8. GAZAN, Tandarts
Zenuwachtigheid in Duitsche
regeeringskringen
De toenadering
eiken Donderdag van9'!rlu.
Slaat van beleg in
heel Roemenië
K.L.M. bestookt de
K.N.I.L.M.
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
tusschen Engeland
en Italië
Gouden tijd voor
sponzen-duikers
Geslaagd tegenoffensief
der Chineezen.
Slechte berichten
van Papanin
ZATERDAG- 12 FEBRUARI 1938.
Laan. Schagen. Tel. 20.
Uitgave^ cfer N.V. Uitg.-Mif. „"Hollands Noorderkwartier"
Tegenspraak der verontrustende berichten
Wilde geruchten doen in Berlijn de ronde
De correspondent te Warschau van
de Daily Telegraph and Morning
Post meldt, dat ondanks het be
staan van de Poolsch-Duitsche pers
overeenkomst' vele dagbladen te
Warschau gisteren de meening uit
spraken, dat de binnenlandsche toe-
stand in Duitschland critiek is. Zij
verklaren dat de misnoegdheid over
de recente politiek en militaire wij
zigingen wijdverspreid is. Men be
schrijft den toestand als zelfs nog
meer gespannen dan de toestand
was onmiddellijk voor de zuivering
van 1934 Het regeeringsgezinde blad
„Illustrowany Burjer" van Krakau,
verklaart, dat er betoogingen voor
gekomen zijn aan de Duitsche zijde
van de grens langs Opper-Silezië.
Het blad meldt verder, dat aanplak
biljetten aangebracht zijn in Deu-
then, Hindenburg, Gleiwitz en an
dere steden in Silezië, waarin ge-
eischt wordt, dat von Blomberg
teruggeroepen zou worden en dat
von Fritsch in zijn functie zou wor
den hersteld.
Uit Berlijn meldt de Daily Telegraph en
Morning Post, dat er gisteren in Duitsche re
geeringskringen een sfeer van ongerustheid
hèerschte na den stroom van geruchten over
den binncnlandschen toestand. Er bestaat re
den om te gelooven, dat de berichten van de
buitenlandsche pers zorgvuldig voor I-litler
weggehouden zijn. De zenuwachtigheid in re-
geeringskringen breidde zich uit tot alle la
gen der bevolking te Berlijn en de wildste
geruchten doden gisteren weer de ronde. De
Duitschers konden echter tot gisteravond
iaat geen authentiek nieuws verkrijgen.
Pertinente ontkenning.
Dr. Otto Dietrich, de perschef van het Rijk,
die thans de Berchtesgaden vertoeft, beeft te
lefonisch tegenover den Berlijnschen cor
respondent van het agentschap Havas ver
klaard, dat alle in het buitenland loopende
geruchten omtrent den vierden Februari en
de gevolgen daarvan van allen grond ont
bloot zijn.
Dietrich zcide, dat hij zijn verwondering
over deze golf van geruchten moet uitspre
ken. In het bijzonder ontkende Dietrich, dat
het in het voornemen zou liggen een gehei
men kabinetsraad voor binnenlandsche aan-
„Bloedvlekken scheiden
beide landen"
Eden moet weg.
Terwijl alles er op wijst dat Mus-
solini bereid is om in vele opzichten
water in de wijn te doen als maar
Engeland de verovering van Abes-
sinië zou willen erkennen en Italië
met leeningen steunen, komt Robcrto
Farinacci, oud-secretaris van de
fascistische partij en lid van den
grooten fascistisclien raad, roet in
hot eten gooien.
Hij wijdt n.1. in de „Regime Fascista" een
scherp artikel aan de betrekkingen tusschen
Italië en Engeland.
Iloe kan er een verandering komen, zoo
vraagt Farinacci zich af, in de verhouding
tusschen beidel andon, zoolang 't Foreign
Office geleid wordt door Eden, die zoowel
in zijn spreken als in zijn geheele houding
een Italië vijandige gezindheid toont.
Engeland heeft al eens getracht, Berlijn
van Rome te scheiden en nu dit niet gelukt
is, zoekt 't toenadering tot Italië, om Ber
lijn ongerust te maken. Wat hier gebeurt
is te duidelijk, te Britsch.
