Windhoos teistert Kolhorn
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Drie arbeiders nauwelijks
aan den dood ontsnapt
Amerika wil bewapenings
wedloop stoppen
Oostenrijk nadert
stil Rome-Berlijn
KIJKEN is XOOPEN ij CLOECK
Groote materieele schade
EERBERICHT
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 1937. 80e Jaargang. No. 10369.
Uitgove der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen.
De zware slagregen, die gisterenavond neerplensde, is ge
paard gegaan met een windhoos, welke op haar weg Kol
horn passeerde en daar groote schade aanrichtte.
Hoewel er voor duizenden is vernield, mag men nog van
geluk spreken, daar gelukkig geen menschenlevens zijn te
betreuren.
Weinig hadden wij gisteravond, toen wij
op ons bureau ons gewone redactioneele
werk verrichtten, kunnen vermoeden dat
deze avond er een zou worden .van vele
emoties.
De torenklok slaat half acht.
Even later; rrrrng doet de telefoon.
Ja, ihallol
En dan vernemen we, dat een
windhoos te Kolhorn heeft huisge
houden en dat er een groote schade
is aangericht.
We talmen niet lang, potlood en blocnote
In de zak, de regenjas aangeschoten (het
is hondenweer) en we rijden. 40 wijst
de kilometerteller aan, 50, 60, 70, 80 en nog
steeds gaat het sneller. Het asphalt is nat.
Voor ons geen bezwaar; onze wagen ligt
vast. We laten de motor brommen. Hon
derd, honderd tien! Als en snoek schieten
we onder de viaducten van den mooien
nieuwen weg door en bereiken in zeer
korten tijd' KoHiorn,
Draden óver den weg.
Halt, politie! We mogen niet ver
der. Hier kunt u nog niet passeeren.
De windhoos heeft het electrische
net vernield; de draden liggen
overd en weg. Kijkt U maar. Links
van U heeft de schuur gestaan van
Kees' de Wit. In elkaar gewaaid
is-ie.
We maken rechtsomkeert en parkeeren
Onze auto langs het Keern. Er is veel volk
op de been. Hier en daar groepen de men-
schen samen en bespreken de jongste ge
beurtenissen.
Het eerste wat ons oog temidden der
duisternis treft, is een boom, die finaal
door midden is gebroken. Gelukkig is ze
Huist zijwaarts gevallen naast het dak van
een der huizen.
Als een kat kroop ik door den
modder
Wij begeven ons naar de land-
bouwschuur van den heer Gradus Kistema-
ker, waar in een optrekje een drietal sei
zoenarbeiders kluizen.
Men w^is bezig de geringe have uit het
zwaar gehavende vertrekje, dat geheel
open lag, te verwijderen.
Met eenige behoedzaamheid kruipen we
langs het smalle trapje omhoog en troffen
daar de drie mannen, die nu al voor de
tweede maal in enkele weken nauwelijks
aan den dood ontkwamen.
Immers eenige weken geleden ontsnapten
zij ter nauwer nood aan electrocutie, toen
de bliksem in hun armzalig hokje insloeg
en thans
Het was verschrikkelijk mijnheer,
zegt Kamiel de Blok, een jonge, ge
zonde Zeeuw. We zaten juist aan
tafel. Het werd donkerder. Het was
tegen half acht. Plotseling hoorden
wij een sterk geruisch. Ik ging
naar beneden om te zien, wat dat te
beteekenen had.
Nauwelijks beneden gekomen, be
gon het zoo vreeselijk te kraken,
dat ik haastig de buitendeuropen-
rukte. Daar was het een ware hel!
Ik werd opgenomen, kreeg een klap
van een in de lucht zwevende plank
en werd, als een hoop vuil in de
sloot gesmeten. Verschrikkelijk ont
daan en half versuft wist ik geluk
kig op het droge te klauteren.
Nou, ook bij ons was het verschrikkelijk,
zegt. Victor Vlaming, een kleine al wat be
jaarde Belg. Het was zoo'n helsch lawaai,
dat ik dacht, dat ons laatste uur was gesla
gen.
