onderd jaar geleden
werd Graaf Zeppelin geboren
Waardeering eerst
kort voor zijn dood
De man die strijdt voor
zijn moedertaal
Gokgeneugten
in het Zuiden
De uitvinder van het bestuurbare
luchtschip van het stijve stelsel.
EEN LEVEN VAN TELEURSTEL
LING, TE WORDEN GEHOOND
EN BESPOT -
Het feit is niet van tragiek ont
bloot, dat nu wij den honderdsten
geboortedag herdenken van graaf
Fcrdinand von Zeppelin, den schep
per van het bestuurbare luchtschip
van het stijves telsel, wiens werk
door goeddeels politieke motieven
ten dodde schijnt te zijn opgeschre
ven. Immers na de ramp van het
luchtschip „Hindenburg" in Mei
van het vorige jaar, voelde de Duit
sche luchtvaartleiding zich verplicht,
het brandbare waterstofgas als
luchtschipvulling definitief op te ge
ven en over te gaan op het onbrand
bare helium
De rcgecring der Vercenigde Staten, hot
«enige land waar helium in groote hoeveel
heden wordt gewonnen, zegde toe het bc-
noödigde gas te willen leveren, welke toe
zegging later weer ongedaan werd gemaakt,
zoodat een voortzetting der Duitsche han-
delsluchtscheepvaart thans onmogelijk is,
zegt de Msh.
Echter heeft men zich in Duitschland door
deze naargeestige omstandigheid, er niet
van willen laten weerhouden, in deze maand
bij gelegenheid van den hondersten geboor
tedag van graaf von Zeppelin, diens pio
niersarbeid in dankbaarheid te herdenken.
ZIJN LEVENSLOOP.
Graaf Fcrdinand von Zeppelin werd 8
Juli 1838 in het voormalige geseculariseer
de Dominicanerklooster op het eiland in
Constanz, waar zijn grootvader van moe
derszijde, David Macaire, een katoenfabriek
had, geboren.
In zijn jonge jaren kreeg hij een mili
taire opleiding. Als jongeman stond hij bij
zijn collega's bekend als een beetje zon
derling mensch, omdat hij altijd met fan
tastische ideeën in hot hoofd rond liep en
deze. aan een ieder, die naar hem wilde
luisteren verkondigde. Trouwens, Zeppe
lin, die zich als jongeman reeds bijzon
der interesseerde voor de luchtvaart, was
niet de ecnige. die een fantast werd ge
noemd.-Iedereen. die omstreeks het mid
den der vorige eeuw belangstelling koester
de voor de problemen op het gebied van
het lucht va art wezen, werd als een „hoog
vlieger" beschouwd.
Als de Amerikaansche burgeroorlog uit
breekt, drijft de drang naar avontuur den
jongen Zeppelin naar de Nieuwe Wereld
waar hij aan de zijde van Lincoln's troe-
'pen aan den strijd deelneemt.
Geldgebrek belette hem echter steedss zijn
fantastische ideeën, waarmede hij jaren
lang heeft rondgeloonen te verwezenlijken.
Eerst toen hij, in 1SD1luitenant-generaal
was en dan ma als zoodanig met pensioen
uit het Duitsche leger werd ontslagen, zag
Zeppelin kans zijn eigen onderneming te
financieren'en hiermee begon hij dan ook
terstond.
Tn de volgende vier jaren na zijn pension-
necring werkte hij zijn plannen uit. Het
was in 1890, dat hij het patent nam op een
project, dat door een door Keizer Wilhelm
ingestelde „Commissie van Onderzoek" werd
verworpen. Letterlijk niets bleef over van
de plannen, die Graf Zeppelin op papier
hall gezet. Keizer Wilhelm, die aanvanke
lijk wel eenige interesse had getoond voor
de Graaf en zijn uitvindingen, wendde zich,
na het vernietigend oordeel van hem af. En
het zou nog duren tot aan zijn eerste suc
ces, dat. de keizer hem weer „in genade"
aannam.