De schrijver stelt verder de vraag, hoe
men de Italiaansche politiek die Japan gun
stig gezind is, kan verzoenen met die van
Engeland, welke China gunstig gezind is
En dan bet Spaansche vraagstuk: laten wij
niet vergeten, aldus Farinacci, dat duizen
den van onze lcgionnairon daar ginds ge
vallen zijn onder de slagen van mannen, die
door het, Russisch-Franscho-Britsche blok
naar Spanje werden gezonden. Bloedvlek
kon scheiden op het oogenblik beider opvat
tingen en doeleinden. Wij hebben genoeg
van dat soort geklets,
gelegenheden, met Frick als president, in
het leven te roepen. Bovendien wees hij er
op, dat de op 4 Februari in het militaire op
perbevel gebrachte wijzigingen door niet an
ders, dan door de behoeften van den nor
malen dienst worden ingegeven. Alle op non
activiteit gestelde officieren blijven t. 28 Fe
bruari in dienst. Generaal von Fritsch is
met. ziekteverlof. Hij bevindt zich thans in
zijn woning te Berlijn. Maarschalk von Blom
berg is nog steeds op de huwelijksreis. Hij
zal waarschijnlijk geruimen tijd afwezig zijn,
doch zal zich dan in Duitschland vestigen.
Geen volksstemming.
Dietrich zeide, dat een volksstemming,
waarover men in het buitenland in verband
met de gebeurtenissen van 4 Februari
spreekt, niet wordt overwogen.
Ontstemming in regeeringskrin
gen over de buitenlandsche be
richtgeving.
Er heerscht. groote ontstemming in de
kringen der Nat.-Soc. regeering over de be
richten, welke in het buitenland over de cri
sis verschenen.
Men verwijt den buitenlandsche pers jacht
op sensatie en hier en daar klinken zelfs
bedreigingen.
Intusschen is de machtige propaganda-or-
ganisatie van het Derde Rijk in werking ge
steld om de loopende geruchten tegen te
spreken.
Tijdens deze moeilijkheden, welke het Rijk
van Hitier thans bedreigen, komt wel sterk
naar voren de gevaren, welke een land be
dreigen door het muilkorven van de pers.
De Duitschers waren door hun kranten
geheel onkundig gelaten van de spanning
tusschen Rijksweer en Nat. Soc. partij en
liet is dan ook geen wonder, dat in Duitsch
land de meest dwaze en verontrustende ge
ruchten in. omloop zijn, veel tendentieuzor
en veel gevaarlijker, dan die welke in de
buitenlandsche pers circuleeren.
Gasmaskerindustrie bezorgt hen
orders.
De visschers aan de Dalmatische
kust, o.m. in de dorpjes Krapanj en
Slarin, verheugen zich in een tijde
lijke welvaart, die zij grootendeels
danken aan de angst van de wereld
voor gasaanvallen.
De visschers, die over geheel Dalmatië
bekend staan om hun diepzeeduiken, be
palen zich tot het naar boven brengen van
sponzen, een moeilijk en gevaarlijk werk.
Lange jaren heeft hun bedrijf nagenoeg stil
gelegen door de felle concurrentie van rub-
bersponzen, welke het hun bijna onmogelijk
maakte de natuursponzen te verkoopen.
Thans echter, nu over de geheele wereld
beschermende maatregelen tegen gasaanval
len worden genomen, zijn deze sponzen
dringend noodig bij de vervaardiging van
gasmaskers. Uit verschillende landen zijn
agenten naar Krapanj en Slarin gekomen
om groote orders te plaatsen.
In 1937 werden meer dan 100.000 sponzen
door duikers naar de oppervlakte gebracht
en verkocht, en het ziet er naar uit, dat de
onverwachte welvaart der visschers voorloo-
pig zal aanhouden.
CHINA
Groote slag bij Hopei verwacht.
Japan herstelt lucht- en zeever
bindingen.
De Chineezen hebben in Zuid-Ho-
pei een geslaagd tegenoffensief on
dernomen en volgens Chineesche be
richten zou de bedreiging van den
Loenghaispoorweg zijn afgewend.
Inmiddels rukken twee colonnes Japan
ners weer op van Tanningfoe en Tsjante uit.
Het betreft hier buitengewoon sterke strijd
krachten met zware artillerie. Men ver
wacht binnenkort een groote slag bij Hopei.
Oesjang gebombardeerd.
Japansche vliegtuigen bombardeerden gis
teren Oesjang, de tweelingstad van Flankau
Er werden tien personen gedood en velen
gewond. Boven I-Iankau werden duizenden
strooibiljetten geworpen.
Gruwelen te Shanghai.
Opnieuw is in de Fransche concessie te
Shanghai een afgesneden hoofd gevonden,
Nadere bijzonderheden ontbreken nog. In
middels zijn 200 verdachte terroristen ge
arresteerd.
Het vlootvraagstuk.
Hedenavond zal minister Hirota aan de
annbassadeurs der mogendheden het Ja
pansche antwoord overhandigen op de be
kende nota's over de maximum grootte
der slagschepen. Een communiqué zal ge-
publieerd worden, waarin Japan zijn
standpunt uiteenzet.
Japan herstelt lucht- en zeever
bindingen.
