België blijft Volkenbond
steunen
Verduistering
te Alkmaar
KIJKEN it KOOPEN bii CLOECK
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Los van Locarno
BuUenlandsch
Geen wapenstilstand
Overzicht
Jean Batten toch
vertrokken
Ekens voorsprong
vergroot
Uitbarsting van de Asama
VRIJDAG 16 OCTOBER 1936. 80e Jaargang. No. 10088
Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen.
BELGIË ZOU ER NIET AAN DEN
KEN DE INTERNATIONALE VER
BINTENISSEN TE MISKENNEN.
IS BRUSSEL BEVREESD VOOR
DEN INVLOED VAN DE SOVJET
UNIE?
Naar Reuter verneemt, is in bevoegde Bel
gische diplomatieke kringen aan een verte
genwoordiger van Havas de volgende inter
pretatie verstrekt van de redevoering van
den Koning.
In deze kringen wordt er de nadruk op
gelegd dat er voor België geen sprake van
is de internationale verbintenissen te mis
kennen.
Dientengevolge beoogt het geens
zins zich terug tè trekken uit den
Volkenbond, waarvan het een zeer
actief lid is en waaraan het tallooze
bewijzen van trouw heeft gegeven.
Maar er bestaat een speelruimte tusschen
'de oude verplichtingen in de accoorden van
Locarno van 1925 en de verplichtingen van
het Volkenbondspact. De Belgische regeering
bestudeert dus op het oogenblik de kwestie
tot hoever zij zich zal binden ten opzicht van
het Pact van Genève eenerzijds en de later
aan te gane verbintenissen anderzijds. Met
andere woorden: het eenige probleem, het
welk zich thans voordoet, is vast te stellen
in welke mate België bij het zich aanslui
ten bij een nieuw westelijk pact de verbinte
nissen van het Volkenbondspact zou over
schrijden.
In Belgische diplomatieke kringen wordt
verklaard, dat in geval de Belgische staat
aan dit nieuwe westelijke pact zou deelne
men in hoedanigheid van gegarandeerde en
niet van garant, hij zich niettemin gebonden
zou achten door de verplichtingen van den
Volkenbond.
Volgens deze verklaringen blijkt,
dat, ofschoon dit principe niet zoo
duidelijk omschreven tot uiting is ge
bracht in het onderhoud met den
vertegenwoordiger van Havas, België,
wenscht dat de mogendheden zich
garant stellen voor een eventueelen
aanval, zonder dat België verplicht
zou zijn deze mogendheden te hulp
te komen, indien deze zouden wor
den aangevallen.
Albert Devèze, oud-minister van nationale
Verdediging, wiens belangrijke rol in de re
organisatie der Belgische strijdmacht be
kend is, heeft in een interview met Havas
o.a. 'verklaard: „Ik begrijp de emotie in
Frankrijk niet. Er heeft nooit een bondge
nootschap tusschen het lievriende Frankrijk
en België bestaan, een dergelijk pact. zou
slechts mogelijk zijn geweest, indien beide
landen wederzijds hun buitenlandsche poli
tiek aan hun overeenkomsten zouden heb
ben ondergeschikt gemaakt, waaraan de een
noch de ander ooit kon denken.
België heeft de uitsluitende ver
plichting om nooit toe te staan, zon
der zich tot de uiterste grenzen van
zijn macht te hebben verdedigd, dat
een aanvaller zijn gebied zou door
schrijden om zijn buurman in het
hart te treffen. Dit was de verdedi
ging, die wij hebben voorbereid en
die wij zullen voortgaan te verster
ken. Ik voeg hier zelfs aan toe, dat bij
een dergelijke eventualiteit Frank
rijk de plicht zou hebben zich niet
te beperken to het profijt trekken
van de door de Belgische weerstand
veroorzaakte vertraging om zijn
eigen bescherming te verzekeren,
maar dat het integendeel bij een op
roep onzerzijds onverwijld te onzer
hulp moet komen met al zijn mid
delen.
