Aanbesteding
Koop en verkoop
Woon-en Winkelhuis
De beruchte lintbebouwing
Abnormaal of misdadig?
MARGARETHA
BLAAUBOERKooijman,
8 C. KEETMAN g
8 I. KEETMAN van Dijk 8
F. MULLER
B. MULLER-Vis
BRUG
het maken van
een brug van
gewapend be
ton.
Schager Roosjes
Ondertrouwkaarten
Drukkerij Trapman N.V.
Gevoelige nederlaag van
het Indische elftal
Heden overleed onze
lieve Vrouw, Moeder,
Behuwd- en Grootmoe
der,
in den ouderdom van
ruim G1 jaar.
Uit aller naam,
D. BLAAUBOER Jz.
Meeldijk,
Barsingcrhorn,
25 April 1938.
De begrafenis zal
ilaats hebben a.s. Don
derdag 28 April, nam.
2 uur, te Barsingcr
horn.
CXDOÖlXJQOöOOiOOiO
K Den 2cn Mei a.s. ho- g
8 pen onze geliefde Ou- n
ders, g
8 hun 25-jarige Echtvcr-
r ceniging te herdenken, r
Ilun dankbare
Kinderen, Behuwd-
en Kleinkinderen.
Woud meer,
Dirkshorn, April 1938.
cööoöoöoöoöocjo
OOOOGOOOCXJCXDCX)
8 Op den 26 April 1938 8
r hopen onze geliefde z
•X Kinderen, X
en
hun 25-jarige Echtver-
ecniging te herdenken.
Hun liefhebbende
Ouders
A. C. MULLER.
J. MULLER—Korver.
Hoorn April 1938.
ÖOCX3ÖOGOOiOO(OC»0
IN PLAATS VAN KAARTEN.
Verloó f d:
PAULUS NOPPERT
en
ANNIE VAN EETEN.
Oudcsluis,
24 April 1938.
Schagerbrug,
IN PLAATS VAN KAARTEN.
Cornelia Neeltje,
Dochter van
A. T. BRUIN
en
A. C. PAARDEKOOPER.
De Wetstraat 11,
Den Helder, 23 April 1938.
Met deze betuigen wij onzen
hartelijken dank voor de vele
blijken van belangstelling, on
dervonden bij de geboorte van
ens Dochtertje.
A. BAKKER.
A. BAKKER—Smit
Wieringerwaard, April 1938.
Dijkgraaf en Heemraden van
den
Anna Paulownapolder
zijn voornemens om op
14 Mei a.s.
des voormiddf^gs te 10 uur, in
het Polderhuis bij inschrijving
aan te besteden:
over de Zandvaart vóór den
Koningsweg.
Bestekken en teekeningen
ad. f3.per stel verkrijgbaar
bij den Opzichter van dien pol
der te Anna Paulowna, bij
wien ook nadere inlichtingen
zijn te bekomen.
Heeren Middenstanders! Al
vorens men een zaak wenscht
te koopen of te verkoopen,
wendt U dan tot het van ouds
bekende
Woning- en Zakenbarean van
A. SLEUTEL Jz.,
Beëedigd Makelaar te
SCHA6EN. TEL. 72.
ZOOVELEN
hebben het duidelijke verschil
gezien tusschen de allemaiis-
confectie en onze eigenge
maakte Jongcheeren Costuums
en Kinderpakjes met Plus
fours, korte of lange broek.
Geen massa-kleuren. doch
unieke stoffen, exclusieve des
sins en aparte modellen. De
groote sorteering, welke wij U
toonen is zonder weerga hier
ter stede. Onze prijzen zijn
30 lager dan elders.
OTTO VAN OS
HOORN ALKMAAR,
GROOTE NOORD LAAT
Tel. 414. Tel. 2867.
ZOMERKNECHT
gevraagd, a. d. Zuivelfabriek
„De 'Eendracht" Slolpcrvlót-
brug.
Gevraagd, voor direct.
EEN SCHIPPERSKNECHT,
pl.m. achttien jaar. C. J,
BUTTER, Lutjewinkel.
Gevraagd:
EEN JONGEN
van 14—16 jaar, voor licht
werk, bij Filma K. PAARL-
BERG, Oudesluis.
