De Groot-Moefti zat in
rotskelder
„Moderuiseerins" der
Liberale Staatspaitij
Van Heel op de linksbinnenplaats!
zijn
Het kwade geweten!
Mej. Frida Katz in het
huwelijksbootje
DAAR, IN DIE DONKERE GEHEIM
ZINNIGE GEWELVEN, ONDER DE
OMAR MOSKEE TE JERUZALEM
BROEDDE HAJ AMIN ALHOESSEINI
ZIJN PLANNEN UIT TEGEN DE
BRITSCHE REGEERING.
Groot-Moefti van Jeruzalem.
Terwijl dag aan dag de moeilijk
heden in Palestina toenemen, on
dernam de Groot-Moefti van Jeru
zalem een avontuur. De man, die
achter den strijd in Palestina staat,
ontsnapte gedurende enkele dagen
aan de waakzaamheid van den
Britschcn dienst. Hij vluchtte, ver
momd als bedoeïn, naar Syrië, doch
werd gearresteerd.
De centrale van den Arabischen strijd
tegen Engeland in Palestina is de Omar-
Moskee, die op oude tempelruïnes werd
gebouwd en thans een van de heilige
plaatsen is voor de Mohammedaansche
iievolking van onze aarde. 200 milliocn
aanhangers van Mohammeds leer volgen
vol spanning de gebeurtenissen rondom
de Omar-Moskee en verbeiden alle nieuws,
dat over Haj Amin Alhoesseini, den Groot-
Moefti wordt gemeld.
Niet alleen deze 200 millioen Mo
hammedanen, doch de beambten van
den Britschen geheimen dienst wis
ten, dat de Groot-Moefti zich in de
rotskelders onder de Omar-Moskee
verborgen hield; zij wisten, dat allo
voor hem bestemde berichten hier
heen werden gedirigeerd, dat van
hieruit de aanwijzingen voor den
verderen strijd werden gegeven. De
rotskelders zijn diep en vol geheimen.
In het afgeloopen jaar zijn Mohammedaan
sche agenten er (neer dan eens in ge
slaagd, door dit labyrinth van gangen en
hoeken te ontkomen. Ook thans nog zijn
deze donkere wegen, waarlangs de inge
wijden onder dc Omar-Moskee door zich
in vrijheid weten te stellen, den besten
beambten van den Britschen geheimen
dienst niet bekend.
Sedert een jaar op alles voor
bereid.
IIet vorig najaar nog hadden de En-
gelsche spionnen zich met verwondering
afgevraagd, wat men toch wel met al dat
cement moest, dat door Mohammedaansche
arbeiders naar de Omar-Moskee werd ge
sleept. Tot men ten slot Ie achter de waar
heid kwam: de Groot-Moefti, die nu al
sinds' 1(5 jaar aan het hoofd van den strijd
tegen Engeland staat, had opdracht gege
ven om alle oude rotsgangen weer op te
bouwen, teneinde de zekerheid te hebben,
dat de kelders ook stand zouden houden
in geval van een langdurig beleg.
Zoo zat dan dc Groot-Moefti in
zijn rotskclder, beschermd door zijn
eigen lijfgarde van 200 Arabieren,
die allen even voortreffelijke schut
ters zijn.
De Britscho autoriteiten hebben reeds' snel
eu doortastend ingegrepen en vijf van de
hoofdaanvoerders naar do Sechellen in den
Indischcn Oceaan verbannen.
In den loop van dc vorige week ging de
familie van den Groot-Moefti op reis.
Vrijdag ontbrak Ilaj Amin Alhoesseini
voor het eerst bij do godsdienstige oefenin
gen in den tempel. „Gevlucht", fluisterde
men. En spoedig kwam er zekerheid: de
Groot-Moefti is in het geheim .vertrokken
naar Syrië.
Hij had zich als een eenvoudige
woest ij n-bedoeïn vermomd, doch de
kapitein van het bootje, waarmee
hij de zeereis naar Beiroet wilde
maliën, herkende den opperpriester
der Arabieren. Niettemin zag de
laatste kans Damascus te bereiken.
