De heilige stad aan den heiligen stroom Het vliegveld Twente gaat een mooie toekomst tegemoet! „Niet praten als de brand weer moet uitrukken" Turksch scbip vergaan door hevige storm vonden ook niets bijzonders ln den pries ter, dit al deze dingen nog verklaarde op een loon alsof hij een litanei zong. De twee roeiers vonden slechts één ding dien dag de moeite waard: het drinkgeld, dat ik hun zou geven. Daarvoor waren ze, zoo geloof ik, bereid honderdduizend van hun goden en afgoden naar de hel te wenschen. Ze zouden er immers ook dan nog genoeg over houden! Ze waren voor dat drinkgeld, de „baksjis" bovendien nog bereid een half dozijn van hun eigen priesters af te ranse len, of tenminste goed uit te schelden, wat ze inderdaad hebben gedaan om mij zooveel mogelijk te kunnen laten zien. En ik heb de twee roeiers na et teleurge steld. Ze hebben een goeden dag gehad. Maar misschien ook hebben- de priesters daarvan hun deel gekregen en waren de ruzies tusschen roeiers en priesters afge sproken werk om het drinkgeld op te drij ven! In den Oriënt moet men met alle mogelijk heden rekening houden. J K. BREDERODE. Aldus luidde het oordeel van den nieuw benoemden havenmeester, den heer H. Mulder. (Speciale correspondentie.)' SCHIPHOL, 22 December. De nieuw benoemde havenmeester van het vliegveld Twente, de heer H. Mulder, is zeer enthousiast over de benoeming, welke de kroon zet op zijn harde werken. De gehecle carrière van den nog eerst 38-jarigen heer Mulder, wordt gekenmerkt door ijver en plichtsbesef en bovenal door een groote liefde voor de luchtvaart. De belangstelling voor de luchtvaart da teert reeds uit zijn schooljaren toen hij te Utrecht, zijn geboortestad, het gymnasium bezocht. lederen vrijen Woensdag en Zater dagmiddag bracht hij door op het vliegveld Soesterberg en reeds in die jaren stond het bij hem vast, dat hij zijn loopbaan in de richting der aviatiek zou zoeken. Na zijn gymnasiale opleiding bezocht hij de zeevaartschool te Amsterdam, waar hij reeds op 18-jarigen leeftijd het diploma der de stuurman en het certificaat radio-telegra fist, behaddde. In 1920 werd hij officier-vlie ger 3e klas bij de marine luchtvaartdienst te De Kooij. Ook hier maakte hij snel promotie, want reeds het volgend jaar werd hij be vorderd tot officier-vlieger 2e klasse, welke functie hij tot 1926 bekleedde. De periode van 1926 tot 1933 benutte de heer Mulder om eenige commercieele ervaringen op te doen, waarna hij een aanstelling kreeg als ambte naar bij den gemeentelijken Havendienst op Schiphol. Op 15 Januari 1935 volgde zijn be noeming tot adjunct-chef van den verkeers dienst. Het was als zoodanig, dat wij hem aan troffen op den toren van het vliegveld Schip hol. Het was een mistige dag, of, zooals dat in de vakterminologie heet, het was QBI, en de mist vergde heel wat van de capacitei- terrvarr derr beur-Mulder, die te zorgen had voor een behoorlijk functionncercn van de vliegdienstcn. Op Twente minder mist! Mijn toekomstig arbeidsterrein ligt,, wat de mist betreft, veel gunstiger, zoo zei- de de heer Mulder ons. De statistieken heb ben uitgewezen, dat er op Twente minder mist is dan op eenig ander vliegveld in ons land en als zoodanig zal het vliegveld Twente m.i. vooral in de toekomst groote beteekenis krijgen als zoogenaamde uitwijk- haven, dat is een haven waarheen de vlieg tuigen zich begeven wanneer hun oorspron kelijke bestemmingshaven als gevolg van mist onbereikbaar is geworden. I-Iet vlieg veld Twente ligt in een hoog boschrijk ter rein. I-Iet ligt 31 meter boven den zeespie gel en het heeft behalve een gunstige na tuurlijke afwatering ook een voortreffelijk draineeringsstelsel, waardoor de grasmat in zeer goede conditie verkeert. Het vliegveld Twente gaat een mooie toekomst tegemoet. Het