Het Volksfront in gevaar
Vrees voor een
Russische Napoleon
Bilbao zal niet worden
prijsgegeven
Duisternis om
DEVRIES
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
Tandh. Inrichting
de Kabinetsformatie
moderne bril
W. C. v. Geelen
1IJKEN is KOOPEN li CLOECK
Geen onbeperkt vertrouwen
in Blum
Amerikaansche hulp voor
Blum?
FILMS
Laat Uw huis,
Centrale Verwarmings-
Instal Iatie
J TECHN. BUREAU
ALS VAN OUDS v.h. K. LEIJEN
rv€%Hi
ZATERDAG 19 JUNI 1937. 80e Jaargang. No. 10292.
Uitgave der N.V. v.h. Tropmon Co. Schogen.
Gevlucht kapitaal
moet terug
De financieele commissie van den
Franschen Senaat heeft gistermid
dag van drie uur tot twintig minu
ten over vier vergaderd. Op voor
stel van Abel Gardey, rapporteur
van de commissie, heeft zij een nieu
wen tekst aangenomen, bestaande
uit een lang artikel, waarin wordt
aangegeven onder welke omstandig
heden de regeering zou kunnen strij
den tegen speculatie en fraude.
Na den Minister te hebben ge
hoord, werd besloten hem te vragen
voor alles een tekst van een wets
ontwerp tegen speculaties en fraude
in te dienen. In een telefoongesprek
heeft Gardey den minister nog ver
klaard, dat deze tekst, de „tekst der
volmacht" zou kunnen zijn, even
wel onder voorwaarde, dat de regee
ring hierin de maatregelen uiteen
zou zetten, welke zij wilde nemen.
De minister verklaart, dat dit in
de huidige omstandigheden niet mot
gelijk is. Er is niet alleen sprake
van speculatie en belastingontdui
king, doch van een kapitaalvlucht
van naar schatting vijftig tot zestig
milliard franc, sedert een tijd van
twee jaar. Dit kapitaal moet zoo
spoedig mogelijk worden terugge
bracht.
Tenslotte vestigt cta minister de aandacht
van de commissie op de ernstige moeilijk
heden, welke het gevolg zouden zijn van
het te lang in onzekerheid laten van de
geldmarkt en van de geheele openbare mee
ning.
Na de vergadering van de financieele com
missie van den senaat heeft de voorzitter
Abel Gardey, zich naar den minister-pre
sident begeven, om hem het ontwerp, dat
gistermiddag door de commissie is opge
steld, te overhandigen.
Het bleek echter, dat het standpunt van de
regeering te ver verwijderd was van dat
van de Senaatsleden, dan dat een dergelijk
compromis te bereiken zou zijn.
De beide aprtijen blijven op hun stuk
staan en Gardey heeft hedennacht zijn
rapport, dat hij hedenmiddag om drie uur
in den Senaat zal voorlezen, opgesteld op
de grondslagen welke de financieele com
missie hem gisteren heeft aangegeven.
Auriol heeft medegedeeld, dat hij Gardey
zal antwoorden namens de regeering, doch
het is wel zeker dat de voorzitter van de
financieele commissie Caillaux en Blum
eveneens het woord zullen voeren.
Volgens geruchten die gisteren de ronde
deden, zal een senator van de regeerings-
partijen het wetsontwerp, zooals de Kamer
dat Woensdag heeft aangenomen, als
amendement overnemen en voorstellen.
Meerderheid voor het douane-
ontwerp.
In de wandelgangen van de Kamer werden
gisteren de berichten uit de financieele
commissie -van den Senaat besproken. De
aanhangers van de regeering hoopten dat
de Senaat zijn onverzoenlijke [houding
niet zal handhaven en dat het zou gelukken
tot een compromis te komen. In de kringen
van de oppositie stond men echter zeer
sceptisch tegenover een dergelijke mogelijk
heid. Het feit dat Gardey zoozeer op zijn
stuk is blijven staan achtte men niet hoop
gevend voor een verzoening.
De afgevaardigde Daniël, van de groep
van Flandin, die bij het wetsontwerp, dat
tot doel heeft de regeering de bevoegdheid
toe te kennen bij decreet de douanetarie
ven te wijzigen om de maatregelen tegen
de dumning krachtiger te maken een
amendement aangenomen heeft gekregen,
dat overeenstemt met de uitzonderingen die
Gardey voor de financieele volmadhten van
de regeoring heeft vastgesteld, heeft giste
ren verklaard, dat de Senaat vermoedelijk
het ontwerp van Gardey aan zal nemen.
