Troonafstand van Koning Edward EEN OPENHARTIGE UITEENZETTING Ten behoeve van zijn broeder den Hertog van York t\i i\ DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER LONDEN. De Engelsche Minister- President Baldwin heeft gistermiddag in het Lagerhuis zijn met zoo groote span ning verwachte verklaring afgelegd. De Minister-President deelde aan het parlement mede, dat Koning Edward VIII besloten heeft, afstand te doen van den troon. Baldwin deelde verder aan het parle ment mede, dat de Hertog van York den Koning zal opvolgen. DE BOODSCHAP VAN DEN KONING Titel van den nieuwen koning „George VI". Edward hedenavond voor de radio Kroningsdatum van den nieuwen Koning Baldwin's gesprekken met Koning Edward Radio-Centrale H. WILLEMSE ScIhm VRIJDAG 11 DECEMBER 1936. 80e Jaargang. No. 10136. Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen. Dc acte van Abdicatie is mede onderteekend door de Hertogen van York, Kent en Gloucester. De Koning heeft voor zichzelf en zijn nakomelingen van alle rechten op den troon afstand gedaan. „IK VERLAAT MIJN VOLKEN IN DE VASTE HOOP, DAT DE WEG, DIEN IK GEKOZEN HEB, DE BESTE ZAL ZIJN VOOR DE STABILITEIT VAN DEN TROON EN 'T GELUK VAN MIJN VOLKEN", Londen. Nog nimmer heeft het Engel sche lagerhuis een zóó ontzaglijken toeloop van belangstellenden gezien als gistermid dag. Reeds twintig minuten voor de opening yan de zitting waren alle banken en tribu nes tot op de laatste plaats volkomen bezet. Slchts twee zetels waren toen nog leeg: die .van Baldwin, en die van den leider der op positie, Attlee. De tribunes der pers, evenals de voor de diplomaten en de vertegenwoor digers der dominions gereserveerde plaatsen waren overvol. In de wandelgangen heersch- te een groote opwinding en in de zittings zaal zelf waren de gesprekken zóó levendig, dat het onmogelijk was iets te verstaan. Eindelijk betrad Baldwin de zittingzaal. Onmiddellijk begaf hij zich naar den spea ker, boog en overhandigde hem, met de woorden: j,een boodschap van zijne majes teit den koning", een groot document, dat de sepaker vervolgens voorlas. Het luidde: „Na langdurige en zorgvuldige overwe ging heb ik besloten, afstand te doen van den troon, dien ik na den dood van mijn vader heb bestegen en ik deel thans dit, mijn definitief en onherroepelijk besluit u mede. In het bewustzijn van den ernst van de zen stap kan ik slechts hopen, dat mijn vol ken de beslissing, die ik genomen heb, als mede de redenen, die mij genoopt hebben deze beslissing te nemen, zullen begrijpen. Ik wil thans niet spreken over mijn menschelijke gevoelens, maar ik zou willen, dat men er aan denken zou, dat de last, die voortdurend drukt op de schouders van den vorst zoo zwaar is, dat deze slechts ge dragen kan worden onder omstandigheden, die anders zijn dan die, waarin ik mij be- .vind. Ik geloof niet, den plicht te vergeten, die op mij rust om de belangen van den staat in de eerste plaats te doen gelden, wanneer ik verklaar, dat ik mij ervan bewust ben, deze zware taak niet langer meer doelmatig of met persoonlijke voldoening te kunnen vervullen. Ik heb derhalve hedenmorgen de akte mijner abdicatie onderteekend en deze luidt aldus: „Ik, EduaTd VIII, Koning van Groot-Brittannië, Ierland en de over- zeesche Dominions, Keizer van Indië, verklaar bij dezen onder de huidige omstandigheden afstand te doen voor mij en mijn nageslacht van mijn rechten op den troon en spreek den wensch nit, dat hieraan terstond ge< volg zal worden gegeven» Aldus gedaan, heden 10 Decem ber 1936. In tegenwoordigheid van de getuigen". Dit document was onderteekend door Eduard, rex imperator en mede onderteekend door de Hertogen van York, Gloucester en Kent. Vervolgens gaat de koninklijke boodschap letterlijk verder: „Ik stel grooten prijs op de ver schillende beroepen, die op mij zijn gedaan, een andere beslissing te ne men, maar mijn besluit is genomen. Bovendien zou een verder uitstel slechts schade kunnen veroorzaken voor de volken, die ik getracht heb te dienen als Prins van Wales en als Koning. Ik verlaat mijn volken in de vaste hoop, dat de weg, dien ik ge kozen heb, de beste zal zijn voor de stabiliteit van den troon en het geluk van mijn volken." De boodschap besluit met de woorden: Ik wensch zeer levendig, dat er geenerlei vertraging zal zijn in het ten uitvoer leggen van het document