is gelegen in het zwaartepunt van oen driehoek gevormd door de drie groote steden, Enschede, Hen gelo, en Oklenzaal. De ligging in het hart van een industriecentrum brengt, miet zich mede, dat er wanneer de economische toe stand maar eenigszins verbetert een ruim aanbod van passagiers en lading zal ko men. De K.L.M. vliegt reeds twee maal per dag naar Twente en in de laatste jaren is de beteekenis van dit vliegveld steeds toege nomen. Veel propaganda. Er ligt in Twente in den Achterhoek nog een groot arbeidsterrein braak speciaal op het gebied van propaganda. Ik heb van de diverse propagan da-acties voor de lucht vaart een speciale studie gemaakt, waarvan ik voor het propageeren van de luchtvaart in Twente ruimschoots gebruik hoop te kunnen maken. In de eerste plaats denk ik lezingen te organiseer en, waarbij ik ge bruik zal kunnen maken van den voortref- felijken propaganda-dienst van de K.L.M., wier belangen parallel gaan met de belan gen van de N.V. Luchtvaartterrein Twente. I)e fraaie en beroemde K.L.M.-films zul len zeker ook in Twente goede diensten be wijzen. Het is zaak in alle opzichten de belang stelling voor de Luchtvaart te stimuleeren, ook die voor het sport vliegen en voor het school vliegen. Er is ook aan het vliegveld Twente een afdecling van de N.L.S. verbon den, maar het gaat deze allerminst naar den vlccze. In alle opzichten moet de be langstelling gewekt worden voor de lucht vaart. Vooral ook het vliegveld bezoek moet worden opgevoerd. Maarwil men be zoekers trekken dan moet er ook wat te zien zijn. Een luchtvaartdag ln den zomer van 1938? Men zal niet altijd kunnen volstaan met den gewonen dienst om het vliegveldbc- zoek te stimuleeren. Hiervoor zijn andere propagandamiddelen noodig, zooals lucht vaart dagen. Ik zal al het mogelijke doen om ook voor het vliegveld Twente luchtvaartdagen te orgaixiseeren. Het is mijn stel lage voornem'en reeds in den zomer van 1938 de eerste Twenitsche luclitvaartdag te doen plaats hebben. Deze luchtvaart da gen hebben overal el ders uitnemende resultaten opgeleverd en ook ten aanzlfrn van het vliegveld Twente zijn mijn verwachtingen dienaangaande hoog gespannen. Ook in diit opzicht is do ligging van hot vliegveld buitenge woon gunstig, veel gunstiger dan b.v. Schiphol dat vanuit Amsterdam betrekkelijk moeilijk te bereiken is. We moeten het zoo ver zien te brengen, dat de Twentenaren in drom men naar hun vliegveld trokken. In dit verband wil ik nog wijzen op gecombi neerde attracties, zooals b.v. de zeer ge slaagde Tandemdagen op Schiphol en Waal haven. Ik acht dergelijke attracties als propagandamiddel volkomen geoorloofd en zelfs zeer toe te juichen. Was u reecis eerder op het vliegveld Twente? Natuurlijk! Ik ben er zelfs zeer vaak geweest. Anders zou ik het vliegveld ook niet zoo goed kennen. Mijn tochten naar het vliegveld Twente hebben steeds behoord tot mijn aangenaamste vluchten. Reeds lang voordat er ook maar sprake was van mijn benoeming tot havenmeester van dit vlieg veld had ik groote bewondering voor „Twente". Daarom doet het mij dubbel ge noegen dat bet juist Twente is, waar ik een aanstelling als havenmeester heb gekregen. Ik kan mij nu ten volle geven aan de ont wikkeling van dit vliegveld, diat zooals ik reeds zeide naar mijn stellige meening in de toekomst een steeds stijgende betee kenis zal krijgen. Moge het den heer Mulder gegeven zijn een groote bloeiperiode van hot vliegveld Twente mede te maken. Critiek van Amerikaansch sena tor op een volksstemming over den oorlog. De Amerikaansche senator Arthur Van- denberg uit Michigan heeft zich uitgespro ken voor Amerika's neutraliteit in de oorlo gen van andere landen. Hij bracht commen taar op de uitwisseling van mededeelingen tusschen den gouverneur van