Oostenrijk en Hongarije erkennen Franco Hevig gevecht tusschen Serven en Mohammedanen CSiH-mannen vermoordden ook Cebr. Roselli Activiteit bij Teruel verslapt DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER „Samoan Clipper' vergaan De Volkerenbond mag geen ideologisch blok vormen Arbeidsonrust drukt de Fransche wisselkoers Regecring vraagt naar de „Hannah" Laan. Schagen, Tel. 20. DONDERDAG 13 JANUARI 1938. 81e Jaargang. No. 10468. Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier" POLITIEKE NEDERLAAG VAN ITALIË. De vertegenwoordigers van Oosten rijk en Hongarije hebben aan de Ita- liaansche vertegenwoordigers mede- deeling gedaan van hun besluit, over te gaan tot iormeele erkenning van de regeering van generaal Franco als de wettige regeering van Spanje en al zijn bezittingen en koloniën. De vertegenwoordigers der drie mogend heden zijn van meening, dat zulk een besluit een werkelijke bijdrage vormt voor de normaliseering der be trekkingen tusschen Spanje en de andere landen en voor de pacifica tie van Europa. Dit is het belangrijkste besluit van de con ferentie te Boedapest tusschen Italië, Hon garije en Oostenrijk. Volgens het officieele communiqué is op nieuw het streven naar hartelijke samen werking geconstateerd. Echter is Ciano er niet in geslaagd de lan den der vroegere dubbel-monarchie van den Volkerenbond los te werken. Althans de medcdeeling daarover luidt: De vertegenwoordigers van Oosten rijk en Hongarije, na acte te hebben genomen van de gerechtvaardigde en ernstige redenen, die de regeering van Italië er toe gebracht hebben, zich uit den Volkenbond terug te trekken, en na de verstrekkende ge volgen te hebben geconstateerd, die een dergelijk besluit medebrengt voor de samenstelling, bet doel en de mo gelijkheden van den Volkenbond, verklaarden dat de Volkenbond niet bet karakter van een ideologisch blok kan en mag dragen. In een der gelijk geval zouden Oostenrijk en Hongarije zich voorbehouden, hun betrekkingen met den Volkenbond aan een nieuw onderzoek te onder werpen. Een dreigement dus tegenover Genève, maar geen vaarwel. Ciano heeft hier duidelijk een échec ge leden. De Hongaarsch-Roemeensche betrekkingen. Over dc moeilijke verhouding tusschen Roemenie en Hongarije, welk laatste land nog immer het verlies van Zevenbergen niet kan vergeten en op wraak zint, zegt het communiqué niets anders dan dat de j vertegenwoordigers van Italië en Oostenrijk met zeer groote belangstelling dc ontwikke ling der betrekkingen tusschen Hongarije en Roemenië volgen. Zij zijn van oordeel dat 'n bevredigend resultaat van de Hongaarsch- Roemeensche betrekkingen aanzienlijk zou bijdragen tot de consolideering van den vrede in het Donaugcbied. Een algemeenheid dus, die wel erg nuch ter afsteekt tegen de optimistische berich ten tijdens het extra optreden van de nieu we fascistische Roemeensche regecring Go- ga. Blijkbaar is het toch ook onder fascisten moeilijk om scherpe nationale tegenstellin gen-te overbruggen. Niet tot het anti-comintern- verdrag toegetreden. Hoewel de Oostenrijksche en Hongaarsche afgevaardigden hun instemming betuigden met den strijd van Duitschland-Italië en Japan tegen het communisme en met sym pathie het anti-Kominternverdrag begroe ten, sluiten zij zich daarbij niet aan. Ook hier faalde blijkbaar Mussolini's druk. De invloed van Frankrijk en vooral En geland, die in de Donaulanden altijd tame lijk groot is geweest, houdt blijkbaar een te ver samengaan met Italië en Duitsch- land tegen. Besprekingen tusschen Bonnet en Chautemps. In politieke kringen hecht