Concentratie van
A.s. Maandag 11 Januari
5~ TRIUMPH
FIRMA HERM. DE RAAT
'n Triomf van Smaak!
Bijzondere Scholen
Het graf van
J. P. Coen
Twee mannen gearresteerd
De H.T.M. in de feestdagen
Iedereen in Alkmaar en
omgeving spreekt over de
HALFJAARLIJKSE BALANS-OPRUIMING
10'
Buitenland
Staat de Britsche film
industrie voor een debacle?
De kwestie Alexandrette
aiA-
Zaterdag 9 Januari hm
Tweede blad
Verhooging minimum aantal
leerlingen voor de Stichting van
Bijzondere Scholen. Gelijk
stelling tusschen Openbaar- en
Bijzonder Onderwijs moet blijven
bestaan. Het rapport der
Staatscommissie.
Het rapport van de Staatscommissie in
zake concentratie van Bijzondere Scholen
bevat een ontwerp van wet met een toelich
ting, waaraan het volgende wordt ontleend.
De inhoud van het ontwerp bestaat voor
eerst uit een bepaling, strekkende tot ver
hooging der minimum-aantallen leerlingen
voor de stichting van Bijzondere Scholen
.voor gewoon lager onderwijs, waarvan de
kosten geheel of gedeeltelijk door de open
bare kas worden gedragen.
Voorgesteld wordt op het voetspoor der
bepaling van het eerste lid van art. 3 der
wet van 4 Augustus 1933 de aantallen leer
lingen vermeld in het eerste lid, onder a
.van art. 73 der L. O.-Wet 1920, voor de
scholen voor gewoon lager onderwijs te ver-
hoogen, doch deze niet te stellen óp ander
half maal de daar vermelde getallen, maar
in aansluiting aan het voorgestelde in het
wetsontwerp van 6 Augustus 1935 te be
palen op één en een kwart maal die getallen.
Aangezien bij de wet van 22 Februari 1936
voor de scholen voor U.L.O. reeds verscherpte
bepalingen zijn tot stand gekomen, wordt
'deze verhooging echter niet voorgeschreven
roor U.L.O.
In een nieuw vierde lid van art. 73 wordt
Wat betreft de leerlingen, die voor het vast-
itellen der minimum-aantallen zullen mede-
lellen, met eenige wijzigingen tijdelijk de-
lelfde beperking aangelegd als thans geldt
ngevolge de bepaling van het tweede en
ierde lid van art. 3 van de wet van 4 Augus-
ius 1933. Behalve in gevallen, waarin aan
een lij ke toeneming of belangrijke verplaat-
iing van de bevolking in eenïg deel der
^meente of andere gewichtige omstandig-
:eden aanleiding geven, worden dus tijde-
ijk niet medegerekend zoowel de leerlingen,
iie slechts voor een korten tijd op een open-
tar school zijn geplaatst en te voren een
lijzondere school bezochten, als de leerlin
gen, voor wie op de bijzondere school, welke
.ij bezoeken, plaatsruimte beschikbaar is,
jnzij die school meer dan vier km van hun
Koning is verwijderd en zij die school reeds
gedurende tenminste zes maanden hebben
wzocht.
^Jfriraller Haarmee wordt voorgesteld de
jeg^ ing, welke thans is vervat in het tweede
td an art. 2 der «wet van 4 Augustus 1933,
vnigszins gewijzigd, tot een blijvende rege-
'i^g te maken voor het openbaar onderwijs.
Het ontwerp zegt niet, dat het
aantal Openbare Scholen moet
worden vermeerderd.
De toestand wordt volgens Het
ontweri -<ier Commissie zoo, dat
J- i Staten 'geen vermeerdering van
4 het aantal openbare scholen bevelen,
noch hun goedkeuring aan een be
sluit'van den gemeenteraad tot stich
ting eener openbare school verleenen,
indien niet blijkt, dat de te stichten
school zal worden bezocht door ten
minste evenveel leerlingen als in de
zelfde gemeente voor de stichting
eener bijzondere school worden ver-
leischt, of, dat de stichting der School
Ingevolge art. 19 wordt gevorderd.