Doch tenslotte heeft hij zijn avontuur
met een arrestatie moeten bekoopen.
Een leven vol afwisseling.
Dertig jaar geleden had niemand kunnen
denken, dat deze Haj Amin eens Groot-
Moefti zou worden. Wel stamde hij van een
oude Arabische familie af, maar hij genoot
geen speciale opleiding, zooals dat loon voor
dit heilige ambt noodig was. Met zijn nroer
ging hij naar Cairo, werd later een klein
ambtenaartje, streed in den wereldoorlog als
officier in het Turksohe leger, keerde naar
Jeruzalem terug en werd daar de gevaar
lijkste agitator, die Engeland ooit in het Na
bije Oosten heeft gekend.
Thans doen Engelsohen zichzelf verwijten,
omdat 't niemand anders dan Sir Herbert
Samuel, de toenmalige Hooge Commissaris
voor Palestina, was, die den agitator Haj
Amin begenadigde en zijn verbanningsoord
in Trans jordanië naar Jeruzalem liet terug-
koeren. De Engolschen waren dus zelf do
springplank geweest voor dezen politieken
vijand, die zijn groote kans kreeg op het
oogenblik toen in Jeruzalem de Moefti'
stierf.
En weer was het Sir Herbert Samuel
die den jongen Arabier voor zich
trachtte te winnen, door heira in het
ambt van Groot-Moefti te lanceercn,
hoewel er vier andere candidaton
voor hem stonden. Nauwelijks was
Haj Amin Groot-Moefti geworden, of
hij opende met alle middelen den
strijd tegen Engeland.
Zijn ideaal: een Arabisch imperium.
De Groot-Moefti vereenigde in zijn persoon
de macht van een een paus, dc heerlijkheid
van een koning en de invloed van een po
litiek volksleider. Ieder jaar deden 200 mil
lioen Mohammedanen hem 60.000 pond ster
ling toekomen. Iedere cent van die som ge
bruikte hij voor den aankoop van wapenen,
voor het aanwerven van agenten, voor de
voorbereiding van den groolcn strijd, die hij
onafwendbaar zag naderen. Uiteindelijk is
zijn ideaal: de stichting van een Arabisch
imperium, waarvan hij, Haj Amin, dc opper
ste heerseher zal zijn.
Vermeld zij nog als bijzonderheid, dat de
Groot-Moefti tot voor kort uit de kas van
de Britsche regeering in Palestina jaarlijks
een salaris van 600 pond ontving.
OPRUIMING ONDER DE RUSSISCHE
VOLKSCOMMISSARISSEN.
De vroegere Sovjet-Russische consul-gene
raal te Bareelona, Antonof Owscjenko, die
nog pas 16 September tot volkscommissaris
van justitie der republiek Groot-Rusland was
benoemd, is thans van zijn functie ontheven
en vervangen door Dmitrief. In politieke
kringen alhier noomt men aan, dat dc be
noeming van Chvjescnko tot volkscommissa
ris slechts een sdhijnbenoeming was om hem
tot terugkeer naar de Sovjet-Unie te bewe
gen.
Officieel wordt medegedeeld, dat de plaats
vervangende commissaris voor den buiten-
landsche handel, Soedjin, uit zijn functie is
ontheven. Sedert het verdwijnen van Ro-
sengolz als volkscommissaris van dit de
partement heeft. Soedjin de leiding van het
departement gehad.
Weizer, tot dusverre volkscommissaris
voor den binnenlandschen handel, is uit zijn
functie ontheven en vervangen door Smir-
now.
De Omar-Moskee te Jeruzalem, waar de Groot-Moefti zich verborgen hield,
voordat hij naar Syrië vluohtte.
Waarom de nazi-perschef ver
dween.
Eenigcn tijd geledon vluchtte de pers
chef van de Duitsche nazi-partij, „Putzi"
Hanfstaengl naar het buitenland en nie
mand weet nog waarom.
