De banden tusscben Rome en Berlijn worden
nauwer aangehaald
SteuRaftrek verminderd
Het zelfbestuur onzer koloniën
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
KIJKEN ii KOOPEN u CLOECK
Geruchten over een
militair bondgenootschap
Eden over het bombarde
ment van Guernica
Opnieuw incident aan de
Mandsjoerijsche grens
Buiienlandsch
Overzicht
Dr. Colijn over
vrijeren handel
DINSDAG 4 MEI 1937. 80e Jaargang. No. 10254.
Uitgave der N.V. v.h. Trapmon Co. Schagen.
De Duitsche rijksminister van buitenland-
sche zaken, von Neurath, is gisterenmorgen
om vijf minuten voor half twaalf in de Ita-
liaansche hoofdstad aangekomen, waar hij
werd ontvangen door den Italiaanschen mi
nister van buitenlandsche zaken, graaf
Ciano, den minister van pers en propagan
da, Alfieri, den secretaris der fascistische
partij, Starace, tal van andere fascistische
autoriteiten, den Duitschen ambassadeur,
Hassel en de gezanten van Oostenrijk en
Hongarije.
Onderhoud met Mussolini.
Von Neurath heeft, zich gisterenmiddag
naar het Palazzo Venezia begeven, waar hij
zijn eerste onderhoud met Mussolini in diens
werkkamer heeft gehad. Minister Ciano was
er bij tegenwoordig. Dit eerste ^onderhoud
heeft een uur en een kwartier geduurd.
De reorganisatie van het Donau-,
bekken.
De Duitsche minister zal met Mussolini en
.Ciano alle Europeesche en buiten-Europee-
sche problemen bespreken, die vooral voor
Duitschland en Italië van belang zijn. Het
staat wol vast, dat de vraagstukken van het
Donaubekken en van den Balkan op de eer
ste plaats behandeld zullen worden. Het
zou er volgens Havas niet om gaan om een
nieuwe étappe in de Italiaanscli-Duitsche be
trekking in te leiden, doch om de rol vast
te stellen van ieder van de beide landen af
zonderlijk in hun_ gemeenschappelijke poli
tiek. De beteekenis van de gevoerde en te
voeren besprekingen blijkt, wel uit het feit,
dat, von Neurath vergezeld is van een ge-
heelen staf deskundigen, o.a. den chef van
het departement, van cultureele aangelegen
heden, den leider van het persbureau, den
chef van de afdeeling Europeesche zaken
van liet ministerie van buitenlandsche zaken
en specialisten voor de zuidelijke staten en
den Balkan. Van het communiqué dat na af
loop van de besprekingen zal worden uitge
geven, weet men, aldus Havas, reeds, dat
het. gelijke inzicht van de beide staten zal
vaststellen.
De Duitsche regeering is volgens
Italiaansche kringen volledig op de
hoogte gehouden van Ciano's bespre
kingen te Belgrado, welke tot het Ita-
liaanschZuidslavisch verdrag heb
ben geleid evenals van Schuschnigg's
besprekingen met Mussolini te Ve
netië. Niettemin zullen de beide lan
den de rol van Oostenrijk bij de re
organisatie van het Donaubekken,
welke Duitschland en Italië zich voor
stellen tot stand te brengen, nader
moeten bespreken. Te Rome doet het
gerucht de ronde dat Duitschland na
afloop van de besprekingen te Rome
en die welke daarop te Berchtesga-
den zullen volgen zijn belofte, dat 't
de onafhankelijkheid van Oostenrijk
zal eerbiedigen, zal herhalen.
Het is hoogst twijfelachtig of dit berucht
wel op waarheid berust, doch het is wel aan
te nemen, dat de ontwikkeling van het
Duitsch-Oostenrijksch accoord van 11 Juli
van het vorige jaar nader onderzocht zal
worden. Evenals de Duitsche plannen met
betrekking tot Tsjechoslowakije, het I-Ion-
gaarsche revisionnisme in geval van een Ita-
liaansch-Roemeensche overeenkomst., de re
laties tusschen Polen aan den eenen kant en
Roemenië en Hongarije aan den anderen
etc.
