IBIS SHAG
Pro en contra
de kermis
Uit Bergen
Dobbel man ti
lekker... man!
Vrijdag 23 April 1937
Tweede blad
De voor- en tegenstanders voor
Gedeputeerde Staten Geen
nieuwe gezichtspunten.
In het Provinciehuis te Haarlem zijn gis
terenmiddag in een openbare zitting de be
zwaarschriften behandeld van de afd. Ber
gen der V.V.V. en de winkeliersorganisaties,
de Berger Winkeliersvereeniging en de R.
K. Middenstandsvereeniging „de Hanze" te
gen het Raadsbesluit der gemeente Bergen
tot wederinvoering van de kermis in de
eerste week van Juli.
De voorzitter, de heer mr. J. P. Bomans
Jas de bezwaarschriften voor, waarna hij
gelegenheid gaf deze mondeling toe te lich
ten.
Het standpunt van de V.V.V.
De heer D. Klomp, vertegenwoordigende het
bestuur der afd. Bergen van de Ver. tot Be
vordering van het Vreemdelingen verkeer
zette allereerst zijn standpunt uiteen.
Spr, begon met dank te brengen aan Ged.
Staten dat dit college hem gelegenheid had
willen geven het bezwaarschrift mondeling
*oe t®. échten. Het is aldus spr. in deze
moeilijke tijden niet prettig te trachten een
Raadsbeslissing ongedaan te maken. Maar
na ampele bespreking besloot het bestuur
der V.V.V. toch te trachten dit te doen.
Ruim 30 jaren heeft de man dit tot U
spreekt ervoor geijverd Bergen als vacantie-
oord in den lande bekend te maken; zeide
de lieer Klomp. Spr. wilde geenszins zeggen,
dat hij een man was van een strenge levens
opvatting en voor een pretje is hij altijd
te vinden. Door het eigenaardig karakter
van Bergen, dient rekening te worden ge
houden met de menschen die de plaats be
zoeken.
Spr. ging vervolgens na, hoe in 1914, toen
de wereldoorlog uitbrak, B. en W. zeer te
recht het voorstel deden de kermis af te
schaffen, Hetgeen dan ook geschiedde. In
1915 meenden eenige caféhouders, dat zij
tegen dit besluit moesten ingaan, doch de
toenmalige burgemeester, de heer Jac. van
Rccnen, liet een ernstig waarschuwend
woord hooien en zoo werd de wederinvoe
ring der kermis opgeschort. In 1917 kwam
er wederom een strooming, dc kennis in
eere te herstellen. Het Statenlid, de heer
Polak, die vele malen in Bergen vertoefde,
kent het karakter van de plaats. Er wonen
in Bergen 400 menschen die gemeubileerd
verhuren en er zijn 30 groote hotels en pen
sions. Men ondervond toen, dat het perso
neel dat kermis had gevierd „den volgenden
dag geen steek waard was.
De heer Polak interrumpeert: Daar heb
ik geen ervaring van! (gelach).
De'heer Klomp vervolgende zeide, dat de
gemeente Bergen, zee, bosch, duin en pol
derland in een klein bestek bezit. In 1917—
'19—'20 en '21 is een proef genomen met de
wederinvoering der kennis na het seizoen.
Het resultaat was, een verloopen boeltje
en menschen in de gemeente, die men er
liever niet zag.
B. en W. hebben thans op de begrooting
f 600.- geraamd als opbrengst aan standgel
den, doch spr. geloofde, dat dit bedrag
nimmer zou worden ontvangen. In 1924
meenden 8 van de 11 raadsleden, dat de
kennis voor goed tot het verleden moest be-
hooren. Eind verleden jaar hebben eenige
caféhouders verzocht een kermis te mogen
organiseeren, rondom de Ruïne, de staan
gelden zouden dan in hunne zakken komen.
Maar daar voelde de Raad toch niets voor.
En nu weer heeft een commissie van 3
personen, bestaande uit caféhouders ver
zocht de kermis in eere te herstellen.
Spr. zeide een kennis zéér ongewenscht
te achten en betreurde het, dat de meer
derheid van den Raad tot de wederinvoe
ring der kennis besloten had. Al was het
dan ook met de kleinst mogelijke meerder
heid. De voorstandei*s van de kermis in den
SferkoffieenSterthee jubileeren
Haast U, indien U nog profiteeren wilt
van onze jubileumaanbieding van o.a.
