De Brabantsche Brief
van Dré
Sinterklaas-
geschenk
Ulvenhout, 23 November 1936.
Amico,
'n Sneeuwlocht
hing als lood zoo
vaal en zwart over
d'eerde. 't Roer-
looze takkenrag
schemerde vaag in
deuzen zuren Zon
dagmiddag. De
stilte stond tus-
schen de huizekens
en heggen, op de
velden en in de
wegels.
'n IJsvlies trilde mee „zenuwschokskens
over de Mark en 't witsel van den nacht zat
nog op de hokken en stallekes, op de vlonders
en aan den kool in de velden,
't Was vroegen winter!
IJzigen nevel hing zwaar op oew keel. En
ik had er 'nen rijksdaalder veur den arme
veur over gehad, als ik op deuzen moment
mee de kameraads had gezeten in de „Gou-
wen Koei", in plek van hier op den hoek van
m'n huis te staan, alsSinterklaas!
'k Stond te vertinnen onder m'nen tabberd,
die als 'n vlag, zoo rood om m'n lejen hing.
En oclièrm, wat piekte dieën wolligen snor en
dieën baard aan m'n stramme, geverfde bak
kes. Want m'nen asem verdikte in de kou en
dan ging ie in peeritjes aan den wol van m'n
grijzen baard en knevel hangen.
Veul beweging kost ik mee m'nen kop nie
maken, bang als ik was m'nen mijter te ver
liezen, die 'k zoo maar heel ongewoon op
m'nen kop voelde wiemeien!
D'n Fielp en Guust Verhagen, den barbier,
hadden me aangekleed. Natuurlijk had ook
Trui zich verdienstelijk gemaakt, want zij
was erg bezorgd, da 'k 'n kou zou pakken, in
dat zure weer.
Den Blaauwe zorgde veur z'n eigen. Ge
weet, die spuide veur Assiepan, veur zwarten
knecht.
Als we gegete'n hadden, wat vroeger dan
gewoon, was er van m'nen Zondagmiddagdut
nie veul gekomen.
En eerlijk gezeed: 'k vond 't eigenlijk wel
'n bietje 'nen verloren Zondag. M'n eten had
me nie gesmaakt als anders, want telkens
was m'n oog gevallen op die bonte Sinter
klaasuitrusting, die Truin netjes had klaar
gelegd in de bedstee.
't Idee, dat 'k die vreemdsoortige rommel
moest gaan aantrekken en zoo den weg op
gaan, zat me knap dwars.
Trui vond 't wel „echt".
Maar zij hoefde gatstamme ook niet als
'nen bisschop-te-peerd 't dorp deur!
Neeë 't stond me niks aan. En sodepin,
wat brandde m'n plattebuiske lekker. Wat
smaakte m'n jijp me kostelijk.
't Ennigste wét me smaakte, tusschen
twee haakskes! 't Raam was dik beslagen. De
dampen van de snert dropen er af. 't Was of
den notenleer, daar op den erf, te smelten
stond, achter dat druipende glas, daar in
dieën zuren, blaauwen mist.
M'nen schimmel stond in onzen stal. Bles
was daar weinig content over. Want 'n me-
rakel, zoo onrustig 't beest was.
,,'k Heb dieën witte nog maar 'n volle ruif
freten gegeven," zee Trui: „dan is ie lui en
kalm straks, als g'er op zit. Want dat ding
(den mijter) past oe maar slecht Dré". Ge
verstaat, amico, d'k 'm Zaterdagavond, als
den Filp de bullen gebrocht had, al gepast
had. Eerst zakte-nie over m'n ooren, toen
hebben we 'r 'n dagblad in geleed en toen nóg
een en eindelijk, ja, dan ging 't; maar hoe?
„Houdt 'm 'n uur op," zee Truin: „dan
went ie 'n bietje aan jou en gij aan hem!"
Zoodat, als ge Zaterdagavond onverwachts
bij me binnengekomen waart, ge my daar
onder de schouw m'n pijp had zien zitten roo-
ken en m'n krant lezen mee dat gekke ding
op m'n test! We zaten aan malkaar te „wen
nen".
„Houd 'm vannacht ook op," zee Trui, die
me heel den avond zat te belaaitafelen. Ik
vroeg: ,wilt ge soms mee Sinterklaas naar de
bedstee?"
