De Paus tegen De ramp te Tijier De begrafenis rler slachtoffers van Clichy DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER SPANJE De regeeringstroepen rukken op Bloediqe boringen op Porto Rico BuUenlandsch Overzicht Ernstige toestand in de automobielindustrie KIJKEN1 100PE N bij I LGECK itje §duu MAANDAG 22 MAART 1937. 80e Jaargang. No. 10218. Uitgave der N.V. v.h. Trapmon Co. Schagea. it« "1 GISTEREN HET OFFENSIEF BE- 4 GONNEN. RASSENTHEORIE n! VEROORDEELD. DE GELOO- VIGEN DIENEN HET MARTE- LAARSCHAP TE AANVAARDEN. ch ttn Bisschop Prevsing heeft in de St. er Hedwig-Kahedraal te Berlijn een pauselijk schrijven voorgelezen, waarin de Paus het nationaal-soci- n, alistisch regiem er van beschuldigd het concordaat te hebben geschonden en de anti-christelijke bewegingen as aan te moedigen. Bisschop Preysing heeft den na- druk gelegd op den ernst van de si- tuatie en zijn gehoor verzocht zich voor te bereiden op een openlijken strijd. :n Dit schrijven werd in alle katholie- ke kerken gisteren van den kansel ït voorgelezen, n De encycliek bestaat, uit drie gedeelten. Het eerste heeft betrekking op het eigenlijke concordaat, ht tweede behandelt het geloof in God, Jezus Christus en de Kerk, alsmede de door de christelijke moraal aan de ou- 0 ders toegekende rechten. l.: Het derde deel smeekt de Goddelijke ge- nade af voor allen, die zich hebben laten meesleepen door bedreigingen of beloften te- gen Christus te prediken. De heilige vader verklaart, dat indien het "tusschen het Rijk en het Vaticaan gesloten concordaat niet werd geëerbiedigd, de fout daarvoor niet ligt bij de Katholieke kerk, maar bij de rijksregeering, welke, naar hij 3 zegt, de bepalingen van dit tractaat niet op jloyale wijze heeft geinterpreteerd. Indien de Paus het concordaat niet heeft opgezegd is dat, naar hij zegt., slechts we- 3 !gens de zorg voor het zieleheil, waarmede lïiij belast is. 't Maar laten wij voortgaan „de rechten der geloovigen te verdedigen tegenover de lei- ders van uw volk. Laten wij ons niet laten Leinvloeden door voorbijgaand succes of te- h genspoed. De encycliek critiseert vervolgens de ras- sonthcorie. Zij veroordeelt ernstig de theorie van „bloed en bodem" „Wie dergelijke dwa- lingen profeteert, schendt eens gezworen trouw. Overal waar men probeert de ouders te verhinderen hun kinderen op te voeden, zooals zij dat aanvoelen, schendt men den trouw aan God. Nooit zal de kerk vrijelijk de scholen erkennen, waar do met het ker- kei ijk onderwijs belaste onderwijzer niet vrij is, of waar bet onderwijs wordt gegeven in anti-christelijken geest". De kerk verklaart, aldus de Paus, bid voor allen, die lijden om hun geloof Tot in de ge vangenissen en concentratiekampen moet men zoo noodig den lijfsdwang weerstaan" Scheiding tusschen kerk en staat? Hoewel reeds een maand is voorbijgegaan sedert Hitier verordineerd heeft dat in de Evangelische kerk verkiezingen van een ge nerale synode moeten worden gehouden, is, zegt Reuter, de procedure dezer verkiezingen nog s*eeds niet bekend gemaakt. De opvatting dat de eenige oplossing schei ding van kerk en staat is wint veld. Deze oplossing zou door de oppositioneele groe pen (Niemöller) worden toegejuicht. Ook .verscheidene leidende nat ionaal-socialisten zouden hiervoor gevoelen, indien zoodoende een einde kon worden gemaakt aan den strijd. Hot is bekend geworden, dat Hitier eeni ge ontwerpregelingen van de verkiezingen heeft afgewezen, omdat zij niet voldeden aan den wensch van de oppositie, die ker- 1 kelijke en geen politieke .verkiezingen Wenscht, Groote oorlogsbuit. De Madrileensche verdedigingsraad heeft gisterenmiddag medegedeeld, dat de regee ringstroepen aan het front in Guadalaja- ra hun opmarsch voortzetten. Een convooi, bestaande uit verscheidene honderden vrachtauto's, dat op weg was naar