Veertig jaar krantenman
regeringstroepen
vorderen bij Pozo Blanco
Van Zeeland verklaart
zijn politiek
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Hajasji wil een zuivering der
politieke partijen
Generaal Franco
naar Marokko
meer
Geen Italiaansche
vrijwilligers
naar Spanje
X
11X11
lid
OOPE
X tij c
LOECK
Norman Davis komt
polsen
DONDERDAG 1 APRIL 1937. SOe Jaargang. No. 10226.
Uitgave der N.V. v.h. Trapmon Co. Schagen.
SPANJE
Ook saccessen in de provincie
Burgos?. Rechts offensief op
het Baskische front ingezet.
De regeeringstroepen zijn gisteravond op
23 K.M. ten Zuidwesten van Pozo Blanco
aangekomen. Zij hebben het dorp El Soldato
bezet, dat zij reeds S K.M. achter zich heb
ben gelaten. Zij hebben zich meester ge
maakt van den spoorweg van Pozo Blanco
naar Belmez. Dit laatste dorp en het mijn-
gebied van Penna Rova liggen nu onder
het directe vuur der rcgeeringsartillerie.
Bij hun opmarsch, welke nog regelmatig
wordt voortgezet, hebben de militietroepen
tal van Duitsche en Italiaansche soldaten
aangetroffen.
Opmarsch der regeeringstroepen
in de provincie Burgos?
Uit betrouwbare bron wordt gemeld, dat
de regeeringstroepen in de provincie Bur
gos zekere vorderingen maken. Met onge
duld wacht men te Valencia de bijzonder
heden.
Betrekkelijke rust om Madrid.
De Madrileensche verdedigingsraad heeft
door middel van den omroep gisteravond
medegedeeld, dat de regeeringstroepen in
den sector van Madrid den vijand hebben
verhinderd de versterkingen aan te leggen
die hij voornemens was tot stand te bren
gen. In den sector Guadalajara hebben de
troepen van Franco de republikeinsche stel
lingen beschoten, doch het geschut der op
standelingen werd tot zwijgen gebracht door
de mortieren der regeeringstroepen. De re
geeringstroepen maakten hier kleine vorde
ringen, waarbij hun oorlogstuig in handen
viel. Het dorp Lepanto werd bezet, nadat
het door den vluchtenden vijand verlaten
was. Vele overloopers melden zich bij de
regeeringstroepen. Van de andere sectoren
valt niets te melden.
Goen samenzwering in Spaansch
Marokko?
In zijn toespraak voor de microfoon- heeft
generaall Queipo de Llano gisteravond de
uit verschillende- bronnen afkomstige be
richten over een complot, dat in Spaansch
Marokko zou zijn ontdekt, tegengesproken.
Hij gispte de „eeuwige leugens der roo-
den" met name ten aanzien van de opstan
dige beweging, welke in Spaansch Ma
rokko zou zijn uitgebroken en ten aanzien
van een aantal arrestaties, dat. zou zijn ver
richt.
Quiepo de Llano zeide nog, dat de recht-
s'chc troepen aan het front in het noorden
een hevigen aanval hebben ontketend en
er in zijn geslaagd het front der linksche
troepen te doorbreken. Tal van dorpen zijn
in den loop van den middag door onze troe
pen bezet aldus de generaal en de vij
and vlucht in de richting van Achandiano.
De verliezen van den vijand zijn zeer groot.
Zeegevecht voor dé Fransche kust.
„La Petite Gironde" meldt, dat gister
morgen in de streek van Biscarosse op zee
heftig kanonvuur gehoord werd. dat ver
scheidene minuten aanhield. Drie uur later
werd opnieuw geschutvuur waargenomen.
Men gelooft, dat twee Spaansche oorlogs
schepen elkaar beschoten hebben. Geen van
beide zou getroffen zijn.
I-Iet sedert lang verwachte algemeen of
fensief der nationalisten langs het Bas-
kisch front is, volgens Un. Press gisteren
ingezet.
