Ook in de Unie wachten de
bazen niet aan de boot
.V
d'^S
Er is geld te verdienen, maar
gewerkt worden
er moei voor
Brieven uit Zuid-Afrika
Nieuw emplooi aan den
Witwatersrand
Zuid-Afrikd... voor velen de naam van
een paradijs, waar de werkgevers de
emigranten aan de boot staan op te
wachten. Waar het geld op straat ligt
en men het slechts behoeft op te rapen.
De Unie... daar is voor iedereen werk en
men is er spoediger dan ergens anders
„binnen".
De praktyk leert anders. Die leert dat
het er harder pezen is dan ergens an
ders, Die leert dat men ook hier weken,
maanden en zelfs jaren kan zwerven
voor men aan bod is. Dat ook hier op
tal van plaatsen het aanbod te groot is
voor de vraag.
Over dit alles vindt men byzonder-
heden in onderstaand artikel van onzen
Zuld-Afrikaanschen correspondent, ten
zeerste leerzaam voor hen, die het plan
hebben het geluk te gaan zoeken in een
nieuwe wereld.
IX.
Onze vacantie is weldra teneinde en we
begeven ons dut weer naar het werk, dat we
bij het begin van der vacantie verlieten.
Dit was echter niet van lange duur, want
na ongeveer 10 dagen kregen we ontslag met
de mededeeling, dat wij na eenigen tijd, als
wij wat meer aan de Afrikaansche werkwijze
waren gewend, wel weer terug konden komen
De patroon zeide; dat wy niet lui waren
of geen vakkennis hadden, doch, dat wy de
kaffers, die goedkoope krachten zijn, te wei
nig lieten werken.
Een kaffer is n.1. lui en dom en als je niet
raast of soms slaat, maakt hij daar misbruik
van. Dit was bij ons het geval; we haalden
zelf materiaal hls wij te lang moesten wach
ten Het lukt ons niet, na eenige dagen werk
te vinden, mede door concurrentie van kleur
lingen die goedkooper werken Dit is in Jo-
hannesburg anders, daar krijgt niet één
gekleurde dé kans een vak te leeren. Dat is
daar geheel uitgesloten, alleen witmenschen
oefenen er een vak uit en de rest is hand
langer tegen lage loonen.
Wy hooren ooi dat er in Johannesburg
veel werk is en besluiten ten lange laatste
de stoute schoenen aan te trekken en daar
heen te gaan. Wij koopen onze plaatsbewyzen
tegen 5.11 per persoon enkele reis en nog
1.11 voor de koffers en gereedschap. Dit
laatste is tegen zeer laag tarief en op korte
trajecten gratis, daar op de vrachtbrief
wordt ingevuld: „seeking for employment"
of zoekende voor werk.
In dezen korten tijd hadden wij al veel
vrienden gemaakt, vooral onder de Hollan
ders, welke in Kaapstad, evenals op de
meeste groote plaatsen sterk ziin vertegen
woordigd. Het mankeerde by ons vertrek
Zondagsavonds 7 uur, niet aan de noodige
belangstelling en er waren er 2 bij, die een
schitterend afscheidsnummer zongen. Het
waren n.1. geschoolde zangers met uitstekend
geluid.
Na ons vertrek inspecteerden wij onze
verblijfplaats en kwamen tot de ontdekking,
dat wij een compartiment hadden voor vier
personen met opklapbare slaapgelegenheden
en onze deelgenoten bleken een Engelschman
en een Afrikaan te zijn.
Wij maakten spoedig kennis met elkaar
voor de lange reis en na een gezellig praatje
voorzagen wif ons van dekens, die tegen 3
shilling beschikbaar waren.
Buiten was niets meer te onderscheiden en
wy begaven ons spoedig naar bed.
Over het algemeen valt van deze reis wei
nig of niets te vertellen, want veel ijzonders
is langs de baan niet te zien en de stations
waar wij stopten, waren wel groot in aantal,
doch te weinig van beteekenis om er iets van
te vermelden.
Ik voor mij zit liever in een Hollandschen
D-trein, want dit lijkt meer op wijlen den
boemeltrein SchagenDen Helder, alleen zit
je hier nog ongeveer 35 uur langer in...
