Een kwart millioen KIJKEN is KOOPEN i, CLOECK Blum DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER menschen op het Domplein te Milaan optimistisch Ernstige vermaning aan het adres van Engeland Vliegramp in Duitschland Noodweer in Roemenië Nog 9 Deensche visschers- booten vermist Buiienlandsch Overzicht MAANDAG 2 NOVEMBER 1936. 80e Jaargang. No. 10102, Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen. Mussolini houdt zijn aangekondigde groote rede Hongarije „de groote verminkte" ONTWAPENING IS EEN LEUGEN. COLLECTIEVE VEILIGHEID BE STAAT NIET. „WAT ONS BE TREFT KAN DE VOLKERENBOND STERVEN." Ontelbare zwarthemden, gevolgd door tallooze burgers, trokken gis teren door de rijk versierde straten van Milaan om zich naar het plein voor den Dom te begeven, waar zij vele uren wachten tot de Duce zijn groote rede zou houden. Overal in de stad wappert de Ita- liaansche vlag en hangen portret ten van den Duce, terwijl in groote letters opschriften zijn aangebracht, waarin de Duce wordt bedankt voor de stichting van het Imperium. Een stralende zon staat aan den hemel en verhoogt nog het enthousiasme van de me nigte op het plein voor den Dom, welke den tijd kort met het zingen van fascistische lie deren. Bij zijn aankomst wordt de Duce luide toe gejuicht en als hij het hooge spreekgestoelte beklimt dat voor den Dom is opgeslagen, duurt het gejubel van de menigte enkele minuten. In zijn rede verklaarde Mussolini, dat hij de positie van het fascistische Italië uiteen wil zetten wat betreft de betrekkingen tot de overige landen in dit zoo verwarde oogep blik. Ieder van zijn woorden is weloverwogen, zoo zeide hij. Op de eerste plaats moet het internationaal terrein worden gezuiverd van iedere leugen en illusie van de ideologie van .Wilson. Een van deze, de ontwapening, isreeds verdwenen, niemand wil ontwapenen en een ontwapening van allen is onmogelijk. Een andere illusie is de collectieve veilig heid, die nooit bestaat. Verder moet de on deelbare vrede worden afgewezen. Ten aanzien van den Volkenbond zeide de Dnce, dat deze is gegrond vest op de belachelijke stelling van absolute juridische gelijkheid van alle naties. De bond moet vernieuwd worden, of sterven. „Aangezien vernieuwing, uiterst moeilijk is, kan de Bond, wat ons betreft, sterven. Wij zullen nooit de duivelsche economische blokkade vergeten, welke de Vol kenbond tegen Italië ontketende. Ita lië toonde zich hierbij in staat tot alle opofferingen en verzette zich te gen de 52 staten, welke aan deze blokkade deelnamen." Sprekende over de betrekkingen met Frankrijk, zeide Mussolini, dat zoolang Frankrijk een afwachtende houding aan neemt, Italië niet anders kan handelen. Hierna ging de Duce over op de verdra gen met Oostenrijk en Hongarije, na te heb ben gewezen op de uitstekende verhouding met Zwitserland. Hij noemde Hongarije „de groote vermink te", welke recht moet worden gedaan in het Donaugebied, opdat hier vrede heersche. De betrekkingen tot Joego-Slavië, zijn ver beterd en de grondslagen voor een hechte vriendschap tusschen beide landen zijn ge legd. Ten aanzien van de betrekkingen tot Duitschland verklaarde de Duce, dat dit groote land de sympathie geniet van het Italiaansche volk. „Op de spil Berlijn-Rome kunnen alle sta ten van Europa, die van goeden wil zijn, mee werken. Het anti-bolsjewistisch vaandel is de oude vaan van het fascisme. Het bolsjewisme is niets anders meer dan een wreed super-kapitalisme". Er moet thans een einde worden gemaakt aan de tegenstelling tusschen fascisme en democratie. Italië opent den weg tot de ware bescha ving door den arbeid. Italië is een eiland in de Middel- landsche Zee, verklaarde de Duce