Door een nieuw opgerichte Japansche
maatschappij zullen binnenkort voorberei
dingen worden getroffen voor het instellen
van een luchtverbinding tusschen Centraal
en Noord China. De nieuwe luchtlijn zal
tegelijkertijd aansluiting geven op de door
de Japanners ingestelde luchtlijn Peking
Tokio.
De Japansche scheepvaartmaatschappij
Dairen Kisen Kaisja onderhoudt thans we
derom oen geregeklcn dienst van tweemaal
per week tusschen Sjanghai en Dairen.
Woon- en radiotent vernield.
Een van Papanin c.s. ontvangen mede-
deeling behelst o.a. het volgende: „In den
nacht van 7 op 8 Februari werden de
woon- en radiotent door den storm ver
nield. De geladen sleden werden omverge
worpen, wij bouwden sneeuwhuttcn en
maakten het ons beliagelijk. Óp 8 Februari
zagen wij voor het eerst de kust van
Groenland. Op 9 Februari richtten wij een
radiopost op een nieuwe plek op. Wij zien
de kust. Het ijs is gemiddeld 10 c.m. dik
en begint aaneen te vriezen. Alles is in
orde. Onze groeten".
Op 10 Februari des avonds om half zeven
sprak de ijsbreker „Taimyr" voor de twee
de maal radiotclefonisch met Kronkel op
de ijsschots.
Gistermiddag om 18 uur bevond het drij
vende Poolstation zich op 71 graden 48
minuten Noorderbreedte en 19 graden 52
minuten Westerlengte. Er stond een Nd.-
Noordwestenvvind van een sterkte beneden
één. De temperatuur bedroeg twintig gra
den onder nul. De ijsbreker Taimyr be
vond zich gister om 12 uur op 72 graden 41
minuten N.B., 10 graden 23 min. W.L.
Goga was volkomen verrast
De joden vieren feest
Scherpe critiek van de boeren
partij.
De gebeurtenissen in Roemenië heb
ben zich de laatste vier en twintig
uur nog weer toegespitst. Een der
eerste daden der nieuwe rcgccring
was de uitbreiding van den
staat van beleg.
die, na den moord op Duca voor
Boekarest en andere groote steden
was afgekondigd, tot het geheele
land. Thans oefenen de militaire
autoriteiten alle bevoegdheden voor
de openbare orde uit. De censuur
op do pers is veel strenger gewor
den.
De nieuwe regeering.
is thans definitief vastgesteld. Zoo wij reeds
mededeelden is minister-president geworden
Miron Christea, patriarch der orthodoxe
kerk.
Vice-president en buitenlandsche zaken
ad interim: Tatarescu.
Proclamatie van den koning.
Koning Carol heeft zich met een procla
matie tot het volk gericht, waarin hij o.a.
zegt, dat de nieuwe regeering het staatsbe
stuur aan politieke invloeden zal onttrekken.
Zij zal veranderingen in den grondwet bren
gen, die beantwoorden aan nieuwe behoeften
der natie.
De indruk in het buitenland.
In Frankrijk lijkt de val van Goga opluch
ting te hebben gebracht. Het bewind Goga
is steeds beschouwd als een te groote vriend
van Duitschland en Italië, die in Roemenië
slechts een petroleumveld en een graanzol
der zien, zegt de Petit Parisien. In Oosfcn-
rijk is 't nieuws met gemengde gevoelens
al naar politieke richting, ontvangen. De
Engclsche pers ziet de oorzaak van de crisis
in de door Sovjet Rusland uitgeoefende druk
JAVA'S GROOTSTE HEILIGDOM. De Boeddhatampol, de „Borobcedoer" biedt
met zijn prachtig beeldhouwwerk, geheimzinnige poorten en levensgroote
Boeddhabeelden een indrukwekkenden aanblik.
Concurrentie rond de
luchtlijn Australië-Java
Beïnvloedt de heer Plesman de
Regeering ten nadeele der In
dische Luchtvaartmij?
De „Javabode" van gisteren bevat een
hoofdartikel over de kwestie der luchtver
binding Java-Australië.
In dit artikel wordt de aandacht
gevestigd op de scherpe tegenstel
ling tusschen K.L.M. en K.N.I.L.M.
Men wijst er op, dat de K.L.M. van
het begin af een positie heeft inge
nomen in Indië, welke een uiigroei
van het Indische bedrijf onmogelijk
maakt.
De K.L.M. is bedoeld als een ver
binding tusschen Nederland en In
dië, doch streefde, aldus het blad,
steéds naar machtiger-woruen inza
ke het vervoer in Indië zelf.
Passaqicrsvervoer in Indië.
Medan behoorde het eindpunt van de K.L.
