Britsch gebaar jegens DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER Jegeeringstroepen winnen weer veld Dc conferentie te Weenen KIJKEH i, KOOPEH CLIItCK Dc houding der Arabieren Buiienlandsch Overzicht VRIJDAG 13 NOVEMBER 1936. 80e Jaargang. No. 10112. Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Sehagen. lYCftiirtint „ALS WIJ OPNIEUW DE OPPER MACHT HEBBEN, ZULLEN WIJ DUITSCHLAND UITNOODIGEN TOT SAMENWERKING VOOR VREDE EN ONTWAPENING." Duitschland thans sterker dan Engeland Tijdens 'de zitting van het Lagerhuis, le gerde Winston Churchill gisteren scherpe critiek op de houding der regeering inzake de bewapening, vooral wat het tempo betrof. De regeering had verzuimd land en* volk in te lichten dat het gevaar zoo accuut was en het Lagerhuis had zijn plicht verzuimd om in overeenstemming met de grootte van het gevaar te handelen. Spr. herhaalde zijn reeds eerder verstrekte cijfers over de herwapening van Duitschland, die noch Eden noch Hoare hadden kunnen weerspreken. Spr. wiloRiiet zeggen, dat Duitsch land van plan was Frankrijk of Bel gië daadwerkelijk binnenkort aan te vallen, maar volgend jaar zou het Duitsche leger reeds grooter zijn dan het Fransche en de luchtmacht was nu reeds grooter. Engeland en Frankrijk moesten alle staten 'die het beginsel van de collectieve veiligheid aanhangen, om zich vereenigen en vooral spoed betrachten. Spr. gaf verscheidene staaltjes van de sloomheid van de afleve ringen van vliegtuigen. Terwijl het tempo 2 eskaders per week moest zijn, waren de laatste drie weken nauwelijks genoeg ma chines afgeleverd om één eskader te kun nen vormen. De regeering moest weten en het volk overtuigen, dat het gevaar grooter was dan in de eerste dagen van den onbe- perkten duikbootoorlog en dat de volgende 18 maanden beslissend zouden zijn voor het bëhoud van den vrede. Churchill wilde er kennen, dat de nieuwe typen vliegtuigen voor geen ander type onderdeden, maar daartegenover stond weer, dat de genie voort ging met het bouwen van de oude modellen tanks, die soms bij geringe schokken al om vielen, hetgeen gisteren op den weg bij Al- 'dershot nog gebeurd was. Door de laksheid der regeering waren we nu zoo ver dat Duitschland, Rusland, Italië en de Vereenig- de Staten óf met hun leger óf met hun lucht macht en in Duitschland's geval in beide, sterker waren dan Engeland, en dat was niet noodig geweest met al de hulpmiddelen, ma- terieele en financieele, die de regeering ten dienste stonden. Spreker zou gaarne zien, dat een engere commissie van 6 of 8 leden van het Huis door de regeering als adviseerend en contro leerend lichaam zou worden aangesteld. Vervolgens noemde Churchill het een groo- te fout, dat er wel een minister voor de coördinatie van de defensie benoemd was, maar geen minister voor de voorraden en de. productie, waar het in de eerste plaats toch op aankwam om den achterstand in te ha len. De regeering heeft de ambten van mi nister van defensie en productie door elkaar getooverd en zij was eigenlijk alleen beslist en voortvarend geweest in haar onbeslist heid en onvoortvarendheid. (Applaus bij de diehards en enkele liberalen.) Ook Majoor Attlee, de afgevaardigde van L'abour en Sir Archibald Sinclair, beaamden dat Engeland's plicht was zich in deze ern stige tijden zoo sterk mogelijk te maken en ook zij drongen op versterking aan, vooral van de luchtmacht. Baldwin antwoordt. Baldwin schetste in zijn antwoord aan de sprekers, die critiek uitgeoefend hadden op het beleid van de regeering inzake de de fensie, de verschillende aspecten van het programma van bewapening. In geval van oorlog, zoo vervolgde Bald win, zijn wij gereed om de defensieplanne in een versneld tempo ten uitvoer te leggen, wij kunnen het wijzigen en versnellen al naar belang de omstandigheden, maar wij achten het op het oogenblik niet gerecht vaardigd om maatregelen te nemen, die een ontwrichting van de industrie tengevolge zouden kunnen