'o II 1*11 llt
Amerika aanvaardt de Japansche
verontschuldigingen
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Japanners trekken
Hangtsjau binnen
De Roomsche Kerk doet
niet aan politiek
De V.D. en de Defensie
Voetballer oa botsing
doodgebleven
Konijnendief berooft
zich van het leven
Nederlandsche motorlogger
gestrand
Frankrijk moet
sober leven
Japansche soldaten dringen
Engelsch schoolgebouw
binnen
Laan, Schaden, Tel. 20.
MAANDAG 27 DECEMBER 1937. 81e Jaargang. No. 10454.
Uitgave tfer N.V. llitg.-Mif. „Vlollonds Noorderkwortier"
Ernstige waarschuwing tegen herhalingen
De regeering der Vereenigde Sta
ten heeft besloten de Japansche ver
ontschuldigingen in verband met den
ondergang der „Panay" te aanvaar
den. Zij waarschuwt echter krachtig
tegen herhalingen.
In haar antwoordnota herinnert Washing
ton aan de incidenten op de Jangtse en zegt:
„De regeering der Vereenigde Staten heeft
inet tevredenheid den spoed gadegeslagen,
waarmede Japan de nota van 14 December
heeft beantwoord, terwijl het zijn verantwoor
delijkheid v. het incident met de „Panay"
toegaf, uiting gaf aan zijn leedwezen en
schadevergoeding aanbood. De regcering der
Vereenigde Staten is van meening, dat het
Japansche verslag over de getroffen maat
regelen beantwoordt aan den Amerikaan-
schen eisch, uiteengezet in de nota van 14
December. Wat de oorzaken en de omstan
digheden van het incident betreft: de Ja
pansche regeering heeft in de nota van 14
December mededeeling gedaan van de slot
som, waartoe zij gekomen is. In dit opzicht
handhaaft de Amerikaansche regeering dé
conclusies van haar onderzoek, waarvan een
copie naar Tokio is gezonden. De regeering
der Vereenigde Staten spreekt de hoop uit,
dat de door Japan genomen maatregelen toe
reikend zullen zijn om nieuwe aanvallen of
onwettige inmenging door de Japansche au
toriteiten of strijdkrachten tegen Amerikaan
sche burgers, belangen en goederen te voor
komen."
Ontspanning in de betrekkingen.
De Amerikaansche nota, aldus meent
men, maakt een einde aan de Ameri-
kaansch-Japansche diplomatieke spanning
zonder evenwel het incident te sluiten. Daal
de door Japan te betalen schadevergoeding
nog vastgesteld moet worden en het ver
trouwen der Amerikaansche regeering in de
Japansche beloften beperkt blijft, zooals uit
de laatste zinsnede van de nota blijkt, zal
Washington het Japansche optreden in
China met de grootste aandacht blijven
volgen.
Niettemin zal de nota bijdragen tot kal
meering der gemoederen in de Vereenigde
Staten, althans voor enkele dagen, hetgeen
van belang is in verband met de aanstaande
vertooning van de film, die het publiek met
alle bijzonderheden van het bombardement
der „Panay" bekend zal malton. Men is ver
der van meening, dat de nota beschouwd
kan worden als de eerste stap op den weg
naar versterking der diplomatieke samen
werking tusschen Amerika en de andere
onderteehenaars van het negenmogendhe-
denverdrag, zoodat men een gemeenschap
pelijk standpunt zou kunnen voorbereiden
voor het geval Japan zich aan nieuwe inci
denten zou schuldig maken.
Chineesche voordeden
in Hopei en Sjantoeng
De Japanners zijn na feilen strijd
op eersten Kerstdag de stad Hang
tsjau binnengerukt. De terugtrek
kende Chincezen hebben de voor
naamste brug over de rivier Tsieng-
tang met dynamiet in de lucht laten
vliegen.
De Japansche vlootvoogd Hasegawa heeft
medegedeeld, dat Tsjingtau, waar tal van
Japansche eigendommen werden verbrand,
geblokkeerd zal worden. Dit is de eerste
repressailemaatregel. Deze blokkade zal be
langrijke gevolgen hebben voor de voedsel
voorziening van Sjanghai. Groenten en
vleesch kwamen in hoofdzaak van Tsjing
tau.
De Chineezen zien kans successen
te behalen aan de grenzen van de
provincie Hopei en Sjantoeng.
