Het „Lutine-goud" lokt....
Onwettige incasso*
practijken
Het Nederlandsche boks-
seizoen eindigt Maandag a.s.
De belangen van spoor- en
tramwegpersoneel
Bij den rijksten man
der aarde
Pachtwet aangenomen
Overeenstemming tusschen
Berlijn en het Vaticaan
Zaterdag 29 Mei 1937
Derde blad
BIJNA 140 JAAR 0 P ZOEK NAAR DE SCHATTEN VAN HET
GOUDSCHIP! EEN NIEUWE POGING IN VOORBEREIDING.
(Van een bijzonderen medewerker).
Talloos zijn de pogingen die erin
den loop der jaren reeds in het
werk werden gesteld om de schat
ten van de in 1799 nabij Terschel
ling gezonken Lulinete bergen
en niet minder talrijk waren de
mislukkingen.
Ook thans weer worden voorberei
dingen getroffen om een bergings
poging te ondernemen en het is in
dat verband interessant de „Luti
ne" -geschiedenis nog even in het
geheugen terug te roepen.
Lutinede naam is een begrip ge
worden, dat onmiddellijk onze gedachten in
de richting der Nederlandsche „goldrush"
leidt en dat terugvoert naar de gcschie-
nis van het legendarische goudschip dat
daar ergens in de Noordzee in de branding
nabij de beruchte zandbanken langs den
rug van Terschelling in 1799 tijdens een
hevigen Octoberstorm ten onder ging
Het was de Engelsche admiraal Hood die
in 1*93 een geheele Fransche vloot verover
de, waartoe o.m. één vaartuig behoorde met
32 kanonnen: de „Lutine
Door toevallige omstandigheden
werd dit oorlogsvaartuig zes jaar la
ter voor de eerste en de laatste
maal als handelsvaartuig gebruikt
en zij bergde een kostbare lading.
Immers in de crisisdagen van toen
had de Bank van Engeland beslo
ten om iy2 millioen pond Sterling in
den vorm van gouden en zilveren
staven naar Hamburg te doen over
brengen; de kostbare vracht werd
toevertrouwd aan de „Lutine", en
bereikte nooit zijn bestemming. Hoe
wel later door omstandigheden het
juiste bedrag van de „Lutine-schat"
niet kon worden vastgesteld, (een
brand in het Londensche beursge
bouw, waar ook de kantoren van
Lloyds waren gevestigd, vernietigde
alle* bescheiden), sprak men van ca.
f 14.000.000 of wel van f 20.000.000.
Van het laatste bedrag werd in een
Koninklijk Besluit van 1821 gespro
ken en daar men in den loop der ja
ren een bedrag van f 1.200.000 wist te
bergen, zou er dus thans- nog voor
ruim 18 millioen gulden op den zee
bodem rusten; zoo.de andere schat
ting juist is, dan FëWS'ren de golven
nog een som van ca. 12 millioen.
Op 9 October 1799 verliet de „Lutine" de
haven van Yarrhouth; gezagvoerder was ka
pitein Skinner en nog geen 24 uur latei-
was het schip bij Terschelling gezonken ten
gevolge van een hevigen storm. Slechts één
man ontkwam, den' scheepsklerk Shalreaq,
die enkele dagen later stierf. Voorts behoor
den tot de slachtoffers de Hertog van Cha-
tillon, Mr. Goldsmith Jr. en den zakenman
Wcinholt.
Ingevolge het oorlogsrecht van 1799 be
hoorde de schat vanaf het oogenblik dat hij
onder de golven verdween aan den Staat
der Nederlanden en reeds gelukte het, on
danks het feit dat het wrak spoedig onder
het zand werd bedolven, om in de jaren
1800 en 1801 voor meer dan een half milli
oen gulden aan land te brengen.
De opperst rand vond er van Terschelling
deed in 1S14 een bergingspoging, die echter
niets opleverde en .zeven, jaar later probeer
de hij het voor de tweede maal. ditmaal in
het bezit van een concessie, die hem bij
Koninklijk Besluit was. verleend. O.m. be
vatte deze concessie de clausule, dat „aan
de onderneming (van den strandvonder)
zal worden uitgekeerd, de helft van al het
geen uit het fregat „The Lutine" en des-
zelfs lading tengevolge de door hen aan te
wenden pogingen zal worden gevischt of
geborgen en dat de andere helft geheel zal
komen ten bate van het Rijk".. Ook dit
maal had de man echter weinig geluk en
bracht het niet verder dan tot enkele geld
stukken.
