Minister Romtne wil arbeid voor
gehuwde vrouw verbieden
Het oordeel van den Grootmeester!
De kostwinster vormt een uitzondering
Twee inbrekers
achterhaald
De Engelsche koning
maakt zich populair
Voorontwerp bij Hoogen Raad van Arbeid aanhangig gemaakt
Bij den Hoogen Raad van Arbeid heeft de minister van Sociale
Zaken, Prof. Mr. C. P. M. Romme, een voorontwerp aanhan
gig gemaakt van een wet, houdende beperkende bepalingen
inzake arbeid van gehuwde vrouwen.
Aan de toelichting op dit voorontwerp ontleenen wij:
Naar natuurlijk bestel dient de man de kostwinner van het
gezin te zijn en heeft de vrouw tot taak de verzorging van het
gezin. Het is in het algemeen een misstand, wanneer de vrouw
zich aan die taak onttrekt en zich een anderen werkkring zoekt.
Het gezin is een zoo waardevol element in de maatschappij, dat,
waar mogelijk, in het algemeen belang tegen ongezonde gezinsver
houdingen moet worden opgetreden.
BESCHERMING VAN GEZIN
HET DOEL.
In het feit. dat de vrouw door beroepsbe
zigheden verhinderd wordt de gezinsbelan-
gen naar behooren te behartigen, ziet de mi
nister een sociaal euvel van zoodanige be-
tcekenis, dat hij optreden daartegen van over
heidswege volkomen op zijn plaats acht.
Wel is het hem niét onbekend, dat het aan
tal vrouwen, dat loonarbeid verricht, be
trekkelijk klein is. Hij zou daartegenover
kunnen aanvoeren, dat bij het huidige nog
steeds zeer hooge percentage van mannelij
ke werkloosheid het in elk geval de moeite
waard is de gehuwde vrouw te beletten
zich op de arbeidsmarkt mede een plaats te
veroveren. Ken gewichtiger rol speelt hier
misschien nog, de psychologische factor.
Maar de minister ziet dit vraagstuk vooral
als een zaak van beginsel. Zijns inziens be
hoort de overheid zich openlijk te scharen
aan de zijde van hen, die mcencn, dat de
gehuwde vrouw, door het enkele feit, dat ze
gehuwde vrouw is, haar levenstaak heeft in
haar gezin en dat het gezin beschermd ver
dient te worden, zooveel mogelijk, tegen het
verrichten van beroepswerkzaamheden door
de gehuwde vrouw.
De minister wil zich niet tot een verbod
van fabrieksarbeid beperken. Zijn uitgangs
punt is niet het verbieden van bepaalden
arbeid of arbeid in een bepaald milieu, maar
een verbod van arbeid van de gehuwde
vrouw als zoodanig terwille van de bescher
ming van het gezin.
De eerste vraag, welke beantwoord moet
worden, is deze: hoever moet op het onder-
werpelijke gebied gegaan worden? Een prac-
tisch bruikbaren maatstaf meent de minister
gevonden te hebben door voorop te stellen
een:
Algemeen verbod voor gehuwde vrouwen
om werkzaamheden in een onderneming te
verrichten.
De regeling zal dus hot terrein bestrijken,
waarop in het algemeen de arbeidswetgeving
geldt. Met een onderneming stelt het ontwerp
gelijk, hetgeen daarmede ingevolge artikel
1, derde lid, der Arbeidswet 1919 is gelijk
gesteld.
De bepaling van de arbeidswet beschouwt
niet als arbeid in 'n onderneming de werk
zaamheden, die in een inrichting of een tak
van dienst onder het beheer van de overheid
in een kantoor verricht worden. De werktij
den der ambtenaren worden terecht door een
afzonderlijke wettelijke regeling beheerscht.
Maar deze wijze van redigeeren van die be
paling der arbeidswet br engt tevens met zich
mede, dat het personeel, dat in zulk een in
richting of bij zulk een tak van dienst be
last is met het schoonhouden der kantoren
eveneens buiten de arbeidswet valt. Aange
zien er geenerlei redelijk motief aan te voe
ren is, aldus de memorie van toelichting,
om voor de gehuwde vrouwen die dat werk
doen, een ander standpunt in te nemen dan
voor de in een onderneming werkende ge
huwde vrouwen, wordt in artikel 1, onder a.