Ook Spanje in het geding.
Maatregelen om de Britsche in
vloed te verkleinen?
Havas legt er in een bericht uit Berlijn
den nadruk op, dat de Duitsche pers den
laatsten tijd zich zeer verwoed betoont, te
genover Groot-Britannië. Al dagen lang, al
dus deze bladen, verspreiden de Engelsche
couranten systematisch valschc berichten
over den toestand aan de Baskischc kust,
als gevolg van een georganiseerde propa
ganda, die in de eerste plaats tegen Duitsch-
land en verder tegen'Italië gericht is.
De Deutsche Allgemeine Zeitung ver
klaart, dat Duitschland niet werkloos kan
blijven en maakt in dit verband melding
van een Engelsche brochure, getiteld „Spain
over Britain", welk geschrift na de Spaan-
sche kwestie bestudeerd te hebben, uit het
oogpunt der veiligheid van het Britsche
Rijk, tot de slotsom komt „Voor Engeland en
voor Frankrijk is het voldoende, dat Spanje
neutraal blijft, terwijl Italië en in mindere
mate ook Duitschland verplicht zijn het tot
bondgenoot te hebben".
Hieraan knoopt dan het Duitsche blad het
volgende commentaar vast. Vroeger zeide
men dat Engeland en Frankrijk belang
hadden bij een zwak Spanje. Wij hebben
geen enkel belang bij een zwak Spanje, wij
willen een Spanje, dat sterk is tegenover
VON NEURATH.
ieder rood gevaar. Al deze manoeuvres rond
om Spanje geven grootere actualiteit aan
het bezoek van von Neurath aan Rome. Dit
bezoek zal gelegenheid geven om gezamen
lijk de situatie onder het oog te zien en de
maatregelen die noodzakelijk zijn geworden
voor te bereiden''.
Dit artikel, is geteekend door den
hoofdredacteur, een journalist die er voor
doorgaat in nauw contact te staan met de
Wilhelmstrasse. Moet men, zoo besluit 't be
richt van Havas, in het artikel een bedrei
ging zien voor Engeland en een bevestiging
van het gerucht, dat in den laatsten tijd te
Berlijn de ronde doet,, als zouden Duitschland
en Italië besloten zijn de spil Berlijn-Romc
te maken tot een waar militair bondgenoot
schap, waarvan het eerste doel zou zijn, den
oorlog in Spanje te liquideeren in den zin
welke de regecringen te Berlijn en Rome
zich hebben voorgesteld.
De Britsche regeering beschikt
nog niet over volledige gegevens.
In hel Lagerhuis heeft minister Eden in
antwoord op een viertal vragen betreffen
de het bombardement van Guernica ver
klaard, dat op 30 April een telegram is ge
zonden aan den Britschen ambassadeur cn
den Britschen consul te Bilbao, waarin hun
verzocht wordt, zoo spoedig mogelijk alle in
lichtingen te verstrekken, met behulp waar
van de feiten ten aanzien van de verwoes
ting van Guernica zouden kunnen worden
vastgesteld. De antwoorden komen nog
steeds binnen, zoo zeide Eden, en mijn ge
gevens zijn nog niet volledig, zoodat ik
thans nog geen verklaring kan afleggen. De
Britsche regeering heeft reeds in het alge
meen haar standpunt, medegedeeld ten aan
zien van het bombardement van burgerbe
volkingen, waarvan de verwoesting van
Guernica zulk een betreurenswaardig voor
beeld is. Eden herhaalde tenslotte dat de
Britsche regeering bezig is met de bestu-
decring van maatregelen, die in samenwer
king met andere landen kunnen worden
genomen, om een herhaling van soortgelij
ke gebeurtenissen te voorkomen.