De aanval werd ingeleid door een hevig
artillerievuur, dat door de tegenpartij ech
ter even fel werd beantwoord.
Nadat dit artillerie-duel een der verbit-
terdste van den geheelen oorlog, eenige uren
had geduurd, stormden de nationalistische
troepen plotseling met gevelde bajonet voor
uit ten aanval op de Baskische stellingen.
Er ontwikkelde zich een verwoed gevecht
van man tegen man .waarbij beide partij
en zware verliezen leden.
Bijzonder hevig was de strijd op het Gui-
puzroa-front, in het Lequeito-gebied.
Naar van Baskische zijde wordt gemeld,
zouden de rechtschen nergens terrein ge
wonnen hebben.
In den sector van Avala bleef de ge
vechtsactie tot in de late namiddaguren tot
een hevig artillerie-vuur beperkt.
Tegen den avond verminderde echter het
gedreun van de kanonnen en gingen de
rechtschen overal met geweren en handgra
naten op den vijand los.
Over de resultaten van dien strijd zijn nog
geen betrouwbare berichten voorhanden.
REGEERING ONDER DRUK DER
MILITAIREN.
De minister-president, generaal Hajasji, die
bezig is de laatste hand te leggen aan de
„zuivering van het leger", na de gebeurtenis
sen van Februari 1936, heeft thans, volgens
Domei, ook een begin gemaakt met een .zui
vering der partij kringen".
Sedert 1890 is het Lagerhuis zestien maal
ontbonden, maar het is nog niet voorgeko
men dat een parlementsontbinding plaats
had ten behoeve van een zuivering van par
tijkringen, zooals thans volgens het kabinet-
Hajasji het geval is. Het kabinet doet een
beroep op het land, mede te werken tot het
verzekeren van een gezonde ontwikkeling
der constitutioneele regeering en dringt er
bij de politieke partijen op aan, dat zij haar
houding zullen herzien.
De „Asahi Sjimboen" schrijft, dat Hajasji
het Lagerhuis ontbonden heeft in de ver
wachting, dat een wedergeboorte der poli
tieke partijen zal volgen of dat een nieuwe
partij zal worden georganiseerd. Het blad
voorspelt, dat Jamasai, graaf Kodama en
Kawarada, resp. minister van landbouw,
verkeer en binnenlandsche zaken, het initi
atief tot het organiseeren van een nieuwe
partij zullen nemen. Voorts verwacht het
blad, dat Hajasji de portefeuilles van onder
wijs, spoorwegen en overzeesche zaken zal
toevertrouwen aan personen, die hij zal kie
zen in verband met de vorming van een
nieuwe partij.
Alle politieke partijen, met uit
zondering van de minderheidspar
tijen, oefenen vernietigende critiek
op de ontbinding van het Lagerhuis
welke, zooals de voorzitter van de
„Minscito" (een der groote par
tijen) het uitdrukte, ondenkbaar is
OPSTAND ONDERDRUKT.
De correspondent van de „Evening
„News" te Tanger bevestigt, dat ge
neraal Franco in Spaansch-Marokko
is aangekomen. Volgens dezen cor
respondent is de generaal per vlieg
tuig in Ceuta gearriveerd, verge
zeld van verscheidene hooggeplaat
ste officieren.
Genoemd blad vermeldt niet den
datum v. aankomst, noch de plaats
waar Franco zich op het oogenblik
bevindt.
Uit verschillende particuliere bronnen
wordt vernomen, dat het complot te Tetoean
vertakkingen heeft gehad in verscheidene
centra der Spaansche zone van Marokko en
in Spanje zelf 1. Een inlandsch bediende,
een der medeplichtigen, zou het plan aan
het licht hebben gebracht, dat door vliegers
ontworpen was en dat inhield van het
vliegveld te Tetoean op te stijgen en, na
het gebouw van den hoogen commissaris
te hebben gebombardeerd, naar Alicante te
gaan.
De vliegers werden gearresteerd op het
oogenblik waarop zij plaats namen in zes
vliegtuigen. Alle leden van het personeel
van het vliegveld werden bij de razzia ge
grepen. Twce-en-dcrtig werden terstond ge
fusilleerd.