Wanneer men rekening houdt met het
feit, dat onze militaire mogelijkheden ons
stellig niet in staat stellen meer te verzeke
ren dan de integriteit van ons grondgebied,
zal men de verklaring begrijpen dat wij bij
geen enkele botsing kunnen worden betrok
ken, buiten die, welke een hernieuwing zou
zijn van den aanslag van 1914. Het was voor
ónze binnenlandschc politiek zoowel als voor
onze internationale positie noodig dat dit
duidelijk werd gezegd op het moment, waar
op wij onze bewapening en onze fortificaties
aanzienlijk vermeerderen, waarover Frank
rijk zich slechts kan verheugen."
Nieuwe troepenverdeellng.
Het Hsbl. verneemt te bevoegder
plaatse de volgende mededeelingen
over de nieuwe verdeeling der troe
pen:
Het algemeen beginsel is, dat Bel
gië in staat moet zijn het hoofd te bie
den aan alle eventualiteiten en dat
het zijn dekking moet v ersterken.
Deze versterking zal in feite aan de
noord-oostelijke grens geschieden.
Zoo zullen twee regimenten uit het
binnenland naar Turnhout en Ton
geren gaan. Rondom Luik, het voor
naamste centrum van verdediging
aan de noord-oostgrens zullen negen
regimenten infanterie komen, plus
het corps Ardensche jagers. Aan de
zuidgrens zullen drie regimenten in
fanterie komen, alsmede één in -
Vlaanderen. Tenslotte zullen drie re
gimenten gemotoriseerde cavalerie
te Brussel worden geplaatst als ele
ment van steun.
De Brusselsche avondbladen publiceeren
talrijke uittreksels van de beschouwingen
door de buitenlandsche pers aan de rede
van koning Leopold gewijd.
Sommige der bladen zijn zeer verontwaar
digd over het commentaar van 1'Echo de
Paris, L'Oeuvre en andere Parijsche couran
ten. Zij constateeren dat de Engelsche pers
een beter begrip van den toestand blijkt te
hebben. De Libre Belgique verwijt voor
noemde Fransehe couranten een onwaardige
taal te spreken.
De Nation Beige constateert dat zekere
Fransehe bladen niet aarzelen koning Leo
pold met Hitier'te vergelijken. Het waren
juist L'Oeuvre en L'Echo de Paris, aldus de
Nation Beige, die onder de felste voorstan
ders van het noodlottige verbond tusschen
Frankrijk en Sowjet-Rusland moeten worden
gerekend. Dit verbond heeft de taak van de
Belgische voorstanders van de alliantie met
Frankrijk bijzonder moeilijk gemaakt. De
Belgische openbare meening heeft er nim
mer of nooit aan gedacht van de verdediging
van het nationale grondgebied af te zien en
door dit feit zelf heeft zij ook niet afgezien
van de verdediging der wegen langs welke
een invallend leger Frankrijk zou kunnen
bereiken, wat Pertinax van L'Echo de Paris
ook moge beweren.
De openbare meening is verschrikt
door-de gedachte dat België meege
sleept kon worden in een oorlog „voor
de schoone oogen van de Sowj ets".
Deze vrees is het, welke men in de
Koninklijke rede terugvindt, tezamen
met de bezorgdheid ten spoedigste
het militaire statuut van België te
verbeteren en een steviger verdedi
ging van zijn grenzen te verzekeren.
Dit beteekent dat, eens hetmilitaire ont
werp goedgekeurd, een aanval op Frankrijk
over het Belgische grondgebied heen, op een
sterkeren en beter georganiseerden tegen
stand zou stuiten dan tot dusver het geval
was. Dat is een feit. Een feit, waaraan de
medewerkers van L'Oeuvre en de Echo de
Paris hadden moeten denken, alvorens den
koning met Hitier te vergelijken, terwijl de
vorst enkel het woord nam om den aan
Hitier te bieden tegenstand beter te organi-
seeren.