Het werd 1895, voordat Zeppelin patent
aanvroeg op zijn uitvinding. Op het octrooi-
bureau had men blijkbaar ook al niet veel
fiducie in 's gravens geestesproduct, men
wist althans niet beter te doen dan het onder
te brengen in klasse 77, n.1. de categorie
„Sport en speelgoedgerei"!
Zeppelin, ontwierp inmiddels een verbe
terd project en zocht nu belangstelling door
middel van een geschrift, getiteld „Lcnkbarc
Luftfahrzeuge". Na een voordracht, gehou-
Graaf Zeppelin
8 Juli 1938—8 Maart 1917.
den voor de illustre V.D.I., de Verein Deut-
scher Ingenieurs, besloot deze vereeniging
een commissie te benoemen, die het verwe
zenlijken van Zeppclin's plan aanbeval en
eind December 1896 een inzameling organi
seerde. Eindelijk vond Zeppelin dus cenigcn
steun. Dc/.c gang van zaken leidde tot de
oprichting van de „Gesellschaft zijn För-
derung der Luftschiffahrt", die de beschik
king over 800.000 Mark kreeg. Maar hier
van fourneerde Zeppelin zelf, die nog twee
jaar te voren in zijn brochure geschreven
had met 25.000 Mark te willen voorgaan;
20.000 Mark.
Het luchtschip'kon worden ge
bouwd, en reeds op 1 Juli 1900 vond
de eerste tocht, met de nieuwe „Zep
pelin" plaats. De geschiedenis van
dit ongeluksschip is bekend. De
„Zeppelin" verongelukte jammerlijk.
Velen werden het slachtoffer van dit
ongeval en het gevolg was natuur
lijk, dat niemand meer belang stelde
✓in de Zeppelin-geschiedenis en nie
mand ineei» gelden wilde geven voor
den houw van een ander luchtschip.
Zoodoende moest dc maatschappij,
die zoo ijverig was begonnen, wor
den ontbonden. Niet alleen omdat
de noodigo contanten ontbraken,
doch ook, omdat de helft van dc le
den tochniets meer gevoelde voor
dc propagcering, van Graf Zeppe-
lin's idcccn. Voor den uitvinder zelf
was liet ongeval van zijn eerste
luchtschip de grootste slag, welke
hem in zijn leven heeft kunnen tref
fen.
Een paar jaren lang gebeurt er niets.
Maar Zeppelin heeft te veel geloof in de
practische uitvoerbaarheid van zijn plan
nen, om ze op te geven. Het moet kunnen
cn het zal kunnen. Weer gaat hij bedelen
om sleun. In Octobcr 1903 plaatste hij in het
weekblad „Woche" een „Notruf zur Ret-
tung der Flugschiffahrt". Het artikel sor
teert niet het minste effect. Dan stuurt hij
aan 6000 rijken cn welgcsteldcn een per
soonlijken brief en sluit bij eiken brief 10
gefrankeerde postwissels in, zoo met het
idee van; „Geld geven de menschcn natuur
lijk wel, als ze maar niet naar een post
zegel moeten zoeken." Op die 60.000 post
wissels, komen krap S000 Mark binnen. Het
is om te huilen, want het vischje brengt
nauwelijks de kosten van het aas op.
Echter, door al die slagen liet Zeppelin
zich niet breken, zelfs niet toon de gene
rale staf een schrijven zond aan alle of
ficieren, zich
niet meer met
le bemoeien.
,dien Zeppelin"
Hij is pas 61 jaar cn heft 't gevoel nog
een heel leven vóór zich te hebben. Weer
neemt hij een aanloop. Een paar moedige
fabrikanten krijgt hij zoover, dat ze hem
het bcnoodigde materiaal zullen leveren,
terwijl de koning van Wurtteniberg hem
liet bonden van een loterij voor een bouw
fonds toestaat. Die loterij brengt wel wat
op, maar lang niet genoeg, zoodat het fa
milievermogen nog weer eens flink wordt
aangesproken. Dan wordt met den houw
van luchtschip nummer 2 begonnen, dat
het 30 November 1903 lot ccn mislukte op
stijging brengt, dan, 17 Januari 1906, zijn
eerste vaart beleeft. Het is tevens zijn laat
ste.
