De weg naar vrijhandel DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER Vooruitgang Zwarte dag Een teleurstellend, einde in Engeland voor de luchtvaart Buiienlandsch Overzicht Hel koloniale vraagstuk 4Vf*Q II I WOENSDAG 7 OCTOBER 1936. 80e Jaargang. No. 10080. Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schogen. NEDERLAND BEREID OM DE HAN DELSBELEMMERINGEN OP TE RUIMEN. MITS OOK DE AN- ANDERE STATEN DAARTOE OVERGAAN. In antwoorcï op het FranschEngelsche plan tot opheffing der handelsbelemmerin gen, heeft gisteren de Nederlandsche gedele geerde, Mr. W. M. van Lanschot, een rede gehouden, waarin hij zijn groote waardee ring uitsprak voor het zeer belangrijke rap port van het Volkenbondscomité. Hij legde er echter den nadruk op, dat Nederland niet even enthousiast kon zijn over het Ameri- kaansch—Engelsch—Fransch monetair ac- coord als sommige leden van de tweede Com missie. Nederland immers heeft het vasthouden aan den gouden standaard niet alleen bezien uit economisch standpunt, maar mede ook uit dat der finantieele waardigheid. Slechts tegen zijn zin en door overmacht gedwongen heeft Nederland zijne steeds gevolgde munt- politiek prijsgegeven. Nederland ziet dan ook slechts voordeel in het bovenaangehaald ac- coord der drie groote mogendheden, indien dit leidt tot vergemakkelijking van de ge leidelijke, algemeene afschaffing van de handelsbelemmeringen. De Nederlandsche regeering zou het dan ook ten zeerste betreuren indien dit monetair accoord niet zou worden gevolgd door maatregelen dienende om de vrijheid van handel tusschen de volkeren te herstellen. Echter mag men van de Neder landsche regeering niet verwachten, dat zij overgaat tot eenzijdige af schaffing van de beperkende bepa lingen op den invoer. De Nederlandsche regeering is echter vol komen bereid om haar medewerking aan el ke poging in die lichting te geven en heeft met groote voldoening kennis genomen van de uitingen van andere regeeringen, waar uit een streven tot verlossing van den han del uit zijn kluisters blijkt. Nederland is daarom bereid de con- tingenteeringen op te heffen ten op zichte van landen, welke hetzelfde doen en dus een compensatie bieden Onze gedelegeerde legde er de na druk op, dat niet alleen contingen- teeringen maar ook beschermende rechten een hinderpaal voor het in ternationaal ruilverkeer vormen. Daar de douanerechten in Nederland zeer laag zijn, dient hiermede rekeening te wor den gehouden en hoezeer Nederland ook de goede bedoelingen toejuicht, welke uit de re de van den Engelschen gedelegeerde naar voren kwamen, toch dient deze kant van de ïnedaille ook bekeken te worden. Tevens maakte Mr. van Lanschot een voor behoud om contingenten af te schaffen je gens landen, die hetzelfde doen, maar de be talingsmogelijkheid door 'n sterke deviezen- controle beperken. Mr. van Lanschot geeft daarom in over weging om een commissie te benoemen, wel ke de mogelijkheden van een afschaffing der tariefshindernissen zal bestudeeren en daaromtrent voorstellen zal doen. Een Fransch-Engelsche resolutie De correspondent te Genève van de N. R. Ct. deelt nog mede, dat gisteren aan het slot van de oeconomische en financieele discussies de delegaties van Engeland en Frankrijk de volgende gemeenschappelijke resolutie heeft ingediend: De Volkenbondsvergadering, met voldoe ning acte nemend van de gemeenschappelij ke verklaringen van dé regeeringen van Frankrijk, de Vereenigde Staten en Enge land van 26 September, en van de instem ming die verschillende staten haar onmid dellijk hebben gegeven, erkent. dat deze Verklaring in overeenstemming is met de aanbevelingen van de oeconomische Vol kenbondscommissie. overwegende, dat een overeenstemmende politiek, die ten doel heeft: Ie. Het herstel van een duurzaam even- Wicht tusschen de oeconomieën van de ver schillende landen; 2e. Het leggen van meer hechte grond slagen voor de stabiliteit der oeconomische betrekkingen en 3. De bevordering van den internationalen handel, doeltreffend