Euwe totaal ontmoedigd
Schijnbare matiging der
Japansche eischen
Ook Polen eischt koloniën
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Britsch vliegtuig in
zee gestort
De Handelspolitieke be
sprekingen met Duitschland
Duitsche stoomer bij
Rottumeroog gestrand
De Prins lijdt bij tusschen-
poozen aan hoofdpijn
België's koning en zijn
broer in Engeland
Japan bombardeert
Britsche schepen
n ■*f%m ■•«mt
MAANDAG 6 DECEMBER 1937. 81e Jaargang. No. 10437.
Uitgove der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen.
Nationale eenheid in China groeit
Volgens uit Hankau ontvangen
berichten schijnt het bijna zeker,
dat de Duitsche ambassadeur Traut-
mann, die van zijn reis naar Nan
king te Hankau is teruggekeerd,
druk heeft uitgeoefend op Tsjang
Kai Sjek om vrede te sluiten en dat
hij dezen minimum voorwaarden
heeft overhandigd, waarop naar hij
meende de Japanneezen bereid zou
den zijn onderhandelingen aan te
knoopen. De voorwaarden zouden de
volgende zijn:
1. Toetreding van China tot het
anti-communistische verdrag.
2. Erkenning van Mandsjoerije en
aanvaarding van de autonomie van
Noord China.
3. Instelling van een Japansche
concessie te Sjanghai.
4. Herziening der Chineesche douane
tarieven.
5. Hervorming van de Kwo-Min-
Tang.
Men meente te weten dat de generalissimus
deze voorwaarden niet aanvaard heeft doch
de onderhandelingen niet heeft afgebroken
en den Duitschen ambassadeur tegenvoor
stellen heeft overhandigd.
In politieke kringen te Hankau, die in
nauw contact staan met de Chineesche re
geering, verklaart men, dat de Duitsche po
gingen spoedig een einde te maken aan het
conflict in het Verre Dosten, er wel in zijn
geslaagd den vorm te verzachten der Ja
pansche eischen, doch niet den grondslag,
Het vredesaanbod van Tokio maakt geen
melding van het terugtrekken der Japansche
troepen van het Chineesche grondgebied, het
geen de regeering te Nanking als vooraf
gaande voorwaarde had gesteld voor iedere
onderhandeling. Het Japansche aanbod wet
tigt daarentegen, zoo verklaart men verder,
de verkrachting van de territoriale on
schendbaarheid van China.
Tenslotte eischen de Japansche voorstellen
van Nanking-'n politieke verbintenis waar
van de grenzen onbepaald blijven.
Naar aanleiding van de Japansche plan
nen om van Noord-China een onafhankelij
ke staat te maken, bericht de Un. Press-
correspondent te Peking, dat de stemming
daar heftig anti-Japansch begint te wor
den. Japans pogingen om rust en vrede te
brengen in dit door tien millioen Chinee-
zen bewoonde gebied hebben nog weinig
succes gehad.
Het voornaamste gevolg'van de
Japansche militaire bezetting lijkt
wel te zijn. dat het Noord-Chinee-
sche volk voor het eerst in de ge
schiedenis over zijn afkeer van zijn
langenootën in het Zuiden en het
Westen en over zijn wantrouwen is
heengestapt.
Hoewel de Chineezen, die ten Noorden van
de Gele Rivier wonen, tot een ander ras be-
hooren dan de Zuid-Chineezen, zijn thans
allen één in hun nationalen haat tegen Ja
pan.
Dat wil echter niet zeggen, dat de Chi
neezen actief verzet zullen bieden. Dat is
niet Chineesch. Het wil zelfs niet eens zeg
gen, dat de Chineezen zullen weigeren, „sa
men te werken" met de Japanners, althans
tot op zekere hoogte, want de Chinees is
opportunist.
Doch het beteekent wel, dat deze geheele
Chineesche bevolking altijd zal klaar staan
voor een opstand, zoodra er slechts een gun
stige gelegenheid zich zal voordoen.
Een riksja-Chinees, die uit den aard van
zijn vak goed op de hoogte is van wat er
onder de bevolking omgaat, gaf ons als zijn
meening te kennen, dat het goed was. als
men voor zich en zijn familie van het Japan
sche geld ziet te krijgen, wat er te krijgen
valt en dat men geniet van de orde en den
voorspoed, die er, naar men verwacht, zul
len heerschen, doch dat China eens zal her
rijzen.
Wat wij vernamen uit den mond van de
dochter van een hoogen Chineeschen ambte
naar, was in andere woorden hetzelfde.
