Godsdienstleeraar
voor 1 30.000 opgelicht
Binnenland
Mevrouw de Boer-van Rijk
in ziekenhuis opgenomen
fl
S
Bijdrage voor de
Keuringsdiensten
Een nieuw artillerie-
instrucfieschip.
Water- en stroomtarieven
in Noord-Holland
Alkmaarsche Kaasmarkt
Tui van heistelling
gebroken
Reactie op het Wilhelmus
Zijn oadleerling voor de rechtbank.
Gisteren behandelde de rechtbank de
strafzaak tegen den 20-jarigen „koopman"
J. L., die zijn vroegeren godsdienst leeraar
Dr. L. D. heeft opgelicht voor een bedrag
van ruim f 30.000.
De goedgeloovige, oude man is het slacht
offer geworden van een brutaal bedrog en
nog steeds is het een raadsel, dat hij het
spel, dat zijn oud-leerling met hem dreef,
niet heeft doorzien.
De heer D. was vroeger directeur van de
Nederlandsche Israëlitische Godsdienst Ar
menschool en rabbijn te Amsterdam. Door
een oneenigheid met het school- en kerkbe
stuur kreeg hij in het tweede halfjaar van
1934 ongevraagd en tegen zijn zin ontslag
uit zijn functies.
De man had steeds, een voorliefde gehad
voor zijn oud-leerling L. en deze kwam kort
na het ontslag bij hem met de mededeeling,
dat er een comité was gevormd, dat voor
„eerherstel" van Dr. D. zou werken. Hierin
zoo deelde de jongen mede hadden
eenige „hooge heeren" plaats genomen. Hij
noemde o.a. den Burgemeester van Amster
dam en een onzer ministers. Dat comité had
echter geld noodig: er moesten personen
worden „bewerkt". Het begon met f 450.
door Dr. D. beschikbaar gesteld en steeds
weer kwam L. om geld. Telkens kwam hij
met goede berichten, die evenwel steeds goed
geld kostten.
Het geld had hij vrijwel geheel verbrast,
voorzover hij het niet in enkele kleine on
dernemingen had gestoken, waardoor nog
enkele duizenden zijn gered. Tegenover zijn
a.s. schoonouders speelde hij den zuinigen
koopman, doch te Antwerpen had hij met
een andere vriendin mooi weer van het
geld van den leeraar gespeeld.
Verdachte wordt verdedigd door mr. I.
Koopman en mr. Wilh. Loeb.
Als eerste getuige hoort de rechtbank den
bedrogen leeraar. Verd. was vroeger zijn
leerling. Hij deed dikwijls tegen den zin
van het schoolbestuur dienst als kweeke-
ling.
De jongen had steeds verhalen over ver
schillende conferenties gedaan en daarbij
vertelde hij bijzonderheden over leden van
het kerkbestuur, die zeer goed klopten. „De
jongen moet zijn ingelicht", meent getuige.
Is dat zoo, verd.? vraagt de persident.
Verd. zit, klein en gebogen in het verdach
tenbankje, hij huilt en mompelt een ontken
nend antwoord.
Spreekt hij altijd zoo verward en onver
staanbaar?
Neen, zegt dr. D., integendeel, hij was
altijd erg welbespraakt.
De leeraar zet zijn verhaal voort: Ik werd
ook dikwijls over de zaak opgebeld...
Pres.: Ja, dat deed verdachte.
Getuige kan dat onmogelijk aannemen.
Het waren steeds weer andere stemmen.
Pres.: Ja, 't Is niet prettig, te moeten er-
kenen dat men er zoo is ingeloopen. De eerste
periode had getuige f 20.000 gekost. Later
de periode van argwaan was weer voor
bij had verd. brieven getoond en weer had
getuige geld gegeven.
Mr. Loeb stelt getuige dan eenige vragen
en naar aanleiding daarvan vertelt getuige,
dat hij vele conferenties met' den. jongen
heeft gehad, ook kwam hij dikwijls bij diens
a.s. schoonouders.
Uit brieven toont pl. aan, dat dr. D., al
voor het z.g.n. comité bestond, schreef over
den burgemeester, zoodat dat geen „vondst"
van verd. is geweest.
„Alles wat de jongen, die dom en achter
lijk is, weet, weet hij van dr. D. zelf".
Pres.: Vast staat, dat getuige door den
jongen is benadeeld en daar gaat het om,
De president verhoort dan verd. deze legt
een volledige bekentenis af.
„Je bent een allerakeligst jongetje,* con
cludeert de president.
