Spoorwegtekort
blijft dreigen
L
Electrische Centrale In
Catnlonië bedreigd
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Doch de nieuwe dienstregeling belooft uitkomst!
Vrouwen vechten
in China
Principiëele bezwaren tegen
arbeiden in Duitschland
Magere zege van
Blum
Als Hitier komtgeeft
de Paus „niet thuis"
Sv\uu
DONDERDAG 7 APRIL 1938. 81e Jaaigang. No. 10510.
Laan. Scharen. Tel. 20.
Uitgave- cfef N.V. Uitg.-Mij". „Hollands Noorderkwartier"
De Diesel verovert terrein!
Bezuiniging op personeelkosten.
Liever autobus dan trein! Dèt
is de meening van het platte
land, aldus minister Van Buuren.
Opgeheven stations voor alle
zekerheid nog gehandhaafd
Diesel bij onbewaakte overwe
gen minder gevaarlijk dan stoom
trein I
De belangrijke met 15 Mei a.s. in
tredende wijziging van de treindienst
regeling, die aanmerkelijke verdere
versnelling en moderniseering op
groote schaal medebrengt, zal naar de
Minister verwacht, stijging van ont
vangsten brengen, aldus de Memorie
van Antwoord inzake Waterstaat.
Van de verdere maatregelen tot co
ördinatie van het verkeer mag voorts
een stabiliseering van de vervoersver-
houdingen verwacht worden, waarbij
een loonend bedrijf voor de essen-
tiëele deelen van het verkeerswezen
zoo goed mogelijk verzekerd wordt.
Den minister vervult de omvang van het
spoorwegtekort met groote zorg, ook, omdat
zooals meermalen in liet licht is gesteld,
een belangrijk deel van het tekort moet
worden toegeschreven aan oorzaken als in
ternationale handelsbelemmeringen e.d.,
waartegen men weinig vermag, aldus de
Mem. van Antwoord inzake de begrooting
vim Wal orstaal:.
Over 1936 moest het te'kort, bij afschrij
vingen volgens de geldende regelen, op on
geveer 36/4 millioen worden gesteld. Het
zal over 1937, dank zij stijging van ont
vangsten en verdere bezuiniging, blijken ge
daald te zijQ tot ruim 31 millioen.
Het tekort over 1938 wordt voorloopig ge
schat op ruim 18 millioen.
De.directie hoopt over dit jaar op den
voornaamsten post. dien der personeelkos
ten, nog weder meer dan een millioen te
bezuinigen.
_Na al hetgeen op dit gebied reeds is ver
richt, mag echter nauwelijks worden ver
wacht, dat verdere interne maatregelen,
waaronder opheffing van verliesgevende'
lijnen, in staat zullen zijn om het tekort ge
heel te overwinnen. Stijging van ontvang
sten zal het hare moeten doen.
Verdediging van de opheffing
der stationhalten.
De bezwaren tegen sluiting, met ingang
van 15 Mei a.s. van een aantal tusschen-
stations der Ned. Spoorwegen voor reizigers-
vervoer doen den minister in de eerste
plaats opmerken, dat het hier allerminst
een nieuwe zaak betreft, doch veeleer een
belangrijken stap in de richting, welke reeds
jaren geleden is ingeslagen.
Aan locale vervoerverzorging per
spoor kleefden in meer dan één op
zicht groote en onvermijdelijke be
zwaren, welke zich bij vervoer per
autobus niet of veel minder doen ge
voelen. Het natuurlijk gevolg was,
dat na de snelle opkomst van de
autobus ten plattelandc het publiek
aan het nieuwe vervoermiddel meer
en meer de voorkeur gaf, hetgeen
sterke achteruitgang van het reizi-
gersvervoer op de spoorwegstations
veroorzaakte.
Nu moge het op zichzelf verklaarbaar zijn,
dat. prijs wordt gesteld op zoo ruim moge
lijke vervoerverzorging, anderzijds behoeft
het geen betoog, dat men onder de zoo sterk
gewijzigde omstandigheden de locale ver
voerverzorging niet op den vroegeren voet
kan blijven voortzetten.
Juist omdat de autobus nieuwe mo
gelijkheden schiep en het platteland
veelal aan de autobus de voorkeur
gaf, bestaat geen goede grond voor
beduchtheid, dat het door den nieu-
wen maatrgel wordt geschaad of
daarvan het slachtoffer zou worden.
De ervaring, welke tot dusver met
het sluiten van stations en halten
voor reizigersvervoer werd opge
daan, bevestigt dit.