Rechtschen wijzen verantwoor
delijkheid voor vernieling van
Guernica aL
In een officieel communiqué der recht-
sche autoriteiten te Salamanca wordt er
nogmaals op gewezen, dat de verwoesting
van Guernica het werk is van dezelfde in
dividuen die te Eibar, Irun, Malaga en in
talrijke andere steden in Noord- en Zuid-
Spanje hun bekwaamheid als brandstich
ters hebben bewezen. Het communiqué somt
de wreedheden op, die de linkschen te Ma
drid, Barcelona, Malaga, Valencia, en in
andere groote steden hebben bedreven, en
verklaart dat dit geen oorlog was, doch
misdaden en wraakoefeningen. De zieken
huizen te Melilla, Cordoba, Burgos, en Sa-
ragossa en de scholen te Valladolid en in an
dere, op grooten afstand van het front ge
legen steden zijn, naar in 't communiqué
tenslotte nog medegedeeld wordt, door link-
sche vliegtuigen gebombardeerd.
Japansche soldaten dringen in
Russisch gebied door.
Het telcgraafagentschap der Sovjet-Unie
meldt uit Chabarowski: De Sovjet-Russi
sche grenswacht in het district ten Westen
van het Chanka-meer heeft op 2 Mei des
namiddags om 5 uur 20 op Sovjet-Russisch
gebied een groep gewapende Japansch-
Mandsjoerijsche soldaten ontdekt, die naar
het binnenland van Soyjet-Rusland trokken.
Tegelijkertijd heeft een andere groep Ja-
pansch-Mandsjoerijsche soldaten met een
machinegeweer aan de grens een stelling
bezet, vanwaar zij waarnemingen deden op
Russisch gebied.
Toen zij op de Russische grenswacht stie
ten, openden de Japansch-Mandsjoerijsche
militairen een geweervuur, dat gesteund
werd door machinegeweervuur van de ande
re groep.
De Sovjet-Russische grensbewakers beant
woordden het vuur en dwongen de Ja
pansch-Mandsjoerijsche soldaten naar Mand
sjoerijsch gebied terug te gaan.
Op de plaats van het incident hebben de
Russische grensbewakers de hulzen ontdekt
van gebruikte Japansche geweerpatronen.
Belangwekkende uitspraken van den
oud-gouverneur-generaal graaf van
Limburg Stirum. De Ned.-Indische
defensie wordt goed behartigd.
Een vertegenwoordiger van Aneta had een
onderhoud met den oud-gouverneur-gene-
raal graaf van Limburg Stirum omtrent In-
dië in internationaal verband gezien, de
verhouding van Indië ten opzichte van Ne
derland en over den inwendigen toestand
van Ncderlandsch-Indië.
De oud-gouverneur-generaal verklaarde
in dit onderhoud het volgende:
Reeds vroeger trok Nederlandsch-Indie in
ternationaal belangstelling, niet alleen ten
aanzien van hetgeen hier verricht was op
economisch en politiek gebied, doch ook
voor zoover het de defensie betrof. Het is
onjuist zich hierover te verontrusten, te
minder naar mate wij voortgaan de defen
sie uit te rusten, in welk opzicht men bezig
is zich aan te passen aan de gewijzigde
omstandigheden, vooral waar dit met groo
te voortvarendheid geschiedt.
Zijne Excellentie wees in dit verband op
de organisatie van het vliegveld Andir, op
de aanschaffing van de Glenn Martins, op
het in dienst stellen van de „de Ruyter", op
de organisatie van den Marinevliegdienst en
de vergrooting van het aantal onderzeeërs.
Dc heer van Limburg Stirum verklaarde
bijzonder verheugd te zijn aan Indië een be
zoek te hebben gebracht, hij vertrekt met
een geheel ander gevoel dan waarmee hij
hier aankwam.
Z.Exc. verklaarde verder, dat niet te
ontkennen valt dat in de verhouding tus
schen Indië en Nederland een zekere wij
ziging is gekomen. Ten aanzien hiervan zou
hij willen opmerken, dat het gewenscht is
dat het Nederlandsche parlement, ten aan
zien van Indische aangelegenheden, zich op
een hoog standpunt weet te plaatsen en
zich weet te beperken tot bespreking van al-
gemeene lijnen in het koloniaal beleid, zon
der af te dalen in details.