men groote waarde aan het onderhoud, dat de minister van financiën, Bonnet, gisteravond in hotel Matignon niet Chautemps heeft gehad na af loop van de besprekingen van den Minister- President met de werknemers-organisaties in verband met de uitwerking van het mo derne statuut van den arbeid. Het onder houd tusschen beide ministers werd bijge woond door Ilerriot, die den minister-presi dent mededceling deed van de eroote lijnen van de redevoering, die hij heden in de Kamer zal houden ter gelegenheid van zijn verkiezing tot voorzitter der Kamer. Klaarblijkelijk heeft het onderhoud be trekking gehad op den financieelen toe stand, waarvan Bonnet tot in bijzonderhe den een uiteen-zetting gaf en vooral wees op de omgeslagen stemming, die sedert den aanvang van het nieuwe jaar zich zou heb ben geopenbaard tengevolge- van het toene men der stakingen, die in sommige geval len vergezeld gingen van een bezetting der fabrieken. F,cn spanning op de wissel markt is daarvan hot gevolg geweest, die gisteren tot uiting kwam in een belangrijke stijging van de koersen der buitenlandsche wissels op termijn. Bonnet heeft vervolgens een onderhoud gehad met den gouverneur van de Fransche bank aangaande de tech nische maatregelen, die ter bestrijding der speculatie zouden moeten worden genomen. In den kabinetsraad van Donderdagochtend zal Bonnet een volledige uiteenzetting van den toestand geven, waarna de ministers, de noodzakelijke beslissimren zullen moeten nemen. Zes dooden en een groot aantal gewonden In het dorp Omarschka bij Prije- sor in Bosnië (Jocgo-Slavië), is het gisteren naar gemeld wordt, tot ernstige botsingen geko men tusschen verscheidene hon derden Serven en Mohammeda nen. Het uitgangspunt der oneeiiig- hcid zou gezocht moeten worden in het feit, dat een jonge Serf eenige dagen geleden een Moharomedaansch meisje een klap heeft gegeven. Met stokken, messen, knuppels, zelfs met revolvers zouden dc tegenstandei's op elkander afgetrokken zijn. Eerst politieverstcrkingen zouden den strijd na twee uur hebben kunnen doen eindigen. Zes dooden, twaalf zwaar en vijftig licht gewonden zou den bij den strijd zijn gevallen, ter wijl drie huizen zouden zijn ver nield. Geen -politieke kwestie Volgens een officieele mededeeling zijn bij de bloedige vechtpartij in het dorp. Omarsjka vijf personen gedood, tien zwaar en dertig licht gewond. Het onderzoek heeft onomstootclijk uitgewezen, dat het incident niets met politieke kwesties te maken heeft. De strijd is volgens genoemde mededeeling begonnen met een woordenwisseling tus schen den drankzuchtigen dorpsschout en een dorpeling over een oude schuld. Het geheim van huwelijksklokken welke luidden In Brigliton waren voorbijgangers Zondag ten zeerste verbaasd, toen zij klokgelui hoor den van de oude Parijsche Kerk, omdat de ze kerk absoluut geen klok heeft. De ver klaring kwam spoedig, lezen wij in de Dai ly Express. Een jong paartje trouwde en wilde beslist hebben, dat de liuwelijksklok werd geluid. Bruid en Bruidegom stelden zich in ver binding met een radiofirma, om door mid del van gramofoonplaten klokgelui te doen hooren. En ziedaar het geheim van huwelijksklokken welke er niet waren, en toch luidden. Brandend in zee gestort Alle inzittenden gedood. Aan alle onzekerheid over de „Sa- moan Clipper", een der groote Ame- rikaansclie vliegbootcn, welke den dienst over den Grooten Oceaan on derhouden, is een einde gekomen. Een sleepboot vond het wrak van het toestel 14 mijl ten Westen van Papopaga, een der Samoa-eilandcn. De bemanning, bestaande uit zes personen, was