«i'ffoiirtiiif
Vechtpartij in de Fransche Kamer
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Aanval op Madrid
tot staan gekomen
KIJKEN is KOOPEN tij CLOECK
De zee geeft
nog steeds terug
Buifenlandsch
Overzicht
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1S36. 80e Jaargang. No. 10113.
Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen.
Vijftig afgevaardigden
handgemeen
IS MINISTER
SALENGRO EEN BROEDER-
MOORDENAAR? MOTIE VAN
VERTROUWEN AAGNENOMEN.
Gisterenmiddag is de zitting van de Fran
sche Kamer om kwart voor vier geopend.
Zonder debatten werd allereerst de verkie
zing van Coulandon, Riom en Chiappe, be
neevens van Henriot, Tixier Vignacour en
Ortlies als geldig erkend.
Vervolgens was aan de orde de behande
ling van de interpellatie van Henri Becquart
over de„vreemde anomalieën die het onder
zoek van het militaire dossier van een lid
der regeering 'aan het licht heeft gebracht
.en over de aanwezigheid van een man in
de regeering op wiens militair gedrag de
zwaarste verdenkingen rustten".
Zooals men weet betreft deze interpellatie
den Minister van Binnenlandsche Zaken,
Salengro.
De rede, die Becquart ter motiveering van
zijn interpellatie uitsprak, had een hoogst ru
moerig verloop en werd herhaaldelijk door
interrupties van links en uiterst links onder
broken.
Becquart zet echter zijn rede voort. Blum
en Daladier geven teekens aan de uiterst
linksche afgevaardigden, die steeds meer
gaan schreeuwen en schelden, rustig te blij
ven.
Herriot slaagt er eindelijk in een oogenblik
rust te doen weerkeeren. Becquart zet dan
uiteen, dat alle getuigenissen afwijken op
enkele detailpunten, maar dat zij overeen
stemmen over het feit, dat op 6 October 1915
de soldaat Salengro de hoogten voor de Fran
sche linies is gepasseerd.
Becquart zegt niet te weten, wat er achter
'de hoogten gebeurd is, hij beweert niets,
maar haalt de getuigenis aan van een ad
judant, die verklaart, dat het onmogelijk zou
zijn geweest gewonden te gaan opzoeken op
20 m. van de Duitsche linie zonder een ze
keren dood tegemoet te gaan of zich ge
vangen te laten nemen. Becquart breidt dan
zijn dossier voor zich uit, maar opnieuw ont
staat rumoer. Herriot weet weer betrekkelijke
rust te herstellen, en Becquart zet uiteen, dat
er stukken ontbreken in het dossier en dat
het beste middel is om een einde te ma
ken aan deze „nachtmerrie", een herstellen
van het dossier is. Waarom is het eerste rap
port over het verdwijnen van den soldaat
Salengro verdwenen?
Daladier interrumpeert op dit oogenblik en
zet. uiteen, dat, .dit rapport op gezag van de
militaire autoriteiten van dien tijd is verdwe
nen, hetgeen in een kanteekening van het
tweede rapport is vermeld. Daladier vindt
het vreemd, dat terwijl de krijgsraad na het
tweede rapport Salengro heeft vrijgesproken,
Becquart hardnekkig dit bliift bestrijden. Het
vonnis is uitgesproken, de beklaagde, die
zich niet kon verdedigen, is vrijgesproken.
Ligt er, zoo vraagt Daladier, werkelijk een
nationaal belang in om een wettig uitgespro
ken vonnis te willen verscheuren?
Het vonnis is definitief en een zoodanige
opvatting is zeker niet het oordeel van de
openbare meening.
Becquart herhaalt dat hij betreurt, dat het
'dossier niet volledig is, waarop Blum het
spreekgestoelte betreedt, toegejuicht door
de linkerzijde. Het is reeds rumoerig, wan
neer Blum begin te spreken.
Verschillende ministers en de
voorzitter van de Kamer, Herriot,
manen de afgevaardigden tot rust,
maar plotseling rennen een aantal
socialisten op de rechtsche afge
vaardigden af en ruim vijftig leden
van de Kamer worden handgemeen.
Het is een geregeld gevecht, dat ont
staat, waarin het onmogelijk is de
strijdenden te onderkennen.