Reeds in het volgend jaar steeg de L.Z.
III op cn liet militaire Duitschland toonde
zich voor het eerst werkelijk enthousiast.
De L.Z. III maakte een tocht van 100 K.M.,
welke afstand hij in twee uur aflegde. Deze
prestatie leidde ertoe, dat hot Ministerie
van Oorlog twee luchtschepen tegelijk
bestelde, ieder van ccn omvang van
15.000 kubieke meter.
Bijna aan den top
De luchtschepen mochten echter
eerst worden geleverd, indien Graf
Zeppelin nogmaals een proefvlucht
had gemaakt met de L.Z. III, cn
op 1 Juli 1908 maakte Zeppelin
nogmaals een tocht, welke schitte
rend begon cn treurig eindigde. Te
Echtcrdingen zou worden geland.
Een paar minuten vóór dc landing
weigerden de motoren, zoodat de
L.Z. III geen landing kon maken.
Geheel Echtcrdingen en omgeving
was toegestroomd om het schouw
spel van Zeppelins landingte
zien, doch men zou iets veel ver-
schrikkelijkers te zien krijgen. Een
storm, die intusschen was losgebar
sten, liet het geweldige luchtschip
als een bootje heen cn weer zwen
ken en vooi' de oogen van duizen
den dwarrelde.de reus, als een blad
van een boom, naar omlaag. Boo-
nien werden finaal afgeknapt cn het
einde was, dat het
vlammen opging.
luchtschip in
Een ieder dacht, dat Graf Zeppelin thans
wel bekomen zou zijn van zijn „dolle
invallen" doch de uitvinder redde uit de
puinhoopen van de L.Z. III meer, dan hij
had durven hopen. Duitschland bleef hem
eindelijk trouw. Ook na dezen laatstcn
schok. Gelden voor don houw van
het vierde luchtschip
waren spoedig bijeengebracht cn opnieuw
ging men aan het construccren! Een collec
te voor den Zeppelin bouw had in zes a zo
ven dagen ruim RM. 6.000.000 opgebracht.
De Duitschers, die met den uitvinder sym
pathiseerden, zonden hem zelfs niet alleen
geld, maar ook levensmiddelen en klecrcn!
Graf Zeppelin, die tot aan zijn dood heeft
geijverd voor den vooruitgang van den
luchtschepenbouw, overleed te Berlijn, in
den ouderdom van tachtig jaar. Hij stierf
in het bewustzijn, dat de menschhcid zijn
plannen, welke aanvankelijk waren bespot
en door „commissies van deskundigen"
vernietigend waren beoordeeld, tenslotte
had weten te waard eer en en gebruiken.
Wel was het den Graaf niet gegund de
prestaties te beleven, welke zijn uitvinding
onder leiding van den bekwamen dr. I-Iugo
Eckener leverde (zooals bekend was Ecke-
ner een leerling van Zeppelin), doch als
ccn „miskend genie", zooals zoovelcn, heeft
Graaf Zeppelin het grijze hoofd niet neer
gelegd
Grammens veroordeeld
De pionier voor de rechten der
Vlaamsche taal, Grammens, is door
de rechtbank te Brugge veroordeeld
tot 700 frank boete of ccn maand
gevangenisstraf, wegens het over
schilderen van Fransche straatnaam
borden.
Grammens was niet verschenen, aange
zien hij te Gent gevangen zit. Om dezelfde
reden moest de behandeling van een zaak
tegen hem voor de rechtbank te Tongeren
uitgesteld worden.
Dc rechtbank te Brugge heeft een twaalf
tal schilders, die in de omgeving van Ostcn-
de de borden van do Fransche opschriften
ontdaan hadden, tot lichte straffen veroor
deeld.