Het laatste gedeelte dezer bepaling !s
Joodzakelijk, omdat art. 19 der L.O.-Wet
-920 voorschrijft, dat in elke gemeente open-
taar onderwijs wordt gegeven in een genoeg-
jaam aantal scholen en afwijking van deze
iepaling niet kan worden toegelaten, indien
/oor het aldaar vermelde aantal kinderen
openbaar onderwijs in de gemeente wordt
Terlangd. Blijkt., dat het eene of het andere
jenoemde geval zich voordoet, dan zijn Ged
Staten verplicht, hun goedkeuring te verlee
nen. Onder de leerlingen die de te stichten
«penbare school zullen bezoeken, worden
ifènwel niet medegerekend die leerlingen
voor wie plaatsruimte beschikbaar is in een
ppenbare school die zij reeds bezoeken en
evenmin leerlingen, voor welke binnen vier
km van hun woning in een openbare school
plaatsruimte beschikbaar is. Deze laatste
bepaling heeft echter, in overeenstemming
met hetgeen voor het bijzonder onderwijs
wordt voorgesteld, slechts een tijdelijk
karakter.
Het vorenstaande heeft betrekking op de
minimum-aantallen leerlingen bij de stich
ting van scholen, die geheel of gedeeltelijk
uit de-openbare kas worden bekostigd. Daar
:st. bevat "art. 96 der L.O. wet 1920 een
paling omtrent het aantal leerlingen, dat
n bijzondere school moet tellen, wil zij
~r vergoeding der jaarlijksche exploitatie-
sten, met inbegrip der onderwijzerswed-
n, in aanmerking komen. Het waren de-
aantallen, die het op 6 Augustus 1935 in
diende wetsontwerp voorstelde met een
rde te verhoogen. Dezelfde regeling zal.
evolge voormelde verhooging van de ge
en, van art. 73 der L.O. wet 1920, nu au to
nisch gelden, omdat in art. 96 naar het
tal leerlingen van art. 73 wordt verwe-
Verhouding tusschen openbaar-
en bijzonder onderwijs mag niet
worden verbroken.
'cneinde de verhouding, die sinds de wet
1920 tusschen het openbaar en het bij
der onderwijs is ontstaan niet te verbre-
wordt nu voorgesteld een nieuw art.
is in de L.O. wet 1920 op te nemen, krach
hetwelk de gemeenteraad een school
mnn lcigA.f nnrtojwJiS moet. opheffen,
indien het aantal leerlingen daalt beneden
de grens, waarbij voor de bijzondere school
het recht op Rijksvergocding verloren gaat,
tenzij de school moet worden in stand ge
houdens krachtens art. 19 der wet.
Het op deze wijze ingebracht bezwaar zal
zonder meer moeten worden aanvaard.
Onder bezwaren tegen de richting van het
onderwijs kunnen niet worden begrepen de
bezwaren verband houdende met bepaalde
onderwijsmethoden of een bepaalde inrich
ting van de school of van het ondeiwijs.
Evenmin zijn daaronder te begrijpen be
zwaren tegen het onderwijs aan jongens en
meisjes te azmen.
Openbare scholen met meer dan
25 leerlingen .worden niet op
geheven.
Daar de Staatscommissie meende dat een
overeenkomstige regeling ook moest gelden
voor het openbaar onderwijs, wordt voor
gesteld, dat het gemeentebestuur ontheven
wordt van de verplichting een openbare
school, waarvan het aantal leerlingen bene
den de gestelde normen daalt, op te heffen,
indien ook voor deze school tenminste 25
leerlingen overblijven, voor wie binnen vier
K.M. van hun woning geen plaatsruimte in
een andere openbare school voor gewoon
lager onderwijs beschikbaar is, benevens
voor het geval, dat de instandhouding der
school wordt gevorderd op grond van het
bepaalde in art. 19 der wet.
Ruimere interpretatie van Art 96.
