionne, waar zij verschillende souve-
nirtjes koopen kunnen. Ook hier is het
hoogconjunctuur. De tien verkoopers en
verkoopsters komen handen te kort om de
talrijke klanten te helpen aan prentbrief
kaarten, notitieboekjes, potlooden. penhou
ders, aschbakjes en nog tal van an'ln-e
snuisterijen, die alle voorzien zijn van de
afbeelding van de vijf Canadeesche meis
jes. (v. d.)