hebben, door de oorlogsin dustrie op een manier in te richten, zooals men dat in bepaalde kringen wel zou wen- schen. Niettemin zullen mijn collega s en ik, in dien wij dat noodzakelijk achten, geen oogen blik aarzelen om volmachten te vragen voor de maatregelen die wij dan in het belang achten, van een snellere uitvoering van onze plannen. Ons programma van bewapening is goed voorbereid en het maakt over het algemeen goede vorderingen. Baldwin zette verder uiteen, dat In dien er bij den aanmaak van vlieg tuigen misschien een geringe achter stand te constateeren viel, dit voort sproot uit de overweging dat men in ieder geval vliegtuigen wilde hebben, die in ieder opzicht superieur waren, Voordat men misschien te veel vliegtuigen van een bepaald type had, wilds men indien er een nieuw type ontworpen was, van de voor deden hiervan gebruik kunnen ma ken. Ondanks haar besluit om het bewape ningsprogramma zoo snel mogelijk te vol tooien, bestaat bij de regeering meer dan ooit het verlangen, dat de landen van Eu ropa tot ontwapening mogen komen en spe ciaal tot een ontwapening in de lucht. Gebaar jegens Duitschland. Bij de verdere debatten verklaarde Baldwin nog, in verband met zijn verzekering dat Engeland zich een zeer sterk militair ap paraat zou verschaffen: „zelfs dan hoop k, dat wij opnieuw een positie van opper macht zullen kunnen innemen en dan zal het zaak zijn niet opnieuw te vervallen in de dwaasheden, welke wij begingen in den tijd van onze almacht __en opperheerschap pij maar dan zullen wij Duitschland moe ten uitnoodigen te zamen met ons te wer ken om een nieuwe deur te openen naar vrede en ontwapening. Getafe en andere SPANJE dorpen heroverd MADRID. Van officieele zijde deelt men mede, dat de regeerings- troepen Getafe en andere dorpen in die buurt hebben heroverd. Vliegtuigen der regeering zouden drie bommenwerpers der opstande lingen hebben omlaaggeschoten. DE OPSTANDELINGEN ONT- KETENEN AANVALLEN. Front voor Madrid. Ondanks den he- vigen regen hebben de opstandelingen naar de speciale verslaggever van Havas meldt, om zes uur een aanval ontketend, waarbij zij werden gesteund door in den afgeloopen nacht door geregelde troepen aangelegde stellingen. De tanks werden gevolgd door infante risten. De aanval is gericht op den sector van de Segovia-brug en Cara Banchel Bajo. Om den aanval der opstandelingen te steu nen, heeft de rechtsche artillerie alle stel lingen der regeeringstroepen onder vuur ?enomen. Op den weg naar Estramadura lebben manschappen van het vreemdelin genlegioen twee tanks der regeeringstroe pen in brand geschoten. EEN BLOEDIGE NACHT IN HET CASA DEL CAMPO. De gevechten in de voorsteden van Ma drid blijven zich concentreeren op de par ken van het Casa der Campo. De gevechten zijn zeer bloedig geweest, al dus meldt een speciale correspondent van Havas. De nationalisten deden razende aanval len, waarbij zij gebruik maakten van de beste elementen hunner infanterie, van ca- vallerie en van tanks, gesteund door een formidabel geschutvuur. De belegerden hielden echter moedig stand in hun stellingen, waaruit zij een re gen van mitrailleurkogels op de aanvallers deden neerkomen en er aldus in slaagden hun opmarsch tot staan te brengen. Tegen middernacht gingen de Madrileen- sche militietroepen, gesteund door de inter nationale colonne, die te hulp was geko men, op hun beurt tot het offensief over. De tegenaanval was fel en plotseling en over rompelend. De belegeraars zagen zich gedwongen terug te trekken. Hun verliezen waren zwaar. De lijken van Spaansche nationalisten en hun Marokkaansche helpers liggen verspreid over het veld. De roode troepen maakten een duizendtal geweren buit, terwijl zij 200 nationalistische leden der Guardia Civil krijgsgevangen maakten. In Casa del Campo bevindt zich nu nog een groep Marokkanen en nationalisten, doch zij zijn volkomen omsingeld. Aange zien zij echter over automatische wapenen beschikken, blijven zij zich