EEN PHILIPS RADIOTOESTEL
EEN SIMPLEX HEEREN- OF
DAMESRIJWIEL of
EEN ZILVEREN HEEREN- of
DAMESHORLOGE,
en zendt ons vóór 1 Mei a.s. zooveel
mogelijk bestaande Nederlandsche
woorden (oude spelling), gevormd uit
bovenstaand opschrift: „Sterkoffie en
Sterthee jubileeren'.
Voorwaarden voor deelname:
Voor ieder ingezonden woord moet een
sluitétiket met klein Sterretje, geknipt
van een zak Sterkoffie of Sterthee, wor
den bijgesloten.
Ieder woord mag niet meer letters van
één soort bevatten dan totaal in het
opschrift voorkomen; alle woorden
moeten verschillend zijn.
Alle inzendingen moeten ons vóór 1
Mei 1937 franco worden toegestuurd.
Bovendien ontvangt ieder deelnemer,
die minstens 8 woorden en sluitétiket-
ten heeft ingezonden, een jubileumge
schenk.
Dit geschenk heeft U direct, want het
opschrift geeft U zoo zonder meer reeds
vier van dc acht woorden.
Fa. Sn. LEVELT,
Prins Hendrikkade 26 - Amsterdam.
Koffie. Thee.
Raad waren een paar landbouwers; iemand
die met den landbouw in nauw contact
staat en een oppositiegroep. Spr. had oor
spronkelijk liet idee, dat de voorstanders
der kennis ook de meening verkondigden
van de neringdoenden. Doch dat bleek ge
heel onjuist; dc besturen der beide midden-
standsvereenigingen zeiden; Welnee; wij
voelen niets voor een kermis, versch als
nog in herinnering lag het mislukte Zomer
feest van de Berger Sport Vereeniging, het
welk aan baten niet meer had opgebracht
dan f 30. en bovendien de gemeente nog
geld heeft gekost. En dan had die Sportver-
eeniging deze kermis nog wel op touw gezet
om hun berooide finantiën wat op peil te
brengen. Een bewijs alweer, dat een ker
mis in Bergen niet meer gewild wordt.
Spr. hoopte, dat Gedep. Staten het belang
zouden inzien van de ontwikkeling van Ber
gen als seizoenplaats en daarom het Raads
besluit voor wederinvoering van een kennis
niet zouden goedkeuren.
De meening van de Raadsmeerderheid
De heer Jb.' Swaag kreeg daarop gelegen
heid de meening van de Raadsmeerderheid
naar voren te brengen.
Spr. begon het te zeggen dat:
Nu de V.V.V. te Bergen zoo van den
hoogen toren heeft geblazen om „cost. wat
cost" het besluit van den Raad der gemeen
te Bergen tot instelling van een kermis niet
goedgekeurd te krijgen, 't niet ongewenscht
was. deze materie eens van een andere
zijde te belichten en te trachten aan te
toonen dat de Raadsmeerderheid niet zoo
lichtvaardig haar stem vóór dit besluit
heeft gegeven als de V.V.V. dat bij haar
adressen wil doen voorkomen.
De V.V.V. heeft de kwestie tot wanstaltig
groote proporties opgeblazen. Naar het spr.
voorkwam is een dergelijke critiek, uitge
oefend door een vereeniging die jaarlijks
f 1000.als subsidie van het gemeentebe
stuur in haai- kas ziet vloeien, niet van
eenige aanmatiging ontbloot, temeer daar
het gemeentebestuur altijd een welwillende
en tegemoetkomende houding tegenover de
V.V.V. heeft aangenomen.
En waartegen is deze critiek gericht? Uit
sluitend tegen het feit dat de Raad. tegen
den zin der V.V.V., heeft besloten tot het
houden van een kleine kermis op het ge
meentelijk. parkeerterrein in de eerste week
van de maand Juli.
Is dit besluit nu zoo gewichtig, en op zul
ke lichtvaardige gronden genomen als de
V.V.V. dat voorstelt? De Raadsmeerderheid
heeft den op eenig amusement belusten
vreemdeling gedurende een week in het
voorseizoen in de gelegenheid willen stellen
zich op een kleine, geconcentreerde dorps
kermis te vermaken. Zijn er tegen een der
gelijk Raadsbesluit nu zooveel bezwaren
aan te voeren dat er uitgebreide verweer
schriften moeten worden uitgebracht, mid
denstandsorganisaties moeten worden opge
warmd en allerwege op de groote trom
wordt geslagen? Of heeft dat verzet een
dieperen grond?