zou bijdragen tot de bevesti ging van den vrede, tot het herstel van de internationale orde, tot de ontwikkeling van de welvaart in de wereld en tot de ver betering van den levensstandaard der volke ren, bevestigt het algemeene verlangen van de Volkenbondsstaten om de verwezenlij king van deze doeleinden te blijven na- Streven en noodigt alle staten, zoowel de niet-Volkenbondsstaten, als die welke rot den Volkenbond behooren, uit hun volle medewerking aan dit doel te geven, beveelt dringend aan de belanghebbende 3aten als essentieels voorwaarde .voor het ndêwcces aa-nj Se. Zonder eenig verwal een ao&e Ie or- S&nisecren om de vastberaden en voortel rende toepassing der bovenaangehaalde po litiek te verzekeren; 2e. de buitensporige hinderpalen tot den internationalen handel en het internationale verkeer uit den weg te ruimen en in het bijzonder 3e. de tegenwoordige stelsels en contin- genteeringen en deviezencontrole te ver zwakken en zoo spoedig mogelijk af te schaffen. Slechts woorden Beziet men deze resolutie goed, dan komt men helaas tot de conclusie, dat ook dit maal weer geen der schoonsprekende na ties met definitieve voorstellen komt. De Engelsch-Fransche resolutie is een kapstok waaraan de kwestie, waarmede leven of dood onzer cultuur is gemoeid, wordt opge hangen. Tot een waarlijk groot gebaar, dat zeker door tal van volkeren met enthousiasme zou worden begroet, kan geen der groote demo- cratiën zich opwerken. Zeker, wij weten wel, dat de teruggang naar vrijhandel zeer, zeer moeilijk is en dat b.v. Engeland heftige te genstand in eigen land en zijn dominions zou ondervinden, maar wij vragen ons af, waarvoor dan al die mooie 'frasen moeten dienen, als men de zelf aangegeven richting toch niet op kan. Een enkele troost blijft over: Op de nood zaak tot afbraak der tolmuren is nog eens extra de nadruk gelegd. De weg, welke tot een verhoogde welvaart moet leiden is aan gewezen. Dit kan geen schade beteekenen voor de zaak van de n vrijhandel, welke zoo na is verbonden aan die des vredes. Het congres der Engelsche arbeiderspartij Felle aanval op de aan het con gres voorgestelde resolutie. Edinburg. Na de hervatting der bespre kingen op het congres der arbeiderspartij heeft de Lagerhuisafgevaardigde Silverman een feilen aanval gedaan op de aan het congres voorgelegde resolutie, over een ma tige bewapening, waarvan de beteekenis, volgens hem belangrijk verschilt van de door Dalton en Morrison gegeven interpel laties. Ook Sir Stafford Cripps kon zich niet met de resolutie vereenigen en eischte een dui delijker tekst. Ik ben er, zeide hij, tegen, dat de macht op eenigerlei wijze in handen wordt gelegd van lieden, die wij allen verantwoordelijk hebben geacht voor de huidige wereldtoe standen én de voortdurende exploitatie van de arbeiders. Nadat ook de woordvoerder van het vak- vereenigingscongres zijn bezwaren kenbaar had gemaakt, beantwoordde Attlee de kri tiek. Hij keerde zich tegen de bewering, dat de parlementsfractie zich tegenover de regeering bindt. Wij weigeren beslist, aldus Attlee, de regeering een blanco cheque te geven. Spr. verklaarde voor bewapening te zijn ter verdediging van de democratie en de vrijheid. Ik ben bang, aldus Attlee, dat wij door geweld tot de vrijheid zullen moeten komen. Ikh oop van niet, doch met het oog op de snelheid waarmede het fascisme zich over al ter wereld ontwikkelt, geloof ik, dat, in dien deze ontwikkeling niet tot staan wordt gebracht, dit onvermijdelijk is. OVER DE AFGELOOPEN TWAALF MAANDEN. Uitspraak van Neville Chamberlain op het jaarlijksch banket van ban kiers en kooplieden. Londen: In een op het jaar lijksch banket van bankiers en koop lieden gehouden rede, heeft de En gelsche minister van financiën, Ne ville Chamberlain, o.a. verklaard, dat de afgeloopen twaalf maanden een uitgesproken vooruitgang hadden ge bracht in den Britschen uitvoerhan del, als gevolg van den grooteren voorspoed in een aantal inden, die tot de goede klanten van Engeland behooren. Ofschoon, zoo