Kansas, Alf. M. Landon en President Roosevelt, waarin deze een vrede tot eiken prijs van de hand wees. Ik ben er zeker van, aldus Vanden- berg, dat dit land geen buitenlandsche poli tiek wil, waarbij de vrede tot eiken prijs gehandhaafd moet blijven en buitenlanders, die er anders over denken, zouden zich daar in vreeselijk teleurgesteld zien. Tevens waarschuwde hij, dat de Vereenig- de Staten evenzeer gekant, moeten zijn te gen buitenlandsche verwikkelingen als in 1920. Hij wcnschte elk voorstel tot collec tieve veiligheid of collectieve sancties te zien afgewezen en bracht critiek uit op de resolutie inzake het oorlogsreferendum, dat in Januari voor het huis van afgevaar digden komt. Deze resolutie, welke een volksstemming zou vereischen alvorens het congres een oorlog mag verklaren, noemde senator Vandenberg even onzinnig als een geval, waarbij eerst de gemeenteraad in vergadering moet bijeenkomen, alvorens de brandweer mag uitrukken om een brand te blusschen. De senator voegde hieraan echter toe, dat hij elke practischo maatre gel zou steunen welke ertoe zou bijdragen, Amerika's deelneming aan een oorlog tot oen minimum te beperken. Brie' en twintig menschen ver- dronken. De omgeving van ïstanboel (Turkije)" is door hevige stormen geteisterd. Op straat werden verscheidene personen omgeworpen en ernstig gewond. Het schip „Hisar" werd op het oogenblik, dat het den Bosporus binnen wilde varen, tegen de rot sen geslagen. Het schip zonk bin nen 10 minuten. Van de 25 opvaren den zijn 23 verdronken. Men is ongerust over het lot van verschei dene andere schepen. NIEUWE DOODVONNISSEN IN RUSLAND. In een groot politiek proces te Tiflis zijn vijf vooraanstaande ambtenaren van het centrale graanhurenu van Georgië tot den dood door den kogel veroordeeld. Zij waren beschuldigd van sabotage. Te Archangcl zijn acht ambtenaren der houtvesterij wegens contrarevolutionaire actie en sabotage, na een proces van verscheidene dagen, even eens ter dood veroordeeld. Een wonderlijk gemengde bevol king. Benares is een zonderlinge, rommelige stad met een wonderlijk gemengde bevol king. Hindoes wonen er, maar ook Moham medanen en de Boeddhisten hebben er, ech ter niet aan den rivier-oever, een nieuwen en een ouden tempel, waarheen ook al pel grims komen. De star! Benares zelf heeft zoo goed als geen Boeddhistische inwoners. En over het algemeen verdragen de verschil lende rassen en de aanhangers der verschil lende godsdiensten elkander te Benares vrij goed. De strentr-geloovige Mohammedanen verachten de Hindoes diep, daar zij naar Mohammedaansche begrippen zijn minder waardige afgodendienaars, doch zelden of nooit geven deze Mohammedanen aan hun gevoelens openlijk uiting. De stad leeft im mers voornamelijk van de Hindoe-pelgrims en het is ook het belang der Mohammedanen te Benares het deze pelgrims niet lastig te maken. Een kijkje bij de Hindoe-tempels. De talrijke, soms geweldige, door hun af metingen indrukwekkende Hindoe-tempels aan de Ganges staan met het front naar de rivier, dadelijk aan den oever. Om deze tempels te aanschouwen, doet men het beste een hoof met roeiers te huren teneinde het wonderlijke geheel vanaf het water te be zichtigen. Ik vond een boot met twee roeiers, die tamelijk goed Engelseh spraken en ik beloofde hun een flink drinkgeld, indien ze me zooveel mogelijk lieten zien en ik moet erkennen, dat. de mannen hun best hebben gedaan, zoodanig hun best, dat zij herhaal delijk de protesten uitlokten van Hindoe- priesters. wat dan aanleiding gaf tot hevige twisten. Mijn roeiers waren zelf Hindoes, maar hun verlangen naar bet goede drink geld was grooter dan hun eerbied voor de priesters. Lijkverbranding. Elk" der tempels aan de Ganges heeft zijn eigen kleine strand, waar de geloovlgen zich