Het bedrag op
ongeveer 40000
gulden geschat
BEDRIJFSLEIDER VAN DEN HOUT-
HANDEL EECEN SPOORLOOS VER
DWENEN.
Bij de politie te Alkmaar is dezer
dagen aangifte gedaan van verduis
tering van een bedrag van J. Eecen,
houthandel, aldaar.
Deze verduistering zou gepleegd
zijn door den bedrijfsleider, den 56-
jarigen W. N., die een zeer groot
vertrouwen genoot bij de firma.
Het onderzoek heeft reeds uitgewe
zen, dat genoemde bedrijfsleider het
laatste jaar op wedrennen in bin
nen. en buitenland groote bedragen
heeft verloren en dat geld uit de kas
der firma heeft genomen.
Sinds de vorige week Woensdag
is de man spoorloos verdwenen, zoo
dat zijn opsporing verzocht wordt.
Het acconntantsonderzoek heeft nog
geen definitieve eindcijfers opgele
verd, maar het verduisterde bedrag
wordt op ongeveer veertig mille ge
schat.
Onze correspondent te Alkmaar schrijft
ons hierover nog het volgende:
Als een bliksemslag aan den helderen he
mel liep gisteren door Alkmaar plotseling
het gerucht, dat de 56-jarige bedrijfsleider
van de bekende houthandel der firma Eecen,
de heer W. N., spoorloos was verdwenen na
ten nadeele zijner firma malversaties te heb
ben gepleegd tot een bedrag, dat ongeveer
f40.000.zou bedragen.
Reeds sedert Woensdag van de vorige
week is de heer. N. afwezig en het eigenaar
dige is, dat er gedurende de week, die in-
tusschen is verloopen, naar buiten zoo goed
als niets is uitgelekt. Menschen, die bij hem
in de buurt woonden en die we eens gingen
polsen, betoonden zich hoogst verwonderd.
Want zelf hadden ze nog niets vernomen.
Wat met het geld is gebeurd, hoeveel de
heer N. nog bij zich heeft, het hangt alles
geheel in de lucht. Wel schijnt hij de gelden
binnen betrekkelijk korten tijd te hebben
verduisterd. Natuurlijk wordt er gemompeld
over speculaties. Die zijn in den regel de
oorzaak van soortgelijke geschiedenissen en
ook hier zal dat wel weer het geval zijn. Ze
ker weten doet men het echter niet.
Ook omtrent de verblijfplaats van den
heer N. tast men geheel in het duister.
Aangezien de politie eerst Dinsdag j.1. met
het feit in kennis werd gesteld, heeft de
dader een voorsprong van een kleine week
die groot genoeg is. om zich behoorlijk uit
de voeten te hebben kunnen maken.
Naar we vernamen staat het bedrag van
België volgt het
Nederlandsche voorbeeld
EEN POLITIEK GERICHT OP DE
BELANGEN VAN HET EIGEN
LAND LOS VAN LOCARNO.
We hebben de vorige week in een over
zicht geschreven over den sterker worden
den wensch in België om zich in zijn bui
tenlandsche politiek te bespiegelen aan het
Nederlandsche voorbeeld en geen verbon
denheid te hebben aan de groote mogend
heden, die het kleinere en militair veel
zwakkere België in een gevaarlijk avon
tuur mee kunnen sleuren.
Men heeft nu, in de rede van den Koning
uitgesproken in den ministerraad en op
genomen in ons nummer van gisteren, kun
nen lezen, dat België wenscht een politiek,
gericht op de belangen van het eigen land.
De Koning heeft daarbij aangekondigd de
eenzijdige opzegging van het verdrag van
Locarno, een aankondiging, die Pertinax,
de bekende Fransehe journalist, in wezen
gelijk stelt met de verklaring van Hitier
op ,7 Maart van dit jaar. Pertinax con
stateert terecht dat België te kennen heeft
gegeven, zich niet meer door dit verdrag
gebonden te achten. België wil een ande
ren weg gaan, den weg van Nederland.