verdedigen. Van een toren, die Casa de Campo be- heerscht, vuren groepen regeeringstroepen zonder ophouden op de omsingelden, die, naar men verwacht, zich spoedig zullen moeten overgeven of gevangen genomen zullen worden. Ook heeft de artillerie der rooden hen thans onder vuur genomen. Het artillerievuur der belegerden is trou wens over het algemeen veel krachtiger dan de laatste dagen het geval was. Aan den anderen kant van de Manzanares, tegenover de brug van Toledo, vuren onop houdelijk de mitrailleurs der rooden; iedere concentratie van de troepen der tegenstan ders wordt aldus onmogelijk gemaakt. Gistermiddag om twee uur dreunden de regeeringskanonnen nog zonder ophouden. Madrid publiceert overwinningscommuni- qué's. De rooden zouden den aanvallers ge weldige verliezen hebben toegebracht. Alléén gisteren zouden de rechtschen aan den rand van Casa de Campo meer dan duizend doo- den en gewonden hebben verloren. „Alle pogingen van de opstandelingen om zich meester te maken van de brugge- hoofden over de Manzannares zijn mislukt" heet het verder. ,De regeeringstroepen heb ben geen duimbreed terrein afgestaan en zijn zelfs op den weg naar Toledo VA km. in de richting van Villa Verde opgerukt. Vanochtend hebben de opstandelingen een nieuwen aanval gedaan op de Toledo brug, doch deze werd afgeslagen". Verder wordt medegedeeld, dat alle be richten over het innemen of in brand schie ten van het Noorder-station door de opstan delingen van allen grond ontbloot zijn en dat de operaties der infanterie ernstig be moeilijkt worden door den regen, die sinds vannacht over het strijdgebied valt. Franco heeft geen haast. Sevilla. Queipo de Llano heeft, in zijn radiotoespraak gezegd, dat Franco geen haast heeft Madrid te bezetten, hoewel alles voor den aanval gereed is. De tijd, aldus Queipo de Llano, is de bond genoot der rechtsche troepen, daar de ravi tailleering voor de regeering van Valencia steeds grooter moeilijkheden opwerpt. Hoe langer wij wachten, hoe gemakkelijker de eindaanval zal zijn. Zij zullen niet met de commissie uit Engeland samenwerken. Jeruzalem. De leden van de koninklijke commissie hebben hun intrek genomen in het hotel „Koning David". Na een lange vergadering heet het hooge Arabische co mité opnieuw verklaard, dat het niet met de commissie zal samenwerken. Een der Arabische leiders zeide tot den Reuter-correspondent, dat de Britsche re geering jegens de Arabieren niet den ver- eischten goeden wil heeft getoond. Het comité zal den arbeid der commissie niet bemoeilijken door stakingen of andere middelen, maar geen enkele Arabier zal ge tuigenis afleggen, indien aan de wenschen van het comité niet wordt voldaan. Gister is een oproep tot het zeggen van gebeden voor den arbeid der commissie gepubliceerd, geteekend door dr. Graham- Boxbrown, den Anglicaanschen bisschop van Jeruzalem, den opperrabijn Jaco Meir en den opperabijn Doesjinski. Naar verluidt was de Moefti van Jeruza lem voornemens den oproep eveneens te teekenen, doch hij heeft zich teruggetrok ken, toen het besluit van het Arabische comité bekend werd. Controle op wapenuitvoer naar Spanje In de gister gehouden bijeenkomst van der non-intcrventiecommissie werden de be sprekingen hervat aangaande de door Italië en Duitschland ingediende beschuldigingen jegens Sovjet-Rusland. In zijn rede wees de Italiaansche ambassadeur Grandi op de dubbele rol die de regeering van Rusland speelt. Den 27sten Februari werd te Moskou een geheime bijeenkomst der Komintern gehouden, waarin nauwkeurige plannen werden opgesteld voor de bolsjewistische revolutie in Spanje. Ook hebben in April besprekingen plaatsgehad tusschen den se cretaris van de Komintern en een aantal uitgeweken Spanjaarden tot uitvoering van de besluiten van de Komintern. Verder haalde de ambassadeur eenige pas- sagers aan uit een kort geleden gehouden rede van Stalin, waarin deze verklaarde, dat de Spaansche communistische revolutie geen particuliere zaak van Spanje is, doch het tee- ken eener algemeene bolsjewistische revolu tie. Verder laakt hij het optreden van den Sovjet Russischen ambassadeur te Madrid, Rosemberg, die een rede voor de militie troepen heeft gehouden.