verdringen om zich te wasschen in de heilige wa teren, maar één tempel heeft een klein strand, waar niet wordt ge- band, maar waar op brandstapels de lijken van gestorven Hindoes wor den verbrand. In den tempel met het gouden dak. Onzedelijke voorstellingen „van godsdienstigen aard". Dan voerden ze me ook binnen de omwal ling van den Nepal-IIindoe-tempel, „den tempel met het gouden dak". In waarheid is alleen de daknok van dezen tempel in derdaad van goud. Een jonge Hindoe-priester leidde me hier rond om het eigenlijke tempelgebouw, dat van buiten versierd is (als men dit woord hier kan gebruiken) met allerlei voorstelin gen in „bas-rclicf". Deze voorstellingen wa ren van den verregaandst onzedelijken aard, zoo erg, dat indien een man foto's van dit soort in Europa zou trachten te verkoopon, hij onmiddellijk door de politie zou worden in hechtenis genomen. Ik kan zelfs niet trachten van deze voorstellingen ook zelfs een lichte aanduiding te geven. De Hindoe- priester achtte hetn og noodig nadere ver klaring te geven en hij deed dat op plccht- statigen toon, half zingend. Van dit soort tempels, gewijd aan den God Siva, zijn er vele in Britsch-Tndië en het was niet de eerste, die ik zag, al is het de eerste, waarover ik schrijf. Er bestaat een internationaal ver drag tegen de verspreiding en de tentoonstelling van onzedelijke voor stellingen, maar in verband met den godsdienst dér Hindoes is daarin de bepaling opgenomen, dat geen ver volging kan worden ingesteld, in dien zulke onzedelijke voorstellingen zijn van godsdienstigen aard. Dit was hier het geval. Ook Gandhi protesteert niet. Men mioet wel in het. oog houden, dat Gandhi, Tagorc en andoren in Britsch-In- diië, die schreeuwen en schrijven over vrijheid, over moraal en ik weet niet wat, aanhangers van den Hindoe-godsdienst zijn en niets doen of zeggen tegen zulke verre gaand stootende en stuitende voorstellin gen „op godsdienstigen grondslag." Trou wens, indien ze dit zouden doen, zou de massa der Hindoes hun dadelijk den rug toekeeren. Bijna een kwart-eeuw rondzwer ven door vele landen heeft mie een groote mate van godsdienstige verdraagzaamheid bijgebracht, doch ik vraag me af of men den Hindoe- godsdienst, dit mengsel van afgo- denvereering met honderdduizend en goden en bij-goden, van wreedheid (tegenover de paria's) en onzedelijk beid inderdaad als een volwaardi- gen godsdienst kan beschouwen. Wat de roeiers voor een goed drinkgeld over hebben. Mijn twee roeiers toonden niet de minste belangstelling voor al deze voorstellingen. Zo waren er van jongs af aan gewend en Ook hierheen hebben de roeiers me ge bracht cn op slechts enkele meters afstand kon ik de plechtigheid der verbranding aan schouwen. Van vier brandstapels steeg de rook omhoog, toen we bij de plaats kwamen, Dc priesters, die de plechtigheid leidden, protesteerden tegen mijn aanwezigheid en er werden tusschen die priesters en mijn roeiers blijkbaar onvriendelijke woorden ge wisseld, die niets stichtelijks hadden, maar mij koud konden laten, daar ik er toch niets van kon verstaan. De scheldpartij ging na melijk in de een of andere Indische taal. HINDOES BADEN IN DEN HEILIGEN STROOM, DE GANGES. Plechtig worden de lijken der Hindoes verbrand HOE HINDOE-PRIESTERS OVER DE ZEDELIJKHEID DENKEN. Onder tromgeroffel worden steeds nieuwe lijken aangedragen. Calcutta. In November. Mijn reis van ongeveer drieduizend kilo meter door Britsch-Indië werd een opeensta peling van indrukken en toch ook wel eenigszins vermoeiend. De helft der nachten gedurende die reis bracht ik door in treinen en zelfs als men een bed ter beschikking heeft slaapt men in een trein toch nimmer zoo rustig en weldoend als in een kamer. Telkens wordt men gestoord, als de trein aan een station stopt