Naar de meening van spr. heeft inderdaad
dat sterke verzet der V.V.V. een dieperen,
een psvchologischen grond. Bij de beraad
slaging in den Raad lieten verschillende le
den bedekt uitkomen dat de V.V.V. toch
wel iets activer en vindingrijker kon zijn
ten aanzien van het scheppen van amuse
ment voor de zomergasten. Reeds het feit,
dat de diverse caféhouders zich recht
streeks. met passeering van de V.V.V.,, tot
den Raad hebben gewend met het verzoek
de kermis weder in te voeren heeft de V.V.
V. als een vernedering, als een aantasting
van haar eer gevoeld. Haar eer stond op
het spel .welke nog meer in gevaar kwam,
toen de Raad geheel buiten de V.V.V. om
zich vóór kermis uitsprak. Het geheele ker-
misvraagstuk werd toen meer dan ooit een
prestige-kwestie voor de V.V.V. Zou zij er
in slagen Ged. Staten op haar hand en het
Raadsbesluit niet goedgekeurd te krijgen,
dan is haar eer gered en heeft haar haan
koning gekraaid: het hoogcr gezag heeft
zich achter haar zienswijze geschaard!
Wordt daarentegen het Raadsbesluit be
krachtigd, dan voelt de V.V.V. zulks als
een motie van afkeuring ten aanzien van
het door haar gevoerd beleid.
Naar do mecning van den heer Swaag
was hiermede het sterke en hardnekkige
verzet van de V.V.V. voor een groot deel
verklaard. Mede daarom heeft één harer
bestuursleden verschillende middenstanders
in den arm genomen. Spr. wilde hier overi
gen^ bij opmerken, dat de voorstanders van
de kermis, voor wie er geen eer of pres
tige op het spel stond, gecncrlei moeite
hebben gedaan om aanhangers voor zich te
winnen.
Dc voorstelling der V.V.V. dat een groote
ontevredenheid in het dorp hecrscht tegen
het ondcrwcrpelijke Raadsbesluit is huiten-
gewoon eenzijdig. Als slechts één bekend
Bergenaar, tevens voorstander van dc ker
mis, de moeite zou willen doen een cam
pagne vóór de kermis' uit te lokken, zou het
resultaat verbluffend zijn, niet het minst
voor de V.V.V.
VOOR DE PIUR
Rookt IBIS bij voorkeur uit een IBIS-pijp.
Bij Uw winkelier verkrijgbaar.
De arbeider, die dezer dagen te Hoogwoud een urn gevonden heeft, met
de kostbare vondst in de hand. De urn is van Romeinschen oorsprong
en werd opgegraven uit het land van den heer P. Donker.
Als men zich hier goed rekenschap van
geeft en tevens bedenkt dat eenige van de
zelfde middenstandsorganisaties, welke
thans, beinvloed door genoemd V.V.V.-be-
stuurslid, TEGEN de kermis zouden zijn,
in 1924 bij den Raad een adres hebben in
gediend om de kermis weder in te voeren
zulks met klemmende argumenten! dan
zal het wel duidelijk zijn dat de kolossale
berg van verzet tegen het Raadsbesluit tot
een zandhoopje ineenslinkt.
Zooals spr. reeds opmerkte is het hoofd
doel van het Raadsbesluit den gasten wat
meer vertier en amusement te bieden. De
V.V.V. komt nu steeds weer met het argu
ment dat een kwartje maar éénmaal kan
worden uitgegeven en dat al het op de ker
mis bestede geld nutteloos de gemeente ver
laat. Ook hier weer een eenzijdige voorstel
ling. De bedoeling van het gemeentebestuur
is .een kleine, eenvoudige kermis, waarop
betrekkelijk veel kraampjes zullen staan. Nu
telt de gemeente onder haar ingezetenen tal
rijke personen die voor een standplaats op
de kermis in aanmerking komen.