Uit Chineesche bron te Sjanghai
wordt n.1. vernomen, dat ongeregelde
Chineesche troepen de steden Jens-
jan Jangsin en Loling hebben her
nomen. Zij zouden zich ten doel stel
len de Japansche verbindingslinies
langs den spoorweg Tientsin Poekau
te verbreken.
Yuya heroverd.
De Chineezen hebben daarenboven Yuya
heroverd, dat op de grens der provincie
Soei Yan is gelegen. Zij hebben de rivier
Tsing Tan geblokkeerd, welke uitmondt in
de golf van Tantsjau. De waterleiding en de
electrische centrale zijn verwoest en alle
motorbooten op het beroemde Oostermeer
tot zinken gebracht.
Japanners trekken Gele Rivier
over.
Uit het noorden des lands wordt gemeld,
dat de Japansche strijdkrachten over de
Gele Rivier Sjantoeng binnentrekken op weg
naar Tsjingtau, waar meer dan duizend
vreemdelingen verblijven.
Drie oorlogsschepen, der Amerikaansche
vloot bevinden zich in de golf van Kiausjau
om zoo noodig direct de Amerikaansche on
derdanen een driehonderdtal te eva-
cueeren, wanneer te Tsjingtau gevechten
mochten uitbreken.
Het overschrijden der Gele Rivier op en
kele mijlen afstands van Tsinan Foe is, naar
men gelooft, eveneens een Japansch ant
woord op de vernielingen, welke verleden
week te Tsjingtau zijn aangericht aan Ja
panache eigendommen.
Er zijn ook drie Britsclie oorlogsbodems
in de buurt van Tsjingtau.
De Paus protesteert scherp te
gen de geloofsvervolging in
Duitschland.
De Paus ontving Vrijdagmiddag 29 leden
van het college van kardinalen in audi
ëntie, die hem een zalig Kerstfeest kwamen
wenschen. Kardinaal Granito di Belmonte
hield een toespraak, waarin hij herinnerde
aan de ziekte van den Paus.
In zijn antwoord opd eze rede zeide de aPus
o.a.: Wij voelen ons gedrongen voor de ge-
heele wereld plechtige en nauwkeurige
woorden te spreken over een feit cn over
een beginsel. Het eerste bestaat in het vast
stellen, dat er in Duitsohland een werke
lijke geloofsvervolging bestaat, niettegen
staande sommigen het tegendeel beweren.
Het woord over het beginsel bestaat in de
ontkenning van de beschuldiging, welke
door sommigen tegen de kerk wordt geuit,
dat zij zich niet bezig houdt met den gods
dienst. doch met de politiek. Wij protestee
ren krachtig tegen deze beschuldiging, en
bevestigen, dat de actie van de kerk geen
politieke actie is. dat zij niets met poli
tiek te maken heeft en uitsluitend gods-
di '-is.
Er bestaat in Duitschland, ging de Paus
voort, een vervolging zooals er nog zelden
is geweest, zoo verschrikkelijk, zoo ernstig
en zoo vruchtbaar in haar kwade gevolgen.
Het is treurig te moeten zeggen, dat hierbij
noch geweld noch hinderlaag en leugen ont
breken.
Indien wij politiek bedreven, zooals men
ons verwijt, dan zou op hot oogenblik, nu
men spreekt over bewapening en oorlog,
in eenig deel van de wereld een kleine, be
lachelijk kleine poging worden gedaan om
ons te hulp te komen. Wij hebben dit niet
noodig en wij herhalen met Jezus Christus
„mijn koninkrijk is niet van deze wereld".
Wij willen voor de gchcele wereld herha
len en protesteeren: wij doen niet aan poli
tiek. Overal ter wereld zijn onze lieden, heb
ben wij toegewijde zonen, geloovigen, die God
aanbidden.
Zeker, wij moeten zeggen dat zelfs de een
voudigste burger in zijn burgerlijk leven
moet leven overeenkomstig de wetten van
God, de wetten van Christus. Doch is dit
politiek of godsdienst? Wij willen alleen dat
ook in het burgerlijk, in het gemeenschappe
lijk en in het sociale leven de rechten van
God, die tegelijkertijd de rechten van den
mcnsch zijn, geëerbiedigd worden. Dit doen
wij en zullen wij altijd doen en indien som
migen het tegendeel beweren, dan is dat
tegen de waarheid.
