Binnenland
Ontstemming onder
de Amsterdamsche
havenarbeiders
Rijke armoede
Brandje aan boord van de
Johan de Witt"
Jan Kicpura verkouden
Wederom inbraak te
Zaandam
Auto met zes meisjes
studenten te water
Ned. sportvliegtuig over
den kop geslagen
Duitsch land stooft
Holland een kool
Buitenland
Een verboden fnm
en een locomotief
Het Italiaansche leger
in Spanje
Een protest van de werknemers
bonden.
In den laatsten tijd verneemt men telkens
van grootere drukte in de havens. Inder
daad is de vrachtcnmarkt veel verbeterd.
Schepen, die jarenlang opgelegd moesten
worden, zijn weer in de vaart gebracht.
Er is veel vraag naar scheepsruimte en
de prijzen, die bedongen kunnen worden
voor de vrachten, bieden de mogelijkheid
om tot meer normale verhoudingen te ko
men.
De kans echter voor de Amsterdamsche
havenarbeiders om aan de slag te geraken,
is niet zeer groot, daar tal van diensten zijn
ingekrompen en een van de groote bedrij
ven, de N.V. Amsterdamsche havenbedrijf is
begonnen menschen van buiten de stad voor
werk in de Amsterdamsche haven aan te
nemen.
Dit bedrijf is met de Kon. Ned. Stoom
boot Mij. onlangs aangewezen om het vroe
gere bedrijf van de Kon. Holl. Lloyd voort
te zetten. De havenarbeiders dezer vroegere
maatschappij, waarbij er zijn met meer dan
20 dienstjaren, werden gepasseerd. Aanvan
kelijk heeft de N.V. het Amsterdamsche Ha
venbedrijf een 25-tal menschen uit Volen-
dam laten komen. Dit aantal is nu met 20
vermeerderd. Te voren waren er reeds een
achttal uit Rotterdam met pak en zak in
Amsterdam overgekomen.
Al deze menschen wordt een vasten werk
kring bij dit bedrijf aangeboden. Dit ge
beurt met passeering van de honderden
Amsterdamsche havenarbeiders, met vol
ledige routine en die jarenlang bij de H.A.
R. staan ingeschreven. Dat een dergelijke
handeling tot ernstige ontstemming onder
de havenarbeiders moet leiden, staat wel
vast.
Ten gevolge van deze door niets
gemotiveerde manier van doen wordt
de conflictstof onder de honderden
havenarbeiders aangevuld en ont
staan de mogelijkheden voor de ex
tremisten cn waarvan deze een han
dig gebruik weten te maken, zooals
het verleden heeft bewezen.
De besturen van den Centralen Bond van
Transportarbeiders, de R.K. Bond van
Transportarbeiders „St.. Bonifacius" en
de Ned. Bond van Chr. Fabrieks- en Trans
portarbeiders veroordeelcn het optreden van
de hierboven genoemde bedrijven in min
stens even groote mate. Ze hebben hieraan
uitdrukking gegeven in een brief aan de
Scheepvaartvereen. „Noord" gezonden en
waarvan de N.V. „Het Amsterdams'ch Ha
venbedrijf" lid is.
Verder hebben ze het. gemeentebestuur
uitvoerig ingelicht evenals de gemeentelijke
commissie voor werkverruiming.
Politie vond in de woninij van
een „arm" oud vrouwtje f 25000.-
Eenige dagen geleden werd de politie te
Schiebroek in kennis gesteld van geruch
ten, die er liepen over 'n alleenwonend onge
huwd, 70-jarig vrouwtje, waarmede iets niet.
in orde zou zijn. De politie ging eens kij
ken, doch toen het vrouwtje zelf achter een
gordijntje zich liet zien, heeft ze de bewoon
ster verder ongemoeid gelaten. Twee dagen
later deelden buren, het vrouwtje woont in
de Vondelstraat te Schiebroek, mede, dat er
uit de woning een ondragelijke stank kwam.
Weer verscheen de politie voor de deur,
doch nu werd geen gehoor gegeven en bij
pogingen om de deur te openen bleek die
gebarricadeerd. Aan de achterzijde van de
woning verschafte zij zich d/arop toegang.