De V.V.V. acht een kermis voor Bergen
als zomervacantieoord funest. Typisch is in
dit verband dat Scheveningen, dat evenals
Bergen zeer onder de crisis heeft te lijden,
in het afgeloopen jaar een groot Lunapark
op het strand heeft gevestigd, dat niet an
ders dan in den vorm van een gewone ker
mis was ingericht en zeer in den smaak
van de badgasten viel.
Dat. de Bergensche V.V.V. een andere mec
ning voorstaat is haar goed recht, ook staat
het haar vrij te meenen dat haar Openlucht
theater voldoende bron van avondvermaak
voor Bergen is. De Raadsmeerderheid be
houdt zich evenwel het recht voor dienaan
gaande een eigen opinie, los van die van de
V.V.V., te hebben.
Dat ook de Bergensche zomergasten een
kermis waardeeren is wel gebleken in 1935,
toen de Berger Sportvereeniging op haar
terrein een kermis organiseerde. Hoezeer
ook toen de V.V.V. zich tegen dit feest kant
te, hebben dc zomergasten zich daaraan
niet gestoord en lustig feest gevierd.
Het was op deze kermis soms overweldi
gend druk. Ook het feit, dat tijdens de Alk-
maarsche kermis nagenoeg alle pensiongas
ten 's-avonds de gemeente verlaten om zich
naar Alkmaar te hegeven, bewijst dat het
groote publiek de kermis op prijs weet ie
stellen.
Al zal de kermis te Bergen van-veel klei
neren omvang zijn, toch is het een feit, dat"
juist een dergelijke op een betrekkelijk klein
terrein geconcentreerde dorpskermis zeer ge
zellig en aantrekkelijk voor de pensiongas
ten kan zijn.
Thans de financieele zijde van het besluit.
Bergen is een gemeente, die opvoering van
hare inkomsten zeer van noode heeft en
voor 1937 zoowel oen extra- als een belas-
tingbijdrage uit het werkloosheidssubsidie-
fonds heeft aangevraagd. Verpachting van
standplaatsen zal een niet te versmaden ba
te voor de gemeentekas opleveren. In ver
hand met het feit. dat. over de laatste jaren
geen ervaring werd opgedaan ten aanzien
van de opbrengst van staangelden heeft het
gemeentebestuur op de begrooting voor 1937
zeer voorzichtig slechts een bedrag ad f 600
geraamd, doch het is buiten kijf dat bij een
eenigszins voorspoedige verpachting dit be
drag aanzienlijk overschreden zal kunnen
worden.
Houdt men rekening met eventueele voor
keur van verpachting aan gemeentenaren,
dan zal toch, volgens spr. op een ontvangst
van rond f 1000 gerekend kunnen worden,
hetgeen een bate is welke de gemeente in
deze tijden niet mag afwijzen.
Tenslotte nog de weerlegging van een
klein bezwaar der V.V.V. De V.V.V. acht het
ongewenscht het. parkeerterrein voor een
kermis beschikbaar te stellen. Ook hier weel
een bewijs dat de V.V.V. naar bezwaren
31)
Even dacht hij na. Die woorden konden op
hem bedoeld zijn. Wou ook Diny in zijn hart
geen plaats maken voor het kind, voor héér
kind...?
De zanger voor de microfoon zette het
refrein in:
't Lot van het leven, van je bestaan,
Ligt vaak in twee kleine handen...
Al je illusie, al je geluk
Maken die twee kleine handen soms stuk.
Streelen ze troostend je oogen, je mond,
Is al je leed weer vergeten.
Kus je ze teeder. met vreugd' leg je weder
In die kleine handen je lot.
Ja, piexerde hij, zoo was het ook met hem
gegaan. Ook zijn geluk was destijds door twee
kleine handen verbroken en ook zijn leed
was vergeten geweest toen diezelfde handen,
zich later troostend naar hem uitstrekten...
ook hij legde daarin nu weer met vreugde zijn
lot...
Het was of die woorden hem weer in zijn
evenwicht gebracht hadden. Hij gevoelde zich
behagelijker dan tevoren en had spijt, dat hij
niet den geheelen inhoud van het lied gevolgd
had. Nu speelde het orkest weer een vroolijke
marsch.
