Afspraakje mét
Russischen monnik
Wal onze reis-journalisie
in Finland beleefde
België gewaarschuwd
tegen uitersten
Hoe Amerika aan
soldaten komt
Sprookjes-eilanden in het Ladoga-
meer. De tocht der millioenen
boomstammen.
Het is eigenlijk wel amusant, dat
de volkeren niet allemaal dezelfde
Ideeën en begrippen hebben. De
Hollanders bv. vinden het grappig
te hooren hoe een Fin zich iedere
week in het stoombad laat temp-
toeren, maar de Finnen lachen als
ik ze vertel dat er in Holland wel
menschen van 80 jaar zijn die nog
nooit zijn uitgestoomd. Ik vind het
vermakelijk om vrouwen hnizen te
zien bouwen, omgekeerd wordt het
moppig gevonden dat bij ons een
boer zelf koeien melkt. Zoo kunnen
we elkaar vermaken en heeft ieder
het plezierige gevoel, dat hij 't zelf
beter doet.
Lastig is weer, dat men zich zoo gauw
aan een nieuwe omgeving aanpast; toen ik
dan ook merkte dat ik me heelemaal had
gewend aan de plaatselijke étiquette van
Landböle, begreep ik, dat het tijd voor me
werd Om weer nieuwe indrukken te gaan
opdoen. Ik besloot allereerst een rondreis te
maken naar enkele bekende plaatsen, en
richtte me om gegevens tot „Suomen Mat-
kat", het propagan da-bureau voor tourisme
in Finland. Daar hoefde ik alleen maar op
te geven hoeveel tijd en geld ik had, om
een overzichtelijk reisplan te ontvangen
met zelfs de kosten nauwkeurig uitgewerkt.
Het lijkt zeker niet origineel zich zoo den
weg te laten voorschrijven, maar men voor
komt daardoor dat men zelf iets in 't hon
derd stuurt door de vreemde taal verkeerd
te vei-staan, terwijl in een land waar de
afstanden steeds tegenvallen, het ook zaak
is steeds regelrecht op een bepaald doel af
te gaan. Te meer, daar men vaak langs
moeilijk uit to vinden waterwegen moet
gaan.
/.Mijn ee rata. roisdoe l was Wiborg, eon otwle
handelsstad aan dc Zuidkust, niet ver va»
de Hussische grens. Daarom huizen er in
de stoere oude burcht ook zooveel soldaten,
die 's avonds in het plantsoen tegen jonge
meisjes loopen te knipoogen. Verder was ik
met het bekijken van de stad gauw klaar,
zoodat ik reeds den volgenden dag met een
gerust touristenhart verder reisde naar Ima
tra, beroemd om wijlen zijn stroomversnel
ling. Eigenlijk is die er nog wel, maar haar
schoonheid is verstopt in een geweldig eiec-
triciteitswerk, die het water dat hier met
een snelheid van 000 M3 per seconde langs
dringt, weet 0111 te zetten tot 118000 P.K. en
dan ook in staat is geheel midden en Zutd-
l'in land van stroom tc voorzien.
Heimwee.
De meeste bezoekers van Imatra gaan
tegenwoordig liever 5 k.m. verder, waai
de Valinkoski nog met majestueus gebruis
langs en over groote steenen naar beneden
stort; maar ook tot daar is de cultuur
reeds doorgedrongen, in den vorm van uit
kijktorentjes en theehuisjes, zoodat ik er
een gevoel van heimwee kreeg naar I.ap-
land's wilde stroomon, waarvan men onge
stoord kan genieten.
Een merkwaardig schouwspel.
Men is echter allerminst aangewezen op
deze 2 stroomversnellingen, want daarvan
bezit Finland een 1400, die niet alleen als
krachtvcrwekkers voor de industrie hoogst
l>elangrijk zijn, inaar tevens voor het hout-
transport.
AI die millioenen stammen die 's
winters worden gekapt, worden in
het voorjaar in de rivieren gewor
pen en beginnen daarmee een tocht
naar dc kust die soms weken duurt.
Ilct is een fascineerend gezicht al
die stammen door het water to
zien schieten.
