Het begint te dagen in Duitschland De belijdeniskerk levert strijd tegen de kleine Hitier Oud president van Frankrijk overleden Onderhandeling wordt als verraad beschouwd Speciale regels voor wedstrijd Braddock Louis Door vrouwen verraden Massavergiftiging in Indië Tien inbrekers te Haarlem ingerekend Zaterdag 19 Juni 1937 Derde blad Bijgaand zeer interressant schrij ven ontvingen wij van particuliere zijde uit Berlijn, Het geeft de visie weer van een voorman der belijde- nisbeweging, op den strijd tus- schen het protestantisme en den Staat. Wij bidden 's Zondags ter kerke voor de broeders, die om des geloofs willen in het gevang zijn, of die, voorganger zijnde, wer den geschorst. Verschillende predikanten der Belijdende Kerk noemen weck aan week in de godsdienstoefening de namen van deze broeders. Het is een lange rij. En het valt op, dat zij gedurende de laatste we ken nog langer werd. Zondag j.1. werd in onze kerken voorts een verklaring van het bestuur der Belij dende Kerk afgelezen, waarin werd vastge steld, dat de houding van de overheid ten opzichte van de Belijdende Kerk den laat- sten tijd „onvriendschappelijker" geworden is. De verstandhouding tusschen overheid en de z.g. „landelijke" en provinciale kcrkcomi- té's laat thans zooveel te wenschcn over, dan men van een „Dauerkrise" kan spreken. Er heerscht, laten wij het eerlijk erkennen, een chaotischen toestand op kerkelijk ge bied. En van de aangekondigde kerkelijke verkiezingen hoort men nog niets! Het Rijkscomité is er niet meer. Dit gaf destijds de centrale leiding. De „landelijke" en de provinciale kerkcomité's zijn er nog wel. Die werken echter op zich zelf en hou den weinig voeling met elkaar. Het Rijkscomité, dat geleid werd door de sterke persoonlijkheid van Ds. Zöllncr, nam zijn ontslag, omdat het door het Ministerie van Kerkelijke zaken niet voldoende werd gesteund. Wij belijdende Protestanten zijn het er thans allen over eens, dat 't van Ds. Niemöller en andere op den voorgrond tredende confessioneele Protestanten een groote vergissing is geweest. Had Ds. Niemöller zich achter Ds. Zöllner geplaatst, dan zou het waarschijnlijk nooit tot een crisis zijn gekomenl Niemöller, over zijn zenuwen heen, was eens een uitstekend duikbootcommandant Later was hij een geliefd predikant en een voortreffelijk kanselredenaar. Ongetwijfeld is hij een moedige Christen. Hij heeft ook iets van een profeet. Hij verdedigt de be lijdenis energiek. Maar hij is geen tacticus en geen strateeg. Dit wreekt zich thans! Helaas! De „landelijke" en provinciale kerk comité's ontdekken thans, de een na den ander, dat ook zij niet langer door de Duitsche overheid, althans door het Mi nisterie van Kerkelijke Zaken, in voldoende mate gesteund*, worden. Zoo zullen zij wel langzamerhand het voorbeeld van het Rijkskerkcomité volgen. Het kerkcomitc van Saksen is reeds afgetreden Het is mij bekend, dat andere comité's dezer dagen zullen vergaderen, teneinde de vraag te beantwoorden, of hun bestaan langer zin heeft. De schoolkwestie. Door de schoolkwestie neemt de spanning tusschen de Belijdende Kerk en den Staat nog toe. De propaganda voor de Duitsche gemeenschapsschool wordt in verschillende deelen van Duitschland buitengewoon krachtig gevoerd. Tegenpropaganda van de zijde der Belijdende Kerk is vaak niet mo gelijk. Hierdoor ontstaat verbittering. De ouderwetschc simultaanscholen. die men in verschillende deelen van Duitsch land kende, waren Christelijke scholen, al waren het dan ook in hoofdzaak Libera len, die voor deze simultaanscholen front maakten. In Pruisen had men hoofdzakelijk Protestantsche of Katholieke confessioneele scholen. Let wel: dit waren dus gemeente lijke scholen. De overheidsschool in Prui sen was dus confessioneel, hetzij Protes- tantsch of Katholiek. De revolutie van 1918 drong Duitschland de openbaarlijke wereldlijke school op. Dit was een