Hii wees daarbij op de groote meerderheid
die zijn amendement heeft behaald, dat
met 358 tegen 214 stemmen is aangenomen.
Voor het eerst sedert een jaar bevatte deze
meerderheid geen socialisten en communis
ten; zij was samengesteld door socialis
tisch radicalen en de andere groepen van
het centrum en rechts.
Uit alles blijkt, dat de dag van vandaag
de laatste van de Volksfront-regeering kan
zijn.
Er is een sterke strooming in den Senaat
om thans niet toe te geven.
Hoet het oo.k zij, het wantrouwen in ra
dicale kringen groeit sterk en het ziet er
naar uit, dat de steeds duidelijker naar vo
ren komende onbekwaamheid van de re
geering Blum ten slotte de radicaal-socia
listen ip de armen van rechts zal drijven.
Ook het laatste lid uit de ega
lisatiecommissie?
Gisteren deed op de beurs tc Parijs het
gerucht, dat ook in de wandelgangen van
Kamer en Senaat bekend was, de ronde,
dat Jacques Rueff, voorzitter van de com
missie van beheer van het egalisatiefonds
zich evenals Bist en Buadoin uit "deze com
missie terug zal trekken. Dat zou beteekenen
dat deze geheele commissie aftreedt. La Li-
berté publiceerde dit bericht eveneens in
zijn editie van gisteren.' Van Auriol was
geen enkele uitlating over het bericht te
verkrijgen.
DE STRIJD TEGEN DE INTERNATIONALE
SPECULATIE.
De Vereenigde Staten zullen Blum
helpen om de Fransche kapitalen
weer naar Frankrijk te doen terug-
keeren, aldus schrijft het Wall-
street Journal in een uit Washington
gedateerd artikel. Volgens dit blad
zijn functionnarissen van de schat
kist bereid: 1. het Congres aanbeve
lingen te doen toekomen tot het in
stellen van een belangrijke verhoo
ging der heffingen op dividenden en
renten van effecten in handen van
buitenlanders; 2. Frankrijk te helpen
de Fransche kapitalen op te sporen
en de eigenaars te identificeeren, ten
einde Frankrijk in staat te stellen
hen desgewenscht te belasten.
Toechatsjefski was te populair.
De Japansche minister van bui-
tenlandsche zaken, Hirota, die vroe
ger ambassadeur te Moskou is ge
weest, heeft in een commentaar op
den toestand in de Sovjet Unie als
zijn meening te kennen gegeven, dat
Stalin waarschijnlijk Maarschalk
Toechatsjefski en zijn medewerkers
om het leven heeft laten brengen,
omdat hij wilde voorkomen, dat de
militaire leiders op politiek terrein
te veel invloed zouden krijgen.
De toenemende populariteit van
Toechatsjefski vormde een bedrei
ging voor de positie van Stalin, die
vreesde voor een herhaling van de
mislukking van de Fransche revolu
tie in de Sovjet Unie door de ver
schijning van een anderen Napo
leon.
Hirota verklaarde voorts van oor
deel te zijn, dat de jonge commu
nisten in de Sovjet Unie de over
hand krijgen over de ouderen.
In de gisteren te Moskou aangekomen edi
tie van liet te Minsk verschijnende dagblad
„De Arbeider" van 16 Juni worden ernstige
beschuldigingen ge.uit aan het adres van
1170 leden der communistische partij, die
als „volksvijanden" of minstens als .„vijan
dige elementen" worden gebrandmerkt, zegt
Un. Press.
De aanklacht van „volksvijand", welke
gelijk staat met een onmiddellijke arresta
tie, is, naar het blad meldt, tegen 141 per
sonen ingediend, terwijl 098 personen als
„vijandige elementenuit de partij zijn uit
gesloten. Voorts zijn 31 „agitators" wegens
Trotzkiistische propaganda uit de partij ge-
sto.oten.
Ónder de vermoedelijk reeds gearresteerde
„volksvijanden" bevinden zich 50 leden van
plaatselijke partij-commissies, 74 secretaris
sen en 17 staatsbeambten.
De „vijandige elementen" zijn „schuldig"
aan nalatigheid ten aanzien van de voorbe
reiding van den oogst en van de opvoering
van de industricele productie. Onder hen
bevinden zich 367 arbeiders op staatsboer
derijen en arbeiders op tractoren fabrieken
en 150 vooraanstaande functionarissen der
sovjet-industrie, Zij allen zijn uit de partij
uitgestooten.