Siguen- za, is door escadrilles van de luchtmacht der regeering gebombardeerd. Rechtsche vliegtuigen werden door jagers achtervolgd Drie Fiat-toestellen zijn neergeschoten, ter wijl ook een regeeringsvlicgtuig vernield is. Na dit luchtgevecht heeft de infanterie de dorpen Utande en Muducx bezet. Het aantal kanonnen, op den vijand bij diens terugtocht genomen, bedraagt 24. In den sector Madrid en aan het Jaramafront heb ben zich geen belangrijke gebeurtenissen voorgedaan. Bij het aanbreken van den dag hebben de regeeringstroepen Padilla de Hita bezet. De troepen, die bij het invallen van de duisternis voor het dorp waren aangeko men, stieten op tegenstand en begonnen onmiddellijk een belegering, waarbij de tanks de spits afbeten. Aan den linkervleu gel werd een afleidende beweging uitge voerd, terwijl de aanval gericht was op de rechtervleugel, Het zwakste punt van don vijand. Binnen het uur waren de rechtsche stellingen ingesloten en na voorbereidend geschutvuur reden de tanks het dorp bin nen. De opstandelingen trokken toen langs een nauwen, slingerenden weg naar het Noorden terug. De strijd duurde voort: het gros van de regeeringstroepen bezetten het dorp en namen vele vijanden gevangen. On der de gevangenen waren veel Italiaansche soldaten, terwijl 57 gevangenen de uniform van het vreemdelingenlegioen droegen. Verhaal van gevangen genomen Italiaanschen sergeant. 57 Italiaansche krijgsgevangenen zijn van het front in Guadalajara te Madrid aange komen. Een sergeant, die vloeiend Spaansch spreekt, en zich bij hen bevond, heeft ver klaard, dat hij en zijn kameraden sinds zij in December te Cadiz aan land gingen, aan den strijd hebben deelgenomen. Zij heb ben Malaga vrij gemakkelijk genomen en kwamen met groot enthousiasme aan het front van Guadalajara. „Wij trokken aan het front van Guadalajara snel op, totdat op een dag een groote macht vijandelijke tanks en vliegtuigen ons plotseling hevig aanvielen. Onze eigen tanks werden door hun kogels doorboord en de tanks dor regeeringstroepen schenen ontkwetsbaar. Na een eerste aarzeling werd onze opmarsch tot staan gebracht. Sinsdien waren de luchtaanvallen van den vijand zoo doeltref fend en zoo verschrikkelijk dat onze troe pen er door werden gedemoraliseerd en wij ons snel moesten terugtrekken. De onder-officier verklaarde nog, dat in de eerste rijen uitsluitend Italianen strij den en dan daar tamelijk ver achter Spaan- sche troepen. Slechts de divisie waartoe hij behoorde werd aangevallen. De regceringstroeven grooten buit gemaakt. hebben De door de regeeringstroepen op de op standelingen veroverde wapens, munitie, strijdwagens e.d. worden verzameld. Het schijnt, dat de opstandelingen hevige ver liezen hebben geleden. Van de lijken, welke opeengehoopt liggen op het slagveld, heeft men versclieidenen gcidcntificeerd als die van officieren. De meeste dooden droegen het uniform van het vreemdelingenlegioen, maar verscheidene militairen droegen toch ook de wapens van het huis van Savoye. Voorts heeft men op het slagveld tal van vlaggen en vaantjes aangetroffen. Mussolini rijdt Tripolis binnen aan het hoofd v an 2600 woestijnruiters. Voor hem uit schreiden twoe inlanders< die do Littorienbnndels dragen. Tegenaanval der opstandelingen afgeslagen. De hevige slag in .den sector 'van Pozo Blanca, waarbij de opstandelingen ter sterk te van 12.000 man, gesteund door tal van mitrailleurafdeelingen, vier batterijen artil lerie en drie strijdwagens aan drie zijden aanvielen, duurt voort. Het falen van dit offensief was zeer dui delijk, aldus de correspondent. De aanval lers leden verliezen, welke geschat worden op 1200 gesneuvelden en gewonden. Jacht vliegtuigen der regeering hebben pogingen van vliegtuigen der opstandelingen om tot bombardement over te gaan, doen misluk ken. De strijd in de provincie Gua dalajara. Madrid: De regeeringstroepen zijn Cogol- lor (in het noorden der provincie Guadala jara) binnengerukt. Zij hebben 74 Italianen gevangen genomen. Cogollor ligt op 20 KM. ten noorden van Brihuega en Cifuentes. Begrafenis der slachtoffers. 