apan wil geen
oorlog
Het Engelsche Koningspaar
waar thuis
Voor honderdduizend arbeiders
tien jaar werk!
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
met Rusland!
iet heeft het te druk met China
Vrachtauto door
lokaaltrein meegesleurd
K. Baumgarten verbetert
Ned. record 300 meter
Deensch schip in den
grond geboord
1
h
Jeerbericht
db bilt seint*
Laan, Schagen, Tel. 20.
ZATERDAG 23 JULI 1938. 81e Jaargang. No. 10629.
Hqare éec NV. Uitg.-Mij'. „Hollonds Noofderl<wortier"
ivfoiirtint
Japansche pers staakt haar al-
armeerenden toon. Gerust-
stellende verklaringen van het
departement van oorlog.
Dskou
melk
van de
te Mos-
is „door
I
itics wor*|
k in de
ziet
Soms is
sche om-
vcnscheffl
food-
alestina.
overval
rzetting
f Joden
van
De Japansche pers, die tot giste-
xen allerlei aiarmeerende berichten
gal over het grensincident in
Vandsjoekwo, zwijgt thans bijna ge
heel en beperkt zich tot het geven
xan gematigde verklaringen. De
woordvoerder van het departement
van oorlog heeft verklaard, dat Ja
pan geen oorlog met Rusland
wenscht, zoolang het met China be
zig is. Deze verklaringen bevestigen
den indruk dat de toestand zich de
ldatste 24 uur ontwikkelt in de rich
ting van een voortzetting der be
sprekingen.
De woordvoerder van het departement
n oorlog zeide nog, dat het Japansche
Ker op het oogenblik aan de diplomatie
erlaat de kwestie te regelen.
Hij voegde hieraan toe, dat het incident
m wer- ln Tsjangkoefeng duidelijk opgeblazen is
ren een jp01, (^e buitenlandsche en ook de Japan-
ie pers zelf op grond van al te alarmee-
ide berichten uit Mandsjoelcwo en Ko-
tE
te on-
te deel
op, of
vrouw
mee-
in
m 765
wer-
lcer-
s, of
elij.ke-
in
door
vrou-
ver-
jon-
it re-
kin-
ch-
dan
zijn.
>t 70
te 11
ge-
Met
Her
ijgc-
non-
icie-
zijn
Tn oen bespreking van de beweegredenen
i de Sovjet Unie ertoe gebracht kunnen
c\j\ien dezen heuvel, die de laatste vijftig
aien door Korcanen en Mandsjoereezen vrij
bestreden, te bezetten, zegt de Yomioeri
jimboen, dat men hierin een poging kan
en, de aandacht van Japan van Hankau
te leiden, zulks naar aanleiding van het
lineesche verzoek om steun.
Een meer plausibele verklaring ligt echter
de roekelooze versterking der grenspa-
ouilles, ten einde nieuwe ontvluchtings-
igingen van ambtenaren onmogelijk te ma-
'n, en te trachten na de vlucht van gene-
lal Loesjkof het moreel der Gepeoe te ver
erken. De Yomioeri Sjimboen betoogt, dat
Sovjet Unie, te oordeelen naar de moei-
jkheden in het binnenland, niet gereed is
n zich in een oorlog met Japan te storten,
ich verklaart, dat het Japansche volk gc-
oft, dat de Sovjet Unie achter het „inci-
int in China" steekt: Het blad raadt - de
ivjet Unie aan, uit te scheiden met haar
itruststokerij voor het te laat is.
De Kokoom in Sjimboen is van oordeel,
5t het incident misschien niet door de gc-
one diplomatieke onderhandelingen kan
orden geregeld en het blad dringt er op
m, dat het. volk zoowel op vrede als op
irlog wordt voorbereid.
EEN AMERIKAANSCH SCHIP
GEBOMBARDEERD?
Aan de fronten in China is het
rustig.
Een niet bevestigd bericht meldt, dat een
merikaansch olietankschip op 20 km. ten
uidoosten van Kioekiang in het Pojangmeer
ten
•sto
ten
zij-
lci-
:ok
li-
11e
id
Nederland blijft neutraal
De Regeering ziet niet in, hoe
partijdigheid de onmenschelijke
practijken in Spanje zou kunnen
beletten.