2e, die schoonmaakarbeid onder de werking
der wet gebracht
In aansluiting bij het bepaalde in het
eerste lid, onder c. van artikel 1 der arbeids
wet zal de vrouw van het hoofd of don be
stuurder der onderneming en de vrouw, die
zelf aan het hoofd eener onderneming staat
buiten het verbod komen te vallen.
Voor zooveel noodig wordt er op
gewezen, dat de uitzonderingen op
het begrip „arbeid", welke de ar
beidswet in het eerste lid van arti
kel 1 noemt, niet zijn overgenomen,
zoodat do ontworpen regeling ook
omvat de gehuwde vrouwen, die in
een onderneming van landbouw e.d.
werkzaam zijn.
Werkazaniheden in huiselijke diensten
blijven, evenals bij de arbeidswet, buiten de
regeling. Het betreft hier voornamelijk de
groep der zg. werksters. Uit een oogpunt van
controle zou het moeilijk zijn, deze groep
van vrouwen onder de wet te brengen. Prin
cipieel zou er geen bezwaar tegen bestaan.
Artikel 2 van het ontwerp behelst het al
gemeene verbod van arbeid van gehuwde
vrouwen, voor zoover daarop bij de verdere
artikelen geen uitzondering wordt gemaakt.
Noodgevallen.
Onder de uitzonderingen op artikel 2 valt
in de eerste plaats te denken aan de vrouw,
die de kostwinster voor het gezin is.
Er zullen dan echter de noodige waarbor
gen aanwezig moeten zijn, dat inderdaad
Min. ROMME.
sprake is van noodgevallen. Aangenomen
mag worden, dat van noodzaak wel steeds
sprake zal zijn, wanneer het gezin, om te
komen tot een bedrag voor levensonderhoud,
dat niet hooger ligt dan een normaal arbei
dersinkomen, voor een goed deel is aange
wezen op de inkomsten uit den arbeid der
vrouw. In zulk een geval kan de vrouw
zonder meer als kostwinster beschouwd wor
den en geld het verbod van artikel 2 voor
haar niet.
Maar in alle andere gevallen zal
de vrouw, die meent als kostwinster
aangemerkt te moeten worden, in
het bezit zijn van een desbetreffende
geldige verklaring, door of namens
den minister van sociale zaken af
gegeven, nadat te zijnen genoegen is
aangetoond, dat het gezin voor het
levensonderhoud op den arbeid der
vrouw, althans in belangrijke mate
is aangewezen.
Degene hij wien een gehuwde vrouw
werkt, anders dan ten behoeve van een
huishouding, zal er zich telkens van dienen
te vergewissen, of zij dien arbeid verrichten
mag.
Er zijn bepaalde soorten van „arbeid",
welke, al dan niet onder bepaalde voorwaar
den, door gehuwde vrouwen verricht moeten
kunnen worden, zonder dat hiertoe een spe
ciale toestemming vereiseht is. De minister
denkt hier bv. aan den landbouw.
Artikel 4 van hef ontwerp bepaalt dat
uitzonderingen, als hier bedoeld, bij alge-
moenen maatregel van bestuur kunnen wor
den vastgesteld.
Vergunningen mogelijk.
Het stelsel van vergunningen zal hier
uiteraard niet gemist kunnen worden. In
verschillende gevallen kan het gewenscht
zijn, dat een vrouw nog eenigen tijd na het
in werking treden der wet haar gewonen
arbeid kan blijven voortzetten. Maar ook af
gescheiden daarvan kunnen zich allerlei
omstandigheden voordoen, welke het noodig
maken, dat tijdelijk de verbodsbepaling, van
artikel 2 voor haar wordt uitgeschakeld.
Die omstandigheden kunnen de vrouw zelf
betreffen, maar, waar die bepaling niet
geldt voor de kostwinster, zullen het veelal
bepaalde omstandigheden in het bedrijfs
leven zijn, welke aanleiding geven tot het
vcrleencn van een vergunning. Men denkc
bv. aan tijden van seizoen drukte.
Vergunningen, als in dit artikel bedoeld,
worden op het voetspoor van de arbeidswet
e.d. in eerste instantie door de districts
hoofden der arbeidsinspectie verleend. Bij de
regeling van het beroep artikel 5, derde
lid heeft de minister de bedrijfsraden in
geschakeld als beroepsinstantie, hiermede
krijgen de bedrijfsraden dus een nieuwe
taak.
Volgens het. vierde lid van artikel 5 kan
de minister de beslissing van den bcdrijfs-
raad om redenen van algemeen belang ver
nietigen en alsdan zelf een nadere beslissing
in beroep nemen.