En toen hebben we zoo gelachen, dat m'nen
mijter op de plattebuis viel en er 'n verdacht
schroeiluchtje deur den huis stonk.
„Nouja, dat bruine plekske zien ze nie,"
loste Trui 't geval op: ,,'t zit gelukkig van
achteren!"
Afijn. Na den eten, als ik 'n bui had om te
deserteeren, kwam den Blaauwe afgezet, mee
'n groot pakket op z'nén schouwer! Hij sala-
manderde 't pak op 'nen stoel, zee: „middag
samen", lichtte den deksel van de kachel en
spoog er 'n straal bruin sap in. „Houd ge
nog 'nen aanspraak, Dré?" vroeg ie. Hg
pakte de koei dalijk bij d'horens.
'n Aanspraak...? Daar had ik nog nie over
gedocht!
,,'n Aanspraak, Blaauwe...?"
„Tuurlijk! Ge mot den Burgemeester en den
commiteit van Ontvangst en de Rijvereeni-
ging en den Thémee-z'n-mnzikanten toch be
danken. De kleine jong neem ik wel veui
mijn portie!"
„Ze kunnen naar den bliksem loopen, Tiest.
Ik zal wel 'n rondje betalen in „de Gouwen",
daar doen ze 't maar mee!"
„Ook goed," zee den Blaauwe: ,daar krij
gen ze meer mee in d'r lijf, dan mee wat
kouwe smoesjes!"
„Dat kan aarig duur worden," kwekte Trui
er rap tusschen!
„Heur 'ns hier Truike," zee den Blaauwe:
„de vrouw van Sinterklaas mag nie leggen
te pingelen op den Sint z'n weldoende gaven,
horre!"
„Vrek," zee Trui.
„Dan wordt m'n broek te kort vond Assie
pan,
Toen kwam den Fielp binnen. In 't zwart
mee den hoogen hoed op!
Ik voelde: dé.t kost me 'nen aanspraak. En
jawel! „Dré," zee den Fielp: „ik zzai Sin-
sinugelklaas toespleken. Ik zal troespeken. Ik
heb 'nen schoonen spies, spiest, spiets zeg ik,
hopgeschreven hij zzit ier hin m'nen oogen
oed en mee den oed in de and spleet ik jou
toe! Dan zziet niemand nie, da'k 'm veur-
lees, en da's hechter!"
Wat er gebeurt, gebeurt er, docht ik, maar
dieën spiets mot op d'een of andere manier uit
dieën hoogen hoed verdwijnen!...
„Da's prachtig, Fielp", zee ik enthousiast:
„ik zal oe 'nen schoonen aanspraak terug
geven!"
„Geren", zee-t-ie: „de klant kromt ook!
Onze toesperaken komen dus mergen in de
dagbelajen!"
Toen begost ik m'n leerzen aan te trekken.
Onderwijle den Fielp me daaraan hielp, wees
ik over z'nen rug naar den Blaauwe, die
zijnen kop stond zwart te maken mee 't aan-
laisel van den deksel van de kachel, dat ie
den spiets uit den Fielp zijnen hoogen hoed
moest gappen.
Maar den Tiest knipte 'n geruststellend
oogske. Nam 'n papier en schreef daar,mee
roet iets op.
„Die zit," zee den Fielp: „nou den hande
ren lèèrz."
Den Tiest snee 't papier rond, op peis van
den bojem van den hoed, en lee 't er in,
ónder den spiets!
Ik had 'm in de gaten: Hij zou op 't leste
moment den aanspraak gappen.
En de eerste Sinterklaas-surprise veur den
bakker was al gepeperd en gezouten!
Mee z'nen zakdoek wreef den Fielp m'n
„zuiverén" sporen nog wat op: ,want, Dré,"
zee-t-ie: „Ge mot p-p-p-prontjes veur den
dag komen. Eb ikke nook haltij gedaan."
Toen kwam Trui mee 'n stapeltje onder
goed veur den dag. „Die leerzen uit," zee ze:
„eerst twee onderbroeken aan! En hier heb
ik twee borstrokken, die schite ge ook aan.
Dré. Ik ben nie» van plan mergen mee 'nen
Sinterklaar opgeschept te zitten, die stijf :s
van den rimmeltiek."
Ondertusschen kwam Geest Verhagen bin
nen, mee 'n groote doos onder zijnen arm.