„Wat ik gedaan heb heeft me veel verdriet
gedaan. Maar meneer D. heeft me over den
burgemeester, de Koningin, den minister ge
sproken... anders zou ik er nooit aange
dacht hebben.
Mr. Jutte: En toen heb Je er handig ge
bruik van gemaakt.
liet reclasseeringsrapport over verd. uit
gebracht, luidt niet ongunstig.
Requisitoir.
De Officier van Justitie, mr. de Blecourt,
zegt. dat hij zich gaarne refereert aan het
oordeel van de rechbank. doch z.i. is er
ge^n reden tot het uitbrengen van een psy-
chiatisch rapport.
De verd. heeft aan zijn slachtoffer een
verhaal wijsgemaakt, dat deze absoluut
geloofde.
Wegens oplichting vordert spr. een gevan
genisstraf van een jaar en vier maanden.
Pleidooien.
De eerste verdediger, Mr. W. Loeb, schetst
in korte trekken het leven van den jeugdi
gen verdachte. Pl. vergelijkt het gebeurde
met een comedie van Shakespeare. De
jongen is bevangen door zijn hoogmoeds
waanzin. De godsdienstleeraar heeft zich
in zijn manie ingesponnen. Steeds sprak
hij met den jongen over zijn eerherstel."
Voor den rechtercommissaris heeft verd.
gezegd: „Als ik bij meneer D. was, ge
loofde ik zelf aan het comité". Zoo leefde
hij zich zijn rol in.
Rechter Jutte: Ja en dan stak hij het geld
in zijn zak.
Pl. dringt aan op een voorwaardelijke
veroordeeling en eventueel op het uit
brengen van een psychiatrisch rapport.
Mr. Is. Coopman schetst de voorgeschie
denis van deze zaak. Uitvoerig bespreekt
pl. de psychologie van dezen verdachte.
Hij bekleedde in de school een veel te voor
aanstaande plaats. Dr. D. had onder cura-
teele gesteld moeten worden. Dat is niet
gebeurd en daarodor is deze achterlijke
Zoo nu en dan belde verd. zijn oud-
Zoo nu en dan beldre verd. zijn oud-
leeraar op. Hij gaf zich dan soms zelfs
voor Minister uit, die „met het eerherstel'
■bezig was.
Met klem dringt ook mr. Coopman subs.
op een voorwaardelijke veroordeeling aan.
Na raadkamer wordt het verzoek tot in
vrijheidstelling afgewezen.
De zaak wordt verwezen naar den rech-
ter-commissaris tot het instellen van een
onderzoek naar verd.'s geestvermogens.
STAKING IN CONFECTIEFABRIEK
TE ALMELO.
Bij de N.V. Bèndien's confectiefabrieken
te Almelo zijn gisteren tusschen zes- en
zevenhonderd meisjes, uit de naaierij' in sta
king gegaan uit protest tegen de wijze van
rationalisatie aan den zgn. loopenden
band wegens een loonkwestie.
Gistermorgen had een deputatie van meis
jes een onderhoud met de directie.
De ontevredenheid zou zich voornamelijk
richten tegen eenige ingenieurs die de ra
tionalisatie leiden.
Ook had een bespreking plaats met de ar
beidersorganisaties..
Voor oen lichte operatie. Geen
reden tot ongerustheid.
Tot het ondergaan van een lichte operatie
ter bestrijding van een ongemak, vermoe
delijk gevolg van het auto-ongeval, Me
vrouw de Boervan Rijk onlangs overko
men, is Mevrouw de Boer gisteren ter be
handeling opgenomen in het Port.-Israelie-
tisch Ziekenhuis te Amsterdam. De toe-
ZONDAG 22 NOVEMBER*
HILVERSUM H.
•o
a
<0
•o
fl
XJ
O
O
Orkest Concerten
Omroeporkest AVRO
12.35
Nieuwsberichten A.N.P.
8.00
11.00
Gramofoonmuziek
9.30
4.00
6.20
11.30
Lichte Muze
Kovacs Lajos AVRO
8.15
Dansmuziek
Dansorkest AVRO
4.15
Dansorkest AVRO
10.30
Lezingen
Tuinbou wpraat je
VARA
9.05
Van Staat en Maat
schappij VARA
9.45
12.10
Fimpraatje AVRO
Boekbespreking AVRO
2.00
Hoe leer ik denken
VARA
5.30
Solisten-concert
Concertgeb. orkest m.
2.30
solist AVRO
Omroeporkest met
soliste AVRO
9.30
Orgelconcerten
Orgelconcert AVRO
12.00
Godsdienstige Uitz.
