De daad en de wil
S(chagen) O(nder) S(lavcrnij)?
Ingezonden
„Synthetische opium"
Onze nieuwe luchtkruiser
naar Soesterberg
Tunnelbouw in
Engeland
Opening van de Britsche
vlootbasis te Singapore
De mensch in 1938!
Wij niet-Roomschen moeten waken
voor iedere Roomsche overheer-
sching. Wij bezitten nog vrijheid
van denken, welke wij niet in het
„gareel van Rome" willen laten
loopen
Uit. principe antwoord ik nooit op teln
et ukken, doch voor den Roomschcn schrij
ver maakt ik gaarne een uitzondering, hoe
wel zijn geestesproduct (of product van
den geestelijke een zeer zwakken in
druk maakt. De „martelaars"figuur, welke
U, vriend Beke, tracht te zijn, wordt ver
vaagd door eigen eenzijdigheid. Want wie
de Roomsche bladen zorgvuldig naleest
staat Versteld over de bravour waarmede
de eenzijdigheid van het eigen geloof wordt
gepredikt en t is voor ons. niet-Roomschen
van groot belang, dat wij weten wat tegen
ons is gericht Wat achter de schermen
gebeurt, blijft ons natuurlijk onbekend,
doch dit gevaar is minstens even groot.
Mogen alle niet-Roomschen dit goed begrij
pen. Do tijd van laksheid moet voorbij
zijn. Door Deken Kuys is deze toestand ge
schapen en hij gebruikt (of misbruikt?)
zijn geloof om tot een alles overheerschen-
de macht te komen. Te pas en te onpas
wordt het kerkelijk leven er bij gesleept;
zijn eigen Middenstandsgeloofsgenooten
meeslepend in den thans heerschenden
chaos.
Zoo wordt het gemeentelijk en gemeen
schappelijk belang vertrapt. Wat uw kerk
door 20 eeuwen heen geweest is, vermag ik
niet te beoordeelen, doch uw beweringen ge
tuigen weer van eenzijdigheid, want de don
kere bladzijden zijn legio. Leest u ook eens
de critieken, dat is heel nuttig voor u:
of is dat verboden kost?
Wat de „Kunstkring" betreft (en dit is
een van de vele verbrokkelingen welke het
laatste jaar opgediend zijn) het volgende:
Wij bezitten hier 'n „Kunstkring" welke
zijn bestaansrecht vindt in het groote aan
tal leden. Door oprichting van 'n R. K.
Kunst(?)kring is "n ledenverschuiving on
vermijdelijk. Beider peil zal zakken, omdat
rendabiliteit met kwaliteit parallel loopt
De bestaande Kunstkring heeft ook meer
dan eens stukken gebracht, w.o. het „Voor
ste Legioen" en van Antoon Coolen welke
nu niet direct met onze ideeën strookten
Wij hebben bet uit kunstoogpunt bezien en
aanvaard. En als nu 'n stuk als Ferdy's
bekeering" U niet zint, meent U zelfstandig
te moeten worden. En waarom? Mogen de
Roomsche bezoekers niet eens meer „den
ken?" Kunst vraagt toch niet naar „geloof
of nationaliteit." Nu wil Deken Kuisch voor
Noordscharwoude, Febr. 1938.
Mijnheer de Redacteur,
Beleefd verzoeken wij Qm opname in uw
blad van het volgende:
Zooals men in het verslag van de verga
dering van den gemeenteraad van Noord
scharwoude, voorkomend in uw blad van
Zaterdag 12 Februari j.1. heeft kunnen lezen,
heeft, bij de behandeling van het voorstel
van B. en W. om het reglement van het. Bur
gerlijk Armbestuur zoodanig te wijzigen, dat
de voorzitter niet meer zooals voorheen door
•den Raad uit zijn midden, maar uit de bur
gerij wordt gekozen, het A.-R. Raadslid, de
heer Barten gezegd:
„ik acht een vertegenwoordiger der
S.B.A.P, niet geschikt om lid te zijn van
het, B. A., omdat hij zich stelt op het
standpunt van den klassenstrijd. Dan
strijdt hij voor één partij en kan dus
niet het algemeen belang behartigen."
