Na Oxford Edinburgti Gelijke verdeeling van het aardsche goed Rook TRIUMPH fik Benauwd borst? PER H AB.O.-TOURINGCAR NAAR DEN HARZ I Economische beschouwing Is een waarachtige democratie mogelijk de 1 cent sigaret die U kent als de beste op de Zaterdag 7 Augustus 1937 Tweede blad De werkelijkheid remt buiten sporige verlangens Op de Engelséhe liberale „zomerschool", 'die dit jaar te Cambridge wordt gehouden, heeft Ramsay Muir, vice-voorzitter van de liberale partij, een beschouwing gehouden over de vraag: „Is een waarachtige demo cratie mogelijk?" Bij de oude leus van vrijheid, gelijkheid en broederschap staat de vrijheid voorop. Onder vrijheid, aldus Muir, verstaan wij, dat iedere man en vrouw vrij zal zijn van elk dwingend toezicht, behoudens dat van de wet, in welker vorming hij of zij echter rechtstreeks of door bemiddeling van ver tegenwoordigers (het Parlement) zeggen schap heeft. Maar, zegt Muir zeer terecht, als iemands economische conditie droevig is, als zijn gezin niet genoeg te eten krijgt, ontbreekt een van de grondslagen van vrijheid. Volkomen gelijke verdccling van den rijkdom, vervolgde de spreker, is onmoge lijk, maar er moet gelijkheid van kans bestaan, zoodat ieders verschillende gaven het best tot hun recht komen. Het bestaan van grove tegenstellingen in rijkdom in Engeland is een aanfluiting voor de be ginselen van de democratie en doet eiken eerlijken toeschouwer pijn. Er zijn 10.000 menschen met inkomens van gemiddeld f 200.000.per jaar. De meesten hunner werken niet. Siechts enkelen verrichten belangrijke publieke diensten. Daartegen over staan de elf millioen, die voor het meerendeel hard moeten werken zonder ge noeg te verdienen om hun gezin netjes voor den dag te laten komen en genoeg te eten te geven. Een dergelijk contrast is strijdig met den geest van de democratie. Tot zoover Muir. Er zullen, zelfs onder de met aardsche goederen gezegenden. wel weinig ruim den kenden zijn, die het met de grondstelling .van Muir niet eens zijn. Zijn beschouwing komt er immers op neer: „Geef ieder menschcnkind gelijke kan sen", een stelling, die zeker spreekt tot de sportieve jeugd van onze verlichte eeuw. Een andere vraag is of een dergelijke in richting der maatschappij wel mogelijk is en of niet remmende factoren deze ideale ontwikkeling der democratie onmogelijk maken. Is, om een beeld uit de sportwereld te gebruiken, de startlijn zoo te trekken, dat elk menschenkind gelijk getraind en gevoed den strijd om het bestaan begint? Persoonlijke aanleg, hersencapaciteit, ka rakter en verdere eigenschappen zullen tij dens het leven natuurlijk over de plaats in de maatschappij beslissen en het droom beeld van „allen gelijk" is dan ook een fa ta morgana, dat geen verstandig mensch nastreeft, ja dat fnuikend zou zijn voor sa menleving en beschaving. Hierover redetwisten is onzin en tijd ver knoeien. Een andere zaak is of de kansen meer gelijk te maken zijn. De zuigeling, wiens vader over geld en invloed beschikt, heeft in het leven een voorsprong, die niet mag worden weggecij ferd. Herhaaldelijk kan men wel de stelling hooren verdedigen, dat de geniale mensch toch komt bovendrijven, maar er bestaan helaas geen statistieken, waaruit blijkt in welke mate armoe, ellende en slecht voor beeld menschen met groote aanleg kapot sloegen tegen de harde klippen van het dagelijksch bestaan. Deze cijfers zouden kunnen inspireeren tot een epos van ongelijken strijd en droe- .vigen ondergang. Men kan yan meening zijn, dat deze ver ongelukten toch een der eerste eischen voor