B
De toekomst
der Joden
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Engeland en de Tsjechische
onafhankelijkheid
Tegen kapitaal vlucht in
Oostenrijk
Euwe moet zich
rehabiliteeren
De wereld toont
haar afgrijzen
Oostenrijk uit
den Volkenbond
Litausch kabinet
gaat heen
DINSDAG 22 MAART 1938. 81e Jaargang. No. 10526.
Laan. Schagen, TeL 20.
tJTfgOW éet N.V.- Uitg -MiX ..Rolland» Noorderkwartier-
Druk bezochte Zionistenvergade-
ring in Amsterdam.
Solidariteit met Oostenrijksche
rasgenooten
Onder leiding van zijn voorzitter,
Mr. Abel J. Herzberg, heeft de Ne-
derlandsche Zionisten Bond gister
avond in de zalen van de Beurs voor
den Diamanthandel te Amsterdam
een openbare vergadering gehouden.
In deze bijeenkomst hebben vooraanstaan
de Zionisten gesproken over het onderwerp:
„Toestand en toekomst der Joden", waarbij
zij met nadruk wezen op het werk, dat de
Joden in Palestina voor zichzelf en voor het
heele Joodsche volk verrichten en de aan
wezigen opwekten dezen arbeid, welke juist
in deze voor het volk van Israël zoo moei
lijke tijden belangrijk is, daadwerkelijk te
steunen.
Honderden teleurgesteld.
Voor de bijeenkomst bestond een
overweldigende belangstelling. Eeni-
ge duizenden hadden een plaatsje in
een der zalen gevonden. Vele hon
derden echter moesten worden te
leurgesteld, omdat de beschikbare
plaatsruimte ten eenenmale ontoe
reikend was.
Mr. Abel J. Herzberg, die de bijeenkomst
Opende en in het bijzonder een woord van
welkom richtte tot den grooten leider van
het Zionisme, den heer Menachem Ussisch
kin uit Jeruzalem, wees o.m. op het feit,
dat de ellende in de laatste twee jaren in
steeds grootere mate op het Joodsche volk
drukt.
Deze vergadering noemde de spre
ker een manifestatie, welke uiting
wenscht te geven aan een solidari
teit met de Joden in Oostenrijk, die
thans het droeve lot van hun rasge
nooten in Duitschland moeten dee-
len en overal waar zij staan en gaan
vertrapt en verdrukt worden, alleen
omdat zij Jood zijn.
E. Boekman, wethouder van Amsterdam.
De heer E. Boekman, wethouder van Am
sterdam, hierna het woord voerend, zette
uiteen, dat geen land ter wereld vrij blijft
van anti-semitisme, wanneer het die lan
den zooals thans economisch slecht
gaat. Spr. stond bij het Joodsche vraagstuk
in zijn algemeene vorm uitvoerig stil en be
toogde daarbij, dat de Joden in elk land
steeds een minderheid vormen en daarom
niet in staat zijn zich tegen aanvallen te
weren. De heer Boekman voerde zijn hoor
ders vervolgens naar Palestina, het land, dat
de verdrukte Joden uit heel de wereld gaar
ne wil opnemen, ware het niet, dat dit
slechts in beperkte mate is toegestaan. Ver
gaderingen als deze zoo zeide de heer
Boekman hebben een groote en belang
rijke heteekenis.
Druk op Engeland.
iWij allen tezamen kunnen als
Joden druk op Engeland uitoefe
nen; kunnen dit zoo machtige land
wijzen op zijn menschelijlce plicht
een einde te maken aan de Arabi
sche terreur in Palestina, welk land
de Joden toebehoort.
Wij moeten er voor oppassen, dat wij
niet in slaap worden gewiegd. In de laatste
tijden zijn dingen gebeurd, welke wij ons
10 jaar geleden niet zouden hebben kunnen
voorstellen. Wie zegt ons, welk lot de Jo
den in de toekomst wacht? Wanneer een
Jood zoo besloot de heer Boekman
zijn plicht verstaat, zal hij in staat zijn
om in deze tijden van neerdrukkende ten>-
denzen, rechtop te blijven staan.
Een stem uit Palestina.