Actieve tegenstand beteekent, zoo meende
ook zij, zelfmoord. Doch, zonder het eigen
voordeel uit het oog te verliezen, moet men
het oogenblik afwachten, dat succesvol ver
zet geboden kan worden.
De bitterste vijanden van de Japanners zijn
natuurlijk de studenten te Peiping. Het lijdt
dan ook geen twijfel, of dezen zullen, onder
het mom van vriendelijkheid, tegenstand be
ramen. Het Japansche leger weet dat en. het
is te verwachten, dat honderden verdreven
zullen worden, doch dat zullen slechts de
meest fanatieke zijn, de anderen zijn stiller,
doch niet minder opstandig in hun zwijg
zaam Chineezenhart.
Er zijn echter nog andere categorieën. De
handelslied zijn in het algemeen voor poli
tieke en idieele vragen minder toeganke
lijk dan voor het feit, dat een bepaalde
constellatie hun voor- of nadeel oplevert,
Indien de Japansche handel hen verdringt,
zullen de Chineesche handelaars ontevreden
zijn. worden zij echter in de gelegenheid ge
steld „mede te werken", dan zullen zij
niet licht ontevreden zijn.
Er zijn verder groote groepen van rea
listen, die de veranderingen met vreugde
begroeten als de geboorte van een „ver
licht China" Volgens hen is Noord-China
door de Nankingregeering de laatste tien
tallen jaren verwaarloosd, waarbij getracht
zou zijn. Peiping, dat cultureel en historisch
belangrijker is, op den achtergrond te hou
den.
Twee dooden en elf gewonden.
Een viermotorig vliegtuig van de
„Imperial Airways" dat uit Britsch-
Indië kwam, is gistermorgen na het
vertrek van Brindisi in zee gestort.
Het toestel, een watervliegtuig, zonk.
Van de dertien personen, die zich
aan boord bevonden, zijn er twee om
het leven gekomen.
Alle andere onder wie de luchtmaarschalk
sir John Simon die van een inspectiereis
naar Indië terugkeerde zijn gewond.
De gewonden zijn overgebracht naar het
hospitaal der militaire luchtvaart te Rome
waar zij door den prefect en andere autori
teiten werden bezocht.
Uitzending van Poolsche Joden
naar Madagascar.
Het Poolsche regeeringsgezinde
blad „Express Poranny" schrijft na
te hebben geconstateerd, dat het
vraagstuk der koloniën tot rijpheid
is gekomen, dat er bij de komende
onderhandelingen over dit onderwerp
rekening zal moeten worden gehou
den met de Poolsche eischen in deze
kwestie. Voor het overbevolkte Po
len is het noodzakelijk toegang te
krijgen tot grondstoffen en koloni
satie-gebieden.
Het blad neemt met voldoening kennis
van het feit, dat de Poolsche eischen op
koloniaal gebied niet meer met een schou
derophalen worden ontvangen. De veronder
stelling in de Fransche pers geuit, dat deze
kwestie een onderwerp van bespreking zou
uitmaken tusschen Beek en Delbos, aldus
schrijft het blad verder, vormt een bewijs,
voor het groeiend begrip in het buitenland,
dat Polen een land is, dat direct betrokken
is bij de oplossing van het koloniaal vraag
stuk.
Indien Amerika niet gesloten was...
Naar Havas verder meldt, schrijft de spe
ciale correspondent te Warschau van de „Pa
ris Soir", Jules Sauerwein, met betrekking
tot de koloniale kwestie: indien Amerika
niet gesloten was voor de Europeesche immi
gratie, zouden Polen noch Duitschland in
Afrika of Azië naar afzetgebied behoeven te
zoeken. Op het oogenblik, aldus Sauerwein,
verder, vertoeft een Poolsche delegatie te
Parijs. Deze is zoo juist teruggekeerd van
Madagascar, waar zij de mogelijkheid heeft
bestudeerd van het inrichten van Poolsche
plantages op de hoogvlakten van het eiland.
De eisch is tot nu toe in geen enkel diplo
matiek onderhoud ter sprake gebracht, noch
tusschen de beide ministers noch tusschen
de ministers en de ambassadeurs.
De besprekingen tusschen Beek
en Delbos.
De speciale correspondent van Havas te
Warschau bericht, dat in antwoord op de in
Warschau in omloop zijnde geruchten, kan
worden gemeld, dat Beek tijdens zijn be
sprekingen met Delbos geen enkelen kolo
nialen eisch ter sprake heeft gebracht, zelfs
niet toen hem daartoe een geschikte gele
genheid werd geboden, n.1. op het oogenblik
dat Delbos hem op de hoogte stelde van
de door lord Halifax uit Duitschland mee
gebrachte inlichtingen.
