De wereldpers
over Hitier's rede
Lord Halifax
Arbeiders kunnen de
productie niet leiden
Opwinding in Oostenrijk
Roemenie s nieuwe
grondwet
Gevaarlijk spel met
granaat
opvolger van Eden
Postvlucbten op Indië
China erkent:
toestand critiek
Krijgt Ds. Niemöller
acht maanden?
De Joden onder Mussolini's
vleugelen
De postbestelling
ten plattelande
FRANKRIJK.
AMERIKA.
De wereldpers geelt uitvoerige commen
taren over Hitiers rede. Commentaren
waaruit het standpunt der betrokken lan
den tegenover Duitschland duidelijk blijkt.
„Voortzetting.-'van deh Spaanschen oorlog, versterking van
„de actie in Oostenrijk, bedreiging van Checho-Slowakije,
„versterkt samengaan met Italië en Japan. (L'Oeuvre).
„Een bedreiging van den vrede in Europa, oorlogsverkla
ring aan 90 der menschheid." (1' Humanité)
ENGELAND.
„Duidelijk dat Hitier zijn heerschappij in Europa ver-
„steidvt. heeft". (Baltimore Sun.)
„Amèrika's antwoord moet zijn een wapening tot de tan-
„den." (Washington Herald).
JAPAN.
„Chamberlain vastbesloten een herhaling van 1914 te voor
komen". (Daily Express.)
„Uiterst zwijgzaam ten aanzien van Oostenrijk." (Daily
Telegraph.)
ITALIë.
„Diplomatieke genadeslag aan de regeering Tsjang Kai
„Sjek, een bom in het kamp der Europeesche mogendhe
den, welke vasthouden aan den status quo."
„Geeft een duidelijke indruk van de macht van het na-
„tionaal-socialisme". (Giorna d'Italia).
„Heele Duitsche politiek beheerscht door het hooge ideaal
„Europa te verdedigen tegen de overblijfselen van Genève
„en Versailles." (Tribuna.)
DUITSCHLAND ZELF.
„Duitsche klaarheid en duidelijkheid, een fiere en verlos
sende redevoering." (Volk. Beöbachter).
„Duitschland staat vast op de beenefn." (Frankf. Zeitung.)
NEDERLANDSCHE WERKGEVERS
WILLEN HET HEFT IN HANDEN
HOUDEN.
PROTEST TEGEN DE VOORGE
STELDE ECONOMISCHE BE
VOEGDHEDEN DER BEDRIJFS-
RADEN.
Het Verbond van Nederlandsche
werkgevers heeft aan de Tweede Ka
mer naar aanleiding van het wets
ontwerp tot wijziging van de Be-
drijfsradenwet een adres gezonden,
waarin gezegd wordt, dat het niet
wenschelijk geacht moest worden,
den bedrijfsraad te belasten met een
reeks nieuwe, economische functies.
Do bedrijfsraad moet ook thans, aldus het
adres, nog worden gezien, zooals wij hem
steeds gaarne gezien zouden hebben, als een
instituut, in het leven geroepen om een goe
de verhouding tusschen werkgever en werk
nemer op het stuk van den arbeid te be
vorderen.
Uit de korte geschiedenis van het instituut
der .-Bedrijfsraden is wel gebleken, dat de
genen, die met een beperking van de werk
zaamheden dezer colleges tot het sociale ter
rein niet tevreden waren, groote groepen van
het bedrijfsleven zich hebben vervreemd en
het goede doel, dat met de bedrijfsraden te
-bereiken ware geweest, in de waagschaal
hebben gesteld. De indiening van het onder
havige wetsontwerp tot wijziging van de Be
drijfsraden wet is de bekroning op hun stre
ven.
Zonder dat zelfs van ccnige 'ervaring
met deze organen kan gesproken worden,
wordt een stap gezet, welken .de onderne
mers niet kunnen en mogen' aanvaarden.
De grondslagen van het ont
werp.