Zondagsschool VPRO
10.00
Ned. Herv. kerkdienst
VPRO
10.30
Sport
Sportnieuws VARA
9.00
Sportnieuws NAP
4.55
Sportuitzend. VARA
6.00
Sportnieuws ANP
6.15
Diversen
Gesprekken met luis
5.00
teraars VARA
Populair programma
VARA (Ramblers
en solisten)
7.00
Radiotooneel AVRO
9.00
Radiojournaal AVRO
10.15
MAANDAG 23
n
bi)
•d
HILVERSUM IL
XJ
"O
O
O
O
Nieuwsberichten A.N.P.
8.03
10.00
Gramofoonmuziek
8.00
10.40
12.00
11.OU
Lichte Muze
Melody Circle VARA
5.00
Dansmuziek
De Flierefluiters
VARA
12.30
De Ramblers VARA
5.50
Lezingen
Voordracht VARA
10.20
Voordracht VARA
11.00
Paedagogische lezing
VARA
2.00
Toespraak vanwege
het Haagsche Zui-
velbureau VARA
2.20
Schoonheid in de poëzie
VARA
3.00
Doe 't veilig VARA
7.10
Orgelbespelingen
Orgelspel VARA
12.00
Godsdienstige Uitz.
Morgenwijding VPRO
10.00
Solisten-concerten
Cello en piano VARA
2.30
VARA Groot Orkest
met piano
10.05
Voor de jeugd
Voor de kinderen
VARA
4.30
Diversen
Zang VARA
4.00
Muzikale causerie
VARA
6.35
De Krekeltjes VARA
7.30
Oratorium uitz. VARA
8.10
Radiotooneel VARa
9.30
HILVERSUM I.
Orkest Concerten
KRO-orkest
Nieuwsberichten A.N.P.
Gramofoonmuziek
Lezingen
Boekbespreking KRO
Causerie KRO
Solisten-concerten
Sted. orkestvereen.
Maastricht m. soliste
KRO
Godsdienstige Uitz.
Morgenwijding NCRV
Hoogmis KRO
Godsdienstig onder
richt KRO
Ned. Herv. kerkdienst
NCRV
Epiloog KRO
Sport
Sportnieuws KRO
Spo. .nieuws KRO
Ziekenhalfuur KRO
Aethc.parade (revue)
KRO
9.30
11.30
8.30
10.00
ba
«8
T3
•O
12.15
2.00
5.00
8.10
10.30
7.10
10.15
10.35
NOVEMBER*
HILVERSUM L
Orkest Concerten
Amsterd. Salonork.
NCRV
Nieuwsberichten A.N.P.
Gramofoonmuziek
Lichte Muze
De Gooilanders NCRV
Lezingen
Causerie over kamer
planten NCRV
Causerie NCRV
Godsdienstige Uitz.
Schriftlezing NCRV
Morgendienst NCRV
Chr. Lectuur NCRV
Bijbellezing NCRV
Vragenuur NCRV
Vragenuur NCRV
Voor de jeugd
Voor de Scholen NCRV-
A'damsch k Capella
Koor „Bel Canto"
NCRV
8.15
11.30
8.00
10.30
11.00
12.15
2.35
8.00
9.50
8.15
10.40
6.30
7.15
stand der patiënte geeft gelukkig geen
reden tot bezorgdheid en de behandelende
geneesheer verwacht, dat Mevrouw de Boer
weer binnenkort zal kunnen optreden.
In de eerstvolgende dagen zal door het
gezelschap de Boer-van Rijk te Gorcum en
Boxtel „Tropenadel" worden gespeeld. Voor
de tooneelstukken „Tropenadel" en „Betje
regeert" heeft mevrouw A. Bouber zich wel
willend bereid verklaard, de rol van me
vrouw de Boer te vervullen.
Vakbond vraagt herziening van
de heffing.
De bond van kleinhandelaren in aardap
pelen, groenten en fruit in Nederland, heeft
zich in een adres tot den minister van so
ciale zaken gewend, teneinde een herziening
van de heffing op de warenwet te verkrijgen.
Het bestuur van den bond is van meening,
dat vele kleine zakenmenschen de hun op
gelegde belasting niet kunnen betalen, aan
gezien de inkomsten van hun bedrijven dit
niet toelaten.
Adressanten verzoeken derhalve den mi
nister spoedig wijziging in de getroffen re
geling te willen aanbrengen, temeer daar
reeds verschillende aanmaningen tot beta
ling zijn verzonden.
Door den Minister van Defensie
a.L is opdracht gegeven voor den
bouw van een nieuw artillerie-in-
structieschip, ten laste van het de
fensiefonds.