455 dooden, 94 gewonden. Staat van beleg blijft gehandhaafd. De gehecle in rouw gedompelde stad New London heeft Zaterdag deelgenomen aan de verschillende kerkelijke plechtigheden, die verricht werden ter herinnering aan de slachtoffers van de ontploffingsramp. De kleine lijkkistjes, bedekt met bloemen, vul den de kerken en tempels, waar de geeste lijkheid uit alle deelen van Texas en Lou- siana de diensten leidden. Er is vrijwel geen familie te New London, welke voor de ramp is gespaard gebleven. Van het einde van den ochtend af bega ven zich lange stoeten langzaam naar de in den omtrek cler stad gelegen begraaf plaatsen. Dan zijn er ook ouders, die het stoffelijk overschot van hun kinderen naai de begraafplaatsen van hun geboorteplaat sen zullen doen overbrengen. Officieel onderzoek. Intusschen wordt het officieele onderzoek naar de oorzaken van de ramp voortgezet. De meeste deskundigen zijn van meening, dat het gas, dat door het verwarmings systeem werd opgewekt, zich opeenhoopte in de holten van de steenen muren, waar- doof de ramp werd veroorzaakt. Het onderzoek heeft aan het licht gebracht, dat na den bouw der school het systeem van centrale ver warming met stoom werd vervan gen door het systeem met gas. Vol gens den aannemer, die de school heeft gebouwd, werd deze wijziging aangebracht uit bezuinigingsoverwe gingen. De procureur heeft verklaard, dat er geen enkele reden is, om te veronderstellen, dat nalatigheden of onregelmatigheden zijn ge schied. Het aantal slachtoffers. Het aantal dooden bedraagt 455, van wie drie nog niet geïdentificeerd zijn. Verder worden acht personen vermist, terwijl 94 personen gewond zijn. De gouverneur van Texas heeft verklaard, dat%tijdéns den duur der werkzaamheden van de militaire commissie van onderzoek de staat van beleg zal gelden. De commissie zal heden haar werkzaamheden beginnen. De vertegenwoordiger der firma, die de verwarmingsinstallatie leverde, heeft tegen over de commissie verklaard indertijd de schooldirectie te hebben gewezen op moge lijke gevaren van het brengen van wijziging in den gastoevoer. Tusschen nationalisten en politie. Bij een botsing tusschen nationalisten en de politie te Ponce, een stad van 42000 inwo ners, zijn minstens zeven personen gedood en vijftig gewond. Er zijn 22 vrouwen en 46 mannen gearresteerd. Dit bloedige conflict was ontstaan door de intrekking van een aan de nationalisten ver leende vergunning een optocht te mogen houden. Men meldt, dat zes burgers en een politie beambte gedood zijn. Naar beweerd wordt, zouden de nationalis ten in den namiddag schoten hebben ge lost op een groep politiebeambten, van wie een gewond werd. De politie beantwoordde het vuur met machinegeweervuur, terwijl zij voorts gebruik maakte van traangasbom- men* Dreigementen De totalitaire staten ballen den vuist. We hebben al eens eerder gewezen op het gevaar dat totalitaire staten vormen voor den vrede. Bij de eenhoofdige leiding toch is de kans veel grooter tot gevaarlij ke beslissingen, dan in staten waar het volk, door middel van zijn vertegenwoor digers een woordje meespreekt bij het ne men van belangrijke besluiten. Wat Mussolini, Hitier en Stalin decre- teeren, hebben hun onderdanen maar aan te nemen. Denken we b.v. nog eens even aan de misdaad in Abössiniö waarheen duizenden Italianen onvrijwillig uitgezon den zijn en die hun kostbaar leven daar lieten. En in Spanje gaat 't hetzelfde. Het telegram van Mussolini, opgenomen in ons nummer van Zaterdag, heeft, weer even een tip van den sluier opgelicht die hangt over de Italiaansche inmenging. Ook