welslagen misten, n.1. zelftucht, maar ver geet daarbij dat de wil van den arme heel wat sterker moet zijn, dan die van den rijk geborene, voor wie tal van moeilijkheden worden weggenomen. Wie wel eens heeft rondgeblikt in de achterbuurten van een groote stad, beseft dat de eisch: gelijke kansen, niet gemak kelijk zal zijn te bereiken. Onmogelijk is zij echter allerminst. Onze tijd van vrijheid geeft reeds thans aan elk menschenkind een veel grootere kans dan de achtergestelden van vorige ge neraties hadden. De groote sociale hervormingen der laatste halve eeuw hebben beletselen opge ruimd, die vroeger een barrière vormden tusschen de standen en de waarlijk begaaf de kan nu spoediger en sneller opklimmen. De wetgever is opgetreden tegen de uit buiting der onderste bevolkingslagen, wel ke de ongebonden wetten van het liberalis me mogelijk maakten, en langzaam, maar zeker heeft de naar vrijheid snakkende mensch zich ontworsteld aan de vooroor- deelen welke vroeger de standen scheid den. Kennis en karakter leiden gemakkelijker tot^succes. Toch blijven nog vele idealen onvervuld en zijn de startkansen lang niet gelijk. Voor ieder dezelfde ontwikkelingskansen, bescherming tegen machtsmisbruik, verze kering tegen tal van zaken, waartegen de mensch machteloos staat, 't zijn nog slechts enkele verlaneens, die in staat zouden zijn een zekere gelijkheid te scheppen. Naar dezen toestand te streven moet ech ter het doel blijven van elke ware demo cratie. Als men dat richtsnoer in het oog houdt, behoeft men niet te twijfelen aan de toe komst onzer cultuur. Het is daarom zoo jammer, dat men in de practijk juist meestal anderom begint en de ongelijkheid welke uit het 'wezen van het individu zelf voortkomt, geheel tracht op te heffen. De moderne middelen van voorlichting als pers, film, radio stellen leidersfiguren in staat de massa te beïn vloeden door de snaren der eigenliefde en wangunst te bespelen De democratie die moet trachten de vrije mensch in de vrije maat schappij ruime kansen te geven, naar ieders lichamelijk en geestelijk ver mogen, maar daarnaasthem moet onder werpen aan strenge sociale gebondenheid, wordt misbruikt teneinde de groote massa der minderbegaafden achter idealen aan te doen hollen, waarvan zij de strekking' en gevolgen onmogelijk kunnen overzien. Men tracht het massale getal te misbrui ken om voorrechten af te dwingen, die eco nomisch niet verantwoord zijn. Zonder ons uit te spreken over de min of meerdere wenschelijkheid van een 40-urige arbeidsweek kunnen wij b.v. in Frankrijk thans aanschouwen, waartoe het doordrij ven van onbezonnen eischen moet leiden. Hier werden, zonder dat het bedrijfsle ven zich kon aanpassen, voordeelen afge dwongen, die op zichzelf misschien niet on redelijk waren, maar toch het economisch leven moesten ontwrichten. Alles wat men bereikt, heeft, gaat ver loren door de hoogere lasten, welke men zal moeten opbrengen en de Fransche ar beider zal dan ook zijn korteren werkdag in den vorm van hoogere prijzen en zwaar dere lasten, dus mindere levensvreugde, moeten betalen. Deze democratie is een foute en een ge volg van een bespelen der hartstochten van de massa. De gelijkheid, voor zoover die in deze maatschappij mogelijk is, moet gezocht wor den in het wegnemen der schrijnende te genstellingen, in het streven naar broeder schap, door eerbiediging van eikaars mee ningen en tenslotte in een vrijheid van ont wikkeling van het individu, zonder de dic tatuur der massa, doch geleid door regelen van verstand en orde. DEN HELDER