Begrooting der Britsche luchtmacht Oe Duce in Libye KIJKEN i< KDOPEH i„ CLOECK Opmarsch der rechtschen vastgeloopin HOLLANDS NOORDERKWARTIER DAGBLAD VOOR Buiienlandsch Koningin-Moeder van Roemenië ziek Overzicht Sandler te Londen De perspolitiek in Duitschland DINSDAG 16 MAART 1937. 80e Jaargang. No. 10213. Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen. Recruteering verloopt bevredigend Een Westelijk luchtpact blijft gewenscht Bij de indiening van de ontwerp-begrooting voor de luchtmacht heeft, volgens Reuter, sir Philip Sassoon er de aandacht op gevestigd, dat deze begrooting, die 82.500.000 pond bedraagt, 36 millioen pond hooger is dan de voorgaande tegenover een gemiddelde van 18 millioen pond in de jaren, die aan de uitbreiding der bewapening SPANJE Nog slechts geringe successen. De opstandelingen hebben gister middag getoond tot den aanval te willen overgaan, o.m. in de streek van Trijueque. Twee colonnes tracht ten het dorp te omsingelen. Zij wer den echter afgeslagen en met behulp van tanks teruggedrongen tot Val de Arenas ten noorden van Trijeu- que. De infanterie, die op geringen afstand de tanks volgde, viel Val de Arenas, dat een belangrijke stelling op den rechteroever van den Rio Vadiel vormt, vastberaden aan. De geboden tegenstand was slechts van korten duur en de opstandelingen voorafgingen. Sassoon zeide zeer tevreden te zijn ten aanzien van de recruteering van gespecia liseerd en vliegend personeel. In 1936 aldus zeide hij stelden wij ons voor 11.000 man voor de luchtmacht in dienst te nemen. Onze plannen zijn geheel ten uitvoer gelegd. In het komende jaar hopen wij 1175 be stuurders op te leiden. Wij organiseeren een evenredige reserve en een groote uitbreiding der strijdkrachten voor de eerste linie. Kanonnen van twee nieuwe modellen zul len op de vliegtuigen worden gemonteerd. In de toelichting, welke Sassoon, de on der-staatssecretaris van luchtvaart in het la gerhuis op het ontwerp der luchtvaartbegroo- ting gaf, zeide hij o.a. nog, dat de uitbrei ding van de Britsche luchtmacht, geenszins bctcckende, dat de Britsche regeering de hoop had laten varen, dat er ooit een lucht pact. en een algemeene stabilisatie der lucht- bewapening tot stand zou komen. Integen deel, de regecring beschouwt de verwezenlij king van deze hoop als een kwestie van het allerhoogste belang en zal terstond iedere ge legenheid aangrijpen, om dit doel te berei ken. Betreffende de samenwerking met de Do minions deelde Sassoon mede, dat er een programma in voorbereiding is, volgens het welk piloten zullen worden opgeleid in de Royal Airforce van Australië, die dan later eenige jaren in de Engelsche luchtmacht zullen dienen. Daarna zullen zij in de re serve van de Australische luchtmacht wor den opgenomen. Nieuw-Zceland zal een dergelijk program ma ontwerpen benevens een systeem, vol gens hetwelk candidaten, die dienst willen nemen in de Royal Airforce, ter plaatse me disch zullen worden onderzocht. De regeering zou, naar Sassoon voorts nog verklaarde, de toepassing van een dergelijk systeem in Canada toejuichen. Uit dit Do minion zijn niet minder dan honderd jonge- MEN DENKT AAN VERGIFTIGING. Strenge maatregelen te Boekarest. Naar een speciale correspondent van de „Daily Telegraph" meldt, ligt koningin Ma ria van Roemenië, de moeder van koning Carol, sedert drie dagen ernstig ziek, zon der dat het land hiervan iets weet. De reden van de buitengewone geheimzinnigheid, waarmede dit ziektegeval behandeld wordt, is, dat de koningin lijdende is aan vergifti ging. Donderdagnacht werd zij plotseling ernstig ongesteld. De hofarts, dr. Mamulea, werd terstond aan het ziekbed ontboden en kon eerst niet achterhalen, wat de aard van de ziekte was. Eigenaardig is, dat terzelfder tijd de hof maarschalk Udarenu ziek werd en daarbij dezelfde symptomen vertoonde ais koningin Maria. Later werd gemeld, dat hij leed aan blindedarmontsteking, doch niets mocht er gepubliceerd worden omtrent de ziekte van de koningin-moeder. Nader wordt meegedeeld, dat zich in het ziekteverloop van de koningin verschijnselen hebben voorgedaan welke zouden kunnen wij zen op een