Oostenrijk wjjjo onafhankelijk
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
De volksverdeeling in Midden Europa
Hitier erkent de volledige sonvereiniteit van den Bondsstaat
„Tot in den doodt rood-wit-rood"
Werkverschaffing
of eigen bedrijf?
Om vier uur reden
de (reioen weer
de bilt seint.
Kind deerlijk verbrand
Glenn Martin ontplofte
door de schok
VRIJDAG 25 FEBRUARI 1938. 81e Jaargang. No. 10505.
Laan, Schaden. Tel. 20.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier*»
Bondskanselier Schuschnigg heeft giste
ren in den Bondsdag zijn met spanning
yerwachte rede gehouden.
Het eerste en eenige punt op de agenda,
aldus zeide Schuschnigg, luidt: Oostenrijk,
Daarmede is de geheele inhoud der regee-
ringsverlclaring in al haar onderdeelen om
lijnd. De regeering staat met al haar leden
onwrikbaar op den grondslag van de grond
wet van den eersten Mei 1934. Haar eerste
en vanzelfsprekende plicht is het, de onaan
getaste vrijheid en onafhankelijkheid van
het Oostenrijksche vaderland te handha
ven. Zij beschouwt het als haar taak, den
vrede naar buiten zoowel als naar binnen te
Waarborgen,
Oostenrijk, zoo vervolgde Schuschnigg,
Wil in zijn bescheiden, doch eigen grenzen
medewerken aan het lot van het geheele
Duitsche volk. Voor Oostenrijk kunnen
geen buitenlandsche voorbeelden in aan
merking komen, eenerzijds omdat uit be
paalde politieke situaties geboren slag
woorden in beginsel slechts binnen de
grenzen van het land van oorsprong gel
den moeten, anderzijds echter ook omdat
Oostenrijk met de grondwet van Mei 1934
nieuwe wegen heeft ingeslagen,, zooals zij
heden ten dage slechts in de dapperen vrij
staat der Portugeezen een paralelle richting
nemen.
Met nadruk verklaarde spr., dat
de Oostenrijksche grondwet geen
partijen en geen partijenstaat kent.
Daarom is er ook geen sprake van
coalities, noch in het politieke le
ven, noch in de regeering. De grond
beginselen van het volksfront zijn,
aldus Schuschnigg, voor Oostenrijk
even onaanvaardbaar als het dic
tatoriale bewind.
Het onderhoud met Hitier.
Sprekende over het onderhoud, dat hij te
Berchtesgaden met Hitier heeft gehad, zeide
spr. te hopen, dat dit een mijlpaal zal be-
tcekenen in de betrekkingen tusschcn de
beide landen, een mijlpaal van den vrede.
Hitier had, naar Schuschnigg ver
klaarde, tijdens de besprekingen uit
drukkelijk vastgesteld, dat de Duit
sche regeering de volledige souverei-
niteit van den Bondsstaat Oostenrijk
erkent, en beschouwt de binnen-
landsch-politieke ontwikkeling in
Oostenrijk, zoowel als de kwestie van
het Oostenrijksche nationaal-socialis-
me als een zuiver Oostenrijksche
aangelegenheid, waarop zij noch di
rect, noch indirect invloed wil uit
oefenen.
Tevens werd vastgesteld, dat de Oosten
rijksche bondsregeering haar politiek in het
algemeen tegenover Duitschland steeds in
een zuiver principieele richting zal leiden,
die in overeenstemming is met het feit, dat
Oostenrijk zich als een zuiver Duitsche staat
yoelt.
Schuschnigg verklaarde voorts, dat door
'de overeenkomst van E^prchtesgaden het
voortbestaan van de protocollen van Rome in
geen enkel opzicht in het geding is gebracht
Voortgaande wees spr. er op, hoe na de
ontspanning, die als gevolg van de accoor-
den van Februari 1937 was ingetrdeden, de
spanning tusschcn Duitschland en Oosten
rijk tot Februari 1938 weder voortdurend ge
groeid was. Hij was er evenwel van over
tuigd, dat de thans getroffen accoorden alle
.voorwaarden in zich sluiten voor een bevre
digende ontwikkeling. Allen Oostenrijkers
werd thans de vredeshand geboden, ook den
eerlijken strijder, die met het wapen in de
vuist, met een werkelijk geloof in het hart
op de barricade had gestaan.
Na een kort overzicht te hebben gegeven
van de positieve resultaten, die zijn regee
ring heeft bereikt, zeide Schuschnigg: tiet
Vaderlandsche front heeft thans plaats
voor allen. Naast het vaderlandsche front
zal er in Oostenrijk geen politieke partij
en geen politieke organisatie bestaan.