In het uitvoerige adres wordt o.m. betoogd:
Terwijl de ontwikkeling van den socialen
bedrijfsraad zich nog allerminst in het be
drijfsleven heeft vastgeworsteld, komt de
Regcering niet met een wetsontwerp, waar
in zij uitvoerig motiveert, waarom aan de
Bedrijfsraden h.i. adviseerende bevoegd
heid op economisch terrein moet worc'v.n
verleend, maar beroept zij zich op twee
wetten, nl. die op het algemeen verbindend
en onverbindend verklaren van ondernc-
mersovcrecnkomsten en dé Vestigingswet
Kleinbedrijf, waarin reeds bevoegdheden op
economisch terrein aan den bedrijfsraad zou
den zijn toegekend.
Adressant ontkent ten sterkste, dat
dit het geval zou zijn en zegt zich te
zullen blijven verzetten tegen het
voortschrijden op den weg, die leidt
naar een steeds verder toekennen
van bevoegdheden aan de vertegen
woordigers van arbeidersvakbonden
op een qebied, dat naar het inzicht
van adressant aan den ondernemer
is toevertrouwd.
De verordenende bevoegdheid aldus ein
digt. het. adres is nog slechts een kwestie
van tijd tenzij de volksovertuiging tijdig
gat inzien, dat de productie in Nederland
niet wordt geleid en niet kan worden ge
leid ook niet voor een deel door ver
tegenwoordigers van arbeidersvakbonden,
maar door ondernemers, die van iongsaf op
economisch en commercieel gebied hun scho
ling hebben ontvangen.
Verzocht, wordt dan ook, het wetsontwerp
te verwerpen.
De verraderlijke prentbriefkaart
Fietsendief van zijn bed gelicht.
In het nachtasyl van hulp voor onbehuis-
den aan de Weesperzijde te Amsterdam, is,
aldus de Msb., Zaterdagnacht een rijwiel-
dief gearresteerd, die enkele dagen tevo
ren in Roermond op het Munsterplein een
fiets gestolen had, die tegen- een woonhuis
geparkeerd sfond.
De man bleek echter nogal overmoedig te
zijn en reed doodkalm op de gestolen fiets
naar den Bosch. Hij had schijnbaar schik
in het geval en zal wel gedacht hebben,
dat de politie hem daar zeker, niet meer te
pakken kon krijgen.
Voor de grap schreef hij een an
sichtkaart aan de Roermondsche
politie, waarin hij kort. en bondig
vertelde, dat de dief met de gesto
len fiets verder was gereisd naar
Amsterdam. In plaats van Roer-
mond schreef hij echter „Broer-
mond". een typische gewoonte van
den man, die hem ditmaal nood
lottig zou worden.
De Roermondsche politie was erg in haar
schik met dit blijk van attentie van den
rijwieldief en waarschuwde de Amsterdam-
sche recherche.
Bij de gebruikelijke controle van de hotel
gasten, kwam de politie Zaterdagnacht ook
in het nachtasyl op de Weesperzijde. waar
de oneerlijke grappenmaker werd herkend
en opgepakt.
Aan het hoofdbureau van politie werd
hij geducht aan den tand gevoeld en voor
de aardigheid liet men hem een briefkaart
schrijven, aan een adres in Roermond. Ge
woonte getrouw vergiste hij zich en schreef
„Brocrmond", waarmee hij den laatsten
twijfel aan zijn onschuld wegnam. Thans
zit hij reeds in het hoofdbureau van politie
te Roermond in een der veilige cellen te
brommen.
Wezep in duister
Door felle fabrieksbrand.
Gisteravond is tot nog toe onopgehelder
de oorzaak brand ontstaan in een der bij
gebouwen van de chamottefabriek „Ideaal"
te Wezep.
Ofschoon het vuur onmiddellijk ontdekt
werd, plantte het zich zoo snel voort, dat
de afdeelingen steenmakerij en smederij,
heiden gevestigd in houten gebouwen, spoe
dig in vollen vlam stonden.
Het toeval wil, dat het transformator-
huisje, van het electrisch net, dat op het
terrein van de fabriek staat, door het vuur
is beschadigd, met het gevolg, dat een zeer
groot gedeelte van Wezep en omgeving in
duister is gehuld.