godsdienstlooze school, bestemd voor kinderen van ouders, die niet tot eenig kerkgenootschap behoorden. Dit wa ren, practisch gesproken, dus scholen voor de sociaal-democratische en communistische jeugd. Voorts werden deze scholen gepropa geerd door de vrijdenkers-organisaties van allerlei kleur en zelfs lacht niet! door de vrijdenkende lijkverhrandcrsbon- den! Maar een succes is de Duitsche gods dienstlooze openbare school nooit geweest! Toen Adolf Hitier aan het bewond kwam. heeft hij met één pennestreek aan deze wereldlijke school, dus een openbare school in Nederlandschen geest, een eind ge maakt. In kerkelijke kringen werd deze maatregel zeer toegejuicht Immers, men meende, dat Hitier hiermee tot tuting wilde brengen, dat bet Derde Rijk inder daad po.sitief-Ohristelijk wilde zijn. Hoe ging het nu verder in 1933? De overgroote meerderheid der kinderen uit niet-Christelijke gezinnen werd eenvou dig naar de Protestantsche confessioneele school gestuurd! Dit is wellicht een vergis sing geweest Sedert dien eischten enkele niet-Christelijke nntionaal-socialistcn al thans „schoolfeest voor de niet-Christe lijke jeugd". Men moet iemands overtuiging nu eenmaal nooit geweld aandoen. Op de nieuwe Duitsche ..gemeenschaps school" zullen nu zoowel Protpsfanfsche en Katholieke als niet-Christelijke kmderen worden toegelaten. De leervakken zijn vooi alle leerlingen bestemd. Het godsdienston derwijs wordt echter gesplitst. Dit krijgen dus de Protestantsche en Katholieke kin deren afzonderlijk ,en wel door leeraars, die in overleg met de kerken zullen wor den benoemd. De niet-Christeliike kinderen krijgen geen godsdienstonderwijs! De Belijdende Kerk zou tegendeze nieuwe school geen bezwaar hebben, ware het niet, dat zij er aan twijfelt, of in deze „gemeen- schapst-hool' op den duur een Christelijke geest zal heerschen. De Nat ionaal-Socialis tische Onderwijzersbond spoort zijn leden n. 1. aan, het onderwijs in alle daarvoor in aanmerking komende leervakken in het teeken van ras, bloed en bodem te doen staan. Zoo kan 'er een zekere spanning tusschen den onderwijzer in de ge schiedenis b.v. en den leeraar in het gods dienstonderwijs ontstaan. Die spanning behoeft niet te ontstaan. Im mers, tot nog toe is, God zij dank, dc over groote meerderheid der Duitsche onderwij zers Christelijk, hetzij Protestant of Katho liek. Zal dit echter zoo blijven? Niemand kan deze vraag beantwoorden. En dc Belij dende Kerk meent nu, dat zij de panden, waarover zij beschikt, niet zonder meer uit handen mag geven, in Casu, dat de con fessioneele school moet blijven bestaan. De vrees der Protestanten. Wij belijdende Protestanten beweren niet, dat de nieuwe gemeenschapsschool niet Christelijk, laat staan anti-Christelijk of Heidensch is. Wij spraken slechts de vrees uit, dat de kinderen op de gemeenschaps school op den duur voor bepaalde conflic ten zullen worden geplaatst. Wij vreezen, dat men op den duur het Christendom op de gemeenschapsschool zal toelaten, voor zoover het niet in strijd is met de bloed en bodembeginselen. Het Cristendom zal, vreezen wij, eindelijk als het ware aan dc bloed- en bodemleer ondergeschikt worden gemaakt. En dit is iets, dat een belijdend Protestant nimmer zal kunnen aanvaarden. De schoolverkiezingen, die hier en daar hebben plaats gehad, waren eigenlijk slechts proefstemmingen. De aanhangers van de confessioneele school leden hierbij DOUMERGUE WERKTE BIJNA VEERTIG JAAR AAN 'S LANDS WELZIJN. Gaston Doumergue, oud-president van de Fransche republiek, is in den ouderdom van 73 jaar over leden. DOUMERGUE, oud-president van Frankrijk. Gaston Doumergue is op 1 Augustus 1863 te Aigues-Vives geboren. Zijn vooropleiding genoot hij op het lyceum te Nimes. waarna hij rechten studeerde en advocaat werd. 1-Iij bracht eenigen tijd in Cochin-China en Algiers door en werd in 1893 tot afgevaar digde voor Nimes gekozen. Van 