naar Spanje zijn, we mogen dat gerust aanne men, duizenden Italianen onvrijwillig heen- gestuurd om te strijden voor de bevredi ging van de eerzucht van een Mussolini. De politiek van Italië, het inmengen in de binnenlandsche aangelegenheden van an deren, wordt ook door de andere totalitaire staten toegepast, Rusland en Duitschland strijden ook voor de verwezenlijking van hun ideologieën, buiten hun grenzen. Deze strijd verwekt, hoe kan het anders, de ver bittering van die landen, die in rust wen- schen te leven, en niet wenschen, maar ook niet dulden, dat men zich gaat mengen in de aangelegenheden, die zuiver van bin- nenlandschen aard zijn. Om indruk te ma ken naar buiten en tevens, om, indien het mogelijk ware, schrik aan te jagen .zetten Rusland, Italië en Duitschland telkens een grooteren mond op, om daarmee represail les tegen hun bemoeiziek optreden verre te houden. „Wij zijn tot de tanden gewapend", zegt Rusland en „wij zijn onoverwinnelijk" be weert Duitschland, en „wij bieden de we reld vrede aan op een woud van 8 millioen bajonetten", roept Mussolini. Door dit kwa- jongsachtig optreden trachten ze hun gang te gaan, tot gevaar voor het eigen land en voor de wereld daarbuiten. Het Hbl. schreef Zaterdagavond over deze „gepantserde vuistpolitiek", zooals het blad het karakteristiek noemde o.m.: Het bewapenings-proccs, dat zich thans in Europa voltrekt, voltrekt zich op veel grootere schaal, het gaat ook met veel groote gevoelens van vijandigheid gepaard. Ofschoon Europa ook toen niet vrij was van den geest van militaire agressie en feodale autocratie, en daarvoor op zijn hoe de moest zijn, zoo kende het nog geen to talitaire staten, die niet slechts door terri toriale veroveringszucht, maar ook door ideologische expansiedriften worden gedre ven. De eerzucht, het verlangen naar groot heid, speelde vóór 1914 in het leven der volken, naast hun drang naar economische uitbreiding, naast hun behoefte aan „ruim te", reeds een bepaalde rol; deze eerzucht heeft thans groote proporties aangenomen en gaat door het leven der totalitaire staten als een stormwind. De wijze, waarop de wereld bij het hef fen van deze vuist reageert, bewijst, dat het. reactie-vermogen der volken sedert 1914 is' afgestompt. Duitschland. Rusland en Italië spelen het spel van de gepantserde vuist en de wereld verbaast er zich niet over, raakt er niet over opge wonden, siddert niet. Het publiek is zoozeer gewend geraakt aan het rin kelend geluid van de sabel, dat het nog nauwelijks denkt aan een nood lottig ongeluk. Het kan niet meer uit maken of zij bluffen, heimelijken angst, verbergen, of inderdaad de bedoeling hebben uit te dagen en te provoceeren. Maar het spelletje blijft gevaarlijk. Driehonderdduizend belangstel, lenden. Een lijkstoet van 8 K.M. lengte. Gistermiddag heeft men de laatste eer be wezen aan de slachtoffers van de botsingen te Clichy. De stoet vertrok van het gebouw van het vakvereenigingsverbond in de Rue Tafayette. Aan het hoofd liepen de leden van het bureau van den Bond, van het da- gelijksch bestuur en van de vakvereenigin- gen. Daarna volgden een deputatie van de gemeente Clichy en gedelegeerden van de communistische partij, onder wie de afge vaardigden Oachin, Thorez, Duclos en Cla- mamus, en dan een groep functionarissen van de socialistische partij en vertegenwoor digers der verschilende organisaties van het Volksfront De familie der slachtoffers had in auto's plaats genomen. Een zeer groote menigte sloot zich bij den stoet aan. De tocht had een ordelijk verloop. Slechts hier en daar werd geroepen „Larocque aan de lantaarn", leve de Sov jets" De groep oudstrijders werd langdu rig toegejuicht. Te Clichy wachtte den stoet een nog grootere menigte dan z-ich in de hoofdstad langs den weg had opgesteld. Het was uiterst moeilijk voor den