DE DRIE MUSKETIERS
Prof. Dr. F. A. Vcning Meinesz
in ons land
Buitenland
Golf van berouw
te Moskou
IOE HET LAATSTE GEDEEL
TE VAN DE REIS VERLIEP.
ROF. VENING MEINESZ BIJ
RES. ROOSEVELT. TWEE
EN NEGENTIG WAARNEMIN
GEN VERRICHT.
Met het s.s. „Nereus" der K.N.S.M., dat
gistermorgen kort voor elf uur in de slui
zen van IJmuiden aankwam, is prof. Dr.
F. A. Vening Meinesz in ons land terugge
keerd, na een onderzoekingsreis van ver
scheidene maanden aan boord van H.M.'s
„0.-16", die op de terugreis naar Nederland
op 12 Maart j.1. Ie Lissabon aankwam. Daar
kreeg de commandant van de onderzeeboot
opdracht, zich naar de Spaansche wateren
te begeven ter eonvoyecring van Nederland-
sche scheffen, die door schepen van Franco
aangehouden en opgebracht zouden kunnen
worden.
Prof. Vening Meinesz zag hierdoor een
onverwacht einde aan zijn verblijf op den
oorlogsbodem komen en bleef te Lissabon
achter, van waar bij per eerste gelegenheid
in ons land terugkeerde.
Omtrent het verloop van het laatste ge
deelte van de reis met, de „0.16" deelde hij
aan het A.N.P. het volgende mede:
De reis van H.M.'s „0.16" tot Lissabon is
rustiger verloopcn dan de twee eerste tra
jecten waarover ik in eenige artikelen mc-
dedcelingcn deed; hoewel wij nog enkele
malen zwaren storm te verduren hebben ge
had, is het toch nimmer zoolang achtereen
slecht geweest.
Op de Bermuda's.
In ITamilton, de hoofdplaats van de Ber
muda's, bleven wij vijf dagen, waaraan wij
allen prettige herinneringen zullen behou
den. Na twee dagen storm en regen kregen
wij mooi zacht weer. De Bermuda's zijn
fraai begroeide eilanden met lage kalksteen-
heuvels, die telkens mooie uitzichten geven
over de talrijke baaien en inhammen, die
de eilanden in stukken doelen. Wij vonden
er veel hartelijke gastvrijheid van officieele
on niet-officïeele zijde, van F.ngelschcn en
Amerikanen, want er is in den winter een
druk bezoek aan deze Engelsche eilanden
vanuit de groote steden van Amcrik&'s Oost
kust. De bemanning logeerde in het „Sai-
lors Home", dat onder de sympathieke lei
ding van Mr. Tucker zijn casten een aar-
digen tijd bezorgde. F.r werden tochten ge
maakt, o.a. naar mooie grotten met smet
teloos witte druipsteen^prmingon en naar
een belangwekkend aquarium, heide aan dc
andere zvde van het eiland gelegen. Een
b.vzonderheid van de Bermuda's is, dat
auto's er verboden zijn. Als middelen van
vervoer heeft men een elcctrisch tram-trein
tje en rijtuigjes met paarden.
Bij president Roosevelt op bezoek.
Op dit bezoek volgde een rustig overtochtje
naar Norfolk, aan den ingang van C.hesa-
peako Bav, van waaruit de reis, na een dag
oponthoud voor het opknappen van dc
boot, de Potomac op, naar Washington
werd voortgezet. Bij Mount Vernon, het sta
tige buitenverblijf van Georgc Washington,
werd door de bemanning front gemaakt
voor het graf van don grondlegger van
Amcrika's onafhankelijkheid. Een uur la
ter lagen wij gemeerd aan de kade in de
Navy Yard te Washington.
Voor commandant van Waning en voor
mij zal een der meest gedenkwaardige oogen
blikken blijven van onzen tijd daar: de ont
vangst bij president Roosevelt, die onzen ge
zant cn ons, niettegenstaande zijn drukke
bezigheden, bij zich heeft willen ontvangen.
Men bemerkt onmiddellijk in aanraking te
komen met een groote figuur, er gaat een
onmiskenbare kracht en tevens opgewekt
heid van hem uit. Waar hij in verband met
zijn overstelpende taak slechts zoo zelden
buitenlanders hij zich ontvangt, was dit be
zoek als ccn bewijs van sympathie voor
Nedprland aan te merken. Trouwens, de
sympathie in de Vorcenïgde Staten voor
ons land bleek duidelijk uit alles wat ons
tijdens het bezoek van dc „O 16" overkwam.
