Dictatoriale regengsvn
is een gevaar voor den vrede
Engeland moet zijn big
aan China staken
Match Aljechin-Capablanca
zoo goed oio zeker
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Aan hongerloonen en ondragelijke werk
tijden moei een einde komen
Herovering van
Hangtsjau verwacht
Marysc Hilsz zoek
Anders oorlog l
Flohr voegt zich bij
de leiders
Laan. Schagen, Tel. 20.
DINSDAG i JANUARI 1938. 81e Jaargang. No. 10460.
öitgOv* der N.V. Uitg.-Mif. „Wollonds Noorderkwortier"
*o in'nnt
Amerika zal zich sterk houden in zelfverdediging
In zijn reeds aangekondigde boodschap aan het Con
gres zegt Roosevelt o.m.:
D« huidige feiten en de toekomstige kansen eischen,
dat ik duidelijk en ernstig spreek over de oorzaken, die ten
grondslag liggen aan de gebeurtenissen, die ernstige be
zorgdheid bij allen wekken. Ondanks de vastbeslotenheid
van deze natie ten opzichte van den vrede wordt het duide
lijk, dat de daden en de politiek van volkeren in andere
deelen der wereld verstrekkende gevolgen hebben, niet al
leen voor hun onmiddellijke naburen, maar ook voor ons
Ik ben er dankbaar voor, dat ons volk rustig gebleven
Is, ondanks de provocaties, die in andere tijden door haar
ernst zeer wel een oorlog zouden hebben kunnen verwek
ken. Het volk en de regeering der Vereenigde Staten heb
ben getoond in staat te zijn zich te beheerschen en be
schaafde stappen te doen ten behoeve van den vrede, ter
wijl zij terzelfdertijd de onaantastbaarheid zullen handha
ven, die een onverbrekelijk deel vormt der souvereiniteit
van een volk van 130 millioen menschen, tenzij wij ver
zwakken, onzen invloed ten gunste van den vrede vernie
len en de souvereiniteit zelve in gevaar brengen.
Het is onze traditioneele politiek in vrede
te leven met de andere volkeren. Wat meer
is, wij hebben een leidende rol gespeeld bij
het bepleiten van het gebruik van vreedzame
methodes van bespreking en verzoening bij
internationale geschillen. Wij hebben ge
streefd naar beperking der militaire strijd
krachten, maar in een wereld van hoogspan
ning en wanorde, waar de stabiele bescha
ving thans bedreigd wordt, wordt het een
verantwoordelijkheid voor iedere natie, die
naar vrede streeft in het binnenland en naar
vrede met en onder de anderen, sterk genoeg
te zijn om de inachtneming te verzekeren
van die fundamenteele eischen ecner vreed
zame oplossing van conflicten, die de cenige
en laatste basis van een ordelijk bestaan vor
men. Vastberaden in onzen wil om de rech
ten van anderen te eerbiedigen en eerbied
af te dwingen voor onze eigen rechten, moe
ten wij ons evenredig sterk houden in de
zelfverdediging.
Het niet in acht nemen van verdragsver
plichtingen schijnt gevolgd te zijn op de op
pervlakkige neiging zich af te wenden van
den democratischen, vertegenwoordigenden
regeeringsvorm. Daaruit zou men kunnen af
leiden, dat de wereldvrede door middöl van
internationale overeenkomsten het veiligst
is in handen van de democratische, vertegen
woordigende regecringen met andere
woorden, de vrede wordt ten hoogste in ge
vaar gebracht in en door die naties, waar
de democratie op zijde gezet of nooit tot ont
wikkeling gekomen is. Ik gebruik de woor
den „oppervlakkige neiging", want ik geloof
nog steeds, dat de beschaafde mensch in
toenemende mate vasthoudt en op den lan
gen duur zal vasthouden aan werkelijke
deelneming aan zijn eigen regecring. Ons
volk. gelooft, dat in den loop der jaren de
democratie hersteld of ingesteld zal worden
hij die volkeren, die haar thans niet kennen.