OECUMENISCHE WERELD CONFERENTIE GEOPEND. NAAR EENHEID DER KERK. Het secretariaat van den Oecumenischen Raad in Nederland meldt ons per vliegmail vanuit Edinburgh het volgende: De opening van de tweede conferentie van de beweging tot hereeniging der kerken vond Dinsdagmorgen in de aloude Sint Gile's Kathedraal te Edinburgh plaats. Oxford liet het eerst zien hoe vertegenwoordigers van kerken der geheele wereld verecnigd waren in gemeenschappelijk gebed en lied. Thans bereidden zich te Edinburgh de vertegenwoor digers der verschillende kerken op deze wijze voor op de bespreking van de belijdenis en de kerkorde van de gemeenschappen, die ze vertegenwoordigen. Daar waren weer de ver tegenwoordigers der Oostersche kerken in vol ornaat: De aartsbisschop van de Rus- sisch-orthodoxe kerk in ballingschap, aarts bisschop Germanis van de Grieksch-ortho- dóxe kerk, metropoliet van Thyatira, de pa triarchen Nicolaas van Aksoem en Christo- phoros van Leontopolis, Antonius van Bashir en als nieuwe verschijning twee monniken van de Thomas-Christenen uit Britsch-Indië. Tegenwoordig waren ook weer de vertegen woordigers der jonge kerken van de zen- dingsvelden: Britsch-Indië, Japan, China, Afrika en de negerafgevaardigden van Ame rika. De bekende aartsbisschop van York dr. Een Europeesche vermaardheid de WITTE KRUIS poeders, cachets en tabletten. Afdoend bij hoofdpijn, griep, menstruatlepijnea rheumatiek, tand- en kiespijn, bij Apothekun en Drogisten Voor Nedttland: Dutlm Oegstgeeit William Temple hield een korte toespraak naar aanleiding van Efese 4 vers 13, waar in sprake is van het komen tot één geloof en één kennis van den Zoon Gods. „De een heid der kerk, waarheen ons geloof en onze hoop zich uitstrekt, is gegrond op de eenheid Gods en op de eenigheid van zijn verlossings werk in Jezus Christus. Het ééne Lichaam en de ééne Geest is in overeenstemming met den éénen God en Vader van allen. De een heid der kerk Gods is een eeuwig feit; onze taak bestaat niet daarin dat wij ze scheppen, maar dat wij ze werkelijk laten worden. Daar, waar Christus in de harten der men schen is, daar is de kerk, en daar, waar zijn geest aan het werk is, is zijn lichaam. De kerk is geen menschelijke vereeniging, waarin elk afzonderlijk lid zich Jezus Chris tus als Heer uitgezocht heeft, maar veel meer een gemeenschap, waarin Christus zelf elk afzonderlijk lid met zich verecnigd heeft. In de werkelijkheid der wereld breekt hier veel van stuk, maar het werk door de oecu menische beweging begonnen geeft hoop op verbetering, omdat het van Christus zelf uit gaat", aldus dr. Temple. Dr. Leiper van het voortzettingscomité, dat na de conferentie van Lausanne in 1927 benoemd is, las een kort memorandum voor over het getuigenis van de kerk in de we reld van heden; „Oude moraal valt omdat de overtuiging waarop ze rustte niet langer stand houdt. Men weet niet, hoe te leven of door welke sociale verplichting men ge bonden wil zijn; algemeene normen kunnen niet worden gesteld; men kan niet reke nen op zijn buren en de geestelijke eenheid der gemeenschap is overal verstoord. Alles is wankel en de wereld gelijkt een spel kaarten, dat geschud wordt, Men vraagt, naar een vast punt, en de kerk spreekt niet met één stem. Toch is ze er ook niet om succesvol te zijn, maar ze moet gehoor zamen. Eenheid is niet de voorwaarde voor onze efficiency; het is de vorm waarin we de onuitsprekelijke kennis van het leven in Ghristus mogen uitdrukken." Mare Boegner memoreerde de politieke, economische, geestelijke en religieuse ont wrichting, die den achtergrond vormen van deze conferentie. Dr. Azariah uit Britsch- Indië sprak de hoop der Indische Christe nen uit, dat deze conferentie hen helpen zou één te worden. De onverwoestbare John R. Mott sprak tenslotte over het volstrekte werkelijkheidsbesef, waarin deze conferen tie gehouden moet worden, dat evenwel open moet blijven naar God. 