Bij het. ontbreken van den hedrijfsraad is
de minister de normale beroepsinstantie.
Evenals de arbeidswet kent ook de onder
havige regeling groepsvergunningen. Vooral
ook voor den landbouw in zijn verschillende
takken kunnen deze van groote beteekenis
zijn. Zij worden verleend door den minister.
De minister zal behalve in spoedeisehende
gevallen het advies van den hedrijfsraad
moeten inwinnen alvorens zulk een vergun
ning te verleenen. Gaat het om vergunnin
gen, welke zich over ten minste een half
jaar uitstrekken, dan wordt hii ontstentenis
van een hedrijfsraad en ditzelfde geldt
voor het verleenen van vergunningen door
den minister in heroen het advies inge
wonnen van een door den voorzitter van den
hoogen rand van arbeid uit dat college sa
mengestelde commissie.
Fen gevaarlijke sfraafvenfer
Wee den man, die hem onvrten
deüjk bejegendel
Een straatventer te Amsterdam, die reeds
zeventien maal met de gevangenis heeft ken
nis gemaakt, is door het hof veroordeeld
tot een week gevangenisstraf wegens een
ernstige mishandeling. Bovendien is hij ter
beschikking van de Begeering gesteld om
van harentwege te worden verpleegd. N'a
afloop van zijn straftijd zal hij dus in een
psychopaten-inrichting worden geplaatst om
daar te worden verpleegd.
Op zijn bedeltocht door de stad had hij
een winkelier in de P. C. Ilooftstraaf, die
hem naar zijn meening onvriendelijk behan
delde. een klap op het hoofd gegeven, waar
na hij een winkelruit insloeg.
Naspel van de sieradendiefstal te
Amsterdam.
In den loop van de vorige week heeft te
Amsterdam in de Haringvlietstraat een in
braak plaats gehad, waarbij den daders een
buit van ongeveer vijfduizend guldens aan
zilveren en gouden sieraden en ongeveer
honderd gulden aan geld in handen viel.
De centrale recherche te Rotter
dam is erin geslaagd de vermoede-
delijke daders van deze inbraak te
Rotterdam te arresteeren. Zij had
van de Amstcrdamsche politie het
signalement van de vermoedelijke
daders gekregen. Dezen waren per
auto van Amsterdam naar Rotter
dam gegaan en ook het nummer
van de auto was bekend.
De Amsterdamsche politie stelde de cen
trale recherche te Rotterdam van deze ge
gevens in kennis en Zaterdagavond laat
werd dc bewuste auto inderdaad in de bin
nenstad te Rotterdam aangetroffen. De
beide verdachten bevonden zich in den wa
gen. Zij werden gearresteerd en Zondag op
transport gesteld naar Amsterdam. Dc auto
werd in beslag genomen.
Te Amsterdam werden zij in het bureau
Picter Acrtsstraat ingesloten.
Franschman door Spaansche
politic doodgeschoten
Uit Saint Laurct de Cerdagne aan de
Fransch-Spaansche grens wordt gemeld,
dat een jonge boer. Sebastien Juanole met
zijn zuster en een neef op een twintigtal
meter van de grens door drie Spaansche
karabiniers werd aangehouden. De neef
was een gevlucht Spanjaard en werd door
dc politiemannen herkend. Hij vluchtte on
middellijk verder op Fransch gebied, terwijl
een woordonwisesli.ng ontstond tusschen Ju
anole en de Spanjaarden, deze schoten op
hem, waardoor hij op slag gedood werd.
De karabiniers vertrokken, doch lieten een
bajonet achter. Het parket van Ccret heeft
een onderzoek ingesteld, waaruit reeds is
gebleken, dat Juanole op Fransch gebied is
gedood.
Bij een bezoek van den Engelschen Koning
aan het Hertogdom Cornwall heeft de vorst
oo'k de oudste boerderij in de nabijheid van
Taunton bezocht en zijn opwachting ge
maakt bij de 107-jarige Granny Emma
Coate.
Over dit niet alledaagsche gebeuren lezen
wij in de Daily Express het volgende.
Toen de Koning op de boerderij aankwam,
ging hij dadelijk door naar de keuken,
waar de oude vrouw zich bevond.
„U ziet er buitengewoon goed uit", zeide
de Koning. „Ik hoop, dat U nog vele jaren
leven zult".
Granny zat voor den open haard, haar
magere handen lagen gevouwen in haar
schoot.