Ze worden morgen te Berlijn her
vat.
De Nederlandsche Regeering heeft van de
Duitsche de uitnoodiging ontvangen om de
op 10 November te 's-Gravenhage afgebro
ken onderhandelingen over de regeling van
het DuitschNederlandsche handels- en be
talingsverkeer voor het jaar 1938 op 7 De
cember te Berlijn te hervatten.
Reddingbooten uitgevaren.
Het Duitsche s.s. „Konsul Karl Fisser",
7000 ton groot en geladen met ijzererts is
Vrijdagnacht tusschen Rottumeroog en
Boschplaat, vermoedelijk tengevolge van zijn
grooten diepgang aan den grond geraakt.
Toen het dag werd heeft men het schip
vanaf het eiland Rottumeroog waargeno
men. doch verder geen pogingen om assis
tentie te verleenen. ondernomen, aangezien
men tevens zag, dat Duitsche sleepbooten
rï.'.e °P Eems hij Emden gestationneerd
zijn, in de nabijheid waren. Bovendien
veronderstelde men. dat de „Konsul Karl
Fisser" om elf uur, wanneer het hoog water
zou zijn. vlot zou komen.
Toen echter tijdens hoog water de aan
wezige sleepbooten alle krachten inspanden
om den vrachtstoomer los te trekken, ter
wijl ook de „Konsul Karl Fisser' zelf volle
kracht achteruitsloeg, en dit niet mocht
baten, heeft de vertegenwoordiger van de
N.Z.H.R.M. te Oostmahorn, de heer J. Vis
ser, het raadzamer geoordeeld de daar ge
stationneerde motorreddingboot „Insulinde'
met schipper Toxopeus om half een 's mid
dags naar de plaats van de stranding te
zenden. En men achtte de aanleiding hier
toe te grooter. toen men constateerde, dat
ook de op Borkum gestationneerde Duit
sche motorreddingboot „Hindenburg" zich
in de nabijheid van den vastgeloopen stoo
mer bevond.
De „Insulinde" zal nu nabij de „Konsul
Karl Fisser' blijven, mocht het schip bij het
volgend hoog water nog niet vlot komen,
om in geval van nood behulpzaam te kun
nen zijn bij de van boord haling van de
bemanning.
Onderofficier-vliegers
voor Indië gevraagd
Voor een tiental flinke jongelieden, die den
leeftijd van 19 jaren hebben bereikt en dien
van 20 jaren niet hebben overschreden, onge
huwd en in het bezit van het vliegbrevet a
(sportbrevet), bestaat de mogelijkheid om
voor landsrekening naar Nedcrlandsch-In-
dië te worden uitgezonden ter opleiding tot
onderofficier-kortverbandvlieger bij het In
dische leger.
Voor nadere inlichtingen kan men zich
wenden tot afd. C. van het Commissariaat
voor Indische Zaken bij het Departement
van Koloniën.
Koningin en Prinses blijven voor-
loopig in bet Burgerziekenhuis.
De particuliere secretaris van Z. K. H.
Prins Bernhard, Jhr. Mr. C. Dedel, verstrek
te ons het volgende
communiqué:
Prins Bernhard heeft
zeer goed
geslapen. De hoofdpijn is gering en
afwisselend.
Overeenkomstig den aard van het
ongeval zal het volkomen rust hou
den geruimen tijd dnren.
Hofjager Spek geopereerd.
De toestand van hofjager Spek was gister
morgen goed.
De operatie die onder plaatselijke gevoel
loosheid verricht is, heeft geen nadeeligen
invloed op zijn gestel gehad.
Gezondheidstoestand van de Prin
ses zeer goed.
H. M. de Koningin en de Prinses hebben
besloten voorloopig nog in het ziekenhuis
te blijven, omdat het heen- en weer reizen
voor de Prinses, wier gezondheidstoestand
overigens zeer goed is, te vermoeiend zou
ziin.
Dit nummer bevat 8 pagina's
HUWELIJKSPLANNEN VAN DEN VORST
OPNIEUW TEGENGESPROKEN.
Geheel onverwachts en zonder dat dit
vooruit was aangekondigd, zijn koning Leo-
pold van België' en koningin Elizabeth Za
terdag met den sneltrein naar Oostende ver
trokken en aldaar scheep gedaan aan boord
van de paketboot Prins Albert. De Koning
en diens moeder, die incognito reizen, arri
veerden in den loop van den middag te
Dover. Zij hebben zich vervolgens naar Wel-
beck Abbey bij Sheffield, de verblijfplaats
van den hertog en de hertogin van Portland,
begeven, met' wie koning Leopold sedert
lang persoonlijk bevriend is.
