«vCihnMIII
paansche
DAGBLAD }OR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
regeering
zint op
wraak!
r
Gouden tijd voor
zenuwartsen te Weenen
fyjordaanslag io het
Heilooër bosch
Laan, Schagen, Tel. 20.
MAANDAG 27 JUNI 1938. 81e Jaargang. No. 10806.
UifgOv-e <k* KV, Uiig..Mij". ,,'Hollowds Noorderlwortief"
NEGRIN,
Hoofd van de
links-
Spaansche
regeering.
Zij overweegt als vergelding, te
gen de rechtsche aanvallen op open
steden, Italiaansche en Duitsche
schepen en havens te bombardee
ren.
Engeland en Frankrijk
waarschuwen Barcelona
Het Duitsche en Italiaansche antwoord zal met
kanonnen gegeven worden!
De toenemende verontwaardiging in het linksche Spanje
Spanje over de bombardementen op open steden, heeft
er toe geleid, dat de regeer ing overweegt repressaille
maatregelen te nemen. Zij zijn van plan bij wijze van
vergelding Italiaansche schepen, welke de rechtsche ha
vens aandoen te vernietigen en zelfs Italiaansche en
Duitsche havens te bombardeeren. Reeds zouden vlieg
tuigen gereed staan. Deze mededeeling heeft in het bui
tenland veel onrust gewekt. Frankrijk en Engeland heb
ben de regeering te Barcelona gemaand voorzichtig te
zijn. De Italiaansche bladen uiten zich op felle wijze en
dreigen met scherpe tegenmaatregelen.
Do ambassade van Spanje deelt
het volgende mede: „Inzake de ge
ruchten welke verspreid zijn be
treffende de houding der Spaansche
regeering ten aanzien van t bom
bardeeren van open steden door een
in dienst der opstandelingen
staande luchtmacht, wordt eraan
herinnerd, dat de ambassade van
Spanje herhaalde malen met een
aandrang, welke zijn oorzaak vond
in de dringende noodzaak om een
eind te maken aan deze weerzin
wekkende oorlogsmethode, de Fran-
sche regeering gewezen heeft op de
felle protesten der Spaansche regee
ring tegen een dergelijk optreden.
Volgens uit Spanje ontvangen in
lichtingen is het zeker, dat de ver
ontwaardiging der Spaansche be
volking over dezen tot een systeem
geworden bombardementstactiek,
vormen dreigt aan te nemen,
welke het de republikeinsche regee-
rlng onmogelijk maken deze moord
partijen, waaraan de in dienst der
opstandelingen staande buitenland-
sche luchtmacht zich te buiten gaat,
zonder reactie gade te slaan".
Te Parijs is men geneigd tot de meening
dat de stap de regeering van Barcelona
slechts een valsch alarm zal zijn gewseest
en dat de geuite bedreiging waarschijnlijk
wel niet tot uitvoering zal worden ge
bracht.
Onverbiddellijke Italiaansch
Duitsche reactie.
De „Giornale d'Italia" publiceert in sen-
sationeelen vorm het aan de regeering van
Barcelona toegeschreven voornemen tot re
presaillemaatregelen over te gaan tegen de
havens en schepen der met generaal Franco
bevriende landen, indien de rechtsche lucht
macht haar bombardementen niet staakt.
Indien dit voornemen, aldus de
„Giornale", zou worden uitgevoerd,
zou hierop van de zijde van Italië
en Duitschland een „onverwijlde en
onverbiddellijke" militaire reactie
volgen.
In felle bewoordingen richt het blad zich
tegen Barcelona, dat het ervan 'beschul
digt Europa bewust naar den rand van den
afgrond te brengen, door een plan uit te
voeren, dat sinds 1935 in Moskou is uitge
werkt. Deze nieuwe dwaasheid, aldus het
Ilaliaansche blad, zou Europa een uiterst
ramspoedig en bloedig avontuur bezorgen.
Het spreekt vanzelf, dat indien
Duitschland en Italië door de
„Spaansche rooden" in hun steden
worden aangevallen, alleen omdat
een Duitsch of Italiaansch vliegtuig
aan een noodzakelijk bombardement
heeft deelgenomen, hun reactie ter
stond en zonder pardon zou zijn,
welke niet zou worden uitgevoerd
met diplomatieke nota's, doch met
kanonnen.
