De witte stad van
het Noorden
Verduistering van
f 40.000
Benzine-dief
staat terecht
„We zijn geen dieven, maar moordenaars
Aljechin biedt remisie aan
VERWONDERLIJKE UITSPATTINGEN VAN DE DEGELIJKE FINNEN
KIBBELENDE PAARDEN EN KREEFTENDARMEN.
Eén van de hoogtepunten van mijn Fin-
ache reis is Helsingfors geworden, „de witte
stad van het Noorden". Het is geen wonder,
dat de vreemdelingen de stad dezen bijnaam
gaven, daar de meeste van hen er aankomen
hij de „Södra Hamnen" waar vele witte
booten liggen, die de verbinding met de
talrijke eilanden onderhouden en waar dui
zenden meeuwen rondvliegen, terwijl men
er een prachtig gezicht heeft op de licht
gekleurde gebouwen van de „Salutorget"
(Marktplaats), met op den achtergrond de
witte Nikolaikerk.
Bovendien zien de meeste touristen Hel
singfors in dén zomer, wannéér er ook des
nachts nauwelijks van schemering kan wor
den gesproken, waardoor de indruk van veel
licht nog wordt versterkt.
Plaats voor den nieuwen bouw
stijl?
Dat alles in de hoofdstad zoo geheel in
het toeken staat van den nieuwen tijd, is
wel haast vanzelfsprekend; pas in 1817 werd
de stad zetel der regeering en eerst sedert
dien tijd verrezen er groote gebouwen.
Woonhuizen van voor 100 jaar vindt men er
bijna niet meer en die er nog zijn, worden
in groote haast afgebroken om plaats te
maken voor moderne flats. F.n juist omdat
er daardoor geen wanverhoudingen bestaan
tusschen antieke geveltjes en hyper moderne
fronten, wint het. geheel nog aan schoonheid.
Daarbij komt ook nog. dat de Finnen veel
gevoel hebben voor architectuur en het
prachtige materiaal waarover ze do beschik
king hebben (nl. do vele soorten graniet),
heel goed tot zijn recht weten te laten ko
men. liet mooiste op dit gebied is stellig het
Rijksdaggebouw met zijn eenvoudige en toch
zon levendige lijnen, dat, op een rots gelegen,
indrukwekkend tegen den hemel afsteekt.
Toch mist Helsinpfors het aspect
van een wereldstad.
Maar hoe uiterst modern de Finsche hoofd
stad naar het uiterlijk ook is, naar binnen
toe heeft het iets degelijk ouderwets, wat
in de eerste plaats komt door de bevolking.
Een Fin is nu eenmaal een oer-degelijk
mensch, uiterst voorzichtig in zijn zaken,
iemand die nooit zijn geld zal steken in iets
wanneer hij niet overtuigd is een redelijke
kans op winst te hebben. Daardoor zijn er
ook niet de winkelhuizen waarin nagenoeg
iedere maand een nieuw bedrijf wordt ge
opend door menschcn die het maar eens
probeeren.
Maar ook het haastige en lawaaie
rige van een wereldstad mist Hel
singfors ten eenenmale; geen koop
man die er schreeuwend zijn waren
aanprijst; nooit gedrang om het eerst
in een tram te komen; rustig en
kalm gaat ieder zijn gang, want er
is ook geen enkele Fin die haast
heeft, al zegt hij dan ook om den
haverklap „strax", wat eigenlijk be-
teekent „oogenblikkelijk", maar wat
in Finland een elastieken begrip is.
En als 't je als vreemdeling eens moeilijk
valt je bij dit koin-ik-er-vandaag-niet-dan-kom
ik-er-morgen-tempo aan te passen en je b.v.
ongeduldig wordt wanneer in een postkan
toor alle mcnschen vóór je bekenden van de
postbeambte blijken te zijn en allemaal een
praatje met haar maken, dan wordt je dood-
iink gewezen op het echt Finsche sproek-
>Dord: God heeft niet de haast geschapen.
Ieder land zijn dichter!