dood. De president van de Pan American Air ways, Trippe, verklaarde nog, dat op grond van de radioberichten van dc vlootbasis dei- Vereen igde Staten op Samoa, vaststaat dat de geheelc bemanning is omgekomen te ongeveer 20.30 uur plaatselijke tijd. Het vliegtuig is verbrand, de oor zaak van den brand is niet bekend. Trippe voegde hieraan toe, dat waar schijnlijk de brand is ontstaan door het laten wegloopen van benzine, hetgeen noodig was om het toestel het gewicht te geven, dat noodig is voor een landing. Te San Francisco is medegedeeld, dat het vlootstation te Honoloeloe heeft medege deeld, dat het hulpschip „Avocct" het wrak van de Samoa Clipper tracht te bergen. Ernstige slag. De ramp is een ernstige tegenslag voor Pan American Airways schrijft de N.R.Crt, De luchtlijn naar Auckland (Nieuw-Zee- land), een aftakking van Honoloeloe uit van de luchtlijn tusschen San Francisco naar Manilla (Phillippijnen) zou op 29 Januari een geregelde, voertiendaagsche dienst worden. Tot dusverre had dc Samoan Clipper verscheidene verkenningsvluchten op het nieuwe traject volbracht, waarbij ook post is vervoerd. Bij de voorbereiding van deze nieiyve luchtlijn is men zorgvuldig te werk gegaan. Evenals dit ruim twee jaren geleden het geval is geweest bij de voorbe reiding van dc luchtlijn San Francisco Manilla waarbij onze landgenoot Priester chef van den vliegdienst van Pan American Airways met Lindbergh en den oudsten vlie ger van P.A.A., Ed. Musick zoo een belang rijk aandeel hebben genomen. Dc eerste Romme-kwartjes rollen De eerste gelukkigen zijn 1500 Haagsche werkloozen. Als uitvloeisel van de bekende spaarrege ling van minister Itommc zal, aldus liet Hsb., aan de ongeveer 1500 werkloozen, die in Den Haag aan deze regeling deelnemen, dezer dagen de eerste extra-uitkeering wor den gedaan. Behalve dat het zelf gespaarde bedrag zal worden uitgekeerd, zullen deze werkloozen een bedrag ontvangen uit de op brengst van de collecte van het kleeding- en dekkingfonds, welke in Den Haag ongeveer f 20.000 bedroeg. De uitkeeringen varieeren van f 8.50 tot f 11.50. Het bedrag zal in natura worden uitgekeerd, in verband waar mede het Haagsch Crisis-Comité is ingescha keld. De Engelsche minister van Oorlog, Hore Belisha, bracht dezer dagen een bezoek aan oen Engelsche wapenfabriek, waarbij hij vooral belangstelling toonde voor de geweldige scheepskanonnen, welke gereed liggen om aan de Marine te worden afgeleverd. De bemanning bij Allcante ge land. De N.V. Stoomschipmaatschappij te Rot terdam, waaraan het voor de Spaansche kust. getorpedeerde Nederlandsche stoom schip „Hannah" behoort, heeft gisteren nog geen bericht over het vergaan van 't schip ontvangen. Nader vernemen wij, dat de geheele be manning in de nabijheid van Aliante aan wal is gegaan. Onder de 31 opvarenden bevinden zich 17 Nederlanders, onder wie de gezagvoerder, M. II. de Boer uit Hillegersberg. Oe ande ren behooren tot verschillende nationalitei ten. Een bijzonderheid is nog, dat de 2e stuur man C. J. Leydekker, thans voor de tweede maal in een kort tijdsbestek aan een groot gevaar is ontsnapt. De heer Leydekker was n.1. eveneens tweede stuurman op de Fran sche sleepboot „Taurcau", die in Juli 1936, voor de Engelsche kust, nabij Dartmouth is vergaan. De Nederlandsche regeering heeft zich volgens het Hsb. telegrafisch tot den Ne- derlandschcn consul te Valencia gewend om nadere inlichtingen. Genoemd blad herinnert er verder aan. dat toen Franco indertijd aan de Oostkust van Spanje een blokkade heeft ingesteld, de Nederlandsche regeering onmiddellijk