Herriot doet de tribunes ontruimen, Blum
gaat weer zitten. De strijdenden worden uit
een gehaald en de rechtsche afgevaardig
den en die van het midden zetten de Mar-
seillaise in, waarbij zij den arm uitgestrekt
omhoog steken. De linksche afgevaardig
den beginnen dan de Marseillaise te zin
gen, waarbij zij den gebalden vuist omhoog
steken. Na een vechtpartij, die nog ongeveer
10 minuten duurde, worden de vechtenden
eindelijk gescheiden, maar de politieke te
genstanders blijven in de zaal en schelden
en discuteeren hartstochtelijk verder.
Tal van afgevaardigden keeren in de ver
gaderzaal terug, terwijl het publiek weer op
de tribunes mag plaats nemen.
De Kamervoorzitter doet dan opnieuw
een beroep op de afgevaardigden, waarna
Leon Blum zijn rede hervat. De minister
president begin met te verklaren, dat het
bewijs geleverd is voor hetgeen hij zou gaan
bevestigen. Er is een door Pichot en de De-
barral geteekend proces-verbaal.
Blum herinnert er dan aan, dat
Salengro begin October 1915 bij de
wielrijdersafdeeling van het 233ste
regiment infanterie was ingedeeld.
Xa hevige gevechten prezen zijn su
perieuren hem als een dapper sol
daat. Blum las een rapport voor van
luitenant Derou, dat de omstandig
heden vermeldde, waaronder Salen
gro de loopgraven verliet om een pa
pier te ontnemen, aan een soldaat die
tusschen de linies lag. Toen ver
dween hij. Zijn bataljonscomman
dant en de generaal der brigade ge
loofden aan zijn goede trouw, doch
commandant Arnould vernam, dat
de „marraine de guerre" (dame, die
zich het lot van een poilu aantrekt)
van Salengro uit Duitschland een
brief had ontvangen. Deze comman
dant maakte daar rapport over en
concludeerde, dat Salengro schul
dig was aan desertie voor het oog
van den vijand. Op 20 Januari 1916
sprak de krijgsraad van Verdun
Salengro vrij. Wij hebben niet het
recht ons te mengen in het geweten
der rechters.
Blum constateert dan, dat men 20 jaar
over deze zaak heeft gezwegen. Dat een le
gende is ontstaan. Becquart komt nu terug
op feiten, waarvoor Salengro definitief werd
vrijgesproken. De campagne werd evenwel
voortgezet en het was een gemeene campag
ne. (Applaus). Een foutieve aanteekening in
Salengro's zakboekje is volgens Blum mo
gelijk de basis geweest van de campagne
tegen Salengro.
Blum opnieuw aan het woord
Leon Blum vervolgt dan: Salengro is
wel^voor den tweeden krijgsraad verschenen
maar dat was voor den Duitschen krijgs
raad, tezamen met 39 andere gevangenen.
In deze affaire was Roger Salengro een
leider (applaus aan de linker en uiterste
linkerzijde) Hij weigerde met zijn ka
meraden te werken in een Duitsche giete
rij. Ondanks alle geoefende pressie zeide
hij zich liever te laten fusillceren dan tegen
zijn land te werken.
De afgevaardigden der linker en uiterste
linkerzijde verheffen zich van hun plaat
sen en juichen den minister van binnen
landsche zaken langdurig toe.
Blum vervolgt dan: De tegen Roger Sa
lengro op touw gezette campagne in naam
voor de eer van het vaderland berust op
een dwaling. Dat mag niet voortduren,
(applaus). Blum wordt dan luide toege
juicht. In de bank van de ministers omhelst
hij Salengro.
Vallat wenscht geen verdenking.
De oorlogsinvalide Vallat Rrep. Feder.
zegt dan als 'oudstrijder te spreken. Op een
minister mag niet de verdenking blijven
rusten, dat hij een lafaard of een broeder
moordenaar is geweest (applaus rechter
zijde)
De minister van binnenlandsche zaken,
Salengro, betreedt dan de sprekerstribune
onder de toejuichingen van de afgevaardig
den der linkerzijde.
Salengro zegt o.m. „Wie heeft hier het
recht over den oorlog te spreken. Slechts
zij die hun plicht hebben gedaan mogen
over de loopgraven spreken".