Deels als gevolg van dit verrassend ver
trek uit de hoofdstad bleek Zaterdagmiddag
in Brusselsche kringen het vermoeden te zijn
gerezen, dat zekere vroegere telkens weer
beslist gelogenstrafte verlovingsgeruchten
ditmaal wel een grond van waarheid konden
bevatten, alsdus de N. R. Crt. Sommigen
meenden ook nog, dat de reis van Koning
Leopold verband kon houden met de inter
nationale koloniale kwestie, maar dit ge
rucht werd beslist tegengesproken. Koning
Leopold zal trouwens geen enkel lid van de
Engelsche regeering ontmoeten.
25ste partij afgebroken
Aljechin heeft twee pionnen
meer.
De Zaterdagavond in den Dieren
tuin te Den Haag gespeelde 25ste
partij van de revanohematch om het
wereldkampioenschap schaken tus
schen dr. Euwe en dr. Aljechin, is
na 40 zetten afgebroken in een stel
ling. waarin Aljechin. die met zwart
speelde, twee pionnen meer heeft.
Aangenomen mag worden, dat Alje
chin deze partij tijdens de voort
zetting, Dinsdagavond a.s., eveneens
in den Dierentuin te 's-Graven
hage, zal winnen.
Afgebroken in de volgende stelling:
Wit Euwe: Kf3, Dd2. Td6, pionnen a.3
en f2.
Zwart Aljechin: Kg8, Dh3, Tf8, pion
nen a7, a6, fö en g7.
De op Dinsdag vastgestelde partij No. 26
is tot Woensdagavond uitgesteld.
Dat de match reeds Zaterdag in het voor
deel van den uitdager had kunnen worden
beslist, moet o.i. van heel wat minder be-
teekenis worden geacht, dan de wijze
waarop het geschiedde. Ongetwijfeld heeft
niemand verwacht, dat dr. Euwe een ach
terstand van vijf punten zelfs maar tot 2
of 3 zou weten te reduceeren, doch stellig
hebben velen nog op menige spannende ont
moeting en in elk geval op een zwaren
strijd gerekend.
Het hoeft niet zoo mogen zijn. Ook deze
partij werd blijkbaar gespeeld door een
totaal ontmoedigden Euwe, die. althans aan
vankelijk. niet bij machte bleek met zijn
spreekwoordelijke nuchterheid en volhar
ding voor deze reeds verloren zaak te
vechten. Tweemaal in de Nimzowitsch-ver-
dediging kon hij een gunstig spel verkrij
gen en beide malen gaf hij den tegenstan
der gelegenheid zijn stelling te verbeteren,
om niet te zegeen: te perfectioneeren
een gelegenheid, die door dr. Aljechin
prompt werd benut, zooals trouwens iede
re meester die zou hebben kunnen benut
ten. Na den dertienden zet was eigenlijk
reeds alles voorbij.
Hoe begrijpelijk en aannemelijk
deze geheele gang van zaken ook
moge zijn men ontkomt niet aan
den onbevredigenden indruk, dat het
catastrophale einde dezer match wel
verwonderlijk sterk uit den toon
valt, bij het formidabele en voor on
zen landgenoot zoo glorieuze begin.
Met deze opmerking willen wij overigens
in geenen deele de schitterende prestatie
van Aljechin verkleinen, doch slechts onze
verwondering uitdrukken over de onver
wachte ineenstorting van Euwe's geestkracht
sinds de 21ste partij.
Een soort doodgraversinstinct had naar
den Dierentuin nog vrij veel bezoekers ge-
DE BILT SEINT.
Verwachting: Meest matige
wind. in het Noorden uit
Oostelijke, in het Zuiden uit
Westelijke richtingen, zwaar
bewolkt tot betrokken met
tijdelijke opklaring, nog
regen of natte sneeuw, wei
nig verandering in temp.
Verdere vooruitzichten: Nog wei
nig verandering.
Barometerstand bedenmorgea 8 oor 571
Woensdag worden de koning en koningin
moeder te Brussel terug verwacht.
De secretaris van den koning heeft mede
gedeeld, dat alle geruchten, welk naar aan
leiding van 's konings bezoek aan Engeland
in omloop zijn, volkomen uit de lucht zijn
gegrepen.