Hiertegen meenen wij met klem te moeten
protestceren. Dat een lid van de S.D.A.P. wel
het algemeen belang kan dienen ligt im
mers opgesloten in het feit, dat honderden
leden van de S.D.A.P. Raadslid zijn; ja zelfs
Burgemeester zijn en zich dus naar do mee
ning van de Regeering boven de partijen
kunnen stellen. (De heer K. ter Laan is vele
jaren Burgemeester geweest en zijn opvol
ger is weer een Sociaal-Democraat.)
Op grond van deze feiten meenen wij dan
ook te mogen betwijfelen, of de heer Barten
wel een juiste voorstelling heeft van het be
grip klassenstrijd. Het zal den lezer wel dui
delijk zijn, dat het voeren van den klassen
strijd als zoodanig, hier niet in het geding is
en buiten beschouwing moet blijven.
Doch genoeg zoo, alleen deze opmerking
nog: als de heer Barten meent zoo ernstig
overtuigd te zijn, dat het belijden van be
paalde politieke of christelijke beginse
len een waarborg is voor een juiste uitvoe
ring van een gemeenschapsfunctie, dan wil
len wij bij deze constateeren, dat zijn on
dervinding in ziin jarenlange Raadslidmaat
schap weinig vruchtbaar is geweest.
U, Mijnheer de Redacteur, dankend voor de
verleende plaatsruimte, teekenen wij,
Het Bestuur
der afd. Noordscharwoude der
S.D.A.P.
De naïeviteit van een kantoor
bediende.
De Rotterdamschc politierechter heeft den
kantoorbediende W. F. H. bij vonnis van
1 December j.1. veroordeeld tot 2 maanden
gevangenisstraf wegens heling meermalen
gepleegd en het opzettelijk vervoeren en af
leveren van opium en morphino ter waarde
van ongeveer f 15.
Voor het Hnagsche gerechtshof verklaarde
verdachte gisteren, dat hij het goedje ge
kregen had van een vriend, die bij een apo
theker werkte.
Verdachte meende, dat zijn vriend, een
17-jarigo jongen het in zijn laboratorium
gemaakt had.
De apothekprsleerling, als getuige gehoord
Verklaarde, dat \V. F. H. in groote geldnood
U „denken". Dom zeer dom van U om dit
punt te raken geachte Heer Beke en dit
doet uw prestige als onderwijzer geen goed.
Gelukkig waren er Zondag j.1. vele Katho
lieken (lees nu goed verschil tusschen
Roomsch en Katholiek.) die dezelf
de opvatting deelden, wat dc opkomst van
30 menschen op uw eerste Kunst(?)avond
bewijst!
Dat U het „Bal op Zondag" zoo maar op
zij zet is 'n tceken van zwakte. Dit is ook,
gezien de actie PilonKuijs, moeilijk goed
te praten. Dit was dan ook wel het toppunt
in de thans heerschende chaos onder tle ka
tholieken.
De stelregel: „Katholieken koopt bij
geloofsgenooten", wordt nog steeds
kunstmatig gevoed in en door op
richting van eenzijdige vereenigin-
gen.
Bedenk s.v.p. goed, wij mogen wel denken!
Wat uw aanhaling uit het parochieblad van
12 Februari betreft: Die tirade: doe wel aan
allen, maar bijzonder aan de hnisgenooten
des geloofs, is wel erg verdacht en zooals
de Deken bewezen heeft, ook erg rekbaar.
Schrijft u daarover niet als R.K. onderwijzer,
doch als weldenkend inenscli, zonder spreu
ken.
Van 'n geheel anderen inhoud is het
stukje van J. Tx-omp, die openlijk in verzet
durft te komenen ook buiten het ga
reel durft loopen.