Kind onder baanschuiver
van tram
Doodelijk ongeluk in Den Haag
Het zevenjarig zoontje van de familie
van 't II. uit de Weesperstraat te 's-Graven-
ha ge was gistermiddag op de Escamplaan
met eenige vriendjes aan het spelen juist
op het moment, dat een motorwagen van
lijn 6 ter plaatse passeerde. Het ventje
merkte de tram blijkbaar niet op, liep al
thans spelenderwijze tegen het voorbalcon,
waardoor het tegen den grond werd ge
smakt en onder de baanschuiver terecht
kwam. Met zware inwendige kneuzingen
werd de arme jongen onder den tramwa
gen vandaan gehaald en overgebracht naar
het ziekenhuis aan den Zuidwal, waar hij
in den loop van den avond is overleden,
„Woelige minderheid" der na-
tionaal-socialisten betoogt. Van
heden af alle optochten verboden,
behalve van het Vaderlandsche
Front.
Zooals te begrijpen valt heeft Hitler's rede
in Oostenrijk aanleiding gegeven tot betoo
gingen voor eii tegen Duitschland. De na
tionalisten hielden een triomphtocht op weg
naar de Joodsche wijken, waar de politie ze
echter tegenhield.
De leden van het Vaderlandsche
Front hebben overal tegenbetoogin-
gen gehouden, die echter veelal door
nationaal-socialisten werden ver
ijdeld.
„Een woelige minderheid".
Men heeft thans een overzicht van de be
toogingen van de nationaal-socialisten in
Oostenrijk. Volgens de officieele schatting
hamen aan deze demonstraties in geheel
Oostenrijk niet meer dan vijftienduizend per
sonen deel.
Havas merkt hierbij op, dat zelfs wanneer
men toegeeft, dat de officieele raming de
helft bedraagt van het werkelijke aantal, de
nationaal-socialistische beweging in Oosten
rijk niet meer is dan een woelige minder
heid.
De crisis, welke Oostenrijk doormaakt is
dus geenszins een zaak van binnenlandsche
politiek en is alleen veroorzaakt door de in
menging van Duitschland.
Alle optochten verboden.
Het kabinet heeft het besluit genomen,
alle demonstraties en optochten voor den
tijd van vier weken te verbieden, behalve
die, welke gehouden worden door het vader
landsche front.
Het verbod trad gisternacht in werking.
Gunstig onvangen. Geruchten
over kabinetswijziging. IJze
ren garde ontbonden. Positie
van den Koning versterkt.
Het Roemeensche staatsblad publiceerde
gisteren den tekst van de nieuwe Roemeen
sche constitutie.
Deze grondwet bevat o.a. de volgende voor
naamste punten.
Er wordt een einde gemaakt aan de ac
tiviteit der politieke partijen. Het parlemen
tarisme in zijn huidigen vorm wordt onder
drukt en er wordt een volksvërtegenwoor-
diging op corporatieven grondslag in het
leven geroepen.
Aan leden van het parlement en aan mi
nisters is het verboden, tegen den staat te
pleiten, of lid te zijn van maatschappijen,
die een contract .n\&t den staa-t aangaan.
Er zal een strenge controle worden inge
steld op de administratie en ontrouwe amb
tenaren zullen streng gestraft worden.
De persoonlijke invloed van den koning
wordt versterkt.
Wat de minderheden aangaat, wor
den gelijke rechten verzekerd aan
alle personen van andere rassen,
die sedert eeuwen op Roemeensch
gebied zijn gevestigd.
De nieuwe grondwet zal de regeering bo
vendien de bevoegdheid geven te beslissen,
dat de doodstraf, die in Roemenië is afge
schaft, zal worden toegepast voor aanslagen
cn politieke misdrijven.
De tekst der nieuwe grondwet zal op 2i
Februari aan de goedkeuring van het volk
worden onderworpen. De stemming zal open
baar en verplicht zijn.
Grondwet maakt goeden indruk.
