RADIO
W1IM ©I
Rusland heeft alle grondstoffen
Het verboden
grondgebied
föefvecfst is ee utezc
Verbluffende toeren
van een fakir
GEÏLLUSTREERD
j VERVOLGVERHAAL I
DOOR:
lEDGAR RICEj
BURROUGHSi
No. 5.
Nu de volkomen eenzaamheid over
hen was gekomen, kreeg Alice
Greystoke het te kwaad. „O John,
wat vreselijk is dit. Wat moeten wij
beginnen? Als wij nu maar samen
waren, zou het nog te verdragen zijn,
maar de baby Hij stelde alles
in het werk om zijn vrouw gerust te
stellen. Nadat zij gekalmeerd was,
opende hij een kist, waarin ge
weren en kogels zaten, zodat zij zich
bij een mogelijke aanval zouden kun
nen verdedigen. Zyn eerste gedachte
was, een slaapplaats voor de nacht
in te richten, die hen beschermen
zou tegen de overval van wilde
dieren. Samen zochten zij nu naar
een geschikte verblijfplaats. Zij von
den vier bomen, die zó dicht bij
elkaar stonden, dat zy als het ware
een vierkant vormden en nadat de
man van andere bomen lange takken
afgesneden had, maakte hij een soort
raamwerk, waarvan hij de uiteinden
stevig aan de bomen vastbond met
de touwen, die Zwarte Michael hem
van de Fuwalda had meegegeven.
Gelukkig was deze voorraad touw
tamelijk groot. Gedurende de dag
was het om hen heen vol vreemde
geluiden van vogels met schitterende
veren, dansende, schreeuwende apen,
die naar de nieuw aangekomenen
keken en hun wonderlijke manier
van nestbouwen met grote belang
stelling gadesloegen. Bij het invallen
van de duisternis was de voorlopige
legerstede gereed. Zij hadden scherp
uitgekeken, terwijl zy aan het werk
waren en op een gegeven oogenblik
zagen zij de kleine apen in de buurt
schreeuwend over de bomen weg
vluchten. Ze keken angstig over hun
schouders heen, alsof zij elkaar ver
telden, dat zy een vreselyke vijand
zagen, die op de loer lag. Wat kon
dat nu weer zyn?
(Nieuwe spelling.)
Genoeg voor den langdurigsten oorlog
GROOTE VOORRADEN HELIUM
AANGETROFFEN.
Op het oogenblik weet men, dat
de Sovjet-Unie niet slechts de
grootste weermacht bezit, maar dat
zij ook, in sterker mate nog dan het
Britsche wereldrijk, over alle grond
stoffen beschikt, die voor de in
standhouding van een dergelijk be-
wapeningspeil noodig zijn.
Vanzelfsprekend hebben deze grondstoffen
(reeds altijd in den schoot der Russische aar
de gelegen. Maar de wijze tsaren hebben er
nimmer kans toe gezien, deze natuurlijke
rijkdommen in gepasten omvang voor mi
litaire doeleinden te mobiliseeren. De tsa
ristische wapenindustrie heeft altijd slechts
een uiterst gering percentage van het oor
logsmateriaal, dat leger en vloot noodig
hadden, kunnen produceeren. De olievelden
in den Kaukasus, de kolenmijnen in het
Dongebicd en eerst recht de weinig ontwik
kelde zware industrie uit het tsaristische
tijdperk hadden in militair opzicht slechts
Weinig bcteekenis.
Siberië ligt op een enorm kolen-
blok.
De sovjets gingen er, na de consolidee
ring hunner heerschappij, spoedig toe over
om in het belang van de wereldrevolutie
ide militair-economische kracht van het
land zooveel mogelijk te versterken. Van
zelfsprekend maakten zij daar een aanvang,
waar het tsarisme was blijven staan: aan
de Don, in den Oeral en in den Kaukasus,
Echter gelukte liet aan eenige deskundigen
hetb ewijs te brengen, dat de rijkdom der
bekende grondstoffenbronnen veel grooter
is, dan men tot op dat oogenblik aannam
en dat er nog andere grondstoffengebieden
zijn, waarvan de winstgevendheid die van
de bekende districten nog verre overtreft.