Vele loopen vast tusschen de steenen en of
drijven af naar een stil hoekje, maar over
al staan vlotters om zo weer op gang te
helpen of om ze, tot sleepen samengevoegd,
over de meren te brengen. En als dan dc
stammen henedon aankomen, zijn daar
weer andere vlotters om ze in ontvangst
te nemen en ze, naar het merk dat er op
staat, in purtijen voor de verschil lende fa
brieken te verdoelen. Door den langen, 011-
grmakkelijken tocht zijn ze dan tevens van
hun schors ontdaan, zoodat ook dit werk
nog door het water wordt gedaan.
Nieuwe reisgenooten.
Van Imatra maakte ik me zonder veel
animo op voor de 3e etappe van m'n rond
reis, die zoover maar teleurstellend was
geweest. Het zou echter heter worden.
Toen ik n.1. in Sortavala uit den trein stap
te waren daar 2 jonge Francaises, die in
3 vcrschillnde talen stonden te praten, zon
der door de welwillende toehoorders te
worden begrepen en aangezien ook ik reeds
vaak zoon onvrijwillige houding a.ls ko-
mink een voorstolling had gegeven, steeds
met averechtsohe resultaten, vermoedde ik
een pan I-gelijkgestemde gemoederen. I)e
kennismaking was dan ook vlot en annge
zien onze reisplannen dezelfde bleken te
De Hollandsclie, van wie wij een
serie reisbrieven uit Finland pu
bliceerden, is uit de boerderij te
Landböle vertrokken, om elders
avontuur te zoeken.
Zij bezocht met eenige Fransclie
reizigsters de sprookjesachtige Ya-
lamo-cilandcn in het Ladogamcer,
waar een Hussische monnik haar
tot gids diende. Treffende indruk
ken deed onze medewerkster daar
op, welke zij voor onze lezers in
onderstaand artikel vastgelegt.
zijn, bleven we samen en voer ik met 2
vriendinnen, Ch rist ine en Annet, naar Va-
lamo, een eilandengroep op 40 k.m. van de
kust in het Ladogamcer, waarop een Rus
sisch klooster is. Vroeger werd Valamo door
duizenden pelgrims bezocht, doch sinds Fin
land zelfstandig werd in 1918, kunnen de
Russen er niet meer komen. Daardoor is
ook het aantal monniken van 1500 tot 250
tcruggeloopen.
Wij moeten wel even wennen
aan ons „hotel"
De stuuiman van onze boot was
de vreemdsoort igste zeeman dien ik
ooit had gezien. Hij droeg een lan
gen baard zijn haar hing slordig
en ongekamd tot halfverwege zijn-
rug en hij was gekleed in een pij,
di zeker eens zwart, maar nu nage
noeg groen van kleur was, zijn
hoofddeksel look het meest op een
hoogen hoed zonder rand, waaraan
van achteren een zwarte sluier was
gemaakt. En zooals deze stuurman
bleken alle bewoners van het eiland
er uit te zien, de meesten ook even
verschoten cn onverzorgd.
We zouden 'logecren in het kloosterhotel,
waarin 20U kamers. Dat klonk niet slecht,
maar toen we ons appartement betraden wa
ren we even verbaasd over het vertrekje
met de witgekalkte muren, waarin geen an
der meubilair was dan een houten brits, een
tafel, een stoel, een drinkkaraf en ecu pe
troleumlampje. Voor bezoekers die het in
hun gekke hoofd zouden halen zich te
willen waschen, was er een waterkraantje
bij de toiletten, maar aangezien die plaats
niet kon voldoen aan de soberste eischen
van comfort of hygiëne, besloten we maar
liever 's morgens een frisschcn duik in het
meer te nemen.
Alle luxe die onze kamer miste, vonden
we echter dubbel en dwars in de prachtige
kerk, waarin een overdaad van zilver-
smeedwerk, kristallen luchters, mozaïkvloc-
1N IIET RUSSISCHE KLOOSTER OP VALAMO BEZOCHTEN WIJ EEN MONNIK
SMID IN ZIJN WERKCEL.
ren enz. Dit, was alles het werk van de
monniken, die iet.er een bepaald beroep
uitoefenen, als smid, schilder, boekdrukker,
enz., want Valamo is een staatje op zich
zelf. waar b.v. ook een boerderij staat,
een zuivelfabriek cn zelfs een scheepswerf.
