De nieuwe verkeersbrug
bij Moerdijk
Arita in den Privy
Council
Buitenland
Donderdag 10 December 1936»
Vierde blad
EEN OVERZICHT VAN DEN BOUW.
ECONOMISCHE GEVOLGEN.
Den belangrijksten schakel vormend van
de nieuwe verbinding tusschen het Noor
den en Zuiden des lands zal de thans vol
tooide brug over het Hollandsch Diep bij
Moerdijk, welke Zaterdag a.s. door H. M. de
Koningin voor het verkeer zal worden
opengesteld, tot in lengte van dagen ge
tuigen van het technisch kunnen van den
tijd, waarin zij werd gebouwd.
Aan de belangrijke plaats, welke haar
kan worden toegekend in de groote pres
taties, die in den loop der jaren door Ne-
derlandsche ingenieurs op het gebied der
waterbouwkunde verricht zijn, wordt bo
vendien luister bijgezet door het feit, dat
de constructie van dit machtig bouwwerk
haar beslag heeft gekregen in een periode
van groote economische depressie, waar
door de moed en het doorzettingsvermogen
van den rechtgeaarden Nederlander, die ten
spijt van den ongunst der tijden niet ver
saagt en den blik op een betere toekomst
gericht houdt, op treffende wijze worden
gesymboliseerd.
Sinds 1926 is begonnen met een algeheele
verbetering van het wegennet, aangepast
aan de eischen van het moderne verkeer.
Bij het wegenplan van 1932 zijn in de
richting Noord-Zuid drie verkeerswegen
ontworpen, ieder voorzien van de noodige
bruggen.
In den Oostelijken verkeersweg vindt men
een brug over den Rijn bij Arnhem, een
over de Waal bij Nijmegen en één over de
Maas bij Grave. Deze drie bruggen zijn
thans reeds voor het verkeer opengesteld.
De middelste route splitst zich ten zuiden
van de brug over de Lek bij Vianen in
tweeën. Het eene traject loopt via de brug
over de Waal bij Zaltbommel en de brug
over de Maas bij Hedel naar Den Bosch.
De eerste twee bruggen zijn klaar, die te
Hedel is in uitvoering.
Het derde traject leidt via de nog te
bouwen brug over de Merwede bij Gorcum
(1941 gereed) en de reeds in gebruik zijnde
brug over de Bergsche Maas bij Keizers-
yeer naar Breda.
Van den Westelijken verkeersweg van
Rotterdam naar het Zuiden maakt de thans
opgeleverde overbrugging van 't Hollandsch
Diep deel uit, zoomede ook een brug over
de Oude Maas bij Dordrecht, welke even
eens binnen afzienbaren tijd voltooid zal
zijn.
TECHNISCHE BIJZONDERHEDEN.
Naar Ir. W. J. H. Harmsen, hoofdingeni
eur-directeur van den Rijkswaterstaat in
de directie bruggen, in het herinnerings
boek, dat ter gelegenheid van het feit dezer
jongste overbrugging is verschenen, mede
deelt, overspant de nieuwe Moerdijkbrug
(waarvan het werkterrein van de rivier-
werken, na op 5 April 1933 te zijn aan
besteed, op 20 Februari 1934 voltooid was)
het Hollandsch diep met tien vakwerk-
bruggen, elk honderd meter lang, waardoor
deze geweldige constructie mede de langste
brug voor gewoon verkeer in ons land is.
Het water, dat, tot aan het tijd
stip van den bouw der 600 Meter
stroomopwaarts gelegen spoorbrug, 2
K.M. breed was, is thans tot op de
helft van zijn oorspronkelijke
breedte teruggebracht. Bij den aan
leg van den spoorweg in de jaren
1860—1S72 werd aan den Noordelij
ken oever een eerste afdamming
over 600 M. gemaakt. Bij de uitvoe
ring van de nieuwe brug werd de
rivier door vooruitbrengen van den
Noordoever nogmaals met 400 M.
versmald.
De onderbouw bestaat uit 9 pijlers en 2
landhoofden. Deze zijn gefundeerd op pa
len van gewapend beton, waarvan de punt
tot 20 a 22 N.A.P. is weggeheid. Het hei
werk werd uitgevoerd binnen kuipen van
stalen damwand, welke tot boven den hoog-
sten waterstand reikten en die na het vol
tooien van het bouwwerk onder water wer
den afgebrand op omstreeks 6 N.A.P.