Immers van ernstige klachten of bezwaren
is vrijwel niefs gebleken en de autobus
bleek het vrijkomende vervoer bevredigend
te kunnen overnemen.
De minister vertrouwt, dat, evenals de
van de opheffing van tram- en locaalspoor-
wegen van vele zijden geduchte bezwaren
vrijwel geheel achterwege zijn gebleven, dit
ook thans het geval zal blijken te zijn, ter
wijl niet uit het oog moet worden verloren,
dat de thans voor reizigersverkeer te sluiten
stations zullen worden gehandhaafd, zoodat
voor zoover ondanks de reeds getroffen en
nog in voorbereiding zijnde maatregelen, de-
I ze sluiting nog leemten in de verkcersver-
I zorging van liet platteland zal blijken te
Mr. Dr. Ir. J. A. M. van Buuren
Minister van Waterstaat
hebben veroorzaakt, welke redelijkerwijze,
voorziening eischen, daarop bij een volgen
de dienstregeling kan worden teruggekomen.
Geen oliereuk meer in de Diesels!
De aanvankelijke bezwiaren van
het diesel-electrisch materieel zijn
thans nagenoeg overwonnen. Zoo
zijn of worden de ventilatie en de
loop der rijtuigen geleidelijk ver
beterd en is van oliereuk niet veel
meer te bemerken. Naar het voort
komt waardeert het publiek de
diesel-electrische treinen meer en
meer.
Die treinen zijn, en dit wordt door de
bij proefritten opgedane ervaring beves
tigd, alleszins geschikt voor de snelle ver
bindingen van Amsterdam, Den Haag en
Rotterdam met Groningen, Maastricht en
Twente, waarvoor dit materieel met den
nieuwen dienst van 1 Mei a.s. zal worden
aangewezen.
Op weg naar den hralfuurdienst
Den HaagUtrecht!
Nia de elctrificatie van de lijn 's Graven-
hageUtrecht zal elk uur een electrische
trein tusschen deze steden loopen. Boven
dien zullen nog, behalve enkele D-trei-
ncn, over den dag verdeeld een twaalftal
stoom- en dieselelcctrischc treinen rijden,
zoodat vrij dicht tot een halfuursdienst
wordt genaderd.
Bij de dienstregeling van 1 Mei a.s. zul
len acht verbindingen AmsterdamLeiden
v.v. over Woerden worden ingelegd, met
directe aansluiting te Woerden naar en
van Rotterdam. Hierdoor wordt een tweede
verbinding AmsterdamRotterdiam verkre
gen in 1 uur 9 minuten (over Den Haag 1
uur 10 minuten). Het doel van deze trein
verbindingen is echter voornamelijk een
directe verbinding van Gouda, Alphen,
Bodegraven en Woerden met Amsterdam
en omgekeerd tot stand te brengen, waar
op herhaaldelijk, ook in den spoorwegraad,
is aangedrongen.
De verbinding tusschen Nijmegen en 's-
I-Icrtogenbosch zal met ingang van 15 Mei
1938 aanmerkelijk worden verbeterd. Dan
zullen tusschen Nijmegen en 's-Hertogen-
bosch 15 sneltreinen loopen in elke rich
ting.
De Diesel bij den onbewaakten
overweg.
De vrees, dat het gevaar, aan on
bewaakte overwegen verbonden,
dreigt toe te nemen door uitbrei
ding van het spoorwegverkeer met
electrische en Diescltrcincn, en
doordat men die beide soorten trei
nen veel minder goed van verre
kan zien en hooren naderen dan
die. van het oude type, schijnt^niet
voldoende gegrond.
De grootere snelheid der treinen behoeft
op zich zelf nog geen reden te zijn om de
bestaande uitzichtsnormen voor onbewaak
te overwegen te herzien, de gezichtsvelden
langs den spoorweg zijn ruim.
Omtrent het minder goed zichtbaar zijn
van Dicseltreinen werden nimmer klachten
vernomen. Integendeel blijkt uit ambtsrap
porten dat deze treinen zeer goed en beter
zelfs dan stoomtreinen waarneembaar zijn.
Het hoorbaar zijn van treinen is een te on
betrouwbare factor, dan dat daaraan veel
gewicht kan worden gehecht.
Met. liet plaatsen van automatische seinen
wordt, waar dit noodig wordt geoordeeld,
voortgegaan. In hoofdzaak worden zij aan
gebracht bij die overwegen, welke thans nog
bewaakt zijn en waarvan afsluiting en be
waking na het aanbrengen van de seinin-
richting kunnen verval'en.