In de bestaande wet op het L. O. ïs in *t
derde lid van art. 96 reeds de bevoegdheid
aan den Minister toegekend om. in bijzon
dere gevallen voor sommige scholen te be
palen. dat aanspraak bestaat op de jaai*-
lijksohe vergoedingen, zelfs al telt de school
minder dan 40 leerlingen, mits het aantal
niet daalt heneden 25. Deze bepaling wordt
eenigszins ruimer gesteld overgenomen.
Het bij hetwetsontwerp van 6 Aug. 1935
voorgestelde nieuwe derde lid van art. 96
behelsde, dat de Minister, den Onderwijs
raad gehoord, in -bijzondere gevallen, zon
der eenige beperking of nadere aanwij
zing, op verzoek van het schoolbestuur kan
bepalen, dat de school voor de in art. 88
bedoelde vergoeding in aanmerking komt.
Hertsel van de 4 3LM. grens.
Om aan de hiertegen geuite bezwaren zoo
veel mogelijk tegemoet te komen, wordt
thans voorgesteld een bepaling in de wet
op te nemen, die hierop neerkomt, dat de
vergoeding behouden blijft, indien ten min
ste een zeker aantal der leerlingen eener'
bijzondere school, welke beneden de nieuwe
normen blijft, binnen een zekeren afstand
van hun woning elders het door hun ouders
voogden of verzorgers gewenschte onder
wijs niet kunnen genieten. Het aantal is
gesteld op 25, voor welke keuze de bestaan
de wet een aanknoopingspunt biedt.
Het was nog slechts de vraag, bij welken
afstand de grens moet liggen, bij over
schrijding waarvan moet worden aangeno
men, dat de gewenschte school te ver van
de woning der kinderen verwijderd ligt. In
onze wetgeving is als zoodanig alleen de
grens van 4 K.M., later deels tijdelijk ge
wijzigd in 5 K.M., bekend. De staatscom
missie heeft zich voor het herstel der vier-
kilometergrens uitgesproken.
De voorgestelde regeling bedoelt te berei
ken, dat geen school, vallende onder de-
nieuwe algemeene normen, de Rijksvergoe
ding behoudt, tenzij de plaatsruimte, welke
andere scholen van dezelfde richting bie
den, voldoende is benut.
Alle bijzondere scholen, ten aanzien
waarvan de ouders, voogden of verzorgers
niet schriftelijk hebben verklaard, dat en
waarom zij tegen de richting van het daar
gegeven onderwijs overwegend bezwaar
hebben, worden beschouwd als scholen,
waar het gewenschte onderwijs gegeven
wordt. Deze formuleering is gekozen, om
dat men van oordeel was, dat op deze wij
ze de belanghebbenden ouders gedwongen
worden zich rekenschap te geven, dat zij
tegen de scholen, waarheen zij hun kinde
ren niet wenschen te zenden, overwegend
bezwaar hebben, ontleend aan de richting
van het daar gegeven onderwijs, maar dat
zij dan ook kunnen volstaan met dat be
zwaar aan te geven, zonder dat eenig
overheidsorgaan de gegrondheid daarvan
zal kunnen toetsen.
NED. OOST-INDIë
Ben som van f60.000 bijeenge
bracht voor den aankoop van
Het huis, waarin zich het graf
bevindt.
In tegenwoordigheid van detachementen
van Land- en Zeemacht, van alle leden
van den Raad van Ned.-Indië, en van vele
hooge autoriteiten, overhandigde gister de
President van de Javasche Bank, mr. dr.
Buttingha Wichers, aan de directie van
het Kon. Bataviaasch Genootschap de som
van f 60.000.welke bestemd is voor den
aankoop van het perceel waarin het graf
van Coen zich bevindt. (Zooals bekend
was het gisteren 350 jaar geleden dat J. P.
Coen het levenslicht aanschouwde.
De Gouverneur-Generaal legde op dezen
dag een krans aan den voe.t van het mo
nument voor J. P. Coen aan het Waterloo-
plein.