ptomaïnevergiftiging, d.w.z. een vergiftiging, die ontstaat door een alcaloïde, welke zich vormt in tot ontbinding komende organische stoffen. Politieke moeilijkheden de oor zaak? De ernstige verdenking, dat er politieke gevaren schuilen achter de ziekte van ko ningin Maria, wordt versterkt door de uit gebreide politi- en militaire maaregelen die genomen zijn, en door de strenge censuur scherper dan men ooit in Roemenië ge- gend heeft welke wordt toegepast op tele grammen, telefonische gesprekken en brie ven. Aan alle personen te Boekarest, die uit het buitenland werden opgebeld, werd Zondag avond medegedeeld, dat zij dengenen, die hem opbelden, moesten zeggen: „U moet mij geen vragen stellen, maar u moet slechts luisteren naar wat ik u heb te zeggen". Koningin Maria van Joego-Slavië, die Vrij dag uit Londen terugkeerde voor haar Zoon, don dertienjarigen koning Peter, die te Bel grado met influenza te bed ligt, werd onmid- lieden reeds op eigen gelegenheid naar Enge land gekomen en hebben voor korten tijd dienst genomen in de Engelsche luchtmacht. Na gewezen te hebben op den bevredigen den vooruitgang, welke wordt gemaakt, met den aanleg van vliegvelden en hun accom modatie, bracht Sassoon de kwestie van 'n voldoende bevoorrading en uitrusting ter sprake. Afgezien van de grootere vliegtuigen heeft de eendekker, welke het stroom lij n- ideaal het meest benadert, den tweedekker bijna volkomen verdrongen. De moeilijkhe den, om den vliegtuigen vleugels van vol doende stijfheid te geven, hebben deze ver vanging aanzienlijk vertraagd. Het resul taat is thans, dat de sterkte van de nieuwe types die van de overeenkomstige oude types van twee jaar geleden aanzienlijk overtreft De regeering zal zich echter niet tevreden stellen met de bereikte resultaten. De onderzoekingen ten behoeve van den bouw van machi nes met nog grootere snelheid, ac tieradius en draagvermogen, wor den actief voortgezet. Groote waarde zal worden gehecht aan de unificatie der types en vereenvoudiging van de ontwerpen met het doel het produc tiekwantum te vergrooten. De mogelijkheden van de aanschaffing van grondstoffen, waaraan in tijd van oorlog een tekort zou kunnen ontstaan, worden zorgvuldig bestudeerd. Regelingen zijn reeds getroffen voor het opslaan van reserves van zekere producten welke van essentieel belang zijn. Bovendien zijn maatregelen getroffen voor het aanleggen van voldoende voorraden benzine en olie op plaatsen, welke zoo min mogelijk zijn blootgesteld aan luchtaanval len. KONINGIN-MOEDER MARIA. dellijk naar Boekarest ontboden. Zij en ko ning Carol bevinden zich voortdurend aan het ziekbed. Ook in Joego-Slavië wordt het strengste stilzwijgen omtrent de ziekte van de konift- gin-moeder van Roemenië bewaard. De bla den van Belgrado maakten daarom van het vertrek van koningin Maria van Joego-Slavië slechts melding van een zuivere familie-aan gelegenheid. Koningin Maria van Roemenië, die een en zestig jaar oud is, is een kleindochter van koningin Victoria en was dus een nicht van wijlen koning George V van Engeland. Toestand bevredigend. Nadere berichten melden, dat de toestand van koningin-moeder Maria van Roemenië verbeterd is, en dat er geen enkele reden tot ongerustheid bestaat Dementi uit officieele kringen. Oifficleele kringen te Boekarest spreken de verontrustende berichten over den gezond heidstoestand van koningin Maria tegen. De koningin, die lijdende was aan een ver koudheid, is, zoo zegt men, bijna geheel her steld. Voorts deelt men mede, dat generaal Ur- drareano, van wien sommige bladen schre ven, dat hij lijdende was aan een ..myste rieuze ziekte", kortgeleden een blindedarm operatie heeft ondergaan. Zijn toestand is betrekk&lijk bevredigend* verlieten het dorp met medenemen van het oorlogsmateriaal. Een en dertig gevangenen, allen Italianen, vielen echter in handen der loyalen. Verscheidene luchtgevechten hebben zich voorgedaan terwijl driemotorige vliegtuigen der regeering doeltreffend de achterhoede der rechtschen bestookten. Drie rechtsche toestellen en twee linksche werden daarbij neergeschoten. Later stortte nog een vierde toestel der