vervolgde spr., onze uitgaven voor ons bewape ningsprogram tot dusver voldoende zijn geweest om het evenwicht in mijn begrootingsramingen te versto ren, hebben zij niet een zoodanigen omvang aangenomen, dat het volu me van onzen opbloei er ernstig door is aangetast. Ten aanzien van de aanpassing van den koers van den Franschen franc zeide de mi nister, dat men deze kan vergelijken met het kraken van een ijsveld bij de nadering van het warmere seizoen voor den poolonder- zoeker, wiens schip gedurende vele maan den door het ijs tot stilliggen gedoemd is geweest. Neville Chamberlain voegde hier nog aan toe, dat zich wel nog verschijnse len in den toestand voordoen, die ongerust heid bij ons wekken, doch ofschoon niemand met overtuiging kan zeggen, dat de vooruit zichten een tijdperk van duurzamen vrede doen verwachten, wil daarentegen ook geen enkel land den vrede verstoren, want nie- man kan in vertrouwen gelooven dat zelfs de overwinning iets meer zou opleveren dan een ruïne en lijden. Wij gelooven dat de krachtigste bijdrage die wij tot de zaak van den vrede kunnen leveren, is de vorming van een sterk Groot- Brittannië. De minister sprak vervolgens zijn voldoe ning uit over de afschaffing van bepaalde contingenten en de verlaging van de in voerrechten door Frankrijk, en verklaarde met genoegen te hebben geconstateerd dat de regeeringen van Italië, Zwitcerland en Nederland in dezelfde richting werk zaam zijn. Tenslotte, aldus eindigde Chamberlain, zullen wij waarschijnlijk tot den interna tionalen muntstandaard terugkeeren, doch natuurlijk moeten van te voren waarborgen geschapen worden tegen al te heftige fluc tuatie in de waarde van het goud ten op zichte van de goederen. Indien wij dit kun nen bewerkstelligen en dit is een punt voor nieuwe internationale samenwerking zie ik geen onoverkomelijke moeilijkhe den om terug te keeren tot een monetair stelsel, gebaseerd op vrijen ruilhandel en het goud. VERSCHEIDENE TOESTELLEN OMLAAG GESTORT. Talrijke dooden Bij een vliegtuigbotsing in Italië acht personen om het leven ge komen. Rome. Bij het vliegveld Farrare zijn gister twee bombardementsvliegtuigen van de Italiaansche luchtvloot tegen elkaar ge botst. Beide toestellen sloegen tegen den grond te pletter. Van de bemanning zijn acht personen om het leven gekomen. Ongeluksdag voor de luchtvaart in Roemenië. Bij een landing te Cetatea is gisteren een militair vliegtuig omgeslagen, de bestuurder werd gewond. Een ander militair vliegtuig, dat van Bocscian was vertrokken, is niet te bestemder plaatse aangekomen, men heeft nog geen spoor van het toestel kunnen ont dekken. Te Bazau tenslotte is een militair vliegtuig neergestort en vernield, waarbij de piloot gedood werd. Vliegtuigongeluk in Polen eischt twee menschenlevens. In het oostelijk deel van Klein Polen zijn bij een oefenvlucht twee zweefvliegtuigen op 400 meter met elkander in aanraking ge komen. De beide vliegers werden op slag gedood. Engelsch legervliegtuig omlaag gestort. Bij het oefenen in het bommenwerpen is gister aan de kust van Lincolnshire een tweepersoons militair vliegtuig in brand ge raakt en omlaag gestort. De beide inzitten den zijn om het leven gekomen. VLUCHT BERN—BERLIJN. Halle. De zes Zwitsersche vliegers die Maandagochtend uit Bern zijn gestart, zijn gistermiddag op het vliegveld Halle aange komen. Na een oponthoud van een uur zetten zij hun vlucht voort naar Berlijn. Een deelnemer omlaag gestort. Omstreeks 3 uur is een van de deelne mers nabij Schleiz omlaag gestort. Onder het wrak van het vliegtuig werd een doode gevonden. De tweede inzittende werd nog niet gevonden en men neemt aan, dat hij uit het toestel werd geslingerd. De vijf overigen zijn intusschen te Berlijn aangekomen. VLUCHT NEW-YORK—STOCKHOLM. New York. Gisterochtend 7.30 uur is de Zweedsche vliegenier Kurt Bjorkvall van het vliegveld Floyd Bennet vertrokken voor een non-stop-vlucht naar Stockholm. St. John gepasseerd. Nader uit New York: Bjorkval is St. John