Toen wierd 't wel wat gek, om in bijzijn van
't halve dorp 'n dubbele verschooning aan te
trekken, zooda'k van die tweede broek Af
kwam.
Maar de borstrokken daar moest ik aan
gelooven! Daarover m'n wollen gebreide
jachtvest en als ik Trui heuren zin heelemAé.1
gedaan had, dan had er op den schimmel 'nen
kompleeten wolwinkel geklommen!
Eindelijk was ik gereed. Toen moest ik nog
efkens repeteeren mee den staf. Want ik
hieuw 't ding nèt vast, volgens den Fielp, als
'nen puthaak.
't Zweet brak me uit. D'n baard, de laag
vet op m'n gezicht, die borstrokken, den
rooien mantel, den mijter, die op m'n wollen
wenkbrauwen stond, 't was om 't af te
pikken, daar bij die roodgloeiende plattebuis.
't Vet begost al van m'n bakkes te smelten
en 't kriebelde om er stapelgek van te woren!
Op 'n oogenblik haakten m'n sporen in
m'nen tabbaard vast! En scheelde 'n haar van
m'nen baard, of ik was languit op de plavui
zen gesallamanderd. Den Fielp ving me op en
'n stuk van m'n „teint" plekte op den mouw
van zijnen zwarten jas. „Sodejuu, Singele
klaas, ge gift lillijk haf," foeterde den barfke*-.
'n Schoon oogenblik veur Assepan om den
spiets „op te ruimen en den hoogen hoed op
den Fielp z'nen kop te douwen.
Den Blaauwe zag eruit, om op te schieten.
Zwarter dan den „ergsten" moriaan en 'n paar
lippen...! Den Guust had ze „gestift" tot den
Blaauwe z'n oorlellen toe. En als den piauwe
lachte veul tanden heeft ie ook al nie
meer, dan keekt ge in 'nen mond, amico.
't leek wel 'n afgebrand bosch; hier en daar
nog 'nen stronk.
„Tiest, toet tie pruim nou wek," zee den
bakker. „Zoowas gij pruimt, zoo pruimt er
maar éenen mensch in Brabant en als de jong
dat zien, is halles verrajen!"
„Waarop Assepan begost te grijnzen mee
de pruim tusschen z'n tanden. Trui wierd er
'n bietje beroerd van.
Veur de rest zag ie er „aannemelijk" uit.
Hij had 'n strak trico broekske aan, zoodat
ie wegbeende op 'n paar lange dunne pooten,
lijk 'nen spinnekop onder 'n vergrootglas.
Nou naar buiten..'....! Dat was 't ergste.
Maar 't wierd me binnen zoo benaauwd, da'k
De
winnaars
Ze zette haar klompje,
Toch stil bij de schouw,
Al waren haar handjes
Wat rood van de kou,
De kachel was uit,
Al heel vroeg en heel lang.
En vader keek stil,
En keek moeder niet bang?
Maar zij was toch altijd,
Gehoorzaam geweest,
En morgen dan was het
Sint Nicolaasfeest!
Maar, ja, in den schoorsteen
Daar was het zoo koud,
Sint Nicolaas werd al
Zoo zwak en zoo oud!
Ze kroop in haar bedje,
Met hoogroode kleur,
En. staarde heel stil
Naar de kamerdeur.
En 'f zóng in haar hoojdje:
Nee, kindje, da's mis,
Omdat er jou klompje
Vergelen is!
En 'e morgens, toen zocht ze,
Ze keek en ze zweeg,
Ze trok met haar mondje,
Het klompje was lepg
Neetoch niet, heel onder,
Daar voelde ze wat
En bevend bekeek ze
Een kosVlijke schat!
Een popje zóó klein,
En een popje zóó fijn,
Zooals er nog zelden
Maar popjes zijn!
En ze riep met een stemmetje,
Bevend en dwaas:
O, ik ben toch zoo blij!
Dank U wel, Sinterklaas!!
Toen sprong ze naar boven:
Of wist U 'f misschien?
Sinterklaas heeft m'n klompje
Toch heusch wel gezien!
Eneen klein steenen popje,
In een arm'lijlf, bestaan,
Bracht bij vader een lach,
En bij moeder.een traan!