Toen liij over de borstwering klom meen
de hij ontreerd te zullen zijn, indien hij
niet zijn plicht zou hebben gedaan jegens
den man wiens lijk hij zocht. „Toen ik in
Duitschland was, weigerde ik te werken
tegen mijn land. Ik dacht toen ook mijn
plicht te doenSocialist, ja zeker, maar
soldaat zonder vrees en blaam" (applaus)
Motie van vertrouwen
Becquart dient dan een motie in, waarbij
hij de benoeming van een eereraad vraagt,
doch de Kamer neemt een motie van ver
trouwen aan, welke door de regeering was
aanvaard.
SPANJE
SUCCESSEN DER REGEERINGS-
TROEPEN IN HET ZUIDEN.
Luchtgevecht boven de
hoofdstad
Zoo gemakkelijk als de rebellen-generaals
zich de bezetting van Madrid hadden ge
dacht, blijkt de zaak toch niet te zijn.
Tot dusver hadden de opstandelingen een
voorsprong door hun superioriteit in de
lucht en hun meerdere en hetere tanks.
Hieraan schijnt zoo langzamerhand een
eind te zijn gekomen. De regeeringstroepen
beschikken thans over uitmuntend afweer
geschut, zoowel tegen vliegtuigen als vecht-
wagens en wat meer zegt dit ultra-moderne
geschut wordt zoo goed bediend, dat de
„witten" zich hun bovengeschetste voor-
deelen zien ontgaan.
Men vraagt zich af of soms buitenland-
sche (Russische specialisten de afweer-
kanonnen bedienen, daar men het uitgeslo
ten acht, dat hier Spaansche kanonniers
aan het werk zijn.
Hoe dit ook zij, de aanval der opstande
lingen is vastgeloopen op het taaie en dap
pere verzet der roode militietroepen, die
elke meter grond hardnekkig verdedigden
en thans tot het offensief schijnen te zijn
ovex-gegaan.
Of dit succes blijvend zal zijn is een
vraag, welke moeilijk is te beantwoorden.
Veel zal er van afhangen of de disci
pline behoorlijk is te handhaven. Zal de
eensgezindheid, uit de nood geboren, niet
verloren gaan als werkelijke successen
worden geoogst en de fascistische bedrei
ging is verminderd?
De dag van gisteren is misschien een van
de moeilijkste geweest, die nog vooi-gekomen
zijn, sedert de opstandelingen voor de poor
ten van de hoofdstad zijn aangeland.
In den loop van den nacht slaagden de
loyale troepen er in vier kilometers op te
rukken in den sector van Estremadura.
Tijdens een aanval in het zuidelijke deel
van de buitenwijk Lausera wisten de re
geeringstroepen verder eenige kanonnen op
de rechtschen buit te maken
Om 10 uur heeft generaal Miaja, de voor
zitter van de commissie van verdediging,
een dagorder uitgevaardigd aan de „vijftig
duizend republikeinsche strijders, die zich
op het oogenblik in de vuurlinie bevinden."
Hij geeft hun hierin bevel aan te vallen,
teneinde deze week te besluiten met een
beslissende overwinning".
Nog steeds geeft de zee terug, wat zij in
den jongsten storm genomen heeft
Gistermorgen is er opnieuw een lijk aan
gespoeld, ditmaal te Camperduin bij paal 27
Ofschoon aanvankelijk herkenning onmo
gelijk was, bleek het later te zijn de 27-ja-
Hierboven: Veldwachter Koelemij van
Callantsoog die dagelijks een inspectie-tocht
langs het strand maakt om te zien of nog
meerdere slachtoffers aanspoelen.
rige B. F., een der opvarenden van den
voor IJmuiden verongelukten logger Sch.
179.
Heden zal het lijk naar Scheveningen wor
den overgebracht*
De Britsche defensie-politiek
in het geding
HITLER EN DE KERK. HET
ONDERHOUD MET FAULHABER
NEGATIEF.
Er zijn in onzen tijd, als gevolg van den
gespannen toestand in de wereld, heel wat
menschen die meenen dat er niet genoeg
besteed kan worden aan uitbreiding van
defensie. Men meent alle heil te kunnen
verwachten van een sterk leger, een sterke
vloot en een nog sterkere luchtmacht. We
hebben aan dezen angst de bewapeningszin
ted anken van 't laatste jaar. Duizenden ge
ven hun arbeidskracht aan 't onproductieve
werk van de wapenfabricatie. We hebben er
dezer dagen nog op gewezen hoe Litwinof,
de Russische bewapening verdedigde met
den dooddoener als zou ze slechts dienen als
waakhond.