op New Foundland gepasseerd. Hij vloog met koers oost, hetgeen er op zou wijzen, dat hij van plan is zonder tusschenlanding naar Stockholm te vliegen. BiETENOOGST IN DE WIERI NGERMEER Dit jaar zijn voor het eerst in den Wiering er meer pol der op groote schaal bieten ver bomvd voor de fabrieken. Men ziet hier boven de vele ijverige handen cUe met het rooien der bieten bezig zijn* Een probleem met tal van voetangels en klemmen. Het koloniale vraagstuk is een van de precairste problemen van onzen tijd en het bezit, zooals we in den kop van dit overzicht schreven, tal van voetan gels en klemmen. Wanneer we dit vraagstuk bespreken, dan denken we in de eerste plaats aan Duitschland met zijn eisch tot teruggaaf van koloni aal gebied. Evenals Duitschland niet gerust heeft voor het Saargebied weer Duitsch was en het niet zal rusten voor dat Dantzig een Duitsche Oostzee-haven is, zal het er zich evenmin bij neerleg gen, voordat het zijn koloniën terug heeft. En wij vragen ons af: Moeten de groote mogendheden wachten op een gedwongen teruggaaf, wachten op het oogenhlik dat Duitschland hen weer voor een fait accompli zal stellen? Er zijn zooveel gevaarlijke kanten aan het probleem en wij mochten voor de rust van Europa wenschën dat het in der minne geschikt zou kunnen worden. Edoch Het Hbl. van gisteravond haalt in een hoofdartikel nog eens de historie op van het afnemen van de koloniale gebieden van Duitschland, na den we reldoorlog. Zooals men weet bezat Duitschland uitgestrekte koloniale ge bieden. De in de wereldoorlog gealli eerden hebben Duitschland zijn kolo niën te Versailles onder elkaar ver deeld, in den vorm van mandaten. Pre sident Wilson de toenmalige Ameri- kaansche president, die naar gerechtig heid voor de geheele wereld streefde, belette, dat de geallieerden de Duitsche koloniën eenvoudig als oorlogsbuit on der elkander verdeelden; hij werd be reid gevonden zijn fiat te hechten aan een stelsel, waarbij de koloniale volken die vroeger onder de Duitsche souve- reiniteit hadden gestaan, onder voogdij werden gesteld, opdat zij te eeniger tijd zouden kunnen worden ontvoogd. De rechtsgrond, waarop dit is gesolrod, luidde, dat Duitschland zich onbe kwaam had getoond, het bestuur te voeren over koloniale volken, De vertegenwoordigers van Duitsch land, die het verdrag van Versailles, zooals het hun werd voorgelegd, moes ten onderteekenen, konden niet anders doen, dan dit vonnis aanvaarden. Zoo als zij ook de uitspraak moesten onder schrijven, dat Duitschland de schuld droeg van den oorlog. Zooals men weet en zooals we in den aanvang van ons overzicht schreven eischte Hitier de Duitsche koloniën te rug. Hij heeft het duidelijk gezegd, op den beruchten zevenden Maart, dat te ruggaaf van deze koloniën één der voorwaarden is voor den terugkeer van Duitschland tot den Volkenbond. Engeland heeft deze mededeeling van Duitschland maar niet zonder meer voor -kennisgeving aangenomen en bij enkele geluiden van instemming was er een zeer sterke en positieve te genkanting tegen eventueele inwilli ging van den Duitschen eisch. De En gelsche regeering bleef een gereser veerde houding aannemen. Eind Juli verklaarde Eden de Engelsche minister van buitenlandsche zaken, dat over dracht van Mandaatgebieden onver mijdelijk ernstige moeilijkheden van moreelen, politieken en juridischen aard zou veroorzaken, en dat de re geering de hoop koesterde, dat, terwijl er nog zoo vele internationale proble men op oplossing wachtten, in geen enkelen kring thans de wensch zou le ven, een nieuwe oorzaak van ernstige moeilijkheden tusschen de volken te scheppen. De wensch van de Engelsche regee ring zal waarschijnlijk wel tot de vro me wenschen behooren, want Duitsch land zal zeker niet blijven berusten in den bestaanden toestand en het zal een kwestie van tijd zijn, wie weet hoe kort dat het koloniale probleem, met al zijn gevaarlijke kanten, aan de orde zal worden gesteld.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1936 | | pagina 1