te kennen heeft gegeven de rechtmatigheid daarvan niet te kunnen erkennen. Nieuwe onthullingen van minister Dormoy Aan de serie onthullingen over de misdaden van de Csar komt geen einde. Ook de moord op de gebroe ders Rosselli, Italiaansche journalis ten, die om politieke redenen in bet buitenland moesten werken, is thans opgelost. De Fransche minister van bin- nenlandsche zaken, Dormoy, heeft gisteravond tegenover de vertegen woordigers van de pers een verkla ring afgelegd, waarin hij zeide, dat na zeven maanden van onderzoek de veiligheidspolitie tot de overtui ging was gekomen, dat de moord op de gebroeders Rosselli gepleegd is door leden van de Csar. De daad is door vier personen gepleegd. Drie hunner zijn bekend; zij heeten Fil- liol, Jakubiez en Puireux. De poli tie zoekt naar den vierde. Filliol, een actief lid van de Csar, houdt zich sinds verscheidene maanden verbor gen. Jakubiez zit sinds October gevangen. Dit nummer bevat 8 pagina's DE BILT S BINT t Verwachting: Matige, later toe nemende, tot Zuidw. of Zuid krimpende wind, aanvanke lijk tijdelijk opklarend, later weer toenemende bewolking met waarschijnlijk regen, iets zachter des nachts, over dag weinig verandering in temperatuur. Verdere vooruitzichten: Onzeker Hij bracht munitie voor rekening van de Csar uit Zwitserland naar Frankrijk. Pui- reux is gearresteerd. De moordenaars hadden medeplichtigen, Bouvier en Fauran geheeten, die eveneens gearresteerd zijn. Bouvier is soldaat van het derde regiment jagers in Afrika in Constan- tine. De bewaking van de gebroeders Ros selli te Bagnollcs, die uitgevoerd werd door Bouvier, zou volgens hem georganiserd zijn door Andre Tenaille, een belangrijk lid van de Csar, die op het oogenblik in arrest zit. De minister eindigde zijn mededeelingen met te verklaren, dat niets veronachtzaamd zal worden om alle verantwoordelijkheden vast te stellen in verband met de aansla gen bij de Place de 1'Etoile en den moord op dc gebroeders Rosselli. Locuty en Vogel in de gevangenis. De daders van den aanslag op het Fran sche werkgeversgebouw, de te Clermont Fer rand gearresteerde ingenieurs Locuty en Vogel, zijn in de Santé-gevangenis te Parijs opgesloten. Gistermiddag zijn Franoois Metenier en Moreau de la Meuse voor den rechter van instructie geleid, die hen in kennis stelde van cIc beschuldiging tegen hen, luidende vernieling van gebouwen, den dóód van menschen tengevolge hebbende en poging tot opzettelijke doodslag jegens een hunner. Beiden protesteerden krachtig tegen deze nieuwe beschuldigingen. In verband met den aanslag is nog gear resteerd zekere Vauglard, eveneens afkom stig uit Clermont Ferrand. De chef van de mobile brigade van de po litie van Clermont Ferrand heeft medege deeld, dat Vauglard in het verhoor heeft be kend, dat. hij eind Juli van een onbekende opdracht heeft ontvangen zich naar Gham- bery te begeven, teneinde wapens te vervoc- r®n- stemc*e hierin toe cn begaf zich met zijn vriend de Kerakoven naar de aangewe zen plaats, waar drie mannen hem acht ka rabijnen van Italiaansch fabrikaat overhan digden. Een onbekende gaf hem verder een som geld, gelijk aan de kosten van de ben zine van de autorit. SPANJE Nog haarden van verzet in de stad? De activiteit van de regeerings- troepen bij Teruel is iets vermin derd. Zij hebben slechts een aanval gedaan, welke werd gesteund door een tiental gevechtswagens. De aanval werd, volgens den Havas-cor- respondent bij Franco, gemakkelijk afgeslagen. Toen zij zich op enkele meters van de loopgraven van de troepen van Franco bevonden wer den de