Ook de broer van Kamiel de Blok bevestigt
dit. Ik trok, als 'n gek aan de deur om er uit
te komen. Maar zij was als met zeven sloten
gesloten. Eindelijk gelukte het mij haar
open te rukken en hoe, ja, dat weet ik niet,
maar ik rolde de stijle trap af en als een kat
kroop ik,-op handen en voeten, niet lettend
op modder en vuil, door een gat, dat de storm
in de deur had geslagen.
Nog spraken de oogen van den jongen,
stoeren Zeeuw van de hevige angst, welke
deze mannen in de wankelende en instor
tende schuur hadden doorgemaakt»
De helft als het ware weggevaagd.
Als met een scherpe zeis heeft de hoos,
de helft van de groote sohuur wegge
vaagd. Treurig is het om te zien, noe de
natuurkracht in enkele seconden heeft
huisgehouden. Zware balken zijn meters
ver weggeslingerd en een gedeelte drijft in
de breede sloot..
We gaan nog even afscheid nemen van
de sjouwende mannen, die hun spulletje
naar de zaadkamer een elite-plaatsje
zegt Victor! gaan overbrengen en bege
ven ons dan naar den overkant van het
water, naar de rijwielhandelaar Hoenson,
waar de storm ook danig heeft te keer ge
gaan.
Water in huisl
Hier treffen we de vrouw des huizes aan
in zeer opgewonden toestand. Het is het
zelfde verhaal als van de Zeeuwen.
Zonder ecnig kwaad vermoeden
zat men aan tafel toen eensklaps
het licht uitging, de schilderijen van
den wand vlogen en een ware
zondvloed, de kamer binnenstroom
de.
Het dak was gedeeltelijk opgenomen en
het neerhoosencle regenwater doorweekte
het geheele huis.
Het is een treurig gezicht.
Op de piano ligt water, op de meubelen,
een chaos.
We gaan nog even naar boven. Ook daar
een ruïne. Alles ligt schots en scheef door
elkaar en bovendien onder het water.
De schoonzoons zijn aan 't pannelcggen
en probeeren de gaten zoo goed mogelijk
te stoppen, maar in het pikkedonker valt
dat niet mee.
Goeden nacht.
We wensehen de menschen goeden nacht
maar zijn ei*van overtuigd, dat zij niet zul
len kunnen slapen.
Bij van der Welle.
Den smid van der Welle geldt ons volgen
de bezoek. Bij hem zijn twee schoorsteencn
door het dak gevallen. De schoorsteen van
zijn smidsoven is blijven staan.
Dus je bedrijf kan doorgaan, zeggen we.
Hij beaamt het lachende. Hjj neemt het
gemoedelijk op, de smid. We zaten net te
eten. En toen gebeurde het. Ik zei nog: ik
denk, dat de heeleboel er aan gaat.
Het viel hem dus nog mee. Wel is er
een hoele rist pannen van het dak boven de
werkplaats geschoven. Morgen zullen we
wel eens zien zegt de stoere smid.
Een kef aan den dood ontsnapt
We worden dan door eenige bereidwilli
ge politiemannen gewezen op de totaal ver
nielde wagenboet van den heer C. Eriks,
bencdn aan de Dijk.
Hier wordt 's nachts altijd de ket gestald.
Hij liep echter nog buiten en dit heeft zijn
leven gered, want wie de meters ver weg
geslingerde balkcnbrokken ziet, begrijpt,
dat aan zoo'n kracht, geen levend wezen
weerstand kan bieden.
Ook de gemeente lijdt schade.
De wagenboet van de gemeente, naast het
brandspuithuisje is er al niet veel beter af
gekomen. De stukken hout drijven in de
haven!
Geen dakpan meer op zijn plaats
Het is al later geworden, maar het blijft
nog druk langs den weg.
We hooren dat bij G. Winter aan één kant
van het dak, geen pan meer op zijn plaats
gebleven is. En men vertelt ons van ontwor
telde boomen en gevaarlijk over den weg
zwiepende telefoondraden.