Ook te Larache en Elksar zijn eenige ar
restaties verricht.
De Spaansche officier, die bij de terecht
stellingen te Algeciras aan het einde der
vorige week het vuurpeloton heeft gecom
mandeerd, is dood gevonden. Aan zijn lijk
werd een schotwond waargenomen. Men
gelooft, dat de officier de hand aan zich
zelf heeft geslagen.
Nader meldt Un. Press dat het, op het
vliegveld van Tetoean ontdekte complot, be
trekkelijk gemakkelijk kon worden onder
drukt. De officieren, die de samenzwering te
gen Franco beraamden, hadden gehoopt, dat
de garnizoenen van Tetoean en Larache zich
bij hen zouden aansluiten, doch zij misre
kenden zich.
Omtrent de eigenlijke beweegredenen,
waardoor de samenzweer-ders zich hebben la
ten leiden, is niets met zekerheid te verne
men. Van bepaalde, zijde wordt beweerd, dat
er onder de vlieger-officieren te Tetoean ver
bittering zou hebben geheerscht tegen aldaar
aanwezige Italiaansche militairen cn tech
nici.
In totaal honderd vijftig militairen wer
den in verband met het complot gearresteerd
en honderd hunner worden gefusilleerd .De
samenzwering werd ontdekt, doordat een
Moorsche korporaal de autoriteiten van de
plannen in kennis stelde.
In geheel Spaansch Marokko heerscht vol
komen rust en orde, evenals in de overige
deelen van Franco-Spanje.
onder een constitutioneele regeering
al kunnen aanhangers der regeering
haar verdedigen als een „discipli
naire ontbinding".
De secretaris-generaal der „Seijockai"
heeft gezegd, dat de ontbinding ten zeerste
moet worden betreurd en dat zij aantoont,
dat het kabinet een volledig gebrek aan be
grip en waardeering voor een constitu
tioneele regeering heeft.
De minderheidspartijen zijn buitenge
woon verheugd. De Sociale Massa-partij, die
bij de laatste verkiezingen haar aantal ze
tels van een zeer laag peil tot 22 heeft we
ten op te voeren, verklaart bij de aan
staande verkiezingen haar zeteltal tot 50 te
zullen verhoogen. De „Tohokai" en de „Na
tionale Liga", beide reactionnaire minder
heidspartijen, juichen de ontbinding toe als
het sein voor de tenuitvoerlegging van de
zoozeer noodzakelijke hervorming van het
politieke partijstelsel.
De Japanschc legatie te 's Gravenhage
deelt voorts nog mede, dat in verband met
de ontbinding van het Japansche parlement
uit regecringskringen in Tokio wordt ge
meld, dat het Lagerhuis is ontbonden om
dat de regeering niet tevreden is over de
wijze waarop het parlement de door regee
ring voorgestelde maatregelen en wetsont
werpen heeft behandeld, welke zoo belang
rijk zijn voor dc stabilisatie van het volks
leven en voor de landsverdediging. De ont
binding vond plaats uitsluitend met het
doel, de stemming in Japansche parlemen
taire kringen te zuiveren.
Geen andere bedoelingen heeft de regee
ring hierbij gehad en er is geen sprake van,
dat zij heeft gehandeld onder d<m druk van
militaire kringen.
Geen invloed van militaire krin
gen? Officieel dementi.
De Japansche legalie te Den Haag deelt
mede:
In verband met de ontbinding van het
Japansche parlement, wordt uit regeerings-
kringen in Tokio gemeld, dat de parlements
ontbinding is geschied, omdat de regeering
niet tevreden is over de wijze, waai-op het
parlement de door de regeering voorgestelde
maatregelen en wetsontwerpen behandeld
heeft, welke zoo-belangrijk zijn voor de sta
bilisatie van het volksleven en voor de lands
verdediging. De ontbinding vond plaats uit
sluitend met het doel, de stemming in Ja
pansche parlementaire kringen te zuiveren.