Plotseling werd de aandacht voor een S.O.S.
gevraagd. Ellendig was dat altjjd tusschen de
muziek door. Onwillekeurig luisterde je er
toch naar. Maar wat was dat...? De politie
verzocht opsporing van een kindMarry
Stalkerzeven jaarin den namiddag
weggeloopen... signalement...
Groote God, dat was Diny's kindHg
luisterde al niet meer. Haar kind wèg... Zon
der zich een oogenblik te bedenken, greep hij
hoed en jas. In een oogwenk stond hij op
straat. Hij moest het kind gaan zoeken, maar
waar. wéar.
Hij riep een taxi aan. doorkruiste daarmee
de stad, van den eenen hoek naar den an
deren. Het was moeilijk zoeken, want het was
volslagen donker. Hoe laat was het eigenlijk?
Zeker al negen uur. neen. half tien... Had hij
toch maar een geringe aanwijzing wéérheen
het kind gegaan kon zijn. Volgens Diny had
den ze geen anderen omgang gehad dan met
Lottie Sanders en die was al geruimen tijd in
Amsterdam. Hij had niet naar het signalement
geluisterd, maar wat had hem dat gegeven...?
Op dezen tijd waren er immers toch geen kin
deren meer op straat en zeker niet zulke
kleintjes. Zijn angst nam toe. Hij had al lan
ger dan een uur rondgereden en nog geen
spoor van het kind kunnen ontdekken.
Als er maar niets met haar gebeurd was...
Hij wist niet hoe het kwam maar hij kreeg
opeens het gevoel dat hij Diny dan niet meer
onder de oogen zou durven komen. Het zou
hem te moede zijn of hg er in zekeren zin
schuldig aan was.
Zijn oogen gingen van links naar rechts...
De taxi stopte.
„Waar nou nog naartoe, meheer?" vroeg
de chauffeur.
„Ik weet het niet," antwoordde hg wan
hopig. „Neem nog maar eens een andere
buurt..."
„Als meneer eens aan de politie ging vra
gen of ze al ergens gedregd hadden..."
„Gedregd...?"
Zijn keel schoot bijna dicht van angst.
„Man. houd je mond," riep hjj heftig uit.
„Rijd asjeblieft! Neem een andere buurt. Al
duurt het tot morgenochtend, ik geef het niet
op."
„Zooals meneer wil, mijn is het goed," zei
de chauffeur gelaten en zette opnieuw den
motor aan.
Opeens kwam er een gedachte in Paul op.
Natuurlijk... Dat hij daar niet eerder aan
gedacht had, daar zou hij het kind vast en
zeker vinden...
XXIII.
Half ziek van honger en vermoeidheid, was
Marry bij het ziekenhuis aangekomen. De
angstwekkende donkerte van den avond had
haar naar dit veilige plekje gedreven. Achter
deze groote deuren was haar moeder... En
al zou ze niet durven vragen om bij haar toe
gelaten te worden, gaf de gedachte, zoo dicht
bij haar te zijn, haar rust. Wat deed het haar
goed dat ze even zat en wat was het heerlijk,
dat de steenen van die stoep niet zoo koud
waren. Of leek dat maar zoo, omdat haar
beentjes nóg kouder waren? De hond was
schijnbaar ook moe. want hg was direct, met
zijn kop op haar schoot, in slaap gevallen.
Wat was hij. toen ze hem niet meer dragen
kon. lief met haar meegeloopen.
„Slaap maar lekker, hoor Bobby," zei ze.
„Denk maar. dat ik je moedertje ben. Ik zal
wel op je passen." Het verlangen naar een
mensch of dier aan wien zij liefde en harte
lijkheid kon schenken, had hier een uitweg
gevonden.
Ze streelde het dier langs zijn rug, heel
zacht, want ze zou het jammer vinden als ze
hem wakker maakte. Hij had nu tenminste
geen honger, want dat voelde je niet als je
sliep. Daarom zou ze zelf ook zoo graag wil
len slapen, maar dat durfde ze niet, zoo op
straat. Je kon immers nooit weten of er dan
plotseling iemand voor je zou staan, Doortje's
moeder bijvoorbeeld. Als ze aan haar dacht,
begon ze weer over haar geheele lichaam te
trillen. Doortje's moeder... Misschien had ze
Chris er wel op uitgestuurd om haar te zoe
ken. Als die haar vond, zou hij vast en zeker
Bobby van haar wegnemen. Die lieve Bobby...