opstandelingen, een Fokker, te pletter. In den sector van de Jarama hebben de troepen van Franco een hardnekkigen tegenstand ontmoet. Versche troepen re- .eeeringsmanschappen deden verscheidene malen tegenaanvallen. Ondanks het feit echter, dat de loyalen reserve? in het veld wierpen konden zij den opmarsch der rechtschen niet stuiten. De opstandelingen rukten vier kilometer op. Dit is een niet te onderschatten terreinwinst, aangezien Alcala de Henares thans op twintig kilo meter is komen te liggen van de rechtsche linies en de regecringstroepen moeilijk een steunpunt zullen kunnen vinden. Het inne men van den berg Butarron door de op standelingen geeft, hun voorts nog een aan vullende controle over den weg naar Va- lencia. Sommige trajecten per vliegtuig Mussolini, die een vijfdaagsch be zoek aan Lybië brengt, maakt op zijn reis langs den nieuwen kust weg gebruik van een auto. De chef der Italiaansche regeering en zijn gevolg hebben voor hun verplaat sing 120 auto's noodig, welke een stoet van 8 mijl lengte vormen. Mussolini maakt evenwel niet uit sluitend van zijn auto gebruik. Som mige gedeelten van den langen weg legt hij per vliegtuig af. Slechts en kele getrouwen is dat bekend. Mus solini bezichtigt dan in den daardoor vrijgekomen tijd de ontzagwekkende en angstig bewaakte verdedigings werken, welke gedurende en sinds den Abessijnschen oorlog langs de Lybische kust zijn aangelegd. Behalve den nieuwen weg, welke de Duce zoo juist heeft ingewijd, is er nog een nieu we weg van strategische beteekenis, die meer in zuidelijke richting loopt naar de grens van Egypte, waar hij doodloopt op een prikkeldraadversperring. De weg naar Jarabub, die nog zuidelijker gelegen is, is verbeterd en verbreed. De journalisten die den Duce op diens reis volgen, hebben toen zij aan land kwamen de ernstige waarschuwing gekregen, dat zij niet mochten fotografeeren in het uitge strekte kustgebied. Het is verboden boven Tobroek en het omliggende gebied te vliegen. Oorlogssche pen liggen voor de kust voor anker, terwijl bereden carabinieri, Italianen en Arabieren, op gezette tijden langs de kustzone patrouil leeren. De Duce zal in vijf dagen 100 mijl afleg gen. Ben hoofdartikel van de „Daily Telegraph". De „Dailv Telegraph" wijdt een hoofd artikel aan het bezoek van den Duce aan Lybië, waar de chef der Italiaanscli regee ring „beschermer van den Islam" is ge noemd. De Duce, aldus het artikel, wordt be groet op een-wijze, welke herinnert aan de voor-oorlogsche propaganda-toumée van keizer Wilhelm. Er is een proclamatie uitgegeven om uit te leggen hoe en waar om Italië, anders dan andere Europeesche landen, den trouw der Mohammedaansche wereld kan opeischen. Het is merkwaardig, dat dezelfde Wes- tersche mogendheid, welke onlangs over de onafhankelijkheid van een staat met een groote Mohammedaansche bevol king heeft beschikt en na den bomaan slag te Adis Abeibfl, Mohammedanen en Matigt Japan zich Een redevoering van de minis ter van buitenlandsche zaken, die hoop geeft op de toekomst. De bewapening van Engeland, hoe ge vaarlijk op zichzelf ook, heeft ook bewezen zijn „nut" te hebben en dat wel als preven tieve werking op die mogendheden, welke een al te groote mond zouden opzetten, als het Engeland niet te vreezen had. Wij heb ben er in ons overzicht van gisteren nog op gewezen dat Duitschland zich wat inge bonden heeft en met Italië nu antwoord gegeven heeft op de Engelsche voorstellen van November van het vorig jaar, inzake een nieuw Locarno. Al is de inhoud van dit antwoord dan ook nog niet bekend, het feit op zichzelf dat Duitschland en Italië niet langer hebben willen of durven wachten zegt voldoende. Is Engelands bewapening, Engelands machtsontplooiing ook de oorzaak van het matigen van Japan in zijn buitenlandsche politiek? Het is waarschijnlijk. Nu Brittan- nië niet alleen een dreigement uit kan spreken, maar daarbij ook een sterke vuist toonen, zal Japan er weinig voor voelen, zijn agressieve politiek in het Verre Oosten voort te zetten. De eerste redevoering van den Japanschcn minister van buitenlandsche zaken Sato, heeft een zeer gematigden en verzoenings- gezinden