Geen afschaffing D-trein-toeslag.
Al zijn de D-treinen niet zelden slechts
matig bezet, nochtans verdient afschaffing
van den D.-treintoeslag geen aanbeveling.
Die toeslag heeft tengevolge, dat de trei
nen overeenkomstig hun doel in hoofdzaak
gebezigd worden voor reizigersvervoer van
en naar den vreemde en dat reizigers in
binnenlandsch verkeer daarvan vVeinig ge
bruik maken.
Werden de D-treinen gelijdelijk ook voor
binnenlandsch reizigersvervoer opengesteld,
dan zou dit daarvan mede dp nadeelige ge
volgen ondervinden tot schade vtan 'n stip
te uitvoering van den dienst.
Het meisjesleger van Kwangsi
in actie. Van Juli tot Maart
300.000 Japanners gesneuveld.
Te Hankau zijn op doorreis naar het front
aangekomen 150 Chineesche amazonen, het
„meisjesleger van Kwangsi", een keurcorps.
De dames zijn volledig militair opgeleid en
kunnen goed schieten. Nog tweehonderd an
dere jonge meisjes hebben zich na verlies
van ouders en woning in laten schrijven bij
het Chineesche leger.
Taiertsjwan bezet of niet?
In een gisteren aan de Chineesche ambas
sade gezonden telegram uit Hankau ontkent
de woordvoerder der Chineesche militairen
ten stelligste, dat Taiertsjwan geheel door
de Japanneezen is bezet. Zij zijn wel binnen
gedrongen in den Noordelijken sector der
stad, doch na een gevecht van man tegen
man werden zij teruggedreven, behalve uit
een blokhuis, bij de Noordelijke stadspoort.
Voorts hebben de Japansche versterkin
gen, komende uit de richting van het nog
steeds in handen der Chineezen zijnde Linvi
de frontlinie niet kunnen bereiken, daar zij
op 20 k.m. afstand van Taiertsjwan tot staan
zijn gebracht.
Volgens de Japansche marine-autorite:
ten hebben de Japansche luchtstrijdkracb
ten in Hopei, Honan, Toekien en Kwan-
toeng een verhoogde activiteit ontwikkeld
Zij hebben de Chineesche luchtbases in
Itsjang, Koesji en Tsjangtsjiau gebombar
deerd en verder den spoorweg Kanton—
Haukau en een sterkte bij Amoy onder
vuur genomen.
Volgens Japansche mcdedeelingen zijn
sterke Japansche afdeelingen opgerukt tot
24 K.M. ten noorden van Ilsoetsjaufoe. Er
wordt hard gevochten.
De Jiapansche verliezen in den tijd vat)
Juli tot Maart worden geraamd op ruim
300.000 man, aldus schattingen van Chi
neesche militairen, die door de Chinee
sche ambassade van officieele zijde te Han-
kau zijn ontvangen.
Eerbiediging hiervan acht mi
nister vanzelfsprekend.
Op de vragen van het Tweede Ka
merlid Drees betreffende het eerbie
digen van principieele bezwaren van
Nederlandsche arbeiders, die voor
werk in Duitschland worden aange
wezen. heeft de minister van Sociale
Zaken geantwoord, dat zijn opvat
ting nog steeds is, dat principieele
bezwaren behooren te worden ge
ëerbiedigd.
Op de vraag of het niet wenschelijk ware
geweest in de aan de gemeentebesturen ge
zonden desbetreffende circulaire van dit
standpunt te doen blijken zegt de minister,
dat bedoelde wenschcli.ikheid niet aanwe
zig is. Ook acht Zijne Excellentie het zen
den van een nadere mededeeling. welke van
dit standpunt zou getuigen, aan de gemeen
tebesturen overbodig.
Immers, terwijl de eerbiediging
van werkelijke principieele bezwa
ren een vanzelfsprekendheid is, is
de bcoordeeling van bet al dan
niet bestaan er van slechts geval
voor geval na te gaan, waartoe in
de aan de gemeentebesturen gezon
den circulaire is opgenomen het
voorbehoud van een van den regel
afwijkende beslissing door of van
wege den minister.
*at slechts bij uitzondering principieele
lewvaren waartoe de minister rekent de
onmogelijkheid van de beleving der gods
dienstige overtuiging aan de orde ko
men, is uit de ervaring, welke ten vorige
jare terzelfder zake is opgedaan, gebleken.