Naast deze nieuwe „onthullingen" bevat
het blad uit Minsk weder nieuwe berichten
betreffende de „ontdekking van vele sabo
teurs in verscheidene commissariaten en in
de bureaux, welke belast zijn met de leger-
leveranties", met name in Wit-Rusland, dat
in het centrum van de nieuwe „zuiverings
actie" staat.
Bovendien wdrdt een rechtstreeksche aan
val gericht tegen den leider vaji de persaf-
dccling bij de centrale commissie der com
munistische partij, Minkin. „De Arbeider"
beweert namelijk, dat Minkin ontmaskerd
is als „Trotzkiist".
Café „Centrum" - Markt. SCHAGEN.
Spreekuur van den tandarts:
eiken Donderdag van 9'|2--1 uur
Geheete Gebitten
Inlichtingen kosteloos.
Alle toegangswegen ondermijnd
met springstof
PUINHOOPEN TOT MITRAILLEURS-
NESTEN OMGEBOUWD.
Uit mededeelingen van uit Bilbao
ontsnapte burgers en uit de aanwe
zigheid van Baskische versterkingen
dicht bij de hoofdstad, welke uit de
stellingen der rechtschen te zien zijn,
zou bevestigd worden, dat de roode
militie zich er op voorbereidt, de ver
dediging tot in de stad zelf voort te
zetten.
Alle bruggen te Bilbao zouden
voorzien zijn van ladingen spring
stof, welke bij de nadering van den
vijand tot ontploffing zouden worden
gebracht.
Er zijn in de verschillende straten
barricades opgericht, met name in de
Gran Via.
Radio Nacional heeft medegedeeld, dat.
de rechtsche troepen de rivier Nervion ten
Zuiden van Bilbao zijn overgetrokken en
belangrijke stellingen bezet hebben, waar
door zij de stad in het Zuiden hebben om
singeld.
Ten Oosten van Bilbao hebben de recht
schen hun stellingen uitgebreid tot de
hoogten van Archando en gisterenmorgen
hebben zij het radiostation van Bilbao be
stormd. Een tegenaanval der Basken werd
afgeslagen. De versterkingen waren door
de regeeringstroepen ondermijnd. Na de be
storming werden de mijnen tot ontploffing
gebracht.
Daardoor hadden de rechtschen betrek
kelijk hooge verliezen, in het geheel onge
veer 100 man. Zij wisten de stelling echter
te behouden. Waarschijnlijk is de Westelij
ke helling van den berg tot aan den rand
van de stad op verscheidene plaatsen on
dermijnd. De troepen hebben dus de zwaar
ste stukken terrein nog voor zich. Daar ook
volgens verklaringen van overloopers de
huizen van den geheelen stadsrand tot
machinegewcern'esten zijn ingericht.
Van Archanda kan men in dc straten
van Bilbao barricades zien. Van het vero
verde Casino hebben rechtsche tanks dc
vijandelijke stellingen van Bagona een
voorstadswij'k ten oosten van Bilbao. be
schoten.
Do insluiting van Bilbao na de
gevechten van de laatste dagen,
waardoor de geheele rechteroever
van de Nervion-rivior tot en met
1 Las Arenas in handen van de na
tionalisten is gevallen, is in het
Noorden en Oosten geheel voltooid
meldt Un. Press. Thans sluit de
ring zich ook aan de Zuidzijde.
De marsch der witten vindt hier
met de grootst mogelijke snelheid
plaats, daar men de Basken verhin
deren wil, de ten Zuiden van Bilbao
liggende staalfabrieken in de lucht
tc doen vliegen, zooals zij ook met
do dynamietfabriek van Galdacano
hebben geprobeerd.
De troepen der eerste brigade van Navar-
ra, die in het Zuiden van steun ontbloot zijn
hebben gistermorgen een aanval onderno
men. Deze operatie, die het gewone ver
loop heeft, duurt nog voort. Indien zij
slaagt zou de schroef rond Bilbao nog nau
wer aangedraaid worden en alleen de weg
naar Santander open blijven.