In dit vertrouwen ligt de toekomst van
den vrede der menschheic^.
Zich vervolgens tot de binnenlandsche
aangelegenheden wendende. verklaarde
Roosevelt, dat den laatsten tijd niets ge
beurd is, dat de regeering kan ontheffen
van den taak krachtig het hoofd te bieden
aan de menschelijke behoeften en verlan
gens, die tegenwoordig oneindig grooter
zijn.
Roosevelt gaf een ontleding van den te
genstand tegen verhooging van looncn en
vermindering van werktijden voor de indu
strie-arbeiders. Geen redelijk mensch heeft
getracht volledige gelijkheid te verkrijgen
van de loonen in het gehcele gebied der
Vereenigde Staten. Het eenige waarnaar
gestreefd is, aldus Roosevelt, zijn wetten,
die een einde zouden maken aan honger
loonen en ondragelijke werktijden.
'Wanneer de koopkracht van de boeren
en de industriearbeiders toegenomen is, zal
de koopkracht van hen, die de producten
van boerderij en fabriek vervoeren als ge
volg hiervan grooter worden. „Wij hebben
het nationale inkomen verhoogd tot 68
milliard dollar in 1937. Ons doel is het te
doen stijgen tot 90 of 100 milliard. De be-
grooting, die ik binnenkort naar het con
gres zal zenden, zal een verdere verminde
ring tooncn van het deficit, ofschoon er
geen evenwicht bestaat tusschen inkom
sten en uitgaven.'
Voortgaande legde Roosevelt den nadruk
op de noodzakelijkheid van samenwerking
tusschen kapitaal en arbeid. „Het misbruik
van de macht van het kapitaal, of de cgoisti-
sche opschorting van kapitaalgehruik, moet
beëindigd worden, anders zal het kapitalis
tische systeem zichzelf door zijn eigen mis
bruiken vernielen."
ROOSEVELT.
Roosevelt eindigde zijn toespraak met een
krachtig pleidooi ten gunste van samenwer
king tusschen kapitaal en arbeid, waarbij
hij er den nadruk op legde, dat geen regee
ring samenwerking kan voorschrijven. Het
is echter de plicht van allen, die vertrou
wen hebben in de democratische methodes,
zooals die toegepast worden op de indus
trie, den landbouw en de zakenwereld, het
uiterste te doen om samen te werken met
de regeering in welk program ook, dat gc-
sanctionneerd is door de door het volk ge
kozen vertegenwoordigers."
„Ik ben niet van plan het volk te desavou-
eeren en ik ben er zeker van, dat het con
gres der Vereenigde Staten dit evenmin zal
doen."
Vluchtelingen overstroomen
Honkong
De talrijke Chineesche vluchtelingen, die
een toevlucht zoeken in Honkong, vonmen
een groot probleem. Ilun aantal wordt op
een kwart millioen geraamd en neemt nog
steeds toe. De Chineesche ziekenhuizen
zijn overvuld en een niet meer in gebruik
zijnde gevangenis wordt thans gebruikt
om patiënten in onder te brengen. Ook in
het. burgerlijk ziekenhuis der regeering zijn
vluchtelingen ondergebracht.
Eden met vacantie
De Britsche minister van buitenlandsclie
zaken, Eden, is gisteren met zijn echtgenoote
te Parijs aangekomen. Aan het station werd
hij verwelkomd door den Britschen ambas
sadeur. 's Avonds is de minister naar Cannes
doorgereisd.
VIER JONGE KINDEREN LEVEND
VERBRAND.
Tijdens afwezigheid der ouders.
Te New Castle zijn bij een brand vier kin
deren, resp. 5 en 3 jaar en 16 en 3 maanden,
om het leven gekomen. Hun ouders waren
afwezig.
Japanners vorderen in Sjantoeng.