Wij niet-Roomschen zullen paraat zijn en
ook blijven. Geen oogenblik van zwakte mo
gen wij toonen. Het is ons niet te doen om
haat te kweeken. Neen! Met de komst van
Deken Kuys is deze strijd begonnen. Parti
culier zou ik u vele voorheelden kunnen
noemen, bij de Roomsche jeugd wordt het
verschil van Roomsch en niet-Roomsch er
in gehamerd. Kinderen van 5 jaar wordt het
verschil voorgehouden. Ik ken ze persoon
lijk. Enfin, wij vinden voorbeelden te over.
En nu moeten de Deken en de heer Kolk
man maar aanvaarden in welken toestand
zijn hun schapen hebben gebracht.
Niets is minder waar als zouden wij de
zen toestand prijzen. Verre van dat! Als de
heer Beke en vele van zijn geüjkdenkenden
eens zoo in contact kwamen met R.K. men
schen buiten Schagen, als ik, zou hij zich
wel wachten om 'n dergelijk schrijven te
plaatsen. Leg Uw oor maar eens te luiste
ren en blijf niet in uw eigen kringetje
rondloopen. U beantwoord ik niet meer,
daar dit toch nutteloos zou zijn, doch voor
ander is mijn inzicht misschien 'n leer.
JAN BUISMAN Jr.
zat en daarom om opium gevraagd teneinde
die te verkoopen.
President tegen verdachte: „Dus U wist,
dat dit opium gestolen was."
Verdachte antwoordde ontkennend. Hij
dacht werkelijk, dat zijn vriend die opium
in zijn laboratorium maakte.
„Zeker synthetische opium", merkte dc
president op.
De advocaat-generaal, beschouwde den ge
tuige als den dupe van den verdachte. Ilij
vroeg bevestiging van het gewezen vonnis
Dc verdediger, drong op clementie aan.
Uitspraak over li dagen.
De Fokker T 5 is met schutkleu
ren beschilderd.
Gisterenmorgen heeft de nieuwe, tweemo-
torige luchtkruiser voor de Noderlandschc
luchtmacht, dc Fokker T. 5 zijn eerste be
zoek gebracht aan zijn toekomstige bestem
ming.
Het doel van dit bezoek gold voor
namelijk de bestudecring van de
schutkleuren, welke het vliegtuig
zoo veel mogelijk aan het oog van
den vijand moeten onttrekken, wan
neer het op een open terrein staat.
De T. 5 is n.1. het eerste Nederland-
sche vliegtuig, dat met deze kleuren
is beschilderd.
Het toestel werd van Schiphol overgevlo
gen door den fabrieksvlieger van Fokker,
den heer Leegst ra-
Van dit bezoek maakte de chef-instruc
teur, kapitein-vlieger W. van Gemeren, com
mandant van de Vliegschool gebruik om de
T. 5 op zijn vliegeigenschappen te beproeven
Geheel alleen, slechts vergezeld van een
werktuigkundige, stapte kapitein van Ge-
meren in den grooten luchtkruiser. Hij
bleek zich daarop onmiddellijk thuis to
gevoelen en zette de machine, na een vlucht
van ongeveer vijftien minuten, met een bij
zonder fraaie landing neer aan den grond.
Het spreekt vanzelf, dat vele officieren en
onderofficieren nieuwsgierig hun nieuwste
aanwinst, waarmee zij straks het luchtruim
zullen kiezen, kwamen bewonderen.
Tegelijk met de T 5 landde ook het nieu
we lesvliegtuig van Fokker, de S. 9., uitge
rust met een Armstrong Siddeley Genet mo
tor, om zich aan de luchtvaartafdceling
Soesterberg voor te stellen.
In den namiddag keerden beide vliegtui
gen naar Schiphol terug.
De afkondiging van de
Grondwetsherziening
Datum vastgesteld.
De plechtige afkondiging van de Grond
wetswijziging zal plaats hebben op Dins
dag 22 Februari a.s., des namiddags to
half drie. Zooals bekend, zal de proclama
tie in alle deelen van het Rijk op een
zeljüe tijdstip geschieden.
Bckleedinq met Nedcrlandsch
schokbeton in plaats ijzer. Be-
lanrijke order in ons land ge-
plaatst.