Op de vragen van den heer Van Embden
net betrekking tot het voorstel der Britsche
eReering, dat Nederland zou deelnemen
an de uitzending naar Spanje van waar
nemers ter vaststelling van de bedoeling
'an luchtbombardementen op open steden,
eeft de minister van Buitenlandsche Za-
en o.a. geantwoord, dat er geen uitnoodi-
inp van beide strijdende partijen met
strekking tot de in te stellen commissie
s verlangd, doch instemming. Op het
ntbreken hiervan is de zaak niet afge-
tuit.
Het Nederlandsche standpunt is
geweest, zich niet te mengen in een
strijd, waarin Nederland niet recht
streeks is betrokken, op een wijze,
waarbij in wezen tegenover een der
partijen stelling werd genomen, en
zulks niet op den grondslag van
breede internationale samenwerking.
I De Regeering ziet niet in hoe het volgen
fan eon partijdige gedragslijn onmenschelij-
p praktijken zou kunnen beletten.
1 Iedere poging om een einde te maken aan
luchtaanvallen op een weerlooze burgeibe-
polking zal door de regeering zooveel moge-
"Ik worden ondersteund.
kanaal gistermiddag door Japansche vlieg
tuigen is gebombardeerd en tot zinken ge
bracht.
Bij een Chineeschen aanval is men er in
geslaagd nog een Japansche kanonneerboot
tot zinken te brengen. De Chineesche toe
stellen bombardeerden drie Japansche oor
logsschepen en bestookten de Japansche
luchtafweergesohutstellingen langs de
Jangtseoevers.
De ontruiming van Hankau.
Van betrouwbare zijde wordt vernomen,
dat het Chineesche departement van bui
tenlandsche zaken tegen het einde van de
maand naar Tsjoengking zal verplaatst
worden in overeenstemming met het Chi
neesche program tot evacuatie der nietstrij-
ders uit het gebied van Hankau. Alle bur
gerlijke bestuurslichamen zullen naar
Tsjoengking worden overgebracht, De mili
taire blijven in Hankau. Naar verluidt zul
len ook de buitenlandsche ambassades naar
Tsjoengking gaan.
Vliegfeestcn op Schiphol
Defensie verleent medewerking.
De plannen, om ter gelegenheid van het
Regeeringsjubileum van H. M. de Koningin
te Schiphol vliegfeesten te houden, zullen,
naar het Hbld. meldt, voortgang vinden.
De gemeente Amsterdam en de K.L.M. zijn
met de organisatie belast. Het vliegfeest, dat
een populair karakter zal dragen, heeft
plaats op 6 en 7 Sept. a.s.
tijdens de demonstraties.
De K.L.M. zal zooveel mogelijk van haar
materiaal laten zien; daarnaast is de me
dewerking gevraagd van de Luchtvaart-Af-
deeling te Soesterblrg en van de Marine-
Luchtvaartdienst, alsmede van het 2e re
giment luchtdoelartillerie te Amsterdam. De
minister van Defensie heeft de medewerking
van de L.V.A. en den M.L.D. in beginsel
reeds toegezegd. Voorts is een beroep gedaan
op de medewerking van de N.L.S., terwijl
aan de Amsterdamsche Aero-club gevraagd
is, bij die gelegenheid een nationale ster-
vlucht voor sportvliegers naar Schiphol te
organiseeren.
Gistermiddag omstreeks een uur is op
den onbewaakten overweg tusschen Mee-
den en Muntendam (Groningen) een vracht
auto, geladen met turf en afkomstig van
Emmererfscheiderveen door den locaaltrein
naar Stadskanaal gegrepen. De auto werd
meer dan dertig meier meegesleurd.
De eigenaar van den wagen, de 23-jarige
D. Boelens werd met zware inwendige kneu
zingen en gebroken boenen opgenomen en
naar het Diaconessenhuis te Groningen ver
voerd, waar hij kort na aankomst overleed!
De naast hem zittende knecht kreeg
slechts een lichte verwonding en is na in
het ziekenhuis te zijn verbonden naar huis
teruggekeerd.
De auto werd gegrepen door den trein,
welke om 13.13 uur van het station Meeden-
Muntendam in de richting Veendam was
vertrokken. De wagen werd door den lo
comotief over de spoorbrug meegesleept tot
aan de andere zijde van het kanaal en ge
heel in elkaar gedrukt.
CENTRALE
VERWARMING
BLIJVEND AF IS EEN
INSTALLATIE VAN
ONS, ZOOWEL WAT
HET ECONOMISCH
GEBRUIK ALS SOLI
D1TEIT BETREFT.
DE V
TECHN. BUREAU
R I E S
ALKMAAR ROTTERDAM
Tel. 2197-3897 44504
Een kwart millioen menschen op
de been om hen te verwelkomen.