Wij hebben het geluk, dat wij zeer goed
kunnen slapen en worden enkel nu en dan
eens wakker als de trein op hol schynt te
gaan, doordat deze van een sterke helling
afgaat, doch als hy weer hygend en puffend
omhoog gaat, dommelen wij spoedig weer in.
Het eten in de restauratiewagen was uit
stekend, doch niet goedkoop en het wa9 een
heelë reis voor je dezen wagen had bereikt
door die smalle gangetjes waar nog vele
menschen zich ophouden, die de doorgang
versperren.
Eindelijk arriveeren wy Dinsdagmorgens in
Johannesburg en bevinden ons dus weer ge
heel onder de vreemden in een onbek-mie
stad.
Wij zien onze koffers al spoedig met de lift
naar beneden gaan en de kruier vertelt ons,
dat wy ze in de bagageroom kunnen terug
krijgen, welke tijd ons het beste lykt tegen 3
penny staangeld per dag en per colli.
Het is een reusachtig groot station met
zestien platforms, doch op ieder perron is
een verdeeling onder nummers van platforms,
dus vindt men b.v. ^p één platform 6, 7 en 8
of 9, 10 en 11 enz.
De entrée van buiten is zeer mooi en het
voorgedeelte in de hal is voorzien van reis-
bureaux,waarna men de marmeren trappen
afdaalt, om door de tunnels naar de verschil
lende perrons te kunen komen; doch alvorens
dit te doen, kan men nog genieten van de
mooie goudvischenvijvertjes, die in. de bene
denhal sierlijk zijn aangelegd.
Langs de wanden bevinden zich de stations
bars, tearooms, fruit- en boekwinkels en men
kan zelfs permanent wave of andere schoon
heidsbehandelingen krijgen. Tevens zyn er
badkamers en mooie toiletten, waarvan het
gebruik slechts 3 penny kost.
Het aanwezige wynbuffet is ook erg goed
koop en we kregen voor één sixpence een
botteltje voor ons, gelyk in Holland een bier-
fleschje.
Op de voorgevel is boven de eerste ver
dieping een mooie beeldengroep aangebracht
van de vervoermiddelen in den loop der tijden.
Men ziet heele rijen kaffers hun lasten dra
gen in hun natuurstaat, dan de ossenwagens,
vervolgens de treinen en auto's en daarboven
bevinden zich 'eer een paar groote olifants
koppen, die je van verre reeds kunt zien.
Ons eerste werk is nu een onderdak te zoe
ken en dit hebben wij gauw gevonden door
de drukke straten met hun wolkenkrabbers
te doorkruisen en doordat wij af en toe een
bord zagen met .board en Residence" aan
gevende.
Wij troffen het goed, een mooie, frissche
kamer en het eten was uitstekend. We kon
den daar blijven voor 6.10 per maand.
Den volgenden dag is onze eerste gang
naar Union, welke in de tradenhall is geves
tigd en ontmoeten vele mannen in den wacht
kamer.
Wij komen te weten, dat al deze menschen
zoekende zijn naar werk en tevens dat er in
Johannesburg enorm veel werk is, vooral in
den bouw en dat ook bijna iedereen naar Jo
hannesburg trekt en dus de arbeidsmarkt
wordt overvoerd.
Ieder spreekt over Johannesburg of gaat
er heen door geruchten van goede werkgele
genheid. Nu is de toestand zoo, dat de men
schen wachten tot het nieuwsblad „The Star"
uitkomt en dan is 't gauw kyken of er per
soneel, gevraagd wordt. Ze loopen dan de
eerste de beste telefooncel binnen om op te
bellen.
Is men daar niet van op de hoogte dan gaat
men zoeken en komt meestal juist te laat. Een
hopeloos werk. Gaat men per bus, dan vlieg je
soms het doel voorbij en aan het eind vind men
niets. Loopen is zeer vermoeiend door de raen-
schenmenigte en het enorme autoverkeer.
Nadat wij bij het bestuur zijn toegelaten en
de reden van ons bezoek hebben medegedeeld,
wordt ons aangeraden den rand op te gaan;
dit is de Witwatersrand buiten Johannesburg,
daar in Joburg, (zoo wordt dit. by verkorting
betiteld overvloed van werkkrachten is en de
meeste maar rond blyven hangen omdat ze er
nu eenmaal zyn en weer gauw wat hopen te
krijgen.