St. Nicolaas 193G
KROES
(Nadruk verboden.)
toch blij was de frissche lucht in te kunnen,
't Gekriebel hiew op en mee voldoende weer-
digheid stapte-n-ik, mee m'nen staf, uit den
inrij van m'nen erf, mee den Blaauwe achter
me aan, den schimmel aan den teugel.
Plotseling was Sinterklaas mee zijnen
knecht knecht en den schimmel verschenen
in Ulvenhout. 't Was bar koud. En op den
hoek van m'n huis tochtte 't als 'n sluis.
Wel vijf minuten lieten de beroerlingen ons
daar alléén staan. „Vriezen we dood, dan
vriezen we dood, Dré", zee den Blaauwe bin
nensmonds en 't begost al aardig te kriebe
len aan m'nen lever. „Hou je smoel," siste ik.
„Ja, doorluchtige hoogweerdigheid", zee 't
zwijn. En toen: „we gaan eerst dat borreltje
maar opnemen, Dré, in „de Gouwen", want
ik krijg veul kouwe beenen in dat tricosche
broekske."
„Hebt ge 'r niks onder, Tiest?"
„Neeë, zoo kwam m'n lgn schooner uit!"
,,'t Kan toch-niet scheuren, hoop ik
„Alles kan!"
Toen wierden we opgemerkt.
„Sindereklaas, Sindereklaaas, Sindereklaa
aas!!" riepen de jong van Ulvenhout.
Daarop hadden „ze" gewacht. Daar kwam
de Harmonie uit „de Gouwen" (Later hoorde-n
ik dat den Fielp daar alvast getracteerd had
opmjjn rondje!) „Constantia" mee den
korten, dikken Thé veurop, naast den Fielp,
die precies twee keer zoo groot is als den The,
kwam de Harmonie op ons afgemarcheerd
mee 't blazen van Sinterklaasliedekens.
Meneer Pastoor, beeldeke van ai'e jaren,
kwam veur 't raam, Mie schoof de gordijnen
opzij en hij lachte en knikte ons vrindelijk toe!
Ik vergat efkens da'k nou boven 'm stond,
ik ben 'nen slechten comediant, en ik knik
te en salueerde met twee vingers aan m'nen...
mijter! Dat was veul fout. Meneer pastoor had
veul plazier, zag ik wel en dus was ik content
mee m'n vergissing.
Daar kwam de rui terg, de Ulvenhoutsche
Rijvereeniging aangekletterd. Leutig roffëlden
de hoeven over den kleiweg.
Toen alles opgesteld stond, ik te peerd
nou, den Blaauwe aan den teugel, dan trad
den Fielp 'n paar passen naar veuren.
Hg nam z'nen hoogen hoed af, Assiepan
kneep in m'n been, en den Fielp sprak: „Doorl
doorluchtige Oogweerdelijkheid, Singerkla^s!"
Meneer den zwarten P.P.Piet, Piet, zeg ik."
Stillekens heurde-n-ik den Blaauwe langs z'n
lippen slissen: „piet piet pie iet".
Ik gaf 'm 'nen trap mee de sporen en den
„kanarïepiet" zweeg. „Doorleutige Oogweerde
lijkheid" (den bakker dee 't twee keer, want
hij scheen te vinden dat 't goed klonk) „Me
neer den zwarten P iet!"
Toen keek ie in z'nen hoed....q
ZONDAG 29 NOVEMBER*
HILVERSUM IL
Orkest Concerten
Residentie-ork. VARA
Residentie-ork. VARA
Nieuwsberichten A.N.P.
Gramofoonmuziek
Lichte Muze
Kovacs Lajos AVRO
Dansmuziek
AVRO-dansorkest
AVRO-dansorkest
Godsdienstige Uitz.
Ned. Herv. Kerkdienst
VPRO
Solisten-concerten
Orgelconcert AVRO
Omroeporkest en
piano-duo AVRO
Orgelbespelingen
Orgel en viool AVRO
Omroeporkest en
piano-duo AVRO
Lezingen
Tuinbouwpraatje
VARA
Causerie VARA
Natuurhistorische le
zing VARA
Van Staat en Maat
schappij VARA
Boekenhalfuur AVRO
Gesprekken met luiste.
raars VARA
Causerie VARA
Sport
Voetbalnieuws VARA
Schaakpraatje AVRO
Sportnieuws ANP
Voetbalpraatje VARA
Sportnieuws ANP
Diversen
Declamatie AVRO
Radiojournaal AVRO
November potpourri
AVRO
Radio-hoorkrant
10 00
11.30
10.15
11.15
5.30
1.20
4.15
2.00
5.00
1.00'
4.45
6.00
6.20
4.00
8.00
11.00
9.25
fcL0.05
HILVERSUM L
Orkest Concerten
KRO-orkest
KRO-orkest
KRO-symphonie-ork.