De bereidwillige politiemannen vertellen
dat op den Mieldijk klonten modder op den
weg liggen. Zij meenen daaruit te moeten
concludeeren dat de hoos uit het Westen is
gekomen en hier op het Keern een andere
richting heeft genomen, Noordelijk.
Aan de andere kant van de
haven.
Hier is de schuur van den heer Kees Vis
ser totaal vernield.
Maar erger, veel erger is het op de boer
derij van den heer P. Blaauboer, eigendom
van den heer P. Trapman. Hier was voor
duizenden en nog eens duizenden in enkele
seconden vemiéld.
Hoe zulks mogelijk is gaat ons
verstand te boven, maar de groote
zaadschuur, opgetrokken uit vier
zware vierkanten is als een kaarten
huis in elkaar gedrukt.
Wij rijden het erf op een puinhoop.
Anders is deze verzameling balken en puin
niet te noemen. De zware ijzeren dakplaten
ligen wijd en zijd verspreid, soms enkele
honderden meters ver. Midden in de woeste
nij staat een dorschkast. En verdere kost
bare landbouwmachines laten zich slechts
vermoeden temidden van deze ellendige
chaos. Welk een schade voor dit omvangrijke
bedrijf.
Een zware balk is zoo hoog weggeslingerd,
dat ze nu rechtop in het dak van de boer
derij staat geplant.
Ook hier zijn de menschen allen onderden
indruk. We spreken den arbeider L. Poppe.
Dag en nacht wordt hier gewerkt, zegt hij:
Het is een continu-bedrijf. Ik ben van (ie
nachtploeg. Ik was bezig met het uitdragen
van zaadzakken. De anderen hadden jiiist
de schuur verlaten. Ik was in de boerderij,
toen ik een geweldig gekraak hoorde en bui
ten gekomen, zag ik tot m'n ontzetting dat
de schuur, waar ik juist was uitgegaan, een
ruïne was geworden.
Had de hoos 10 minuten eerder gekomen,
dan was al het personeel nog in de schuur
geweest en was er zeker iets verschrikke
lijks gebeurd! Aan die vallende, zware ge
binten had niemand kunnen ontkomen.'
Zes paarden waren er in de hokken en
twee werde er bedolven. Eén van hen was er
slecht aan toe.
Nog slechts enkele oogenblikken heeft het
beest geleefd. Veel zaal bevond zich niet in
de schuur, zoodat hieraan niet veel schade
is toegebracht. Hoe de landbouwwerktuigen
er uitzien, was gisteren niet te zeggen. Het
was te donker om dat op te nemen.
Onze fotograaf heeft onderwijl een foto ge
nomen. Hel vlamt zijn blitz-licht op, in den
donkeren Scptemberavond en laat, slechts
een enkele seconde, de ravage als bij dag
licht aanschouwen.
Troosteloos!
En terwijl wij in de duisternis voortjak
keren naar onze bureaux, om maatregelen te
nemen, opdat de foto nog tijdig naar den
clichémaker komt, overdenken we, dat er
weinig tijd noodig is om menschelijk stre
ven en welvaart in zorg om te zetten.
Oplossing der oeconomische
vraagstukken het eerst noodig.
Cordell Huil heeft onlangs instructies ge
zonden aan alle Amerikaansche diploma
tieke en consulaire vertegenwoordigers,
waarin hij verklaart, dat, wanneer een ge
schikt oogenblik zich voordoet bij overeen
komst den bewapeningswedloop tot staan
te brengen, hij hoopt, dat de regeering der
Vereenigde Staten zal kunnen deelnemen
CORDELL HULL.
aan de leiding der nieuwe beweging. Huil
heeft den vertegenwoordigers der Vereenig
de Staten voorts opgedragen alle mogelijke
pogingen te doen om de buitenlandsche of-
ficieele kringen te overtuigen van de Ame
rikaansche oeconomische politiek en te wij
zen op het belang der aanvaarding dezer
politiek door de afzonderlijke
vreemde landen. Huil is van mee-
ning, dat het met nadruk wijzen op de
oeconomische kwesties er toe kan bijdra
gen, dat de bewapeningswedloop des te
spoediger een einde neme,
In zekere kringen te Washington is men
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINTi
Verwachting; Meest matige
wind. aanvankelijk uit Zui
delijke tot Oostelijke rich
tingen, later veranderlijk,
zwaar bewolkt met tijdelij
ke opklaringen, aanvanke
lijk nog kans op regen
buien; iets kouder.