Wc troffen juist oen dienst. Een priester
in kostbaar gewaad stond in verbazing
wekkend tempo te lezen uit een Russi
schen bijbel. De rijkversierde deuren naar
het hoogaltaar werden gedurig geopend en
gesloten, waardoor we een glimp kregen
te zien van de pracht en praal daarachter.
Onderwijl stonden dc monniken eindeloos
diepe buigingen te maken cn afwicselend
hun liocd op en af te zetten.
Russische monniken voorzien
sluiting v?n hun klooster.
Rondom de kerk was het eigenlijke kloos
ter gebouwd, waarin de broeders hun cel
hadden. Aangezien Christine vloeiend Rus
sisch sprak, konden we met al die mannen
oen praatje maken, wat niet alleen wij,
maar ook zijzelf hoogst interessant von
den.
Bij al die gesprekken bleek tel
kens weer hun ontstemming tegen
over de Finsche regeering, die niet
toestaat, dat Russen als monnik
in het klooster worden opgenomen,
waardoor het klooster binnen afzien-
baren tijd zal moeten worden ge
sloten, 011 die tevens dwingt te re
kenen met den Gregoriaanschen
kalender in plaats van met den
Russischen, wat een verschil uit
maakt van 10 dagen.
Ilct bleek ons, dat we al spoedig eenige
bekendheid genoten op het eiland; op een
wandeling werden we aangehouden door
een monnik, die vroeg, of wij die dames
waren die Russisch spraken? En of hij ons
eens iets moois zou laten zien? Dan moes
ten we maar om 8 uur op den hoek van 't
klooster komen. We raakten een beetje
opgewonden; 't is toch ook niet alledaags,
om met een* Griekscli orthodoxen monnik
een afspraakje te hebben cn we hebben
dan ook in allen oeibied om het idéé ge
schaterd. Natuurlijk waren we op tijd aan
wezig en ook onze nieuwe vriend kwam
weldra opdagen, lachte, trok zijn muts af
cn zei: „Good evening. Miss Holland!"
Ik was wel verrast over zijn En-
gelsch en ook over de vleiende be
naming, maar ik was nog meer ver
rast, toen hij voor Miss Holland
een presentje bleek te hebben mee
gebracht. Nu heeft een klooster
broeder natuurlijk uit den aard der
zaak niet veel te missen en 't ca
deau was dan ook even simpel als
typisch, n.1... ecu stuk rogge
brood.
In m'n verbazing meende ik eerst nog
dat 't een steen was, maar hij verstuwde
het zorgvuldig in m'n mantelzak, vroeg
ons nog even te wachten, omdat bij voor
deze gelegenheid een schoone pij aan
wilde trekken en ijlde weg. Wij waren
weer een lachstuip nabij, maar het was
tocih ook zoo roerend vriendelijk, dat wc
weer ernstig konden zijn toen hij terug
kwam, dezen keer met een brok witte
brood. Zoo, goed geproviandeerd, togen
we op weg. Onze gids bleek niet een van
de grootsten te zijn en reikte ongeveer tot
onze schouders, waarom wij ons steeds meer
beschaamd voelden over onze abnormale
lengte. Het had 's middags geregend en we
zakten dan ook tot onze enkels in de mod
der van Valamo's ongeplaveide wegen.
Je moet er wat voor over heb?
ben!
„Waarheen gaan we eigenlijk", liet ik
Christine vragen en na wat onverstaanbaar
geraffol kreeg ik 't. antwoord: „naar een
prachtig uitzicht, 5 K.M. loopen". Dat
was door de modder waarlijk geen kleinig
heid, cn daar het inmiddels pikdonker
was geworden, ook een beetje avontuurlijk,
vooral toen we een kudde koeien pas
seerden, die ons onzichtbaar, snuivend voor
bijschoven. Maar het uitzicht wds prach-
1 te-
Toen we plotseling uit het bosch
kwamen zagen we het maanbe-
schencn I.adogameer onder ons
liggen, we hoorden de golven op het
strand breken cn de wind boven
ons door de donkere boomen sui
zen.