De talrijke gissingen, die daaromtrent
in omloop zijn, klinken alle weinig waar
schijnlijk, leest de Groene in „Das neue Ta-
gebuch" en hoe verder zij het gebied van
de buiitenlandscho politiek en de spionnage
betreden, des te ongeloofwaardiger zij zijn.
Ook voor de volgende lezing, die te Mün-
chen en Berlijn met veel genoegen verteld
wordt, staat men niet in. Maar zij is de
moeite van kennisneming waard.
De weddenschap
„Obersturmbannführer" Rastelhuber zat
te München met eenige partij vrienden bij
een glaasje bier. Men besprak kameraden
en meerderen met gepaste welwillendheid,
en dat zoo ijverig'en diepgaand, dat Rastel
huber tot de volgende bewering kwam:
„Een partijgenoot kan nog zoo geplaatst
zijn als de „Führer" wil en hij kan zich
nog zoo zeker voelen en het zuiverste ge
weten van de wereld hebben. Als ik om zes
uur 'smorgens bij hem kom en tegen hem
zeg, dat hij iets uitgehaald heeft, dan is
hij om negen uur over de grens." Toen dit
betwijfeld werd, bood Rastelhuber aan hon
derd mark te verwedden, dat hem dat ex
periment in elk gegeven geval zou geluk
ken. De weddenschap werd afgesloten en
men bedong daarbij dat het een werkelijk
hooggeplaatste Pg. moest zijn en dat iemand
van wien niemand kwaad dacht, als proef
konijn dienst moest doen. Men dacht er
lang over na wie er wel een volkomen zui
ver geweten zou kunnen hebben, en ten
slotte werd men het eens over Hanfstaengl.
„Putzi" nam de heenen.
Den volgenden morgen werd Hanfstaengl
om precies zes uur door Rastelhuber ge
wekt. „Putzi" riep deze, „ik heb wat ge
hoord. Om negen uur wordt in het Bruine
Huis over je vergaderd. Als je om half tien
nog hier bent, zal je weten wat het is."
Hanfstaengl bodhnkte en pakte zijn koffers.
'sMidadgs was hij te Zurich. Rastelhuber
had zijn honderd mark gewonnen. Maar hij
zou niet veel pleizier hebben van zijn
winst. Want Putzi bleef in Zwitserland,
hoewel er niets tegen hem ondernomen
werd. Hij dacht niet aan terugkomen. Ras
telhuber werd bet angstig te moede, Als
het uitkwam dat een zoo belangrijk per
soon als Hanfstaengl door hem voor den
gek was gehouden en daarom buitenslands
verbleef, zou hem dat duur te staan kun
nen komen. Ilij besloot dus Hanfstaengl te
Zürich op te snorren en hem alles te
biechten. Hij vond hem ook en biechtte.
Veiligheid vóór alles.
„Putzi" lachte stilletjes en pakte zijn
koffers weer. Maar niet om naar München
terug te keeren. Hij herinnerde zich, dat
het wel eens eer gebeurd was, dat vluchte
lingen zich op Zwitserschen grond veilig
hadden gevoeld en vervolgens naar Duitsch-
land waren ontvoerd. Rastelhubcr's bood
schap leek hem niet erg geloofwaardig. Sa-
fety first. Hanfstaengl reisde naar Londen.
Eerewoord niet voldoende.
Nu is de beurt aan Rastelhuber om van
het tooneel te verdwijnen. De kwestie Hanf
staengl wordt in groote re kringen bekend.
De opperste leiding verdiept er zich in. Om
een Europeesch schandaal te vermijden
zendt Göring een adjudant naar Londen,
om Hanfstaengl tot een onmiddellijkon te
rugkeer te bewegen. De adjudant zegt, dat
Göring zijn eerewoord geeft, dat hem niets
zal overkomen. Maar „Putzi" geeft den ad
judant glimlachend te kennen, dat liij zich
Congres te Utrecht rekent met
verleden af.