Dit maakt het aan de Sovjet-Unie mogelijk,
haar wapenindustrie daar te concentrce-
ren, waar zelfs de luchtaanval van een cven-
tueelen tegenstander geen bedreiging meer
kan vormen.
Ongeveer tien jaren geleden heeft de Rus
sische geleerde Versmann er toe aange
spoord, het zwaartepunt van de wapenin
dustrie op grond van strategische overwe
gingen naar den Oeral te verleggen. Hij
heeft er daarbij niet slechts op gewezen,
dat het Dongebicd te dicht bij ccn even
tueel front zou liggen, maar dat het, zui
ver economisch beschouwd, ook zwakker
zou zijn dan het district van Koesnczk in
den Öeral. De bekende professor Karpins-
ki, sloot zich bij Versmann's meening aan.
De geleerden stelden zich op het standpunt
dat geheel Siberië „op een enorm kólcnblok
ligt" en dat men op vele plaatsen, welke
zij ook nader hebben aangegeven, slechls
zou behoeven toe te grijpen, om de waarde
volle schatten te bergen.
Talrijke onderzoekingen in later jaren
hebben de meening der beide geleerden be
vestigd.
Kolen, olie enhelium.
Hef; van ouds bekende Dongebied, de „Don-
bas", is inderdaad slechts een deel van een
veel grooter kolendistrict. Boringen, welke
men in het Noord-Westen en Zuid-Oosten
heeft verricht, toonden overal kolen aan.
Van Tsjcrnigow tot Samarkand loopen
gedeeltelijk onder de Kaspische Zee enor
me kolenaders, die gemakkelijk te ontgin
nen zijn.
Maar ook zoo is de huidige „Don-
bas" nog een dwerg vergeleken met
het bekken van Koesnezk, de „Koes
bas", waarvan de capaciteit reeds
jaren geleden op 400 milliard
werkelijk milliard tonnen geschat
werd. In deze toekomstige „hoog
oven van Rusland" liggen kolen,
petroleum en metalen dicht naast
elkaar. Daarmede zijn alle wen-
eischenden militairen econoom, ver
vuld.
De boringen in dc „Donbas" hebben, nog
afgezien van de kolenvondsten, ook andere
belangrijke resultaten gehad. In de omge
ving van Staroljesk heeft men heliumhou-
dende gasvelden gevonden en daarnevens
nog andere voor de wapenindustrie hoogst
belangrijke elementen ontdekt. Ook de om
geving van Astrakan bleek een vindplaats
van dergelijke substanties te zijn.
In de gebieden rondom het Baikalmccr
ontstaat een derde kolen- en olicgcbicd, dat
de grondstoffenbasis voor ccn evcntueelc
actie tegen Japan moet worden. Ook in ve
le andere Siberische gebieden, aan de Jenis-
sei, aan de Sjanlanga, ja zelfs ten noorden
van den poolcirkel heeft men kolen en
olie in enorme hoeveelheden ontdekt.
Bij de sterke belangstelling, die de Rus
sische regcering voor de luchtmacht en de
motoriseering van de landmacht,
heeft, verdienen de „separate" olie-
gebieden, dus dc gebieden, waarin men
slechts olie en geen kolen vindt, nog in het
bijzonder genoemd te worden. Ook hier
heeft het onderzoek tot belangrijke resul
taten geleid. De pelroleunivclden in den
Kaukasus zijn veel grooter, dan men vroe
ger wist. Verder vindt men olievelden tot
aan de oevers van de Yszee. Aan de rivieren
de Petsjora en Oesjta is men geheel onver
wacht op reusachtige oliebronnen gestooten.