regeeringstroepen zóó krach tig aangevallen, dat zij in wanorde terugtrokken, op den voet gevolgd door de rechtschen. De rechtschen namen nieuwe stellingen in en ver beterden hun positie aanmerkelijk. De regeeringstroepen deden geen pogin gen de verloren stellingen te hernemen. Een afdeeling, welke Teruel dicht genaderd is, heeft medegedeeld, dat in de stad duidelijk schieten wer gehoord, alsmede het ontplof fen van handgranaten. Dit doet veronder stellen, dat in de stad nog nesten van tegenstand van de rechtschen zijn. Een communiqué van het rechtsche hoofd kwartier meldt, dat gisteren zes vijandelijke toestellen werden neergehaald. In het officieele communiqué van het ministerie van landsverdediging te Barce- lona wordt o.a. gezegd, dat aan het Levan- tefront de landmacht volkomen werkeloos is gebleven. De rechtsche luchtmacht bom bardeerde eenige achter het front gelegen dorpen. De luchtstrijdkcachten der regee ring beantwoordden de actie der vijande lijke toestellen. Van de andere fronten is niets te melden. Keerpunt? De operaties blijven, naar de N. R. Ct. meldt de grootste belangstelling wekken van de buitenlandsche pers, waarvan een deel geneigd is aan de verovering van Teruel door de republikeinen een historische beteckenis. te hechten en spreken over een keerpunt in den oorlog, gezien de berichten over de snel toenemende kracht van het republikeinsche leger en de verbeterde toestand in het ach terland. Duitsche propaganda. De diplomatieke correspondent van de Manchester Guardian is van oordeel, dat men uit de gebeurtenissen geenszins mag besluiten tot een vermindering van de Duit sche en Italiaansche interventie. Weliswaar is er Italiaansche infanterie in aanzienlijke mate teruggetrokken, maar oorlogsmateriaal, vliegers, artilleristen, ingenieurs, werktuig kundigen en andere specialisten arriveeren nog steeds in het rechtsche gebied. Nog altijd komen Duitsche legendiegtuigen na onon derbroken vluchten aan. Zij verlaten Duitsch- land onmiddellijk na het invallen van de duisternis, vliegen over de Zwitsersche Jura en op groote hoogte over Zuid-Frankrijk en passeeren zoo op verschillende punten de Pyreneeën. De Duitschers doen krachtige pogingen om hun politieke en oeconomische positie in Bilbao te versterken. In de industrieën daar beleggen zij kapitalen, als tegenwicht tegen den Britschen commercieelen invloed. Zij hebben verder een uitgebreiden Duit- schen propaganda-vcldtocht ondernomen met Bilbao als basis. Nationaal-socialistische vlugschriften worden ook over het regee- ringsgebied verspreid, cursussen in de Duitsche taal gegeven met een uitgesproken nationaal-socialistische strekking, in de bioscopen propaganda-films (bijv. Triumph des Willens) vertoond. GekibbeL Dc Italianen doen soortgelijke pogingen, maar met minder succes, omdat de Italia nen over de geheele linie minder populair zijn dan de Duitschers, voornamelijk, naar het schijnt, omdat zij talrijker zijn en om dat zij veel meer dan de Duitschers zich op geworpen hebben als redders" van Spanje, waarmee zij ook rechtsche Spanjaarden hebben gekwetst, naar wier oordeel Spanje totnogtoe geenszins gered is. In het kamp van Franco, aldus nog steeds de diplomatieke correspondent van de Manchester Guardian, blijft oneenigheid voortbestaan. Het conflict tusschen Franco en de Fa lanx is van de oppervlakte verdwenen, maar blijft desondanks voortwerken. In het rechtsche Spanje loopen de prijzen snel op en volksontevredenheid daarover doet den aanhang yan dc Falanx Jo£nemen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 1