Het congres van de liberale staatspartij
,De Vrijheidsbond", is Zaterdag en Zondag
te Utrecht gehouden. De groote zaal van
het Jaarbeursgebouw kon ternauwernood al
le afgevaardigden en belangstellenden be
vatten.
Dc voorzitter gaf een uiteenzetting van
de redenen, welke tot het bijeenroepen van
deze buitengewone algemecne vergadering
hadden geleid, waarbij hij ten slotte de
stellige verwachting uitsprak, dat het re
sultaat dezer tweedaagsche besprekingen
zoo zou zijn. dat de liberale partij hieruit
verjongd en met nieuwe bezieling te voor
schijn zou komen.
Toen dc voorzitter aan den oud-minister
van Lidt.li de Jeudc bet woord verleende,
vond hij gelegenheid den lieer Van Lidth
dc Jeude namens de liberale partij dank
en hulde te brengen voor het vele gewich
tige werk, dat hij als minister voor het
land en voor de partij had verricht.
Hij gaf hem de verzeketing, dat
de liberalen in Nederland niet zou
den vergeten, op welk een smade
lijke wijze van Lidth de Jeudc door
Colijn ten offer was gebracht op
het altaar van de nieuwe coalitie-
regeering.
Een hartelijk aplaus van de vergadering
onderstreepte deze woorden en het con
gres bracht den oud-minister een langdu
rige ovatie.
Het hoofdbestuur had aan dc vergadering
een tweetal nota's doen toekomen. De twee
de nota, welke op de inwendige partij-or
ganisatie betrekking had, gaf geen aan
leiding tot uitvoerige discussie.
„Nadruk op het sociale element".
Do eerste nota echter, welke richtlijnen
aangaf, waarlangs de liberale partij in dc
Het voorloopig Nederlandsch elftal
Weber en De Bock krijgen opnienw
een kans.
Bergman, Van Es en Van
Gooi als nieuwelingen.
Het voorloopigc Nederlandsc/he elftal, dat
morgenmiddag om twee uur, op het Sparta-
terrein te Rotterdam, zal spelen tegen Bour-
uemouth is als volgt samengesteld:
Doel: Ilalle (Go Ahead).
Achter: Weber (AGOVV), Caldenhove
(DWS)
Midden: Paauwe (Feyenoord, Anderiessen
(Ajax), van Es ('t Gooi). (In de tweede helft
zal van Es vervangen worden door van Gooi
(Haarlem).
Voor: VVels (Unitas), De Bock (Bloemen-
daal), Smit (Haarlem), van Heel (Feyen
oord), Bergman (Blauw wit).
PUCK VAN HEEL.
Inderdaad een voorloopig elftal!
Het was bekend, dat de Keuze Com
missie ditmaal geen gemakkelijke
taak had. Verschillende spelers van.
de Ned. Elftal club waren, aan het
einde van het vorige seizoen al,
minder goed in vorm, terwijl ande
ren te oud zouden worden om nog
in interlandwedstrijden uit te ko
men.
Er werd zelfs al gesproken over een elf
tal van oude heertjes! En al was deze laat
ste uitlating niet weinig overdreven, niet
mag worden ontkend, dat sommige spelers
langzamerhand op een leeftijd zijn gekomen,
die het jeugdig vuur wel eenigszins moet
dooven.
Met groot ongeduld werd gewacht op de
samenstelling van het voorloopige elftal
voor den oefenwedstrijd op morgenmiddag.
Reeds gisteren was het bekend, dat Smit
als aanvalsleider zou fungeeren een
kleine verrassing was dit wel. Nu we eh-
op een eerewoord niet geheel verlaten kan.
En hij blijft in Engeland.