De regimentsmuziek luisterde de plech
tigheid op. Er werden geen redevoeringen
gehouden, doch het Wilhelmus en verder
koraalmuziek werden ten gehoore gebracht
Later op den dag legden ook deputaties
van de N.S.B. en van den Nat. Jeugdstorm
kransen bij het monument.
Het bedrag van f60.000.—. dat de heer
van Buttingha Wichers overhandigde, is
bijeengebracht door een aantal groote in
stellingen, wier arbeidsveld geheel of ge
deeltelijk in Ned.-Indië ligt. Thans is nog
een bedrag van f 15.000 noodig voor de op
richting van een eenvoudig monument
waartoe het Kon. Bataviaasch Genootschap
heeft besloten een publieke inschrijving te
openen. Na afloop van de bijeenkomst be
gaf de Directie zich naar de goedang) (pak
huis) waar zich het graf van J. P. Coen
bevindt. Hier werd een krans neergelegd.
De 27-jarige F. W. uit Lemmer, een schip
persknecht, heeft eenige weken geleden, ten
nadeele van een schipper te Rotterdam een
bedrag van ruim achthonderd gulden ge
stolen. Van het geld maakte hij goeden sier.
Toen de politie, na een eerste onderzoek,
de aanhouding van dezen knecht verzocht,
meldde deze zich aan en deelde hij mede
onschuldig te zijn Een verhoor bracht echter
aan het licht, dat hij inderdaad aan inbraak
op een schip te Roterdam schuldig was. 't
grootste gedeelte van het gestolen geld had
de man in een week tijd opgemaakt. Tevens
bleek, dat hij een bedrag van 105.aan
den 57-jarigen werkloozen zeeman J. A. te
Rotterdam had gegeven. J. A. is in vei'band
hiermede aangehouden en in bewaring ge
steld, terzake van schuldheling.
Beide mannen hebben het hun ten laste
gelegde hekend. Zij zijn ter beschikking .van
de justitie gesteld;
4.233.558 reizigers vervoerd,
139.000 meer ontvangen.
De Haagsche Tramweg Mij. heeft gedurende
de feestweken 4.233.558 reizigers vervoerd,
waarvan alleen in de laatste week 1.899.173.
Op den grooten dag zelf zijn rond 351.000
reizigers vervoerd met een opbrengst van
32.S86.
Van 19 tot en met 31 December werd rond
55.000 meer ontvangen dan in de overeen
komstige periode van het vorige jaar. Van
1 tot en met 7 Januari werd ongeveer
84.000 meer ontvangen, tezamen dus rond
139.000 meer-ontvangsten.
5430 Rondritreizigers op één dag.
Een groot succes zijn de rondritten door
de versierde en verlichte stad geweest. Het
maximale aantal rondritreizigers heeft 5430
op een dag bedragen, in totaal zijn 46.870
reizigers over den ca. 20 km langen rondrit
vervoerd.
Het maximum aantal op één dag uitge
geven dagkaarten bedroeg 6362.
Veilig voor Griep en Keelpijn
De antiseptische tandpasta Ivorol zuivert
den mond van bacteriën en vermindert be
smettingsgevaar in tijden .van griep en ver
koudheden.
van dc
LANGESTR. 80, ALKMAAR
ABNORMAAL LAGE PRIJZEN!!!
VIRGINIA CIGARETTES
Donker Amsterdam 1
Onverlaten hebben zich toegang verschaft,
tot een woning in de Noorder Amstellaan
en maakten zich meester van een bedrag
van plm. 12.50, en eenige sieraden.
In de Buiten Oranjestraat heeft dë politie
een 22-jarigen schilder, verdacht van rijwiel
diefstal en een 36-jarigen schoenmaker, we
gens medeplichtigheid aan. dit feit c.q.
heling aangehouden.
Geldswaardige papieren
gestolen
Onbekenden hebben zich toegang verschaft
tot de woning van J. S., aan den Beukels-
weg te Rotterdam. De dieven, van wie tot
dusver geen spoor is gevonden, hebben een
ijzeren geldkistje mèdegenomen, waarin
voor ruim zeventienhonderd gulden aan
geldswaardige papieren geborgen was.