In Engeland
wordt geen bevestiging gegeven van de be
richten als zou de Spaansche regeering, bij
haar voornemen om tot represaillemaatre
gelen tegen het bombardeeren van open
steden over te gaan, niet slechts de steden
in het gebied van Franco, maar ook die
van vreemde landen, welke zij voor de
bombardementen verantwoordelijk acht,
hierbij willen betrekken. Men geeft toe, dat
deze geruchten tot de officieele kringen zijn
doorgedrongen, doch de hieraan verbonden
gevaren en de internationale terugslag wel
ke dergelijke maatregelen zouden hebben,
acht men in zich zelf reeds voldoende groot,
om de uitvoering van zulk een denkbeeld
terstond te verwerpen.
In Frankrijk.
Fransche autoriteiten weigerden te
•vestigen of te ontkennen, dat de Spaan
sche ambassadeur te Parijs een bezoek zou
hebben gebracht aan minister Bonnet om
hem een gelijke mededeeling te doen als
Azcarate aan lord Halifax heeft gedaan.
Men voegt hier evenwel aan toe, dat
indien dit het geval zou zijn geweest, de
Fransche regeering krachtig op voorzichtig
heid zou hebben aangedrongen.
Vliegtnigen staan gereed!
Van officieele rechtsche zijde wordt
beweerd, dat vliegtuiggroepen der
regeeringsluchtmacht op de vlieg
velden van Valencia, Carthagena en
Rosos gereed staan om aanvallen te
doen op buitenlandsche sohepen, in
het bijzonder Italiaansche, die
rechtsche havens verlaten.
De rehtsche regeering ziet in de
ze berichten een bevestiging van
de stappen van Barcelona te Parijs
en Londen.
Regeering werkt op Francos gemoed!
Generaal Casado, de chef der centrale le
gers, heeft een tot de militaire leiders van
Franco gericht radiorede gehouden, waaiv
in hij o.a. zeide: „Ge zijt verplicht een
vreemde demagogie te vreduren, welke
uws teden en velden overstroomt. Uw gods
dienstige gevoelens komen ertegen in op
stand, dat ge hulp ontvangt van vijandc
van Christus'leerstelingen. Uw vaderland
sclie gevoelens worden gekwetst door de
vreemde invasie.
Ik weet, dat velen meenen, als zou bij
ons eenzelfde toestand bestaan. Ik kan ver
zekeren, dat hier slechts vijf internationale
brigades streden, samengesteld uit anti-fas-
cistsiche elementen van verschillende lan
den. Er zijn bij ons geen Russische eenhe
den, en er is geen Russisch opperbevel. Het
leger, waartegen gij strijdt, is het leger van
de republiek, een zuiver Spaansch legers
fronten.
Aan het Levantfront worde^pg^jeg
voortgezet rondom Mora de Rbs jn (je
provincie Teruel en Nules in ,r0vincie
Castellon. Het Bastion van ee,noem(je
plaats wordt nog steeds krac'. vercie.
digd door de regeeringstroepenK|a^ de
rechtsche colonnes uit Aliaga Teruel
zich niet aaneen kunnen sluiten
De belangrijkste gevechten wo n0g
steeds geleverd in de zóne van Oi^g
regeeringstroepen hebben ontruin'a een
slag van verscheidene dagen. De r^en
worden thans tegengehouden in d(CCtor
van Bechi, op negen kilometer teix,r{ien
van Nules. De rechtschen trachten^ c0.
lonnes, die in strijd verwikkeld zijr. yjp
lareal, los te maken. Zij worden daaac^.
tig door de regeeringstroepen aangjen
Hun pogingen om zich van de reg^l
troepen te bevrijden zijn vergeefs ggSt,
Weer oneenigheid in Franije.
ger?
Zeven republikeinsche soldaten, die qG
krijgsgevangenschap ontsnapt zijn en
weer bij de x-egeeringstroepen gev^
hebben, hebben medegedeeld te Sara%
ernstige incidenten tussqjxexx Italiaan»
en Spaansche officieren te hebben b'.
woond. Volgens hen wordt de haat te
den indringer met den dag feller. And
ontsnapte gevangenen vei-telde, dat het
Avila tot gevechten tusschen Spaansche
buitenlandsche officiei'en is gekomen,
bij handgranaten zijn geworpen. De verkl
ringen van deze soldaten komen overee
met in officieele kringen ontvangen inlicl
tingen.
Joodsche betoogingen
tegen Engeland
Ontevredenheid over doodvonnis
van een Joodsch terrorist in Pa
lestina
In de Jodenbuurt van Warschau hebben
gisteren cenige duizenden Joden een betoo
ging gehouden om te protesteeren tegen de
bevestiging van het doodvonnis, dat de
kxijgsi-aad te Jerusalem heeft uitgesproken
over een Jood van Poolsche afkomst, Szlo-
ma Ben Joseff genaamd, i die schuldig werd
geacht aan een aanslag- op een Arabische
autobus. Er werden redevoeringen gehou
den door de leidei*s der Zionistische organi
saties, die gi-atie voor den veroordeelde ver
langden.