en menschen binnen komen of de afdeeling, waar men slaapt, verlaten. En elk station bood nieuwe won derlijke tooneeltjes als van een bonte kermis: overal stonden kraam pjes met eet- en drinkwaren, langs den trein liepen mannen van aller lei rassen, in allerlei kleeding, die luidkeels hun koopwaar aanboden in het scherpe licht van electrische lampen. Slechts half uitgerust is men na zoo'n nacht in den trein als men 's morgens uit stapt om nieuwe wonderen van dat gewei dïgo uitgestrekte Britsch-Indië te gaan aan schouwen. Het hoogste, wat een stervende Hindoe verlangen kan. Op de reis van Delhi naar Calcutta, waar ik de boot zal nemen naar Batavia, maakte ik toch nog een kleinen omweg om Benares te bezoeken, Benares, de heilige stad aan den heiligen stroom, de Ganges, de stad, waar jaarlijks honderdduizenden pelgrims komen, om er zich te baden in de heilige wateren van de heilige rivier. En waar ook anderen komen, zieken, om er te sterven en. dan verbrand tc worden aan den oever. De asch wordt dan gestort, in de Ganges en dit is hot hoogste, wat een stervende Hindoe verlangen kan. De Ganges... het eerst aanschouw de ik haar uit den trein en ik zag aan haar oevers Hindoe-tempels, maar ook moskeeën met minarets en koepeldaken. Er zijn voor de Hin- "Kloes meerdere heilige rivieren, «Vaar de heiligste is de Ganges en de hei ligste stad aan haar oevers is Bena res, de stad der tempels, waarvan de meeste zich scharen langs den Gan- Terwijl wij daar met ons bootje lagen, werden door dc groote tcmpclpoort nieuwe lijken aangedragen onder muziek van een soort schalmei en het geroffel van een trom mel. De meeste lijken waren gehuld in kleurige gewaden, het hoofd en de borst versierd met bloemen. Zoo werden ze nog eens door een priester, geholpen door eenige andere mannen, gedompeld in de heilige wateren. Intusschcn waren twee der brand stapels uitgebrand en dc resten, zoowel de I mcnschelijke resten als de resten van het hout, werden met stokken en een soort spa den in de heilige rivier gewerkt. En dadelijk daarop begon men met het aanleggen van twee nieuwe brandstapels. Dikke stukken sandelhout werden aangedragen en opeen gestapeld. Toen deze hoop hout de hoogte van ongeveer een meter had bereikt, werd het lijk in het kleurige gewaad, rood en rose, erop gelegd en daarna stapelde men hoven het lijk weder nieuw hout, tot het lijk geheel door dat hout was omgeven. Een weldoorvoede dikke priester met ge heel naakt bovenlijf verscheen daarop met een bos brandend riet, waarmede hij boven het lijk en om den brandstapel geheimzin nige bewegingen maakte, waarvan de betee kenis me ontging. Eerst daarna ontstak hij met dat brandend riet den brandstapel en langzaam zag ik vlammen en rook opstijgen. Twee k drie uur duurt het eer zoo'n brand- f tepel met het doode menschelijke lichaa i geheel is verbrand. Een priester bezwijkt voor twee dubbeltjes. Mijn roeiers, belust op de hun beloofde fooi, lieten me zelfs op twee plaatsen aan land gaan en voerden me binnen de omwal ling van twee verschillende Hindoe-tempels. Het tempelgebouw zelf mocht ik niet bin nengaan, maar ergens kon ik door een ven ster nog iets van een godsdienstige plech tigheid, een offerbrenging aan een soort af godsbeeld, mede aanzien. Een priester pro testeerde weder, maar mijn roeiers gaven blijkbaar ongezouten antwoorden. Toen dc priester 'bemerkte, dat. er met ons niets te beginnen viel, uitte hij het veel gebruikte oricntaalsche woord „baksjis" (geschenk, drinkgeld). Ik gaf den priester daarop onge veer twee dubeltjcs, waarna hij eensklaps rustig en zelfs vriendelijk werd. Een der roeiers, hoewel toch zelf Hindoe, zeide me: „U moet die kerels niets geven." ges-oever.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1937 | | pagina 16