Om 17.30, uitgeleide gedaan door
minister Bonnet, vertrok het Engel
sche koningspaar aan boord van hun
jacht „Enchantress" uit Calais naar
Dover, waar zij om 19.10 uur aan
kwamen. Per trein zijn zij vandaar
naar Londen vertrokken, waar dui
zenden en duizenden zich langs den
weg naar het Buckingham Palace
verdrongen.
Geestdriftige tooneelen speelden zich" af,
wc^ke herinneringen wekten aan de kro
ningsfeesten.
Op sommige plaatsen bij het sta
tion stonden de menschen vijftien
rijen breed en naar schatting heb
ben 250.000 personen het vorstelijk
paar bij zijn terugkeer verwelkomd.
Bij het station verbrak de geestdrif
tige menigte op een gegeven oogen
blik de afzetting en rende juichend
naar de koninklijke auto, die een
moment tot stilstand kwam. Bere
den politie baande tenslotte een weg
voor den koning en de koningin.
Lord I-Ialifax, die met het vorstelijk gezel
schap naar Engeland was teruggekeerd, nam
afscheid van den koning en de koningin op
het station.
Spoedig nadat de koning en de koningin
in Buckingham Palace waren aangekomen,
stroomde een duizendkoppige menigte sa
men voor het paleis. Het „God save the
king" werd gezongen. De koning, de konin
gin en de beide prinsesjes kwamen daarop
op het balkon van het paleis. De koning
boog verscheidene malen en de koningin
wuifde de menigte toe, waarna zij herhaal
delijk handkussen in de richting van de
juichende menigte wierp. Twee minuten
bleven de vorstelijke personen op het bal
kon, onafgebroken toegejuicht door de en
thousiaste menigte.
Een danktelegram.
Nooit zullen wij vergeten, zegt de koning
in een danktelegram aan president Lebrun,
de warme en liefdevolle ontvangt, die
ons door uw landgenooten, mannen zoowel
als vrouwen, is bereid. Ik zie hierin een
nieuw bewijs van de banden van hartelijke
vriendschap en wederzijdsche achting, die
onze beide landen reeds zoo lang vereeni
gen, een vriendschap gebaseerd op gemeen
schappelijke idealen, op gemeenschappe
lijke offers en uitsluitend gewijd aan de
handhaving van een rechtvaardigen en
duurzamen vrede. De koningin en ik rich
ten tot het Fransche volk een „tot weer
ziens" en danken het van ganscher harte.
Stichting van een
„Pachtwet-Onderlinge"
Ontwerp-statuten reeds gereed.
De Landbouw Onderlinge is van
plan, een „Pachtwet Onderlinge" te
stichten, waarvan de ontwerp-statu
ten reeds in beginsel zijn vastge
steld.
De bedoeling is het door de leden ge
zamenlijk doen dragen van de risi
co's, die voor den pachter of ver
pachter buiten eigen schuld voort
vloeien uit de nieuwe Pachtwet en
de daarop gebaseerde overeenkom
sten.
JUMeiiek
Te Stockholm maakt onze land
genoot een tijd van 33,8 sec.
Op den derden, tevens laatsten
avond, van de internationale athle-
tiekwedstrijden te Stockholm slaag
de Karl Baumgarten er in het Ne-
derlandsch record over 300 meter,
dat sedert 6 September 1936 op
naam staat van Osendarp met een
tijd van 33,9 sec., gevestigd te Am
sterdam, met 0,1 sec. te verbeteren.
Baumgarten kwam weer tegen Mallot uit.
I-Iij wist den Amerikaan uitstekend bij te
houden en werd slechts met gering verschil
geslagen. De tijd van den Amerikaan be
droeg 33,4 sec.
Venzke heeft getracht het 8 jaar oude
wereldrecord van Jules Ladoumègue over
den kilomeier te verbeteren. De Amerikaan
mocht hierin niet slagen, hij bleef met een
tijd van 2 min. 24.9 sec. ruim 1 seconde
boven het wereldrecord. Over 1000 yards
deed hij 2 man, 12.2 sec. en ook dit was
geen nieuw wereldrecord.
Nieuwe gevechtsvlieg
tuigen op Soesterberg
Een luchtkruiser en een nieuwe
jager.
De eerste T. 5 en D. 21 vliegtuigen, waar
van, zooals hekend, bij de Fokkerfabrieken
te Amsterdam een geheele serie in opdracht
van de militaire luchtvaart in aanbouw is,
zijn gisteren op het vliegveld te Soesterberg
gearriveerd.