Hiermede stemt ook overeen het zich thans
voordoende verschijnsel, dat uit vele ge
meenten, waaruit het vorige jaar arbeiders
in Duitschland zijn gaan werken, nu een
aanbod van werkkrachten komt, hetwelk
dat van -het vorige jaar belangrijk over
treft.
De minister maakt van deze gelegenheid
nog gebruik mede te deelen, dat omtrent
de toepassing der bedoelde circulaire van
wege zijn departement overleg is gepleegd
met de drie grootste ten onzent bestaande
organisaties van landarbeiders, bij welk
overleg omtrent dc wijze van toepassing
overeenstemming is bereikt.
HET FINANTIEEL ONTWERP
AANGENOMEN.
Gistermiddag kwart voor vijf heeft
de Fransche Kamer met 311 tegen
250 stemmen aan de regeering Blum
de gevraagde volmachten verleend
en is het finantieele ontwerp aange
nomen.
Bij de stemming waren de radicaal-socialis
ten verdeeld. De helft stemde voor het wets
ontwerp, zeventig afgevaardigden onthielden
zich van stemming. Waar de stemmenver
houding twee weken geleden (bij de stem
ming over liet inflatieontwerp) 343243 was,
is dus de meerderheid thans nog belangrijk
kleiner; de kleinste die een volksfrontregee-
ring ooit in de Kamer heeft gekregen.
Ministerraad na afloop.
Na afloop van de debatten in de Kamer
zijn de socialistische ministers van half zes
tot zes uur bijeengeweest. Nadat Blum een
half uur afwezig was geweest, werd de be
spreking hervat. Later kwamen Jouhaux en
Moch.
In de omgeving van Blum verluidt, dat dc
minister-president zou aarzelen het ontwerp
in den Senaat te behandelen, aangezien in
de Kamer een sterke radicale minderheid
zich tegen het ontwerp verzette, De socialis
tische ministers verlangden evenwel, dat het
ontwerp Vrijdag in den Senaat zal worden
besproken. Na de bespreking weigerden de
ministers iets te zeggen.
SPANJE
Vooraanstaande Spanjaarden
vluchten. Ook mevrouw
Companys wijkt uit.
Nu Lerida is genomen, is voor de Franco-
troepen de poort geopend voor de verdere
bezetting van Catalonië.
Het groote gevaar hetwelk de regeering
thans bedreigt, is gelegen in 't feit dat het
front van Franco verlegd wordt naar die ge
bieden, waar het grootste belang van Cata
lonië gelegen is.
Ten Noorden van Balaguer bevinden zich
5 krachtige electrische centrales, ^yelke de
stroom leveren voor Barcelona en de be
langrijke industriecentra van Catalonië. De
wapen- en ammunitiefabrieken, welke dag
en nacht materiaal afleveren voor de re-
geeringstroepen, zouden stop komen te
staan, indien Franco er in zou slagen de
centralen te bezetten, welke gelegen zijn
aan de Rio Noguerra-Pallaresa. Men ziet
op het kaartje, dat de nationalen reeds op
rukken naar de eerste centrale.
De regeeringstroepen concentreeren zich
nu bij Tremp en hebben sterke stellingen
aangelegd, men venvacht een felle strijd in
dezen sector. Franco trekt nu alle strijd
krachten te samen, welke hij reeds in Ca
talonië heeft om de gebieden der electri
sche centralen te omsingelen.
DE ELECTRISCHE CENTRALEN
VAN CATALONIË BE ORE 160.
mm Eirctr central en
Nat front t
0 S 10 2o\
CAPOSLLA*
ESPlfT f
ro/wF™ C
P08LA.
jBENABARRE
M
i TREMP®
jf PALAU M
V
CL AVEPOL
SALASé^ÊS Aanjano
Tremp
Vooraanstaande
vluchten!
Spanjaarden
Verscheidene vooraanstaande Catalanen
en familie van officieele personen zijn gis
termiddag te Cerbere aangekomen, o.a. Pi
Y Sunic, raadsheer van de Catalaanschc
generaliteit, mevrouw Companys met haar
dochter, mevr. Ternadellas, leden der fam.
van den nieuwen min. v. arbeid Ayguade
wiens broer zich reeds te Perpignan be
vindt en de familie van oud-minister Gar-
cias Olivier.
Ook een twintigtal Russische deskundi
gen heeft de grens overschreden. Zij ver
klaarden met vacantie naar Rusland te ver
trekken.