Direct gevraagd: Een
HULP 1. d. HUISHOUDING,
om een bejaarde zieke vrouw
op te passen. A. KATER, Laag-
zijde B 62, Schagen.
Voor direct gevraagd een
NET MEISJE,
voor de huishouding, door
HAAN, HENDRIK. Aanmelden
bij K. HAAN, Groetpolder, Win
kel.
Voor direct een
SCHILDERSKNECHT
gevraagd, bij K. DEKKER,
Oudkarspcl.
Te koop:
EEN TANDEM,
„Turner", z.g.a.n., ook genegen
te ruilen voor bel. vrij motor.
C. D. JOON, Kolhorn.
Te koop:
Een zoo goed als nieuwe
AM. GRENEN BALK,
zw. 29 X 29 c.M., lang 14 meter
bij P. REM PT, Opzichter, Kol
horn.
Te koop:
6 LEGGENDE KIPPEN
en een Kinderstoel, bij KI.
OOST, Rijksweg 114, Koegras.
Te huur: Flink
op goeden stand, in de Molen
straat C 26. Te bevragen bij N.
SNAAS, Molenstraat C 29,
Schagen,
Te koop:
Ongeveer 4500 Poepewitte en
4000 Herfstwitte Koolplanten.
bij K. SCHUIT, Noordeinde 211,
Oudkarspcl.
Te koop: Ongeveer 40 zak
AARDAPPELS,
Noordelingen, puikbest. J. D.
KEPPEL, Koningsweg 8, Bree-
zand, N.H.
Te koop:
Een jonge drachtige KOE
(herfstkalver) vrij van t.b.c., bij
GEBRS. RAVEN, Stoomwcg 39,
Breezand.
Te koop:
Een ZEUG met negen Biggen,
bij J. SILVKR, Lutjewinkel.
Te koop, bij F. A. F. GRO-
NEMAN, Wieringerwaard,
EENLGE STIEREN,
waarppder een aangehoudene^
Opbrengst M. in 280 .d. 250 Kg.
vet.
Te koop: Een partij
GELE STALSCHELPEN
bij A. IIOOIJ, Braakpolder,
Lutjcwinkch
in keurige uitvoering tegen billijke prijzen.
Wij schrijven desgewenscht de adressen
voor U en zorgen voor verzending!
SCHAGEN.
VRIJHEID VAN BEBOUWING BE
ROKKENT DE GEMEENSCHAP ON
HERSTELBARE SCHADE!
WAAROM UITBREIDINGSPLANNEN?
WIERINGERMEER GEEN TWEEDE
HAARLEMMERMEERPOLDER.
Door
Ir. F. J. GOUWETOR, b.i. Assen.
In de laatste jaren begint gelukkig
het inzicht, dat het bezit van een
plan van uitbreiding voor iedere ge
meente noodig is, gemeengoed te
worden, tenminste onder de hooge
autoriteiten. Een groot deel van het
publiek heeft er echter in het ge
heel geen begrip van, waarom uit
breidingsplannen noodig zijn en wel
ke belangen zij pogen te beschermen.
Wat wordt er onder „uitbreidingsplan" ver
staan? Het besie luisteren we bier naar de
Woningwet 1901, die in art. 36 zegt, dat de
Raad voor ten hoogste tien jaar een plan
vaststelt, waarbij de bestemming van den in
dat plan begrepen grond in hoofdzaak of
in onderdeelen wordt aangewezen.
Het noodzakelijk worden van uitbreidings
plannen ook voor het platteland is, historisch
gezien, een volkomen natuurlijk verschijn
sel. De steden zijn bijna steeds, al sinds de
oudheid gebouwd, volgens een vooraf be
paald plan. De stcdebouwkundige kan u
daarvan op de gcheelo wereld, dus ook in
ons land, tal van fraaie voorbeelden noe
men. (Amsterdam, Middelburg, Elburg). Het.
spreekt trouwens ook vanzelf: het bouwen
in een ommuurde vesting (en dat waren
vroeger alle steden) kon niet zonder uit
breidingsplan plaats vinden en uitleg, d.w.z.
liet maken van nieuwe vestingwerken, even
min. In de dorpen werd een natuurlijke groei
in de hand gewerkt door den eerbied voor
traditie en de beperkte behoefte (o.a. ook
door den geringen bevolkingsaanwas ten ge
volge van slechte hygiënische toestanden).