Het schip zal worden gebouwd bij de
Rotterdamsche Droogdok Maatschappij. De
machines en ketels zullen worden geleverd
door Stork-Hengelo en de electrische instal
latie door de firma de Hoop.
Het schip zal een waterverplaatsing heb
ben van p.m. 2100 ton. De snelheid zal on
geveer 25 mijl zijn. De bewapening zal be
staan uit 4 kanons van 12 c.M., en twee
dubbel-mitrailleurs van 40 mm.
De bouwtijd van het nieuwe schip is 27
maanden.
Kantoorbediende licht
effectenkantoor op
De dader naar het buitenland ge
vlucht.
Naar thans is gebleken, is een in den om
trek van het Concertgebouw te Amsterdam
gevestigd effectenkantoor voor een bedrag
van verscheidene duizenden guldens bena
deeld door een 21-jarigen bediende, die op
dit kantoor geruimen tijd een vertrouwens
positie heeft gehad. De jongeman kwam veel
overhuis bij een in goede omstandigheden
verkeerende familie, van welke zijde hem
tijdens een van zijn bezoeken een pak met
effecten werd toevertrouwd om dit in depo
sito te geven. Instede van deze opdracht uit
te voeren, maakte de bediende de effecten
te gelde, waarbij hij er in slaagde de ontdek
king van de fraude door knoeierijen in de
boeken te voorkomen. Voor een deel van het
geld kocht hij weer andere stukken, waar
mede hij speculeerde en zooveel geld ver
loor, tot de zaak eindelijk spaak moest loo-
pen. Ten einde raad is het jongmensch daar
op, met medeneming van hetgeen hij nog be
zat, naar het buitenland gevlucht. Vermoede
lijk bevindt hij zich thans in Zuid-Afrika.
De politie onderzoekt thans mede of nog
anderen het slachtoffer zijn geworden van
de practijken van den dader. Voor zoover
haar te dien aanzien tot nu toe is gebleken,
is de waarschijnlijkheid daarvan zeer groot.
Voorloopig geen verlaging.
Het district Noord-Holland van den Ne-
derlandschen Tuindersbond heeft een adres
gericht aan de Prov. Staten van Noordhol
land, waarin een verlaging van de waterlei
ding- en electriciteitstarieven wordt verzocht.
Het verzoek is gemotiveerd met een be
roep op de verminderde koopkracht van de
tuinders en vraagt een tariefsherziening,
welke zich meer zal aanpassen aan de
draagkracht der verbruikers.
Ged. Staten merken hierbij op, dat het
zeer onbillijk zou wezen, hier voor een be
paalde bevolkingsgroep een uitzonderingspo
sitie te scheppen, niet op grond van een bij
zondere wijze of mate van verbruik, doch
uit hoofde van de ongunstige resultaten van
haar bedrijven.
Overigens herinneren Ged. Staten aan de
belangrijke tariefsverlaging van gemiddeld
ongeveer 16 van het P.W.N., welke per
1 Januari 1935 reeds is ingegaan en waarbij
de eenheidsprijs van het water bij levering
per meter-abonnement is teruggebracht van
25 op 20 cent per M3., terwijl de huur van
de meest courante watermeters bij die ge
legenheid tevens met 331/3 is verlaagd.
Ten aanzien van de tarieven van het
P.E.N. verwijzen Ged. Staten naar de ver
lagingen, welke van den laatsten tijd datee
ren.
Met deze verlagingen, waarbij ook de tuin
ders directelijk en indirectelijk baat hebben
gehad, is, zoowel bij het P.W.N. als bij het
P.E.N., een zeer aanzienlijk bedrag gemoeid
geweest, hetgeen uiteraard zijn terugslag
heeft gevonden op de uitkomsten der ex
ploitatie.
Op grond hiervan geven Ged. Staten den
Prov. Staten in overweging, te doen weten,
dat voorshands een verdere algemeene ver
laging van de waterleiding- en electrici
teitstarieven niet mogelijk is, en dat een
verlaging, welke uitsluitend ten behoeve
van de tuinders moet strekken, niet alleen
in strijd is met den commercieclen opzet
der bedrijven, doch ook onbillijk zou wer
ken tegenover andere groepen van verbrui-
De aanvoer was minder en de pre
zen handhaafden zich. De gang was
eerder iets beter dan minder. Dit
spiegelde zich ook af in de hoogste
markt, die met f 18.50 een halve
gulden hooger was dan de vorige
week. De doorsneemarkt voor goede
kaas bedroeg f 16.a f 16.50.