verder, zich richtend tot de Engel- schen, die hem hoorden, deze Mid- dellandsche Zee, welke voor Enge land een weg is om zijn overzeesche bezitingen te bereiken. Voor Italië is de Middellandsche Zee echter het leven. Italië wil dezen weg noch bedreigen, noch onderbre ken, doch het wil zijn rechten ge ëerbiedigd zien, De Engelschen moe ten zien, dat dit een voldongen feit is, waaraan niet valt te tornen. Er is slechts één middel tot een algeheel oplossing. Indien men Ita lië in deze zee tracht te verstikken, zal het geheele Italiaansche volk zich verheffen. De leidraad van het 15e jaar van het fas cisme is vrede met allen, doch een gewapen de vrede. Tenslotte verklaarde de Duce, dat Italië derhalve zijn bewapening ter zee, te land en in de lucht zal perfectionneeren. De nationale industrie zal bevorderd wor den. Zich richtend tot het Milaneesche volk besloot de Duce, zijn rede met de woorden: „Gij moet de voorhoede zijn om het impe rium waardevol te maken, om hiervan in zoo kort mogelijken tijd een element van welvaart en voorspoed te maken tot glorie van het vaderland". Deze rede van den duce werd herhaalde malen door luide toejuichingen onderbro ken. Na zijn rede bleef de Duce nog wel 10 minuten staan kijken naar het imposante gezicht, dat het plein bood, vol menschen, die waaiden met Italiaansche vlaggen. Meer malen dankte de Duce hiervoor door het brengen van den Romeinschen groet. Het aantal personen, dat op het plein verzameld was, wordt op 250.000 geschat. Op de tribune van de autoriteiten van Staat en partij werden ook opgemerkt de leden van de Duitsche delegatie, welke op het oogenblik Italië bezoekt. Zij werden door de menigte toegejuicht. Het Italiaansche volk werd in de gelegen heid gesteld de rede van den Duce te be luisteren door middel van luidsprekers, welke op de pleinen van alle steden en dor pen waren opgesteld, Het enthousiasme was hier niet minder dan te Milaan. Eenige conclusies van Italiaan, sche zijde. Havas geeft de volgende beschouwing uit semi-officieele Romeinsche bron: De door Mussolini te Milaan uitgesproken redevoering is, zij het in gematigder ter men, de bevestiging van de vredesbood schap, welke de Duce te Bologna tot het leger heeft gericht. Hij gaat uit van de constateering, dat de Europeesche atmosfeer verontrustend is en geeft de principes aan van de Italiaansche politiek, waarmede hij beoogt deze atmos feer op te helderen. Na het eerste, negatieve deel, waarin Mussolini terzijde stelt, wat hij de illusies van de ideologie van Wilson noemt, beziet de Duce de houding, welke Italië moet in nemen tegenover zijn buurstaten. Met name ten gunste van Hongarije her nieuwt de Duce zijn belijdenis van trouw aan de revisionisten, welke houding over enkele dagen op de conferentie van Weenen een preciesen vorm zal terugvinden. Drie punten der redevoering zijn bijzonder belangrijk. 1. Mussolini spreekt niet namens het Ita- liaansch-Duitsche vriendschapsverbond. Hij stelt geen Italiaansch-Duitsch plan voor. Zijn redevoering herneemt de gevolgde richt lijnen der Italiaansche politiek. Zij zou kun nen zijn uitgesproken vóór de besprekin gen te Berlijn. 2. De vredesboodschap is in het bijzon der gericht tot Groot Brittannië. De poli tiek van Italië tegenover Groot-Brittannië wordt duidelijk uiteengezet Zij eischt, indien men ernstiger gevaren wil voorkomen, een Italiaansch-Engelsch bondgenootschap. 