Geen andere bedoelingen heeft de regeering
hierbij gehad en er is. geen sprake van dat
zij gehandeld heeft onder den druk van mi
litaire kringen.
Verklaringen van den Italiaan
se hen minister van propaganda.
De minister van Pers en Propa
ganda, Alfieri, heeft de corresponden
ten der buitenlandsche bladen te
Rome ontvangen en daarbij ant
woord gegeven op verscheidene vra
gen betreffende de Italiaansche poli
tiek. Allereerst sprak de minister
krachtig tegen, dat men in Italië
nieuwe zendingen vrijwilligers voor
Spanje zou voorbereiden. Hij voegde
hieraan toe, dat de maatregelen, wel
ke door de Italiaansche regeering
genomen zijn in verband met de in
ternationale niet-inmengingsverplich
ting geëerbiedigd worden cn geëer
biedigd zullen blijven.
,Er bestaat in Italië geen enkel deta
chement, geen enkel regiment, dat gereed
is om te vertrekken", zeide de minister,
die hieraan toevoegde, dat de Italiaansche
houding ten aanzien van Spanje niet ge
wijzigd is, dat de niet-inmengingsverplich-
tingen volgens de besluiten van het Londen-
sche comité algemeen toegepast moeten
worden en identiek zijn voor allen, maar dat
natuurlijk, wanneer andere landen voort
gaan vrijwilligers-afdeelingen te zenden in
strijd met de aangegane verplichtingen en
uitgesproken bedoelingen, Italië zijn eigen
situatie opnieuw zou moeten bestudceren.
Men kan zich niet voorstellen, dat dc
maatregelen door sommigen niet en door
anderen wel zouden worden toegepast ten
gunste van dc bolsjewiseering van Spanje.
Op de vraag, wat het oordeel van Itaiië
over den Spaanschen toestand is, antwoord
de de Minister,, dat dit oordeel even com
plex is als de toestand /elf en dat de oor
log sinds lang geëindigd zou zijn, wanneer
vanaf den aanvang de door Italië voorge
stelde maatregelen genomen waren in plaats
van te worden aanbevolen door de anderen
op het oogenblik, waarop zij zich reken
schap gaven van het mislukken hunner
massale interventie. Ten slotte zeide de
minister in verband met het feit. dat zekere
bladen de Italiaansche verliezen in Spanje
in een rampspoedig licht hebben gesteld en
den moed van de Italiaansche soldaten in
twijfel getrokken te hebben, dat hij er aan
heri inerde, dat de Italianen in Spanje vrij
willigere zijn, die met vuur strijden en dat
de verliezen niet meer zijn dan enkele hon
derden.
Onze president-commissaris,
de Heer P. Trapman jubileert
Volkomen ben ik mij bewust van
hel belangrijke van de taak, die ik
„mij op de schouders heb genomen,
„en van hetgeen van mij wordt ver
langd, maar met moed en vertrou
wen en met goede hoop op de toe
komst heb ik haar aanvaard."
Met deze woorden introduceerde, nu
juist veertig jaar geleden, de nieuwe uitge
ver van de Schager Courant, de toen 25-
jarige heer P. Trapman, zich bij dc lezers
en lezeressen van zijn .krant, welke hij op
1 April 1897 van zijn zwager, wijlen den
heer J. Winkel overnam.
Blijkens deze uiting was dc jonge eige
naar zich wel bewust van de groote moei
lijkheden welke hem wachtten bij de uit
bouw van de zaak, welke hij vanaf dien
dag de zijne kon noemen.
Een krant immers is niet alleen een
commercieele onderneming, niet een han
delszaak zonder meer. zij is boven alles een
cultureel bezit, dat door zijn locale orien-
teering aan enge grenzen is gebonden cn
weinig mogelijkheden voor uitbreiding be
zit.