Intusschen waren er van Engelsche zijde
herhaaldelijk protesten binnengekomen te
gen het in bezit nomen van het gevondene
door den Nederlandschen Staat en dit leid
de tot een herziening van het besluit van
1821. Thans heette het. „gezien een nota
van den Brjtschen gezant bij ons hof. waar
bij verlof werd gevraagd vanwege het En
gelsche gouvernement om te mogen laten
visschen naar de kanonnen mitsgaders de
specie en staven, die zich aan boord van
genoemd fregat hebben bevonden; gezien
de andere nota's van de Groot-Brittannische
legatie" enz. enz,..,, „waarbij wij aan den
koning van Groot-Brittannië hebben aan
geboden om aan hoogstdenzelvicn af te
staan, al hetgeen bij ons besluit van dien
veertienden September 1821 voor de Neder
landen op den bedoelden bodem zou zijn
gevonden en zulks alleenlijk als een bewijs
onzer vriendschappelijke gevoelens"...
Tusschien 1S57 en '59 werd opnieuw een
poging ondernomen door den ingenieur
Taurel, die van bijzondere omstandigheden
gebruik maakte en meer dan een half mil
lioen, (46 gouden en 64 zilveren staven),
heeft kunnen bergen, waarop het werk ten
gevolge van hernieuwde verzanding moest
wcfrden gestaakt. Later bleken de vorde
ringen van dien aard. dat men iedere ver
dere poging moest opgeven: ook een in 1S86
met schelpenzuigers ondernomen poging
mislukte volkomen.
Ten slotte liggen de de bemoeiingen van
den heer Frans Beckers uit Gennep in 1933
nog versch in het geheugen. De heer
Beckers had n.1. een geheel nieuw systeem
gevonden om te trachten de „Lutine" de
baas te worden. Hij meende zijn doel te
kunnen bereiken met behulp van een
waterdichte en watervrije toren, die hij op
het wrak wilde neerlaten. De toren was van
onder kegelvormig.en aan de bovenzijde cy-
lindrisch; hij werd voorzien van een lift en
van een licht-installatie... Helaas, ook deze
en een later door hem herhaalde poging
mislukte. Tengevolge van de wind- en wa-
terstroomingen kapseisde de toren zelfs en
het energieke bergingswerk leverde niet de
minste resultaten op.
En thans is daar Ir. Wienen, die opnieuw
zijn krachten gaat beproeven op de over
blijfselen van het bijna 140 jaar geleden
gezonken schip..
Den harmonica-speler, die zijn
instrument niet betalen wilde,
een bij-de-hande vrouw en twee
psepdo-rechercheurs.
Twee Amsterdammers, een behanger en
een incasseerder, stonden gisteren voor de
Amsterdanische rechtbank terecht, omdat,
zij zich voor recherhcurs van politie had
den uitgegeven.
Het tweetal had van een handelaar op
dracht gekregen om een accordeon terug te
verkrijgen, dat pp afbetaling was gekocht.
De kooper bleef in gebreke, omdat hem z.i.
het vel over den neus werd gehaald. Van
vrienden had hij gehoord, dat het instru
ment niet nieuw was en bovendien be
stond er een verschil van meening over het
aantal betaalde kwitanties.
De opdracht was echter niet gemakkelijk
uit te voeren. De kooper was niet bereid
tot afgifte van het accordeon.
Op een Vrijdagmiddag werd er gebeld en
twee mannen meldden zich aan: „Van de
politie en we moeten u even spreken". Zij
toonden daarbij een insigne, dat veel leek
op de ambtspenning van. een rechercheur en
richtten zich als volgt tot den onthutsten
kooper: „U wordt verdacht van verduiste
ring en U moet direct hij den commmissa-
ris van bureau Warmoesstraat komen."
De muzikant, geïntimideerd door het door
tastend optreden der „rechercheurs", be
loofde binnen tien minuten te komen.
Dus fietste hij een kwartiertje later naar
het bureau. De beide politiemanen versche
nen even later echter weer in de woning,
waar de vrouw het kostbare instrument, van
haar man angstvallig bewaakte.
„Uw man is gearresteerd, wegens op
lichting en wij komen het accordeon in be
slag nemen".
„Geen sprake van, je blijft er af", zei de
vrouw, die niet bang was uitgevallen, „als
m'n man thuis is. kom je maar terug".