Eén der bekendste uitstapjes vanuit Hel-
tingfors is naaV het stadje Borga. waarover
de geschreven en gesproken loftuigingen
legio zijn: men noemt het zelfs wel „liet
Finsche Weimar". Maar voor ieder die wel
eens door bet romantische echte Weimar
heeft gedwaald en zich daar heeft verdiept
in de Goethe- en Schillerherinneringen, moet
Borga wel een teleurstelling zijn. In het
stadje heeft de dichter Johan Ludwig Rune-
berg de laatste 40 jaar van zijn leven ge
woond en deze is voor de Zweedsche litera
tuur stellig van beteekenis geweest; maar
aangezien de meeste menschen zijn werk
vertaald" moeten lezen, kon hij daardoor niet
zoo algemeen bekend worden als die ande
ren. Bovendien (al wil ik niets te kort doen
aan veel moois dat Runeberg heeft geschre
ven) verdenk ik er de vaderlandslievende
Finnen van, dat ze don dichter vooral zoo
zeer ccren, omdat hij een landgenoot was
Veel heeft onze Groningsche me
dewerkster onzen lezers verteld
over het leven op het Finsche plat
teland. Thans geeft ze in een leven
dig artikel haar indrukken weer
uit de Finsche hoofdstad, waar de
moderne architectuur hoogtij viert
en toch het gemoedelijke Finsche
volksleven volkomen tot zijn recht
komt.
en dat ze hem daarom ook in de oogen van
buitenlanders graag nog wat belangrijker
maken. Het bekendste werk van Runeberg,
dat ook in vele andere talen is overgezet,
is wel „Ensign Stale's Stories" (Vaandrig
Staal's vertellingen), waaruit ook het Fin
sche volkslied is genomen en dat. is geïllu
streerd door den begaafden schilder Albert
Edel feit, die eveneens in Borga heeft ge
woond,
Verdraagzaamheid.
De prachtige oude kerk in Borga is niet
alleen een voorbeeld van den goeden smaak
die ook al de oude Finnen voor architecto
nische verhoudingen hadden, maar eveneens
voor de Finsche verdraagzaamheid, want
hierin houden de Zweedsch en de Finsch
sprekende groepen beide hun godsdienst
oefeningen; d.w.z. de Zweden om 9 uur en
de Finnen om 11 uur. Verdeeldheid naar
godsdienst kent men er heelemaal niet. 98%
der bevolking is Luthersch. Tot 1863 was het
niet geoorloofd, lid van een andere kerk te
zijn en pas sinds 1923 kent men er vrijheid
van godsdienst en behoeft men niet tot een
bepaalde confessie te behooren.
Temperamentvolle paarden.
Het zal aan mij hebben gelegen, maar na
3 dagen was ik in het veelgeroemde stadje
uitgekeken en reisde terug naar Helsingfors.
leis waar ik steeds weer graag een uurtje
zoek bracht, was de dagelijkschc markt.
Daarheen komen de boeren en visschers met
kleine wagentjes of motorbootjes om bun
groente, eieren, viscli enz. te verkoopen. Aan
belangstelling van koopers ontbreekt het
niet; slroomen huismoeders en -vaders sehui-
velen langs de stalletjes, proeven eens hier
en proeven eens daar en gaan tenslotte met
\olle manden huiswaarts. De kleine paard-
jes staan in lange rijen te wachten, eten
gras of liooi, of staan droomend op 3 noo-
tcn. Maar soms ook maken ze ruzie en bijten
elkaar venijnig in den nek en trappen van
zich af. Dan komt. er een voorbijganger (niet
ik!) en klopt ze op hun rug, praat vriende
lijk tegen ze en kalmeert hun temperament
volle gemoederen.
De markt is keurig ingedeeld naar de
waren die er verkocht, worden en ook ieder
kraampje is een toonbeeld van orde en net
heid. Finnen houden er van alles duidelijk
en overzichtelijk in te deelen. Daarom wordt
alles er ook in percenten uitgedrukt en krijg
je alles wat je wilt weten in staatjes en sta
tistieken voorgelegd.
lederen dag wordt iemand dood
gestoken.