Na het inheien der palen werd tusschen
de paalkoppen ondèr water een betonkoek
gestort, waardoor een dichte, tegen water
druk bestand zijnde bodem in de kuip werd
verkregen. Na het verharden van dit beton
werd vervolgens de put drooggemalen en
werd aangevangen met het aanbrengen
van de fundeeringsplaat van gewapend be
ton. Daarop werd het pijlerlichaam, in
hoofdzaak bestaande uit stampbeton met
een bekleeding van Zweedsch graniet, op
getrokken.
De bouwwijze van de staalconstructie ver
toont vrij veel overeenstemming met die,
welke 'bij de spoorbrug is gevolgd. De on
derdeden van deze laatste werden op bo
ven water aan de zijde Willemsdorp gele
gen steigers aangebouwd en vervolgens
ingevaren met gebruikmaking van de getij-
beweging. Thans vond de montage plaats
op de werf van de constructieplaatsen der
firmarPenn en Bauduin te Dordrecht, waar
bij grootendeels gebruik gemaakt kon wor
den van de op dat terrein reeds aanwezi
ge, onderheide, ondersteuningen en schuif-
banen, waarop de drie overspanningen van
de brug over de Bergsche Maas te Keizers-
veer en de hefbrug over de Oude Maas te
Spijkenisse werden gemonteerd, respectie
velijk verschoven.
De verharding van den rijweg bestaat ge
deeltelijk, vooral in de opritten, uit een
klinkerkeibestrating en voor het overige' uit
een verharding van hoogovenslakken met
een slijtlaag van steenslag.
De ter weerszijden gelegen rijwielpaden
worden van een betontegelbestrating voor
zien.
Het is de bedoeling op de toeganswegen
van de brug later twee gescheiden verkeers-
banen te leggen. Voorloopig werd met den
aanleg van één dezer banen, breed 6.25 M.
volstaan, met uiteraard breedere aanslui
tingen onmiddellijk bij de brug. Aan de
Brabantsche zijde is de grondslag van het
weglichaam over een groot gedeelte zeer
slap. Het hier verrichte grondwerk was
daardoor naar verhouding zeer omvangrijk
en tijdroovend.
Ten slotte kan gezegd worden, dat gedu
rende den brugbouw geen tegenslagen van
eenig belang zijn voorgekomen. De bouw
is vlot en in betrekkelijk korten tijd ver-
loopen, geheel uitgevoerd door Nederland-
sche aannemersfirma's en, met uitzonde
ring van die grondstoffen, die hier te lan
de niet worden vervaardigd, geheel met Ne-
derlandsch materiaal M
CIJFERS
Voor wie van cijfers houden moge dienen,
dat ten behoeve van de rivierwerken totaal
verwerkt werden 3.270.000 M3. zand en
20.000 M3. klei. Aan den onderbouw werden
verwerkt 20.000 M3. beton, 41.000 M. beton-
palen, 17.000 M2. stalen damwand, 600.000
Het Duitsche luchtschip Hindenburgmaakt nog onafgebroken vluchten over den
Oceaan. Hierboven een laatste foto van de luchtreus boven de huizenzee van Rio de
Janeiro in Zuid Amerika,
Kg. wapeningsijzer, 47.000 M2. zinkstukken,
16.000 scheepston stortsteen en 860 M3. na
tuursteen.
Wat den bovenbouw betreft, hieraan wer
den verwerkt 9.000.000 Kg. staal, terwijl 1.1
millioen klinknagels werden geslagen. Het
verfoppervlak bedraagt 100.000 M2.
Aan de toegangswegen werden verwerkt
315.000 M3. zand en 16.000 M3. klei. De to
tale lengte van de toegangswegen bedraagt
ongeveer 5 K.M., aan de Noordzijde 1.2 K.
M., en aan de Zuidzijde 3.6 K.M. In totaal
is met de bouwkosten een bedrag van
f4.300.000 gemoeid geweest.
HET VERKEER.
Hoe belangrijk het verkeer over den
Moerdijk reeds thans is blijke uit de vol
gende gegevens: het aantal auto's, dat door
middel van het veer bij Moerdijk werd
overgezet, is als volgt: in 1932: 164.753 luxe
auto's en 46.265 vrachtauto's. In 1935: 192.277
luxe auto's en 49.133 vrachtauto's.