Ook Engeland geeft millioenen en
nog eens millioenen uit voor zijn
bewapening. Dag en nacht wordt ge
werkt aan het produceeren van oor
logsmateriaal. We haalden de vorige
week nog 'n uitlating aan van een van
onze hoofdofficieren bij de marine
die vertelde, na een bezoek aan En
geland, dat duizenden meisjes wor
den opgeleid in de vliegtuigfabrie
ken, dat duizenden reservisten wor
den klaar gemaakt om de vliegers
te vervangen, die in den eerstko-
menden oorlog het leven zullen
laten, omdat men er op rekent, dat
in den tijd van een maand, alle man
schappen en. materiaal vernietigd
zullen zijn.
„Bewapenen is het parool van onzen tijd.
Men heeft het gisteren weer kunnen lezen in
het verslag over de zitting van het Engelsche
Lagerhuis, opgenomen op onze voorpagina.
Churchill wees op de bewapening van
Duitschland. Volgens hem zou het Duitsche
leger het volgend jaar grooter zijn dan het
Fransche, terwijl de luchtmacht nu reeds
grooter was.
Deze feiten waren voor Churchill oorzaak
om de Engelsche regeering te beschuldigen
van traagheid in den bouw van oorlogsma
teriaal. De regeering moest weten en het
volk overtuigen, dat het gevaar grooter was
dan in de eerste dagen van den onbeperk-
ten duikbootoorlog en dat de volgende 18
maanden beslissend zouden zijn voor het
behoud van den vrede.
De eerste minister, Baldwin, heeft het
Lagerhuis gesust met de verzekering dat
Engeland gereed was om de defensie-plan
nen in versneld tempo ten uitvoer te leggen,
als dat noodig was.
Dus, Albion kan gerust zijn. Is het eigen
lijk niet droevig dat er geen week voorbij
gaat, zonder dat we op deze plaats moeten
schrijven over den waanzin van de wereld
waarin we leven en die zich o.m. uit in een
meedoogenlooze bewapening van de eene
mogendheid tegen de andere?
We hebben voor een tweetal weken in ons
blad gemeld, het bezoek van kardinaal Faul-
haber aan Hitier en daaraan toen de ver
onderstelling vastgeknoopt, dat het stand
punt, ten opzichte van de kerk, zich zou
wijzigen, met het oog op de buitenlandsche
politiek van Duitschland.
Die illusie is ijdel gebleken. Het resultaat
van het onderhoud zou, naar gemeld wordt,
geheel negatief zijn. Op het stuk van het on
derwijsprobleem zijn staat noch kerk bereid
toe te geven. De minister van onderwijs ver
klaarde dezer dagen nog dat het nationaal-
socialisme, bij het onderwijs der jeugd, de
hulp der kerk niet behoeft. Indien dat de
opvatting der regeering is, schijnt de kans
op een compromis tusschen de katholieke
kerk en den staat niet groot te zijn.
Het is echter niet uitgesloten, meent de
Nw. Rott. Crt., dat de regeering haar me
thoden nog wijzigt, al blijven haar doelstel
lingen hetzelfde.
Tegenslagen voor de opstandelin
gen in het Zuiden? Regee
ringstroepen zouden beter be
wapend worden.
Een lid van het hoogere personeel der
Rio Tinto-mijnen in Zuid-Spanje heeft Reu
ter mcdcgereeld, dat meer dan 15000 commu
nistische mijnwerkers, onder wie een hon
derdtal vrouwen, zijn gefusilleerd bij de zui-
veringsactié, door de opstandelingen georga-
niseerd, nadat zij de mijnen hadden bezet.
De executies geschiedden vaak in het open-
baai-, in het bijzijn van leden van het mijn-
personeel.
Sedert vijf dagen wordt aan het front bij
Estapona en Malaga verbitterd gevochten en
volgens te Gibraltar ontvangen berichten
hebben de opstandelingen zich moeten terug-
trekken. Gewonde opstandelingen, die ver
pleegd worden in het ziekenhuis te San
Roque, hebben verklaard, dat de militietroe
pen thans beschikken over veel veldgeschut,
granaten en allerhande wapenen van buiten-
landsch fabrikaat.
Aan beide zijden zouden de verliezen zeer
zwaar zijn. De Kruiser „Almirante Cervera"
blijft Mai*okaansche troepen en munitie van
Ceuta naar Algeciras overbrengen. Deze
troepen worden naar Madrid gedirigeerd.