De tweede spreker, de heer Menachem
Ussischkin, zeide gekomen "te zijn namens
het Joodsche volk in Palestina om de
rasgenooten in Nederland uit te noodigen
mede te strijden totdat de overwinning is
behaald. In het vervolg van zijn In het
Duitsch uitgesproken rede, zette de spr.
uiteen, welke verschillen er bestaan tus-
schen den strijd van de Joden in de we
reld en die van de Joden in Palestina. In
bijna alle landen zoo zeide hij is
sprake van het Joodsche vraagstuk, in
Palestina daarentegen is sprake van het
Arabische vraagstuk.
De geboorte van den Joodschen
staat in Palestina.
Het lijden van het Joodsche volk in de
wereld is het lijden van een kleine, ver
drukte minderheid, welke geen weerstand
kan bieden. Het lijden daarentegen van de
Joden in Palestina kan vergeleken worden
met het lijden van een aanstaande moe
der. Van dit lijden, van pijnen, zal vreugde
komen.
Uitvoerig stond de heer Ussischkin stil hij
de moeilijkheden, welke zich thans in Pa
lestina voordoen als gevolg van de botsin
gen tusschen Arabieren en Joden, om ten
slotte te betoogen, dat dit land den Joden
toebehoort en niemand anders.
Palestina, zoo zeide hij is van ons,
niet een gedeelte, maar heelemaal.
Hij wekte de aanwezigen, die de rede
stormachtig toejuichten op, den strijd van
het Joodsche volk in het oude land te
steunen en daadwerkelijk mede te hel oen
aan den arbeid, welke daar in het belang
van de Joden in de geheele wereld wordt
verricht.
De stroom houdt aan....
Vrijwillige bijdragen voor ver
sterking der defensie.
Verschillende Nederlanders hebben hun of
fervaardigheid weer betuigd en grootere of
kleinere bedragen voor de versterking der
defensie gestort. Zoo werd ontvangen f 11.25
als dank voor de vrouw die Nederland den
weg wees. Een oude dame zond f 10.als
„een druppel in zee". „Een Nederlander"
maakte den Minister blij met f350.een
„Nederlandsche vrouw" schonk f400.
Een gift van f 2000.
Een echtpaar dat in Indië f50.000 had be
spaard, voor de toekomst van vijf jonge kin
deren en zeide vredelievend van aard te zijn,
zond f2000.en zal voor elke gestorte vijf
millioen weer f 1000.— zenden.
Veertien stuks vee
verbrand
Kinderen speelden met lucifers...
Gisterochtend te ongeveer half tien ont
stond brand in de schuur van de boerderij,
bewoond door P. van der Meulen, gelegen
aan de kom van het dorp Suawude. De
vlammen grepen door de droogte van het
houtwerk met groote snelheid om zich heen,
zoodat de bewoners en dorpsgenooten geen
kans zagen, al het vee uit de stallen te red
den. Een achttal koeien, vijf hokkelingen
een paard kwamen in de vlammen om.
De brandweer uit Bergum wist het woon
huis te behouden. Verder brandde alles tot
den grond toe af. Een groote hoeveelheid
hooi, dat op het erf opgeslagen was, werd
eveneens een prooi der vlammen.
De oorzaak van den brand is te wijten
aan het feit, dat kinderen in de schuur met
iucifers hebben gespeeld.
Verzekering dekt de schade.
De boerderij was eigendom van den heer
L. D. van der Meulen.
Heden Chamberlain's verkla
ring in het Lagerhuis.
Vandaag zal Ohamberlain zijn
aangekondigde verklaring over En-
gelands houding ten opzichte van
Tsjecho-Slowakije afleggen. Dan
zal de wereld weten of het Britsche
rijk al dan niet bereid is en onaf
hankelijkheid van Tsjecho-Slowa
kije te waarborgen.
Zienswijze verdeeld.
In het kabinet zijn twee stroomingen,
de meening van Chamberlain en zijn groep
om zich in de ruimte te houden en de op
vatting van minder belangrijke figuren,
om een waarborg te geven. De eenige waar
borg waar Tsjecho-Slowakije wat aan heeft
is dat Engeland definitief verklaart in ge
val van oorlog te zullen helpen. Deze waar
borg is niet te verwachten vooral ook omdat
de dominions niet achter een dergelijk be
sluit zouden staan. Ook is de Engelsche
publieke opinie huiverig verplichtigen op
het vaste land aan te gaan. Veel anders
dan een voorwaardelijke garantie zal er wel
niet gegeven worden, of heelemaal niets!
Hitier gaat op verkiezingspad
Voorbereidingen in vollen gang.