En buiten de steden of dorpen bestond geen
verlangen tot vestiging. Daar was het in den
regel te onveilig en de gebrekkige verkeers
middelen zorgden er wel voor, dat men in
de buurt van zijn mcdcmonsch bleef.
Sinds de sterke toeneming van bevol
king en verkeer, die uit de tweede
helft van de vorige eeuw dateert, zijn
ook op het land geheel andere toe
standen ontstaan.
Reeds lang ziet men hoe in streken,
die speciaal voor vestiging gezocht
zijn, de onbebouwde ruimte door
grondverspilling en ordeloos voort-
bouwen langs de verkeerswegen in
een onheilspellend snel tempo aan
het verdwijnen is. Wie den bijna 80
k.m. langen weg van Alkmaar over
Haarlem naar Den Haag rijdt, komt
praktisch gesproken niet uit dc dor
pen in het open landschap.
Dergelijke wegen zijn er steeds meer aan
te wijzen. Dit is de beruchte lintbebouwing.
Helaas is de oovatting nog steeds geen ge
meengoed geworden, dat. door deze vrijheid
van bebouwing onherstelbare schade aan dc
gemeenschap wordt toegebracht!
Dorpsschoon bedreigd.
Laten toch vooral de bestuurders ten plat-
telande tot het inzicht komen, dat het voor
een" gezonde ontwikkeling van onze volksge
meenschap van het hoogs'.e belang is, dat
het „landelijk" karakter van het platteland
bewaard blijft. Teveel meent men nog, dat
een uitbreidingsplan een soort luxe is voor
het gemiddelde dorp, maar één huis op een
ongeschikte plaats gebouwd kan vaak een
geheel dorpsgezicht bederven.
Vaak voelen grondeigenaren zich gedu
peerd, wanneer een uitbreidingsplan het hun
onmogelijk maakt hun betrekkelijk waardc-
loozen grond aan nieuw te maken buiten
wegen als bouwterrein te verkoopen. Zij
kunnen echter niet volhouden, dat dit onbil
lijk zou zijn, want vóór die nieuwe weg ei
was, had die grond geen andere waarde
dan die van cultuur- of woesten grond. Eige
naren van grond langs een nieuwen weg,
die. niet bebouwd mag worden, kunnen dus
nooit gedupeerd zijn wegens waardevermin
dering.
Voor gemeenten, waarin cultuur
grond hetzij door landaanwinning,
hetzij door ontginning, nieuw ge
vormd wordt, is de aanwezigheid van
een uitbreidingsplan een absolute
noodzakelijkheid. Gelukkig heeft
men dit bij de inpoldering van dc
Zuiderzee bijtijds ingezien, zoodat
de meest bevoegde autoriteiten van
ons land on dit gebied zijn ingescha
keld om te voorkomen, dat er een
tweede Haarlcmmermccrpolder zou
ontstaan.
Helaas is dit bij de ontginning in Drente
niet geschied, waardoor daar nieuwe land
schappen ontstaan ziin, die wel heel veel af
vallen bij het oude „Drcntsche Landschap".
Niet slechts een zaak voor na
tuurliefhebbers!
Hoeveel had men hier niet kunnen berei
ken met het sparen van enkele kleine stuk
jes van de vroegere wildernis! Men moet
vooral niet mccnon, dat regeling der bebou
wing een belang is, dat uitsluitend de min
naars van natuurschoon aangaat. Met lint
bebouwing en in het, algemeen met stelsel
matige bebouwing schaadt men vier belan
gen:
1. Het. algemeen vorkeer.
2. Dc eigen belangen der bewoners.
3. Den economischcn aanleg der
openbare voorzieningen.
4. Het landschapsschoon.
Wanneer wc dezen vier zaken onder het
oog zien, dan treft bij no. 1 de intense be
lemmering van het doorgaand verkeer met
de daaraan verbonden gevaren. Ik noemde
al den weg Alkmaar—Haarlem—Den Haag.
Maar ook in het betrekkelijk dun bevolkte
Drente kan men waarnemen, hoe b.v. van
den weg van Vries naar Zuidlaren, 8 k.m.
lang, nog slechts 2 k.m. onbebouwd is geblc-
\en, om niet te spreken van het 15 k.m.
lange „lintdorp" Smilde.