De stad Perm ligt in zekeren zin op petro
leum en in het gebied tusschen Ocfa, Oren-
burg en Samara vindt men zeer gunstige
mogelijkheden tot boring. Of de vroegere
voorzitter van den raad van volkscommis
sarissen, Molotow, in 1934 met recht kon
verklaren, dat Rusland over een derde van
den petroleumvoorfaad der wereld beschikt,
blijft een open vraag. Maar in ieder geval
staat het vast, dat de Sovjet-Unie in haar
schoot meer petroleum en meer kolen bergt,
dan zelfs het grootste leger in den langdu
rigsten oorlog verbruiken kan. De Russi
sche ontginningsmethoden zijn op het oogen
blik misschien nog niet zoo bijzonder goed
en de resultaten zijn derhalve geringer, dan
zij konden zijn. Dit feit mag er echter niet
toe verleiden, de ontwikkelingsmogelijkhe
den van Rusland op militair-economisch ge
bied te onderschatten. Alleen reeds het Sta-
chanoff-sysleem bewijst, dat Rusland alles
in het werk stelt, om den achterstand in te
halen en zijn weermacht uit eigen rijkdom
en kracht alle noodige middelen aan de
hand te doen.
PROGRAMMA
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 19S7.
Hilversum I.
V AR A-ui tzendlng. 10.00—10.20 v.m. en 730
—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek.
9.30 Keukenpraatje.
10.00 Morgenwijding.
10.20 N.V.V.-uitzending en gramofoonmuziek.
11.30 „De geschiedenis van het vraagstuk der
werkeloosheid", causerie.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.301.45 VARA-orkest en gramofoonmuziek
2.00 Naai- en knipcursus.
2.30 Voor de vrouw.
3.00 Voor de kinderen,
5.30 Gramofoonmuziek.
6.00 De Lucky Birds en solist.
6.30 Gramofoonmuziek.
6.40 Landbouwcauserie.
7.00 Koorzang.
7.30 „De geestelijke crisis onzer dagen", cau
serie.
8.00 Herhaling SOSfberichten.
8.03 Berichten ANP, VARA-Varia.
8.15 Gevarieerd concert.
8.30 Radiotooneel met muziek.
9,00 Gramofoonmuziek.
9.30 Herman Gorter-Herdenking.
10.00 Berichten ANP.
10.05 Sopraan en orgel.
10.30 Fantasia.
11.00 Cyclus „Sexualiteit en ••-••••
11.2012.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum II.
NCRV-ultzenidng. 6.307.00 Onderwijsfonds
voor de Scheepvaart.
8.00 Schriftlezing, meditatie, gewyde muziek
(gr.pl.).
8.30 Gramofoonmuziek.
9.30 Gelukwenschen.
9.45 Gramofoonmuziek.
10.30 Morgendienst.
11.00 Ensemble Van der 1.1
12.00 Berichten.
12.15 Gramofoonmuziek.
12.30 Vervolg concert.
I.30 Orgelspel.
2.30 Gramofoonmuziek.
3.00 Christ. lectuur.
3,30 Gramofoonmuziek.
3.45 Christ. liederenuurtje.
4.45 Felicitaties.
5.00 Voor de kinderen.
4.45 Gramofoonmuziek.
6.00 Land- en tuinbouwhalfuur.
6.30 Causerie over het binnenaanvaringsregle-
ment, stoommachines en verbrandingsmoto
ren.
7.00 Berichten.
7.15 ,,S.S.R. en saamhoorigheid", causerie.
7.30 Causerie.
7.30 Gramofoonmuziek.
7.45 Reportage.
8.00 Berichten ANP. herhaling S.O.S.-ber.
8.15 Gramofoonmuziek.
9.00 Zendingsrede,
9.30 Christ. Gemengd koor „Excelsior" en
gramofoonmuziek. (Om 10.00 Berichten
ANP).
10.30 Gramofoonmuziek.
10.45 Gymnastiekles.
II.0012.00 Gramofoonmuz. Hierna: Schrift
lezing.
en met hem de schoonmaak
Resultaten van wilskracht en uit
houding sv er mogen.