De troepen van Tsjang Fe Kwei
nikken op in hun poging Hangtsjau
te hernemen. De voorhoede van de
Chineesche troepen is tot bij het
spoorwegstation van Hangtsjau ge
naderd. De Chineezen beweren, dat
de Japansche troepen Hangtsjau niet
zullen kunnen houden tengevolge
van een omsingeling.
Volgens een verklaring van gene
raal Tsjang Fa Kwei, is de herove
ring van Hangtsjau nog slechts een
kwestie van tijd. Volgens den gene
raal zijn de Japansche troepen uit
Hangtsjau teruggetrokken.
De Japansche opmarsch in Sjan
toeng.
De Japansche strijdkrachten, die de terug
trekkende Chineesche troepen in Sjantoeng
achtervolgen, hebben het 15 km ton z.w. van
Taian gelegen Antsjiatasjang ingenomen.
Een andere Japansche colonne zou zich hal
verwege tusschen Tsinan en Tsingtau be
vinden.
Bommen op Nanking.
Een Chïneesch vliegtuig, naar men meent
een in Rusland gebouw toestel, heeft gis
teren bommen op Nanking geworpen.
Het nieuwe autonome comité te Nanking
heeft een verklaring gepubliceerd, waarin
het zich keert tegen de dictatuur der Kwo-
mintang. Verder wordt gezegd, dat het be
stuur het volk ten goede moet komen, dat
een duurzame vrede verzekerd moet worden
door samenwerking tusschen Japan en Chi
na. dat de anti-Japansche denkbeelden ver
nietigd moeten worden door het volgen van
een anti-communistische politiek en het
breken met de blinde afhankelijkheid van
Europeesche en Amerikaansche mogend
heden, dat de industrie en de welvaart der
Chineesche volksmassa bevorderd moeten
worden.
Japansch vertoog te Shanghai.
Naar aanleiding van de aanslagen op Ja
pansche militairen te Shanghai door Chi
neezen gepleegd, hebben de Japansche con
sulaire autoriteiten krachtig geprotesteerd
bij het gemeentebestuur der internationale
nederzetting en verlangd, dat in het ver
volg een streng toezicht word gehouden.
Op recordvlucht van Saigon naar
Parijs.
De bekende Fransche vliegster Maryse
Hilsz, die een recordvlucht maakt van Sai
gon naar Parijs en te Basra werd verwacht,
is daar nog niet aangekomen, zoodat men
MARYSE HILSZ.
vreest, dat haar iets is overkomen. In lucht
vaartkringen te Beiroeth vermoedt men, dat
zij in het bergland van Iran een noodlan
ding heeft moeten maken.
De nasporingen van Engelsche en Irakee-
sche autoriteiten, welke op groote schaal zijn
begonnen, leverden tot nu toe geen resultaat
op.
„De handelsbelangen der blan
ken moeten verbleeken voor de
zon van Japan".
INTERVIEW MET ADMI
RAAL SOETSOEGOE.
Het politieke tijdschrift Kaizo publiceert
een interview met admiraal Soetsoegoe,
waarin de Japansche minister van binnen
landsche zaken de Japansche plannen on
omwonden uiteenzet. Op het oogenblik
wordt de minister als een der leidende per
sonen in de regeering beschouwd.
De minister verklaarde in antwoord op
de vraag of de radicale elementen van het
leger bezetting van Noord-China verlang
den, dat in Noord-China een regeering met
een bijzonder karakter noodzakelijk is. Deze
regeering zal anders zijn dan die van
Mandsjoekwo. zij zal rekening houden met
de Chineesche zeden en het geluk van de
bevolking. Natuurlijk zal deze regeering
anti-communistisch zijn. Vervolgens zullen
de regeeringen van Peking en Nanking wor
den samengevoegd tot een regeering van
China. De Britsche minister-president heeft
verklaard, dat Japan een regeering naar zijn
smaak in China wil invoeren. Dat is mis
kennen van de Japansche bedoelingen. Ja
pan wil een duurzamen vrede in het Verre
Oosten vestigen.