dat ik geteekend heb en dat alle noo- dige maatregelen onmiddellijk geno men zullen worden om mijn wettigen opvolger, mijn broeder, den Hertog van York, de troonsbestijging te ver zekeren." De Hertog van York die zijn broeder als Koning opvolgt. Een afscheidswoord tot zijn volken. Londen. De Britsche Omroep heeft medegedeeld, dat koning Ed ward den wensch heeft uitgespro ken tot het volk te spreken, zoodra hij geen koning meer zal zijn. Deze redevoering zal waarschijn lijk hedenavond tegen tien uur per radio worden uitgezonden. „BESCHERMER VAN HET GELOOF". Londen. Ten aanzien van het wetsont werp over den troonsafstand wordt opge merkt, dat onder de titels van den koning niet voorkomt die van „beschermer van het geloof', welke in koninklijke verklaringen alfijd gevonden kan worden. Het is nog niet mogelijk te zeggen, welke beteekenis deze ■weglating -heeft* Edward zal onmiddellijk na rege. ling der abdicatie uit Engeland vertrekken. Havas seint uit Londen: Naar verluidt zal de afgetreden Koning onmiddellijk na de regeling der abdicatie, waarschijnlijk reeds morgenavond, uit Engeland vertrek ken. Voorts verluidt, dat de hertog van York den titel van George VI zal aannemen. Dit staat echter nog niet vast. De successie-raad zal Zater dagmorgen bijeenkomen. De hertog van York zal dan Zaterdagmiddag tot Koning worden uitgeroepen. Bij zijn abdicatie ziet de Koning af van al zijn titels. Hij zal nu den naam mr. Wind- sor aannemen. Het is echter waarschijnlijk dat zijn opvolger heim een hoogen titel, waar. schijnlijk dien van Hertog zal verleenen. Blijft waarschijnlijk 12 Mei. Naar Havas uit Londen meldt, is het niet waarschijnlijk, dat de kro ningsdatum, die was vastgesteld voor de kroning van den Koning, die thans afstand heeft gedaan, zal worden veranderd wanneer de Her tog van York op den troon komt Deze zal dus geschieden op den 12en MeL DE FINANCIEELE ZIJDE. Londen, 10 Dec. Men meent te weten, dat er nog geen beslissing is genomen ten aanzien van de financieele bijkomstigheden van den troonsafstand. Het is niet waar schijnlijk, dat de opbrengsten van de her togdommen Lancaster en Cornwall ter be schikking van Edward zullen worden ge steld. Het wordt mogelijk geacht, dat de regeering het parlement zal verzoeken, een jaarlijksche som te voteeren. Dit zal waar schijnlijk weer niet geschieden, indien Edward te kennen geeft, dat zijn particu liere bronnen van inkomsten toereikend zijn-. „GEEN ERNSTIGER BOODSCHAP IS OOIT DOOR HET ENGELSCHE PARLEMENT ONTVANGEN EN GEEN ZWAARDER TAAK OOIT GELEGD OP DE SCHOUDERS VAN DEN EERSTEN MINISTER". LONDEN, 10 Dec. (A.N.P.): Onmiddellijk nadat de speaker de Koninklijke boodschap had teneinde gelezen, stond Baldwin op en stelde voor terstond de boodschap van den koning in behandeling te nemen. Baldwin zeide. „Geen ernstiger bood schap is ooit door het parlement ontvangen en geen zwaarder taak is ooit op de schouders van den eer sten minister gelegd. Ik moet u zeg gen, wat ik naar waarheid oprecht en volledig zonder eenige poging tot opsmukken of versieren heb mede te deelen. Ik zal weinig of niets te zeg gen hebben als commentaar, critiek, lofspraak of blaam. Mijn beste han delwijze thans is de Kamer zoo uit voerig mogelijk te vertellen wat ge schied is tusschen den Koning en mijzelve en wat geleid heeft tot den tegenwoordigen toestand. Ik zou willen aanvangen met te zeggen, dat de Koning, toen hij nog Prins van Wales was, mij talrijke jaren vereerd heeft met een vriendschap, die ik op prijs stel. Het was niet alleen een vriendschap tusschen twee mannen maar een vriendschap van diepe aanhankelijkheid. Ik zou de Kamer ook wil len mededeelen, dat toen wij Dinsdagavond op fort Belverdère afscheid van elkander namen, wij beiden wisten en voelden dat wij tegen elkander gezegd hebben, dat onze vriendschap, verre van te zijn aangetast door de besprekingen van deze afgeloopen weken, ons nauwer bindt en ons leven lang zal duren (applaus). De Kamer zal willen weten op welke wijze ik mijn eerste onder houd met den Koning heb gehad. Baldwin herinnerde er aan hoe hem in Augustus en September een tijdlang rust was voorgeschreven en hoe hem half October, toen hij terugkeerde, twee dingen veront rustten. Er kwamen brieven op zijn bureau van Britsche onderdanen, burgers van de Vereenigde Staten van Noord-Amerika