In België bestaat sinds 1932 een taalwet,
volgens welke Vlaanderen ééntalig moet
zijn. In de practijk is van die eentaligheid
echter bitter weinig terecht gekomen cn
zóó geschiedde, het, dat Grammens, en zijn
discipelen, na tevergeefs bij de bevoegde
instanties op verwijdering tier Fransche op
schriften in Vlaanderen le hebben aange
drongen, geweld gebruikt. Met de verfkwast
trokken zij.er op uit cn waar zij konden,
overschilderden zij de Fransche straatna
men Grammens heeft een groote groep
volgelingen, die op een onlangs te Anl-
wernen gehouden massa-vergadering betoogd
hebben, hun vóórman niet in den steek te
zullen laten.
Wat zullen dat een ideale
huwelijken worden!
Nazi's hebben voortaan toestem
ming van hun superieuren noo-
dig.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat de
leden van de nationaal-socialistische
partij in het vervolg niet trouwen
mogen zonder toestemming van hun
superieuren. Men wil ras-biologische
voorwaarden stellen, welke niet gel
den voor alle burgers.
Boeren contra autoriteiten
Groote moeilijkheden in Zuid-
Afrika door het uitbreken van
mond- en klauwzeer.
In Noord Natal is een ernstige mond- en
klauwzeerepidemie uitgebroken, zoodat de
autoriteiten zeer strenge maatregelen heb
ben moeten nemen om uitbreiding te voor
komen. Een gebied, 160 k.m. breed cn 200
k.m. lang, is onder quarantaine geplaatst.
Geen vee of producten mogen hier wor
den in- of uitgevoerd. In dit gebied bevin
den zich meer dan 300.000 stuks vee, de
toestand is zoo voor de veehouders cn dc
handelaars uitei-st moeilijk geworden.
Vele hoeren willen de ziekte
haar vrijen loop laten, doch de
autoriteiten zijn van meening, dat
dit een geweldige economische cri-
voor het gehccle land tot gevolg
zou hebben.
Het is ook niet mogelijk tot slachting
van liet zieke vee over te gaan„ daar de
eigenlijke haard van de epidemie niet he
kend is.
In een week om de
wereld
Een nieuwe reusachtige vlieg-
boot, bestemd voor 100 passagiers
De Amerikaansche Sikorsky-maat-
scliappij te Bridgeport in Connecticut
heeft een nieuwe reusachtige vlieg-
boot ontworpen, die, naar beweerd
wordt, met 100 passagiers om de we
reld zal kunnen vliegen in minder
tijd dan het loestcl van" Wiley Post,
die er zeven dagen cn bijna 19 uur
over deed.
Kolonel Lindbcrgh, die adviseur van de
Pan-American Airways is, heeft aan liet
ontwerp medegewerkt. De boot zal acht ma
chines hebben cn 100 ton wegen; er zijn ook
slaapplaatsen voor honderd passagiers. De
afstand Ncw-YorkLivcrpool zal in 12 tot
15 uur kunnen worden afgelegd, aldus heeft
Sikorskv, de ontwerper, verklaard. Men kan
niet het vliegtuig een uitstapje naar de
Noordpool maken gedurende liet wcek-cind
enin een week rondom de wereld vliegen.
In de vleugels verblijven voor
de bemanning.
Er is ruimte voor een promenadedek, een
har, rooksalons cn een eetzaal. In de vleu
gels worden verblijven voor een bemanning
van acht koppen aangebracht.
Het luchtschip L. Z. 1, dat op 2 Juli 1900 de eerste maal opsteeg, zich 17 mi
nuten in de lucht hield en toen verongelukte.
Avontuurlijke mevrouwtjes
brachten het salaris van haar
man er door heen Een
„Hollandsche bank" te Visé.
Hazardspel is in ons land niet toegelaten
en zelfs het gemoedelijke manocuvrccren
der grijpaulomatcn heeft men getracht on
der de wet te brengen. De Nederlander
blijkt intusschen al evenmin afkcerig van
kaartspel als menschcn van andere natio
naliteit. VcJcn slaan principieel afwijzend
hier tegenover, aldus het Ilsb. In ons Zui
den toont men zich minder rigoreus ten op
zichte van speelbanken. Men stelt ze op
één lijn met dure loterijen, acht ze niet on
toelaatbaar, docli vordert van den speler
voldoende zcll'behccrsching om zichzelf en
anderen buiten gevaar te houden.