„Ons blijft slechts over God te bidden,
onze oogen en onze ziel tot hem te kecren
opdat hij ons te hulp kome, hij, die alles
kan in zijn oneindige barmhartigheid cn
goedheid^
De stemmen in de Eerste Kamer
verdeeld.
Aan de algemeene beschouwingen der
Eerste Kamerleden over Defensie, ontleenen
wij dat enkele leden, die tot dusverre hun
stem aan hoofdstuk VIII der Rijksbegroo-
ting hadden onthouden, thans voorna
melijk met het oog op den gespannen intcr
nat ionalen toestand bereid verklaarden
tc zijn, hun medewerking te vcrleencn aan
dc totstandkoming van maatregelen ter
versterking van onze defensie. Zulks sloot
evenwel niet in. dat zij alle voorstellen,
dienaangaande door de regeering gedaan,
aannemelijk achtten. Zij wenschten, dat
een redelijke verhouding zou worden in
acht genomen tusschen de voorzieningen
ter verbetering van de weermacht en die,
ter behartiging van sociale en culturcelc
belangen. Andere leden, behoorende tot de
zelfde politieke groep als zij, wier opmer
kingen hierboven zijn weergegeven, ver
klaarden, op principieele gronden landsver
dediging te verwerpen.
De leden van dien bond zijn hier
over eens, dat de voorstellen, door
de regeering thans gedaan, te ver
gaan. Tal van sociale belangen laat
men thans onverzorgd, ten einde de
beschikbare gelden te kunnen be
sleden voor de defensie.
Verscheidene leden verklaarden de gees
tesgesteldheid, die in de strekking van de
hierboven weergegeven beschouwingen tot
uitdrukking komt, niet te deelcn. Zij kozen
ten deze het standpunt van de regeering.
De defensie moet goed worden verzorgd
en niet op halfslachtige wijze.
Ettelijke leden konden volkomen billij
ken, dat de regeering, gesteld voor de mo
gelijkheid, nieuwe uitgaven te doen, boven
al streeft naar verhooging van de weer
kracht des rijks al spraken zij de hoop uit,
dat ook aan andere desiderata, zoowel op
sociaal als op cultureel gebied, aandacht
zou worden gewijd en op dit stuk niet een
politiek van volstrekte onthouding zou
worden gevoerd.
WIERINGERWAARD
Tragisch einde van den wed
strijd Krommeniesche boys
Broek in Waterland.
Gistel-middag om half drie is tij
dens den voetbalwedstrijd Kromme
niesche BoysBroek in Waterland
voor de tweede klasse van den
Noordliol landschen Voetbalbond,
een doodelïjk ongeluk gebeurd.
De speler J. Scholten van Broek in
Waterland, die na. een neusbloe
ding even het veld had verlaten,
kwam na zijn terugkeer bij een
botsing te vallen. Hij bleef liggen
en draaide zich eenige malen om.
Hij werd daarop in bewusteloozen
toestand naar de kleedkamer ge
bracht, Toen een uur later een ge
neesheer verscheen, bleek S. reeds
overleden te zijn.
Inmiddels had de scheidsrechter, de heer
Koelink, uit Egmond aan Zee, den wedstrijd
doen staken. Van ruw sj>el was volgens
hem geen sprake. Het lijk is door de |K>-
litie in beslag genomen. Het beslag is in
den loop van den middag opgeheven. Het
lichaam vertoonde geen verwondingen
zoodat de doodsoorzaak vermoedelijk hart
verlamming is.
Een waar arsenaal van gestolen
voorwerpen ontdekt.
In den Kerstnacht heelt Jan Filipse
uit Anna Paulowna, oud 32 jaar, bij
Middenmeer gearresteerd, in verband
met een aantal konijnendiefstallen,
waarvan men hem verdacht, zich in
zijn cel te Wieringerwaard, opgehan
gen. Toen de gemeente-veldwachter
van den Brink zijn arrestant Zater
dagmorgen eten ging brengen, ont
dekte hij de afschuwelijke daad,
waarna hij onmiddellijk Dr. De Vries
en burgemeester Kaan waarschuw
de. Na voorloopig onderzoek is het
lijk in het lijkenhuisje te Wierin
gerwaard ondergebracht.
De verdachte sleutels.