1902 tot 1905 beheerde hij de portefeuille van Kolo niën in de regecring-Combes. In de door Sarrien en Clcmenccau gevormde kabinet ten was hij minister van Handel. Toen Clc- menreau zijn ministerie hervormde, kreeg hij de portefeuille van Onderwijs, die hij behield onder Briand (1909/10). In 1910 werd Doumcrgne senator voor het departe ment Gard: hij was toen een energiek voor stander van het wetsontwerp tot invoering van driejarigen militairen dienstplicht. Na den val van het kabinet-Barthou, in 1913, vormde Doumergue zelf een regee- rin'"- waarin hij zich met de portefeuille van buitenlandsche zaken belastte. Na de verkiezingen van Mei 1914 moest hij af treden, doordat de meerderheid der kamer tegen den driejarigen dienstplicht was. Bij 't uitbreken van den wereldoorlog werd hij minister van koloniën in het ministerie van nationale verdediging van Viviani. In 1917 trad hij af om benoemd te wordpn in een commissie van onderzoek naar de omstan digheden in Rusland. Na zijn terugkeer nam hij weer zitting in den Snnaat, van welk college hij in 1923 president werd. Doixioerguo steunde de politiek van Poin- caré ten aanzjon van Duitschland en do meest de nederlaag. Maardat. beteekent niets, gezien het feit, dat het uiterst be^ zwaarlijk was, propaganda voor de confes sioneele school te maken. Daarbij komt nog, dat talrijke rechtzinnige predikanten het ge vaar van de gemeenschapsschool onderschatten. Anderen hebben niet den moed zich in het openbaar te gen de gemeenschapsschool te ver zetten. Dan zijn er rechtzinnige pre dikanten, die op het standpunt staan: God bestiert alles. God gaf Duitschland Adolf Hitier. Adolf Hit Ier maakte ons vrij van Yer- sailles. Welaan, laten wij ook hier Adolf Hit Ier volgen. Hij zal het heter weten dan wij. En laat, ons denken aan Romeinen 13: 1 tot 7. Inderdaad is de overgroote meerderheid der belijdende Protestanten God dankbaar, dat hij Duitschland Adolf Hitier gaf. Het sociaal-economisch gedeelte van het. Natio- naal-Socialisnie vindt zij prachtig. Zij gaat met alles, wat de Führcr doet, accoord. Er is slechts voor ons Protestanten van het Belijdenisfront één uitzondering: wij wil len zelf bepalen, hoe wij en onze kinderen God zullen dienen. Hier erkennen wij Adolf Hitlcr niet meer als leider. Waarbij dade lijk opgemerkt zij, dat Hitlcr op dit gebied ook geen leidsman wil wezen. Maar helaas zijn er allerlei kleine Hitiers, die hier an ders over denken. Die kleine Hitlers, die bestrijden wij. Zij prediken een totaliteitsgeclachte die zich naar onze mcening met het Christendom niet verdraagt. Hier botsen twee wereldbe schouwingen. Wij belijdende Protestanten interpreteeren Romeinen 13 1 tot 7 op een andere wijs. wij willen goede nationaal-socialisten, echte Duitschcrs en trouwe aanhangers van Adolf Hitlcr zijn. Maar wij bestrijden dc slaafsche onderworpenheid. Wij eischen gewetensvrij heid. En wij gehoorzamen God meer dan de menschen. Adolf Hitier is ook voor ons een groot man. Velen van ons zien in hem een van God gegeven leider. Maar... hij is voor ons geen afgod. Wij houden vast aan de Tien Geboden, ook aan het eerste gebod. De Kerk verkondigt, de vrijheid van den mensch door de verlossing in Christus Je zus. De kleine Hitlers eisrhen onze ziel op. Maar die hebben wij Christus gegeven. De tijden zijn ernstig. Maar wij gelooven. dat alles spoedig ten goede zal kceren. Er is reeds zooveel wonderbaarlijks geschied. Wie had in 1919 gedacht aan de nationale wedergeboorte van Duitschland in 1933? Wie had in 1919 kunnen vermoeden, dat in 1936 van het schanddictaat van Versailles niets moer over zou zijn? En zoo gelooven wij ook aan een Duitsch geestelijk réveil. Het begint reeds te dagen! bezetting van het Ruhrgcbied. Op 13 Juni 1924 werd hij tot president der Fransche republiek gekozen: hii behaalde 515 stem men tegen Pninlevé 300. Als neutrale can- didaat had hij de overwinning