Het zou te ver voeren hierop nader in te
gaan en dus wil ik volstaan met te zeggen,
dat dit bezoek een mooi vlagvertoon voor
Nederland is geweest en dat het van Ame-
rikaanschc zijde zeer op prijs is gesteld.
Hiertoe werkte ook mee, dat de geringe
diepte van de Potomac geen bezoek van
groote oorlogsschepen toelaat, zoodat bezoe
ken van vreemde bodems betrekkelijk zeld
zaam zijn. Ook voor de wetenschappelijke
zijde van onze reis bestond in Washington
veel belangstelling.
Een eigenaardig
schijnsel.
natuurver-
Den 24stcn Februari aanvaardden wij de
terugreis na een bitterkoude reis de rivier
af, nam in zee do temperatuur al spoedig
toe tengevolge van den golfstroom, waar
men in komt. Dc watertemperatuur steeg
in weinige uren van enkele graden Celsius
tot over de twintig graden en wij waren
toen getuige van oen eigenaardig natuur
verschijnsel.
Do koude lucht boven het warme water
veroorzaakte een snelle verdamping en
daardoor was dc zee, die vrij woelig was,
overdekt met nevel flarden, die den indruk
wekten van een kokende oceaan. Het was
een schouwspel, dat dc gedachte aan de
onderwereld deed opkomen, fantastisch
in een mate, zooals men het zelden ziet.
Obk in het behoud was de werking van
den golfstroom duidelijk te bemerken; in
één etmaal hadden wij zestig zeemijlen
stroom mede. Later werd dit minder, doch
voor een groot gedeelte van den Oceaan-
oversteek hebben wij toch een flinken
stroom mede behouden.
Ruw weer.
Het mooie weer van den eersten dag op
zee hield helaas niet aan, de zee werd ru
wer en ruwer, doch daar de golven achter
lijk in kwamen werden wij er veel minder
door teruggezet, dan op dc heenreis. Voor
de officieren van de wacht en de roergan
gers op den toren zijn echter nog moeilijke
dagen gekomen. Bij hoogc deiningsgolven
recht achterin loopen de god ven ongebro
ken van achteren over den toren en vullen
de borstwering tot den rand toe. De brug
verdiende toen met recht haar bijnaam
van de „badkuip". Soms hapten de wacht-
loopers naar lucht
Massieve zuilen water kwamen het to
renluik binnen, doch doordat hier bij de
constructie van Hr. Ms. O 16 rekening mee
was gehouden, en er onder de vloer van de
„centrale" onder den toren een vergaarbak
was, van waaruit het water meteen kon
weggepompt worden, gaf dat binnenboord
niet al te groote complicaties. Toch gaf het
heel wat werk om de schade door de spat-
ters rondom te beperken. Ook het slinger
toestel voor de zwaartekrachtswaarnemin
gen kreeg daarvan zijn deel mee.
De waarnemingen.
De waarnemingen gingen normaal hun
gang. Regelmatig twee a drie malen per
etmaal deed commandant van Waning de
boot onder water gaan om de gelegenheid
voor waarnemingen te geven. Een enkele
maal deden hij en de chef van den ma
chinekamer Lugte zich vervangen door den
oudsten officier van Duim en den tweeden
officier van dc machinekamer Ohr. een
„juniores" duikmanoeuvre. Tusschen Was
hington en Lissabon hebben wij niet min
der dan 39 malen gedoken en dat in 14
vaardagen.
Naar den krater van Furnas.
De reis is onderbroken door een opont
houd van een Zondag in Ponta Delgada op
het eiland Sao Miguel. Van het mooie weer
werd geprofiteerd voor ©en autotocht van
officieren en bemanning naar den krater
van Furnas, waar zwaveldampen nog getui
gen van den vulkanischen oorsprong. Het
was een aangename afwisseling van het
boordlcven en dc mooie natuur van dit
prachtige eiland maakte den tocht tot een
groot genot. Dc vegetatie varieert van onze
noordelijke hoornen tot volop tropische zoo
als boomvarens en palmen; azaleas en ca
mel ias waren in vollen bloei.
Het plotseling einde.
Den 12den Maart liepen wij in stroomen
den regen in den vroegen morgen de Taag
op en daarmede was onze groote oversteek,
die voor mij zoo vruchtbaar was geweest,
ten einde. Een aardig verblijf te Lissabon
volgde, met veel belangstelling van dc
zijde van dc Portugcesrhe marine voor Hr.