Toen de Koning zich diep over haar heen-
boog en vroeg: „hoe of het haar ging?" ant
woordde het oudje: „Dank U mijnheer, ik
voel we best en hoe gaat het met U?"
De Koning glimlachte en antwoordde, dat
het ook hem best ging.
Toen de vorst vertrokken was, zeide de
oude vrouw, dat hij zoo'n echt huiselijke
jonge man was, omdat hij overal belang in
had gesteld. Hoewel ik wel een beetje ze
nuwachtig was eerst, stelde hij me al heel
gauw op m'n gemak. Hij was zoo aardig, dat
het net was, alsof ik een jonge man ont
moette, dien ik al lang kende. En de manier
waarop hij glimlachte, toen hij mijn oude
hand schudde nee, dat zal ik nooit
vergeten. Dit is dé mooiste dag van m'n le
ven geweest, waarop ik altijd trotsch zal
zijn, voegde het vrouwtje er aan toe.
Na zijn bezoek aan Granny Coate bezocht
de Koniflg een boerderij waar het aller
nieuwste systeem van mechanisch melken
werd toegepast. Door dit systeem kunnen
twintig koeien tegelijk worden gemolken.
De vorst vroeg den boer, hoe hij weten kon,
wanneer de koe niet meer gaf en deze ver
telde den Koning, dat er dan een rood lichtje
ging branden boven den stal, waarin zich het
dier bevond.
Deze machines schijnen mij economischer
dan melkmeisjes, maar ze zijn zeker niet
zoo aardig, was 's Konings oprechte meening.
EEN REUSACHTIG POMPSTATION.
Hamburg krijgt een nieuw pompstation.
Het rioolwater zal door een lang buizennet
naar Sleeswijk-llolstein worden gevoerd,
waar een vlakte van eventjes 42.000 ha. er
mee zal worden vruchtbaar gemaakt. Ilct
nieuwe pompstation en het buizennet kosten
de bagatel van 70 millioen HM,
Moedige knapen
De Daily Express maakt melding van de
redding van een vliegofficier door twee moe
dige knapen. De jongens, die in Chaldon
(district Surrey) wonen, hoorden plotseling
een geweldigen slag. Zij renden het huis uit
en zagen op een weiland niet ver van het
dorp een brandende vliegmachine. De be
stuurder hing half uit de cockpit.
De knapen trachtten hem te bereiken,
maar werden door de hevige hitte terugge
dreven. Daarna begonnen zij de vlammen
met nat gras en aarde te dooven en het ge
lukte hun den vlieger uit de cockpit te trek
ken en hem aldus van een wissen dood te
redden.
WONDERLIJK AVONTUUR.
Een zes en dertigjarige landbouwer uit
Stoke Newington, een zekere Stanley Yeo-
mans, heeft bij een bezoek aan Landen een
eigenaardig avontuur beleefd., dat hij won
derbaarlijk genoeg niet met z'n leven heeft
moeten boeten. Aan een verslaggever van
de Daily Expess vertelde de man, dat hij
door een tram werd aangereden en op den
grond werd gesmakt, juist voor een stoom
wals. De zware wals ging over mij heen en
ik had een gevoel, of ik langzaam ge
kraakt werd, zeide Yeomans. De pijn was
zoo hevig, dat ik bewusteloos geraakte.
Het rechterbleen bleek verbrijzeld te zijn,
terwijl het linker moest kordn geamputeerd.
De rechtbank heeft de tramwegmaat
schappij veroordeeld tot betaling van een
schadevergoeding, groot 5000 pond.
EEN ZEEHOND IN DE THEEMS.
Twee mannen hebben dezer dagen een
zeehond in de Theems zien zwemmen. Het
dier klom op een bank in de rivier en bleef
daar vele minuten liggen om uit te rusten.
Met zwom dadelijk weg, toen de mannen het
probeerden tc voeren. Een der mannen zei
de, dat het dier een prachtige zwarte huid
had, maar naar het hem voorkwam, nog
niet geheel volwassen was, aldus de Daily
Express.
STIERENGEVECHTEN OP CUBA WEER
INGEVOERD.
De senaat van Cuba heeft een wetsont
werp aangenomen, waarbij het houden van
stierengevechten op Cuba, welke gedurende
36 jaar verboden zijn geweest, weer wordt
toegestaan. Het herstel van het stierenge
vecht, zoo hoopt men, zal het vreemdelingen
verkeer sterk bevorderen,