De geest van verdraagzaamheid welke de
nieuwe grondwet ademt, heeft een uitmun
tende indruk te Boekarest gemaakt, zegt
het telegraafagentschap Rador. Deze ver
draagzaamheid is het beste middel om do
geesten te kalmeeren en het Roemeensche
openbare leven in Europeeschcn geest te
leidon.
Kabinetswijziging?
In politieke kringen acht men het moge
lijk, dat hot kabinet gewijzigd zal worden
na het aannemen van de grondwet. De pa
triarch zou dan als minister-president af
treden.
Voor het premierschap worden Tararescu
Vaida-Voivod en zelfs Jorga genoemd. Naar
voorts verluidt, zou Calinescu minister van
justitie en Argetonianu minister van bui-
tenlandsche zaken worden.
IJzeren garde ontbonden.
Corneliu Codreanu, heeft de partij „alles
voor het vaderland" ontbonden en alle on
derleiders van de lcgionnairsbeweging (de
ijzeren garde) van hun taak ontheven.
De nationale boerenpartij heeft haar le
den opgewekt, Donderdag niet aan dé ver
kiezingen deel te nemen.
Eén doode, één ernstig gewonde.
Te Bolnes is een granaat ontploft. Twee
zoons van schipper Breukelmans uit Vlij
men, die daar ter plaatse ligt, vonden op
een scheepswerf een voorwerp, dat een gra
naat van Engelsch fabrikaat bleek te zijn,
die waarschijnlijk door een voorbijgaand
schip 'overboord is geworpen. De jongens
hebben gepoogd het ding te demonteeren en
gebruikten daarvoor een metaalzaag, die zij
in het midden van de romp van de gra
naat plaatsten. Het onvermijdelijke bleef
niet uit, een hevige ontploffing volgde, waar
door heide onvoorzichtige knapen worden
getroffen. Het bleek dat de 19-jarige A. Breu
kelmans door de explosie op slag was ge
dood en dat zijn-jongere broer levensgevaar
lijke verwondingen- had opgeloopen.
Eén nauwgezet onderzoek naar de her
komst van het moorddadige voorwerp wordt
ingesteld.
DE GROOTE TEGENSTANDER VAN
GHANDI THANS AAN HET ROER.
Reuter meldt uit Londen dat
Lord Halifax ad interim is belast
met de portefeuille van buitenland-
sche zaken.
„Een echte Brit".
Halifax kan het beste gekenschetst wor
den als „Een échte Brit", dus conservatief,
maar niet star en onverzettelijk, en met
oog voor de behoeften van apdere. volkeren.
Meermalen heeft hij in moeilijke omstandig
heden bijvoorbeeld in den strijd als on
derkoning avn Britsch Indië tegen Ghandi,
LORD HALIFAX.
zijn kwaliteiten als onderhandelaar op
vortreffelijke wijze getoond. Ook in zijn
jongste, veelbesproken reis naar Duitsch
land was zijn rol als staatsman van groote
beteekenis. Toen immers trachtte hij een
grondslag te leggen voor een betere ver-
Ibis
(heenreis)
Vertrek van Aankomst te
Singap. 21 Feb Band. 21 Febr.
'""eis1? I10®"- 21 F^>--|Rang. 21 Febr.
(terugreis) lBaSd' 21 Fcbr' |Athcne 21 Febt
Oehoe
(heenreis)
Valk
(terugreis)
Reiger vdam 22 Febr
.(heenreis) |"-uai"
|Alex. 21 Febr. [Basra 21 Febr.
Rang. 21 Fcbr. Jodhp, 21 Febr
standhouding met het Derde Rijk, door be
spreking met Hitier en andere kopstukken.
Zijn levensloop.
Halifax werd 10 April 1S81 als Edward
.Wood -geboren.-Later erfde hij den titel van
zijn vader Lord I-Iali'fax.' Zijn opleiding was
als van alle rijke landedellieden: Eton en
Oxford. Op .29-jarigen leef tijd deed hij z'n in
trede in het Lagerhuis en sindsdien heeft
hij zijn district Yorkshire onafgebroken ver
tegenwoordigd.
'In dèn oorlog diende hij -als officier; - kort
daarop was hij reeds minister van Land
bouw.