Het verschijnsel van de inbezitneming dooi
de bebouwing van nieuwe weggedeelten zag
men op veel grooler schaal voor luttele jaren
langs den rijksweg AmsterdamAmersfoort,
waardoor het nut van deze kostbare om
leggingen in de waagschaal werd gesteld.
Grootestads-afstanden in de dor
pen.
Als tweede punt noemde ik het ongemak
voor de bewoners. Het is toch évident, dat
zulk 'n verspreide bebouwing langs enkele
wegen onnoodig groote afstanden moet ge
ven van huis naar het dorps- of stadscen
trum, met gemeentehuis, kerk, scholen, post
kantoor winkels, enz. De dorpsbewoners krij
gen op die manier grootestads-afstanden af
te leggen voor elke boodschap, zonder dat
daar de gemakken van de stad als goede
schoone straten, goede verlichting en gemak
kelijke openbare verkeersmiddelen bij te
hulp komen. Hiermee samen gaat wat ik als
derde nadeel noemde: de groote uitgaven
voor de gemeenschap aan leidingen voor
electricitcit, gas, water en riolecring.
Tenslotte komt de onherstelbare schade
aan het natuurschoon, die vooral plaats heeft
in de diluviale streken, die dicht bij de groo
te centra liggen. En ook hier is een zuiver
sociaal belang in het spel. Het is reeds lang
een bewezen feit, dat groote gebieden onge
rept natuurschoon een noodzakelijkheid zijn
voor ontspanning van geest en lichaam dei-
bevolking.
Hoe het euvel te bestrijden.
Welke middelen staan ons nu ten dienste
in den strijd tegen stelselmatige bebouwing?
Twee wetten en een Koninklijk Besluit
helpen ons in dezen strijd:
1. De Woningwet van 1901.
2. De verkeerswet tegen lintbebouwing.
3. Het Woningbesluit.
Zooals reeds gezegd omschrijft de Woning
wet het begrip uitbreidingsplan. Verder wor
den regels gegeven voor de wijzen van goed
keuring (door Ged. Staten) en van openbaar
making benevens voor de regeling van het
beroep op hoogerc instanties. Ook door het ma
ken van bebouwingsvoorschriften (die a.h.w.
détails geven op het uitbreidingsplan) is er
in voorzien. In 1931 is ook de regeling van
„streekplannen" in de wet opgenomen (artt.
4550). Onder streekplan verstaat men een
stedebouwkundigc voorziening in den rui ru
sten zin des woords, voor een streek waar
vele gemeenten in elkaar grijpende belangen
hebben. In het hijzonder houdt de streekplan-
voorziening zich bezig met streken, die zich
in sterke mate op eenig gebied ontwikkelen
of veranderen, b.v. in ons land: Het Gooi,
Kennemerland, Het Westland, IJsselmondc,
Oost-Utrecht, Zuid-Limburg, de Veluwezoom,
de omgeving van de stad Groningen met den
„kop" van Drente, enz.
Voor verschillende dezer landstre
ken zijn streekplannen in voorberei
ding. Onderwerpen die bij het maken
van een streekplan de aandacht vra
gen, zijn: het vast leggen van woon-
en industiegebieden, vaststelling
van groote hoofdverkeerswegen, ka
nalen, havencomplexen, spoorbanen,
decentralisatie van de groote steden
door aanleg van tuindorpen en liet
beschermen en uitsparen van groene
strooken, bosch, duin-, heide- en wa
tercomplexen voor de recreatie der
stadsbevolking.
op verzoek van een bepaalde gemeente
kunnen Ged. Staten aan aangrenzende ge"
meenten ook de verplichting opleggen aan
het streekplan mede te werken.
Een schuchtere poging.
Het Woningbesluit bevat in par. 4 zeer uit
voerige voorschriften over inrichting van
ontwerpen voor uitbreidingsplannen, terwijl
par. 5 voobereiding cn inrichting van streek
plannen regelt.
Tenslotte bezitten we sinds 31 Mei 1937 in
de Verkeerswet tegen lintbebouwing een eer
ste schuchtere poging om het kwaad der
lintbebouwing te beteugelen. Dit wetje regelt
echter uitsluitend de bebouwing langs de
Rijkwegen en dan nog alleen maar in dien
zin, dat „uitwegen" op den Rijksweg ver
boden is.