De zesde brigade van Navarra heeft dc
hoogten van San Bernabe, de laatste, die
door de Basken bezet werden voor Bilbao,
aangevallen. Deze hoogten liggen tusschen
den berg Archanda en het dorp Luchana
aan den Rio Nervion. Voorafgegaan door
gemotoriseerde troepen vertrokken de troe
pen uit Archanda langs den weg van den
bergtop naar San Bernabe. Zij ontmoetten
een weinig krachtigen weerstand. Na kor
ten strijd waren de rechtschen meester van
de stelling.
De rechtschen hebben na vrij hevige ge
vechten dc voorstad San Esteban genomen,
ten noorden van Dos Caminos. Vier tanks
der regcering hebben zwaren tegenstand
geboden aan de infanterie van Navarra,
maar ten slotte dwong de artillerie hen in
Begona terug te trekken.
Gisteren constateerde men voor de eerste
maal de afwezigheid van artillerie bij de
Basken.
De Baskische troepen zouden Orduna heb
ben prijsgegeven. Rechtsche patrouilles zijn
de plaats binnengedrongen.
Mr. PATIJN OP BUITENLANDSCHE
ZAKEN?
ZAL Dr. COLIJN DE OPDRACHT
NEERLEGGEN?
De „Haagsche Courant" meldt, dat dr. Co-
lijn voor de portefeuille van Waterstaat het
oog zou hebben op ir. J. Blackstone, oud
directeur van burgerlijke openbare werken
in Nederlandsch-Indic. Genoemd blad schrijft
voorts, dat, mochten ir. Blackstone en mr.
Patijn, met wien, naar uit nevenstaand De-
richt blijkt, dr. Colijn ook heeft onderhan
deld, bedanken voor dr. Colijn's aanbod om
hen in een door hem te vormen, kabinet zit
ting te doen nemen, deze vermoedelijk aan
de Koningin ontheffing van zijn opdracht zal
vragen. N
Het Vsbl. heeft ir. Blackstone verzocht,
te willen meedeelen. of hij een onderhoud
met dr. Colijn heeft gehad, dan wel zal heb
ben. Ir. Blackstone gevoelde zich echter niet
gerechtigd, deze vraag te beantwoorden.
In den loop van het gesprek, dat genoemd
blad met hem mocht voeren, merkte hij op:
Ik denk, dat U wel met mij eens zult
zijn, dat de tegenwoordige periode van de ka
binetsvorming van geringe beteekenis is.
Toen wij verklaarden, dat ons de gegevens
ontbraken om dit te beoordcelen, voegde ir.
Blackstone aan zijn woorden nog toe:
Morgen zult u dit wel bemerken.
Hieruit valt bezwaarlijk iets an
ders af te leiden, zegt het blad, dan
dat dr. Colijn behalve met mr. Patijn
ook met ir. Blackstone besprekingen
heeft gevoerd, maar dat het resultaat
van zijn onderhandelingen met beide
heeren of met één hunner van dien
aard is, dat hij aan de Koningin ont
heffing van zijn opdracht zal verzoe
ken.
Het AR orgaan „Dc Standaard" publiceerde
in zijn nummer van 17 dezer het ontwerp-
program van het nieuwe kabinet, zooals dr.
Colijn zich dit zou hebben gedacht.
Het blad schrijft:
„Bij de verschijnselen van verwar
ring ook in ons volksleven nog merk
baar, wenschte dr. Colijn het beleid
van het door hem te vormen Kabinet
in de eerste plaats gericht te zien op
beveiliging van positief Christelijke
grondslagen, met dien verstande, dat
dit beleid rust op de Staatkundige
toepassing van de groote grondwaar
heden van het Christendom.
Wij meenen alweer piet ver mis te tas
ten als eenige daarbij nader geformuleerde
punten betrekking hadden op de krachtige
handhaving van het gezag, de eerbiediging
van de vrijheid in Godsdienst en geweten,
de bewaring van den rechtmatigen volks
invloed op het landsbestuur en zorg voor
de gezonde ontplooiing van liet huwelijks-
en gezinsleven, de handhaving van de pu
blieke eerbaarheid, de onthouding van Over
heidswege van alles wat tot ontheiliging
van den wekelijkschen rustdag aanleiding
geeft en handhaving dezer beginselen ook
in sociaal-oeconomisch leven.
Op dezen grondslag is de medewerking
van de Vrijzinnig-Democraten en Liberalen
wil men: van de thans zittende ministers
Oud en van Lidth de Jeude, niet gekregen".