In strenge kluistere van plaatselijk
chauvinisme gevangen is de uitbouw van
een provinciale krant dan ook slechts mo
gelijk in steden van eenige omvang en
beteekenis cn dat de Schager Courant van
tweemaal in de week verschijnend blad met
enkele honderden ahonné's is uitgegroeid
tot ccn der belangrijke provinciale dagb'u-
den van ons land, cn zijn lezers thans hij
duizenden cn nog eens duizenden telt is
alleen te danken aan de ongewone werk
kracht van den man, die vandaag terug
kan zien op een onafgebroken veertig-jarige
arbeidsperiode.
De geringe omvang van Schagen was
voor zijn groote energie geen beletsel; hij
overschreed met zijn krant al spoedig de
plaatselijke grens om haar invloedsfeer
steeds en steeds verder uit te breiden, zoo
dat ze thans reikt vanaf den Helder tot
onder de poorten van Alkmaar.
Weinigen zullen echter beseffen welk een
harden strijd moest worden geleverd om dit
resultaat te bereiken, maar misschien tee
kent bet feit, dat Schagen de kleinste ge
meen Ie in ons land is met een eigen onaf
hankelijk dagblad, de figuur van den ju
bilaris het allerbest.
Zijn strijdbare natuur die zeer veel
eischtc van anderen, maar het allermeest
en allereerst van zichzelf, deed hem slagen,
daar waar niemand eenig zakelijk pers
pectief zag.
Zeker moet het hem, die zich vandaag aan
alle feestbetoon onttrok, op dezen dag dan
ook een vreugde zijn te weten, dat zijn
schepping, het grootste plattelandsdagblad
van N.-IIolland, niet alleen als een sterke
geestelijke kracht is gegroeid in het hem
zoo dierbare land van West-Friesland, maar
tevens dat „zijn" krant, de krant van
Trapman, dagelijks getuigt van dat wat
met nijvere hand en klaar verstand ook on
der de meest ongunstige omstandigheden
kan worden tot stand gebracht.
„Het rexisme is een zandkorrel,
die stagnatie in den motor kan
verwekken."
In een vraaggesprek met een ver
slaggever van de Paris Soir heeft de
Belgische premier van Zeeland zijn
meening te kennen gegeven over de
tusschentijdsche verkiezing te Brus
sel. Hij zeide o.a. dat hij deze verkie
zing, die hem tegenover den leider
van de Rexisten zal brengen, niet
heeft gewild. Hij achtte haar van
geen nut en nadeelig. Ik verfoei deze
agitatie, maar aangezien men in som
mige kringen den brief van den Ko
ning heeft uitgelegd op een manier,
die niet in overeenstemming is met
den geest daarvan, is de strijd on
vermijdelijk geworden.
VAN ZEELAND.
Men heeft een tijdperk van beroering ge
wild, waarin deze verkiezing niet op zich
zelf staat en waarvan de herhaling geleide
lijk de bestaande orde moet vernietigen. Dit
wil ik niet en ik neem de uitdaging aan. Wil
een moderne staat zijn oeconomisehe sociale
taak vervullen, dan is het noodzakelijk dat
het gevoel voor gezag en verantwoordelijk
heid versterkt wordt.
De hervorming van den staat is nood
zakelijk en wij hebben deze aangekondigd
Maar wij wenschen deze hervorming door te
voeren zonder aan cssentieele vrijheden te
raken. Hoewel wij de persoonlijkheid van
den mensch zullen eerbiedigen, zullen wij
verder gaan dan welke dictatuur van links
of rechts dan ook. Wij beschikken, om tot
dit doel te komen over een troef, die in an
dere landen zijn gelijke niet heeft: deze
constitutioneele monarchie, de hoeksteen
van ons systeem, deze dynastie, waarvan
vier voreten een uitzonderlijke plaats in dc
geschiedenis hebben ingenomen.