De voorbereidingen voor de volksstemming
in Oostenrijk zijn in vollen gang. Hitier zal
zelf in de week van 3 tot 10 April in Oosten
rijk een aandeel in de propaganda nemen.
Aan de volksstemming gaat een groote betoo
ging vooraf, waar de leider waarschijnlijk
zal spreken.
Omtrent de regeling van de a.s. volksstem
ming meldt het Duitsche Nieuwsbureau: Ter
verzekering van de afzonderlijke stemming
in Oostenrijk bij de volksstemming van 10
April is bepaald, dat zelfs de totnogtoe in het
Oostenrijksche gebied wonende Rijksduit-
schers niet de voor Oostenrijk bestemde stem
biljetten mogen gebruiken, maar de voor
het overige rijksgebied bedoelde stembiljet
ten. Ook plaatselijk zal de stemming door
Oostenrijkers en hen, die tot nogtoe Rijksduit-
schers waren, afzonderlijk worden gehouden.
Dr. Schacht te Weenen.
Dr. Schacht is naar Weenen gekomen, om
tegenwoordig te zijn bij het afleggen van
den eed door de employé's van de Reichs-
bank. In een toespraak heeft hij o.a. gezegd:
„We beleven op het oogenblik een van de
grootste oogenblikken van de Duitsche ge
schiedenis. De weg van de „Niebelungen",
van Duitschland naar het oosten is opnieuw
open en wij zullen niet toestaan, dat deze
weg in de toekomst versperd zal worden
De taak van Oostenrijk is, de goede naam
van Duitschland naar Zuidoost-Europa.
Schacht kondigde verder aan, dat binnen
kort Oostenrijk geheel zal worden ingelijfd
in het Duitsche betalingssysteem. Maatrege
len zijn genomen om kapitaalvlucht te voor
komen, zoodat binnenkort de beperking op
het opnemen van gelden zal kunnen wor
den opgeheven.
Een match met Capablanca
Euwe-Comité gesticht.
In het Carlton Hotel te Amsterdam werd
Maandagavond de slotvergadering gehouden
van het Nationaal Nederlandsch Comité we
reldkampioenschap schaken, kortweg ge
noemd EuweAljechinComité. In samen
werking met den Koninklijken Nederland-
schen Schaakbond is in de plaats van het
EuweAljechinComité een nieuw lichaam
gevormd, „EuweComité" genaamd, dat
zich ten doel stelt matches voor Euwe te
organiseeren of tournooien te doen plaats
vinden, waarin de ex-wereldkampioen kan
uitkomen. In Matches of in tournooien
krijgt Euwe dan de gelegenheid zich' volko
men van zijn nederlaag tegen Aljechin te
rehabiliteeren, terwijl hij een uitstekende
oefengelegenheid krijgt om het bewijs te
leveren, dat men in de topklasse der we
reldschakers geducht rekening met hem
moet blijven houden.
Het nieuwe EuweComité kwam
reeds direct piet plannen welke zich
in vrij vasten vorm voordeden. Het
ligt namelijk in de bedoeling in de
Kerstvacantie van dit jaar Euwe
een match van veertien partijen te
gen Capablanca in Nederland te
laten spelen. Drie partijen zouden, te
Rotterdam, een zelfde aantal te Den
Haag en de overige acht partijen te
Amsterdam worden gespeeld.
De voorwaarde, aan dezen tweekamp ver
bonden, luidt, dat de onderhandelingen
MAX EUWE
tusschen Aljechin en Capablanca voor een
strijd om den wereldtitel vóór dien tijd moe
ten zijn afgeloopen, hetzij in definitieven
vorm, nl. dat de match zal doorgaan, hetzij
in negatieven zin, nl. dat de strijd voor
den boogsten schaaktitel tusschen beide
spelers niet doorgaat, Men neemt aan, dat
binnen drie maanden een beslissing omtrent
dit punt zal zijn verkregen. Mocht dit niet
het geval zijn, dan overweegt het Euwe-
Comité, waarin naar men weet ook enkele
bestuursleden van den K.N.S.B. zitling heb
ben genomen, een match te organiseeren
tusschen Euwe en den jeugdigen Kcres uit
Estland.