De „rechercheur" die het woord deed,
sprak vermanende woorden: „Vrouwtje,
wees' voorzichtig"," en „doe 'je plicht".
De vrouw poogde zich nog te verzetten,
GEZICHT OP DE PARIJSCBE WERELDTENTOONSTELLING.
maar het tweetal greep het Instrument en
verdween
Even later kwam de muzikant thuis, op
het bureau had hij gehoord, dat er geen
klacht tegen hem was ingediend en dat de
commissaris hem dan ook niet ontboden
had.
De politie, ditmaal de echte recherche,
werd in het geval gemoeid en de beide
pseudo-rechercheurs moesten zich gisteren
voor den rechter verantwoorden.
„We hebben ons" zoo verdedigden zij
zich „niet voor politie-rechercheurs uit
gegeven, wel hebben we een soort penning
laten zien, we zijn wel verplicht om deze
truc' uit te halen, want anders krijgen we
huurkoopartikelen nooit terug, deze muzi
kant heeft het accordeon al acht jaar gele
den gekocht en hij weigert zelfs een kwar
tje per week te betalen."
De off. van justitie requireerde de maxi
mumstraf legen deze overtreding, n.1. drie
maanden. Hierbij was rekening gehouden
met het feit, dat verdachten zich in het
geheele land aan dergelijke feiten hadden
schuldig gemaakt. Er zijn nog zestien pro
cessen verbaal tegen hen opgemaakt.
De rechtbank heeft nog geen beslissing
genomen.
Wegens doodslag veroordeeld
De rechtbank te Middelburg veroordeelde
gisteren den 36-jarigen landbouwer F. J. G.
tot vijf jaar gevangenisstraf met aftrek van
voorarrest, wegens doodslag op 4 Maart ge
pleegd op den landbouwersknecht v. d.
Wege.
De eisch luidde zes jaar gevangenisstraf.
Woonhuis te Delft
afgebrand
Op de korenmarkt te Delft heeft gisteren
ochtend een felle brand gewoed in het
woonhuis van den fotohandelaar A. van
Oosten. Het vuur dat in een alkoof op de
tweede verdieping, waar een gascomfoor
brandde, was ontstaan, greep snel om zich
heen. Toen de brandweer met een motor
spuit en een ladderwagen arriveerde woed
de het vuur over de geheele verdieping en
een tweetal slangen moest worden uitgelegd
Om tien uur werd een tweede motorspuit
ontboden en juist toen deze ter plaatse ver
scheen sloegen de vlammen uit de zolder
verdieping. De woning brandde geheel uit.
De schade wordt door verzekering gedekt.
De Belgen jrH laatste tegenstan
ders in den ring.
Onze Nederlandsche amateurboksers ko
men langzamerhand aan het einde van hel
seizoen en wat de hoofdstad betreft wordt
dat seizoen min of meer officieel gesloten
met een wedstrijd tegen de Belgen op 31
Mei a.s. Het is ongetwijfeld jammer dat de
bekende Haagsche middengewicht-karnpi-
oen Tin Dekkers niet van de partij kan zijn,
daar een lichte verwonding in Milaan opge-
loopen, hem het boksen voorloopig belet.
Teruggekeerd van het tournooi om het
Europeesche kampioenschap aldaar, zal
Dekkers die den tweeden prijs wist te beha
len, na door een onjuiste scheidsrechterlij
ke beslissing van den titel te zijn verstoken,
tijdens den Holland-België-wedstrijd worden
gehuldigd, waarbij zonder twijfel nog wel
een hartelijk woordje aan zijn teleurstelling
over de „ontnomen titel" gewijd zal wor
den. Voor het overige zullen verschillende
Amsterdamsche en Nederlandsche kampioe
nen dien avond den strijd tegen hun Belgi
sche makkers aanbinden, (o.a. verschijnt de
Groningsche kampioen Nolle in den ring),
en het zal velen benieuwen of de Belgen
ditmaal in staat zullen blijken hun Holland-
sche tegenstanders te weerstaan. In vorige
ontmoetingen wisten onze Nederlandsche
vuistvechters over het geheel genomen, in
de meerderheid te blijven.
Streven naar korteren arbeids
tijd.
Het congres der Ned. Ver. voor Spoor-
en Tramwegpersoneel werd Donderdag te
Utrecht voortgezet onder leiding van den
heer G. Joustra.