Het verdrag van Locarno was een gevaar
voor het land geworden. Door het uittre
den van Duitschland, is het tot een een
zijdige defensief tegen Duitschland gerich
te groepeering geworden. Engeland beloofde
zijn verplichtingen, volgens het verdrag te
erkennen, Italië deed, zooals men weet,
SPANJE
MADRID MOET ZICH OP GENADE
OF ONGENADE OVERGEVEN.
Generaal Franco heeft gisteren de ge
ruchten over onderhandelingen tusschen
leiders van de conservatieven en oud-mi
nister Maura en vertegenwoordigers van de
opstandelingen in Frankrijk over een wa
penstilstand van drie dagen, met klem
tegengesproken Deze wapenstilstand zou
dan dienen om te onderhandelen over de
capitulatie van Madrid.
Franco verklaarde, dat wel eenige leiders
van Madrid vergeefs getracht hebben be
paalde toezeggingen te verkrijgen voor een
overgave van de hoofdstad. De militaire
toestand van de rechtschen is thans zoo,
dat de opinarsch naar Madrid door niets
meer te stuiten is. Het maken van noode-
looze slachtoffers zal worden vermeden,
doch dit kan alleen als de doelloozc verde
diging van de stad onmiddellijk wordt ge
staakt. De rechtschen zullen na de inname
van Madrid, rechtvaardige doch strenge
straffen vellen voor de misdaden van de re-
geerings-aanhangers. De rechtsche regeering
is geen vijand der arbeiders. In het nieuwe
Spanje zullen de toestanden voor de ar
beidende bevolking worden verbeterd door
sociale wetten, doch de eenige weg hiertoe
is een capitulatie van de hoofdstad zonder
voorwaarden in vol vertrouwen op de groot
moedigheid en de rechtvaardigheid van de
leiders der rechtschen.
De opinarsch wordt voorbereid.
Generaal Franco gaat voort zijn stellingen
om de hoofdstad te versterken. De hevige
regens ten spijt en den slechten toestand
van vele wegen zijn in de loop van de laat
ste dagen honderden stukken geschut en
tanks van de achterhoede naar de frontr
linie gebracht. Aan de gevechten in den
sector ten Westen van Madrid is intusschen
nog geen einde gekomen en het heet, dat
de aanval der regeeringstroepen op de stel
lingen van San Martin de Valdeiglesias en
omgeving niet gelukt is.
Een flinke luchtmacht van weerszijden
was in den strijd betrokken, waarbij de
vliegtuigen der regeering poogden haar in
fanterie te beschermen voor de vliegtuigen
van den vijand naar de laatste meldt
zonder succes.
De regeeringstroepen hebben hier met in
zet van duizenden soldaten, waaronder ook
vrouwelijke strijdsters, gepoogd een wig te
drijven tusschen de Noordelijke legers van
generaal Mola en de zuidelijke van Franco.
Uit de binnenkomende berichten moet
men opmaken, dat de opstandelingen er
in zijn geslaagd den aanval af te slaan.
Algemeene aanval op Madrid
aanstaande?
Jerez de la Frontera heeft om 8 uur 20
medegedeeld, dat de troepen van Generaal
Mola, die oprukken naar Madrid in af
wachting zijn van het bevel over te gaan
tot den algemeenen aanval op de hoofdstad
Aan het front bij Saragossa zijn honderd
Catalanen in den slag gevallen. Madrid is
gisteren opnieuw gebombardeerd, waarbij
schade werd aangericht aan de kazernes en
openbare gebouwen.
Rantsoeneering in Madrid.
Gistermorgen is de rantsoeneering van le
vensmiddelen in de hoofdstad van kracht
geworden. Tevens is een bevel gepubliceerd
volgens hetwelk niemand gerechtigd is
meer dan één matras en twee dekens te be
zitten per persoon. Voedselkaarten zijn
reeds uitgereikt
Het leven te Toledo bijna on
dragelijk.