Ongetwijfeld is zelfs na de opening van
de Moerdijkbrug een veel grootere toene
ming van het verkeer te verwachten dan na
die van de 'brug bij Zalt-Bommel. Immers,
de verkeersweg over de Moerdijk-brug
vormt de voornaamste verbinding van de
haven Rotterdam met het Zuiden van het
land en met België.
ECONOMISCHE GEVOLGEN.
Dat van de opheffing van de natuurlijke
scheiding tusschen het Noorden en Zuiden
des lands door de opening van de Moer
dijkbrug belangrijke economische gevolgen
te verwachten zijn, ook internationaal, mo
ge het volgende aantoonen:
Industrieel Noord-Brabant, dat de neiging
had zich voor het vervoer harer producten
over zee meer tot Antwerpen en de andere
Belgische zeehavens te wenden dan in het
verleden, kan, nu ook de handicap van
plaatskosten en loodsgelden geheel of ge
deeltelijk is weggewerkt, voor de Nederland-
sche zeehavens herwonnen worden, dank zij
de besparing aan tijd en kosten, die de vaste
oeververbindingen opleveren.
Naast het terugwinnen van het verlorene
zal uiteraard acquisitie van nieuw achter
land ten zeerste in de hand worden gewerkt.
Te denken is hier aan Noord- en Zuid-Lim
burg en het West-Duitsche industrie- en land
bouwgebied.
Door de nieuwe brug is verder een ople
ving te verwachten van het toerisme. Steden
als Rotterdam, Den Haag, en Amsterdam
zullen zoowel voor het zuiden des lands,
als voor België veel sneller te bereiken zijn.
Omgekeerd is een nieuwe trek te verwachten
van toeristen uit Noord-Nederland naar Bel
gië, met zijn centra van oude en moderne
cultuur.
Welke invloed de bouw van deze brug
verder nog zal uitoefenen op de geheele ge
ografische en economische constellatie van
het land is natuurlijk thans nog niet met
zekerheid te zeggen. Het is echter geenszins
uitgesloten, dat -— zonder nu de beteekenis
van de water- en spoorwegverbindingen te
zeer te onderschatten in de naaste toe
komst deelen van het land met name
Noord-Brabant en Limburg voor geheel
nieuwe industrievestiging in aanmerking
komen.
De visscherij-overeenkomst niet
Rusland*
De Japansche minister van buitenlandsche
zaken, Arita, heeft de plenaire vergadering
bijgewoond van den Privy Council, waarin
hij een uiteenzetting gaf van de omstandig
heden, welke er toe geleid hebben, een Ja-
pansch consulaat te Addis Abeba te ves
tigen, ter vervanging van de legatie. Ook
bracht hij Japan's betrekkingen tegenover
China en Sovjet-Rusland ter sprake.
Naar men verneemt, heeft Arita do
leden van den Privy Council er op
gewezen, hoe Sovjet-Rusland door
het verdrag van Portsmouth van
1905 gebonden is aan het sluiten
van de visscherij-overeenkolnst met
Japan, welke bestemd is om ge
schillen in de visscherij in de noor-
delijke wateren te voorkomen, en
de Japansche visscherij aldaar te
regelen.
De minister zeïde, dat Sovjet-Rusland
niet kan weigeren de nieuwe overeenkomst
te teekenen en hij hoopte, dat dit nog zou
geschieden, voordat de bestaande overeen
komst op 31 December a.s. zal zijn afge-
loopen.
EEN STERVENDE REUS In de haven van Hoboken (New York) ligt de reusach
tige oceaanstoomer „Levidthan" die vermoedelijk binnenkort gesloopt zal worden*
BELANGSTELLING VOOR DE RUSSISCHE
GRONDWET.
Brochures van Stalin in 20 mil
lioen exemplaren-
Het rapport van Stalin over het ontwerp
van de nieuwe grondwet der Sovjet-Unie,
zal thans te Moskou, wegens den enormen
vraag uit alle deelen des lands, als bro
chure in 20 millioen exemplaren worden
gedrukt. Geen boek ter wereld is ooit in
zulk een oplaag verschenen. Ook de grond
wet zelf zal, na bevestiging door het raden
congres, in 20 millioen exemplaren worden
uitgegeven.
ITALIAANSCHE ARBEIDERS TREKKEN
NAAR ABESSINIË.