De Times meldt uit Lahore in Br. Indië:
In de Service-club alhier is een merk
waardige demonstratie gehouden van uit
houdingsvermogen, naar verklaard het ge
volg van groote wilskracht, in tegenwoordig
heid van vele Europeanen en onder controle
van dokters. De demonstratie werd gegeven
door een Yogi uit de Pensjaab, Bisamber
Natih, de 30-jarige zoon van een gepensio
neerd politic-agent van Lahore. De Yogi is
een allesbehalve robuste persoonlijkheid Hij
werd onderzocht door doktoren, die ver
klaarden dat hij 'n zwak gestel had en dat
zijn bloeddruk laag was. De Yogi verklaart
dat hij door de Yoga-practijk zijn lichaam
en zijn wilskracht heeft opgebouwd. Hij
drinkt 1 kop thee en eet niet meer dan een
half pond licht voedsel per dag. Hij beweert
ook allerlei geneesmiddelen tegen malaria,
asthma, etc. ontdekt te hebben.
De Yogi begon zijn demonstratie door met
een dikken stok op zijn spieren te slaan, om
deze te „oefenen." Daarna liet hij een ijze
ren staaf buigen door deze legen zijn sohou-
derspieren te slaan. Hij sloeg een vrij dik
ke stalen staaf krom op zijn hoofd, en weer
recht op zijn armspieren. Hij lichtte een
gewicht van 10 kg. op dat, was vastgemaakt
aan een ijzerdraad, dat in zijn arm was ge
stoken. Bij liet, uittrekken van 't ijzerdraad
uit zijn arm vertoonde zich geen bloed. Hij
plaatste een scherpe bijl op zijn borst en liet
daarop hameren met een baksteen. Er ont
stond geen wonde. Na een lang gebed wan
delde hij twee keer door brandende houts
kool. Zijn voeten die tevoren gewasschen
waren en nauwkeurig door de doktoren
onderzocht, vertoonden na de vuurproef
geen blaren.
Tenslotte werd de Yogi 6 voet diep onder
de aarde begraven in een houten kist. Na
een half uur werd hij weer opgegraven en
er was niets aan hem te bespeuren. Hij ver
klaarde twee dagen begraven te kunnen
blijven.
Dc geheelc demonstratie duurde drie uren,
en de Yogi toonde geen teekenen van af
matting. Na afloop bedankte hij de aanwe
zigen voor hun tegenwoordigheid en zeide
vereerd te zijn geweest zijn kunsten te heb
ben mogen vertonnen voor een zoo uitgele
zen gezelschap. Hij verklaarde vier dagen
voor de demonstratie niets gegeten of ge
dronken te hebben. De Yogi wil een reis
om de wereld maken om zijn kunsten te
vertoonen. Hij neemt geen geld aan.
Feuilleton
door Dennis Wheatley
Vertaling Eva Raedt de Canter
Hij belde en vroeg naar hamer en beitel.
Spoedig was het houten kistje opengemaakt,
en de binnenverpakking in lood, zette hy op
tafel. „U wilt zich vermoedelijk geheel alleen
van den inhoud op de hoogte stellen, Excel
lentie?" vroeg senor Rosas glimlachend. „U
kunt van mijn kamer gebruik maken gaat u
maar gerust uw gang. Belt u alleen even wan
neer u klaar bent." Hij liep zacht de kamer uit
en sloot de deur achter zich.
„Laten we nu maar eens naar onze fameuze
Hoyo's kyken." De Reichleau omvatte zorg
vuldig den ring die om den rand van de looden
kist liep en trok er hard aan. De staaldraad
waarmee de ring was bevestigd sneed gemak
kelijk door het zachte lood en even later haalde
hy er twee cederhouten sigarenkisten uit.
Slmon opende ze met zorg en streek met zyn
vingers zacht over de fijne, donkerbruine
sigaren. „Buitengewoon bewerkt," mompelde
hij.'„Dit is toch niet alles, beste kerel?"