en eenige uit de dominions, welke alle uitdruk king gaven aan verontrusting ten aanzien van hetgeen in de Amerikaansche bladen gepubliceerd werd. Ook wist bij dat de scheidingskwestie in de onmiddellijke toe komst te verwachten was. De resultaten hiervan deden hem er zich rekenschap van geven, dat zich daarna een moeilijke toe stand wellicht zou kunnen voordoen. Hij vatte toen de mecning op, dat het noodzakelijk was, dat iemand zich tot den Koning wendde en hem waarschuwde voor den moeilijken toestand, die zich later zou kunnen voordoen, wanneer men toestond, dat deze soort van gepraat en critiek voort- Ring. Onder deze omstandigheden was er slechts een man, die deze kwestie met den Koning kon bespreken, n.1. de eerste minister. „Ik raadpleegde toen mijn collega's, en stelde er den Koning van in kennis, dat ik hem op Fort Belvedère volstrekt particulier wensch- te te spreken en wij ontmoetten elkaar op Fort Belvedère den ^Oen October. Een raadsman van den Kroon kan van geen enkel nut zijn voor zijn meester, tenzij hij hem altijd de waarheid, zooals hij die ziet, zegt, (applaus), of deze waarheid welkom is of niet. De houding van den Ko ning is voortdurend zoodanig ge weest, dat hij nooit eenig teeken heeft gegeven van beleedigd of ge kwetst zijn door wat ook, dat ik hem gezegd heb. Al onze besprekin gen voltrokken zich met zoo moge lijk nog een toenemen van den we- derzijdschen eerbied en de egards, die tusschen ons hebben bestaan. Tk zeide den Koning, dat ik twee groote redenen voor ongerustheid had: Ten eerste de gevolgen van een voortgang van dit soort dingen in de Amerikaansche dagbladen en de indruk, die gewekt zouwor den in de dominions, in het bijzonder in Canada, waar deze bladen veel gelezen wor den, en in dit land, ten tweede bracht ik den Koning in herinnering ,wat. ik vaak tegen hem en zijn broeders gezegd heb in de voor bije jaren, n.1. dat de Kroon in dit land in den loop der eeuwen beroofd is van tal van prerogatieven, maar dat, ofschoon dit juist was, de Kroon toch heden veel meer verte genwoordigt dan ooit in de geschiedenis. (Applaus;). BALDWIN Het belang van integriteit van de Kroon is boven iederen twijfel ver heven, want deze vormt niet alleen den laatsten schakel van het empi- rum, welke gebleven is, maar bo vendien een waarborg in dit land, zoolang zij bestaan zal in deze inte griteit, tegen talrijke euvels, die an dere landen hebben getroffen of aan getast Hieraan voegde spr. toe, dat dit gevoel grootendeels een uitvloeisel is van den eer bied, die gegroeid is onder de drie laatste generaties ten opzichte van de monarchie. Het zou mogelijk zijn, dat dit gevoel niet zoo langen tijd stand zou houden tegenover den critieken toestand, waaraan de mo narchie werd blootgesteld, zoodat zij veel vlugger deze macht zou verliezen dan zij was opgebouwd. Wanneer de eerbied een maal verloren is gegaan, betwijfel ik of wat het ook zij, hem weer zou kunnen her stellen. Deze overwegingen vormden de basis van mijn gesprek over dezen kant van de aan gelegenheid en ik gaf uiting aan mijn on gerustheid en vervolgens aan mijn verlan gen, dat dergelijke critiek geen enkele oor zaak mocht hebben. Ik zeide tegen den Koning, dat ik zelf zijn regeering onder oogen had gezien als een groote periode in een nieuwen tijd. Hij beschikte over zoovele der noodzake lijke eigenschappen. Ik zeide hem, dat ik met hem over dit onderwerp wilde spreken als vriend, ja zelfs, wanneer ik kon, hem in deze kwestie wilde helpen. In de vele, ve le uren, die wij tezamen hebben doorge bracht en vooral tegen het einde heeft de Koning mij niet eenmaal, maar vele malen gezegd: Wij moeten samen deze kwestie regelen, ik zal niet dulden, dat wie ook zich hierin mengt. Ik wees den Koning op de gevaren van echtscheiding en op het feit, dat de pe- gaat U toch schaatsen rijden? Als er een Radio-centrale is, neemt ge toch een aansluiting? Radio is veel te gezellig, veel te leuk, veel te mooi, veel te leerzaam om er geen gebruik van te maken. Iederéén heelt tegenwoordig een aansluiting. Geniet van muziek en zang, van voordracht en lezing, van hoorspel en opera, van sport- verslag, enz. Wees toch op de hoogte van het laatste nieuws. Neem toch een aansluiting bij: W. v. Beyerenstraat C 41 - Schagen

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1936 | | pagina 1