Goebbels valt het communisme aan
Japanners rukken in
het Koorden op
Een nieuw Fransch-
Britsch veiligheidsplan
Persvrijheid beteekent
oorogsopruiiog
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Duitschland zal geen Sovjet
in West-Europa dulden
„Frankrijk laat zich niet
in een valstrik lokken"
Vier Franco duikbooten in ile
Middellandsche Zee
KOOPEN bij CLOECK
VRIJDAG 16 SEPTEMBER 1937. 80e Jaargang. No. 10363.
UÜgovc der N.V. v.h. Tropmon Co. Schogen.
Optreden der kerken gelaakt
Minister Goebbels heeft gisterenmiddag
op het partijcongres een rede gehouden,
waarin, hij betoogde, dat in Spanje de be
slissing moet vallen tusschen bolsjewisme,
d.w.z. vernietiging van anarchie, eenerzijds,
en gezag, d.w.z. orde en opbouw anderzijds.
De komintern, aldus Goebbels, wordt niet
moede, de openbare meening der wereld te
doen gelooven, dat de nationale beweging
in Spanje een militaire opstand is van
reaoticmnaire generaals, waartegen het
Spaansche volk als een man gekant is. De
waarheid daarentegen is, dat deze beweging
een uiting van noodweer is tegen den op
stand der communistische partij in Spanje,
die in Juni 1936 ontketend had moeten wor
den, doch tot Augustus 1936 is uitgesteld.
Na een historisch overzicht te hebben ge
geven van de gebeurtenissen in Spanje van
1919 tot 1936, vervolgde Goebbels: deze sim
pele data bewijzen, dat de plannen der
komintern op het punt stonden te s'-«<ïen,
hetgeen op het laatste oogenblik door dc
activiteit van een man is verhinderd. Daar
uit moet de politieke conclusie worden ge
trokken, dat de commissie te Valencia geen
regeering, doch het uitvoerend comité der
bolsjewistische organisatie vormt, die nog
een deel van Spanje bezet houdt.
Spr. noemt het absurd, Duitsch
land te verwijten, dat het van plan
is, het nationaal-socialisme in Span
je in te voeren of deelen van het
Spaansche grondgebied te annexee-
ren. Het kan echter niet dulden, dat
de communistische internationale
zich in West-Europa een nieuwe ope
ratiebasis verzekert, van. waaruit de
kiem der bolsjewistische wereldrevo
lutie des te doeltreffender en met
des te meer gevaar in Europa kan
worden verspreid.
Er behoeft, aldus Goebbels, niet aan ge
twijfeld te worden, dat de roode opstand in
Spanje slechts een deel vormt van de door
Moskou beoogde wereldrevolutie. Om dezelf
de redenen heeft de Komintern in de ja
ren 1918 tot 1921 haar toevlucht genomen
tot het middel der interventieooiiogen te
gen Armenië, Estland, Finland, Letland,
Georgië, Mongolië en Polen heeft zij sedert
1924 groote stukken van China veroverd en
gaat zij in 1936 tot militaire interventie
in Spanje over.
Goebbels wees er vervolgens op, dat het
nationaal-socialisme en het fascisme, die te
gen het bolsjewistische gevaar strijden, be
titeld worden als imperialistische expansie
pogingen van Duitschland of Italië, en daar
om, zoo zeide hij, zij er nog eens met al
len nadruk op gewezen, dat wij nooit van
plan geweest zijn, of het plan zouden kun
nen opvatten, het nationaal-socialisme tot
exportwaar te maken.
Goebbels wees daarop op de begunstiging,
die het bolsjewisme in Spanje van do zijde
der democratische politici en kerkelijke men
schen ondervindt en noemde in dit verband
den deken van Canterbury en den bisschop
van Winchester. Het is, vervolgde hij, alsof
de wereld volkomen blind is voor het toch
zoo duidelijk zichtbare streven van de
Komintern, Spanje te maken tot een proef-
terrein voor de bolsjewistische wereldrevo
lutie.
Na gewezen te hebben op de ver
woestingen, die onder de kerken in
Spanje zijn aangericht, verklaarde
spr.: alleen voor het feit, dat de
Fuehrer de kerken in Duitschland
voor dit lot gespaard heeft, moesten
zij hem reeds eeuwig dankbaar zijn.