Wij hebben tc Maastricht in liet verleden
ook speelbanken gekend. Te Vaals kwamen,
vóór den oorlog, velen gaarne gokken.
Vaals beleefde toen een hoogconjunctuur,
nog herkenbaar in dc ruime lijnen der ar
chitectuur. Ook le Maastricht werd een tijd
lang clandestien en door vreemdelingen ge
speeld. Een dramatisch voorval maakte hier
aan een einde. Eenigo jaren geleden vond
men in do Sociëteit Momus gelegenheid tot
het beoefenen van behendigheidsspel Ullo
genaamd. Kansspel? Geen hazard? Toen
'iet in juridisch opzicht als kansspel werd
beschouwd, kwam aan Ullo jammer voor
de financiën van Momus een schielijk
einde.
Een gordel van speelbanken.
Het Nederlandschc gebied is thans vrij
van speelbanken,, doch Limburgs Zuidelijke
grens wordt als het ware door een gordel
er van omsloten. We noemen: Aken, Hcr-
bestahl. Spa, Chaudfontaine en straks wel
licht Visé. De berichten omtrent dit. uit
1914 zoo bekende Waalsche stedeke, bijna
tegen onze grens gelegen, heeft de kwestie
der speelbanken hier weer actueel ge
maakt.
Naar wij van eenige zijden vernamen, is
daar, door ccn consortium, waarin ook Ne
derlanders ziften, een bekend hotel aange
kocht. Men typeert de toekomstige onder
neming zelfs als een „Hollandsche bank".
Met de gemeente zo.u na langdurige onder
handelingen een accoord zfjn bereikt, op
wel bezwarende, doch blijkbaar niet onaan
nemelijk voorwaarden, waardoor deze, na
een zeker aantal jaren, eigenares der bank
zou kunnen worden. Latere berichten mel
den, dat er moeilijkheden zijn gerezen. Dc
verbouwing van het hotel wordt in ieder
geval voortgezet.
Aken is niet meer In trek.
Visé kan een gevaarlijke concurrent voor
de andere ondernemingen worden. Dat
men zoo kort bij de grens een bank pro
beert te vestigen, mag niet verwonderen.
Een niet onaanzienlijk aantal spelers, soms
zelfs de meerderheid, komt uit Zuid-Lim
burg, de mijnstreek en Maastricht vooral.
Sinds de moeilijkheden met devie
zen is Aken niet meer in trek. Wie
daar iets wint, krijgt het immers
niet over de grens. Voor menig huis
houden van mijnbeambten betcekcnt
dit een geruststelling, want het
moet herhaaldelijk voorgekomen
zijn, dat avontuurlijke mevrouwtjes
des mans maandsalaris vergokten.
EEN LUGUBER VERMAAK, s
De 74-jarige Amerikaansche boer, dien bk zooi
op ons plaatje ziet afgebeeld, wilde gr* sjzeni
zijn eigen begrafenis overleven! 1 jerdo
zelle daartoe een generale repetitie vans dit ne
teraardebestelling op touw, erg beniea atra^j
of zijn familieleden en vrienden zijn. ft
bijzonder betreuren gouden! Nu, de „nai
staanden" vatten het „gemis" nogal
lijk op, zooals men hier ziet. Het meest n
heugde de „gestorvene" zich echter op
uitspreken van dc grafrede, welke hij,
de geopende groeve staande, zichtbaar]
vleid, aanhoorde
Overigens een nogal lugubere f
tooning!
niet i
dertig
tigend
ging*
jnensc
leven
poilto!
trtllen
en No
Japansch moordenaar
staat terecht
eïde vroi
dent
vrc
arrew£
a toch
zou
itelde
ding n
Met twee aan elkaar qeboM
messen doodde hij Kynyi M\
to... Rotterdamsche recht\
cischt zes jaar.