Voorts hebben Joodsche jongenlieden be
toogd voor het Britsche consulaat te War
schau waarvan zij dc ruiten insloegen. De
algemeene Zionistische raad van Polen
heeft een telegram aan den koning van
Engeland gezonden en de Joodsche vrou-
\venvereeniging een boodschap aan Konin
gin Elizabeth, waarin verzocht woi*dt, bij
den vooi-zitter van den krijgsraad te intei*-
venieex-en. Ook is een telegram gezonden
aan den aartsbisschop van Canterbury.
De bewoners van de Donaustad
moeten op hun woorden letten.
Een houding van schrik.
Gi'aaf Robert d'Harcourt, professor in de
Germaansche letteren aan het Instituut Ca-
tholique, te Parijs, heeft in Das Xeue Tage-
buch geschreven over Weenen, zooals hij het
weervond twee maanden na den Anschluss;
aldus meldt de N. R. Ct. De stad had voor
hem iets raadselachtigs, dat voor den ge
wonen toerist nauwelijks merkbaaris. Het
zat hem niet in het uiterlijk. Uiterlijk is al
les in orde, veel beter in orde dan onder
Dollfuss of Schuschnigg. Het verkeer is be
ter geregeld en in het algemeen zijn vele
veranderingen en beperkingen ingevoerd,
die den Weener met zijn aangeboren Schlani-
perei en begeerte naar een prettig leventje,
zeer pijnlijk aandoen.
Het raadselachtige zit ergens an
ders. In de uitdrukking der gezich
ten, in den veranderden toon in het
koffiehuis, in de algemeene houding
van schrik. De Weener had de lief
lijke gewoonte altijd en ovei'al op de
overheid te schimpen. Ci'itiek oefenen
behoorde tot zijn dagelijksche ge
woonte, het was om zoo te zeggen
noodzakelijk om gezond te blijven.
Nu is die veiligheidsklep voor zijn
wispelturigheid gesloten. De Weener
moet nu zijn losse tong in toom hou
den en men ziet dat aan den rond-
spiedenden blik, die laat zien: „ik
moet voorzichtig wezen".
Nu leert de Weener binnen zijn vier mu-
>,n te leven. Vooral de mensehen, die zich
het Vaderlandsche front min of meer ver-
enstelijk hebben gemaakt, leven in zekeren
gst, als de telefoon gaat of als er gescheld
«•dt. De zenuwartsen varen er wel bij.
rvositeit, raniek, vage alarm geruchten
Wen ook bij dezen angst, en alles bij el-
l\r wordt aangewend om de menschen
kn te krijgen volgens de methode, die el-
<i in 't Rijk wordt toegepast tegen Joden,
solisten of katholieken,
n nog effectiever pressiemiddel is de
Dit nummer bevat 8 pagina's
DB BILT SEINTi
Verwachting: Zwakke tot mati
ge, later in het N. wellicht
krachtige Z.W. wind, zwaar
(bewolkt tot betrokken, wei
nig of geen regen, zelfde
temperatuur, in 't Noorden
en in 't Zuiden iets koeler*
Verdere vooruitzichten*. Koel
weer.
grondige zuivering van het" ambtenaren en
beambtencorps.
De economische toestand. - Prij
zen voor industrieproducten met
15 20 pet gestegen.
In een op de eerste pagina afgedrukt
artikel over den economischen toe
stand in Oostemïjk na den An
schluss, dringt de Kölnische Zeitung
aan op de noodzakelijkheid van een
zoo spoedig mogelijk verlagen der
prijzen voor de producten in Oosten
rijk.
Door de vaststelling van den wisselkoers
op 66 pfennig per schelling in plaats van 49
pfennig, zooals dit voor den anschluss was,
hebben de pi-ijzen voor de industrieproduc
ten een verhooging ondergaan van omstreeks
15 tot 20 procent. In verband nu met de te
verwachten gevolgen der ci'edietuitbreiding
in Oostenrijk, vraagt het blad tijdig de prij
zen in Oostenrijk te verlagen, omdat alleen
dan de ci-edietuitbreiding op noi-male wijze
tot stand zou kunnen komen. Voorts schrijft
liet blad, dat Oostenrijk zoo spoedig mogelijk
economisch en sociaal in het Duitsche rijk
moet worden opgenomen.
Congres der Sokols
Praag
in
Gelofte tot instandhouding der
Joego alavisch Tsjcclioslowaah-
sche broederschap.