De hertog opende de andere doos. De sigaren
waren niet verpakt in twee pakjes van vyftig
Stuks, doch in vier op elkaar liggende ryen
van vyf en twintig, en iedere laag was door
een dun cederhout plaatje van de volgende ge
scheiden. Zeer zorgvuldig lichtte de Reichleau
de bovenste laag van het cederhouten plaatje,
en daarna de volgende. Simon keek over zijn
schouders en zag dat op de plaat waar de on
derste sigaren hadden moeten liggen een zware
revolver van zeer grooten omvang te voor
schijn kwam. De hertog haalde hem eruit,
samen met de twee verpakte amunitiedoosjes.
„In de andere kist zul je nog zooiets vin
den," merkte hij op, terwijl hij de twee rijen
sigaren op de plaats van de revolver legde.
Nadat Simon het tweede doosje voorzichtig
van het omhulsel had ontdaan, nam de hertog
twee lagen sigaren eruit en deed ze in de
doos die voor hem stond. Toen dit gebeurd was,
waren er een volle en een leege doos. „Wat zal
ik hier nu mee doen?" vroeg Simon eenigszins
ontmoedigd, terwijl hij de andere zware revol
ver met blauw stalen romp uit de kist haalde.
„In je borstzak stoppen, m'n jongen. Het is
te groot om op je heup te dragen. Dat zouden
ze zien."
Simon deed wat hem gezegd werd. Zij bel
den en senor Rosas trad weer binnen. De Reich
leau dankte hem hartelijk, „wy hebben nog
een verzoek aan u," zei de hertog. „Wy vragen
toch niet te veel van uw bereidwilligheid?"
„Excellentie, ik ben geheel tot uw beschik
king. Ik luister."
„Zoudt u zoo goed willen zyn deze volle kist
te laten inpakken en hem te laten bezorgen
aan Hotel Metropole? Het andere kistje, dat
eenige geheime papieren bevat, wilt u wel voor
my verbranden, nietwaar?"
„Ik ben geheel tot uw dienst," antwoordde de
Spanjaard, vriendelyk glimlachend. „U kunt te
allen tyde over mjj beschikken, Excellentie."
Weer op het pleintje gekomen, streek de her
tog met een geheimzinnigen glimlach over zyn
zak. „Wij hebben maar een honderd sigaren,
doch wij moeten meer dan tevreden zijn, dat
we dit aantal tijdens ons verblijf in Rusland
bemachtigd hebben."
HOOFDSTUK V.
Na eenigen tijd te hebben geloopen kwamen
ze aan het Cultuur- en Ontspanningspark.
„Wy kunnen nu vrijuit spreken," zei de
Reichleau met een blik van verstandhouding.
„Daar ben ik erg bly om, om je de waarheid
te zeggen," lachte Simon en klapte in zyn
zwaar gehandschoende handen.
„Beste kerel, voor dien was het heusch onmo
gelijk, er zyn hier overal oogen en ooren. Zijn
je die luchtkokers in je slaapkamer in 't hotel
niet opgevallen? Het zijn microfoons, zoodat
alles wat je zegt, gehoord wordt. In de restau
rants langs de muren zyn ook microfoons. Rus
land zet zyn grenzen voor touristen en vreed
zame zakenmenschen wyd open, doch de Sovjet
is altyd bevreesd voor een contra revolutie.
Het is niet moeilijk voor de kleine communisti
sche party om een volkomen onderworpen volk
te controleeren, maar hoe zouden ze ooit kun
nen weten, wie contra revolutionair of een ge
woon tourist is, als ze niet spionneerden op
deze manier? Je kunt er zeker van zyn, dat
de kist waarin onze Hoyo's zaten, geopend en
geïnspecteerd is, voor hy aan ons werd afge
leverd," besloot hy glimlachend. „Ze zullen
natuurlijk alleen de twee bovenste lagen nage
keken hebben, maar toch waagde ik het niet
de zending aan my te laten adresseeren. De
straten zyn ook niet veilig een voorbygan-
ger vangt b(j toeval een woord van je op, en
je bent onmiddellijk gesignaleerd. Daarom heb
ik je hierheen gebracht. In het Park zijn we
veilig, wy kunnen hier hardop spreken, doch
ook slechts hier alleen, onthoud dat."