in w
Ie laai
loop g
verdei
;ren h
gczwi
ichapj
Hsb.
brief
e aul-
anon
zoek i
toe
■ad
scltert
winne
__De Officier van Justitie eisebte tegen vt De ad\
fcïachle een gevangenisstraf van zes jas 00te l
met aftrek van dc preventieve heelden
|De recht bank zal 14 Juli uitspraak doe fj,
Gistermorgen heeft de vacantickamer |v
de Rottcrdamsche rechtbank de zaak
bandek! tegen den 32-jarigen Koitiro Kuif
geboren te Osaka (Japan) cn van liero
stoker op een walvischvaardcr, mans,
tineerd le Rotterdam.
Verdachte heeft op 21 Mei 1938 een aa c.
slag gepleegd op den chef stoker Kyn
Murato met. twee aan elkaar gcbondi,, I
messen, tengevolge waarvan het slaclito i*
fer op 27 Mei in het ziekenhuis te Rott^
dam is overleden.
Surinaamsche negers
worden gefilmd
Van New York is een expeditie ver tra 1,
o....:u..x i1 B
"J
moem
dreig
Mn tei
tilal v
Fam cl
rief vc
oers
iaar Ui
ken naar Suriname, waar het leven vz
de Djoekas-ncgers gefilmd zal worden tr -
behoeve van dc film „Too hot to HandT
welke door de Mefro-Goldwynn-Mayer«F
derncming vervaardigd wordt en waart
Clark Gable en Myrna Loy de hoofdrollajjgdden
zullen spelen. pe c
Clyde Devinna, de cameraman, die ai'Jean, i
de film „Trader Hora" heeft medepben ge;
werkt, maakt deel van de expeditie uit. Rite van
is mogelijk, dat men den geheelen zoiué De 1
in Suriname blijft. Keplee;
dood i
1=3 op
Voor Chaudfontaine wordt een intó 2?
propaganda gemaakt. Men ziet hier nis J;an
alleen publieke affiches er voor, doch oré
aankondigingen, dat men zich gratis e
heen kan laten rijden. Vooral daar is hit
Maastrichtsche element, soms zeer sterk
domineoren. op het parkeerterrein der auto'!
de letters N.L. en P. Spa maakt minde
reclame en houdt zich deftiger, doch oo
deze bank wordt, van ons Zuiden uit, dra
bezocht. Ook hierheen kan men zich gra»
laten vervoeren.
Een eigenaardige reclant
Dit gratis vervoer lijkt een eigenaardig
en dure reclame. Toch dekt liet. de koste»
alleen al door de entrees' Deze zijn vwj
schillend: Hcrbethal 10 frank, Chaudlotj
taine 20, Spa 30 frank. Gemiddeld kunne»
bij behoorlijke bezetting van de taxi, dit 3
soms als eisch wordt gesteld, de kosten ie
de toegangsgelden betaald worden. Spei.
enz. leveren toch nog winst.
Herbesthal is het laatst in dc rij gekomen
Aanvankelijk leunde het iets op Aken nar,
waarmee het. gelegen in Nicuw-Belgic, nï
tuurlijk een goede spoorverbinding heeft
Ook daar stond een speciale taxi voor bezen»
kers gereed. Nu de gewone Duitschers maar
eenige marken meer over de grens moz£
meenemen, is ons land natuurlijk intern
san ter geworden. Herbesthal rccruteert zijt
klanten voorloopig nog niet uit wat men ik;
„haute volée" noemt. I-Iet specialiseerd»
zich als speelbank voor den kleinen bur
german, den middenstander.
Tot welk publick de „ITolandschc bank'
zich zal richten, staa* nog niet vast. f8
alle geval tot de vreemdelingen buitenlanders
en toeristen, want de Belgische verordenin
gen gaan het bezoek uit de omgeving, le
recht, tegen. Nederland. Limburg, zal
klandizie moeten leveren.
V,
to.m,
ben
poo