Op dezen regel is maar één uitzondering
en dat betreft het drankverbruik. Finland
werd n.1. in 1919 geheel drooggelegd, met
gevolg dat het drankverbruik... sterk toe
nam. Maar natuurlijk moet alles binnenge
smokkeld worden en bezit men daarover dus
geen gegevens voor een statistiek. Wat een
ergernis voor die sekure Finnen!
Wel bestaat eif weer een overzich
telijk staatje van het aantal moorden
dat in dronkenschap wordt gepleegd
en dat is hsusch een behoorlijk aan-
taL Toon Ik eens verwonderd vroeg,
waarvoor men in 't eerlijke Suonni
toch gevangenissen noodig had, werd
mij gezegd: „Oh neen, wij zijn geen
dieven, maar wij zijn moordenaars".
En zoo is het; de goedaardigs Fin ls
Het Rijksdaggebouw te Helsingfors, één der
schoonste bouwwerken der Finsche hoofd
stad.
niet gauw uit zijn evenwicht te
brengen, maar wanneer eenmaal zijn
woede is opgewekt, is hij daarin ook
toomeloos (en dat gebeurt onder in
vloed van sterken drank gemakkelij
ker) en grijpt metsen naar het lange
mes dat hij op zij draagt, de z.g.n.
„Puukko", om zijn tegenstander neer
te steken.
En zoo wordt er dan ook gemiddeld iede-
ren dag iemand doodgestoken.
Een kreeftenfuif.
Ik maakte in Helsingfors het kreeften
seizoen mee cn aangezien ieder het eenvou
dig verschrikkelijk vond dat ik nog zoo onbe
schaafd was, nog nooit een kreeft te heb
ben gegeten, accepteerde ik meteen toen een
kennis mij aanbood me les te geven in die
edele kunst. En op een avond trok ik er
met hem op uit. Hij vroeg me nog, of ik er
ook bij wilde dansen, maar ik zei, dat het me
zoo al gek genoeg was en dus zochten we
een restaurant zonder dancing uit als oefen
terrein. We zetten ons aan een tafeltje met
toepasselijke kreeftenservetjes en allerlei
wonderlijke mesjes en vorkjes, lieten ons
toast en boter brengen en lest best een groo
te schaal rooie kreeften. Ik vond het erg
deftig en voelde me niet erg op mijn gemak
toen ik de eerste keus kreeg en er zoo'n
akelig rood ding afnam en toen mijn gast
heer uitriep: „Ah, das ist ein Weibchcn",
legde ik het beest haastig terug en vroeg
of ik misschien maar beter met een Mann-
chen kon beginnen? Neen, een Weibchen
was juist bijzonder fijn en nadat ik de kreeft
belangstellend van alle kanten had beke
ken (om tijd te winnen), werd me gewezen,
hoe er een schaar af te breken, ja zoo, en nu
zuigen. Ik zoog met kracht en een onbelang
rijk dikkigheidje schoot achter in mijn keel.
Strafzaak tegen twee executeurs-
testamentair.
De strafzaak, die cenigc weken geleden
voor de Amstcrdamsche rechtbank werd be
handeld en toen wegens de volkomen onver
wachte bekentenis van de twee verdachten,
een 47-jarige handelaar en een 52-iarige
timmerman, beschuldigd van verduistering
van ruim f 42.000 ten nadeele van den boe
del, waarvan zij cxeruteurs-testamenlair
waren, werd geschorst, is gisteren door de
rechtbank voortgezet.
Toen de rechtbank de vorige week
de zaak schorste, boden de verdach
ten aan, de geheime bergplaatsen
van de vermiste halve ton in hun
woning aan te wijzen eMt de beide re
chercheurs, die in deze zaak een on
derzoek hadden ingesteld, togen do
verdachten naar huis en na oen ruim
uur kwam het gezelschap met de
effecten ter waarde van ruim f 40.000
terug.