Men heeft in Indië het gevoel, dat
men de interne zaken best zelf kan
regelen en wanneer daartegen wordt
ingegaan, verwekt men wrevel. Dc
politieke, financiëele en economische
verantwoordelijkheid moet bij den
minister van Koloniën en bij den
ministerraad blijven berusten, doch
de regeling van details dient te
worden overgelaten aan den minis
ter van Koloniën en de Indische re-
gecring, die volkomen competent
moeten worden geacht om de inwen
dige aangelegenheden te overzien.
Op zijn reis door Indië werd hij het
meest getroffen door de verbetering op het
gebied van waterleidingen en het groote
aantal zwembaden, welke een zegen moeten
worden geacht voor de jeugd.
Hij vond het een verheugend teeken, dat
de Inheemsche bevolking zich toelegt op den
kweek van groenten, vruchten en bloemen.
Hij achtte het wegenstelsel, op Java niet
bijzonder. De wegen waren over het alge
meen, volgens zijn opinie, te smal cn niet
berekend op de vrachten, welke de bevol
king vervoert en evenmin op een groot in
tensief verkeer.
De Javaansche taal door de
Europeesche bestuurders ver
waarloosd.
De heer van Limburg Stirum meende
voorts te hebben opgemerkt, dat de belang
stelling van verschillende bevolkingsgroe
pen wederzijds is verminderd. Hij vroeg zich
af of dit niet te verbeteren zou zijn. Verder
meende hij, dat de kennis van de Javaan
sche taal bij de Europeesche bestuursambte
naren sterk is achteruit gegaan. Hij achtte
dit een groot verlies, daar hij gaarne den
controleur of assistent-resident als een ver
trouwensman, die ook met den inwoner van
de desa kan spreken, had behouden. Hij
meende, dat dit een uitvloeisel was van dc
fusie der bestuurscorpsen en vroeg zich af,
of deze ontstane tekortkoming niet zou
kunnen worden hersteld en of die fusie
niet ongedaan moet worden gemaakt.
Voorts was hij van meening, dat het ge
zag nog even sterk gevestigd was als voor
heen en hij geloofde niet, dat dit had gele
den. De politieke rust, welke thans onge
twijfeld heerscht, was niemands speciale
verdienste. In een crisistijd is er geld, noch
belangstelling voor politiek cn eerst bij een
opgaande conjunctuur vallen er moeiliikhe
den te verwachten.
Kentering in Japan
Voor sociale hervormingen.
De uitslag van de verkiezingen
in Japan, die wij in ons nummer
van gisteren vermeldden, heeft ge
leerd dat de bevolking genoeg krijgt
van de overmatige militaire eischen
want hoewel in alle opzichten geen
duidelijk beeld is verkregen, dit
moet toch uit de verschuiving naar
links geconcludeerd worden, dat er
een verlangen is naar sociale her
vormingen en dat men afkeerig be
gint te worden van de gevaarlijke
legerpolitiek.