Met Duitschland is overeengekomen, dat
van Duitsche zijde geen inmenging in de
binmenlandsch-politieke aangelegenheden
van Oostenrijk zal plaatsvinden.
Schuschnigg gaf als zijn overtuiging te
kennen, dat de weg. die Oostenrijk in de
toekomst gemeenschappelijk met het groote
Duitsche rijk zal gaan. tot wélzijn van het
Oostenrijksche vaderland zal strekken.
Schuschnigg besprak vervolgens de be
trekkingen, die Oostenrijk met zijn naburen
onderhoudt. In de eerste plaats stelde hij
de vriendschappelijke verhouding met Hon
garije.
Oostenrijk is, zoo zeide spr., vastbesloten,
voort te gaan op den beproefden weg der
protocollen van Rome. Het zou onjuist 7::n,
van een wijziging in de hartelijke beti ek-
kingen tusschcn Oostenrijk en Italië te
spreken, zooals den laatst en tijd meermalen
in de buitenlandsche pers geschied is.
Schuschnigg besloot met te 'yerklaim;
SCHUSCHNIGG.
gaat" th'ans niet om den staatsvorm, doch
om den staat, om het vaderland. De tijd
van den afweerstrijd is' voorbij, thans be
gint het tijdperk der aaneensluiting, tot
in den dood: rood-wit-rood". (Kleuren, van
Oostenrijks vlag Red.)
Enkele persstemmen.
Polen:
Politieke kringen zullen met aandacht de
ontwikkeling gadeslaan van de Duitsch-Oos-
tenrijksche betrekkingen, want men vraagt
zich inderdaad af, of Berlijn op den langen
duur den tegenwoordigen fcitelijken toe
stand als definitief kan beschouwen,
Duitschland:
Men was er op voorbereid, dat dr. von
Schuschnigg behoefte zou gevoelen zich te
verdedigen tegen zeer duidelijke verwijten
in en buiten Oostenrijk, alsof hij te Berch
tesgaden de Oostenrijksche onafhankelijk
heid in gevaar zou hebben gebracht, maar
men vraagt zich af, of het noodïg was daar
toe juist met een zoo agressieve rede te
komen, die in Duitschland te meer ont
stemming heeft gewekt, omdat men in ver
schillende détails een sarcastische toespe
ling op Hitler's groote rijksdagrede meent
te hebben gehoord.
Hongarije:
Na de redevoering van Hitier verwachtte
men niet een zoo duidelijke manifestatie
van onveranderlijke trouw aan de onafhan
kelijkheid van Oostenrijkschen kant.
Ts j echo-S lo wakij e.
„Het is een moedige redevoering", zégt
men in politieke kringen te Praag, „een
moedige en energieke rede, die schijnt aan
te geven, dat Schuschnigg krachtig beslo
ten is tot het eind van zijn krachten te
strijden voor de onafhankelijkheid en vrij
heid van zijn land."
ItaliS.
De door Schuschnigg in zijn rede utige-
sproken wil om t >t iederen prijs de Oosten
rijksche onafhankelijkheid te verdedigen,
heeft te Rome een zeer diepen indruk ge
maakt. Dit standpunt wordt door Italië ge
deeld.
In Oostenrijk zelf.
De opmerkelijkste passages voor het Duit
sche publiek zijn die, waarin de Oostenrijk
sche bondskanselier, terwijl hij er den na
druk op legt, dat Oostenrijk een Duitsche
staat is, die trouw wil blijven aan deze zen
ding, met klem herinnert aan zijn wil tot
onafhankelijkheid en aan zijn groote rol in
het geheel der Europeesche cultuur.
De Duitsche druk zal niet op
houden.
De rede van Schuschnigg vraagt de be
langstelling voor de gevaarlijke problemen
en spanningen in het hart van Europa.
Het was te verwachten, dat de Oosten
rijksche bondskanselier in zijn radiorede de
nadruk zou leggen op de Oostenrijksche on
afhankelijkheid.
De vraag is echter gewettigd of zijn trot-
sche uitroep „tot in den dood: rood-wit-rood'
niet uitsluitend is bestemd voor de tribune,
in dit geval het Oostenrijksche volk.
Een waarlijk vrij volk laat zich door den
heer van Brechtesgade niet voorschrijven
hoe de samenstelling van zijn ministerie
zal zijn en hoe zijn binnenlandsche politiek
zich zal ontwikkelen.
Met deze rede van Schuschnigg is dan
ook de Duitsche druk op Midden-Europa
allerminst een halt toegeroepen. Men is er
in gezaghebbende kringen in tegendeel van
overtuigd, dat ze zich niet alleen tot Oos
tenrijk zal bepalen.
Wij meenen onze lezers daarom een genoe
gen te doen met het afdrukken van een
kaartje, waarop, de volksverdeeling in Mid
den-Europa in teckening is gebracht.