Men schrijft ons uit Londen:
De „Londen Passenger Transport Board"
heeft besloten om wegens het heerschende
tekort aan staal, proeven te nomen met be
tonnen n plaats van ijzeren beklecding bij
het bouwen van nieuwe tunnels.
Voor de nieuwe noordoostelijke
uitbreiding van haar dienst op llford,
naar de nieuwe Londcnsche luchtha
ven, zal genoemd bureau gebruik
maken van het schokbeton procédé,
zooals dit in Nederland door de N.
V. Schokbeton te Zwijndrecht wordt
toegepast.
Men zal het in ons land stellig ten zeer
ste op prijs stellen, dat deze Nederlandsche
uitvinding is aangenomen door zulk een
voorzichtig lichaam als de „London Passen
ger Transport Board" voor zulk een princi-
pieèlc wijziging in het systeem van tunnel
bouw.
De eerste order bedraagt 43.000 pond ster
ling.
Enqelsche arbeiders naar Neder
land.
De tunnelsegmenten zullen van
zelfsprekend in Londen gemaakt
worden, maar Engelsche werklieden
begeven zich thans naar Nederland,
om het procédé in het bedrijf der N.
V. Schokbeton te Zwijndrecht te loe
ren.
Tevens zal het 't Nederlandsche publick
interesseeren te vernemen, dat een vooraan
staand Engelsch architect, nvr. J. Emberton.
die op het oogenblik een nieuw Casino te
Blackpool bouwt, ook, na een bezoek aan
de schokbetonfabriek in Nederland, beslo
ten heeft, den geheel en gevel van dit ge- 1
bouw te laten afdekken met schokbeton-pla-
ten van wit graniet, alsmede het dak
en de terrassen met schokbeton tegels te la
ten beklceden.
KORT VERHAAL
SCHEIDSRECHTER IN ZWIJM.
Dat er een voetballer tijdens den. wed
strijd buiten gevecht gesteld wordt, is geen
zeldzame gebeurtenis, doch dat men een
scheidsrechter op het veld ziet sneuvelen;
kan wel tot de merkwaardigste incidenten
uit de sportwereld' gerekend worden.
De Londetnaars, die Zondag j.1. vol en-
thousiame den strijd tusschen twee elftal
len volgden, werden plotseling voor een
dergelijk intermezzo gesteld. Op een gege
ven moment ketste de bal tegen het- hoofd
van mr. A. Baylis, den arbiter, vlak daarop
weerklonk een schril fluitje (dc man had
n.1. de tegenwoordigheid van geest den
wedstrijd te doen staken) en toen viel dc
scheidsrechter in zvyijun, aldus de Dail
Express.
Trainers, met najtc sponsen, gewapend,,
snelden toe en dc spelers knielden bij den
bewustelooze neer om hem door een stevige
massage te doen bijkomen. Na oenige mi
nuten sloeg mr. Baylis de oogen op en
keek verbaasd naar de deelnemende ge
zichten om zich heen. Het duurde nu niet
lang meer of de „rcf' was wéér fit genoeg
om dc leiding van den wedstrijd verder op
zich te nemen,
Terwijl de kanonnen donderden cn de dui
zenden toeschouwers juichten, heeft de gou
verneur gisteren het groote droogdok te
Singapore, het belangrijkste werktuig van
de nieuwe Britsche vlootbasis in het Verre
Oosten, geopend. De plechtigheid werd op
geluisterd door de aanwezigheid van de drie
Amerikaansche kruisers „Milwaukee" „Tren
ton" cn „Memphis", die Zondag uit Sydney
waren aangekomen. Tot dc gasten behoor
den Llewellin van het departement van ma
rine en de sultan van Hohorc.
Voor het eerst in de geschiedenis kunnen
thans Britsche slagschepen ten oosten van
het Suez-kanaal in een droogdok worden
geplaatst.
James White.
De beste advocaat van Londen verdedigde
Austin Larrick. De verdachte, die sinds zijn
arrestatie apathisch en onverschillig was ge
weest, toonde eenige verbazing toen men
vertelde, dat iemand den advocaat voor hem
genomen had. I-lij was wees, bezat geen
vrienden, die zooiets voor hem konden doen
en verwachtte van niemand hulp.