Er is geen rexistisch gevaar. Het is uit
gesloten, dat het rexisme zijn doel zal be
reiken., dc gevestigde orde omver werpt en
de macht in handen neemt. Wij weten ech
ter heel goed dat het rexisme als iedere fel
agcerende minderheid, die haar doel na
streeft, zonder kieskeurig te zijn in haar
methoden qn die gebruik maakt van de pas
sies van het oogenblik, ons moeilijkheden
kan veroorzaken, die ons in het tempo van
ons werk hinderen. Het rexisme is als een
zandkorrel, die stagnatie in den molor kan
verwekken. Wat ik nastreef besloot van
Zeeland, is de nationale eenheid. Van deze
eenheid worden alleen zij uitgesloten die
zichzelf door hun methoden en door hun
leerstellingen uitsluiten.
„Hertog Hendrik", „Java"
en „O 16" samen
Uit Gibraltar wordt gemeld, dat Mr. Ms.
„Hertog Hendrik", na aldaar kolen te heb
ben geladen, koers gezel heeft naar de
Straat van Gibraltar en zich gevoegd bij
Hr. Ms. „Java' en „O 16", die voortdurend
tusschen Tarifa en Ceuta patrouilleeren.
Mogelijkheid van bewapenings-
perking en economisch herstel
zal worden bestudeerd.
Norman Davis, die gelijk wij reeds meld
den, Maandag de Vereenigde Staten zal ver
legen vvoordigen ter suikerconferentie, zal
tijdens zijn verblijf te Londen verscheidene
gcdachtenwisselingen hebben met Britsche
staatslieden.
Reeds gister is Norman Davis in contact
getreden met de ambassade der Vereenigde
Staten, teneinde de opening van de confe
rentie voor te bereiden en wanneer de Brit
sche ministers te Londen zullen zijn terug
gekeerd, zal hij ontmoetingen hebben met
eenigen hunner.
In de omgeving van Norman Davis geeft
men toe, dat hij tot taak heeft bij de lei
dende Britsche figuren poolshoogte te ne
men ten aanzien van algemeene problemen
als bewapeningsbeperking en algemeen eco
nomisch herstel.
In de eerste plaats zou de Amerïkaansche
delegatie de suikerconferentie eenïgszins be
schouwen als een logisch gevolg van da
werkzaamheden der economische wereld
conferentie, als een proef, welke in staat zal
stellen dc vooruitzichten op economische
samenwerking in een speciaal probleem na
te gaan en die een aanwijzing zal geven
voor de bestaande tendens.
Meer in het algemeen echter zou Davis de
Engelsche houding willen nagaan betref
fende ernstige problemen, zooals douane
rechten, den monetairen toestand, de beper-
king der bewapening en meer in het bijzon
der het probleem der grondstoffen.
In Engeland heeft men de Duitsche kolo
niale eischen niet in overweging genomen,
maar daartegenover hebben zich de Engel
sche ministers herhaalde malen bereid ver
klaard in al zijn vormen het probleem der1
grondstoffen onder oogen te zien.
Er bestaat aanleiding te gelooven. dat de
afgezant van Roosevelt zou wenschen, de
Britsche bedoelingen te dezen opzichte te
peilen en na te gaan. in welke mate men
te Londen een medewerking der Vereenigde
Staten verwachten zou, wanneer de „ver
deeling" der grondstoffen aan een herzie
ning zou worden onderworpen, hetzij op
initiatief van zekere mogendheden afzon
derlijk dan wel door een of ander aecoord.
Kortom Davis wcnscht zich een oordeel te
vormen over de wijze, waarop men in Euro
pa denkt, de economische moeilijkheden
aan te pakken, in het bijzonder die. welke
direct van invloed zijn op den politieken
toestand. Men weet niet, of Davis na de
suikerconferentie nog naar het vasteland
zal gaan. De mogelijkheid is niet uitge
sloten.
BANNELINGEN UIT VENEZUELA OP
WEG NAAR MEXICO.
23 Venezuelanen, die overeenkomstig de
nieuwe wetten tegen het communisme uit
hun vaderland zijn verbannen, zijn te Colon
aangekomen vanwaar zij door zullen reizen
naar Mexico. Zij verklaarden, dat hun ver
banning beteekent dat de autocratie van
Gomez bezig is zich. te herstellen.