Of deze lezing op waarheid berust, blijve
in het midden. Zij is zeker waarschijnlijker,
dan de wilde hypothesen, die een vriend
schap tusschen Hanfstaengl en Toechat-
sjewski verzinnen. En - wat vooral opmer
kelijk is, talrijke hooggeplaatste Nazi's en
halve Nazi's in Duitschland gclooven er
muurvast aan. Dat zijn misschien zij, die
niet ingewijden zijn in het bijzondere geval-
Hanfstaengl, maar hun „Führer" van nabij
kennen.
Zoo leert deze geschiedenis tenminste hoe
men zich in Duitschland den gang der ge
rechtigheid voorstelt.
toekomst meer contact met het volk zou
kunnen krijgen, was hot onderwerp van
diepgaande beschouwingen, waarbij uit de
vergadering naast de economische vraag
stukken vooral aandacht werd geschonken
aan de positie van het openbaar onderwijs.
Deze nota word namens het hoofdbestuur
verdedigd door den ondervoorzitter mr. dc
Boer en door dr. Bierema, die het meer
politieke gedeelte der nota voor zijn reke
ning nam.
Dr. Bierema kondigde in zijn rede aan,
dat volgens de eenstemmige meening van
hoofdbestuur en kamerfracties in den ver
volge bij de te voeren liberale politiek
meer don nadruk zal dienen te vallen op
het sociale element en dat vooral krachtig
zal worden opgekomen voor het staatspen
sioen. het openbaar onderwijs en de uit
breiding der sociale verzekering. Naast de
ouderdomsverzorging van kleine zelfstan
digen zal ook aandacht geschonken wor
den aan de mogelijkheid van oen vacantie-
regeling voor arbeiders.
De technische mogelijkheden van de
wereld zijn van dien aard, dat men
Zich moeilijk blijvend kan neerleg
gen bij een toestand waarbij groote
groepen der bevolking tekort komen.
Er dient gestreefd te worden naar
een conjunctuurpolitiek, waarbij de
algemeene voorwaarden worden ge
schapen, waaronder ieder individu
door zelfwerkzaamheid zich een be
hoorlijk levensonderhoud kan verze
keren.
Ten opzichte van door de overheid te tref
fen economische maatregelen zei dr. Bie
roma moet steeds de eisch worden gesteld,
dat hiervoor objectieve normen worden ge
geven, neergelegd in wettelijke regelen.
Nöoit kon genoegen worden genomen met 'n
blanco-volmacht a. d. minister, omdat dit
tenslotte moet uitloopen op de grootste wille
keur, die den rechtsstaat ondermijnt.
Aangezien het niet mogelijk was, over de
vele voorstellen van ingrijpenden aard, tot
een beslissing te komen, is door het hoofd
bestuur voorgesteld een commissie te benoe
men aan welke wordt opgedragen een on
derzoek in te stellen naar de maatregelen,
welke naar hare meoning getroffen moeten
worden, zoowel ten aanzien van hare ex
terne en interne organisatie.
ter het geheele elftal op papier zien staan,
moeten we consta.toeren, dat het niet bij
deze écne verrassing is gebleven.
Aan een opstelling van Van Heel
op de linksbinnenplaats zullen wei
nigen hebben gedacht! Dat de Feij-
enoord-man een all-round voetbal
ler is, weten we allen. Maar deze
beslissing, neen dit is o.L geen
oplossing.
Vermoedelijk zal de K.C. er wel net zoo
over denken. Men heeft de 1. halfplaats vrij
gemaakt om te zien wat Van Es en Van
Gooi ervan maken, of zij er meer van te
recht zullen brengen dan Van Heel, het
oude heertje. Wanneer dit het geval zou zijn,
dan kan men Puck „afvoeren"
Zoover zal het o.i. nog niet komen
Dat de geroutineerde aanvoci'der het veld
zal moeten ruimen voor één van deze spe
lers wil er bij ons niet zoo dadelijk in.
De verkiezing van Weber lag in de lijn
der verwachtingen, die van De Bock niet
geheel en al. Velen hadden op de r.-binnen-
plaats Leen Vente verwacht. Een groot
verschil zal dit evenwel niet uitmaken.