Een blik is voldoende om het gebied bui
ten Duitschland te overzien, waar Duitsche
minderheden gevestigd zijn.
De omringende landen van Oostenrijk
(vooral Tsjccho-Slowakije) zien met bezorgd
heid de komende gebeurtenissen tegemoet.
Midden-Europa staat op een keerpunt van
groote verandering te zullen ondergaan.
Tsjecho-Slowakije ziet zich reeds geiso-
leerd, of zal het volgend accoord loopen van
Berlijn naar Praag?
De kwestie der Sudeten-Duitschers (men
ziet dit minderheidsgebied zwart in Tsjecho-
Slowakije aangegeven) zal zekeraan de
beurt komen.
Duitsche minderheden treft men nog aan
in Polen, Danzig en Memeiland.
Kath. Ned. Boeren- en Tuinders-
bond vraagt verbeterde regeling
voor de kleine boeren.
Dezer dagen vergaderde het hoofdbestuur
van den Katholieken Nederlandschen Boe
ren- en Tuindersbond, onder leiding van den
waarn. voorzitter, de heer L. F. J. M. baron
van Voorst tot Voorst.
Aan het overleden lid van het hoofdbe
stuur, wijlen den heer P. Kessels, werden
eenige waardeerende woorden van nage
dachtenis gewijd.
Besloten werd o.m., aan de drie
centrale landbouw organisaties voor
te stellen de Regeering te verzoe
ken een tweetal verbeteringen in
de regeling voor de kleine boeren
aan te brengen: a, om de kleine boe
ren, wier weekinkomen iets bene
den de f 4.blijft in aanmerking
te brengen voor „tewerkstelling op
eigen bedrijf" in plaats van ze te
verplichten naar de werkverschaf
fing te gaan cn hun bedrijfje dus
te verwaarloozen en b, om de speci
aal met de plattelandsgewoonte,
om bejaarde ouders bij de kinderen
in huis te nemen strijdige bepa
ling dat van de ouderdomsrente
twee derde van het inkomen moet
worden afgetrokken, te doen verval
len.
Gemengde bedrijven gedupeerd.
Met betrekking tot den tuinbouw werd
er op gewezen, dat art. 2, lid 3, sub c. van
de Crisis-tuinbouwbeschikking 193S III ten
zeerste het overnemen van teeltvergunnin
gen beperkt.
Vooral in sommige streken van liet land
worden vele „gemengde" land- en tuinbouw
bedrijven door deze bepaling getroffen, en
zullen hierdoor in welhaast onoverkomelijke
moeilijkheden komen.
Besloten werd deze aangelegenheid op de
eerstvolgende bespreking van tuinbouwza-
ken met het college van Regeeringscommis-
sarissen aan de orde te stellen.
Het spoorwegongeluk bij Amster
dam.
Met man en macht hebben de Nederland-
sche spoorwegen gisteren gewerkt om de bei
de banen, die door de ongelukken, waarover
wij gisteren uitvoerig berichtten, geblokkeerd
waren, vrij te krijgen.
Tegen vier uur was het verkeer in beide
richtingen hersteld, zoodat de forensen, die
Amsterdam gistermorgen langs een omweg
moesten bereiken, gisteravond weer langs de
gewone route huiswaarts keerden.
Om twee uur was men zoo goed als klaar
met het verwijderen van de verongelukte
wagons, aanzienlijk eerder dus dan men in
de ochtenduren had verondersteld.
Om tien minuten over twee was de laatste
wagon, een goederenwagen, weer op de rails
gezet en inmiddels was men begonnen met
het leggen van den wissel, die in de plaats
van de vernielde stukken rails zou komen.
Toen het ondertusschen half drie geworden
was, was ook het afgaand spoor geheel her
steld, er waren vier nieuwe stukken rails
ingelegd zoodat de eerste treinen weer
konden passeeren, naar men ons verzekerde
met volle snelheid. De eerste was de trein
naar Twente, die op den vastgestelden tijd,
14.11 uur van het Centraal Station was ver
trokken. Bij de laatste seinpaal voor de
plaats van het ongeluk werd een oogenblik
gestopt, waarna de baan vrij werd gegeven.
Onder gejuich van het arbeidende personeel,
cn niet minder van de inzittende reizigers,
reed de trein ove.r de vernieuwde baan. Het
werk, dat de Nederlandsche Spoorwegen
hier hebben verricht, getuigt, gezien den
enormen spoed, die erbij betracht is, van een
groot doorzettingsvermogen.
Het verkeer met, Haarlem was reeds gister
morgen om kwart over tien geheel hersteld.