behaald. Na zijn ambtsperiode van zeven jaar trok hij zich. in 1931 dus, in het particuliere leven terug. In Februari 1934 verscheen hij echter op aandringen der partijleiders opnieuw op het politieke tooneel: hij vormde toen een kabinet, waarin hij zelf minister zonder portefeuile was. Op 9 November van het zelfde jaar trok Doumergue zich voor goed terug. Franco wijst elke poging tot overeenkomst af. Herstel der monarchie niet verworpen. Tijdens een interview, dat hij den corres pondent van de Times te Vitoria heeft ver leend, heeft generaal Franco gezegd afwij zend te staan tegenover iedere regeling van het conflict in Spanje langs den weg van onderhandelingen. „Wij zijn van meening, aldus Franco, dat iedere poging een over eenkomst tot stand te brengen als verraad moet worden beschouwd." Hij zette uiteen, dat zijn houding te de zen aanzien onveranderlijk zal zijn, „zelfs indien onderhandelingen van de zijde van Valencia geleid zouden worden door perso nen, die, hoewel van de nationalisten ver schillend in hun opvattingen over parlemen taire en dmocratische instellingen hun eer bied voor de wet, de orde. den godsdienst, de traditioneele waarden der Spaansche beschaving deelen." Op de vraag van den correspondent hoe liet ronstitutioncele regiem in Spanje zal worden ingeval van een volledige overwin ning der autoriteiten te Salamanca beperkte Franco zich er toe te verklaren, dat het even verkeerd is een directe restauratie der monarchie voor te stellen als deze voor de toekomst uit te sluiten. Onrust in Britsch-Indië Mohammedanen en Sikhs weer slaags. De Britsch-Indische troepen hebben hevel gekregen zich gereed te houden in verhand met de gespannen verhouding tusschen Mo hammedanen en Sikhs. De markten zijn gesloten, terwijl do politie verschillende plaatsen bewaakt. Bij botsingen zijn 32 per sonen gewond. De onrust zou ontstaan zijn. doordat Mohammedanen een aanval hebben gedaan op den stoet, die een door hen ge- dooden Sikh naar de laatste rustplaats ge leidde. Ik zal, net als Schmeling, Louis k.o. slaan, zegt Braddock. Voor den wedstrijd om het wereldkampi oenschap in het zwaargewicht, welke op 22 Juni a.s. te Chicago zal worden gehou den tusschen den wereldkampioen Braddock en den uitdager Joe Louis is door de Illio- nois State Atheletic Commission een specia le regel ontworpen. Indien namelijk een van beide boksers door een of andere oorzaak buiten den ring belandt, zal hij niet, zoo als tot nu toe altijd het gevél was, na tien seconden k.o. zijn, doch hij zal gedurende 20 seconden den tijd hebben, weer op de been te komen. Verder heeft deze Athletic Commission uitgebreide instructies gegeven, teneinde dc mogelijkheid tc vermijden, dat er voor een k.o. binnen de touwen te langzaam wordt geteld, voor dergelijke k.o. blijven na tuurlijk de tien tellen gehandhaafd. Braddock blijft volhouden, dat hij Louis k.o. zal slaan, net zooals Max Schmeling dat deed, n.1. met een rechtschen stoot. Louis heeft toegegeven, dat hij van plan is, zich na September als hij Schmeling in den ring heeft ontmoet, terug te trekken op een gegarandeerd inkomen van 10.000 dollars per jaar. Japan antwoordt niet Op Amerika's vraag over beper king van het gcschutskaliber. De Japansche regeering heeft nog niet geantwoord op de vraag der Amerikaansche regeering, of zij zou willen toestemmen in beperking van het gcschutskaliber der ge pantserde schepen tot 14 duim. Men legt er den nadruk op, dat geen konnis is gegeven van een wijziging van het Japansche stand punt. In ieder geval zal het antwoord, naar men gelooft, eenigen tijd op zich laten wachten. Ernstig verduistcringsgeval voor dcAmsterdamsche rechtbank. Tweemaal werd het vorige jaar ingebro ken in een manufacturenwinkel te Velsen, in October en Januari. Op 1 Februari drongen ongewenschte be zoekers een woning tc Santpoort binnen. In 't eerste geval maakten de daders