Het is volkomen logisch dat de voor
waarde inzake de match AljechinCapa
blanca bij den tweekamp tusschen Euwe
en den Cubaan gesteld is. Capablanca nl.
moet van tevoren weten, waar hij aan toe
is, hetzij dat hij van Euwe wint, hetzijï het
geen toch ook mogelijk is, dat hij van Euwe
verliest.
Protesten tegen het bombarde
ment van Barcelona,
Uit de geheele wereld, zendt men, ver
vuld van afgrijzen over de bombardementen
op open steden, protesttelegrammen of zoekt
men met elkaar contact om deze gruwelen
in het vervolg onmogelijk te maken.
De Britsche regeering heeft het Vaticaan
uitgenoodigd, soortgelijke vertoogen tot
Franco te richten als Engeland en Frankrijk
naar aanleiding van het bombardeeren van
de burgerbevolking in Spanje, hebben laten
hooren.
Een afschrift van de aan" Salamanca ge
richte protestnotais aan het Vaticaan ge
zonden. Een en zestig protestantsche bis
schoppen uit 36 staten hebben een schrijven
gezonden aan de katholieke geestelijkheid,
waarin zij protesteeren tegen de bombarde
menten op Barcelona en waarin zij den ka
tholieken vragen, hun invloed bij Franco
aan te wenden opdat aan het bombardeeren
van niet-strijders een einde wordt gemaakt.
Burgemeesters zoeken elkaar.
De burgemeester van Barcelona heeft een
telegram doen toekomen aan de burgemees
ters van Parijs, Lyon, Bordeaux, Marseille,
Brussel, Londen, Stockholm, Geneve, Man
chester, Liverpool en New York, waarin hij
melding maakt van de luchtaanvallen door
Duitsche en Italiaansche vliegtuigen, waar
door vele menschen, onder wie kinderen,
vrouwen en ouden van dagen, omgekomen
zijn.
Hij dringt aan op een eenstemmig protest
tegen deze daden. De lord-mayor heeft
den burgemeester de verzekering van zijn
sympathie gegeven. Wat er van een ge
bombardeerde stad overblijft, toont onze
recente foto uit een der door Franco her
overde steden in Catalonië, Belchite.
Amerika met afgrijzen vervuld.
Cordell Huil, de minister van buiten-
lanidsche zaken, heeft aan de pers ver
klaard, dat zijn regeering thans officieele
ranportcn heeft ontvangen over de lucht
aanvallen door vliegtuigen van Franco op
Barcelona.
In deze rapporten, aldus Huil, wordt be
vestigd, dat daarbij een zeer groot a_antal
slachtoffers onder de burgerbevolking is
gevallen. Ik heb reeds herhaaldelijk het
standpunt van mijn regeerinc ten aanzien
van het bombardeeren van weerlooze bur
gers uiteengezet, zoodat ik niet opnieuw
behoef te zeggen, hoezeer wij dergelijke
daden veroordeelen. Thans, nu gebleken is,
dat het aantal slachtoffers onder non-com
battanten grooter is dan waarschijnlijk
ooit in de geschiedenis Is voorgekomen,
verklaar ik namens het geheele Amerikaan-
sche volk, dat wij vervuld ziin van diep af
grijzen over hetgeen te Barcelona is ge
schied en ik spreek de hoop nit dat in 't
vervolg geen bevolkingscentra meer gebom
bardeerd zullen worden.
Berlijn heeft bevolen!
De Duitsche regeering heeft den secreta
ris-generaal van den Volkenbond bericht,
dat Oostenrijk, daar het geen souvereine
staat meer is, niet langer als lid van den
Volkenbond kan worden beschouwd.
De gevolgen.
Het Volkenbondspact voorziet in de verdwij
ning van een staat, doch slechts in zijn uit
treden met een opzeggingstermijn van twee
jaren. Dit artikel 2 van het pact schijnt in
dit geval niet van toepassing te zijn, daar
het voor den duur van twee jaren het be
staan zou veronderstellen van een Oosten
rijksche regeering.
Geen enkele Oostenrijksche regeering heeft
dan ook een beroep op den volkenbond ge
daan of geprotesteerd tegen de Duitsche wet
van 13 Maart. Regeeringen van Volken
bondsleden zullen dus, indien zij dat ge
past achten, moeten protesteeren tegen de
omstandigheden, waaronder de aansluiting
een feit werd of tegen de schending van
het verdrag van St. Germain of de proto
collen van 1922 en 1932 en eventueel deze
aangelegenheid voor den raad of de assem
blee moeten brengen.