Nieuwsberichten A.N.P.
Gramofoonmuziek
Godsdienstige Uitz.
Morgenwijding KRO
Geref. kerkdienst
NCRV
Vrgz. Evang. kerkd.
NCRV
Epiloog KRO
Solisten-concerten
Kamerorkest met so
praan KRO
Kamerorkest met so
praan KRO
Lezingen
Causerie voor den
Middenstand KRO
Vragenhalfuur KRO
Nederl. Reisvereen.
voor de katholieken
KRO
Esperanto-lëZing KRO
Sport
Sportnieuws KRO
Sportnieuws KRO
Diversen
Voor de zieken KRO
Knapenkoor KRO
1.20
2.30
1.00
2.00
9.15
10.35
8.30
9.30
MAANDAG 30 NOVEMBER*
HILVERSUM H
Orkest Concerten
Concertgeb. orkest en
Kon. Oratoriumver.
AVRO
Nieuwsberichten A.NJP.
Gramofoonmuziek
Lichte Muze
Ensemble Jetty Cantor
AVRO
Dansmuziek
Dansorkest AVRO
Dansorkest AVRO
Godsdienstige Uitz.
Morgenwijdidng
AVRO
Solisten-concert
Omroeporkest met so
listen AVRO
Orgel, viool en zang
AVRO
Pianorecital AVRO
Lezingen
Het Indische familie
leven AVRO
Diversen
Russisch programma
AVRO
Muzikale causerie
AVRO
Radio tooneel met muz.
AVRO
2.00
5.30
9,40
8.00
11.00
8.10
10.30
11.30
6.30
11.10
HILVERSUM I
Orkest-concerten.
Kamerorkest NCRV
Kamerorkest NCRV
Nieuwsberichten A.N.P.
Gramofoonmuziek
Godsdienstige Uitz.
Schriftlezing NCRV
Morgendienst NCRV
Chr. lectuur NCRV
Bijbellezing NCRV
Vragenuur NCRV
Solisten-concerten
Sopraan, tenor en
piano NCRV
Orgelconcerten
Orgelconcert NCRV
Voor de jeugd
Voor de Scholen
NCRV
Lezingen
Keukenpraatje NCRV
Vragenuur NCRV
Diversen
Declamatie NCRV
•6
bi)
V
J3
•o
O
2
8.15
12.15
11.30
2.35
3.30
6.00
8.00
10.30
11.00
4.00
5.00
12.30
2.00
3.00
8.00
9.50
8.00
10.25
En daar lag 'n pampier, waarop de woor
den: „kus me de kl. klompen!"
Amico, ik docht da 'k sterven ging bovenop
m'nen schimmel!
Toen zee den bakker, na z'n sierlijke: „Door-
leutige hoogweerdigheid en meneer den zwar
ten Piep", toen sprak ie: „vuile sloebers!"
Ik kan oe zeggen: Sinterklaas heeft nog
nooit zoo'nen aanval van 'n hoestbui gehad,
als op dieën oogenblik. Den lach kroop onder
uit m'nen buik naar m'nen grgzen baard en
achter m'n witte handschoenen heb ik 'n be-
naauwdheid verwerkt 'n benaauwdheid, dat
afijn! 'Nen mensch kan nou eenmaal nie
13 opschrijven. Gelukkig kreeg 't peerd de
schuld
Toen leidde den Tiest uit eigen beweging den
knol naar „de Gouwe", waar we toen maar
efkens hebben „uitgespannen".
Lieve krippot, ik hoop zooiets nooit meer
te hoeven deurstaan. Ge zou er in blijven.
's Avonds hadden we kolossaal veul opge
haald. Kolossaal! Zoodat den toer toch veur
de volle 100% geslaagd is!
Nou ls m'n velleke vol. Jammer. Want we
hebben nog schandalig veul leut g'ad! Als ik
goeien zin heb, volgende week nog andere
mededeelingen".
Veul groeten van Trui en als altijd geen
haarke minder van oewen
t. a. v.
Dré.