Men vond het vrouwtje te midden van een
onbeschrijfelijke rommel in de achterkamer
in een kist liggen. Ze was ernstig ziek, zoo
dat dr. Albronda overbrenging naar een
ziekenhuis gelastte. Daar is ze een half uur
na aankomst reeds overleden. In de woning
deed de politie merkwaardige ontdekkingen,
overal in doosjes, taschjes, kisten vond ze
gouden en zilveren munten, vervolgens gou
den sieraden en spaarbankboekjes met
f 10.000.- er op ingeschreven. In totaal werd
voor een waarde van ongeveer f 25.000 ge
vonden. Het vrouwtje, dat altijd zeer een
zelvig had geleefd en naar men meende in
armoedige omstandigheden verkeerde, bleek
slechts een paar verre verwanten te heb
ben. Die zich haar slechts nauwelijks her
innerden.
Zaterdagmiddag tegen twee uur is een be
gin van brand ontdekt op het motorschip
„Johan de Witt" van de maatschappij Ne
derland, liggende aan het emplacement te
Amsterdam
De wachtsman in de machinekamer be
merkte een vrij zware rookontwikeling in
de machinekamer en in de daaraan grenzen
de bakkerij, welke haar oorsprong vond in
de ruimte achter het voorschot van de ma
chinekamer. Op deze plaats waren arbei
ders bezig geweest met afbranden van verf.
De wachtsman sloeg onmiddellijk alarm en.
daar bij het laden en lossen de slangen van
de scheepsbrandweer steeds zijn aangekop
peld, kon het personeel direct met het blns-
schjngswerk beginnen. Tegelijkertijd alar
meerde men de Amsterdamsche brandweer,
die met materiaal van de hoofdwacht de
Ruyterkade en het de Jason spoedig ter
plaatse was. Er behoefde echter geen water
te worden gegevens
Concert ln Amsterdam ls niet
doorgegaan.
Jan Kiepura, die Zaterdagavond in
het Concertgebouw te Amsterdam
zou optreden, is plotseling naar Pa
rijs vertrokken, zoodat de vele hon
derden die naar den zanger hadden
willen gaan luisteren, andere plan
nen hebbèn moeten maken.
Omtrent de redenen van dit onverwachte
vertrek vernemen wij het volgende:
Kiepura heeft Zaterdag ccn bezoek ge
bracht aan Schiphol, waar het betrekkelijk
koud was. De zanger voelde na korten tijd
een verkoudheid bekomen, die zich des mor
gens zoodanig bleek te hebben ontwikkeld,
dat hij den geneesheer, die hem gewoonlijk
behandelt, prof. Wikarski te Parijs, opbelde
en om raad vroeg. De geneesheer achtte een
rechtstreeks onderzoek noodzakelijk, zoodat
Kiepura direct met den trein naar Parijs
vertrok.
Het concert in Amsterdam zal Kiepura nu
geven wanneer hij in het najaar weer naar
Nederland komt om het liefdadigheidscon
cert te geven in Den Haag, waarover af
spraken gemaakt zijn met het Prinselijk
paar.
Goedkoope avondretours
De prijs slechts iets hooger dan
een enkele reis.
Naar wij vernemen, zijn de Nedcrland-
sche spoorwegen voornemens over het ge-
heele net goedkoope bijzondere dagretours
verkrijgbaar te stellen, geldig voor treinen
na 18 uur en bovendien op de lijn Amster
damRotterdam tusschcn bepaalde sta-
stions des morgens en des middags in en
kele andere treinen.
De prijs dezer bijzondere dagretours zal
belangrijk lager zijn dan die van de gewone
dagretours en slechts iets hooger dan de
normale enkele reis-prijs.
Tevens bestaat het voornemen om de
veertien dagen bij wijze van proef goed
koope extra-treinen naar het westen van
het land in te leggen, tegen een tarief, niet
hooger dan dat der bijzondere dagretours
en over afstanden van ten minste 100 k.m.
Deze maatregelen zijn aan den minister
van Waterstaat ter goedkeuring voorge
legd.
Ongeveer onder gelijke omstandigheden
en volgens dezelfde methode is in den nacht
van Vrijdag op Zaterdag te Zaandam weder
om ingebroken, thans in het kantoor van de
American Petroleum Company aan het ein
de van den Zuiddijk.
De dieven hebben echter ditmaal geen ge
luk gehad, want terwijl het geld als het ware
voor het grijpen lag, zijn zij blijkbaar ge
stoord en hebben zij de vlucht genomen.
Zij hadden reeds een flink gat in de brand
kast gebrand, zoodat het verder niet veel
arbeid zou hebben gekost om het doel te be
reiken en in het bezit te komen van onge
veer f 1000 aan geld.