Een verrassing wérd zijn benoeming tot
onderkoning van Britsch Indië, waar hij
Ghandi als 'tegenpartij vond. Hét was' in de
ze omstandigheden, dat Halifax zijn „hoe
kigheid", toonde door Ghandi en tal. van
zijn leiders gevangen" te zetten! Zijn'beleid
bleef echter voorzichtig en daarvan -plukte
Engeland de vruchten. In 1911 in Engeland
teruggekeerd leidde hij achtereenvolgens
de departementen onderwijs 'en oorlog. In
1936 vergezelde hij Eden naar Gerieve'. Hij
was de bedachtzame, de „rem" van Eden.
Zoo bleef de situatie tot hij als lord-presi-
derit van den staatsraad zijn befaamde Diiit-
sche reis ondernam.
Die reis was een der symptonen van
Chamberlain's streven naar toenadering tot
Duitschland cn Italië dat thans tot het con-
clict. met en het aftreden van Anthony Eden
geleid heeft.
Nankings bevolking hongert.
Japan verhindert invoer van
rijst. - China en de erkenning
van Mandsjoekwo.
Van Chineesche zijde wordt medegedeeld
dat ten noorden van de Gele rivier de toe
stand critiek is, doordat de Japansche troe
pen hun hoofdmacht in westelijke richting
doen oprukken in plaats van naar het
Zuiden. De Japanncezen rukken thans, op!
naar liet belangrijk mijncentrum Tsingwa,
vanhier kunnen zij doordringen in Zuid
oost Sjansi naar Tsingthsang, waar de bes
te Chineesche ijzermijnen liggen.
Ten zuiden van den spoorweg Tientsin-
Pockau worden de Japansche troepen door
de Chineezcn in bedwang gehouden. Rond
Pcngpoc, Fcngjang en Tienjoean in het
noorden van de provincie Anwei.
De Japanncezen hebben Loeanfoe bezet,
een slcutclstelling aan den grooten weg
van Sintsiang in Noord Honan naar
Linghsih in Zuid-Sjansi.
De woordvoerder van het Japansche le
ger heeft tegenover de pers verklaard, dat
een uit 10CO man bestaande Chineesche
legerafdccling door de Japansch«e lucht
macht bij Laian, op 40 kilometer ten noord
westen van Nanking werd vernietigd.
Nankings bevolking hongert.
Het Chineesche agentschap Central News
deelt mede, dat twee regeeringsambtenaren
die kort geleden uit Nanking naar Hankau
zijn gekomen, hebben medegedeeld, dat de
Japansche troepen in een maand hebben
vernield, wat de Chineesche regeering in
tien jaar heeft opgebouwd. Alles is in vlam
men opgegaan.
De internationale commissie tot hulp heeft
openbare keukens opgericht om de honge
rende bevolking te spijzigen. De Japansche
autoriteiten hebben evenwel de commissie
belet rijst aan te voeren en evenmin is bet
comité in staat om geneeskundige hulp aan
te voeren.
Chineesch protest te Berlijn.
In al'le Chineesche kringen is men diep
geschokt door de Duitsche erkenning van
Mandsjoekwo. Een vooraanstaand Chinees
zeide: „Onze verwachtingen zijn teleurge
steld, doch wij weten nu ten minste aan
welke zijde Duitschland staat."
Een voornaam Chineesch blad voorspelt
dat China zich nu definitief zal aansluiten
bij het antifascistische front. De Chineesche
regeering heeft haar ambassadeur opdracht
gegeven te protesteeren tegen de erkenning
van Mandsjoekwo.
Spreekverbod voor den
kant gevreesd.
predi-
Naar de Tel. 'verneemt, heeft het O.M. in
het proces-Niemöller eenige niet .onbelang
rijke punten der acte van beschuldiging
laten vallen.