De politie stelt een onderzoek in.
Militair moet officier in burger
gehoorzamen
Vonnis krijgsraad door Hoog
militair, gerechtshof bekrach
tigd.
Het Hoog Militair Gerechtshof heeft uit
spraak gedaan in de zaak tegen den ge
woon dienstplichtig-huzaar G. L. B. die door
den Krijgsraad voor de Landmacht te 1s
Hertogenbosch wegens „opzettelijke onge-
hooi'zaamheid" (het bekende geval met den
in burger gekleeden eerste-luitenant, die
H. had gelast de houding aan te nemen en
hem zijn naam op te geven) was veroor
deeld tot veertien dagen gevangenisstraf.
Het Hof heeft het vonnis van den krijgs
raad bevestigd.
Zij boekte in 193.6 een verlies van
2 millioen -pond sterling Geld
verspilling de oorzaak
Volgens de Engelsche bladen heeft de
Britsche Filmindustrie in de afgeloopen 12
maanden een verlies geleden van 2 millioen
pond sterling.
De tien jaar oude Britsche filmindustrie
staat nu voor de ernstigste crisis, welke zij
ooit heeft doorgemaakt.
De banken zouden geweigerd hebben eeni
ge firma's verder geld te leenen. Een groote
groep filmfabrikanten die in totaal reeds
600.000 pond sterling hebben verloren staat
op het punt onder beheer van een curator te
geraken.
Talrijke kleine: „Non-Tarriff" verzeke
ringsmaatschappijen moesten reeds tot liqui
datie overgaan.
Minsteiis een belangrijke verzekeringsmaat
schappij, aangesloten bij Lloyds, is hierbij
betrokken.
Slechts een door de Regeering aan te wij
zen Filmcommissie, die belast zou moeten
worden met het toezicht op de verplichte re
organisatie in deze industrie, zou misschien
redding kunnen brengen.
De oorzaak van deze crisis - aldus de
„Daily Herald" is geldvei'spilling. Duizenden
ponden sterling zijn weggegooid aan waar-
delooze films, fantastische salai'issen zijn
uitbetaald en in vele gevallen hebben war
boel en slechte leiding fortuinen gekost
Aangemoedigd door de schijnbare succes
sen van Engelsche films onder de quota be
palingen, zijn vele pi'oducenten in deze tak
van industxie ontstaan. Hoewel in vele ge
vallen hun kapitaal slechts een paar hon
derd pond sterling bedroeg, konden zij bij
enkele kleinere „Non-Tarriff" verzekerings
maatschappijen belangrijke bedragen van
50.000 sterling en meer opnemen.
De meeste van deze verzekerin gsmaatschap-
pijen hebben zich aaneengesloten, een syn
dicaat gevormd en met de banken»schikkin
gen getroffen voor het verstrekken van
geld.
Op deze manier werd in het afgeloopen
jaar meer dan drie millioen pond sterling
geleend, waarvan twee millioen werd verlo
ren.
Nu de banken faillissementen vreezen niet
alleen onder de film-doch ook onder de ver
zekeringsmaatschappijen, hebben zij beslo
ten geen verdere middelen ter heschikking
te stellen.
Hevige griep-epidemie in de
Ver. Staten
In één week reeds &88 dooden.
Uit verscheidene deelen van het land wordt
een toenemend aantal sterfgevallen ten
gevolge van griep gemeld. Alleen reeds in
de stad New-York zijn in de afgeloopen
24 uur 88 personen aan deze ziekte overle
den. In de geheele week bedraagt het aan
tal dooden 299 in New-York en 189 in Chi-
cago.
Wordt de Rijksdag
bijeengeroepen 1
In politieke kringen houdt men rekening
met de mogelijkheid, dat de rijksdag bijeen
zal worden geroepen om een rede van den
Fuehrer aan te hooren, welke over zuiver
binnenlandsch-politieke aangelegenheden
zal handelen.