Over deze tragische gebeurtenis vernemen
wij nog bet volgende:
Toen de Wieringermeer-politiemannen Noot,
v. d. Hoek en Haarsma, bun rondes maakten
in den nacht van Donderdag op Vrijdag,
hing er oen zware mist. Er was geen 10 me
ter zicht. Op den Schagerweg tusschen Mid
denmeer en Kolhorn doemde uit den nevel
plotseling een wielrijder op, die een groote
korf voor op zijn fiets had. De politiemannen
vonden deze mand om de een of andere re
den verdacht, zoodat zijd cn man aanhiel
den, waar hij vandaan kwam en waar hij
naar toe ging vroegen zij.
„Strikken geplaatst", was het antwoord.
De politie ging dit eens nader onderzoe
ken, maar er bleek niet veel van te kloppen.
Toen men den aangehoudene, die Jan
Filipse uit Anna Paulowna bleek te zijn,
fouilleerde, kwam er o.m. een groote bos
sleutels te voorschijn, waarvan de arres
tant geen aannemelijke herkomst kon op
geven. Het bleek, dat de sleutels afkomstig
waren van dc fa. List te Middenmeer. Te
vens kwam vast te staan,.dat Jan er niet
eerlijk aan kwam, maar ze had buitge
maakt hij een. inbraak, wetke daar in den
nacht van 19 op 20 Nov. werd gepleegd.
De bemanning blijft aan booïd.
Gunstig getij wordt afgewacht.
Tengevolge van den dichten mist
is do Sch. SI uit Sclieveningen op
eenige kilometers afstand van
Dieppe op een zandbank bij de kust
gestrand. De twintig leden der be
manning bleven aan boord. Daar
het getij op het oogenblik zwak is,
zal het vaartuig niet voor Woens
dag. den dag waarop dc getijstroom
sterker zal zijn, kunnen vlot komen
Na de stranding van de Sch. SI is een
sleepboot uit Dieppe ter assistentie uitge
varen. Aan boord bevindt zich een schip
per van een der Nederlandsche loggers,
welke in de haven ligen.
De Sch. SI, de „Maria" is oen motorlog
ger van de N.V. Reederij v.h. Frank Vro
lijk te Schcveningen. Het schip meet bruto
122 en netto 77 ton. Het aantal opvarenden
bedraagt veertien. Schipper is P. van der
Zwan. Het schip is Vrijdag van Schevenin-
gen ter vischvangst vertrokken en was' op
het oogenblik der stranding met een groo
te vracht haring onderweg naar Havre,
De „Maria" is in 1918 gebouwd op de
werf yan J, Boot te Woubrugge.
Wat men in
vond.
den woonwagen
Deze eerste resultaten waren voor de poli
tie aanleiding om te vermoeden, dat Jan
F. nog wel meer op z'n kerfstok had en dit
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT S BINT i
Verwachting: Zwakke tot mati
ge Oostelijke tot, Zuidooste
lijke wind, betrokken tot
zwaar bewolkt, waarschijn
lijk droog weer, temperatuur
om het vriespunt in 't Noord
osten, in het Zuiden weinig
verandering in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Somber
weer met temperatuur om
het vriespunt.
bleek maar al te waar te zijn. Nadat de
arrestant door tusschcnkomst van den rijks
veldwachter J. Samplonius, den gemeente
veldwachter van Wieringerwaard, II. van
der Brink en den gcm.-veldwachter van
Anna Paulowna, Teutclink, in de vel te
W.ieringerwaard was ondergebracht, werd
een onderzoek ingesteld in den woonwa
gen, welke Jan F. te Anna Paulowna be
woont. Hier hing een hcele serie konijnen
levenloos aan een touw. Maar men vond
nog meer (de politie verzoekt de eigenaren
zich bekend te willen maken):
Een kunstlederen driekwarts jas een
haarspit met dito hamer, eenige koperen en
aluminium ringen, afkomstig van rasko
nijnen. Hieronder geven we de daarop voor
komende nummers weer. Dit zijn:
N.M. K. 3 '36 183. - N.M. K. 6, '37 302 - N.M.
K. 3 "37 134 - N.M. K. 3 "37 135 - N.M. 122. -
N.M. K. 6 '34 126.