Men bracht tot uiting, dat het resultaat,
van den strijd voor een korteren arbeidstijd
gunstig geacht mag worden, al werd in
dezen reeds lanedurigen strijd nog geen
feitelijk besluit bereikt. Het spoorwegperso
neel werd door de rationalisatie in den
loop der laatste jaren verminderd van ruim
50.000 tot 33.000. zonder dat dit op de ca
paciteit der spoorwegen nadeeligen invloed
had.
De moderne vakbeweging strijdt voor
een verkorting van den arbeidstijd
met de grootste kracht, niet het
minst omdat zij daarin een zeer be
langrijk bestrijdingsmiddel der
werkloosheid ziet. De vakbeweging
zal tegenover de komende regeering
met kracht op de bres staan voor
verkorting van den arbeidstijd. Door
nadrukkelijk van discussie af te
zien, wenschte het congres bij de
aanvaarding der voorstellen zijn
eenheid ten dezen aanzien te demon
stree ren.
De heer H. J. van Braambeek gaf daarna
een uiteenzetting over de pensioenregeling
en den stand van het pensioenfonds, welks
positie hij als zeer ongunstig kenmerkte.
ZOMERyACHT OP HET MEER.
Een toonbeeld van spaarzaam
heid en eenvoud
De twee meest kenmerkende eigenschap
pen van den rijksten man dér 'aarde, den
Nizam van Ilyderabad, zijn voorzichtigheid
en spaarzaamheid, om niet te zeggëii: gie
righeid. En deze zijn dap ook wel' de re
den van-de nieuwsgierigheid, die naar aan
leiding van het zilveren jubileum van den
Nizam algemeen- aan den dag trad.
De grootste vermogens van Amerika bijeen
zijn slechts weinig in vergelijking met de
bezittingen van den Nizam. Zijn dagelijksch
inkomen bedraagt ongeveer 5000 dollar, zijn
juweelen hebben een getaxeerde waarde van
150 millioen dollar, zijn schat aan gouden
staven wordt op ongeveer 250 millioen dollar
geschat. Telt men daar nog bij op de waar
de van zijn verschillende andere bezittingen,
dan komt men tot een totaal vermogen van
honderd millioen dollar.
Sigaretten van nog geen cent!
En toch rookt de Nizam sigaretten, die
nog geen dollarcent kosten. Eens weigerde
hij, 5 cents voor een portie ijs te betalen!
Sinds jaren heeft hij een en dezelfde auto
in gebruik. Zijn kleeren worden door de
prinsen van het huis zeer te hunnen
ongenoege afgedragen.
In flagrantcn strijd met de voorstellingen,
die wij ons gewoon zijn van Indische nabobs
te maken, heeft de Nizam van Hvderabad
niets voor de vroolijkc kanten van het le
ven over. Doch hij is een uitstekend echtge
noot en vaden Bij gelegenheid van zijn zil
veren jubileum trad zijn zuinigheid al bij
zonder scherp aan den dag. Natuurlijk liet
hij niets na van wat nu eenmaal bij derge
lijke gelegenheden noodzakelijk is. Maar
voor het overige zag hij van alles, wat
maar eenigszins achterwege kon blijven, af.
Zelfs de olifantenprocessie, anders bij der
gelijke gelegenhdeon gebruikelijk, kwam te
vervallen. In plaats van vele olifanten kreeg
men slechts een enkele te zien.
Wel geld voor de armen.
Aan den anderen kant beeft hij ruim
schoots gezorgd voor het welzijn der nrmen.
De Nizam is een waar vader voor zijn land.
In het afgeloopen jaar bijvoorbeeld kocht
hij oen heele partij van de modernste radio
toestellen en liet in ieder dorp een apparaat
aanbrengen. Door de radio begon de Nizam
zijn opvoedingscampagne onder de bevol
king. Sir Akbar Hvdari, minister van finan
ciën van Hvderabad, zegt van zijn koninklij
ken gebieder: „Hij leeft in haast Spartann-
schen eenvoud." Geld beteekent niets voor
hem, ofschoon hij er zeer goed mee weet
om te gaan.
De Nizam regelt zijn geldzaken
geheel alleen. Zijn schatkamers,
waarvan slechts één sleutel bestaat,
en die draagt de vorst aan een
ketting om «zijn hals hebben
slechts één toegang: een geheime
deur in het slaapvertrek van den
Nizam.