Ter inleiding van het congres der Sokols
dat de volgende week Zondag wordt geo
pend, heeft gisteren een gi-oote betooging
plaats gevonden, waaraan werd deelgeno
men door 50.000 jongens en meisjes, die ten
aanschouwe van president Benes.j, het di
plomatieke korps en ongeveer 150.000 an
dere aanwezigen allerlei figuren uitvoer
den. In den loop der oefeningen gaf de pre
sident der Joegoslavische Sokols den presi
dent der Tsjechische Sokols" de accolade en
de jeugdige Sokols legden de gelofte af, de
JoegoslavischTsjechoslowaaksche broeder
schap in 'stand te zullen houden. Geduren-
den het geheele feest, dat met groot enthou
siasme werd gevierd, voerden vliegtuigen
boven het stadion evoluties uit.
hgeman door psychopaat
ernstig gewond
Qteravond om negen uur heeft
zichn de Heilosche bosschen, gele
gen usschen Alkmaar en Heiloo,
een genaardig geval van mishan-
delin voorgedaan, dat veel weg
heeft an een moordaanslag.
Eenige ikmaarsche jongens van zestien
tot negentHi jaar wandelden in de dichte
bosschen, t?n zij in het z.g. sparrenbosch
twee mantin passeerden, die tegen een
walletje lagn. Een der mannen waar
schuwde de ongens niet nogmaals langs te
komen, wan dat verveelde hen.
Toen ca der jongens daarop op
merkte. dt hij „even goed daar
mocht loopn", maakte de man zich
kwaad en net de opmei'king: „Ik
heb er we eerder twee jaar voor
over gchac', gx-eep hij den jongen
beet en st4c hem niet een dolk
mes tweemal, een keer in de bo
venarm, emen keer in de zij.
Daarop maakt» hij zich uit de voeten. De
jongen, de ongever achttienjarige P. Hoog
land uit Alkmaa, zag nog kans kruipende
de eei'ste huizen van Heiloo te bereiken,
waar een dame lem vond. De andere jon
gens waren hals tver kop gevlucht.
De geneeskundige dienst en de politie
werden onmiddellijk gewaarschuwd. De eer
ste zorgde na het leggen van een noodver
band voor de ovei-bi-enging naar het zie
kenhuis, terwijl de politie een onderzoek in
stelde. Een vaag signalement en de opmer
kingen van den dader vormen een aanwij
zing, welke tot zijn opsporing hebben ge
leid.
Dader gevat.
Om half twaalf is de dader door
de politie van Heiloo gpvat. Het is
de veertigjarige M. van M., ©en
zwakzinnige, dien langen tijd in het
psychopatengesticht te Heiloo is
verpleegd. Eenige maanden geleden
was hij als genezen daaruit ont
slagen.
Het bleek, dat de vorige week eeni der
jongens, doch niet de getroffene, een woor
denwisseling met hean heeft gehad. De
man, tegen wien de politie dadelijk ver
denking koesterde, kon bij zijn woning
worden aangehouden. De toestand van den
jongen is vrij ernstig, daar een zijner lon
gen geraakt blijkt te zijn.
„Wij willen Indië houwen"
Japan's toestand in China Is
moeilijk.
In een te Midhurst (Engeland) gehouden
bijeenkomst heeft dr. E. Heldring, lid der
Nederiandsche Eerste Kamer, het woord
gevoerd en daarbij herinnerd aan zijn jong
ste reis naar het verre Oosten.
Ten aanzien van den Chineesch-
Japanschen oorlog zeide Dr. Hel
dring, dat de stand van zaken veel
gelijkt op de positie van Napoleon
in Rusland, doch dat het voor Ja
pan toch nog moeilijker zal zijn om
er uit te geraken.
Hij voegde hier aan toe, dat Nederland
zijn rijk in Oost-Indië wil behouden en de
eenige maatregelen, welke waren overge
bleven voor de vei'dediging van zijn belan
gen, n.1. bewapening, had genomen.
De Nederlanders zouden evenwel slechts
vechten, indien zij zouden worden aange
vallen.
Nieuw Amerikaansch kustgeschut, m et een draagwijdte van 50 kilometer,
zoodat de projectielen een afstand afleggen, welke ongeveer gelijk is aan die
van Alkmaar naar Den Helder.
Gebeden voor Ds. Niemoeller
Het is thans een jaar geleden, dat ds. Nie-
uoeller werd ingesloten. Gisteren zijn in al-
:e kerken der confessioneele kerk gebeden
oor hem gezegd.
Er zijn thans nog 12 predikanten en ande
re leden der Belijdende Kerk, onder wie
zich enkele vrouwen bevinden, in hechte
nis. Drie en tachtig predikanten zijn tot
dusverre afgezet. Zes en dertig mogen het
land niet verlaten, een en vijftig mogen
niet prediken.