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
Verwachting: Meest matige Zuid
oostelijke tot Zuidelijke
wind. aanvankelijk nevelig
tot licht bewolkt, later toe
nemende bewolking, waar
schijnlijk droog weer, tem
peratuur om het vriespunt
tot lichte vorst des nachts,
overdag iets zachter.
Verdere vooruitzichten: Toene-
nemende kans op regen.
Moeder snelde vergeefs te hulp.
Bij een feilen brand in het pand
Veenstraat 24 te Enschede is gister
middag een driejarig jongetje om
het leven gekomen.
Omstreeks vier uur is de brand ontstaan
in de bovenverdieping van het perceel, dat
bewoond wordt door de families Mekes,
Iluckrieder en Nijenhuis en de modiste
Schulenberg. Het vuur breidde zich snel
uit en in een minimum van tijd stond de
geheele verdieping in lichter laaie.
Op de bovenverdieping bevonden zich
twee kinderen van echtpaar Mekes. De
moeder snelde onmiddellijk naar deze éta
ge om de kleintjes in veiligheid te brengen.
Zij slaagde er in haar kindje van drie
maanden, dat in een wieg lag, te redden.
Het andere kind, een jongetje van
drie jaar, liep in zijn angst, juist
toen de moeder hem op slechts en
kele passen na was genaderd, par
does in de vlamimen, waaruit het
lijkje na eenigen tijd geheel ver
koold te voorschijn werd gehaald.
De bovenverdieping is totaal uitgebrand,
terwijl de beneden-etage veel waterschade
heeft bekomen.
De brandweer uit Enschedé, die met de
groote motorspuit en vier slangen ter
plaatse verscheen, heeft zich in deze dicht
bebouwde kom vooral bezig gehouden met
het beschermen der aangrenzenden huizen.
Eenheid in luchtbescherming
Amsterdam sluit zich aan bij de
nationale organisatie.
De algemeene ledenvergadering van de
Amsterdamsche vereeniging voor luchtbe
scherming heeft besloten zich als afdeeling
aan te sluiten bij de Nederlandsche vereeni
ging voor luchtbescherming wier zetel ge
vestigd is te 's-Gravenhage. Deze belang
rijke beslissing, welke beoogt de eenheid in
den luchtbeschermingsarbeid te versterken
zal het ledental van de nationale vereeni
ging met twee duizend doen stijgen.
Vertrouwen in het luchtvaart-
materieel ongeschokt.
Kolonel van Oycn, commandant van de
luchtvaartafdeeling te Batavia, verklaarde
aan Ancta, dat ondanks het ongeval met de
Glenn Martin op Maandag j.1. het vertrou
wen in het materieel ongeschokt is gebleven
De heer van Oyen heeft met eigen
oogen gezien, hoe het toestel eerst
ontplofte, nacjat het op den grond
was geslagen, zoodat de ontploffing
te wijten moet zijn aan den schok
en aan de hoeveelheid van meer dan
1000 liter benzine.
Het weer was dien avond niet ongunstig,
volgens zijn oordeel zelf „vrij gunstig". De
lucht was volkomen helder, er dreven wol
ken op een hoogte van 800 meter, terwijl bij
weerlicht het terrein tot aan den gezichts
einder te overzien was. Ten aanzien van de
oorzaak van de ramp zal men met een ver
onderstelling moeten volstaan, aangezien al
le inzittenden gedood zijn en het vliegtuig
volkomen, yernield. is,
Geen bisamrat te Budel
Uitkijken blijft de boodschap!
In verband met een bericht, volgens het
welk te Budel gisteren een bisamrat zou zijn
gevangen, deelt de burgemeester van Budel
ons mede, dat deskundigen hebben geconsta
teerd, dat hier geen sprake is van een bi
samrat. Het betreft hier slechts een gewone
rat.
Men zal zich herinneren, wat wij voor kort
uitvoerig schreven over de kweek van bi-
samratten in België en het gevaar van deze
beesten, wanneer zij zouden ontsnappen en
over onze grenzen komen.
Inmiddels blijft uitkijken wel de bood
schap!
Nieuw record zweefvliegen
De Poolsche piloot Offierski heeft het
duurrecord voor zweefvliegtuigen met mo
tor verbeterd. Hij bleef vijf uur 21 minuten
in de lucht.
Onderzeeërs botsen
Havas meldt uit La Valette, dat de belde
Britsche onderzeeërs „Snapper" en „Severn"
bij oefeningen tegen elkaar zijn gebotst.
De admiraliteit heeft medegedeeld, dat de
schade niet belangrijk Is.
GO E RING ACHTER DE WILDE ZWIJNEN.
Tijdens de jacht in de wouden van Bialo-
wieza in Polen, heeft Goering zes wilde zwij
nen en een vos geschoten. De Duitsche am
bassadeur von Moltke heeft drie zwijnen ge
schoten.