Zij komen uit alle landen van
Europa en Amerika.
Vele Italiaansche arbeiders uit Noord-
Frankrijk en België zijn naar Italië vertrok
ken, vanwaar zij naar Oost-Afrika zullen
gaan.
Te Genua komen vele Italiaansche arbei
ders uit alle landen van Europa en Amerika
bijeen, om naar Abessinië te gaan, teneinde
daar te werk gesteld te worden.
ZESTIGTAL ARRESTATIES TE DANTZIG.
De „Völkische Beobachter" deelt mede, dat
de Gestapo te Dantzig een zestig, tal perso
nen heeft gearresteerd, verdacht van commu
nistische agitatie.
TSJANG KAI SJEK LEIDT DEN STRIJD
IN SOEI JOEAN.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek bevindt zicÏÏ
nog steeds te Sainfoe, de hoofdstad van
Shensi, waar hij militaire besprekingen
houdt over een offensief tegen de aanvallers
in Soei Joean.
Van Chineesche zijde wordt medegedeeld,
dat gevechten worden geleverd in de hoogten
rond Tamiao, ten noordwesten van Pai Ling
Miao. Het gerucht gaat, dat de Mandsjoe-
Mongoolsche troepen een nieuwen aanval op(
Ping Ti Tsjoean voorbereiden, teneinde de
lijn Peking-Pao-Toe door te snijden.
TOT 2200 METER HOOGTE MET GELADEN
WATERVLIEGTUIG.
De vliegeniers Riabenko en Illinski en de
boordmecanicien Kotchetom hebben in een
met tien ton beladen watervliegtuig een
hoogtevlucht verricht tot 2200 meter. Na on
derzoek der barogrammen door de commis
sie van den centralen aeroclub, zal een
documentatie over den vlucht worden opge
zonden naar de Internationale luchtvaart'
federatie, teneinde deze verrichting als een
nieuw wereldrecord te doen erkennen.
GEEN BELGISCH VLIEGTUIG VERMIST.
In tegenstelling met de vorige berichten
wordt thans gemeld, dat geen Belgisch „Sa
bena" vliegtuig uit Oran wordt vermist. Het
betrokken vliegtuig behoorde aan de „Lour-
rier air Afrique". Het is evenwel bij Sidi del'
Abbes geland. De inzittenden zijn ongedeerd.
VRIJDAG 11 DECEMBER.
•a
bi)
a
HILVERSUM H
O)
cö
-O
73
a
•d
*a
O
O
Nieuwsberichten A.N.P.
10.30
Gramofoonmuziek
8.00
1.30
11.00
10.40
11.20
12.00
Lichte Muze
De Palladians AVRO
12.35
Melody Circle VARA
4.00
Cabaret liedjes VARA
9.30
Cabaret liedjes VARA
10.05
Dansmuziek
AVRO Dansorkest
3.15
De Ramblers VARA
5.30
De Flierefluiters
VARA
9.00
De Flierefluiters
VARA
9.45
De Flierefluiters
VARA
10.15
Godsdienstige Uitz.
Morgenwijding VPRO
10.00
Avondwijding VPRO
10.40
Lezingen
Voordracht VPRO
10.20
Voordracht VPRO
11.00
Politiek Radiojournaal
VARA
6.35
Causerie VARA
7.00
Wat dunkt U van den
mensch? VPRO
7.35
Filmpraatje VPRO
8.30
Solisten-concerten
Omroeporkest en
1.45
soliste AVRO
Pianorecital VPRO
8.00
Orgelbespelingen
Orgelspel VARA
4.40
Voor de jeugd
Kinderuurtje VARA
HILVERSUM I
Orkest-concerten
KRO-Orkest
KRO-Orkest
KRO- Sy mphonie-
orkest
KRO-Symphonie-
orkest
Nieuwsberichten A.N.P.
Gramofoonmuziek
Lichte Muze
KRO-Melodisten
KRO-Melodisten
KRO-Melodisten
Godsdienstige Uitz.
Bijbelsche Causerie
KRO
Lezingen
Land- en tuinbouw
causerie
Orgelbespelingen
Orgelspel KRO
Diversen
De KRO luchtlijn
Bedrijfsreportage KRO
Radiotooneel KRO
8.00
10.00
4.15
5.15
3.05
5.00
6.00
2.00
9.40
10.45
8.10
9.10
7.15
7.35