Naar uit liet onderzoek door de politie is
gebleken, werd het zuurstofapparaat te vo
ren ontvreemd van de scheepsbouwweri' van
de firma Kamminga aan den Zuiddijk, ter
wijl de verdere benoodigde inbrekerswerk
tuigen uit de centrale werkplaats aan het
Noorder Valdeurspad werden gestolen.
Vermoedelijk heeft men zich van een
schuitje bediend om de werktuigen naar het
operatieterrein te vervoeren.
Er wordt niets vermist.
GEHEIME DISTILLEERDERIJ.
De Zeister politie vond in samenwerking
met ambtenaren van de belasting, bij een
bewoner aan de Emmaslraat te Zeist, een
complete installatie voor het clandestien dis
tilleeren van alcohol, welke installatie was
berekend op groote hoeveelheden cn in de
schuur was verstopt, waar ook ongeveer 45
liter alcohol van 40 procent werden aange
troffen.
Alles werd in beslag genomen, terwijl de
bereider en zijn helpers werden gearresteerd
die bij het verhoor verklaarden, zes weken
met hun verboden bedrijf werkzaam te zijn
geweest. Na het verhoor zijn de aangehou
den personen op vrije voeten gesteld.
De moord op den heer Hes
Een nadere aanwijzing.
Bij de Centrale recherche te Rotterdam is
een chauffeur gekomen met de mededeeling,
dat hij op den avond van den dag, waarop
in Den Haag de Haarlemmer Hes in een
auto werd vèrmoord, aan den Abraham van
Stolkweg, te Rotterdam, toen hij een paar
uur voordat de moord werd gepleegd met zijn
vrachtauto in de richting Den Haag reed,
aan den kant van den weg een man heeft
zien staan, die een zwarte lap voor- het oog
droeg en voorhet overige ook wel voldeed
aan liet signalement, dat de Haagsche po
litie van den verdachte heeft verspreid.
Deze man vroeg hem mee te mogen rijden,
wat hij echter weigerde. De commissaris van
den dienst, bureau Doelwater te Rotterdam,
verzoekt hen, die eventueel dezen man heb
ben meegenomen naar Den Haag, of die hem
hebben zien staan,of die op eenigerlei andere
wijze inlichtingen zouden kunnen geven,
zich ten spoedigste op zijn bureau te ver
voegen.
ALLEN GERED.
Zes Amsterdamsche meisjes studenten heb
ben gisterenavond omstreeks acht uur een
hachelijk avontuur beleefd, dat gelukkig
goed is afgcloopen. Zij waren met een auto,
die bestuurd werd door de 24-jarige Mej.
.1. H. C. Rutten naar Haarlem gekomen om
daar kennissen te bezoeken, die op het
Oranjcplcin wonen. Door onbekendheid met
den weg kwamen zij echter op de Ernma-
kade terecht, welke aan een zijde dood
loopt, terwijl de andere zijde uitkomt op
ccn hoek, waar de Raamsingel in de Leid-
schevaart uitmondt. De autobestuurster
meende dat de weg daar recht uitliep, met
het gevolg, dat de auto juist op den hoek,
in den Raamsingel reedt. Het voorste ge
deelte verdween geheel onder water.
Een agent van politie, die aan de over
zijde bij den Stadsschouwburg liep, zag het
ongeluk gebeuren. Hij greep een reddings
baak van een brug en wist, geholpen door
enkele burgers vier meisjes op den wal te
brengen. De beide anderen hadden reeds
zwemmende den kant weten te bereiken.
Bij een der omwonenden zijn de drenke
lingen van droge kleeren voorzien. De auto
is later door een garagehouder uit Amster
dam op den wal gcheschcn.
Duitsch vrachtschip aangevaren
Met averij te IJ muiden binnen
geloop^.
Hedennacht om een uur is het Duitsche
vrachtschip „Reinhart L. M. Russ", komen
de van Kopenhagen en Aarhuus en bestemd
voor Amsterdam, te IJmuiden met vrij ern
stige averij aan den bakboordsboeg boven
de waterlijn binnengeloopen.
Het schip is Zondagochtend bij Nordcrney
tijdens dikke mist, in aanvaring gekomen
met het Poolsche passagiereschip „Pulaski"
van de Gdynia-Amerika linie. Het is niet be
kend of de „Pulski" schade heeft opgeloo-
pen. De „Reinhart L. M. Russ", wcllce in
timecharter voor de K.N.S.M. vaart, was
geladen met stukgoederen.
Inzittenden ongedeerd.