In den allerlaatsten tijd gaat men ook be
hoefte voelen aan een „nationaal plan",
waarop vooral met de toenemende behoef
ten der nijverheid (die langzamerhand ge
heel ons jaarlijksche bevolkingsoverschot
moet opnemen), tegenover de belangen der
recreatie rekening gehouden zou moeten
worden.
Wanneer ik een conclusie aan deze be
schouwing zou moeten toevoegen, dan zou
het moeten zijn. dat we den goeden kant
uitgaan, dat er allerwcge belangstelling voor
deze onderwerpen begint te komen, maai'
tevens dat vooral ten plattelande het besef
nog ver van algcme.en is, dat een goede
en tijdige regeling der bebouwing een be
lang van de éérste orde is voor de toekomst
van onze volksgemeenschap.
In de woonschuit van G. werd het var-"
ken geslacht en het vleesch opgeborgen.
In den nacht van 23 op 24 April waï
Rhoon als operatie-terrein gekozen en uit
een timmerwerkplaats werd een groot aan
tel werktuigen gestolen. Op dat tijdstip
woonde van D. nog niet bij G., doch vol
gens van D.'s verklaringen zouden ze den
laatsten diefstal ook samen hebben ge
pleegd. De buitgemaakte gereedschappen
werden naar G.'s woonschuit gebracht.
Alcohol lekte.
Op 5 November toog het tweetal naar het
riool-gemaal te Rotterdam waar een eleetro
motor, vetpotten en een aantal metalen-
voorwernen werden gestolen en ten slotte
op 20 November ploegden ze een inbraak
in een leegstaand café op den IJsseldiik,
waar ze alles, wat ze van hun gading
vonden, meenamen. Een aantal flesschen
alcohol vormde het grootste deel van den
buit.
Voor al deze feiten had de Rntterdam-
scho rechtbank van D. veroordeeld tot tvvo©
jaar gevangenisstraf met aftrek van de
nreventieve hechtenis. Van D. vond deze
straf wel erg zwaar cn kwam in hoorrer
beroep bij bet Haagsebe gerechtshof. Hij be
kende de feiten volmondig, doch bleek reeds
eerder gestraft te zijn en wel door den kin
derrechter, die hem een tuchthuisstraf van
ecnige maanden had opgelegd.
Bovendien heeft verdachte onlangs
weer voor de Rotterdamsche recht
bank terecht gestaan wegens brand
stichting. De officier van Justitie
eischte toen een gevangenisstraf van
zes jaar tegen hem. De rechtbank
heeft die zaak evenwel aangehouden
om te onderzoeken in hoeverre ver
dachte toerekeningsvatbaar is.
In verhand daarmee heeft het gerechts
hof ook de thans behandelde strafzaak voor
onbcpaalden tijd geschorst.
Een zwart geweien. Straffen
van twee en zes jaar tegen jon
geman gecischt.
De 23-jarige landarbeider W. van D. uit
Rotterdam heeft zich ondanks zijn jeugdi
gen leeftijd, aan heel wat strafbare feiten
schuldig gemaakt.
Op 5 October van het vorig jaar pleegde
hij tezamen met zekeren G., in wiens woon
schuit hij woonde, een inbraak in de werk
plaats van de Ilollandsche Beton Maatschap
pij te Rotterdam, waarhij een groot aantal
Iimmer-gereedschappen werden buitgemaakt
Op 19,Novomber daarna ging het tweetal
weer op roof uit.
Op een weiland te Pernis stalen
zij een A-arken, nadat zij het, door
hot met een hamer op de kop te
slaan en vervolgens met de kop in
de sloot te duwen, gedood hadden.
Vaet&ai
Officials niettemin hoopvol ge
stemd.
Te Batavia heeft het Ned.-Indische
elftal Zondag zijn laatsten wedstrijd
gespeeld. Met weinig succes even
wel, want de tegenstander, liet Ba-
taviasche Bondselftal was aanmerke
lijk sterker en won verdiend met
4—1.
De heer van Bommel, de leider van het
Indische team, meende volgens Aneta, dat
de nederlaag ten deele kon worden toege
schreven aan een psychologische oorzaak,
aldus de N.R.Ct. De jongens zijn n.1. door
het steeds meer naderend vertrek ietwat ,\;an
streek. De tocht is voor hen immers ecu
buitengewoon evenement. De heer van.'