Er wordt ons gezegd; indien wy de rand op
gaan en één dag er voor nemen, wy wel succes
zullen boeken.
Wy nemen een ticket naar Springs en vin
den daar na ongeveer een uur alreeds werk en
wel voor een Townhall in Benoni, een werk
van 2 jaar. De patroon neemt ons direct mee
in zijn auto om daarheen te gaan en vraagt
of wij Onze tools (gereedschap) by onze heb
ben, bij ontkenning stelt hij voor dan den
volgenden dag te starten. Hij zal ons nu al
vast aan dé voorman voorstellen.
Benoni is een pracht plaatsje met mooie
beplantingen en bloemen langs de trottoirs,
Rondom het plaatje bevinden zich een aantal
goud mijnen welke men van verre reeds her
kent aan de huizenhooge mijnhoopen, welke op
het eerste gezicht voor bergen worden aange
zien, doch dit zyn de klipsteenen en zandber
gen waar het goud reeds uit is gehaald.
De voorman blijkt een Engelschman te zijn,
dus moeten wij onze tong weer tusschen de
tanden klemmen en onze Hollandsche taal
maar op zyde zetten.
's Morgens moeten wy al vroeg uit Joburg
om om 8 uur in Benoni op onze job te zijn
en 's avonds is om 5 uur de dagtaak beëin
digd en komen wij in de stad aan als alle
lichten al branden.
Het werk staat ons aan, doch dat heen en
weer reizen niet en we besluiten dan ook
spoedig een boardinghouse in Benonoi te zoe
ken. Dit gelukt ons en de volgende week gaan
wij daar heen. Zondagavond in donker komen
wy in donker aan het station en weten niet
waar het adres is. Besluiten maar een taxi te
nemen; de chauffeur weet allicht beter den
weg dan wy en hij brengt ons voor 4 shilling
waar wij moeten zijn; doch als wij den weg
hadden geweten, hadden wij het in een kwar
tier misschien geloopen.
De kostbaas ontvangt ons in pyama, (in
Afrika gaat men meest zeer vroeg naar bed)
en wyst ons onze kamer, welke wy direct aan
een onderzoek onderwerpen, door onze onder
vindingen in Kaapstad. Wy bemerken ai heel
spoedig, dat het niet geheel zuiver is en be
sluiten voor deze nacht te blyven en de vol
gende morgen alvorens te gaan werken eerst
een ander onderdak te zoeken.
De lezer moet vooral niet denken, dat dit
menschen zyn uit de achterbuurten of lagere
klasse, dit is een veel voorkomend verschijn
sel in Afrika. Men laat af en toe zoo'n huis
maar eens zuiveren.
Een wandluis is in Afrika geen erger ver-
schynsel dan in Holland éen vloo.
Wy verliezen door dit incident een dag loon
en dus 1 en acht shilling, want niet voor
's morgens 11 uur hebben wy een werkelyk
zuiver onderkomen gevonden en zijn dus weer
verhuisd en wonen nu mooi dicht by ons werk
wat ook wat waard is.
's Middags om 1 uur begeven wij ons naar
het werk ende voorman vraagt; Where are
you all the time, it is not so easy for me now
and you come back to morrow morning, whe
don't start half the day en als wij zeggen hoe
dit komt zegt hy: is that all?
Zoo ziet men dus er is hier goed geld te
verdienen en er is ook veel meer werkgelegen
heid dan in Holland, doch men komt den
eersten tijd veel moeilijkheden en vreemde
dingen tegen waar men door den tyd aan
moet wennen en het geluk speelt ook een
groote rol, want e zijn vakmenschen die van
den een op den* ander springen en soms kruk
ken die een jaar of meer achtereen werk
hebben.
Over het algemeen moet men hard aan
pakken, vlug begrypen en de Hollandsche
werkwyze niet als de beste voorstellen; doch
werken naar de aanwyzingen van den voor
man, al blykt die ook niet de beste te zyn,
flink razen tegen de kaffers, enz., dan is veel
gewonnen. Ik ben hier nu bijna 2 jaar en nog
weinig zonder betrekking geweest en 't bevalt
me hier uitstekend, doch men moet niet den
ken dat men hier spoedig ryk kan worden
of dat de patroons aan de boot of de trein
op je staan te wachten, men moet werkelyk
doorzettingsvermogen hebben en zich aan
kunnen passen in vele dingen. Vele komen,
doch er zijn ook vele die spoedig weer terug
gaan; is men eenmaal gewend dan gaat het
hier beter dan in Holland en het klimaat is
hier fyn.