De geringe aanvoer is natuurlijk
ten deele het gevolg van de dalen
de productie. Daarnaast heeft de
kaasbeurs stellig ook een deel van
den aanvoer weggenomen, hoewel
heden viel vast te stellen, dat een
enkele markter, die de vorige week
zijn productie had verdeeld, ditmaal
de markt weer had uitverkoren. De
prijs scheen daar de vorige week
toch iets beter te zijn geweest.
Intnsschen gaan stemmen op om
de markt de volgende week drie
kwartier later te doen beginnen.
Om kwart over tien, evenals de
beurs. Ook dan is het natnnrlijk
nog wel mogelijk, dat de bezoeker
van de beurs in contact blijft met
de markt, maar het wordt toch
moeilijker. Dezelfde firma, die de
vorige week aan de beurs kocht,
deed dat ook nu en, naar we meen
den waar te nemen, was er na kwart
over tien een geregelde koeriers
dienst tusschen beide verkoops
plaatsen.
kers, wier omstandigheden eveneens doof
de huidige economische moeilijkheden on-t
gunstig worden beinvloed.
Hetzelfde adviseeren Ged. Staten teiï
aanzien van de motie-Van Engelen, die 'n
onderzoek vraagt naar de mogelijkheid
van tariefsverlaging, rekening houdende
met koopkracht en gezinsbehoeften van.
de verbruikers.
Ongeluk dat goed afliep.
In de Beursstraat te Amsterdam, op een
afstand van ongeveer 15 meter van den Vis-
schersdam, is gistermiddag te kwart over
twee, na het heien "van den laatsten paal,
die voor het nieuwe gebouw van de Bijen
korf werd ingedreven, bij het afbreken van
de heistelling een ongeluk gebeurd, dat bij
zonder goed is afgeloopen.
Een tui schoot door, ten gevolge waarvan
een geleipaal van de heistelling brak. Het
hooge gevaarte kantelde en kwam gelukkig
tegen het nieuwe gebouw van de Bijenkorf
terecht.
Wanneer de paal was omgezwenkt in de
richting van den Visschersdam, zouden op
dit drukke punt ongetwijfeld ongelukken
zijn gebeurd.
De politie van het bureau Warmoesstraat'
stelt 'n onderzoek in, naar de oorzaak van dit
arbeidsongeval, dat gelukkig zonder per
soonlijke ongelukken is afgeloopen.
Verslaggever weigert op te staan,
Aneta seint uit Batavia 20 Nov. Bij
sluiting van de N.S.B.-propaganda-vergade-
ring, welke in de bovenzaal van het res
taurant Versteeg werd gehouden, werd het
Wilhelmus gespeeld. De correspondent van
„De Preangerbode" de heer van Goens, wei
gerde, ondanks aansporing, om op te staan
Hij werd eenigszins hardhandig uit de
zaal verwijderd. De heer van Goens heeft
wegens mishandeling een aanklacht bij de
politie ingediend.
MOTORFIETSRIJDER DOODELIJK
VERONGELUKT
Gisterenmiddag omstreeks half drie is
de heer J.M. van der V. uit Oosterbeek, die
met zijn motorfiets van den van Limburg
Stirumweg kwam, op den Amsterdamschen
weg te Arnhem, ter hoogte van het landgoed
„Lichtenbeek" waarschijnlijk door het ne
men van een te grooten draai, door een
auto, komende uit de richting Ede, aange
reden. Hij werd over den weg geslingerd
en zwaar gewond, Tijdens het vervoer naar
het gemeente-ziekenhuis is het slachtoffer
overleden.
ONZE OOST.
BATAKKER MAAKT AMOK.
Doodt vrouw en kinderen.
Aneta seint uit Siantar:
Een Bataksche visscher maakte amok in
kampong Hoeta Baroe, landschap Tanah
Djawa. De amok-maker doodde zijn vrouw
en twee kinderen. Tevens verwondde hij een
Javaan en diens .vrouw op zeer ernstige
wijze.
De amok-maker werd door de veldpolitie
achtervolgd, sprong in een tien meter diepe
rivier-kolk en is vermoedelijk verdronken.
Hij was sedert eenigen tijd lijdende aan ma
laria. De gewonden zijn opgenomen in het
landschaps-hospitaal te Siantar. Hun toe
stand is redelijk wel.
VERGIFTIGING DOOR PADDEN
STOELEN.
Twee vrouwen en twee kinderen
overleden.
Aneta meldt uit Tjitjalengka: Twee
vrouwen en twee kinderen zijn overleden,
tengevolge van het consumeeren van ver-
'giftige paddenstoelen. Ook zes andere huis-
genooten vertoonden verschijnselen van ver
giftiging, doch zijn hersteld.