M. te zijn, doch de K.L.M. verlaat na Me
dan, Indië, loopt dan te Singapore aan,
keert weer terug naar Palombnng en ver
voert op deze trajecten passagiers, hetgeen
j nooit beschouwd kan worden als een on-
I derdeel van de verbinding tusschen Ncder-
land en Indië. Weliswaar beeft verrekening
j plaats, maar zulks verandert niets aan bet
feit dat de K.N.I.L.M. op eigen terrein be
stookt wordt door de K.L.M., hetgeen fnui
kend is voor de Indische maatschappij.
Indië wenscht de K.L.M.-vêrbinding
Nederland-Medan, met de laatste
plaats als eindpunt, doch door den
invloed van den heer Plesman hij
het betrokken ministerie is de vast
stelling van dit eindpunt nooit ge
lukt Men heeft moeten berusten in
het traject Nederland-Bandoeng, dat
nu historisch gegroeid is.
Enqelsche luchtvaartmij. vreest
concurrentie.
Wij staan thans voor de opening van de
Java-Australië-lijn, waarvoor de K.N.I.L.M.
vergunning heelt.
Dit nummer bevat 16 pagina's
EERBER1CHT
DE BILT SEINT:
Verwachting: Matige Noordwes
telijke tot Zuidwestelijke
wind, half tot zwaar be
wolkt, later toenemende be
wolking, waarschijnlijk noj
enkele regenbuien, iets zach
ter.
Verdere vooruitzichten: Krim
pende wind en zachter.
en meent dat het er voor de joden niet slech
ter op is geworden. Italiaansche bladen wij
ten de desoriënteering aan Joodsche beurs-
manoeuvres. De Duitsche pers ziet in de
nieuwe regeering, vooral door invloed van
Mironeseu een krachtigen bondgenoot van
Frankrijk.
Goga volkomen verrasté
Volgens de Daily Telegraph is Goga door
de gebeurtenissen volkomen verrast cn had
Woensdag nog niet het flauwste idee, van
wat hem boven 't hoofd hing.
De eeuwige opstand van de Joden
Als steeds in do wereldgeschiedenis, rich
ten de Joden zich, na hun diepe vernede
ring, weer op, zoo gauw de toestand ook
maar even herbeiert. Op bescheiden wijze
vierden zij feest. Weldra zullen de door Goga
verboden Joodsche bladen weer verschijnen.
Verklaring van Manin.
Jules Maniu de president der boerenpartij
oordeelt scherp over de nieuwe regeering. Zij
zou dictatoriaal, anti-grondwettig en antide
mocratisch zijn. Hij noemt 't smartelijk dat
de patriarch zich hiervoor leent. De IJzeren
Garde neemt voorloopig een welwillend af
wachtende houding aan. De liberale partij
verklaart de nieuwe regeering te steunen en
geeft den koning de verzekering van haar
volledige toewijding.
Café ROOBOL. SCHAGEN.
Blijft spreekuur houden
Moderne Foto's
en Vergrootingen
van buitengewone kwaliteit.
FOT'HUt KUNSTATELIER
ARPAD MOLDOVAN
- NIEUWE N 1 E D O R P
Geopend: dagelijks, ook 's Zondags.
Er bestaan, naar de Tel. dezer
dagen mededeelde plannen een
mcermaal-wekclijksche lijn Amster-
dam-Sydney. te openen, waarvan de
K.L.M. en de K.N.I.L.M. ieder één
voor haar rekening zal nemen.
Australië ziet echter liever de K.
L.M. niet. schrijft de „Javabode"
wijl de K.L.M. dan met een Londen-
Amsterdam-Svdneyverbinding voor
al een concurrentie wordt van de
Imperial Airways, betgeen niet ge
zegd kan worden van de K.N.I.L.M.,
welke meer bescheiden van opzet is.
Gouverneur-generaal beschermt
de K.N.I.L.M.
Indien dit plan zal worden doorgevoerd,
zal dus ook de Australië-lijn door tweö
maatschappijen worden bevlogen, hetgeen
vooral in hot nadeel is van de kleinste, dus
van de K.N.I.L.M. De directeur van het de
partement. van Verkeer en Waterstaat
en de Raad van Ncd -Indië voerden een plei
dooi voor de verleening van de vergunning
aan de K.N.I.L.M., de Gouverneur-Generaal
heeft een krachtig advies van gelijke strek
king daaraan toegevoegd.
Het is te hopen, dat Nederland hieraan
de beteekenis schenkt, welke deze plei
dooien verdienen en het Indische belang het
zwaarst laat wegen.
Thans gaat de verwarring op het
gebied der Lichtdiensten van kwaad
tot erger, indien men teveel aan
dacht schenkt, aan wat historisch is
gegroeid en indien men verder gaat
met het terrein van de K.N.I.L.M.
te laten afroomon door een concern
waarvan de primaire taak is een
verbinding tusschen. Nederland en
Indië.
Op de oude fout mag niet worden voort
gebouwd, zoo besluit het blad.