Verdere vooruitzichten: Waar
schijnlijk nog regenachtig.
Barometerstand hedenmorgen foor i 754
het er over efcns, dat de verklaring van
I-Iull de meest directe verzekering vormt,
welke tot nu toe door de Amerikaansche
regeering is gegeven om haar goeden wil
te betoonen, mede te werken aan een nieu
we conferentie over de mogelijkheid de be
wapening te beperken, mits de Amerikaan
sche regcering overtuigd is, van den goe
den trouw der andere mogendheden.
Tezelfder tijd wordt de verklaring be
schouwd als een nieuw bewijs, dat de Ver
eenigde Staten vast besloten zijn aan te
dringen op constructieve actie om den in
ternationalen handel van beperkingen te
ontdoen als noodzakelijke voorwaarde voor
een dergelijke samenwerking.
Geheime besprekingen te Berlijn.
In diplomatieke kringen te Berlijn, wordt,
naar de correspondent van de „Daily Tele-
graph" aldaar meldt, groote beteek'enis ge
hecht aan het onverwachte bezoek, dat de
Oostenrijksche staatssecretaris van buiten
landsche zaken, Guido Schmidt, de vorige
week aan Berlijn heeft gebracht, tijdens
hetwelk hij o.a. een onderhoud met Göring
heeft gehad. Ofschoon omtrent dit bezoek
groote geheimhouding is betracht, meent de
medewerker van het Britsche blad te weten,
dat dr. 'Schmidt ook een landurige besprer
king heeft gehad met den Duitschen staats
secretaris van buitenlandsche zaken, Von
Mackensen.
Men gelooft dat het doel van het
bezoek was, nadere besprekingen te
voeren inzake een plan, dat beoogt
de spil Rome-Berlijn uit te breiden
tot Oostenrijk, Hongarije en Yoega-
slavië.
Oostenrijk en Hongarije zijn reeds
nauw met Italië verbonden door de
protocollen van Rome, terwijl Joe
goslavië in Maart j.1. een politieke
overeenkomst met Italië heeft ge
sloten. Het plan heelt derhalve ten
doel de consolideering van hetgeen
reeds een los verbonden blok is.
De Duitsche minister van buitenlandsche
zaken, baron von Neurath, zou het voorstel
reeds tijdens de bezoeken, die hij in Juni
aan Boedapest en Belgrado heeft gebracht,
met de rogeeringen van Hongarije en
Joegoslavië hebben bespz-oken.
Het is niet waarschijnlijk, dat een nieuw
initiatief zal worden genomen alvorens Mus
solini einde dezer maand zijn bezoek aan
Duitschland zal hebben gebracht,
In den herfst een conferentie in
Duitschland.
De correspondent meent te weten, dat
de Duitsche en de Italiaansche regeering de
ministei-s van buitenlandsche zaken der be
trokken landen zullen uitnoodigen voor een
in den herfst in Duitschland te houden con
ferentie.
Economische overwegingen spelen een be
langrijke rol in het plan, en men denkt dat
bij het onderhoud tusschen Goering en
Schmidt hoofdzakelijk over dezen kant van
het vraagstuk is gespz-oken.
Houding van Yoegoslavië beslis
send.
Aangenomen kan worden, dat de houding
van Joegoslavië de beslissende factor zal
zijn voor het al of niet slagen van het
plan.
Krachtige protesten kunnen verwacht wor
den van Tsjechoslowakije, dat, afgezien
van zijn grenzen met Polen en Roemenië,
geheel door de landen van het blok zou
zijn ingesloten.
De groote landbouwschuur op het bouwbedrijf van den heer P. Blaauboer werd als een kaartenhuis in elkaar ge
drukt! Een overzicht van de rulaei