In plaats daarvan worden zij niet
moede, buiten haar religieuze werk
zaamheid om, zich binnente dringen
in de sfeer van de staatsmacht en
hier een activiteit ten toon te sprei
den, die noch met haar taak, noch
met haar goddelijke opdracht in
overeenstemming is.
Voortgaande gaf Goebbels een opsomming
van de gruwelen, die in Spanje gepleegd zijn
waarna'hij vervolgde: Intusschen alarmeert
men schijnheilig de wereld en den Volken
bond en vervult Litwinof Europa met zijn
kreten van protest tegen de inmenging van
Duitschland cn Italië. Goebbels gaf daarop
cijfers van inmenging van Sovjet Rusland
en betoogde, dat het bolsjewisme staat reeds
midden in Europa en maakt zich op, van
hieruit de wig verder tc drijven. Sedert het
begin van den opstand in Spanje heeft het
zich in een aantal Europeesche staten in
onrustbarende mate uitgebreid.
Men moet, zoo verklaarde spr. de naiveteit
bewonderen, waarmede vooraanstaande
staatslieden en journalisten van het demo
cratische westen voor dit verschrikkelijk
gevaar de oogen sluiten en stereotvp volgens
de methode Coué herhalen, dat zij niet wil
len dulden, dat Europa in twee kampen
verdeeld wordt»
GOEBBELS
Wij hebben, ging Goebbels voort, in den
tijd, toen ook voor onze poorten de roode
vijand stond, voor ons volk den strijdkreet
„Duitschland ontwake" aangeheven. Thans
gaat het er niet meer om, ons eigen volk
tot ontwaken te brengen, thans moet Eu
ropa ontwaken. En wederom jien wij bij
ons beroep op de wereld dezelfde krachten
tegenover ons geplaatst, die zich inder
tijd bij ons beroep op het eigen volk tegen
ons schaarden.
Goebbels deed een feilen aanval op de
Joden, die, naar hij zeide, de bolsjewisti
sche wereldrevolutie voorbereidden.
Hij vervolgde: De stormloop uit het Oos
ten. die in 1932 aanzwol om Europa een
vernietigenden slag toe te brengen, is aan
de grenzen van Duitschland tot staan ge
bracht. Duitschland is tegen den wereld
vijand opgestaan. Het zal hem ook, dat
gelooven, hopen en weten wij, eens voor
goed ter aarde werpen.
Een nieuw Europa, aldus besloot Goebbels
is in wording. Het zal een Europa, zijn van
zelfrespect, grootmoedigheid, fatsoen, eer,
vrijheid en eensgezindheid, van erkennning
der bestaansrechten van ieder volk, van
socialen opbouw, economischen vooruit
gang en van nieuwen bloei van kunst en
wetenschap. Naar dit Europa willen wij
den weg wijzen. Daarvoor willen wij strij
den tot den laatstcn ademtocht.
Eeng komt de tijd, waarop het
„neen" zal moeten zeggen.
Forsche rede van Daladier.
De voorzitter van de Fransche radicaal
socialistische partij Daladier, heeft in zijn
openingsrede in de bijeenkomst van het uit
voerend comité der partij hulde gebracht
aan het door Chautemps en Bonnet in de
regeering verrichte werk. llij bracht de bin
nen- en buitenlandsche moeilijkheden in
herinnering, waarvoor de tweede regeering
van het volksfront zich geplaatst zag en
nog ziet.
Met betrekking tot den buitenlandschen
toestand verklaarde Daladier, dat Frankrijk
den vrede wil en trouw blijft aan zijn idea
len van arbitrage, collectieve veiligheid en
wederzijdschen bijstand, en dat het nooit
geweigerd lieeft met sympathie de werke
lijke, vitale behoeften van anderen onder
de oogen te zien. „Wat ook de huidige
moeilijkheden mogen zijn, wij zullen aan
deze ideeën trouw blijven en in onze pogin
gen volharden", aldus Daladier.
Dat wil echter niet zeggen, zoo ging hij
voort, daf wij op dit oogenblik blind moeten
zijn voor ondernemingen, die tot gevolg zou
den hebben, dat een ernstigen aanval zou
worden gedaan op^nze essentieele belangen
en zelfs de veiligheid van ons land.