3! Mussolini predikt op geen enkele wij ze een anti-Sowjet-Russischen kruistocht op de Duitsche manier. Indruk te Parijs gereserveerd. De gistermiddag door Mussolini te Milaan uitgesproken redevoering is te Parijs met reserve ontvangen. De eerste indruk van de essentieele pas sages uit de toespraak van het hoofd der Italiaansche regeering is, dat deze minder betrekking hebben op de Fransch-Italiaan- sche verhouding dan op de buitenlandsche politiek, welke de Duce voortaan zal vol gen. Men verheelt niet de moeilijkheden, welke het algemeene standpunt van Rome bij de voorbereidende onderhandelingen voor de Locarno-conferentie en zekere ver klaringen van den Duce aangaande pro blemen van Centraal Europa en de Middel landsche Zee zouden kunnen doen rijzen. In ieder geval is men van meening, dat deze redevoering om de belangrijkheid der kwesties, welke zij opwerpt, nauwkeurig moet worden bestudeerd, aleer het mogelijk zal zijn een gezaghebbend oordeel uit te spreken. Groote voldoening in Hongarije. Hongaarsche politieke kringen hebben de rede van Mussolini te Milaan met groote voldoening ontvangen. Het is de eerste maal, dat Mussolini zoo uitgesproken stel ling neemt ten gunste van het Hongaarsche revisionisme. Men merkt op, dat het cijfer van 4 millioen Hongaren die buiten de grenzen van Hongarij wonen, aanzienlijk hooger is dan de tot nu toe gemaakte schat tingen. In Hongaarsche statistieken schat men de Hongaarsche minderheden op 3 mil lioen 400.000. De aanstaande plechtige er kenning der rechten van Hongarije, die door den Dnce werd aangekondigd, zal naac men meent, geschieden ter gelegenheid van de bijeenkomst der drie ministers van buiten landsche Zaken te Weenen. Uit het feit, dat Mussolini in dezelfde re de sympathieke woorden heeft gewijd aan Joego Slavië, leidt men te Boedapest af, dat dit land geen moeilijkheden aan zekere Hongaarsche eischen in den weg zou leggen Wij kunnen bij de beoordeeling van deze belangrijke rede zéér kort zijn. Dat Italië een overwegende positie in de Middellandsche Zee opeischt was reeds lang bekend. Ook het standpunt ten aanzien van Vol kerenbond, ontwapening en collectieve vei ligheid zal weinig verbazing wekken, hoe wel het de idéé van „Vrede op aarde" ver der doet schijnen als ooit te voren. Van grooter belang is echter Mussolini's positieve uitlating over het herstel van Hongarije. Opvallend is dat bijna gelijktijdig daar mede de groeiende vriendschap met Joego- 10 dooden Het vliegtuig van de lijn op Frank fort a. d. Main is gistermiddag in het Thuringer woud tijdens den dik ken mist verongelukt, nadat het met den grond in aanraking was geko men. Het toestel werd vernield. De drie leden der bemanning en zeven passagiers kwamen bij de ramp om het leven, terwijl drie pas sagiers gewond werden. Slavië ter sprake kwam. Het ziet er naar uit of de fascistische sta ten bezig zijn een wig te drijven tusschen de leden der Kleine Entente, waarbij Tsjecho- Slowakije en Roemenië als slachtoffers zou den moeten dienen van de landhonger van Hongarije en Duitschland terwijl aan Joego- Slavië dan misschien gelegenheid zal worden gegeven een graantje mede te pikken. Is dit de gemeenschappelijke DuitschIta liaansche geheime politiek? Het is wel een groote toevalligheid dat Ko ning Carol juist dezer dagen een diploma tiek bezoek bracht aan Praag en daar nieu we vriendschapsbanden aanknoopte. Hadden de bedreigden reeds de lucht van de versterking van het Hongaarsche revisi onisme waarachter Mussolini zich thans openlijk heeft geplaatst? Slachtoffers te betreuren. Groote schade. Aanhoudende regenval heeft in Walachije overstroomingen veroorzaakt, welke een cata- strophalen omvang hebben aangenomen. De rivier Jiu (een zijrivier van de Donau) is buiten haar oevers getreden en heeft eenige plaatsen onder water gezet en groote verwoestingen aangericht. Eenige menschenlevens zijn te betreuren, doch hun aantal is nog niet bekend. De materieele schade is buitengewoon