Wat leuk, dat ze ineens aan het naampje ge
dacht had van haar vroegere hondje. Dat was
wel geen écht geweest, maar ze had er toch
erg leuk mee kunnen spelen. Onwillekeurig
dacht ze nu ook weer aan den prettigen tjjd bij
moeder Dekkers. Zij zou Bobby niet de straat
opgesmeten hebben... Wat was het toch jam
mer dat ze dood was. Vast en zeker zou ze
haar anders weer bij zich genomen hebben,
nu haar moeder in het ziekenhuis lag. Mam
mie zei laatst eens, dat de beste menschen
vaak het eerst dood gingen... Dat was wel
jammer, want dan ging juffrouw Smit nog
lang niet. Wat zouden ze daar thuis nu doen?
Chris was de straat op om haar te zoeken,
daar was ze nu ineens zeker van. Ze nam
zich voor, dat, éls ze hem op haar af zag ko
men, zij hier meteen aan zou bellen. Die por
tier was altijd wét aardig tegen haar en die
zou haar zeker niet aan zoo'n naren jongen
meegeven.
Wat zou Doortje nu doen Die zou wel sla
pen... Voor Doortje vond ze het erg verdrie
tig, dat ze niet bij haar was. Zou zij slaag
gekregen hebben? Haar moeder moest toch
op iemand d'r woede koelen en meestal was
dat op Doortje.
Juffrouw Smit zelf zou wel weer met de
buurvrouw bij de radio zitten. Als ze die nu
maar weer niet zoo hard gezet had, dat de
kleine Bertus er wakker van werd...
Als Marry werkelijk even in de woning van
juffrouw Smit had kunnen kijken, had ze ge
zien, dat alles daar heel anders was, dan zg
zich dacht. Want Chris liep niet zoekend over
de straat, zooals zij vermoedde, die lag rus
tig in zijn bed te snorken, terwijl zijn zusje,
dood-ongerust over het lot van haar vrien
dinnetje, met groote oogen voor zich uit lag
te staren
Toen Doortje. na lang zoeken, om negen
uur met haar moeder naar het politie-bureau
gegaan was, om ze daar van het een en ander
op de hoogte te stellen, was het erge ervan
nog niet zoo tot haar doorgedrongen als nu.
nu ze het door de radio had hooren omroepen.
„Weggeloopen," hadden ze gezegd, „wegge*
loopenniemand wist waarheen...
„Marry," klaagde ze zacht, „waar ben je
nou...?"
In de benedenkamer zat juffrouw Smit met
verbeten gezicht. Voor haar op tafel lagen
scherven groen aardewerk. Zg zat al meer
dan een uur te lijmen en nog schoot ze niet
OP
Overtuigd, dat hg het kind déér zou vin
den, liet Paul zich naar het ziekenhuis rij
den. Het was immers vanzelfsprekend, dat het
kind. misschien door heimwee gedreven, naar
haar moeder was gegaan.
Maar het gekke er van was. dat de politie
daar niet eerst geïnformeerd had alvorens ze
om opsporing verzocht. Of het kind moest
daar eerst later gekomen zgn... Een derge
lijk verontrustend bezoek was anders voor
Diny op het oogenblik heelemaal niet goed.
Ze had zich de laatste dagen toch al zenuw
achtiger gemaakt dan wenschelijk voor haar
was.
Natuurlijk had hij dat kunnen voorkomen,
als arts was hij dat zelfs verplicht, maar als
man. als echtgenoot, beteekende toegeven in
dit geval alle consequenties aanvaarden en
dat stuitte hem tegen de borst. Hij kon na
tuurlijk niet verhinderen, dat het kind van
nacht bij haar bleef, als er tenminste eenige
reden voor was. dat het niet naar de men
schen. bij wie het tijdelijk verblijf hield, terug
kon keeren.
Wie weet. hoe bont ze het daar gemaakt
had. Het was natuurlijk een klein verwend
nest. Hij kon zich zoo voorstellen hoe Diny
haar, toen ze haar. na die eerste jaren, voor
goed bij zich kreeg, bedorven had. Dan kon
een ander er gewoonlijk niets meer mee be
ginnen.
Enfin, hij zou wel zien hoe hg die zaak het
beste oploste. Als het kind maar eerst terecht
was.
(Wordt vervolgd).