Op 22 Februari 1936 was de moeder van
den handelaar (de schoonmoeder van den
timmerman) overleden. Bij de boedelsrhei-
ding kreeg elk der kinderen zijn aandeel, de
vader ontving ruim f 31.000. In werkelijkheid
was dit bedrag ruim f 40 000 grooter. doch
hij gaf niet alles op. om successierechten te
ontduiken. De vader woonde den laatsfen
tijd in bij den handelaar. In diens woning
overleed bij op 4 December jl. Bij testament
had hij behalve de legitieme nortic alles
vermaakt aan dien zoon en diens zwager,
den timmerman. Bovendien benoemde hij
hen tot executeur- testamentair.
De overige erfgenamen broeders en
zusters vertrouwden de zaak niet erg en
deden aangifte bij de justitie. Bij het uit
voerige onderzoek bleek, dat de beide man
nen, die thans terecht staan, rounons had
den ingewisseld, behoorende bij niet verant
woorde effecten.
Eigen rechter.
Tntusschen had één der gedupeerden erf
genamen zich met een revolver gewapend,
naar de woning van den handelaar begeven.
Hij pleegde een aanval on de daar aanwezige
vrouw en kinderen, doch deze wisten te ont
komen. Ook deze onterfde zoon zal binnen
kort terechtstaan.
De officier had aan helde executeurs
ten laste gelegd: diefstal, suhs. ver
duistering, meer suhs. het doen op
nemen van een valsehe verklaring
in een authentieke arte. Ten tweede
was ten laste gelegd meineed, ge
pleegd bij inventarisatie.
Zij hadden het geld van hun
vader gekregen.
De verdachten beweerden thans daf zij dit
geld al van hun vader hadden gekregen
De paardjes op de markt te Helsingfors
staan in lange rijen geduldig op hun
meesters te wachten.
En? kreeg u wat? werd me deelnemend ge
vraagd. Hraml! zei ik, alsof ik wonder wat
kostelijks genoot. „Juist, en nu dit uitzuigen.
Ik zoog en at vet. „En nu zit. daar een darm,
die halen we er uit en dan kunt U dat groo
te stuk opeten". Bij groote stukken was het
wel lekker (maar je vindt niet veel groote
stukken) en ik begon geestdriftig aan no. 2
en al gauw had ik den slag te pakken; ten
minste dat verbeeldde ik me en ik brak zoo
ijverig die dingen open, dat plotseling een
straal vocht in mijn gezicht spoot. Ik pro
beerde het stiekum af te drogen, maar een
Fin is niet gewend zijn vroolijkheid aan
de beleefdheid te offeren en m'n metgezel
lachte me dan ook vrijmoedig in m'n ge
zicht uit. Onderwijl moest ik ook nog on
derhoudend zijn en geanimeerd luisteren
naar een verhaal over een besmettelijke
ziekte, die voor eenige jaren onder de kreef
ten was uitgebroken, waarna ze bijna waren
uitgestorven, niet alleen een strop voor de
liefhebbers van kreeftensoupers, maar ook
voor de kreeftenvisschers natuurlijk.
Als tegenprestatie zette ik een be
toog op over garnalen en kinkhorens
en het werd bijna weer deftig, zoo
goed kon ik nu al „kraftor" eten, tot
ik ineens bedacht, dat ik steeds ver
gat dien darm er uit te halen en
die viesweg mee opat.
Ik was werkelijk heelemaal verslagen en
ik heb meteen een eind gemaakt aan den
maaltijd, want ik begreep nu wel, dat je,
om een goed kreeftenfiguur te slaan, een
Finsche opvoeding moet hebben gehad.
vóór hij stierf. Zij zouden de effecten krijgen
en de andere kinderen het contante geid.
De notaris, die deze boedel behandeld heeft
vertelde, dat verdachten bij de boedelschei
ding de thans gevonden effecten niet hadden
opgegeven.
Een ver familielid, die optreedt voor miai-
derjarige erfgenamen in dezen boedel, had
indertijd een klacht ingediend tegen de exe
cuteurs omdat hij aan de hand van ver
schillende gegevens meende te kunnen be
wijzen, dat er minstens f 50.000 was ver
duisterd door de executeurs.
„En" voegde hij er thans ter zitting
bij „misschien is er nóg veel meer zoek."
„Ze zonden op me geschoten
hebben!"