toon, zoowel tegenover Sowjet- Rusland en China als tegenover Groot-Brit- tannië. Het Hbl. van gisterenavond knoopte een beschouwing vast aan deze redevoering, waarin het blad het ontstaan van dit mi litaire kabinet nog eens in het kort be- schx-eef. Wij ontleenen daaraan het volgen de: De kabinetscrisis, waaraan Japan de laat ste jaren ten prooi is geweest, hebben een groot conflict aan den dag gebracht tusschen de onstuimigheid der nationale verlanges die zich voornamelijk concentreeren in het chau vinistisch gezinde leger, en de krachten en middelen, waarover Japan beschikt, om deze verlangens te verwezelijken. Het leger Christenen op wreede wijze heeft vermoord zulk een sympathieke belangstelling in de „wettige eischen" der Mohammedaan sche staten, die onafhankelijk zijn tot uit drukking brengt en den nadruk legt op de „meer dan correcte houding", welke wordt aangenomen nopens Mohammedaansche be wegingen in landen, waar „Italië nog niet direct heeft kunnen intervenieeren". Italië, aldus vervolgt het artikel, is voor het oogenblik op zoek naar de gunst van liet nabije Oosten en acht het nuttig alle mededingende Westersche mogendheden te beleedigen. Hoe veel gelukkiger is Lybië, aldus laat men doorschemeren, dat vier jaren gele den .gepacificeerd" is na twintig jaren van bloedige slachtingen en concentratie kampen, welke de bevolking van Tripoli hebben doen verminderen van 1.500.000 tot 600.000 zielen en waar dorp na dorp door strafexpedities is uitgeroeid. „Woestenij tot stand te brengen en dat vrede te noemen" was niet de beste of meest succesrijke politiek, welke het oude Romeinsche Rijk heef gevoerd, doch het moderne Romeinsche Rijk moet nog de voordeelen leeren van het alternatief: uit breiding van vrijheid en burgerdom. Wat in het binnenland van Lybië evenals in 't binnenland van Abessinië nog steeds voort duurt moet grootendeels een kwestie van vermoeden blijven, maar het zal verrassend zijn, indien de Arabische landen zich zou den haasten de Italiaansche „bescherming" te aanvaarden uitsluitend op grond van een vurig manifest. „Een sterk Engeland is een bol werk vor den vrede." Sandler, de Zweedsche minister van bui tenlandsche zaken, die gisteren voor een be zoek van eenige dagen te Londen is aange komen, heeftin 'n gesprek met journalisten onder meer gezegd, dat de kleine staten ge dwongen zijn een volkomen veiligheid te zoeken in de versterking van hun wapening. Een sterk Engeland is een bolwerk voor den wereldvrede. In mijn land aldus Sandler heeft het bericht der Britsche wapening in het geheel geen ongerustheid gewekt. Sandler hesprak vervolgens de betrekkin gen tusschen Engeland en Zweden, waarna hij opmerkte, dat er in de geheele wereld een ernstige ongerustheid te bespeuren valt, welke geen natie bespaard blijft. Deze onge rustheid is een gevolg van den huidigen stand van zaken in de wereld en zij is aan leiding geweest tot de geweldige wapening, die in strijd is met de idealen, die Engeland en Zweden koesteren. De Zweedsche regee ring hoopt met steun van den Rijksdag en het geheele Zweedsche volk in staat te zijn, als lid van den Vokenbond bij te dragen tot een vermindering van de spanning in de wereld en zij hoopt doeltreffende bijdragen te kunnen leveren om de hinderpalen uit den weg te ruimen. Sandler bij Eden. Sandler heeft op het ministerie van buiten landsche zaken een onderhoud met Eden ge had, dat langer dan een uur duurde» droomt van de onbetwiste hegemonie op het Aziatisch continent en in den Stillen Oceaan, en de militaire bezetting van het onmetelijke Mandsjoerije in 1931 heeft het een voorproefje gegeven van wat dat zou beteekenen voor de eer en de glorie van het Japansche rijk; maar sedertdien is de internationale positie voor Japan aanzien lijk slechter geworden. Sowjet-Rusland, En geland, de Vereenigde Staten, China, al deze landen hebben zich zeker in militair op zicht in minstens even snel tempo ontwik keld als Japan en daardoor aan het finan cieel draagvermogen van het Japansche volk eischen gesteld, die zijn krachten verre te boven gaan De Japansche burgerlijke poli tici dit inziende