's Avonds vond in de oude zeer fraaie Mac Ewan Hall een receptie plaats van de „Kerk van Schotland", die speciaal voor alle vertegenwoordigers der conferentie ge organiseerd was. DE MAN DIE VAN JODENHAAT LEEFT. De laatste biografische bijzonderheden, dia van den uitgever van het weekblad de Stür- mer bekend worden, werpen tevens licht op het feit, dat de uitgave van een dergelijk or gaan in het tegenwoordige Duitschland meer dan loonend is. Julius Streicher, de gouw leider van de provincie, waarin jaarlijks de Rijkspartijdag plaats vindt, wordt door Hitier nog steeds als een der meest betrouw bare steunpilaren van dn partij beschouwd. Streicher was vroeger onderwijzer, en hij werd overeenkomstig een inededeeling in „Der Deutsche Weg" van 1 Aug. j.1. ont slagen wegens uitspattingen. Zijn lijforgaan, de Stürmer, ontwikkelde zich van een schan daalblaadje tot een strijdblad tegen Joden en later ook meer in het bijzonder tegen Katholieken; het waren juist de pornogra fische bijzonderheden, die Streicher het geld bij groote hoeveelheden tegelijk in den zak deden vloeien. Streicher is thans een vermogend man; zijn geschimp is zeer loonend geweest. Thans bezit hij een landgoed bij Kadolzburg in Franken, dat voor verscheidene hon derdduizenden Mark naar zijn wenschen wordt verbouwd. Hij bezit voorts te Non- nenborn aan het Meer van Constanz een nieuwe villa, door een Neurenbergsch ar chitect gebouwd. En tenslotte heeft Strei cher het bekende paleis Kramer-Klett te Neurenberg in bezit, dat hem voor dage lijksch gebruik ter beschikking staat. Ook dit patriciërshuis werd met enorme kos ten verbouwd, en van den duurste en meest geraffineerde inrichtingen voorzien. De vroeger arme Streicher kan zich dit alles thans door de uitgave van de Stüi^ mer veroorloven. DWARS DOOR HET LAND VAN LIPPE. De indrukken, opgedaan, bij een vijf- daagsche reis per touringcar naar en door den Harz, hebben mij geinspireerd tot het schrijven van een kort reisverhaal. Toen wij op Maandag 26 Juli in Alkmaar, het uitgangspunt van de reis, arriveerden, troffen wij daar reeds een flink gezelschap aan. Te ongeveer kwart voor negen start ten twee reiswagens met 46 personen, 2 chauffeurs en den leider voor de tocht, van 5 dagen naar de voor velen onbekende streek. Door de Zaan, over Amsterdam, ver volgens door het Gooi ging het steeds Oos telijker. Door een mooie streek, langs uitstekende wegen, ging de reis via Apeldoorn, Zutphen, Lochem naar Delden. In „de Drost van Twente" werd wat gebruikt, waarna de grens werd opgezocht. De douane bleek dit maal niet zoo buitengewoon soepel, zoodat wij daar een tamelijk oponthoud hadden, zonder dat dit evenwel tot onaangenaam heden leidde. Langs Bentheim, door Rheine naar Osnabrück voor het eerste diner op Duitschen bodem, dat wij ons na de tame lijk lange reis best lieten smaken. Het doel van den eersten dag was even wel nog niet bereikt en dus scheepten we ons weer in voor de tocht naar het middel punt van het land van Lippe, de hoofdstad Detmold. Deze tocht ging tusschen het Wiehengebergte, Noordelijk en het Teu- toburgerwoud, Zuidelijk en is een voor proefje van hetgeen in de komende dagen te aanschouwen zal zijn. Bij