- De niet-inmengingscommissie heeft ten slotte het plan voor een controlestelsel in Spanje ter verzekering van de toepassing de niet-inmengings-overeenkomst goedge keurd. Dit plan is van zekere amendemen ten voorzien. De onderscheidene regeeringen zullen er nog haar goedkeuring aan moeten hechten. Bewapeningsrecht van Oos tenrijk en Hongarije vastge legd. Actie tegen Genève op komst? Actie tegen Genève op komst? In een na de conferentie der drie onder teekenaars van de protocollen van Rome uitgegeven communiqué wordt het stand punt van Oostenrijk en Hongarije ten aan zien van de rechtsgelijkheid in bewape ningsopzicht goed gefundeerd genoemd. De drie regeeringen zullen elkander op de hoogte houden van de verwerkeling van het principe, dat, aldus het communiqué, een fundamenteel beginsel van rechtvaar digheid is. Italië zal rekening houden met de wenschen van de Oostenrijksche en Hon- gaarsche regeeringen nopens deelneming ha rer landen aan de oeconomische exploitatie van Abessinië. De oeconomische samenwerking der drie landen zal worden vortgezet op dezelfde basis als te voren, terwijl de drie regeerin gen besloten hebben hun oeconomische be trekkingen met andere staten tot ontwik keling te brengen langs den weg van bi laterale overeenkomsten. De ministers van buitenlandsche zaken van Italië en Hongarije hebben met voldoe ning kennis genomen van de uiteenzettin gen der Oosten rij ksche regeering ten aan zien van de ontwikkeling in de betrekkin gen tusschen Oostenrijk en Duitschland. Verwijzende naar de recente besprekingen van Ciano met Hitier en v. Neurath gaven de vertegenwoordigers van Oostenrijk en Hon garije uiting aan hun levendige voldoening over de beslissing van de Italiaansche en Duitsche regeeringen om de problemen van het Donaubekken in een geest van vriend schappelijke samenwerking te behandelen. Iii dit verband bevestigen de drie regeerin gen wederom de geldigheid van de schik kingen der aanvullende protocollen van Rome van 1936. Oostenrijk en Hongarije zijn overgegaan tot een erkenning de jure van het Italiaan- sch-Abessijnsch imperium. In een protocol zijn de behandelde kwesties en verkregen resultaten opgetee- kend. De eerstvolgende conferentie der drie mo gendheden zal te Boedapest worden gehou den op een nog niet bepaalden datum. Waf behelst het „vertrouwe lijke" deel?. Het protocol, waarin het resultaat van de bespreking te Weenen is neergelegd, is gistel-middag om half zes onderteekend. Eigenlijk is de naam „memorandum" of „proces-verbaal" meer geschikt voor dit do cument, aangezien het geen verdrag is, ge lijk de protocollen van Rome. De strekking van dit proces-ver baal zal, voorzoover zij niet tot uit drukking is gekomen in het offici eele communiqué, vertrouwelijk blij ven, gelijk het geval is geweest met het resultaat van eenige con ferenties van de Kleine Entente, die in dit verband als precedent kun nen worden beschouwd. Men slaat o.i. de bal niet ver mis als men het niet gepubliceerde deel van de overeen komst rekent te zijn gericht tegen Genève. Den Volkenbond moet Mussolini zoowel als Hitier een doorn in het oog zijn en hoe wel de laatste nog niet zoover is gegaan om de banden door te snijden welke hem met Genève binden, kan men in den laat- sten tijd toch moeilijk van een spontane medewerking spreken, Wij achten het dan ook waarschijnlijk dat het vertrouwelijk gedeelte van het gis teren onderteekende memorandum zijn uit werking zal doen gevoelen op de eerstvol gende Volkerenbondsbijeenkomst. De actie zal dan wel gaan in de richting van sterke beperking der werkingssfeer, dus in verlamming van de idéé van den col lectieve vrede; Da Januskop van Moskou POLEN PAST ZICH AAN. HET BEZOEK AAN LONDEN