Hoezeer wij ook trouw wenschen
blijven aan de politiek van niet in
menging, wij zouden niet kunnen
toestaan, dat zij een valstrik werd,
dat zij in feite zou leiden tot de ver
nietiging van onze verbindingen met
ons Afrikaansch gebied of een drei
ging op ons Pyreneeën-front zon
doen ontstaan. In het leven van een
volk, dat vastbesloten is zijn eigen
grootheid te handhaven, komt eens
het uur, waarin het „neen" zal moe
ten zeggen.
Al deze gebeurtenissen moeten onzen wil
versterken onze nationale verdediging tot
den hoogst mogelijken graad van doelmatig
heid op te voeren.
Daarna ging Daladier over tot den bin-
nenlandschen politiek en besprak hij de
Kantonale verkiezingen. Het gedeelte zijner
rede dat betrekking had op de buitenland
sche politiek werd bijzonder toegejuicht. Ver
volgens gaf Bonnet een uiteenzetting van
den iinaricieelen toestand.
In een onderhoud met den cor
respondent van Reuter heeft ge
neraal Queipo de Llano o.m. ver
klaard: „Noch wij, noch onze te
genstanders bouwen duikbooten.
Zij koopen deze en dat doen wij
ook. Wij hebben er vier gekocht,
en deze bevinden zich op het
oogenblik in de Middellandsche
Zee.
Sjansi bedreigd
HEVIGE GEVECHTEN BIJ
SJANGHAI.
Reeds eerder wezen wij op het overwegen
de belang van den strijd in het Noorden.
Hier stootcn de Japanneezen veel minder
op internationale belangen, welke zij moeten
ontzien en daarenboven sluiten de rijke
Chinecsche provincies Sjansi en Hopei
prachtig aan bij Binnen-Mongolië en
Mandsjoekwo, die reeds onder Japansche
„bescherming", d.w.z. overheersching staan.
Het aantal Japansche strijdkrachten, dat
sedert het begin van de vijandelijkheden
via Tientsin Noord-China is binnengeval
len, schatten buitenlandsche waarnemers
op niet minder dan 215.000 man. En daar
bij zou dan nog niet eens rekening zijn
gehouden met de sterkte van het Kwan-
toengleger en evenmin met de Japansche
versterkingen uit Jehol en Tsijahar.
Het is haast ondoenlijk de waarde dezer
cijfers te controleeren. Van de krijgsbe
drijven in Noord-China is het uiterst moei
lijk betrouwbare berichten te verkrijgen,
daar bijna alle oorlogsnieuws afkomstig is
uit Japansche en Chineesche, ergo partij
dige, bronnen. Men krijgt wel den indruk
dat de Japanners met succes in Westelij
ke richting van Peking oprukken. Op weg
van Kalgan naar Tatoeng moeten zij al
een eind zijn gevorderd.
Volgens gisteravond laat binnengekomen
Japansche berichten, bevinden de Japanners
zich reeds te I-Iankao, dat tusschen Tient-
sjen en Tatoeng is gelegen.
Dit nummer bevat 8 pagina's
De Midd. Zeeconferentie
Versterking der Middellandsche
Zeevloten
Wat wij gisteren nog als een groo
te waarschijnlijkheid moesten ver
melden, is thans een feit geworden.
Duitschland en Italië doen niet me
de aan de door Engeland te Nyon
bijeengeroepen conferentie, welke
tot doel heeft een einde te maken
aan de misdadige duikbootaanval-
len op koopvaardij- en oorlogs
schepen in de Middellandsche zee.
Het feit, dat deze duikbooten geen natio-
naliteitsnierk dragen stempelt hun daden
tot pure zeerooverij en het is begrijpelijk,
dat Engeland met zijn groote belangen in
de Middellandsche Zee daaraan een eind
wil maken.
Engeland kan daarom niet terug en de
conferentie gaat dan ook evengoed door,
ondanks het feit dat de beide totalitaire
staten niet mededoen.
Het Duitsch—Italiaansche besluit, niet
deel te nemen aan de conferentie te Nyon,
wordt echter te Londen zeer betreurd. De
aanwezigheid der beide mogendheden zou
naar Britschc meening de practische taak
der conferentie zeer vergemakkelijkt heb
ben.