aankomst in het hotel zangen wij het Lippische volkslied, waarbij het hotelpersoneel dadelijk inviel, gevolgd door ons eigen volkslied. Na een verkwikkende slaap allereerst te voet naar het bekende slot van de vorsten van Lippe. Een interessant gebouw met mooie zalen en prachtige gobelins. Vervol gens werd een bezoek gebracht aan het Hermannsdenkmal, een indrukwekkend mo nument op één der hoogste toppen van het Teutoburgerwoud. Vanaf de galerij van dit 57 M. liooge beeld heeft men een prachtig uitzicht over het Lippische land. Bij aan komst trof ons de uitstekende zang van een troep soldaten. Machtig en zuiver klonk dat in deze schoone omgeving. Die Externsteine, een der belangrijkste vroeg-Germaansche en vrocg-Christelijk ge wijde plekken, bestaande uit. een zeldzame rotsgroep, werd hierna bezocht. Na de lunch in het stadje Horn ving een interessante route aan via Holzmindcn, Gandersheim en Gruno tot Oker. Dicht be- boschte bergen, wisselden af met meer vlak ke uitgestrekte korenvelden. Het was hier reeds volop oogsttijd, waarbij zelfs meer vrouwen dan mannen behulpzaam waren. Wagens bespannen met ossen of koeien, brachten het graan naar de opslagplaatsen, waar meestal gezamenlijk werd gedorscht. Van Gruno tot Oker stijgen onze wagens geregeld en bereiken hoogten van 550 M. boven den zeespiegel. Prachtige vergezich ten over steden en dorpen, over golvende korenvelden en groene bergweiden. Plotseling ontdekken wij een klein stroompje, een greppel gelijk. Wij volgen dit en zien dat van tijd tot tijd meerdere stroompjes bijeen ko men, zoodat tenslotte een breedere ontstaat, welke de Oker blijkt te zijn. Tusschen groote keien en rotswan den baant, het water zich een weg en valt bij Oker van een 20 a 25 M. hoogte naar beneden. Een interes sant schouwspel. Na het diner in deze ongewone, maar schoone omgeving reden wij 's avonds nog door naar Harzburg, het einddoel van de tocht. De derde dag van onze reis was wel de mooiste. Het eerste bezoek vanuit Harzburg gold het Rübeland, prachtig gelegen in een dal, waar wij de Baumanshöle bezichtigden. Deze grot blijkt in 1536 gevonden te zijn door iemand, genaamd Bauman, vandaar de Baumanshöle. De wandeling door deze grot duurt een uur. Een sympathieke gids leidde ons gezelschap doordit onderaard- sche, waarvan wij een goeden indruk kre gen. Het is er zindelijk en de paden zijn uitstekend begaanbaar. De bergroute, welke nu wordt gevolgd, voert over een 800 M. hoogte naar Rostrap- pe, vanwaar wij een magnifiek uitzicht had den over het stadje Thale, gelegen in het Bodedal, met aan de andere zijde van dit dal de Hexentanzplatz. Na de lunch in Rostrappe waren wij in een kwartier in het Bodedal. Een sprookjesachtige omgeving. Vóór dat Harzburg wgrd opgezocht, stond nog het oude stadje Wernigerode op het program. Op het marktplein met zijn vele oude gebouwen en gevels werd halt gehou den. Het stadhuis, dateerende uit de 15e eeuw trok wel het meest de aandacht, als mede het Goethehaus. Te ruim 7 uur arri veerden wij weer bij Hotel Smeltzer in Harzburg voor het diner. De avond werd verder in gepaste vroolijkheid doorge bracht. Donderdagmorgen bleven wij in Harzburg. Harzburg is een voorname stad met fraaie parken en mooi aangelegde tuinen. Het bronwater, dat een bijzondere geneeskracht schijnt te bezitten is zeer in trek. Toen wij 's morgens een kijkje gingen nemen, liepen velen af en aan met een glas van dit edele vocht. De kabelbaan vormt wel de meeste aantrekkingskracht. Vanzelfsprekend lieten wij de gelegenheid om dit mee te