De correspondent van de „Diario de No-
ticias" schrijft, dat het leven te Toledo bijna
ondragelijk is. In den afgeloopen nacht
bombardeerde de artillerie van de regeering
de stad, waardoor verscheidene personen
werden gedood en de meeste bewoners
vluchtten in de kelders. Bovendien worden
iederen nacht een aantal manschappen van
het vreemdelingenlegioen door geheimzinni
ge schutters, verborgen op de daken of in
donkere straten, neergeschoten.
dat niet. België aanvaardde de bescherming
die deze Engelsche belofte het land bood,
maar daarmede ook het risico, dat het,
in geval Duitschland Frankrijk aan zou
vallen, tot hulp aan Frankrijk gedwon
gen zou zijn, en dat tevens Duitschland
zich genoopt zou zien, den bondgenoot van
Frankrijk onmiddellijk onschadelijk te
maken. Dit risico was al te groot voor een
land van geringe oppervlakte, dat in zeer
korten tijd onder den voet geloopen en ver
woest kan worden.
De woorden van den Koning hebben de
volle instemming van het Belgische volk.
De N.R. Crt. schetst dit optreden van den
Koning als een groot nationaal feit voor
België. En voor de constitutioneele monar-
chiën is het een voorbeeld hoe, op een
welgekozen oogenblik, de vorst met vrucht
voor zijn land, zijn met zijn positie ver
bonden terughouding kan laten varen.
Zulk een oogenblik was voor België aan
gebroken, omdat Koning Leopold, zooals ge
zegd, tot uiting kon brengen, waarnaar
nu het heele, politiek actieve, Belgische
volk streeft.
We willen hopen dat de nieuwe houding
van België het ook inderdaad voor rampen
als 1914 bewaard.
In een commentaar uit Berlijn wordt er
echter terecht op gewezen, dat België,
door zijn geografische ligging, sedert 500
jaar tot een slagveld geworden is voor in
vallers van alle kanten.
Ook Engeland, dat zonder verbazing
kennis genomen heeft van de toch wel
sensationeele redevoering van Koning Leo
pold wijst er op, dat België's neutraliteit
dit land niet heeft verhinderd in 1914 onder
den voet te worden geloopen. Verder wordt
hier in politieke kringen eveneens opge
merkt, dat deze houding van België, die
ten doel heeft om het land buiten con
flicten te plaatsen, die tusschen zijn buur
staten kunnen ontstaan, niets verandert
aan de geografische omstandigheden, die
er in 1914 toe hebben geleid, dat het Duit-
sche leger door België is getrokken.
f 40.000 nog niet vast. Bij de firma Eecen
begroot men de verduistering daarop, men
is echter bezig het juiste bedrag vast te
stellen.
De heer N. zou het geld in den loop van
enkele maanden hebben afgenomen van de
kas- en de bankrekening.
De politie schijnt van opvatting te zijn,
dat de heer N. het land niet heeft verlaten.
Woensdagmorgen zouden een inspecteur,
twee rechercheurs en een agent per auto
zijn vertrokken naar Nijmegen in verband
met deze zaak.
Ondanks verzoek van autoritei
ten om niet te gaan.
De vliegster Jean Batten is gistermiddag
4 uur (6.30 uur A.T.) van Richmond, een stad
aan het strand op 60 K.M. van Sydney, op
gestegen voor het laatste deel van haar
vlucht naar haar geboorteplaats Auckland,
ondanks het verzoek van de autoriteiten om
deze vlucht met het oog op het groote gevaar
dat er aan verbonden is, niet te maken. Zij
had Richmond gekozen omdat het strand
daar breed en lang is en zij heeft dan ook
een perfecte opstijging gemaakt. Voor het
zoover was had zij nog radio:telefonisch met
haar vader te Auckland gesproken, die zij
beloofde niet te zullen vertrekken als de
weerberichten niet gunstig waren. Het slot
van het gesprek was echter: „Tót straks va-
dertje, morgenmiddag om dezen tijd ben ik
bij u. Maak u nu maar niet ongerust.."