In belangstellende kringen meent men
daaruit te mogen afleiden, dat' het proces
voor de speciale rechtbank van korteren
duur zal zijn, dan men aanvankelijk ver
onderstelde en dat de straf, welke eventueel
tegen ds. Niemöller word.t uitgesproken,
relatief gering zal zijn. Optimisten ver
wachten zelfs, dat de uitspraak nog vóór
het einde dezer week zal vallen en men
lioopt. dat de straf niet veel meer zal be
dragen dan de bijna acht maanden, >velke
de predikant in voorarrest heeft doorge
bracht. Men vreestevenw,el, dat het den
predikant uit Dahlem in de toekomst.onmo
gelijk gemaakt zal worden, pp den kangel
van zijn 'kerk terug "te keerch,
Abessinië als Joodsch toevluchts
oord.
Een beschouwing in het Italiaansche blad
Informazionc Diplomatica doet zien, dat
Müssolini nog steeds bezig is met het Jood*
sche vraagstuk
Men meent, dat het in de bedoe
ling van den Duce zou liggen straks
met een breed gebaar den Joden
Abessinië als nationaal tehuis onder
Italiaansche souvereiniteit aan te
bieden.
Hier zouden zij niet, als in Palestina, te
gen een'vijandelijken stam als de Arabie
ren hebben te strijden, terwijl ccn Joodsch©
emigrantenslroom naar Ethiopië met een
slag vele moeilijkheden, welke Italië in
Abessinië ondervindt, zou oplossen.
Men vergbtc niet, dat een Joodsche pene
tratie in Italiaansch Oost-Afrika zoo goed
als zeker finantieelc steun van Engeland en
Amerika zou medebrengen en aan den
anderen kant ook Duitschland niet onwel
gevallig zou zijn, omdat het zou kunnen
bijdragen de sterke anti-fascistische gevoe
lens van het wereld-Jodendom te verzach
ten.
En als grootste triomph zou de vervulling
van de diepste droom van David's ras, een
eigen vaderland, Mussolini's aanzien sterk
doen stijgen en zijn posilie bij den Islam
tegenover Engeland versterken.
Uitgebreide en slecht verlichte
trajecten houden den dienst op.
De centrale landbouworganisaties hadden
zich tot den minister van Binnenlandsche
Zaken gewend naar aanleiding van het
geen in de Tweede Kamer was gezegd over
de ochtendhestelling ten plattelande en de
avondhestelling buiten de kom van het
dorp, omdat juist in deze laatste de pro
vinciale en plaatselijke bladen zitten.
De minister heeft daarop thans, naar de
N.R.Crt. meldt, geantwoord, dat dc late uit
reiking van poststukken in den regel niet
wordt veroorzaakt door een laat aanvangs-
uur van de ochtendhestelling, maar verhand
houdt met, de uitgestrektheid der bestel-
routes, waardoor zij, die aan het eind van
de route wonen, eerst laat kunnen worden
bediend.
Ter bevordering van een vroege uitrei
king wordt de uitvoering van uitgestrekte
besteldiensten reeds zooveel mogelijk ge
splitst. Deze splitsing kan in verband met
de oeconomische dienstuitvoering niet over
al terstond worden toegepast, omdat het
niet altijd mogelijk blijkt den ter plaatse
nog aanwezigen in vasten dienst zijnde,n
besteller dan nog een.volle dagtaak te ver
schaffen.
De avondbestelling wordt slechts
uitgevoerd in buitenwijken voor zoo
ver per werkdag een aantal stukken
ter uitreiking aanwezig is, waarvan
de frankeerkosten in een redelijke
verhouding staan tot de aan de be
stelling verbonden kosten, terwijl ook
rekening wordt gehouden met den
toestand en de verlichting der wegen,
waarlangs de bestelling moet plaats
hebben.
In verband met plaatselijke omstandighe
den en het aantal poststukken worden de
grenzen der kringen voor de avondbestelling
geregeld herzien.
Voorts wordt er de aandacht op gevestigd,
dat op vele kantoren gelegenheid bestaat tot
kosteloöze afhaling van dagbladen, welke in
verhand met. het tijdstip" van ontvangst, niet
meer denzelfden dag besteld worden.
Naar bezwaren in bepaalde gemeenten, die
ter zijner kennis gebracht, worden, zal de
minister van geval voor geval een onderzoek
dien instellen.