Te Toulouse werd gisteravond vernomen,
dat zich op het oogenblik vijf of zesduizend
Spaanscha vluchtelingen te Val Aran be-
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINTi
Verwachting: Meest matige W
tot N.W. wind, betrokken tot
zwaar bewolkt, weinig of
geen regen, aanvankelijk
weinig verandering in tem
peratuur, later iets koeler.
Verdere vooruitzichten: Weinig
verandering.
vinden. Zij zouden zich gereed maken de
grens bij Fos te overschrijden. Men heeft
reeds maatregelen genomen om hen te ont
vangen en naar het kamp te Merignac te
brengen.
Een rechtsch bericht zegt, dat de troepen
van generaal Moscardo Balaguer bezet heb
ben.
Balaguer ligt 25 K.M. ten noorden van Le
rida en is een knooppunt vhn de electrische
kabels van de electrische krachtstations,
welke Catalonië van energie voorzien.
Vijftig kilometer noordelijker zijn de
recht.sche troepen tot vijf kilometer van
Tremp genaderd, waar het grootste elec
trische krachtstation van Catalonië is ge
vestigd.
Drie heiligverklaringen met Pa-
schen.
Als Hitier Rome bezoekt, zal de Paus,
„niet thuis" zijn, meldt Reuter aan het Hsb.
De Heilige Vader heeft zijn vertrek naar zijn
zomerverblijf te Castel Gandolfo uitgesteld
ten einde den eersten Paaschdag in de St.
Pieterskerk drie heiligverklaringen te kun
nen uitspreken, en zal pas twee of drie da
gen later Rome verlaten. Hij zal dus „niet
thuis" zijn, tijdens het bezoek, dat Hitlcr
binnenkort aan Rome zal brengen. Tot Oc-
tober blijft de Paus op zijn buitenverblijf.
Heilig zullen worden verklaard Andreas
Bobola, een Pool, Giovanni Leonardi, een
Italiaan en Salvatore Da Horta, een Span
jaard.
Dit zijn de eerste canonisaties "sinds. Mei
1935, toen de Engelschen John Fischêr en
Thomas More tot de eer der altaren zijn
verhoogd. De plechtigheid, die anders
vier uren duurt, zal ter vermijding van te
groote vermoeidheid van den Paus ditmaal
tot twee uren worden verkort. Na de hei
ligverklaring zal kardinaal Granito di
Belmonte, de zeven-en-tachtigjarige deken
van het collesre van kardinalen, een ponti
ficale hoogmis opdragen en ten slotte zal
de Paus volgens gewoonte op het balkon
van het.Vaticaan „Urbi et Orbi" den ze
gen geven; men verwacht een menigte van
wel honderdduizend menschen op het St.
Pietersplein. Des avonds zal de kerk met
duizenden olielampen worden geïllumi
neerd.
Oss I
Ook de N.S.B. is verontwaardigd.
Het Eerste Kamerlid Van Vessem (N.S.
B.) heeft aan den minister van Justitie de
volgende vragen gesteld:
Heeft de minister kennis genomen van
de mededeeling in de Nieuwe Botterdam-
sche Courant van 5 April, ochtendblad, vol
gens welke aan de brigade Koninklijke ma
rechaussee te Oss hare bevoegdheden zijn
ontnomen en van de daarbij gegeven toe
lichting?
Heeft de minister opgemerkt den pijnlij
ken indruk, die zulks in den lande heeft
gewekt, vooral waar genoemde brigade des
tijds voor haar lofwaardig optreden tegen
bepaalde wantoestanden door Hare Ma
jesteit de Koningin is onderscheiden?
Is de minister bereid onverwijld de noo-
dige maatregelen te nemen, opdat niet de
indruk zou kunnen worden gevestigd, als
zouden hier te lande misdadige kringen be
staan. die over zooveel macht beschikken,
dat zelfs politie-autoriteiten niet zonder ge
vaar voor eigen positie hun plicht tegenover
hen kunnen vervullen?
Zondag hyacinthendag
In vollen bloei!
In aansluiting aan vorige berichten, meldt
de K.N.A.C., dat a.s. Zondag het meest ge
schikte tijdstip zal zijn voor het bezoeken
van de hyacinthenvelden, daar deze bloem
bollen zich dan in vollen bloei zullen bevin
den.
Ook van de narcissen zal nog wel iets te
zien zijn, hoewel de eigenlijke bloei reeds is
beëindigd»