hebben daarvan al ras de consequentie getrokken en gepoogd, althans voor het oogenblik en de naaste toekomst, aan de buitenlandsche politiek haar agres sieve karakter te ontnemen en haar in rus tiger banen te leiden, en in financieel op zicht met het leger tot een compromis te komen. De radicale elementen in het leger wenschten zich echter niet te bukken voor de onmiskenbare feiten en poogden door den opstand van 26 Februari 1936, onder aanroeping van de onaantastbaarheid van de keizerlijke macht, de politiek des lands naar hun wil om te buigen. Het leger heeft daardoor zijn voordien onbetwiste gezag in de oogen van het volk onnoemelijk veel schade berokkend. Tot zoover deze voorgeschiedenis van het ontstaan van het tegenwoordige kabinet. Het is goed dat we het ons nog eens even in herinnering brengen, om hierdoor de ver dere gang van zaken beter te leeren ver staan. De groote vraag is nu of de gematigde re devoering en politiek van Sato de uiting is van den geest van het geheele kabinet. Dat zal natuurlijk wel spoedig genoeg blij ken uit de verdere politiek van het kabi net en uit de reactie in het land op Sato's redevoering. Ten aanzien van Engeland heeft Sato ver klaard, dat hij zou streven naar vriend schappelijke betrekkingen. Hij erkende dat zich misverstanden voor hadden gedaan, die in de eerste plaats China betreffen, en dat het een misgreep was bij een land, dat be langen in China had, ongerustheid te ver wekken over de Japansche politiek in dat land. De „Times" neemt deze verklaringen op als een gunstig teeken voor de toekomsti ge Engelsch-Japansche betrekkingen. Die, woorden zien er niet ongunstig uit. Nu wachten we verder maar af De pers in dienst van de staat. Op een congres van de Duitsche rijkspers- karner heeft gister de leider van den Rijks hond der Duitsche pers, Weiss, het woord gevoerd over de actuecle problemen van de Duitsche pers. Hij zeide o.a. dat tot 1933 de Duitsche pers een waar spiegelbeeld vormde van een tijd, welke in de geschiedenis zal voortleven als een waarschuwend voorbeeld van politiek en cultureel verval. De huidige pers toont een bewonderenswaardige con centratie van de mecningsvormen, waar door zij een geestelijke macht is geworden. Sprekende over de persvrijheid zeide Weiss, dat het, in het geheel niet jammer is dat een persvrijheid is opgeheven, waar onder dc vrijheid van den Staat te gronde werd gericht. Het Engelsche volk kan zich misschien de luxe permiteeren, aangezien het een in veiligheid oud geworden ge slacht is, doch Duitschland kan dit niet. De nationaal-socialistische perspolitiek is een voortzetting van de nationaal socialis tische staatkunde, hiervan is ook het ver bod van de kunstcritiek een gevolg. De cri ticus moet zich bewust zijn, dat hetgeen zich op het tooneel afspeelt, politiek in de wij deren zin des woords is. Kunstbeschouwing beteekent meer ter zake dienende uiteenzet tingen en minder schoolmeesterij. Tenslotte zeide Weiss, dat het doel van den Rijksbond is een aanzienlijke en inte ressante Duitsche pers in dienst van den Staat te scheppen. Overstroomingen in België Oost-Vlaanderen wordt door ernstige over stroomingen geteisterd, welke aanzienlijke materieele schade hebben veroorzaakt. Gisterochtend is de Durme buiten de oevers getreden. De dijken zijn op vijftien plaatsen gebroken en de grootste doorbraak heeft een lengte van zes meter. Talrijke wei landen en landerijen staan blank, terwijl ook de straten en de markt van het stadje Lokeren onder water staan. Ook de Donder is buiten de oevers getre den en heeft akkers en weilanden onder water gezet. In Dendermonde zijn de kel ders vol water geloopen. Tusschen Gent en Baesrode is het water van de Schelde tot een zeer hoog peil gestegen. BESCHERMING VAN DEN BOEREN STAND IN OOSTENRIJK. In een vergadering van de Tiroler Boe- renkamer verklaarde Minister van Land bouw, Dorfer. dat maatregelen in voorbe reiding zijn, welke moeten verhinderen dat boerenbezit door veiling in handen komt van niet-boeren. Uit den nood van de boe ren mag geen profijt getrokken worden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1937 | | pagina 1