...Gistermiddag omstreeks 4 uur is op het
vliegveld Haamstede een sportvliegtuig van
de Nationale Luchtvaartschool, afkomstig
van IJpenburg, de P.H.A.J.H., type F.K. 46,
over den kop geslagen. De beide inzitten
den. de piloot. Vriezendorp uit Dordrecht
en de heer Zoetelief Norman uit Den Haag,
bleven ongedeerd.
Het ongeval is toe te schrijven aan den
drassigen bodem welke een gevolg is van
den grootcn regenval der laatste dagen.
IIet. vliegtuig bleef bij de landing in den
slappen grond steken en maakte daarna een
buiteling. De schroef is totaal vernield, de
rechtervleugel is beschadigd, evenals de mo
torkap. Het toestel zal Maandag worden
gedemonteerd, om naar IJpenburg te wor
den vervoerd.
De heer Schmidt Crans, chef-instructeur
van de N.L.S., heeft zich kort na het ge
beurde per vliegtuig naar Haamstede be
geven. om persoonlijk een onderzoek in te
stellen.
Het Nederlandsch-Duitsche han
delsverdrag geschonden.
„Het eenigen tijd geleden door de Duitsche
Regeering ingestelde Invoermonopolie voor
tuinbouwproducten stelt voor bepaalde pe
rioden heffingen vast op den invoer van
groenten, zg. Uebernahmepreise. De bedoe
ling van de instelling dezer heffingen is ge
weest om Ln bepaalde omstandigheden tegen
te gaan, dat door de Duitsche importeurs
buitensporige winsten worden geincasseerd.
In zooverre vormen deze heffingen een maat
regel, welke geheel ter beoordeeling der
Duitsche instanties ligt.
Echter, hiertoe beperkt zich blijkens de
ondervinding der laatste maanden, het Duti.
sche invoermonopolie niet", luidt de klacht
van het Centr. Bur. der Tuinbouwveilingen
in Ned. tot onze regeering.
„Op Hollandsche zendingen van roode kool
drukken nu per 100 Kg. de volgende lasten:
invoermonopolieheffing R.M. 2.40
invoerrecht R.M. 2.
vracht van N.-Holland naar Duit
sche grens R.M. 1.
Ausgleichsteuer, Grcnzspesen, etc. R.M. 0.30
Totaal R.M. 5.70
p. 100 Kg.
De daling van den export van onze sluit-
kool naar Duitschland moet dan ook aan de
Uebernamepreise worden toegeschreven.
Deze heffingen zijn niet meer t.e
beschouwen als een maatregel van
zuiver binnenlandsch-Duitschen aard
maar als een verzwaring van het in
het Nederlandsch-Duitsche handels
verdrag overeengekomen invoerrecht.
Voor roode- en gele kool is dit in
voerrecht op deze wijze meer dan
verdubbeld!
De hier geschetste gang van zaken achten
wij, zegt het Centraal Bureau, dan ook in
flagranten strijd met het afgesloten han
delsverdrag.
Het moet toch aleszins ongeoorloofd wor
den beschouwd, dat één der verdrag-slui
tende partijen zonder de andere daarin te
kennen, zuiver invoer-beperkende maatre
gelen gaat nemen boven die, welke In het
verdrag uitdrukkelijk zijn overeengekomen!
De z.g. „Gemengde Nederlandsch-Duitsche
Tuinbouwcommissie" behoort volgens het
verdrag geraadpleegd te worden. Indien
Duitschland doorgaat met deze heffingen, be
teekent zulks een catastrophe voor onzen
koolexport naar dit land".
Het Centr. Bureau verzoekt de Ned. Be
geering tenslotte om een andere regeling,
waardoor de invoermogelijkheid voor onze
producten in Duitschland en de volledige
uitputtingsmogelijkheid der ons toegekende
betalingscontingenten wordt verzekerd.
Wij vragen ons af of het verzoek om een
„nieuwe" regeling niet een verzwakking is
van onze houding t.a.v. het Nederl. Duit
sche Handelsverdrag.
Is via de regeering aandringen op correc
tie van de houding van onzen nabuurstaat,
resp. naleving van het handelsverdrag door
dezen, hier niet veel meer op zijn plaats?
Italiaansche s.s. „Sicilia" en andere schepen.
Deze troepen zijn later doorgezonden naar
het front van Guadalajara om gebruikt te
worden voor het offensief dat thans aan den
gang is en geleid wordt door vier geregelde
divisies van het Italiaansche leger. De aan
den aanval deelnemende troepen worden
door twee speciale brigades aangevuld, één
bestaande uit geregelde Duitsche en Ita
liaansche troepen, en één bestaande uit vier
gemotoriseerde compagnieën Carabinieri en
geregelde Duitsche soldaten.