Een kwartier later verdween het toestel bo
ven de Tasmanzee.
546 dooden op de
Philippijnen
ONTZETTENDE GEVOLGEN VAN
DEN TYPHOON NOG lOiS
VERMISTEN.
Reuter seint uit Manilla:
Tot dusver zijn na den typhoon, die de
Phillippijnen geteisterd heeft, 546 dooden
geteld.
Naar thans gebleken is, worden nog
1.045 personen vermist.
De Philippijnen worden jaarlijks en
kele malen door typhoons geteisterd
Dit jaar was het vooral de streek
rond Luzon, waarboven het natuur
geweld woedde.
HET VLIEGTUIG, DAT ZIJN TE
GENSTANDERS IN MANILLA
AAN BOORD ZOU NEMEN,
WERD DOOR 'T SLECHTE
WEER GEDWONGEN NAAR
GUAM TERUG TE KEEREN.
Vlucht van Nederlandsch
vliegtuig een schitterend
succes
Volgens een bericht van United Press
uit Wake-eiland, is de Amerikaansche jour-
nalist H. Ekins gister daar aangekomen
en heeft terstond na de landing het vol
gende telegram verzonden:
„Na een vlucht van 1560 mijlen over
den Oceaan ben ik thans, komend van het
eiland Guam, hier gearriveerd. Wij hebben
gevlogen met een gemiddelde uursnelheid
van 122 kilometer. Gedurende twee uren
vloog de machine door zulke dikke wolk-
banken, dat het in de cabine donker werd.
Wij zullen hier den nacht doorbrengen en
morgenochtend vroeg doorvliegen naar de
Midway-eilanden, waar wij Vrijdagmorgen
vroeg (Europeesche tijd) zullen aankomen".
De „Clipper", waal-mede miss Killgallen
en Kieran van Manilla zouden vertrekken,
is op de laatste etappe naar Manilla ge
dwongen terug te keeren naar Guam wegens
het slechte weer. Hierdoor is mijn voor
sprong aanmerkelijk vergroot en ik hoop
bij mijn aankomst in San Francisco mijn
rivalen 9000 mijlen voor te zijn."
teister seinde Aneta nog uit Batavia:
Het Douglas-toestel van de KNILM, dat
den heer Ekins naar Manilla heeft gebracht
landde hedenavond om 19 uur 20 vlot op
het vliegveld Tjililitan.
De heer Nieuwenhuis, hoofdvertegenwoor
diger van de KNILM, verklaarde aan Ane
ta, dat de ontvangst in Manilla alom aller
hartelijkst was, terwijl de reis een schitte
rend Nederlandsch vlagvertoon heeft betee
ken d.
De belangstelling, aldus de heer Nieuwen
huis was enorm, terwijl de passage-aanvraag
van betalende passagiers voor de retour
vlucht het aantal beschikbare plaatsen
verre overtrof.
Het toestel nam op de retourvlucht drie
extra-passagiers mede, te weten: een Spaan-
sche vlieger, die op 17 October met de KLM
naar Europa doorvliegt, om zich bij het le
ger van generaal Franco te voegen, verder
de vice-president van de National City Bank
de heer Hart, die met de K.L.M. naar Sin
gapore doorvliegt en tenslotte de hoofdver
tegenwoordiger van de Curtiss-Wright-mo-
toren-fabriek, de heer Leighton, die naar
Australië doorreist.
De president der Philippijnen, de heer
Quezon, sprak tijdens de aan den heer Nieu
wenhuis aangeboden lunch de hoop uit op
een zeer spoedige instelling van een K.N.-
I.L.M. lijn naar Manilla.
Japansche vulkaan in werking.
TOKIO De vulkaan Azama, nabij Ka-
ruizawa is gisterochtend gaan werken en
onder een hevig onderaardsch gerommel
werden groote hoeveelheden lava en asch
de lucht ingeslingerd, welke neervallen in
de omgevende gebieden.
De bewoners zijn genoodzaakt parapluies
te gebruiken tegen het neervallend stof.