B. dacht dan ook, dat 't elftal in Eurona
heel wat beier spel te zien zou geven. Zijn
definitievcn indruk kon hij echter eerst
geven als in Medan den laatsten oefenwed
strijd zal worden gespeeld, wanneer de jon
gens dan reeds eenige dagen bij elkander
aan boord zijn geweest en aan elkander ge
wend zijn geraakt.
Ook de voorzitter van de Ned.-Indische;
voet hal-unie, de heer J. Ilocn, was geens
zins pessimistisch gestemd. Ook hij lieehlte
zeer groote waarde aan den wedstrijd te
Medan, daar dan alle handen met Java ver
broken zullen zijn cn de spelers ecnige
rust hebben gehad na het vele reizen en
trekken der laatste maanden.
ROTTERDAM, 25 April.
Veemarkt Aanvoer: totaal 1957 stuks,
t.w.: 719 vette runderen, 261 vette kalveren,
8 nuchtere kalveren, 313 schapen en lamme
ren, 856 varkens. Prijzen per Kg.: Vette
koeien, le kw. 76 ct., 2e kw. 68 et., 3e kw.
5256 ct., vette ossen 706654-58 ct., vette
kalveren 1109560-70 ct., varkens (levend
gewicht) 104—93—40 ct., schapen 50—45—40
ct. Prijzen per stuk: scliar/m f 28—24—18,
zuiglammeren r 15—13—9. Aanvoer: vette
koeien en o$scn, aanvoer ruimer, handel
lui, prijzen Te en 2e kwal. goed te hand
haven, 3e kwal. iets stijver, pr. koe 80, pr.
os 74. Vette kalveren, aanvoer iets korter,
handel matig, prijzen als vorige week:
Dinsdag, pr. 1.20. Schapen en lammeren,
aanvoer iels kleiner, handel traag, prijzen:
vooral niet hooger. Varkens, aanvoer groo-
ter, handel kalm, prijzen niet geheel 1e
handhaven. Zuiglammeren, aanvoer gering,
handel redelijk, prijzen iets hooger.
AMSTERDAM. 25 April 1938.
Veemarkt. 504 vette koeiep, 1e kw. 74
—80 et., 2e kw. 66—72 ct., 3e kw. 50—64 ct.,
per Kg. slachtgewicht; 82 melk- en kalf-
koeien f 180240 per stuk, 78 vette kalve
ren: 2e kw. 52—56 ct., 3e kw. 42—50 ct. p.
Kg. levend gewicht; 207 nuchtere kalveren
f 5—9 per stuk, 91 schapen f 2431 per
stuk, lammeren f 2024 per stuk, 400 var
kens: vleesch varkens, wegende van 90—110
Kg. 6465 ct., zware varkens 6263 ct.,
vette varkens 5961 et. per Kg. slachtgew.;
3 paarden, geen noteering. Aangevoerd 3
wagons geslachte runderen uit Denemar
ken. Overzicht: Slachtrundercn ruime
aanvoer, stugge handel, weinig eerste kwa
liteit, prijzen onveranderd. Melkkoeien iets
betere aanvoer, trage handel. Vette kalveren
matige aanvoer, zeer stugge handel, prij
zen lager. Nuchtere kalveren ruiime aan
voer, vlugge handel, prijzen onveranderd.
Schapen en lammeren ruime aanvoer, stug
ge handel, prijzen zeer vast. Varkens rui
mere aanvoer, weinig vleeschvarkens, han
del sfil en vooral bij afloop vette varkens
lage prijzen. Voor paarden geen noteering.
ROTTERDAM. 30 April.
Fijne zaden, geen noteering.
ROTTERDAM, 30 April.
Vlasmarkt. Aanvoer: 14.300 Kg. blauw,
schoon 62—72 ct.. 3000 Ksr. Groninesch 60—
65 ct., 9870 Kg. Hollamlsrh geel 66—70 ct.,
1825 Kg. dauwroot 5055 ct. Kooplust, ma
tig, handel zeer kalm, prijzen lager met
neiging tot verder inzakken. Aanvoer ge
deeltelijk onverkocht.