WERPT RESULTAAT AP. We hebben gisteren, naar aanleiding van de redevoering van Litwinof, de Russische minister van buitenlandsche zaken, gewe zen op de twee-slachtige houding van Rus land. Men spreekt over vrede en men be reidt zich ten oorlog, men spreekt over vrede en men tracht, langs allerlei duistere wegen, de wereldrevolutie te ontketenen. Moskou vertoont in dezen een Januskop. Het is het Hbl., dat in een hoofdartikel in haar nummer van gisterenavond ook dit onderwerp aansnijdt, reden waarom wij er nog eens op terug komen. Het blad schrijft daarin o.m.l Litwinov is in den Volkenbond naar het uiterlijk correct gebleven; hij heeft zich te Genève aan de let ter van de Volkenbondsartikelen na drukkelijk gehouden. Maar buiten den Volkenbond, achter de scher men, heeft hij onafgebroken beraad gehouden met de revolutionnaire leiders, die nooit voor het voetlicht verschijnen en die onafgebroken zinnen op middelen tot het doen in eenstorten van de staten, waarmede de Sowjets, naar zij voorwenden, normale betrekkingen onderhouden. Diezelfde Sowjets herbergen en bescheiv men op hun grondgebied den zetel der Den- de Internationale, die de communistische wereldrevolutie als doel in haar program heeft, en tusschen de regeering in de figuur van Stalin en het bestuur van de Derde la tei-nationale in de figuur van Dimitroff loo- pen vele en fijne draden en wordt voort durend beraad gepleegd over de strategie en taktiek ten behoeve" van de revolutie, al naar gelang van de samenstelling van. het staatkundig mozaïek der wereld. Tot zoover het Hbl. Is het dus wonder dat de wereld Litwi nof niet vertrouwt. Als Rusland de wereld wil doen gelooven dat het de Sowjets werke lijk te doen is om den vrede, dan zal het moeten beginnen met deze twee-slachtige houding te laten varen. Maar dan moet de doelstelling van de Sowjets veranderd wor den en daar zal men wel niet toe komen. Het bezoek van Beek, den Poolschen mi nister van buitenlandsche zaken, aan Lon den, schijnt niet zonder resultaat te zijn ge weest. Het communiqué, opgenomen in ons nummer van gisteren, sprak ervan dat Beek en Eden van opvatting waren, dat de inter nationale samenwerking het best gehand haafd kon worden binnen het kader van den Volkenbond. Engeland heeft Polen dus in zijn vaarwater gekregen. Polen heeft zich ertegen verklaard, dat Europa wordt verdeeld in twee, scherp ge scheiden groepen, die tegenover elkaar staan. En dat is toe te juichen, omdat inder daad die twee groepen het grootste gevaar opleveren voor den vrede. Polen is niet meer bereid zich te laten gebruiken tegen Duitsch land, terwijl het evenmin van zin is, aan een, tegen Rusland gerichte combinatie deel te nemen. Dat zijn allemaal goede dingen, die den vrede slechts kunnen bevorderen en de span ning verminderen. HET CONSULT TE WEENEN Ciano, de Italiaansche minister van buitenland sche zaken, met rechts de Oostenrijksche Bondskanselier Dr. Schuschnigg en links de Oostenrijksche Staatssecretaris SchmidL Nog steeds storm aan de Engelsche kust De storm, welke Woensdagavond begon woedt nog steeds aan de Britsche kust en boven het kanaal en is ook vannacht niet in kracht afgenomen. Het Duitsche nieuwsbureau deelt nog me de, dat in het Kanaal de storm een snel heid van 130 km. per uur bereikte. Een deel van de Britsche haringvloot, welke zich ten Westen van Zuid-Engeland bevond, moest terugkeeren. Het radiostation Landsend deelde mede, dat het s.s. „Fancromeno" in nood verkeert op 47 graden, 4-5' n.b. en 6 graden 43' wester lengte. De stuurinrichting is beschadigd. Een laatste bericht meldt: De storm, die nog steeds aan de kusten van Engeland woedt, neemt in hevigheid toe. Het s.s. „Mongolia" is gisteren te Ply- mouth aangekomen. Het schip werd bij het binnenkomen van het kanaal ernstig be schadigd, terwijl 17 passagiers en leden der bemanning gewond werden, van wie vier ernstig.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1936 | | pagina 1