Mon gelooft, dat de Britsche regeering
bij de uitwerking der voorstellen, die ten
doel hebben een einde te maken aan de
onveiligheid in de Middellandsche Zee,
steeds rekening heeft gehouden met de mo
gelijkheid, dat Duitschland en Italië zich
van deelneming zouden onthouden. Andere
plannen zijn dan ook, naar men zegt, be
sproken, en, hoewel het aan de conferentie
voor te leggen ontwerp niet zoo doelmatig
kan zijn als de medewerking van Duitsch
land en Italië zou hebben veroorloofd, ge
looft men toch in Britsche kringen, dat het
toereikend zal zijn om de aanvallende vlieg
tuigen en duikbooten in een zeer onaange
name situatie te brengen.
Het aanvankelijk aanvaarde ontwerp, dat
door de afwezigheid der beide mogendheden
is vervallen, voorzag in inschrijving van alle
duikbooten in de Middellandsche Zee, afba
kening van zones buiten de scheepvaartwe
gen en achtervolging van alle duikbooten,
die buiten de geoorloofde zones zouden wor
den gezien. Deze maatregelen kunnen zon
der Duitschland en Italië niet worden toe
gepast.
Daar ook het convooistelsel in beginsel
veroordeeld wordt, schijnt de uitbreiding van
het aantal oorlogsschepen, dat belast is met
de verdediging der koopvaarders, de eenige
practische oplossing te zijn. Dit systeem
wordt reeds toegepast, maar men gelooft, dat
de conferentie de doelmatigheid ervan zal
versterken: de oorlogsvloten zullen dan de
koopvaardijschepen van elke nationaliteit be
schermen, hetgeen niet alleen de taak van
Frankrijk en Engeland maar die van alle
onderteekenaars der actie zal zijn.
Engeland en Frankrijk zijn het er echter
over eens, dat elke antifascistische oriën
tatie door het technisch karakter der bespre
kingen moet worden weggenomen. Het is dus
mogelijk, dat het FranschEngelsche tech
nische plan, wanneer liet eenmaal door de
conferentie zal zijn aangenomen, voorwerp
van onmiddellijke onderhandeling met Rome
zal uitmaken.
Wie meedoen.
Daar van Albanië geen antwoord is ont
vangen, kan men aannemen, dat aan de
conferentie, die behoudens onvoorziene om
standigheden Vrijdagnamiddag om half vijf
in de raadszaal van het stadhuis van Nyon
zal aanvangen, door de volgende landen
zal worden deelgenomen:
Engeland, Frankrijk, Rusland, Turkije,
HET KALGAN-NANKAU FR.
SJANSI'
H0ENJ0EAN
Japanneezen willen Sjansi bin.
nendringen.
De Japansche generale staf te Tientsin
heeft de buitenlandsche consuls er van in
kennis gesteld dat de Japanneezen voor
nemens zijn de krijgsverrichtingen langs
de spoorlijn bij Kalgan voort te zetten om
in Sjansi door te dringen.
Veldslag bij Sjanghai.
Een zeer felle slag woedt op dit oogen
blik in de streek van Jumong. halverwege
tusschen Janngtsepoe en Woesoeng. Aan
beide kanten zijn de verliezen zwaar.
De bloedigste strijd werd geleverd, toen
de Chineezen en de Japanners in een hand
gemeen raakten tusschen de werf Joekong
en de renbaan. De Chineezen verklaren, dat
zij de Japanners hebben teruggedrongen.
Toen zij echter verder oprukten cn zonder
dekking moesten opereeren schoten de Ja-
EERBERICHT
DE BILT SEINT!
matige, tijdelijk krachtige
meest Noordwestelijke wind.
gedeeltelijk bewolkt met
aanvankelijk nog kans op
regenbuien, weinig verande
ring in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Koel
weer met weinig of geen
regen.
Barometerstand hedeamorgea 8oor i 769
Zuid-Slavië, Roemenië, Griekenland en
Egypte.
De „Giornalo d'Italia" over den
toestand.
De „Giornale d'Italia" schrijft, dat de con
ferentie van Nyon door de afwezigheid van
Duitschland en Italië van tevoren tot mis
lukking gedoemd is.