Dank zij de schitterende verdediging viel
de straf licht uit.
In de gevangenis, waar hij zich uitstekend
gedroeg, kwam op alle bezoekdagen een ge
heel vreemde heer hem opzoeken, die vroeg
of hij wenschen had. Zoo mogelijk werden
die dan vervuld. De naam van den heer was
Austin onbekend, hij scheen notaris te zijn.
Ook wilde hij niet zeggen voor wien hij op
trad. Nadat de versuftheid, die gevolgd was
op zijn daad, eenigsziris was voorbijgegaan,
verbaasde de jongeman zich steeds meer
over dien onbekenden weldoener. In weerwil
van zichzelf begon hij de toekomst minder
somber in te zien, nu de bezoeker hem had
verteld, dat de onbekende ook na zijn in
vrijheidstelling hem zooveel mogelijk zou
helpen. Het was ook de onbekende, die na
een jaar een verzoek om gratie door den
advocaat liet indienen, onderteekend door
verschillende bekende mannen.
Austin Larrick, die in een vlaag van
woede en wanhoop een man had gedood, die
ontelbare doodsvijanden bezat, werd bege
nadigd na anderhalf jaar van zijn milde
straf te hebben uitgezeten.
Niemand, die het slachtoffer gekend had,
vond dit anders dan verheugend.
Het was de notaris, die Austin opwachtte
aan de gevangenispoort en hem meenam.
Het was avond. De jongeman voelde zich
zonderling, onwezenlijk. Sinds zijn daad
was het leven hem dikwijls voorgekomen als
een droom. Een angstdroom eerst en later
een droom, waarin weer hoop begon te glo
ren. Toen hij het groote liuis betrad waarin
de ander hem bracht en wachtte, alleen, hij
een enorm haardvuur tot zijn onbekende
weldoener zou binnenkomen, kon hij nau
welijks gclooven, dat dit alles werkelijkheid
was. Ilct leek zoo onbegrijpelijk, veel te
mooi om werkelijk waar te zijn!
De deur werd geopend. Hij keerde zich
snel om. Wat hij zich ook had voorgesteld
in de uren, waarin hij trachtte zich in te
denken, hoe zijn onbekende weldoener was,
nooit had hij dit vermoed: dat het een
vrouw kon zijn, een mooie vrouw, doch
bovenal de. vrouw, van den man, dien hij
vermoord had. Zij wenkte hem, weer te gaan
zitten en nam tegenover hem plaats. Haar
donkere, ernstige oogen kekexx hom recht
aan.
„Voordat wij over Uw toekomst gaan spre
ken, zullen we eerst samen een glas wijn
drinken," zei ze.
Hij probeerde haar te danken voor alles,
wat ze gedaan had, maar ze wenkte weer,
dat hij zou zwijgen en belde. Men bracht
wijn, ze dronken, en rookten. Toen zei ze:
„U bent natuurlijk verbaasd. Ik heb mij
voorgenomen U te vertellen waarom ik U
zoo geholpen heb. Door mijn man te dooden,
hebt U mij belet bet te doen. Ik ben U
dankbaar daarvoor. Want al den tijd. dat ik
zijn dood beraamde, wist ik, dat het mij
vrccselijk berouwen zou. Maar ik denk. dat
het dikwijls zoo zal gaan; men weet in den
grond van zijn hart heel goed, dat men een
dwaasheid begaat of een vreeselijke vergis
sing en kan het toch niet laten.
Er zijn veel menschen, die mijn man haat
ten, maar niemand deed het feller en met
meer reden dan ik. Laat mij niet uitweiden
over de redenen. Ik wil U alleen vertollen,
dat ik besloot hem te dooden, toen ik merkte
dat hij ons kind op dezelfde wijze kwelde
en het leven tot een hel maakte als hij het
mij gedaan had. Hij bleef altijd binnen ze
kere perken. Ik had geen kans mij van hem
te bevrijden of hem zijn macht over liet
kind te ontrukken. Er restte mij niets dan
een gewolddaarl. Tk hen oen religieus voelen
de vrouw. Mijn innigste overtuiging is het,
dat het dooden van een menseh niet goed
is te praten, in welke omstandigheden ook.