groot. Met 30 opvarenden aan boord. De Deensche Noordzee-Visscherij heeft in de afgeloopen week tengevolge van het stormweer ernstige verliezen geleden. Negen visschersbooten uit Esjberg, met in het geheel 30 man aan boord, worden nog vermist. Het onderzoek, dat met vliegtuigen, in spectie- en reddingsvaartuigen was ingesteld, is gestaakt, daar het vergeefs is gebleken. Van twee kotters zijn reeds wrakstukken op- gevischt. Hij gelooft in de duurzaamheid der Volksfrontregeeringen Commu nisten en Radicalen zullen hun woord gestand blijven. Minister-President Leon Blum heeft gis ter in een toespraak aan het banket der socialistische pers verklaard te gelooven aan de duurzaamheid van zijn regeering, want, aldus Blum, „men heeft ons voor speld, dat wij den 15de Juli niet zouden halen, daarna, dat het den 15den Augus tus met ons gedaan zou zijn, dat wij de monetaire aanpassing niet zouden door staan en tenslotte dat Vincent Auriol zijn begrooting niet zal kunnen in dienen. Nog vanochtend las ik in de bladen, dat de eergisteren door onzen kameraad Tho- rez uitgesproken redevoering ons den dood steek heeft toegebracht. Ik herhaal, aldus Blum, dat de re geering van het Volksfront haar re den van bestaan zal verliezen op den dag, dat een der partijen het organische pact, dat de basis van onze regeering vormt, zou opzeg gen. Maar ik ben er van overtuigd, dat wij deze hinderpalen zullen voorbijgaan, zooals wij de vroegere zijn voorbijgegaan en dat de commu nistische partij ons haar onvoor- waardelijken steun, welke zij ons plechtig heeft beloofd geenszins zal onttrekken. In ben geheel optimistiesch, geef mijzelf er toch rekenschap van, dat de bestaans- duur der regeering de socialistische pers in een toestand plaatst, welke niet zonder LEON BLUM. moeilijkheid is. De socialistische pers moet in feite tegenover de regeering alle vrij heid behouden. Ons program kan niet dat van onze par tij zijn. Het is dat van het Volksfront, maar al dus Blum. „wij zijn socialisten en zullen het blijven zoolang onze regeering zal be staan". Thorez over de noodzakelijkheid van handhaving volksfront. Wenscht Spaansche regeering ravitailleeren. De algemeene secretaris van de commu nistische partij, Thorez, heeft Zaterdag avond een redevoering uitgesproken, waar in hij het name wees op de noodzakelijk heid het volksfront te handhaven. Hij vroeg de Spaansche republiek te ravitail leeren. Spr. haalde voorts eenige passages uit (Hitler's) Mein Kampf" aan en herinnerde aan zijn eenige weken geleden te Metz uit gesproken woorden. OOK JAPAN WAPENT ZICH. DE GEEST VAN HET VOLK SPREEKT UIT EEN VERJAARSCADEAU AAN ZIJN LEIDER. De bewapeningswaanzin, die de wereld heeft aangetast, heeft ook China niet onbe roerd gelaten. Waarom ook? Duitschland ontzegt zich de noodige gebruiksmiddelen, om kanonnen en vliegtuigen te bouwen. Italië geeft zich arm aan bommen en gra naten. Frankrijk bouwt forten, die milliar- den kosten. In de wapenfabrieken van Engeland wordt dag en nacht door duizen den gewerkt voor den nieuwbouw en zullen we Rusland noemen en Amerika, Japan of ...Australië? Alles is aangetast door de be wapeningskoorts, door den angst van een gewapende botsing, waarbij men vreest in de minderheid te zijn. Ook ons land heeft zijn militair budget verhoogd. „We moeten", zei ons dezer dagen een autoriteit op maritiem gebied. „We moeten, om ons eigen behoud, al is de wereld- waanzinnig." De hoofd-officier die we spraken, had kort geleden Engeland bezocht en daar was men bezig duizenden meisjes voor te bereiden voor den aanbouw van vliegtuigen naar een bepaald model, omdat men er op rekent, dat bij de eerst volgende botsing, in den tijd van een