Italië weigert echter zijn medewerking
niet, want het is bereid tot bespreking dei-
vraagstukken in de Londensche commis
sie. Dit bewijst, aldus het blad, dat Italië,
vastbesloten zijn medewerking' te blijven
verlecnen, geen gebruik heeft gemaakt
van het incident met Rusland om zich te
onttrekken. De groote mogendheden be
hoorden er zich evenwel rekenschap van te
geven, dat samenwerking tusschen de poli
tiek van het beschaafde Europa en de on
verantwoordelijke Russische politie onmo
gelijk is.
pansche oorlogsschepen een reeks van gra
naten af in de Chineesche gelederen, zoodat
de Chineezen gedwongen werden naar hun
oorspronkelijke stellingen terug te keeren.
Chineesche vliegtuigen bestoken
de Japansche vloot.
Chineesche vliegtuigen heben gisteren de
internationale concessie in spanning gehou
den tot laat in den nacht. De Chineesche pi
loten daalden hoven de Japansche oorlogs
schepen, die in de Wangpoe liggen en be
stookten ze met bommen. Een der bommen
viel op een Britsche opslagplaats, waardoor
een brand ontstond, die een schade van naar
schatting een half millioen dollars aanrichtte.
De dag van gisteren werd overigens weer
gekenmerkt door hevige luchtbombardemen
ten uit Japansche vliegtuigen.
China zou vliegtuigen betrokken
van Sovjet-Unie.
Van Japansche zijde wordt gemeld, dat een
trein, bestaande uit honderd Sovjet-Russi
sche vrachtauto's, geladen met vliegtuigen
en ander oorlogsmateriaal, te Sian, de
hoofdstad van de provincie Sjensi, is aange
komen, waarheen de Nankingregeering naar
het schijnt het hoofdkwartier van de lucht
macht heeft verplaatst.
Volgens hetzelfde bericht zouden Sovjet-
Russische instructeurs te Sian Chineesche
vliegers opleiden.
Pr. Dietrich zegt:
De rijksperschef, der N.S.D.A.P. dr. Dietrich
heeft gisteren te Neurenberg een redevoe
ring uitgesproken, waarin hij zich keerde
tegen „de internationale oorlogsopruiers,
die aóhter het masker van een z.g. persvrij
heid en staande buiten de verantwoordelijk
heid der regeeringen, de internationale
pers laten worden tot een haard van ge
varen der wereldpolitiek" De verbinding van
het nieuws als vorkoopsartikel met het
geestelijk politieke element acht spr. hierbij
het belangrijkst. De vreeselijke gevolgen
van de hieruit ontstane toestanden bleken
in 1914 toen Duitschland met zijn hulpeloos
roepen naar waarheid slechts bescheiden
aan het woord kon komen, in enkele neu
trale nahuurstaten, terwijl de geheele we
reld overstroomd werd met de berichten
der Fransche en Engelsche agentschappen.
Voortgaande geeselde spr. nog de kleine
persbureaux, die anoniem naar zijn meening
veel kwaad aanrichten door het verspreiden
van leugens. In Duitschland hebben do
nalionaal socialisten de berocpsleugenfa-
brikanten uit den weg geruimd. Ook moet
echter aandacht gewijd worden aan een pers
die het er in het internationale leven op
toelegt de volkeren tot den oorlog op te
ruien.
De bevrijding der pers van de zoogenaam
de perevrijheid, aldus dr. Dietrich, verder,
is een der grootste daden in de geschiedenis
van den geest, die het nationaal socialisme
en het fascisme volbracht hebben.
In den golf van haat, leugen en laster, die
over het nationaal socialistische Duitschland
wordt uitgestort, ziet spr. de hand van den
jood, die zijn invloed in de wereldpers aan
wendt om Duitschland van buiten af te om
singelen en te vernietigen. Uit Moskou wordt
de oorlogsopruiing van de pers aangewak
kerd. Tot dusverre heeft nog geen democra
tische regeering haar stem verheven om den
papieren vijand van de menschheid te be
strijden.
De slotwoorden van den spreker waren:
..Bevrijdt den redacteur van de persvrijheid,
die er geen is, geeft hem tegenover den staat
de persoonlijke veranwoordelijkheid, dan zult
gij meer voor den wereldvrede doen. dan
alle niet-inmcngingscommissics ooit vermo
gen en alle fatsoenlijke mannen der pers,
journalisten, of uitgevers, zullen u dankbaar
zijn."