De N.R.Crt. geeft op deze onverwachte pu
blicatie het volgende commentaar:
Thans wordt erkend, dat dr. Colijn in de
Staten-Generaal hen, die „krachtens tradi
tie" aan de openbaring van dc levenswaar
den van het Christendom vasthouden, niet
had uitgesloten en dat „een zuiver coalitie
kabinet van hem niet te verwachten viel",
maar toch „streefde" de formateur vol
gens De Standaard blijkens het afgedrukto
program van hem „op dc basis in de Tweede
en Eerste Kamer aangegeven'naar een op
lossing.
Dat program heeft dat streven dan wel
goed weten te verbergen! aldus de N.R.Crt.
De actie tegen de
Evangelische kerk
Opnieuw predikanten gearresteerd.
Volgens in "Berlijn ontvangen .berichten
schijnt de Gestapo thans haar optreden te
gen de evangelische kerk tot de provincie
te hebben uitgebreid.
Overal in Duitschland worden de in op
positie zijnde predikanten verhoord, terwijl
nog weer twee predikanten zouden zijn ge
arresteerd, n.1. ds. Middendorf uit Oldcn-
burg en ds. Heim uit Schneidemuehl. Sinds
het aan de macht komen van dc nationaal-
socialistcn zijn ongeveer 500 predikanten en
kerkelijke functionnarissen in de gevange
nis en het concentratiekamp gezet en weer
vrijgelaten.
Een nauwkeurig overzicht leidt tot "de
conclusie, dat op zijn minst vier en twintig
predikanten niet langer vrij zijn in hun
bewegingen.
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Verwachting: meest matige wes
telijke tot zuidwestelijke of
zuidelijke wind, half tot zw.
bewolkt of betrokken, nog
kans op lichte regenbuien,
iets wanner.
Verdere vooruitzichtent afne
mend buiig, iets warmer.
Barometerstand hedenmorgen 8 onr 76.8
Intern, marine-zeilwedstrijden
te Kiel
Luit. Poortman wint de eerste race
De bekende „Kieler Woche" ls, zooals ge
woonlijk voorafgegaan door de internatio
nale marine zeilwedstrijden. Booten, van ze
ven landen verschenen aan den start, ot»
den strijd met elkaar aan te binden om der
Hindenburg-herinneringsbeker.
Dc eerste race werd door den Ne-
derlandschen deelnemer, luit. B.
Poortonan, gewonnen. Met een
voorsprong van 1 min. 29 sec. kwam
onze landgenoot binnen voor den
Italiaan Salata, wiens land houder
van den beker is.
De uitslag luidde:
1. Nederland (luit. B. Poortman tijd 2 uur
3 min. 24 sec.; 2. Italië Salata) tijd 2
uur 4 min. 53 sec.; 3 Frankrijk (luit M.
Noel) tijd 2 uur 5 min. 10 sec.: 4 Enge
land (luit. A. J Stewart) tijd 2 uur 6 min.
50 sec.; 5 Duitschland (kap. Merten) tijd 2
uur 10 min. 55 sec.; 6 Zweden (luit. B. A.
L. Rudling) tijd 2 uur 13 min. 2 sec.; 7 De
nemarken (kap. E. M. Dahl) tijd 2 uur 17
min. 30 sec.
Ontwikkelen en Afdrukken
met de beste resultaten. Vakkundig, vlug en
goedkoop. Alle fotoartikelen en toestelltn
Opleiding en advies geheel GRATIS.
FOTOGR. KWSTATELIER
ARPAD MOLDOVAN
NIEUWE N I E D O R P
tijdens Uw vacantie
voorzien van een
Vraagt offerte
ROTTERDAM
Tel. 2197-3897
Leverancier van Rijksgebouwendienst en
Marine
Ja, en toch gaat U voor een fraaie
Panto-model, met hoog aangezette armen,
zoowel als voor een eenvoudige bril natuur
lijk naar een gediplomeerd opticien, want
alleen deze kan U de volle garantie geven,
dat de door hem afgeleverde bril aan de
hoogste cischcn voldoet. Voor een bril gaat
U dus naar den specialist
Gediplomeerd Opticien,
LAGEZIJDE B 40 - TELEF. 26 - SCHAGEN.
Op alle reparaties kan worden gewacht.
Leverancier „Ziekenzorg", Anna Paulowna
en A.A.Z.Ak., Alkmaar.
ZONNEBRILLEN 20 ct., 25 ct., 35 ct., 45 ct„
75 ct., f 1.00, f 1.10, f 1.75.
Standplaats tegenover N.H. Koffiehuis