Zoo komen wy langzaam aan van myn her
inneringen tot de werkelijkheid van heden en
hoop ik nog veel te kunnen vertellen van myn
bevindingen aan de Witwatersrand, waar ik
mij tot op heden nog bevind.
J. v. W.
ZONDAG 17 JULI 19S8.
Hilversum I. 1875 en 415,5 m.
8.55 VARA. 10.00 VPRO. 12.00 AVRO.
5.00 VARA. 8.00—12.00 AVRO.
8,55 Gramofoonmuziek.
9.01 Berichten.
9.05 Tuinbouwhalfuurtje,
9.30 Gramofoonmuziek.
9.45 Causerie „Van Staat en Maatschappij"
9.59 Berichten.
10.00 Declamatie.
10.30 Remonstrantsche Kerkdienst.
11.50 Causerie „De nationale jeugdhulde".
12.00 Het woord van de week.
12.05 Filmpraatje.
12.30 Het Kovacs Lajos-orkest.
1.15 Schilderijbespreking.
1.30 Orgelconcert.
2.00 Boekenhalfuur.
2.30 Noordelijke Koorvereeniging „Joh. Seb.
Bach".
2.50 Gramofoonmuziek.
3.15 Symphonieconcert m m.v. soliste.
4.30 Sportreportage.
5.00 De Stem des Volks Koog-Zaandyk en
G ram of oonm uziek
5.30 Gramofoonmuziek.
6.00 Het Noviteitenorkest en de Varamount-
Girls.
6.30 Sportpraatje.
6.45 Sportnieuws ANP.
6.50 Filmuitzending.
7.20 Het Amsterdamsche Joodsche Koor en
toespraken.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.15 Residentie-orkest rn.m.v. solist.
9.00 Gramofoonmuziek.
9.15 Radiojournaal.
9.30 Musette-orkest m.m.v, soliste.
10.00 ,,La Grande Duchesse de Gérolstein",
operette.
11.00 Berichten ANP, hierna tot 12.00 Dans
muziek.
Hilversum II. 301,5 m.
8.80 KRO. 9.30 NCRV. 12.15 KRO. 5.05
NCRV. 7.45—11.80 KRO.
8.30 Morgenwijding.
9.30 Gereformeerde Kerkdienst.
9.30 Gereformeerde Kerkdienst; Na afloop:
Gewijde muziek (gr.pl.).
12.15 KRO-orkest. (1.0O—1.20 Boekbespre
king).
2.00 Vragenbeantwoording.
2.45 Gramofoonmuziek.
3.00 KRO-Melodisten en solist.
4.00 Gramofoonmuziek.
4.10 Pianovoordracht.
4.30 Ziekenhalfuurtje.
4.555.00 Gramofoonmuziek.
5.05 Gewijde muiek (gr.pl.).
5.50 Nederduitsch Hervormde Kerkienst. Na
afloop: Gewyde muziek (gr.pl.).
De laa
r las ziel
óntvallei
ving wa
Een Calilornische jongedame „hot/ *ig acllt{
voor de zon.
lei huis*
werk wa
-^-beters te
7.45 Causerie „De ontplooiing van mogelijk
lieke Kerk in Nederland". |(Weet je.
8.10 Berichten ANP. Mededeelingei! tardappe
8.25 KRO-orkest en -koor en solist De 5ejc
9.20 Radiotooneel.
9.35 Vervolg concert.
10.00 Gramofoonmuziek. muur glu
10.30 Berichten ANP. HMaar d.'
10.40 Epiloog. heeft hjj
11.00—11.30 Esperantolezlng. I Dat WE
MAANDAG 18 JULI 19».d»n!"