Nis. O. 16. feesten en ontvangsten, allereerst
van de zijde van onzen zaakgelastigde,
den heer Flaes. en onzen consul-generaal
den heer Zeegers. En toen plotseling bet
ontstellende bericht, dat Hr. Ms. „O 16"
Lissabon bad te verlaten voor de Spaansche
wateren om dc Nedcrlandsche rechten te
verdedigen. In allerijl verliet ik bet schip
en bracht ik mijn instrumenten aan don
wal. Na een kort uitstel verliet Ilr. Ms.
O 16 Lissabon, nadat ik een hartelijk af
scheid van officieren en bemanning had
genomen en had Hr. Ms. „O 16" weer haar
taak als oorlogsschip opgevat. Ik twijfel er
niet aan of zij zal deze onder het commando
van van Waning en met dc officieren -en
bemanning die aan boord zijn even eervol
vervullen, als zij die van vlagvertoon cn
wetenschappelijk onderzoek tot hier toe
heeft vervuld.
Ik breng van deze reis 92 waarnemingen
mede, op voor het onderzoek belangrijke
punten verricht, en het past mij hiervoor
onze Marine, en in het bijzonder diegenen.
<ÖjUSSU
75.
IN DE KAPEL.
„Kom binnen!" moedigde de hertog d'Ar-
tagnan aan, die bescheiden in het andere
vertrek bleef, ,<en als U het geluk te beurt
valt. bij Hare Majesteit te worden toege
laten, vertel haar dan wat ge hier gezien
hebt".
De wamden waren met Perzische weefsels
van zijde en gouddraad bekleed. Overal
brandden kaarsen en hoven een soort altaar
hing- een prachtig levensgroot portret van
Anna van Oostenrijk. De schilderij was zoo
natuurgetrouw, dat d'Artagnan een uitroep
van verrassing niet kon onderdrukken. On
der deze beeltenis stond het kleine rozen-
houten kistje, dat de diamanten ge-*d>en
bevatte. Buckingham opende het kistje en
zeidc: „Hier is de sjerp met de schitteren
den diamanten gespen, waarmede ik me
wilde laten begraven".
76. EEN ONTZETTENDE ONTDEKKING.
Vol eerbied kuste de hertog de gespen,
om dan plotseling een vrecselijke schreeuw
uit te stooten.
„Alles is verloren!" sprak de hertog, „twee
der gespen zijn verdwenen! Dat is het werk
van den kardinaal. Wacht eens! Slechts ©en
keer heb ik dit sieraad gedragen dat was
op het bal van den koning te Windsor.
Gravin Winter was toen telkens in mijn
nabijheid. Zij moot de gespen hebben gesto
len! Zij is een werktuig van den kardinaal!
Zij heeft twee diamanten in haar bezit!"
„Maar heeft de kardinaal dan overal zijn
spionnen?" vroeg d'Artagnan.
„O, ja", (mompelde de hertog tanden
knarsend, „hij is een verschrikkelijke te
genstander! Maar wanneer zal dat feest
te Parijs plaats vinden?"
„Aanstaande Maandag."
„We hebben dan slechts vijf dagen ter
beschikking. Hé. Patrick, reep mijn goud
smid cn mijn secretaris".
ZATERDAG 27 MAART.
VARA-ultzending. 10.0010.20 v.m. en
7.30—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding.
10.30 Orgel, declamatie en VARA-orkest
gramofoonplaten)
12.001.45 Gramofoonplaten.
2.00 Filmpraatje.
2.15 De Flierefluiters en solist.
3.15 Schaakpraatje.
3.30 Oratorium-uitzending (op gr.pl.).
4.45 Causerie over de pluimveehouderij.
5.05 „Melody Circle".
5.40 Literaire causerie.
6.00 Orgelspel.
6.30 „Filmland".
7.00 Friesche uitzending.
7.30 Bijbelvertcllingen.
8.00 Herh. S.O.S.-berichten.
8.03 Berichten A.N.P. VARA-varia.
8.15 Gramofoonplaten.
8.45 Declamatie. •-
9.00 VARA-orkest, „De Stem des Volks", en
solist.