De handelsbelangen van de blanken moe
ten verbleeken voor de zon van Japan.
Soetsoegoe verklaarde verder, dat Japan,
China en Mandsjoekwo een politiek, econo
misch en ideologisch blok moeten vormen.
Ten aanzien van een eventueele verwij
dering van de blanken uit het Verre Oosten
zcide hij dat men op het oogenblik een tijd
meemaakt, waarvan de gevolgen niet te
overzien zijn.
De minister is vast overtuigd, dat
het gele ras het geluk zal verwer
ven, dat de hemel voor hen heeft
weggelegd en dat het einde van de
hegemonie, waarvan de Europeanen
en Amerikanen steeds spreken, het
juk der blanken op de schouders
van de gele rassen, moet verdwij
nen. pit zal een algemeenen strijd
tengevolge hebben.
tfcfia/xn
Fine wint zijn eerste partij.
Landau leidt in het reserve-tour-
nooi-B.
De remisekoning Fine won gisteren zijn
eerste partij Hij sloeg met wit den Lithauer
Mikenas. Flohr slaagde er in zijn afgebro
ken partij uit ue vijfde ronde van Tylor te
winnen.
In de zesde ronde speelde Flohr met wit
tegen Keres, welk*» partij in remise eindig
de. Na de zesde ronde hebben Rcshevsky,
Flohr en Keres de leiding met ieder iV2 pt.
In groep-B. van het premierreserve-
tournooi won Landau van zijn con
current den Duitschcr List, zoodat
onze landgenoot de leiding heroverd
heeft. Hij staat op de eerste plaats
met 5 punten uit 6, gevolgd door van
Doesburgh met 4Vj> en List en Kitto
ieder met 4 punten.
Landau moet nog spelen tegen Cole,
Michell en Van Doesburgh, de laatste moet
nog uitkomen tegen Ritson, Morry, Winser
en Landau.
Prins leed opnieuw een nederlaag, thans
tegen Koltanowski.
De stand van de hoofdgroep is thans: 1.,
3. en 3. Flohr, Reshevsky en Keres, ieder
■il/> punt; 4. Alexander 4 punten; 5. Fine 31/>
punt; 6. Mikenas 3 punten; 7. en 8. Tylor en
Sir. G. Thomas ieder 2 punten plus 1 afge
broken partij; 9. en 10. A. R. B. Thomas en
Fairhurst ieder y2 punt.
Wereldkampioen kreeg een krans
van de... Batakkers.
Onze speciale verslaggever heeft te Has-
timgs, waar dr. Aljechin op het oogenbliik in
verhand nnet het aldaar plaats vindende
tournooi vertoeft, een onderhoud met den
wereldkampioen gehad.
Dz\ Aljechin was in een zeer opgeruim
de stemming. Reeds met Oud- en Nieuw was
hij in een vroolijke bui geweest, zeker, om
dat hij 1938 als zijn coronation-year be-
sohouwt. En als de wereldkampioen-in een
goede stemming is, dan is hij ook wat meer
mededeelzaam»
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINTi
Verwachting: Meest zwakke N.-
oostelijke tot N.-westelijke
wind, gedeeltelijk bewolkt
met weinig of geen sneeuw,
lichte vorst tot temperatuur
om het vriespunt, in het
Noorden, in het Zuiden ma
tige tot lichte vorst.
Verdere vooruitzichten: Weinig
verandering.
Op de vraag over de Engelsche en Rus
sische hulp aan China en de Japansche
expansie naar het zuiden, zeide de minis
ter, dat om den tegenstand van China te
breken, de hnlp van Engeland noodzakelijk
moet ophouden, zelfs wanneer dit een oor
log tengevolge zou hebben.
Hij vraagt zich af, waarom Engeland niet
de nutteloosheid van zijn actie in China wil
inzien en hij gelooft niet, dat Amerika
zich door Engeland in een oorlog zal laten
meeslepen.
Tenslotte verklaarde Soetsoegoe, dat Chi
na en dc blanken zich de economische
kracht van Japan niet kunnen voorstellen.