Eenheidsfront tegen het
fascisme
Zuid-Afrikanen weren zich.
Onder auspiciën van de anti-fascistische
Unie is te Johannesburg een vergadering
gehouden, waar een resolutie is aangenomen
welke protesteert tegen het binnendringen
van „Nationaal socialistische agenten" in de
Unie van Zuid Afrika en waarin maatrege
len tegen deze agenten gevraagd borden.
Tenslotte doet de resolutie een beroep op
den Zuid Afrikaanschen Raad van Handel
en Arbeid tot aaneensluiting in een „mach
tig eenheidsfront", tegen het fascisme tot het
bijeenroepen van een speciale conferentie ter
uitvoering van een massale actie,
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINTi
Verwachting: Matige tot zwakke
Zuidelijke tot Westelijke
wind, gedeeltelijk bewolkt,
weinig of geen regen, zelfde
temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Onzeker.
Rust in Litanen teruggekeerd.
Het Litausche kabinet is afgetre
den. President Smetona heeft ech
ter geweigerd dit aftreden te aan
vaarden voor de eerste minister Tu
be lis, die ernstig ziek is en zich op
het oogenblik in Zwitserland bevindt,
teruggekeerd zal zijn. Tubelis zou
zich thans onverwijld naar Kannas
begeven.
Litauen gernstgesteld.
In een groot aantal radioredevoeringen
is het Litausche volk gerustgesteld omtrent
de bedoelingen van Polen. De regeering ver
zet zich krachtig tegen elke anti-Poolsche
propaganda.
Volgens de Estlandsche pers zullen na 31
Maart de PoolschLitausche onderhande
lingen langs normalen weg worden voortge
zet.
De Poolsche pers meent te weten, dat de
Litauschen minister van verkeer een begin
heeft gemaakt met de voorbereidende werk
zaamheden voor het herstel der directe spoor
wegverbinding tusschen Litauen en Polen.
Vaste luchtlijn over den
Atlantischen Oceaan?
Lindbergh vertegenwoordiger der
Pan-American Airways.
Lindbergh, die zijn eigen vliegtuig be
stuurde, en een aantal ambtenaren van het
ministerie van luchtvaart en van het mi
nisterie van posterijen, zijn vandaag van
Croydon vertrokken om de rijksconferentie
voor transatlantisch luchtverkeer bij te wo
nen, welke morgen te. Dublin wordt geopend.
De regeeringen van Eire en Canada zijn
vertegenwoordigd, evenals de Imperial
Airways.
Er zal beraadslaagd worden over de in
stelling van geregelde post- en passagiers
diensten over het noordelijk deel van den
Atlantischen Oceaan en de opstelling van
een voorloopig program voor de dit jaar te
houden proefvluchten.
Lindbergh zal de Pan American Airways
op deze conferentie vertegenwoordigen.
Vertraging in de heliumleverantie
aan Duitschland?
Voor militair gebruik?
Uit betrouwbare bron wordt vernomen,
dat de Amerikaansche regeering zou talmen
met de levering van een aanzienlijke hoe
veelheid helium aan Duitschland. Ickes, de
minister van binnenlandsche zaken en pre
sident van de heliumcommissie, zou zich
tegen onmiddellijke levering verzetten.
Hij zou vreezen, dat het gas niet alleen
voor de nieuwe Zeppelin, maar ook voor
militaire luchtschepen gebruikt zal worden.
Groote boschbrand te Bladel
Honderden H.A. hakhout en den-
nenbosch verbrand.
Gistermiddag omstreeks twee uur is brand
ontstaan in de heide onder het Broek te
Netersel. De brand breidde zich snel uit en
sloeg over naar het Kwikbosch. Door wind
en vluchtend wild werd de brand in ver
schillende richtingen verspreid langs ran
den hakhout, zoodat in korten tijd op tal
van plaatsen brand was uitgebroken.
Ondanks het feit, dat tallooze personen
het blusschingswerk hadden aangevat, bleek
dit onbegonnen werk. De brand plantte zich
°vor de Beerse op het gebied van Westcr-
beers en Casteren voort Honderden H.a. ge
meentel. en particuliere bosschen hakhout
en jong dennenbosch zijn door het vuur ver
teerd. Aangezien de brand gisteravond nog
voort woedde, is de schade nog niet te over-
z,e"-HÜ wordt gedeeltelijk door verzekering
gedekt,