9.50 Toespraak.
10.00 Berichten A.NP.
10.05 VARA-orkest.
11.00 Berichten.
11.05 Ramblers.
11.3012.00 Gramofoonplaten.
die er aan boord van de O. 16 de verant
woording cn de moeite voor hadden, mijn
oprechten dank te betuigen. Het is een
waardevol wetenschappelijk materiaal, dat
ik hen dank. Mijn beste wenscbcn gaan met
allen mede op hun nieuwen tocht bij hun
nieuwe taak.
Zelf keer ik naar het vaderland terug met
een klein stoomschip van de K.N.SAl., de
„Nereus". aan boord waarvan ik van gezag
voerder cn officieren veel voorkomendheid
heb ontvangen.
Kiellegging van de „Piet Hein"
Gisterenmorgen is bij de Amsterdamsche
scheepswerf, firma G. de Vries Lentsch Jr.,
de kiel gelegd van het motorjacht „Piet
Hein", dat als nationaal huwelijksgeschenk
zal worden aangeboden aan H.K.H. Prinses
Juliana en Z.K.H. Prins Bernhatd.
Omstreeks half elf hadden zich op de
scheepswerf tal van autoriteiten vcrccnigd,
alsmede de leden van de technische commis
sie voor den bouw van het jacht.
Op de helling stond het voor Engelsche
rekening gebouwde zeewaardige jacht
„Alisdair", dat door de dochter van den
eigenaar werd gedoopt, waarna de te wa-
tcrlating geschiedde.
Daarnaast lagen, aaneengeklonken, de
eerste kielplaten van het prinselijk jacht,
waarop een oranjebord met in zwarte let
ters het opschrift „motorjacht Piet Hein",
bouwnummcr 1350, cn getooid met de Neder-
landsche driekleur.
Na den stapelloop van de „Alisdair" werd
deze kiel langzaam opgetakeld en op de vrij
gekomen helling neergelaten. Om zeven mi
nuten voor 11 was dc sobere plechtigheid
geschied, waarna men in het kantoor van dc
werf enkele ververschingen gebruikte.
Glazenwasscher van
ladder gevallen
Gisterochtend omstreeks 9 uur is in de
Apeldoornsche laan te 's Gravenhage een
glazenwasscher, de 16-jarige P. J. F. uit de
van Goghstraat aldaar, van de ladder ge
vallen. Hij bekwam een hersenschudding en
enkele kneuzingen. De geneeskundige dienst
heeft hem naar het ziekenhuis aan den
Zuidwal gebracht.
Activiteit der Sovjets
Veranderde houding der Russen
aan de grens.
De correspondent van de „Daily Tele-
graph", die na ccn reis door Mandsjoekwo
te Peiping is teruggekeerd, verklaart ten
zeerste getroffen te zijn door de opvallende
verandering in de geestesgesteldheid der
Russen aan dc grens.
De Russen in het offensief.
Verleden jaar nog vermeden de Russen
openlijk elk militair contact met dc Japan
ners, doch thans is de toestand omgekeerd.
De russen zijn in het offensief, en de Ja
panners vermijden angstvallig elk uitlok
kend optreden. De Russen maken den indruk
gereed te zijn om op elk oogenblik te kun
nen toeslaan.
De Japanschc militaire autoriteiten zijn
van meening, dat deze verandering verband
houdt met de buitengewone toeneming der
sterkte van de Sovjet-Russische strijdkrach
ten in het verre oosten.
Twaalfhonderd vliegtuigen bij
Wladiwostok.
Japansche agenten rapporteeren, dat na
bij Wladiwostok minstens 300.000 Sovjet-Rus
sische bajonetten en 1.200 vliegtuigen go-
stat ionneerd zijn. De spoorweg met dubbel
spoor tusschen Wladiwostok en Khabarovsk,
die over een afstand van 800 km. langs dc
grens van Mandsjoekwo loopt, wordt bijna
geheel gebruikt voor het vervoer van mi
litaire voorraden.
Bijna zeventig onderzeebooten zijn thans
in het gebied van Wladiwostok geslation-
neerd. Zij boden een indrukwekkend schouw-
KRO-uitzending.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonplaten.
10.35 „Vredes-Uitzending" (Relais uit PraagT*
11.10 Gramofoonplaten.
11.30 Godsd. halfuur.
12.00 Berichten.
12.15 De Klokken keeren terug.
12.30 KRO-Orkest en gramofoonplaten.
2.00 Voor de jeugd.
2.30 KRO-Mclodisten en solist.
3.00 Kinderuur.
4.00 Vervolg concert en gramofoonplaten.
5.30 Esperantocursus.
5.45 Voor Kath. Padvinders.
6.15 Gramofoonnlaten.
6.20 Journ. weekoverzicht.
6.45 Gramofoonplaten.
7.00 Berichten.
7.15 Kath. RVU.
7.35 Actueele aetherflitsen.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.15 Declamatie en concert.
8.35 KRO-Orkest.
9.00 Causerie „Paaschvreugde op Palma-»
Majorca".