ALVAREZ DEL VAYO.
Het rapport geeft vervolgens een beschrij
ving van de uitrusting en bewapening de
zer troepen en vermeldt o.a. d-at, de lucht
macht bestaat uit drie Duitsche en vier Ita
liaansche eskaders. Nog twee divisies zijn
op komst. Het opperbevel stelt zich voor Ma
drid te nemen, terwijl de eskaders een aan
val ondernemen op Barcelona en Valencia.
Het rapport vermeldt dan de namen der
Italiaansche officieren van wie deze znede-
deelingen afkomstig zouden zijn. Het tele
gram eindigt met den secretaris-generaal
van den Volkenbond en de Volkenbonds
leden te wijzen op dezen toestand, welke
niet zonder invloed kan blijven, op de inter
nationale betrekkingen en een bedreiging
beteekent voor den vrede.
Ook een nota aan Londen.
Ook aan de Britsche regeering heeft Va
lencia een protestnota gezonden tegen de
aanwezigheid van geregelde Italiaansche en
Duitsche troepen op het gevechtsterrein in
Spanje.
Medezeggenschap van artisten.
Duitschlnnd's grootste en populairste film
maatschappij de IJ fa moet het op het oogen-
blik bard ontgelden. De maatschappij heeft
onlangs een film uitgebracht, „Menschen
zonder Vaderland" geheeten, waarin het le
ven van de Duitsche vrijscharcn in den
Balticum na den wereldoorlog wordt geschil
derd. Deze vooretelling is niet in overeen
stemming te brengen met de waardigheid
van den Duitschen soldaat, zeggen de film
dictatoren van minister Goebbels en de ge-
heele Duitsche pers zegt het na. Zooals men
ziet, filmcritiek is dus ook na het desbe
treffend verbod van minister Goebbels nog
mogelijk! Overigens wordt er in aanslui
ting aan deze critieken nog eens op gewe
zen, dat mede in verhand met de aller
nieuwste voorschriften van den rijkspro-
pagandaminister, die bepalen, dat er in de
raden van beheer van de filmmaatschap
pijen ook artisten moeten zitten, een ver
andering in de leiding van de Ufa spoedig
kan worden verwacht.
Duitsche puristen.
Niet alleen op filmgebied wil men hervor
men, op taalgebied is het al niet anders.
Evenals Nederland heeft ook Duitschland
zijn „puristen" die over het algemeen nog
een graadje „puurder" zijn dan hun Ncder-
landsche geestverwanten. Zelfs de meest fa
natieke Nederlandsche taalzuiveraar zal er
niet aan denken het ingeburgerde woord
„locomotief" te gaan veranderen In Duitsch
land is dit wel het geval en daar maakte
men sinds eenigen tijd propaganda voor het
weinig schoone woord „Zich", afgeleid van
het werkwoord „ziehen", dat is trekken. Het
is intusschen niet waarschijnlijk, dat de taal
zuiveraars zullen zegevieren, want van hoo-
gerhand is er reeds verzocht, het gebruik
van dergelijke kunstwoorden, welke nie
mand begrijpt, in de correspondentie met
offieiöole instellingen weg te laten. De loco
motief zal dus wel locomotief blijven hee-
ten.
SNEEUW IN ENGELAND In Devon viel Zaterdag
twee meier hoog.
Valencia protesteert te Genève.
Telegrafische uiteenzetting van
Del Vayo.
Alvarez del Vayo, de minister van buiten-
landsche zaken van de regeering te Valen
cia, heeft Zaterdag den secretaris-generaal
van den volkenbond een telegram gezonden,
dat o.a. als volgt luidt:
De verklaringen der Italiaansche officieren
en soldaten, die dezer dagen in den sector
van Guadalajara krijgsgevangen zijn ge
maakt, bevestigen op een niet te weerleg
gen wijze de aanwezigheid van geregelde
eenheden van het Italiaansche leger uitge
vonden om strijd te leveren op Spaansch ge
bied, daarmede op flagrante wijze de bepa
lingen van art. 10 van het volkenbondspact
schendende. Uit deze verklaringen blijkt, dat
op 6 Februari en volgende dagen geregelde
Italiaansche troepen, van volle uitrusting
voorzien, te Cadiz zijn ontscheept van bet