Japan zal nooit in een tijdperk vallen als
Duitschland na den oorlog.
Soetsoegoe is steeds een vijand van avon
turen geweest en dit programma zal dus
wel een minimum-programma zijn. Opval
lend is, dat de admiraal, die als de toekom
stige minister-president wordt beschouwd,
geen woord heeft gewijd aan de Sovjet-
Unie.
Arabier terechtgesteld
Gisterochtend is te Acre de tweede Ara
bier, die door den krijgsraad in Palestina
ter dood veroordeeld werd, met den strop
terechtgesteld.
De petroleum pijpleiding van Irak !s weer
op twee plaatsen, bij Haifa en bij Beisen,
vernield. De ontsnappende petroleum is in
brand gestoken.
Zoo vernamen wij, dat hij een te
legram uit Uruguay ontvangen
heeft, waarin stond, dat het gekir
voor zijn aanstaande match tegen
Capablanca op een bank gestort is,
waardoor eigenlijk deze titelkaanp
als zeker mag worden beschouwd.
Maar op onze vraag of hij aü een uitda
ging van den Cubaan ontvangen had, deel
de Aljechin ons mede, dat hij Capablanca
wel te Parijs ontmoet had, terwijl deze in
café de la Regence bridge zat te spelen,
doch geen contact met hem heeft kunnen
vinden. De vrienden van Capablanca ver
telden mij echter, aldus verklaarde Aljechin
dat de Cubaan wel bereid is met. mij te
spelen, doch niet, van plan is miij uit te
dagen, voordat ik in Zuid-Amerika ge
weest bon, opdat daar alles eerst geregeld
kan worden. Hij weet toch dat. het van mij
afhangt, of ik met, hem spelen wil of niet, en
daarom laat hij alles op zijn beloop. Over
een maand vertrek ik naar Argentinië, 6
Februari ga ik -scheep cn ik hoop, dat de
onderhandelingen te Montevideo tot een
goed einde zullen worden gebracht.
Wat zijn uw verdere plannen?
Er bestaat voel kans op, dat het A.V.R.O.-
tournooi doorgaat, ik hoop evenwel, dat het
wat later in het jaar zal worden gehou
den, in September b.v. Daarna ben ik van
plan naar Noord-Amerika t gaan en dan
volgt misschien een kleine wereldreis, zooals
ik in 1932 gemaakt heb. Nodcrlandsch-In-
dië, Britsch-Indië, Australië en misschien
ook Japan. Ik heb roods uitnoodigingen
ontvangen. Weet u, ging hij door, dat toen
ik den titel heroverde mij bloemen uit Indië
werden gestuurd? Het meest verraste mij
een groote krans, die ik te Amsterdam,
ontving van dc Batakkers.
Ik zal verder probeeren op tijd in Europa
terug te zijn om aan de uilnoodiging van
Margate gevolg te geven. Mocht ik verhin
derd zijn, dan zal Capablanca wel gevraagd
worden
Hebt ti nog iets van Rusland gehoord?
Ik geloof niet, dat het grootmeester-tour-
nooi te Moskou in de eerstkomende maan
den zal worden gehouden. Alle informaties
hieromtrent zijn tevergeefs geweest Men
schijnt inderdaad te Moskou nog geen be
slissing te hebben genomen, doch zooiets
komt vaak onverwacht. Ik veronderstel, dat
het tournooi pas legen het eind van het
jaar zal worden gehouden. Zooals mij te
Parijs nog word medegedeeld, hoeft. Capa
blanca met Moskou telefonisch gesproken.
Ook aan Capablanca kon Rusland nog geen
definitief antwoord geven.
Ons vraaggesprek werd miet een partij
bridge besloten, maar de goede sten-inning
van Aljechin was dadelijk verdwenen, na
het eerste spel reeds, toen zijn partner zoo
hoog opbood, dat de wereldkampioen gedou
bleerd 6 down gingl