Het was werkelijk een idyllisch plekje,
waarvan wc jammer genoeg niet lang
konden genieten, want we moesten vlug
door de modder terugploeteren, vóór het
klooster sioot.
Afscheid.
Vanaf dien avond bleef de kleine ihonnik
onze gids en we hadden het met hem goed
getroffen, want hij wist allo belangwek
kende plekjes te vinden, bracht ons naar
kluizenaarsholen, wees hoe een vernuftig
klokkenspel met touwtjes werd bespeeld en
roeide ons naar wondermooie plekjes. We
waren dan ook verrukt over de prachtige
natuur op het eiland en ik raakte zelfs
zoo in vervoering, dat ik beweerde, dat
Valamo een stukje Paradij^ was, waarop
Annet spijtig opmerkte, dat de appeltjes
echter ontbraken. Maar ook die kregen
we nog, zij het dan niet van een boom,
maar uit zoon diepen, raysterieusen zak
van een monnikspij. Want we hadden lang
zamerhand al heel wat vrienden en we
vonden het jammer toen we dit vreemde
stukje wereld weer moesten verlaten. Met
onze tasschen volgepropt met roggebrood
en wittebrood, stonden we weer op de boot,
nagewuifd door onzen kleinen monnik en
zagen Valamo met zijn prachtige witte
torens en gouden koepels kleiner en klei
ner worden. Wc hadden moeten beloven
„misschien nog eens terug te komen, maar
hoe dichter we van dat plekje onwerke
lijkheid weer terugkwamen hij de gewono
wereld, hoe duidelijker wc wisten, dal we
die belofte wel 'nooit zouden kunnen hou
den.
Wij bewonderen bij ons bezoek aan dc alamo-eilanden het zilversmeed-
werk, de kristallen luchters en mozaïkvlocren van een grootschc kathedraal
VLAMINGEN EN WALEN MOE
TEN SAMENWERKEN.
Te Gent heeft de Belgische oud-minister
Hoste een rede gehouden over dc taak van
het z.g. Willemsfonds in verband met de
voorlichting van de openbare meening.
Deze voorlichting zoo verklaarde Hoste,
is thans meer dan oöit. noddig, want ru
moerige minderheden leggen het er op
aan in ons land een atmosfeer te schep
pen, waarin de avonturen kunnen gedijen,
die andere naties hebben geleid naar de
wurging van de vrijheid cn de instelling
van de dictatuur.
Het Willemsfonds groepeert thans over
dc vier duizend medestanders in gansch het
Vlaamsche land.
Gelegen op het kruispunt van de groote
Wcst Europeesche stroomingen hebben wij
in het verleden onder den druk van vreem
de regimes weinig staatslieden van eigen
bloed en eigen inzicht gehad.
In de zestiende eeuw verrees, te midden
van de troebele tijden, de edelste figuur,
die deze eeuw naast Willem den Zwij
ger heeft gekend. Wij bedoelen Marnix van
St. Aldegonde, die door zijn verdraagzaam
heid cn zijn vaderslandslicfde onze ge
westen wou vrijwaren tegen het Spaansche
geweld.
Toen hij genoopt werd Antwerpen over
te geven, werd hij belasterd cn verdacht
gemaakt.
De vreemde regimes, waaronder wij
voornamelijk sedert de zestiende
eeuw hebben geleefd, hebben slechts
den zin voor de kritiek, voor het
neerhalen, bij onze voorouders ont
wikkeld.
Wij waren niet deelachtig aan de
uitvoering van het gezag; het waren
steeds vreemden, die hier in feite
dc wet kwamen stellen en zelfs 111
deze dagen kunnen we nog niet he
seffen, dat wij een werkelijk vrij
volk zijn, dat zijn eigen zaken be
reddert. met het gevolg, dat men
maar al te licht gehoor verleent
aan diegenen, die onze moest ver
dienstelijke mannen willen neerha
len.
De veldtocht
Van Zeeland.
tegen den heer
De veldtocht, die met z.ulke schandelijke
middelen is gevoerd tegen don heer Van
Zeeland, staat in het toeken van dezelfde
laagheid waartegen onze bevolking in op
stand moet komen indien zij zich werke
lijk gedragen wil zooals een natie, die
haar vrijheden wil vrijwaren.