Hilversum L 1875 en 415,5 m. j|
Algemeen programma, verzorgd
VARA. 10.00—10.20 v.m. VPRO. j
8.00 Gramofoonmuziek (Om 8.16 BSsMf
10.00 Morgenwijding. W J
10.20 Gramofoonmuziek.
11.00 Declamatie.
11.20 Orgelspel.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.45—1.45 De Ramblers.
2.00 Gramofoonmuziek.
3.00 Cello en piano en gramofoo;
3.30 Orgelspel.
4.00 Gramofoonmuziek.
4.30 Voor de kinderen.
5.00 Gramofoonmuziek.
6.00 Esmeralda-Septet.
6.30 Muzikale causerie met gramol
7.10 Viool en piano en gramofoonm
7.50 Causerie „Wat doet U met „Kouse:
rywielplaatje?"
8.05 Herhaling SOS-Berichten.
8.07 Berichten ANP.
8.15 VARA-Orkest.
9.00 Declamatie.
9.15 Solistenconcert.
10.00 Berichten ANP.
10.05 Gramofoonmuziek.
10.30 De Ramblers.
11.0012.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum n. 301,5 m.
NCRV-uitzending.
8.00 Schriftlezing, meditatie.
8.15 Berichten, gramofoonmuziek.
Gelukwenschen).
10.30 Morgendienst.
11.00 Christelijke lectuur.
Alle jo
ichen, v
ehoord.
Soppen'-
,Dan n
maken,
En de
En zy
,En va
Er k
n de u
toen
as een
in het 1
lug liei
In het
ir en gi
niets
en zo e
nd na;
faar he
de, gree
11.30 Gramofoonmuziek. (12.0012. tijd,
12.30 Orgelspel.
I.30 All Round -Sextet. In de pau
mofoonmuziek.
3.00 Voor tuinliefhebbers.
3.40 Gramofoonmuziek.
3.45 Bijbellezing.
4.45 Gramofoonmuziek.
5.15 Kinderuur.
6.15 Gramofoonmuziek. -
6.30 Vragenbeantwoording. (7.00—7,Vroeg v,
7.458.00 Reportage, eventueel gn*xweeg d
muziek. om M
8.05 Berichten ANP., hei haling SOS-Bf l
8.15 Mannenkoor en NCRV-orkest.
9.00 Causerie „Gezondheid en ziekteh
gebit". leek, ie
9.30 Vervolg concert. (10.00—101 en iize:
A.N.P.).
10.45 Gymnastiekles.
II.00 Gramofoonmuziek. ^'ei
Ca. 11.0012.00 Gramofoonmuziek,1 Bieljjk
want
-s—En i
denken... Kalm over denken... Kon Zij kri
maar.Doch waar hij naar toe gi:- de mu
hij in de club zat of door de stad liep.
vervolgde het hem... Was hij maar y
de Oude IJsel gebleven... Ha. had v,ant'
vroeger geweten, dan had de heele O hy de
andere draai genomen... Dan had ven s
Lettie Fieberman, ha ja, natuurlijk... i
hij haar getrouwd! Dat was het beste;
want als er sprake van een slangf
met weemoed dacht hij terug aan de ïf
scheldpartijen van Clara op zijn „stc: f*"
ieder geval was dan Clara de grootst; j
Want, dat wist hy bij ondervinding,
haar hoofd had, zette ze door ook!
met alles zoo gegaan. Hy had
meubelen willen hebben in de salon en
Queen Anne, hij had die mooie
jachthond willen hebben en zij nam
peuterige Griz-nez...
Het was geen uithouden moer voor ij
din. Telkens werd hij opgebeld of sUs*
houden door een zakenvriend die hem
vroeg, maar met een knipoogje of -
tóch waar was. dat aanvankelijk har:
in de pers tegengesproken bericht,
vrouw zich ernstig bij de film geintef
had en... eof... e... maar dat klor.'
loofelijk, als mevrouw dan haar ta;
maar natuurlyk talent had ze!... aan
kunst wilde wijden, hoe...? wist zy di
dat die Volksfilm niet bepaald een eofl
onderneming was en dat er.zelfs al
van een vergadering van den Bioscoopt'i
geweest om maatregelen te nemen tl
ontwikkeling van dergelijke onderneir.
Ribourdin dacht er ernstig over omi
de zaken terug te trekken! Hii beda'
voor het mikpunt van aller belangstt!
zijn, om want d&fir ging het veel of
levenslang die bioscopische vervolgt
zich mee te slepen.
(Wordt vervoli
FEUILLETON
door Jan W. Jacobs
19.