maand alle vliegtuigen en vliegers, vernield en gedood zullen zijn. Is de wereld bezeten of niet? Doch laat ons terzake komen. Tsjang Kai- Sjek, de Chineesche leider heeft van zijn volk, ter gelegenheid van zijn 50sten vei> jaardag, een luchtvloot van zegge en schrijve meer dan 70 moderne gevechts- en bombar dementsvliegtuigen gekregen uit een fonds, waartoe alle bevolkingsklassen hebben bij gedragen. Het Hdbld. zegt hiervan zeer terecht: Dit geschenk legt wellicht welsprekender dan woorden getuigenis af van den geest, waar mede het Chineesche volk is bezield. Het is een manifestatie van de groote vereering, die 't Chineesche volk voor zijn leidsman koestert, het is tevens een demonstratie van den geest, waarvan het is bezield. Het geeft aldus den maarschalk een blijk van vertrou wen, van groote verknochtheid, het geeft al dus tevens blijk van groeiende nationale be wustwording, van het verlangen en den wil om in de naaste toekomst zijn erfdeel tegen inbreuken van buiten te beveiligen. Tsjang Kai-Sjek vereenigt in zich de groote kwaliteiten van krijgsman en staats man, hij bezit het krijgskundig talent, dat in staat is een bruikbaar leger te scheppen, hij bezit het staatkundig inzicht, dat hem behoedt voor onbezonnen handelingen en da den, die het toekomstig resultaat van de krijgskunde bij voorbaat zouden kunnen vernietigen. Hij had de zware taak, de groeiende ontstemming, het steeds agres siever wordende ongeduld van de jong- Chineesche beweging tegen het veel eischen- de buitenland, eerst Engeland, later Japan, te beteugelen, zoolang de eenheid van het Chineesche volk niet een feit was, zoolang China niet de beschikking had over een leger, in staat in grooten stijl slag te leveren- Het Chineesche volk begint zich ervan bewust te worden, dat het niet meer machte loos staat tegenover Japan en geeft blijk te verlangen naar den dag, waarop het daarvan openlijk zal kunnen doen blijken. Tsjang Kai-Sjek houdt de teugels nog altijd strak, totdat hij zijn tijd gekomen acht. Het is Tsjangs persoonlijke verdienste, dat China langzamerhand een militair-politieke factor wordt in de krachten verhouding op het Aziatisch vaste land in het verre Oos ten. Verkiezings-campagne in Amerika Roosevelt spreekt een ontzagge lijke menschenmenigte toe. President Rooseveldt heeft Zaterdagavond met een rede, die door een ontzaggelijke menschenmenigte werd bijgewoond, de ver kiezingscampagne besloten. Hij verklaarde, te zullen streven naar ver mindering van arbeidstijd, verhooging van loonen, verbod van kinderarbeid en naar wederkeerigheid in het internationale han delsverkeer en verbetering in het lot der boeren. Er is, zoo besloot Roosevelt, oorlog en er doen oorlogsgeruchten de ronde. Wij willen hier niets van weten, doch wij zullen onze grenzen tegen iedere oorlogsbêdreiging be veiligen. Wij zullen doorgaan met een ein de te maken aan iedere oorzaak van on rust en meeningsverschil, waardoor ons volk een gemakkelijke prooi zou kunnen worden van hen, voor wie de oorlog een bron van voordeelen is. Landon hekelt de New Deal. De republikeinsche candidaat voor het Presidentschap, Landon, heeft in een Za terdagavond te St. Louis gehouden rede ver. klaard, dat de New Deal en de reeks niet nagekomen beloften een werkelijke ople ving hebben verhinderd, omdat 'het. volk geen vertrouwen in de toekomst kan hebben wanneer het niet weet wat het te wachten staat. Landon gaf nog eens een samenvat ting van zijn eigen programma voor vrij initiatief en een constitutioneele regeering en zeide, dat „het Amerikaansche volk a.s! Dinsdag een principieele keuze zal doen,"

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1936 | | pagina 1