Bij het aanvaarden van de macht sprak
Hitier de woorden: „geeft mij vier jaar". De
ze vier jaar zijn thans verstreken en derhal
ve verwacht men dat thans zal worden
overgegaan tot het vaststellen van de con
tinuïteit der politiek.
Ook wordt rekening gehouden met een
bijeenkomst van het Kabinet op 30 Januari.
Nadrukkelijk wordt er evenwel op gewe
zen, dat in de leiding en in de grondwet
van het Duitsche Rijk geen enkele wijzi
ging zal worden gebracht.
Geen Turksche troepenconcen
tratie aan de grens
Reuter meldt uit Ankara, dat gezagheb
bende kringen hebben medegedeeld, dat het
gerucht, als zouden Turksche troepen aan de
Turksch Syrische grens zijn geconcen
treerd, ongegi'ond is.
GROOTE NIEUWJAARS-PARADE
Vrijdagochtend is voor het Keizerlijk Par
leis te Tokio een groote Nieuwjaars-Parade
van het leger gehouden, waaraan 11.000 man
en 70 vliegtiiigen deelnamen. De keizer
schouwde zelf de troepen, vergezeld van het
Corps Diplomatique en talrijke hooge amb
tenaren en functionarissen.
Het militaire schouwspel werd door 15000
toeschouwers gadegeslagen.
JAPAN EN DE TOESTAND IN CHINA
Buitenlandsche journalisten hebben den
woordvoerder van het Ministerie van Bui
tenlandsche zaken vragen gesteld over de
overeenkomst, welke tot stand zou zijn ge
komen tusschen Tsjang Sjoe liang en de
Nanking-Regeering. De woordvoerder ver
klaarde, dat indien de geruchten over deze
overeenkomst waar zouden zijn, dit zeer
ernstig zou zijn, doch de Japansche Regee
ring zal de ontwikkeling van den toestand
in China afwachten, aangezien geen bevesti
ging van deze geruchten is ontvangen.
De woordvoerder voegde hieraan toe, dat
de onderhandelingen tusschen China en
Japan te Nanking tot regeling van de be
trekkingen tusschen beide landen nog niet
zijn afgebroken.
NIEUWE HAVEN AAN DE ZWARTE ZEE
Te Otsjemtsjiri aan de Kaukasische kust
van de Zwarte Zee, is een nieuwe haven aan
gelegd. De werkzaamheden zijn reeds zoo
ver gevorderd, dat goederen kunnen worden
verscheept
STAKINGSRELLETJES.
Terwijl de directie van de General Mo
tors besprekingen voerde met de leiders van
de staking zijn bij de Chevroletfabrieken te
Flint in den staat Michigan werkwilligen
slaags geraakt met stakere. Drie personen
wei'den gewond; twee anderen werden door
de politie gearresteerd.
ONTPLOFFING IN EEN FRANSCHE
VERFFABRIEK
Gisterochtend half twaalf heeft een
hevige ontploffing plaats gehad in een
verf fabriek te Saint Denis. Verscheidene ar
beiders werden ernstig gekwetst
AARDBEVING IN TIBET
Het Meteorologisch Observatorium te
Batavia registreerde Donderdag te 20.58 uur
(Javatijd)' een zeer zware beving uit Noord
Noordwestelijke richting, op een afstand
van 4800 km. Het epicentrum is vermoede
lijk in Tibet gelegen..
ENGELSCHE STUDENTEN TEGEN
DIENSTPLICHT
De „Daily Herald" deelt mede, dat op
een conferentie van de conservatieve stu
dentenbonden te Glasgow vrijwel eenstem
mig het voorstel is verworpen de Regee
ring te verzoeken den dienstplicht in te voe'
ren.
Alleen de vrouwelijke afgevaardigde stem
de vóór het voorstel.
De minister van opvoeding, Oliver Stand-
ley, waarschuwde de confei'entie, dat niets
de Regcering meer kon schaden dan een
voox-stel tot het invoeren van den dienst
plicht.
Verder werd eenstemmig een resolutie
aangenomen, om de Regeei'ing aan te sporen
krachtiger maatregelen te nemen ten gunste
van noodlijdende gebieden