rouw stoet om de door de dicht opeengepakte me nigte te Clichy ruim baan te maken. Honderden kransen en bloemstukken. Honderden kransen en bloemstukken wer den gelegd bij de muziektent, van waar af ook de velschillende sprekers het woord tot de menigte richtten. De burgemeester van Clichy, Auffray, sprak over solidariteit en over de noodzakelijkheid de opnieuw georganiseerde strijdhonden te ontbinden, de leiders er van te arrestee ren en de medeplichtigen der oproermakers van de verantwoordelijke posten in het po litiecorps te verwijderen. De secretaris-generaal van het Fransche vakverbond (C.G.T.) zeide: Wij weten, dat wij een bolwerk van de vrijheid zijn. Wij vragen de regeering maatregelen te nemen om een einde te maken aan de voortduren de uitdagingen om een regiem van vrijheid voor allen en beveiliging van de natie in het leven te roepen. De secretaris-generaal der communistische partij, Thorez. zeide met name dat de com- munsten gezworen hebben vereend te blij ven om de ontwapening en ontbinding der strijdhonden te verkrijgen. Er heeft, genoeg bloed gevloeid, er zijn genoeg bedreigingen geuit Laten wij den dag na deze grootsche ma nifestatie den eisch van het Volksfront: op ruiming der strijdhonden niet doen ver stikken. Namens de socialistische partij sprak Severac over de verregaande verantwoorde lijkheid der fascistische organisaties. Voorts sprak nog namens de radicaal-socialisten in het district Parijs bet lid van den algemee- nen raad, Pernev, die zeide, dat het „onze wil is de vereeniging te bewerkstelligen van alle Franschen die gehecht zijn aan een vredelievende republiek, welke wij, aldus spr. vrij, sterk en gelukkig wenschen. Driehonderdduizend belangstel, lenden. Op het ministerie van Binnenlandsche Za ken schat men het aantal deelnemers aan de uitvaart van de slachtoffers van 10 Maart op 300.000. De lijkstoet had een lengte van 8 K.M. Arbeidersleider dreigt met alge- meene staking. Ford zal nooit toegeven. De New York Times acht den toestand, die door de sociale conflic ten in de atuomobielindustrie is ont staan, ernstiger dan deze ooit is ge weest. Heden zal het aantal stakers 100.000 bedragen, waaronder 65.000 bij de Chrysler fabrieken. Vannacht heeft Chrysler een verklaring afgelegd, waarin hij den toestand uiteenzet en verklaart: „Wij kunnen niet terugtrek ken". Henry Ford heeft tegenover Associated Press het volgende verklaard: „De Inter nationale financiers, die achter deze staking staan, hebben wel wat anders te doen dan de automobielindustrie te controleeren. Hun doel blijkt te zijn, de concurrentie en de geest van vrije mededinging te dooden. Zoo lang ik in leven ben, zullen zij er nooit in slagen, mijn fabrieken te sluiten." Martin dreigt met algemeene staking in automobielindustrie. Ilomer Martin, de president van den bond van arbeiders i. d. automobielindustrie heeft medegedeeld, dat hij een algemeene staking in de automobielindustrie te Dctroit zal af kondigen, „indien de gewelddadige verdrij ving der stakende arbeiders door de politie te Dctroit niet onmiddellijk wordt gestaakt." Martin heeft deze verklaring afgelegd, na de verdrijving door de politie van 120 sta kers, die een vlccschconscrvenfabriek en 75 anderen, die een sigarenfabriek hadden be zet. Bij het optreden der politie werden zes arbeiders gewond. Morgenavond zullen 175.000 arbeiders in de automobielindustrie bijeenkomen om te gen de gewelddadige uitzetting te protes- teeren. Ford en de stakingen. Henry IV. eenigc groote automobiel- fabrikant, wiens fabrieken niet van de te genwoordige stakingsgolf te lijden hebben gehad, verklaarde gisteren, dat hij, indien in een zijner fabrieken een staking mocht uit breken, de productie gaande zal houden, zoolang er nog een man werkt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1937 | | pagina 1