Doch Clara kreeg van Louise geen gelijk
en ook vertelde die niet, dat ze dat juist aan
trekkelijk vond, zoo'n... kleine vriendschap
wie weet met zoo'n revolutionnair! Ze
had eens een film gezien, waarin de dochter
van den gouverneur van Parys hartstochtelijk
verliefd was op den leider der opstandelingen
een beeldschoon meisje en een beeldschoone
jongeman en daar had die oude beul
want zóó'n vader was een beul! die jonge
lui notabene eerst laten trouwen en toen...
afschuwelyk... den jongen man laten rad
braken! Maar over die dingen kon ze met
Clara niet praten daar was Clara te ouder-
wetsch voor... die kon zich zoo'n liefde na
tuurlijk niet indenken... Dus hoopte Louise,
dat Clara haar eens meenam naar de ateliers
van de VolksAls ze haar daar eenmaal
zagen, misschien, het was een kans en ze zou
haar aangrijpen zalig bij de film...
En zoo vertelden de twee hartsvriendinnen
elkaar niet precies wat er in haar omging.
Want dit was zeker, ondanks ze de ge
dachten met alle geweld trachtte te ver
dringen, Clara vond Al Leslie geen draak en
zyn voorstel, zoo opeens, waar ze vroeger
nachten van gedroomd had: zelf een rol in
de film te sne'en - dal voorstel kon ze niol
vergeten, dat kon ze met haar kunstmatige
woede niet wegdenken.
Wie Clara voorspeld zou hebben, dat zij een
belangryke rol bij de film zou gaan spelen,
zij, die tot nu toe als een bescheiden me
vrouwtje trouw het lot van haar echtgenoot
gedeeld liad, die niet overmatig meer verlang
de dan't leven aan haar stand toekende
wie haar op den schouder geklopt zou hebben
en met diezelfde vertrouwen wekkende stem
als Al Leslie tot haar gezegd had: „laai
maar aan ons over, dat komt allemaal best
in orde" die zou ongetwijfeld uitgelachen
zijn; maar het duiveltje der verzoeking liet
haar niet met rust. ze kon de verleidelijke ge
dachte niet van zich afzetten, dat haar droom
om óók eens te mogen schitteren als de eerste
als de... mooiste?... nu ja, dèt behoefde nu
niet bepaald... als ze zoo eens in den spiegel
keek. nee-nee, Clara, geen gekheid, je mag er
gerust zijn. je hoeft je heus niet te verstoppen
en ook jij hebt met eere! je tyd gehad,
dat jouw. Edmond, jouw knappe Edmond, je
verheerlijkte als zijn ideaal maar heus nu
moet je jezelf niet te veel wysmaken als
de mooiste, als de slankste (dat kun je
wel in de Spiegel zien) heusch, déér ben
je wat te gezet voor, ja, erken het maar: een
weinig tè corpulent! Zoo leelijk was Clara,
zoo nuchter bleef ze wel, zichzelf niet wijs te
maken wat niet waar was maar daarom
niet getreurd, zij zou niet weten en déér
had Louise groot gelyk in! waarom een
ander wèl en zij niet geschikt zou wezen!
Bovendien van Edmond begreep ze geen
snars! was het dan niet mooi van Al
Leslie, dat hij alleen „werkelijkheid" wilde
spelen? Was het niet prijzenswaardig, dat hij
niet mee wilde doen om alle dingen zóó voor
te stellen als ze nu eenmaal niet waren? Als
je het goed bedacht al mochten de men
schen de ménnen dan altijd! het leuk
vinden om altijd aardige slanke juffrouwen
van beneden de dertig en geschminkt als
ware schoonheden op het doek te zien het
was alles behalve waarheidsgetrouw! Wie
weet hoeveel leeliikerds er onder waren! En
in elk geval, in het leven had je onder de
minder mooie, ia onder de leeliikste vrouwen,
dikwijls de liefste karakters met de mooiste
1 eigenschappen! Zuchtend herinnerde ze zich
b.v. mevrouw Waldorp. Was dat geen engel?