Bij het slotverhoor hield verd. V. S. vol,
dat hij dacht dat zijn vader volkomen ge
rechtigd was hem een deel van de effecten
ten geschenke te geven.
Rechter mr. van Lier: Waarom hebt u
dan bij den recht er-commissaris steeds ge
zegd, dat u niets vooruit had gehad?"
Verd.: „Omdat dan mijn familie woedend
zou zijn geworden. We leefden toch al in
onmin. En als ze gehoord zouden hebben,
dat ik meer had gekregen zouden ze op me
geschoten hebhen."
Verdachten konden niet bewijzen, dat hun
vader hun die effecten had gegeven.
Requisitoir.
De officier van 'justitie mr. de
Muinck Keizer merkte in zijn requi
sitoir op, dat het tweetal over een
schenking nooit gesproken heeft. In
de instructie hebben zij daarover ge
zwegen omdat anders tegelijkertijd
de buit verloren zou zijn geweest.
Spr. was van meening, dat de vader on
der dwang heeft gehandeld.
Met zekerheid is echter niet te bewijzen,
dat verdachten de effecten niet hebben ge
kregen. Mocht dit echter wel het geval zijn,
dan is deze schenking toch niet rechtsgel
dig, daar ook de andere kinderen recht had
den op het erfdeel van de moeder, dat de
vader beheerde. De verdachten wisten in
ieder geval, dat de andere erfgenamen be
nadeeld waren.
Spr. requireerde wegens meineed en het
doen van valsehe opgaven tegen beide ver
dachten een gevangenisstraf van een jaar.
Het is de schuld van den vader.
Voor den handelaar van S., den zoon van
den erflater, trad op mr. F. A. Kokosky,
voor den timmerman mr. Pauwels. Beide
pleiters wijten de schuld aan den vadier, die
geld heeft weggegeven, dat niet hem, maar
aan de kinderen toebehoorde.
Verd. hebben niets van de nalatenschap
verduisterd. De goederen, die zij in bezit
hadden, hebben zij opgegeven, niet echter
het gekrogene on dat boefden zij ook niet,
want dat geld behoorde niet meer tot den
boedel.
Mr. Kokosky concludeerde tot vrijspraak,
subs. drong hij op clementie aan.
Mr. Pauwels drong aan op een straf, ge
lijk aan de voorloopige hechtenis.
Voorts drongen beide verdedigers aan op
de onmiddellijke invrijheidstelling van hun
cliënten.
Na raadkamer wees de rechtbank beide
verzoeken af.
Vonnis 8 Dec.
Beklaagden beschuldigen elkaar,
De Voorburgsche verlofhouder C. A. den
E. heeft in de maand Juli van dit jaar in
Voorburg benzine uit een tank van een
auto afgetapt, eenige onderdeden van een
motor weggenomen en tenslotte met E. v,
d. P. een motorfiets gestolen.
De Haagsche rechtbank strafte den E,
met 10 maanden, van welk vonnis E. in ap*
pèl kwam.
De feiten erkende hij. De advocaat-gene*
raai, mr. Vermeulen, zag geen aanleiding
vermindering van straf te vragen en con
cludeerde tot bevestiging van het gewezen,
vonnis.
De verdediger, mr. W. J. M. Kerckhoff,
deed een beroep op uiterste clementie.
Het Hof zal over 14 dagen uitspraak
doen.
nik weet er niets meer van",
E. van de P., die met den vorigen ver
dachte, de motor zou hebben gestolen, ont
kende dit. De rechtbank veroordeelde hem
tot drie maanden gevangenisstraf. De pre
sident wees hem ter zitting van gisterocb?
tend erop, dat hij bij de politie een volle*
dige bekentenis heeft afgelegd.
„Ik weet er niets meer van", zei hij
thans.
Als getuige hoorde het Hof C. 'A. den
E., den verdachte uit de vorige zaak, die
verklaarde wel degelijk met van de P. op
stap te zijn gegaan en met hem een mo
tor te hebben gestolen. Dat was het doel
van hun uitgaan, zeide getuige, die be
weerde door van de P. tot den diefstal te
zijn overgehaald.