maken, niet voorbijgaan. Een tochtje met deze Die Externsteine, een der belangrijkste gewijde plekken, bestaande uit een zeld vroeg-Germaansche en vroeg christelijke zame rotsgroep, Wentel dien last van U af door intijds Abdijsiroop te nemen. Wilt Ge verlichting in den kortst mogelij ken tijd? Wilt Ge dat benauwde gevoel, dat overmatige fluimen doen ophouden, pleeg dan geen verzuim door te wachten en Uw hoest te laten ontaarden in een of andere gevreesde kwaal. Nog zijn Uw organen ge zond, laat ze niet ziek worden door het met ziektekiemen beladen slijm. Weer op na tuurlijke wijze de ziekteaanval af. Zorg dat die taaie slijm die U het ademen bemoeilijkt, wordt verwijderd. Neem Abdijsiroop, die stopt den hoest, maakt Uw ademhalings organen gezond, geeft Uw borst de weer stand die deze noodig heeft en zal U weer vrij, ruim en diep doen ademhalen. Per flacon 90 cent en f. 1.50 „Schwebebahn" duurt 3 minuten. De lengte van de baan is 486 M. en de stijging 186 M. Met 18 personen tegelijk stapten wij in Het is een indrukwekkende gewaarwording, zwevende langs de kabel naar boven te gaan, de stad met zijn gebouwen en kerk torens diep beneden zich latend. Na een korte wandeling, lieten we ons weer naar beneden glijden. Er restte toen nog vol doende tijd om eenige souvenirs te koopen, waarna de lunch werd gebruikt, om te een uur met den terugtocht een aanvang te ma ken. Door Goslar en Hindesheim, bereikten wij Hameln. Wie heeft nooit de bekende le gende van den rattenvanger van Hameln gehoord. De man, die spe lende op zijn fluit, alle ratten uit de stad naar het water lokte, waar ze allen verdronken. Toen de rat tenvanger om zijn loon kwam, werd hem dit geweigerd en weer toog de man, zoete klanken aan zijn instru ment ontlokkende, naar den water kant, en nu volgden alle kinderen uit Hameln. De bewoners beangst voor de gevolgen, brachten spoedig zijn belooning, waarna de kinderen weer huiswaarts keerden. Het stadje heeft door deze legende be kendheid verworven. Het rattenvangershuis naar de overlevering, bestaat nog en een bezoek aan dit gebouw met zijn fraaie ge vel en typische indeeling (het, wordt als restaurant gebruikt) is aan te bevelen. Na een kort verblijf brachten de wagens ons naar Pcrta Westphalica, waar we zouden logoeren. De kdmerindeeling was weer het werk van een oogenblik en heerlijk ver- frischt kwamen wij aan tafel. Vrijdagmorgen na het ontbijt eerst een bezoek aan het Openluchttheater, waarna te ruim 9 uur de thuisreis aanving. Koffie drinken in Osnabrück, vervolgens langs de zelfde route naar de grens, waar nog een aanval werd gedaan op onze beurzen (we moesten n.1. van al onze meegebrachte souvenirs invoerrechten betalen) en toen naar Hengelo, waar in het Amstel Hotel het laatste gemeenschappelijke diner werd. genuttigd. Een der reisgenooten richtte zich in wel gekozen bewoordingen tot. den leider, den heer ten Bruggenca^e en de chauffeurs, de heeren Glas en Dekker. Hij bracht den lei der dank en hulde voor de goede zorgen en de chauffeurs' voor de wijze waarop zij zich van hun vaak moeilijke taak hadden gekwe ten. In vlot tempo ging het verder door Hol lands dreven en na een oponthoud van een half uur in Amersfoort, bereikten wij in de beste stemming en fit and well, te lOV'z uur Alkmaar. Een prachtige en tegelijk leerzame reis was achter den rug. Een reis met vele aangename herinneringen, waaraan wij nog menigmaal zullen denken niet alleen, doch ook over zullen spreken. B. iEEN REISGENOOT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1937 | | pagina 5