Nader wordt gemeld, dat de broer van den
koning, prins Karei ook in Engeland ver
toeft. Het gerucht gaat thans, dat deze met
huwelijksplannen ten aanzien van lady Ann
Cavendish Bentinck, de kleindochter van
den hertog van Portland rondloopt.
lokt, die blijkbaar in de grootste spanning
en onder plechtige stilte het moment zaten of
stonden af te wachten, waarop de wereld
titel van eigenaar zou verwisselen. Doch
roemloos ondergaan was beneden Euwe's
waardigheid. Of het nu was om Aljechin's
bewonderaars den tijd te geven, kransen of
andere huldeblijken te doen aanrukken, of
een doodenmarsch in te studeeren, of dat
hij werkelijk meende, niet geheel en al ver
loren te staan wij weten het niet, maar
zeker is, dat hij in zijn critieke situatie
plotseling een energie begon te ontwikkelen,
die de door het lot toegelachen Aljechin
hem niet zou hebben verbeterd.
En als de zwart-speler, overtuigd spoedig
te zullen winnen, van een zijner ontelbare
excursies naar zekeren vleugel van het ge
bouw terugkeerde en struikelend van zenuw
achtigheid het podium heklom, stond Euwe
met de uiterste voorzichtigheid op en verwij
derde zich op de teenen van het hord. daar
mede terecht te kennen gevende, dat. de
strijd nog in vollen gang was en dat h ij
bereid was, zijn steentje tot de zoo uit
drukkelijk verlangde stilte bij te dragen.
Inderdaad, de strijd wds nog in vollen
gang. Aljechin moest meer dan één fijnen
zet verzinnen, om het voordeel te realiseeren.
En toen hem dit ten slotte gelukte, was het
duidelijk, dat de eventueele beslissing een
tweede zitting zou vorderen.
Naar wij van het. Euwe-Aljechin-comïté
vernemen, zal, in strijd met alle geruchten,
de wedstrijd, ook al zal de beslissing vóór
dat alle 30 partijen zullen zijn gespeeld ver
kregen zijn, in ieder geval worden voort
gezet, hetgeen ook in het contract is vast
gelegd.
De match zal eerst zijn afgeloopen, als de
30ste partij is beëindigd.
RIVIERBOOT TOT ZINKEN GEBRACHT.
Tijdens het bombardement van
Woehoe gisterochtend door Japan
sche vliegtuigen zijn twee Britsche
stoomschepen de Toe-Kwo en de
Ta-Toeng, getroffen, die op duide
lijke wijze de nationale kleuren op
dekken en langszij geschilderd voer
den.
De Toe-Kwo vloog in brand, terwijl ook de
Ta-Toeng ernstig beschadigd werd. Men heeft
laatstgenoemd schip aan den grond gezet.
Onder de bemanning van elk der beide sche
pen bevinden zich drie of vier Britsche offi
cieren. Tijdens hetzelfde bombardement is
een bom door het dak van een Engelsch
pakhuis gegaan, waarop de Britsche vlag
geschilderd was.
De rivierboot „Ping-Wo", die toe
behoort aan een Britsche onderne
ming en met verscheidene honder
den Chineezen op weg was van Han
kau naar Nanking, is door Japan
sche vliegtuigbommen tot zinken ge
bracht.
Waren de bommen alleen voor
de Chineesche jonken bedoeld?
De Japansche militaire autoriteiten mel
den, dat een stoomboot, die de vlag van
„zekere mogendheid" voerde en dicht bij de
jonken, die Chineesche troepen vervoerden,
bleef, door een bom is getroffen en gezon
ken, schijnt te zijn, toen de jonken door
Japansche vliegtuigen gebombardeerd wer
den.
Feestgangers zakken
door de vloer
Honderd gewonden.
In het dorp Jezof bij Lodz is tij
dens een bruiloft de vloer van de
feestzaal, waarin zich ongeveer hon
derd menschen bevonden, ingestort.
De gasten kwamen in den kelder te
recht
Tot overmaat van ramp brak nog brand
uit, hetgeen de redding bemoeilijkte. Vrijwel
alle bezoekers werden door den val gewond,
terwijl een veertigtal bovendien brandwon
den opliep.
Weer een taifoen op de
Philippijnen
Een zware taifoen heeft gisteravond ge
woed boven de in het midden der Philip
pijnen gelegen eilanden. Het eiland Samar
is geisoleerd. Zooals bekend zijn de Philip
pijnen resp. op 11 en 17 Novemiber j.1. reeds
geteisterd door twee taifoens, waarbij toen
200.000 personen dakloos werden en 300
slachtoffers vielen.
Duitsche solidariteit
Collecte brengt ruim 7 mil
lioen mark op.
De gisteren in geheel Duitschland gehou
den collectes ter gelegenheid van den „Dag
der nationale solidariteit" hebben zeven mil»
lioen 650.000 mark opgebracht tegen vijf mil
lioen 662.0ÖÖ mark in 1936.