Ik veranderde niet van overtuiging, ik be
sloot tof iets, wat ik als verkeerd beschouw
de, uit liefde voor mijn kind.
Om dat kind te sparen moest ik echter
de daad zoo volbrengen, dat nooit de blaam
op mij kon vallen. Om mijn daad niet te
verergeren moest ik tegelijkertijd alles zóó
doen, dat geen blaam op een ander kon val
len. Ik hoef U niet tc zeggen dat het heel
lang duurde, eer ik mijn plan had opge
maakt. Toen was het: duivelsch.
Wij vrouwen zijn onovertrefbaar, als het
op haten en wraak aan komt. Ik verzeker
.U, dat ik hem zou hebben gedood en dat
iedereen het voor een ongeluk zou hebben
gehouden. Bovendien bad ik gezorgd voor
een alibi. Mbt détails wil ik U niet lastig
vallen. De bepaalde dag kwam. Ik was vast
besloten. En toen gebeurde het onverwachte.»
Ken der velen, die hij kwaad gedaan had
en tot vertwijfeling gedreven, wreekte zich.
Dat was IJ. U hebt hem gedood, niet met
voorbedachten rade, doch in een vlaag van
woede. U deed wat ik wilde doen en bijna
op hetzelfde uur. Maar al de voorbereidin
gen, die mij straffeloos zouden hebben ge
maakt, waren er niet voor U. U moest boe
ten. Daarom heb ik U geholpen. Daarom zal
ik U altijd helpen. In den diepsten grond
van mijn hart weet. ik, dat ik mijn man ge
dood heb. Mijn wil doodde hem en ik zoii
niet zijn teruggedeinsd. Ik zou de daad heb
ben volbracht, als ze niet, door blind toeval,
juist al volbracht was geweest! Ik geloof,
dat er bitter weinig verschil is tusschen U,
ou mij. Alleen het verschil, dat er is tus
schen dat, wat door de wet gestraft kan wom
den en dat, wat alleen bet geweten straft*
Nu weet U alles. Bedank mij nooit, want ik?
ben het die U dank schuldig is. Wij zijn op
vreemde wijze door het lof verbonden. En
van ons heiden ben ik de schuldigste."
DRIE SPREKENDE PORTRETTEN.
Zóó ziet hij er uit, de mensch van deze
eeuw! Het gasmasker vóór, zit hij als de
oud-testamentLsohe Job op zijn mesthoop,
te midden van een barrloade zandzakken,
gewapend met oen modern alarminstru
ment, de luchtdruksirene, die straks pil*
lend een naderenden luchtaanval zal aan*
kondigen.
Nog beter gewapend is deze Engelschman*
aan de spits van zijn bajonet is een che
misch geprepareerd blad gestoken, dat zich
bij naderende gifgassen vuurrood kleurt.
Star staart de soldaat naar dit signaal,
dat nu nog op veilig staat.
Sinqapore beheerscht het 80 K.M. lanqe en 25' K.M. breede schiereiland Malakka. en
den zeeweg, die de verbinding vormt tusschen den Indisch en Oceaan en de Stille Zuid:;
De nieuwe vlootbasis bevindt zich teil N.O. van de stad Sinqapore, in de. z.q. Sjang.
zónewelke laatste gelegen is aan de Johorc-straat: verder zijn in de onmiddellijke
bijheid van dc oude vlootbasis verscheidene moderne vcstingswerken aangebracht.
Op het kaartje overziet men deze situatie*
Glimlachend zet een jeugdig verpleegt-
ster, ijverig lid van den Londenschcn lucht
beschermingsdienst, den burgemeester van
Westminster het gasmasker op. Een
snapshot van de groote luchtbeschermings
oefeningen in de Britsche hoofdstad.
Heeft de mensch van zichzelf geen gruvz-
lijk caricatuur gemaakt?