Had zoo'n schat het verdiend, dat ze geen
schoonheid was geworden, die stakker die
overal haar horentje mee moest sjouwen! Ze
begreep Edmond ook niet met zyn vervol
gingswaanzin! Al Leslie had er hartelijk om
gelachen! Als hy dan in die rol zooveel op
Ribourdin geleken had, dan was dat louter
toeval geweest en... de rest, het heele drama
van de filmerij, ja, daar had hy immers part
noch deel aan en... natuurlijk, dat gaf Clara
direct toe, dat Lettie Fieberman, de Neerlanda
in de steek had gelaten, de maatschappij
waar Ribourdin toevallig bij geïnteresseerd
was, ja. daar kon Al Leslie toch niets aan
doen? Integendeel, en als hij er al met zijn
schrijverij over de vernieuwing van de film
toe had meegewerkt, dan was Clara er hem
dubbel dankbaar voor! Want die juffrouw was
aardig op weg om Edmond heelemaal in be
slag te nemen.
Goed beschouwd, dat was ze roerend met
Louise eens. had Edmond zich aardig aange
steld, trouwens... daar had ze eigenlyk nooit
by gedacht, maar als zij zichzelf zoo op het
witte doek gezien had, als Edmond indertyd,
nou, dat had zy wel leuk gevonden...
En toen Clara een schriftelijke bevestiging
van de aanbieding om mee te spelen ontving
en de zaak van alle kanten met Louise be
keken en bepraat had, nam ze zich vast voor,
komen wat komen mocht, het te doen. Het
was misschien haar laatste kans En Edmond
moest toch ten slotte begrijpen, dat je zooiets
niet voorbij kon laten gaan.
Doch Louise was het heelemaal niet met
Clara eens om daar met Edmond over te
spreken! Ze kon op haar vingers uitrekenen,
dat die er nooit accoord mee zou gaan!
Wanneer Ribourdin gehoord had, dat in zijn
fabriek clandestien buskruit was gemaakt,
zijn- procuratiehouder fraude had gepleegd of
er met zijn vrouw vandoor was gegaan, zou
hij niet meer in de war zijn geweest, dan door
het nieuwste plan waar Clara hem mee aan
boord was gekomen. Het was ongeloofelijk,
krankzinnig-ondenkbaar... En dan haar malle
verdediging van die Al Leslie... Het was om
te stikken van woede! En zoo wilde ze hem
nog wijsmaken, dat ze niets met het dona
teurschap te maken had... Jawel, éérst had hij
het natuurlijk geloofd, dat verhaal over die
Zwerver en dat er in geloopen zijn... Ook
had hij het een ongeloofelijke brutaliteit ge
noemd, zoo maar den naam van zijn vrouw
in een prospectus te zetten... Maar je kon er
niets tegen doen. Het was nu duidelyk, als
de dag, dat Clara zelf een chèque had ge
geven... Dat was inderdaad een donatie!
Zoo kwam dus toch uit, dat hij gelyk had
te waarschuwen tegen die eeuwige filmrage
en hij had nog spijt als haren op het hoofd,
dat hy zich ooit door Clara had laten over
halen mee naar de film te gaan. Wie weet,
had ze toen al relaties met dat tuig! De
waarheid, daar kwam je by een vrouw toch
nooit achter, vooral niet als ze zich eenmaal
het hoofd op hol had laten brengen.
Maar er zou niets niets van komen, of
zyn naam was geen Ribourdin! Hij bedankte
er lekker voor, nog meer in opspraak te
komen! De naam van zijn zaak was al genoeg
over de tong gegaan! Notabene had hy al een
bediende moeten ontslaan, die de brutaliteit
gehad had, hem voor te stellen, serviezen met
filmranden in de handel te brengen. Zoo'n
idioot!
Alles wat hij ooit had kunnen denken, maar
niet, dat het verraad zoo ver in zyn eigen
huis was doorgedrongen. Zyn eigen vrouw nog
wel! En het kon haar niets schelen, dat dat
diezelfde onderneming was, waar zyn eerste
ster zich aan verbonden had. die Lettie
Fieberman, die slang die hij vertrouwd had
als... als Groeneveld, neen als zijn eigen por-
temonnaie... En nu wilde Clara het doorzet
ten... Ze moest het zelf maar weten... hij...
hij zou... ja. wat zou hij? Het draaide, tui
melde en stormde door zijn kop... Hij wist
heusch niet wat hij zou... Daar moest (hy
eerst eens kalm over denken..4 Kalm over