9.20 Vervolg KRO-Orkest.
10.00 Voordracht en gramofoonplaten.
10.30 Berichten ANP.
10.40 Filmpraatje.
10.5512.00 Gramofoonplaten.
spel tijdens een onlangs gehouden vlootre
vue, waaraan ook door een groot aantal
snelle patrouillevaartuigen werd deelgeno
men.
In 1936 telde Wladiwostok 47 Japansche in-
gezetcnen. Thans wonen er nog slechts ne
gen Japanners; de overigen zijn of verbannen
of gevangen gezet.
AMERIKAANSCHE VLOOTMANOEUVRES.
De manoeuvres der Amcrikaansche vloot
die in het oostelijk deel van den Stillen
Oceaan zullen worden gehouden, beginnen
14 April. Er zal door 158 oorlogsschepen, o.a.
duikbooten, alsmede door 526 vliegtuigen,
aan worden deelgenomen. De vloot zal in
Mei naar San Francisco terugkeeren.
VIJF GOUDDIEVEN GEARRESTEERD.
Een millioen dollar uit mijn ont
vreemd.
Vijf mannen zijn gearresteerd in verband
met een diefstal van Goud-Amalgaam op
eroote schaal in de bekende Homesiakemijn
bij Lead in Zuid-Dacota (Ver. Staten). Het
totale bedrag dat gestolen is, wordt op een
millioen dollar geschat.
De arrestatie volgde, nadat een hoeveel
heid van het gestolen goud ter waarde van
6500 dollar aan de munt van de Vereenigde
Staten was verkocht.
De laatste dagen hebben zich tal
rijke misdadigers bij het Centrale
Bureel der Militie aangemeld om
hun misstappen te bekennen cn te
verklaren, dat zij een fatsoenlijk le
ven wenschcn te leiden en nuttige
burgers willen worden. Op 22 cn 23
Maart hebben zich niet minder dan
151 personen aangemeld.
Zooals wij kortgeleden in een artikel uit
eenzetten, nemen tal van geleerden aan, dat
zonnevlekken niet alleen van invloed zijn
op de weersgesteldheid, doch tevens op het
doen en laten der menschen.
In de gemoederen te Moskou
Ontstond een plotseling berouw.
Waardoor? Wie zal het weten?
De dieven, moordenaars en zoo meer
Voelden plots iets voor 't veld van eer
En kregen een geweten.
Die wel eens wat gestolen had,
Begeeft zich thans op 't rechte pad,
Denkt niet aan and'rer gelden.
Wie eertijds in een kroegje sloop,
Vraagt thans den rechter 'n blauwe
knoop,
Om op zijn buis te spelden.
De moordenaar kan geen bloed
meer zien;
Dc aanrander is braaf, misschien
't Fatsoen heerscht allerwegen.
Hoe wordt die ncthnidsgolf verklaard?
Wat heeft den misdaadsdrang bedaard?
Waar is 't geheim gelegen?
Het komt vast niet van binnenuit.
Een boos hart heeft geen goede spruit,
Waaruit 't berouw kan bloeien.
(Tenminste niet in 't algemeen,
't Blijft meestal slechts bij één of géén,
En dén nog: na de boeien!)
Ha! een professor brengt hier Tlchtf
Hij sprak: „Het gele zongezicht
Vertoont soms rare vlekken.
Ze maken 't zonnelicht onklaar,
Terwijl ze. om de zooveel jaar,
Op aard iets vreemds verwekken.
Dan is 't het weder, dat wat draait,
Wanneer de zon dies is verfraaid,
Vaak is de mènsch onrustig.
Hij oorlogt, rebelleert als gek,
Doch dra verdwijnt de zonnevlek",
Of 't leven wordt weer lustig."
Aldus professor Zonnevlek,
Ik dacht: dat is nog niet zoo gek,
Daar kan ik wat van leeren:
Over de steppen scheen de zon
Met vlekjes-veel, zoo hard ze kon
Op al die booze hoeren
En schiep een golf van schoon berouW
Over de landen van Moskou,
Om Rusland te bekeeren.