Met de opstelling van Bergman ais ïmKs-
buiten zal een ieder zich wel kunnen ver-
eenïgen, al is Mijndcrs van D.F.C. tegen
woordig in prima vorm. (Dit ondervond
Zondag jl. Caldenhove nog, die meerdere
malen door den snellen buitenman werd
gepasseerd.)
De bezetting van de andere plaatsen le
vert weinig stof voor bespreking op.
Als met al een elftal, dat zeer
terecht het praedicaat voorloopig
draagt, en waarin we vóór de defi
nitieve samenstelling nog wel wij
zigingen zien aanbrengen.
Zwaluwen en B-elftal
samengesteld
Dijkstra keeper in het Zwalu
wen-elftal.
De samenstelling van het Zwaluwen-elf
tal en het B-elftal, welke elftallen morgen
avond acht uur in het Utrechtsche Stadion
te Utrecht tegen elkaar spelen luidt als
volgt:
Zwal u wen-elftal
Doel: Dijkstra (Z.F.C.)
Achter: Pots (G.R.C.), van der Linden
(N.A.C.)
Midden: Pcllikaan (Longa), Wallaart (P,
S.V.), Loois (Ajax)
Voor: Van Walsum (R.F.C.), Timmerman
(E.D.O.), Ten Duys (Enschede), Drouen (P,
S.V.), Ooms (D.W.V.)
Nederlandsch B-elftal:
Doel: Van Male (Feyenoord)
Achter: Wilders (Blauw Wit), Punt (DFC)
Midden: Bonsema (G.V.A.V.), Kuppen
(Feyenoord), Bool H.V.V.)
Voor: Winthorst ('t Gooi), Vente (Feyen
oord) Van Dijk (N.A.C.); Hcetjans (Tuban-
tia), Mijnders (D.F.C.)
Blijft lid der Tweede Kamer.
Mej. mr. C. Frida
Katz zal 10 Novem
ber a.s. in het huwe
lijk treden met den
hoer C. W. F. baron
Mackay, burgemees
ter van Ermelo.
De burgerlijke hu
welijksvoltrekking
zal geschieden des
morgens om 11 uur
in dc Amsterdamsohe
raadszaal, ten stadliuize door dr. W. do
Vlugt, burgemeester van Amsterdam.
Daarna zal om 12 uur in de Willem do
Zwijgerkerk de kerkelijke huwelijksbevesti
ging plaats vinden door prof. dr. J. R. Slote-
maker de Bruine.
Mej. Katz is voornemens aanvankelijk
haar lidmaatschap van de Tweede Kamer t.o
blijven vervullen. Haar lidmaatschap van
den Amsterdamschen gemeenteraad zal door
haar huwelijk automatisch eindigen, daar
zij zich metterwoon te Nunspeet, de woon
plaats van haar echtgenoot vestigt.
VEELBELOVENDE JEUGD.
Op het bureau P. Aerfszstraat te Amster
dam zjtten drie jeugdige hoosdoeners van
resp. 15, 16 en 17 jaar. Zij zijn door een agent
van politie aangehouden, die bemerkte dat
aan het. nummerbewijs van het motorrijwiel,
waarmede dc jongelui wilden gaan toeren,
was geknoeid.
De agent nam de Jongens mee naar het
bureau, waar zij bij een streng verhoor al
gauw door dc m^and vielen en bekenden het
motorrijwiel te hebben ontvreemd.
Voorts blijken zij zich nog te hebben schul
dig gemaakt aan diefstal van verschillende
rijwielen en rijwielondcrdeelon.
De jongens zullen dezer dagen voor den
officier van justitie worden geleid.
MOND- EN KLAUWZEER IN BELGIË.
In de afgeloopen week hebben zich ln
Belgic bijna duizend gevallen van mond- en
klauwzeer voorgedaan, en in verband hier
mede is het vervoer van vee tot nader order
verboden. Een uitzondering is gemaakt voor
het vervoer naar de slachthuizen in bepaal
de steden.