een groote hoeveelheid manufacturen buit en de rentenier te Santpoort miste ruim f 1400 uit een portefeuille en een geldkistje. Op aanwijzing van een vrouw arresteerde de politie een inwoner van Haarlem, een vertegenwoordiger, die reeds eerder met de justitie in aanraking is geweest De vrouw waarmee hij samenleefde en die do politie had gewaarschuwd vertelde voor de rechtbank te Haar lem dat de man haar gezegd had, dat hij de inbraken had gepleegd. De buit was een paar dagen in haar woning verborgen geweest en later verkocht. Ook was de man naar de verklaringen van deze vrouw in het bezit geweest van een bankbiljet van f 500.- Do man ontkende hardnekkig, wel gaf hii heling toe. De rechtbank veroordeelde hem echter op grond van dc pertinente verklaringen van de vrouw tot een gevangenisstraf \»n twee jaar. In vier dessa's te Naggoelan, in de afdee- ling Noord Koeion Progo, nabij Djocjakarta, heeft zich een massavergiftiging voorge daan, waardoor twintig personen werden gedood en nog vier personen thans zeer zwaar ziek zijn. Bij lijkschouwing werden sporen van weefselvernietiging door blauwzuur aange troffen. Omtrent de oorzaak is nog niets bekend. Hij ging in hooger beroep en gisteren behandelde het Anisterdamsche gerechtshof onder presidium van mr. Boas deze zaak, waarin een onverwachte wending zoukomen De vrouw was veel minder pertinent in haar beschuldiging. Volgens de verklaringen van verdacht.® had de vrouw uit wraak gehandeld. De ver houding liet den laatsten tijd veel te wen- schen over en om den man kwijt te zijn zou deze getuige met haar verhaal naar de politie zijn gcloopen. Pres.: 't Is wel merkwaardig, u bent al eens eerder veroordeeld en toen was het uw eigen vrouw die u verraadde." Verd.: „Ja, en toen was ik ook onschul dig. Ook toen ben ik het slachtoffer van leugens geworden. Dc vrouw, waar ik later mee samenwoonde (deze getuige) heeft dat kunstje afgekeken en nu ook gebruikt om. me kwijt tc zijn." Dc vrouw handhaaft haar gewijzigde ver klaringen en liet hof zal nu een onderzoek nar een mogclijken meineed instelcn. Het verzoek van den verdediger tot invrijheid stelling van verdachte, wijst het hof af. Do behandeling van de zaak wordt dan voor onbepaalden tijd geschorst. Op vluchteling geschoten. De Haarlemsche politie heeft de laatste dagen tien personen gearresteerd, die zich schuldig hebbon gemaakt aait inbraken in Haarlem en omgeving. Eén hunner, de 31 jarige Haarlemmer van Z., heeft reeds be kend de dader te zijn van een zestal te Haarlem gepleegde inbraken. Toen hij een dezer dagen door een rechercheur van het politiebureau naar het paleis van justitie zou worden overgebracht, heeft hij getracht te ontvluchten. Hij probeerde door enkele steegjes te ontsnappen, waar de recher cheur enkele schoten op hem loste. Een politieagent, die op het geluid der söhoten toesnelde, wierp den vluchteling een fiets voor de voeten, waardoor hij struikelde en weer gegrepen kon worden. De overige aangehoudenen hebben In to taal vijftien inbraken gepleegd in Haarlem, Haarlemmermeer en Heemstede. Eén hun ner is ook betrokken bij een poging tot herooving te Velsen. Rienus de Boer bokst tegen Nico Droog Om den Nederlandschen titel. Naast de hoofdpartij Bep ^'an Klaveren en den Duitscher Eder staat er nog een be langrijke wedstrijd op het programma, dat 11 Juli a.s. in de Nenyto-hal te Botterdam zal worden afgewerkt. In het halfzwaarge wicht zal de Nederlandsche kampioen Rie nus de Boer zijn titel in een gevecht over 15 ronden van drie minuten verdedigen te gen den Amsterdamschen bokser Nico Droog, die vele jaren in Duitschland heeft gebokst, is een uitstekend pugilist. Zoo heeft hij onlangs nog een overwinning hchaald op Emil Konter, die bij de laatste gehouden wedstrijden in de Nenyto-hal Rienus de Boer in de derde ronde k.o. sloeg.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1937 | | pagina 9