Behalve deze dingen kwamen uit alle
hoeken en gaten van den wagen voorwer
pen te voorschijn, welke in Nov. jl. bij de
fa. List waren gestolen. Ook vond men nog
een meetlint, vermoedelijk afkomstig van
een in den zomer gcpleegden inbaak in de
directiekeet van den aannemer J. Geuse
broek.
Bij 'n nader verhoor bekende Filipse, dat hij
in den laatsten tijd in Slootdorp, Wieringer-
werf en Wieringen tal van konijnen had ge
stolen.
Na het verhoor liet men Filipse in de cel
aan zijn lot ovér. Welke gedachten er in den
killen Kerstnacht in het hoofd van dien een-;
zarne zullen zijn omgegaan, zal wel altijd een
geheim blijven, maar zeker is, dat zij hem
tot den wanhoopsdaad brachten, welke veld
wachter v. d. Brink in den vroegen ochtend
van den 25sten ontdekte.
Minister Bonnet heeft in den se
naat een uiteenzetting gegeven van
den financiëelen toestand van
Frankrijk, waarbij hij deed uitko
men, dat sinds Juli 28 milliard aan
schulden zijn terugbetaald.
De discontorente is tot de helft
teruggebracht en dc goudvoorraad
van de bank van Frankrijk is met
10 milliard toegenomen, hetgeen een
bewijs is voor den terugkeer van het
vertrouwen.
BONNET.
Do situatio van den frank is technisch dan
ook gezond. Indien men thans zou stabilisee-
ren zouden alle voorschotten der Bank van
Frankrijk kunnen worden terugbetaald. De
frank kan nog slechts worden bedreigd door
onvoorzichtigheid of politieke vrees. Overi
gens heeft men in de laatste maanden kun-
zijn terugekeerd. Fon defmitief succes eischt
zijn teruggekeerd. Een definitief succes eisch_
een nieuwe krachtsinspanning om tc strijden
tégen financieele demagogie.
De regeering wijst een wisselcontróle van
de hand, welke gepaard zou gaan met een
nieuwe devaluatie, hetgeen de middenklas
sen voor altijd zou vernietigen.
„Een dezer dagen heeft een Duitsch mi
nister gezegd." aldus zeide Bonnet in zijn
rede in den Senaat verder, „steeds minder
boter en meer en meer kanonnen". gpr.
zou willen, dat de Franschen dit woord
zouden overdenken. „Zij bevinden zich",
aldus Bonnet, ,op een beslissend kruis
punt, waarvan hun verder lot afhangt".
Herhaaldelijk door applaus van den ge-
heelen Senaat onderbroken, vervolgde de
minister: „De Franschen moeten weten,
dat wij door het vermeerderen der eischen,
bet voortzetten der agitatie, en het bemoei
lijken van het werk der leiders, van den
hoogsten tot den laagstcn, naar den onder
gang gaan. De andere weg is moeilijker,
soberder, ik ben overtuigd, dat wij dien
zullen volgen. Ik twijfel niet aan Frank
rijk" (aanhoudend bravogeroep).
Vervolgens neemt de voorzitter der com
missie van financiën. Caillaux, het woord
die zijn vol ledigen steun geeft aan het pro
gramma van Bonnet, doch opnieuw het
land en do regeering plechtig wen sch t te
waarschuwen, dat men geheel moet afzien,
van een levenswijze, die de inkomsten van
Frankrijk te boven gaat, en zich afspiegelt
in een voortdurend deficit van begrooting
en schatkist. Voor alles moet al het moge
lijke worden gedaan om de begroot in g in
evenwicht tc brengen, teneinde de bedrei
ging van ccn devaluatie te vermijden. Aan.
den anderen kant kunnen de militaire
uitgaven niet worden verminderd. De twee
eenige geneesmiddelen zijn arbeid en zui
nigheid.
Het hoofd der school gevangen
genomen.
Gisterenochtend zijn Japansche sol
daten met geweld de woning bin
nengedrongen van het Chineesche
hoofd der school van de Anglicaan-
sche zending, waarbij zij particuliere
papieren in beslag namen. Vervol
gens drongen zij, eveneens met ge
weld, het schoolgebouw binnen, waar
zij ook particuliere papieren in be
slag namen. Daarna vertrokken zij
weder, doch namen het hoofd der
school met zich mede. Deze bevindt
zich thans in arrest. Het is niet be
kend waarvan hij wordt beschul
digd.