De beide groote politieke partijen hebben
hun overwegende positie behouden. De Min-
seito, een partij met liberalen inslag, bleef
de grootste en behaalde 178 zetels, tegen
205 in dc vorige samenstelling. De Seijoekai
dat is dc meer conservatieve partij, hand
haafde haar aantal zetels op 175. De kleine
re partijen en de onafhankclijkcn bezetten
tenslotte tezamen 112 zetels. v
Het Hbl. vertelde in zijn nummer van
gisterenavond nog een en ander uit de
voorgeschiedenis van deze verkiezingen en
om een goed beeld te krijgen van het ver
loop, nemen wc daar een en ander uit over:
Den 30en Maart had Hajasji, de minister
president, den Landdag ontbonden, omdat
deze obstructie voerde tegen bepaalde voor
gestelde maatregelen ten behoeve van 's
lands defensie evenals tegen de behandeling
van wetsontwerpen tot het invoeren van
agrarische hervormingen en herziening van
het kiesrecht. In de maand Januari daar
aan voorafgaande had het kabinet-Hirota
reeds gecapituleerd voor een soortgelijke
obstructie van den Landdag tegen de mili
taire begrooting. Overwegende of het zou
overgaan tot ontbinding van den Landdag,
dan wel zou aftreden, koos het laatstge
noemden weg en maakte plaats voor het ka
binet Hajasji. Dit kabinet had kennelijk tot
taak, een soort compromis te vormen tus
schen het veeleischende leger, dat gewend
is achter de schermen aan de touwtjes te
trekken, en de burgerlijke partijen, en
voor het oogenblik practisch den status-
quo in binnenlandsche en buitenlandsche
pilitïek te handhaven. Verzoening tusschen
het nieuwe Kabinet en het Parlement bleef
echter afstuiten op het voortdurende con
flict tusschen de eischen van het leger en
het verlangen van het parlement naar vér
gaande sociale hervormingen.
STERKER KUIKENS, IDEALE LEGSTERS
BERTELS'
opfokvoeder c.o.
volledig voeder voor kippen-, kal
koenen- en eendenkuikens van 2-30
dagen oud, gevolgd door de voeding
met uitsluitend:
BERTELS'
„kunstkorrel"
Alle foutief voederen wordt hierdoor
opgeheven. Eenvoudiger, voordeeli-
ger en betere voeding! Betere be
vruchting; lagere productiekosten van
het ei.
Indien niet ter plaatse verkrijgbaar,
geschiedt de levering door de fabriek
ongefrSnkeerd onder rembours of
na bestelling per postwissel.
5 KG 10 KG 50 KG
Beriels' Opfokvoeder C.O. f. 1.05 1.80 7.45
Berlelj' Kunjtkorrel B
(vastzittende kippen) f.0.90 1.50 5.75
Ratio Supersiondaord
Kunstkorrel
(losloopende kippen)f. 5.20
N RFPTFI V OUEFABRIEKEN A'^AM
v. DtK ILLJ AFD. KUNSTKORREl A URri
Hajasji heeft het niet aangedufrd, het
parlement eenvoudigweg opzij te schuiven
en verder zonder parlement te regeeren*
Het leger heeft meer dan eens het dreige
ment. geuit, het parlement naar huis te
zullen jagen, tenzij het zich onderwierp
aan den krachtigen wil van het leger.
Hajasji heeft voorloopig een middenweg
gekozen: het parlement ontbindende, heeft
hij tevens een beroep gedaan op het volk
om zich bij de komende verkiezingen in.
nationalen geest te bezinnen. Hij heeft op
dit proces invloed trachten uit te oefenen
door de bekendmaking, dat, tenzij de uit
slag voldeed, de regeering den Landdag
opnieuw zou ontbinden.
De uitslag van de verkiezingen geeft thans
een volstrekt onduidelijk beeld van de poli
tieke krachtverhoudingen in Japan.
Maar, het kiezerscorps is in ieder geval
sterker voor dc sociale hervormingen ge
bleken dan voorheen. En dat moet gaan ten
koste van de militaire uitgaven. Hoe men de
verschuiving dan ook neemt, dat is in ieder
geval een verheugend verschijnsel.
De regeering is overigens van plan te
zwichten voor de uitspraak van het kiezers
corps, noch de situatie op de spits te drij
ven. Zij is blijkbaar van plan voorloopig
een afwachtende houding aan te nemen.
DE MINISTER KOMT AAN BE
ZWAREN DER STEUNTREKKEN
DEN TEGEMOET.
Den minister van Sociale Zaken is van
verschillende zijden verzocht, in verband
met de prijsstijging van eenige levensbe
hoeften, den steun voor de werkloozen te
willen verhoogen. Van andere zijde weer
werd het verzoek gedaan, den brandstof-
fcnbijslag, die einde Maart, zooals gebrui
kelijk, afliep, met het oog op vorenbedoelde
prijssri'ring te continueeren.