De aanvallen tegen don heer Van Zee
land gericht golden veel minder hemzelf
dan de gedachten, die hij als hoofd van de
regeering verpersoonlijkte en sommigen, die
daaraan hebben meegedaan, zouden wel-
cens hun gekonkel zwaar kunnen betreu
ren.
De taalkwestie.
Dezelfde drogredenen, die ons politiek le
ven trachten onveilig te maken komen
soms naar voren in verband met de taal
kwestie.
Het extremisme heeft slechts tot gevolg
gehad, dat jonge Vlaamsche krachten jich
niet evenwichtig konden ontwikkelen en
dat het zelfs nu, terwijl do vervlnamsching
van het onderwijs zich sedert verschillende
jaren laat gelden, heel moeilijk is de krach
ten te vinden, die niet alleen behoorlijk
hun taal machtig zijn maar die ook in die
taal iets leveren kunnen in het vak waar
toe ze geroepen worden*
Internationaal gebied.
Naties die zichzelf niet eetbiedigen wor
den door de anderen niet geëerbiedigd.
Onder de leiding van den heer Van Zee
land heeft België zich een volkomen onaf
hankelijk statuut weten te verzekeren.
Overal weet men thans, dat ons land
geen opmarschgebied is en tot in Genève,
waar aan ons land een zetel in den Vol-
kenbondsraad werd aangeboden werd do
hoogo morcclo rol erkend, die België door
zijn opbouwenden zin voor den vrede, on
der dc naties vervult.
De opgang van het Vlaamsche volk
wordt niet gediend door een dweepzuchtige
en ziekelijke drang tot afscheiding. Wij
brengen niets naar voren dat schoon em
edel is wanneer wij geen broederlijke
verstandhouding met onze Waalsche land-
genooten nastreven, die met ons de som
bere tijden van een ondankbare geschiede
nis hebben meegemaakt.
Europa heeft in de eerste plaats vrede en
verstandhouding noodig. Maar hoe zullen
wij daartoe bijdragen, terwijl wij in een zoo
gevaarlijk oord van Europa leven, indien
wij zelf onderling verdeeld blijken.
Ingeval van Oorlog
Dc generale stof van het. Amierikaansche
leger heeft een ontwerp uitgewerkt betref
fende een recrutocringsbureau, dat in staa't
zou stollen om in geval van oorlog min
stens 500.000 vrijwilligers in dienst te ne
men in de eerste twee maanden van dc vij
andelijkheden. Dit bureau zou tot taak hel>-
ben snel de bestaande strijdkrachten uit te
breiden in afwachting van de invoering
van den dienstplicht.
Het ontwerp treft voorzieningen voor do
vorming van half militaire- of burgerlijkc-
recruteeringshuroaux op de strategische
punten van eiken staat. Volgens het offi-
cieele communiqué treft het program voor
zieningen voor dc uitbreiding van bet troe
penaantal der nationale garde tot 1.500.000
man in de vierde maand van eventueele
vijandelijkheden. Het troepenaantal bedraagt
thans 375.000 man.
Overstroomingen
in Bosnië
Ernstige stagnatie in het spoor-
wegverkeer.
Een groot doel van Bosnië staat onder
water, tengevolge van wolkbrouken en over-
stroomingen. Bruggen zijn weggeslagen,
verkeers- en spoorwegen door aardverschui
vingen ontoegankelijk geworden. Dc tele
foonverbindingen zijn verbroken, de spoor
lijn Scrajcwo—Dubrownik, waarvan door
toeristen druk gebruik wordt gemaakt, is
minstens vier dagen onbruikbaar. Zeven
treinen op dit traject hebben (lc ivis moe
ten staken. Men is druk doende, de schade
te herstellen. Ook do zijlijnen zijn onbruik
baar.
MARINEDESKUNDIGEN OVER HET
VERRE OOSTEN.
Amerïkaansohe marincxleskundigon heb
ben als hun moening te kennen gegeven
dat de oorlog tusschen China en Japan er
tenslotte toe zal leiden, dat het aan het
Verre Oosten grenzende deel van den Stil
len Oceaan het grootste centrum ter we
reld wordt, voor dc samentrekking van ma-
ri ne- J lichtst rij d krach ten.