Volgens een officier der rechtschen heeft
Franco een versterking van 20.000 man noo
dig om Madrid te kunnen nemen. In de
laatste zes dagen zijn reeds 10.000 manschap
pen uit Ceuta aangekomen.
Hevig luchtgevecht boven Ma
drid Zes vliegtuigen der op
standelingen neergeschoten.
Gistermorgen om half negen zijn bij een
hevig luchtgevecht 6 vliegtuigen der opstan
delingen neergeschoten.
Tegen 8 uur verscheen een tiental vlieg
tuigen der Rechtschen boven de stad, die
op groote hoogte vlogen, teneinde te ont
komen aan het vuur der mitrailleurs en
lucht afweerkanonnen. Daarop stegen 15
vliegtuigen der regeering op, die den vijand
tot een gevecht dwongen. Tijdens het lucht
gevecht, dat zich daarop ontspon, gebruikten
zoowel de opstandelingen als de regeerings-
aanhaijgers al hun technische vaax-digheid
en verrichtten zij tal van acrobatische toe-
ren om aan het vuur der mitrailleurs te
ontsnappen: snelle duikvluchten, loodrechte
stijgingen en snelle steile wendingen, alles
uitgevoerd met een ontzaggelijke snelheid
en op een hoogte varieerende van 2000 tot
4.000 meter. Beneden in de straten volgden
duizenden personen in angstige spanning
dit schouwspel. Zij zagen hoe een tweetal
vliegtuigen der opstandelingen werden neer
geschoten, waarna dezen zich verwijderden,
om echter onmiddellijk door de regeerings-
vliegers te worden ingehaald. Een derde
vliegtuig der rechtschen stortte daarop lood
recht naar heneden. Het verdere verloop
van dit gevecht speelde zich buiten de stad
af, en was van daar niet meer te volgen.
Om 9 uur deelde het comité van verdediging
jechter mode, dat 6 vijandelijke vliegtuigen
waren neergeschoten, terwijl de regeerings-
escadrilles geen enkel vliegtuig hadden ver
loren.
Moderne foto's en
vergrootingen
VAN BUITENGEWONE KWALITEIT.
Geopend behalve 's Maandags dagelijks,
ook 's Zondags tot n.m. 8 uur.
Het is zeer gewenscht, bestellingen
BESTEMD VOOR SINT N1COLAAS
ZOO SPOEDIG MOGELIJK
op te geven. Geen verhoogde prijzen,
Fotogr. Atelier Avpad Moldovan
NIEUWE N I E D O R P
Afbreking Chineesch-japansche
onderhandelingen
Toename der anti-Japansche be
weging.
Het agentschap Domei meldt uit Tokio,
dat na een kabinetsraad vertegenwoordigei-s
van de ministerieën van buitenlandsche
zaken, leger en marine zijn bijeengekomen
en tot de slotsom zijn gekomen dat van de
onderhandelingen met China geen resultaat
meer verwacht kan worden. De houding
van China, aldus wordt gezegd, wordt
steeds minder soepel, terwijl de anti-Japan
sche beweging sterker wordt. In regeerings
kringen is men van meening, dat een on
middellijk afbreken der ondeihandelingen te
Nanking onvermijdelijk is.
DUITSCHLAND ZAL DE WET VAN
VRAAG EN AANBOD UITSCHAKELEN
Rede van den commissaris voor de
prijzen.
De onlangs benoemde prijs-commissaris
voor de uitvoering van het vier-jarenplan,
Josef Wagnei-, heeft gister in een rede zijn
programma uiteengezet. Hij verklaarde o.a.
dat de prijzen niet het resultaat moeten
zijn van vraag en aanbod, en wees op de
noodzakelijkheid van inmenging van den
staat in het economische leven. Hij zeide
vastbesloten te zijn meedoogenloos op te tre
den tegen iedere ongedisciplineerde actie en
tegen allen drie hun portemonnaie boven de
vrijheid van Duitschland stellen.
AARDBEVING BIJ DE ZEE VAN OCHOTSK.
Het seismographisch instituut van Triëst
déelt mede, gistermiddag om 1 uur 43 een
hevige aardbeving te heben geregistreerd,
waarvan het epicentrum op 9000 K M. n.o. -
n.n.o. moet zijn gelegen.
De beving moet zich hebben voorgedaan
aan de zee van Ochotsk aan de Russische
kust van het Verre Oosten.