De minister heeft deze verzoeken
afgewezen, o.a. op grond van de
overweging, dat het voordeel, dat
de ondersteunden van de door de
Regecring in distributie gebrachte le
vensmiddelen hebben, financieel van
zooveel beteekenis is, dat de bedoel
de prijsstijging daardoor ruim
schoots wordt opgevangen.
In hoeverre deze distributie van financi-
eele beteekenis is, moge blijken uit het feit,
dat het verschil tusschen kleinhandel- en
distributieprijs der levensmiddelen, toerei
kend voor een gezin van 5 personen ge
durende één weck totaal f 2.09%
bedraagt. Dit voordeel geldt voor gemeen
ten, waarin alle distributie-producten wor
den verstrekt.
Der Regeering is voorts gebleken, dat, nu
er door de opleving in vele bedrijven, meer
werkgelegenheid aanwezig is, er aanlei
ding is. om de 'bepaling inzake aftrek van
inkomsten, voor zoover deze van inwonen
de gezinsleden van ondersteunden afkom
stig zijn, ecnigermate te wijzigen.
Gebleken is n.1., dat er zich gevallen voor
doen, waarin het betrokken gezin van het
aanvaarden van werk door den aftrek van
2/3 der verdiensten geen voordeel, zelfs fi
nancieel nadeel ondervindt.
Om het werk te kunnen aanvaarden,
komt men n.1. voor meerdere uitgaven te
staan, omdat men zich b.v. werkkleeding.
zwaarder schoeisel of een rijwiel moet aan
schaffen. Ook heeft men meer slijtage en
is veelal zwaardere voeding met het. oog op
het verrichten van arzeid noodzakelijk.
Teneinde met het oog op de hui
dige meerdere werkgelegenheid het
aanvaarden van werk door de werk
looze gezinsleden van ondersteun
den zooveel mogelijk te bevorderen,
heeft de regeering besloten om aan
de hiervoor geschetste bezwaren
tegemoet te komen, door de bepa
ling inzake aftrek van gezinsinkom-
sten bij de berekening van den
steun als volgt te wijzigen.
In den vervolge zal bij de berekening van
den bedoelden aftrek worden vrijgelaten:
f2.van de verdiensten van iederen in*
wonenden minderjarige, en
f4.van de verdiensten van iederen
inwonenden meerderjarige.
Onze minister-president juicht
het onderzoek door Van Zeeland
toe.
De „Ag. Ec. et Fin." heeft aan dr. Colijn
gevraagd, welke zijn opvatting was over de
opdracht, door den heer Van Zeeland aan
vaard in verband met het opstellen van een
rapport, hetwelk moet dienen tot introduc
tie van internationale onderhandelingen
om de moeilijkheden te bestrijden, die mo
menteel aan den wereldhandel verbonden
zijn.
De minister-president verklaarde, dat hij
het initiatief van Frankrijk en Groot-Brit-
,aPni.® in dit. opzicht goedkeurde en dat
hij zijn Belgischen collega toewenschte er
in te zullen slagen, een zoo ruim mogelijke
basis te leggen in de richting van een groo
tere vrijheid op het gebied van den inter
nationalen handel. Dr. Colijn voegde hier
aan toe: „Indertijd heb ik mijn overtuiging
in dit opzicht reeds voldoende kenbaar ge
maakt, toen ik het voorzitterschap aanvaard
de van de handelsafdeeling van de confe
rentie van Genève ten doel hebbende een
gemeenschappelijk economische actie te be
reiken, alsook als president van dc economi
sche afdeeling van de conferentie te Lon
den in 1933. Nederland volgt niet evenveel
interesse als sympathie de handelingen van
den heer Van Zeeland. Wanneer het oogen
blik gekomen is, zal ons land zeker niet
weigeren zijn medewerking te verleenen
aan de vereenigde pogingen der volkeren
om tot een economische ontwapening te ko-