Van de.P. heeft den motor weggenomen
en bestuurd. Getuige zat achterop.
„Is dat zoo verdachte?" vroeg de presi
dent.
„Neen mijnheer, ik weet er niets van",
antwoordde verdachte.
Als de president tegen verdachte zegt,
dat er onderdeel-en bij hem thuis in beslag
zijn genomen, erkent verdachte dit en hij
voegt er aan toe, dat dit onderdeelen wa
ren hem door den E. in reparatie gegeven.
Dat de motor, waarvan de onderdeelen af*
komstig waren, gestolen was, geloofde ver
dachte wel, maar hij wist het niet zeker.
In ieder geval heeft hij met den diefstal
niets te maken gehad, aldus verdachte.
Een Voorburgsch bloemist heeft beide
heeren wel eens samen op den motor zien
thuiskomen, deelde hij als getuige mede.
De verbalisant verklaarde, dat van de P.
tegenover hem een volledige bekentenis
heeft afgelegd.
„Oprecht en stil van aard"
Twee getuigen k décharge werden tenslotte
gehoord de huishoudster van verdachte ver
klaarde, dat hij oprecht en stil van aard is
en de commandant van de burgerwacht in
Voorburg heeft een betrouwbaren indruk
van verdachte gekregen, al is hij niet erg
vlug.
Requisitoir,
De advocaat-generaa.1 mr. Vermeulen, re
quisitoir nemende, wees op de bekentenis
afgelegd, omdat de verbalisant tegen Hem
gezegd zou hebben: „als je bekent kunt ge
naar huis gaan", (zooals de verdachte nu
volhoudt) geloofde de advocaat-generaal
niet, omdat de verbalisant hier als getuige
gehoord, pertinent ontkent verdachte onder
pressie of belofte tot een bekentenis te heb
ben bewogen. Ook de verklaringen van ge
tuige den E. pleitten tegen verdachte.
De advocaat-generaal vroeg bevestiging v,
het gewezen vonnis.
De verdediger, mr. S. van Oven, consta
teerde verschillende punten van verschil
tusschen het proces-verbaal, opgemaakt tegen
den E. Getuige don E. schuift van de P. alles
in de schoenen. Pleiter beschouwt den E's
verklaring onwaarschijnlijk en wijst op het
gunstige reclasseeringsrapport uitgebracht
over dezen verdachte en het ongunstige rap
port betreffende getuige den E. Overtuigd
van verdachtc's onschuld concludeerde plei
ter tot vrijspraak. Suhs. verzocht hij het hof
alsnog getuige van der K. te hooren, die op
den avond van den diefstal ten huize van
den E. verbleef.
Het hof zal over 14 dagen arrest wijzen^
Door Euwe aanvaard.
Naar wij vernemen heeft dr. Aljechin remise
voor de 20ste partij aangeboden, hetgeen
door dr. Euwe aanvaard is.
De afgegeven 41ste zet van Aljechin was:
Db8 X a7.
De stand is thans: Aljechin 11, Enwe 9.
De 21ste partij wordt hedenavond in
„Krasnapolsky" gespeeld.
476ste STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
lste klasse, 3de lijst
Trekking van Woensdag 24 November 1937
Hooge Prezen
'f 1500.— 15737
400.— 13257
200.— 5042
Prijzen van 20.—
271 320 446 607 1465 1582 1646 1796
1991 2156 2263 2338 2398 2565 2648 2795
2982 3079 3194 3643 3957 4594 4656 4653
4689 4695 5104 5392 5529 5869 5878 6014
6048 6157 6416 6429 7077 7202 7438 7942
8054 8564 8987 9045 9172 9241 9460 9851
9976 10313 10454 10658 10709 10766 11001 11571
12027 12182 12243 12381 12490 12909 12924 13088
13093 13179 13270 13366 13539 13692 13735 13763
13837 13858 13918 14083 14619 14624 15139 15243
15309 15623 15890 16184 16566 16575 16773 16847
17721 17749 18057 18148 18246 18362 18420 18787
18850
YerbfiJ. I? 2e lijst: 6326 m. 6324.