„Natuurlijk," antwoordde Simon gehoor
zaam. „Nu heb je nieuws van Rex?"
„Neen." De hertog schudde het hoofd. „Myn
advertenties in de Finsche bladen van Hel-
singfors hebben niets opgeleverd. De afzender
van den brief is misschien op het oogenblik in
Parys of New-York, of, wat nog waarschyn-
lyker is, is het een analfabeet. Ik heb de adver
tenties zorgvuldig opgesteld en mijn eigen
naam niet genoemd, want indien de Russische
autoriteiten ze hadden gezien, hadden ze my
de grens niet laten passeeren. Ik stelde ze zoo
danig op, alsof ze door een relatie van Rex
waren geplaatst en een verbinding tot stand
wilden brengen. In ieder geval hebben ze geen
resultaat opgeleverd.'
Simon knikte. „Dat is dus niet veel. Ik had
er ook niet veel vertrouwen in. Drie keer ben
ik in de bar van Jack Straw geweest, en heb
daar de buffetknecht en de cljef zeer goed
leeren kennen, doch een Rus was er niet.
Slechts de altyd daar byeenkomende vroegere
bourgeois. Niets wees erop dat daar ooit een
vergadering van een Sovjet-club gehouden
werd. Het is een kleine, weinig floreerende
zaak.'
„Dat is een beroerd geval, een oogen
blik." De hertog draaide zich om en keek
scherp naar een naast hem loopenden man, die
hen, schynbaar zonder aandacht, reeds gerui-
men tijd volgde. De man keek verschrikt op
toen de hertog hem aankeek, en vroeg in het
Russisch om een lucifer. De hertog gaf hem er
een, zonder een woord te zeggen, en ze zwegen
totdat de Rus uit hun nabyheid was.
„Denk je dat die kerel naar ons geluisterd
heeft?" vroeg Simon nerveus.
„Ik denk het niet, ik geloof dat het een zwer
ver was. Nou, wat denk jy over die myn van
Rex?"
„Tja, ik heb over dat raadsel lang nage
dacht. Heb jij eenig idéé?"
„Neen, ik ben geheel ontmoedigd. Ik heb
niet het minste succes ln Leningrad gehad, of
schoon ik iedereen die ik daar in de consulaten
ken, heb geraadpleegd."
„Wat is Leningrad voor een stad?" vroeg
Simon. „Even triestig als deze?"
„Nog erger, kerel. Het ls een volkomen
doode stad. Je moet weten dat dit deel van
Rusland in handen der Zweden is geweest en
de stad door Peter den Grooten gebouwd is, om
er een oorlogshaven van te maken. Aangezien
de Boven Baltic het grootste deel van het jaar
bevroren is, heeft deze opzet nooit aan zyn
vex-wachtingen beantwoord. Slechts het feit dat
ze geruimen tijd de zetel der keizerlyke regee
ring is geweest, heeft het prestige van de stad
gehandhaafd. Nu Moskou weer de hoofdstad
is, heeft het verkeer zich naar Moskou ver
plaatst. De regeering weet wel wat ze doet, ze
weet dat alle rykdom en productiviteit van
Rusland in het Zuiden ligt, en daar maken ze
dan ook hun experimenten voor de toekomst
Het Nevsky project, het Piccadilly van het oude
St. Petersburg, dat beroemd was, gaat nu alle
beschrijving te boven. Er bevindt zich dezelfde
menschenmenigte als hier, dat is waar, doch
ze mist de levendigheid der Moskouer straten.
Leningrad was als door een beroerte getrof
fen, toen Dimitri en Joesopoff het nog warme
lyk van Rasputin onder het ys van de Newa
stopten."
(Wordt vervolgd).