Afgezien van zijn juweelen en geldon be
zit de Nizam van Hvderabad 50 marmeren
paleizen, 600 automobielen, een spoortrein,
die steeds onder stoom staat om hem te
allen tijde naar de uiterste grenzen van zijn
land te kunnen brencen, landerijen, bazars,
huizen. Als deze bezittingen zijn attributen
van zijn koningswaardigheid, dus geens
zins persoonlijke luxe en hij maakt er bo
vendien slechts uiterst spaarzaam gebruik
van. Zoo bekwaam en handig heeft de Ni
zam zijn financiën altiid beheerd en z ijn bui
tenlandsclie en huwelijkspolitiek gevoerd
al zijn zoons en dochters zijn met invloed
rijke hondgenooten getrouwd dat hij in
de aangelegenheden van het Oosten tot een
sleutelfiguur is geworden,
Eerste Kamer
Lintbebouwing langs
gen onder de wet.
Rijkswe-
De Eerste Kamer heeft gisteren voor de
laatste maal in haar huidige samenstelling
vergaderd en de nieuwe pachtwet aange-
nomen.
Het ontwerp werd verdedigd door den
minister van justitie, van Schaik, die ver
klaarde, in tegenstelling tot de opmerkin
gen van degenen, die critiek op het ont».
werp hadden geoefend, dat er wel degelijk,
behoefte bestohd aan een nieuwe regeling'
van de pacht,. Het ontwerp bevat niet het
continuatie-recht, doch berust wel op het
beginsel van continue-pacht. De continua
tie achtte de minister beter dan het door.
sommige leden aanbevolen Engelsche schade
vergoedingssysteem. De pachtverhoudingen
in ons land zijn niet altijd zoo idyllisch als
sommigen het hebben voorgesteld, en waar
de pachtverhoudingen wel goed zijn zullen
zij door deze wet niet slechter worden.
Het recht van de paebtkamer om pachtcon-
tracten te toetsen tast de contractvrijheid
niet aan. De minister geloofde niet in een
grooter administratieve rompslomp, als ge
volg van het ontwerp, dat naar zijn mee
ning om de merites ervan zelf moest wor
den aangenomen.
De Kamer keurde het wetsontwerp goed
met 28 tegen 14 stemmen. Ertegen stem
den de liberalen, de Chr. Hist, met uitzon
dering van de hceren Pollema en Ter Haar,
Van de Ant. Rev. stemden er tegen de hee»
ren van Asch van Wijk, Briett en van Cit-
ters en van de R.K. de heeren van Sasse
van IJssclt en Blomjous.
Het wetsontwerp tot het tegengaan van
lintbebouwing langs rijkswegen werd na
bestrijding door den heer Michels van Kes-
senich en verdediging door den minister
van Waterstaat, den heer van Lidth de Jeu-
de, aangenomen met 29 tegen 12 stemmen.
Nadat nog een tweetal wetsontwerpen
zonder discussie'en z.h.st. waren goedge
keurd, ging de Kamer definitief uiteen.
Volgens een bericht van de „Matin" uit
Vaticaanstad meent men bij den Heiligen
stoel te weten, dat het tot stand komen van
een principiecle overeenstemming tusschen
Duitschland en het Vaticaan van oogenblik
tot oogenblik verwacht kan worden.
Het blad voegt hieraan toe, dat de beide
regeeringen zich tot een verzoening bereid
zouden hebben verklaard en zouden hebben
gesproken over een reeks concesssies, die de
goede betrekkingen zouden moeten herstel
len. Men zou hebben vastgesteld, dat van
tijd tot tijd nota's zullen worden gewisseld,
waarin oenerzijds melding wordt gemaakt
van gevallen, waarbij volgens het Vaticaan
de houding der Duitsche regeering niet in
overeenstemming met het concordaat is, en
anderzijds van de gevallen, waarin naar de
meening der Duitsche regeering de bladen
der Roomseh-Katholieke kerk in conflict
met de nat ionaal-socialistische dogmata ko
men.
POOLSCHE MISDADIGERS ONTSNAPT.
Tunnel onder de gevangenis
muur gegraven.
Veertien zware misdadigers en moorde
naars zijn gisternacht uit de gevangenis te
Dubno in Polen ontsnapt, nadat zij in het
geheim een tunnel onder de gevangenis
muur hadden gegraven. De vervolging stuit
op grooto moeilijkheden, daar Dubno in een
uitgestrekt boschgebied is gelegen.