De beide vliegtuigen, waarvan reeds een
uitvoerige beschrijving is gegeven, trokken
uiteraard veel belangstelling. Het type van
de nieuwe toestellen wijkt in vrij sterke mate
af van de tot op heden gebruikte modellen.
Vooral de verschijning van den grooten
T. 5 luchtkruiser trok de bijzondere aan
dacht.
Ook de G. 1 spoedig afgeleverd.
Naar wij voorts vernemen, is de aanbouw
van de eveneens bij Fokker in opdracht
zijnde G. 1 toestellen ook reeds in een zoo
danig stadium gekomen, dat cte aflevering
hiervan binnenkort kan worden tegemoet
gezien.
Op 60 mijl ten Oosten van Bar-
celona tot zinken gebracht.
Spaansch vliegtuig boven Frank
rijk. Gandia gebombardeerd.
De commandant van den Britschen krui
ser „Shropshire" meldt, dat hij, op weg van
Palma naar Marseille, gezien heeft, hoe het
Deensche schip „Bodill" op 11 mijl afstand
door een vliegtuig werd gebombardeerd. De
kruiser was toen 60 mijl ten oosten van Bar-
celona. Toen het schip op de plaats van den
overval aankwam, was de Deensche beman
ning in de booten gegaan, de „Bodill" was
gezonken. De kruiser heeft de Denen naar
Marseille gebracht.
Spaansche vliegtuigen boven
Frankrijk.
Gistermiddag om tien minuten over drie
vlogen zes Spaansche vliegtuigen boven
Fransch gebied in de omgeving van Osse-
jailes. De Fransche luchtafweerkanonnen
openden het vuur en schoten drie granaten
af in de richting der toestellen, waarna de
ze naar Spaansch gebied terugkeerden.
Radio-Barcelona heeft de volgende mede-
deelingen omtrent de militaire operaties
uitgezonden:
Aan het Levantefront is in den sector
van Toras dien geheelen dag verwoed ge
vochten!. De regeeringstroepen hebben den
opmarsch der rechtschen tot staan gebracht
en tegenaanvallen gedaan op hun stellin
gen.
De linkschen geven echter toe, dat de
troepen van Franco Candiel hebben vero
verd en hun druk op het Levantfront voort
zetten.
Dit nummer bevat 16 pagina's
Verwachting: Meest zwakke
noordoostelijke tot zuidoos
telijke wind, plaatselijk zw.
bewolkt tot betrokken tij
dens den nacht, dauw in den
vroegen ochtend, overdag
licht tot half bewolkt, droog,
met waarschijnlijk warmer
weer.
Verdere vooruitzichten: toene
mende onweerskans.
Het Rijk trekt steeds aan
het langste eind
Naar verlaging der rente voor
woningwetwoningen?
Het Tweede Kamerlid Steinmetz is van
oordeel, dat aan de rentebepaling van rijks
voorschotten, krachtens de woningwet, steeds
de gedachte ten grondslag heeft gelegen,
dat het rijk het percentage berekent, dat
het zelf geacht kan worden te betalen, en
heeft deswege vragen aan den minister ge
steld. Hij wil weten of de ministers van
binnenlandsche zaken en finantiën bereid
zijn, in het belang van een juiste exploitatie
van bestaande woningwetwoningen hun me
dewerking tot verlaging der rente op de ge
geven voorschotten te verleenen, zulks:
a. ter vermindering van de z.g. extra te
korten, welke op vele met woningwetsteun
gebouwde complexen worden geleden;
b. ter vermindering van rijks- en gemeen-
tebijdragen;
c. in bepaalde gevallen ter financiering
van noodzakelijke huurverlaging?
Zijn de minister^ tot diezelfde medewer
king bereid met betrekking tot nieuw te
verleenen voorschotten, teneinde voor te
bouwen woningen een lagere kostprijshuur
te bereiken? vraagt de heer Steinmetz ten
slotte.
Sportvliegtuig verliest
zijn passagier
Te ver naar buiten gebogen en
te pletter gevallen.
Nabij het niet ver van Warschau gelegen
dorp Sasy is de passagier van een sport
vliegtuigje doordat hij zich zoo ver naar
buiten boog, dat hij zijn evenwicht verloor,
uit het toestel gevallen, dat zich op een
hoogte van 1000 meter bevond. De man had
geen valscherm en viel te pletter. De be
stuurder bemerkte de verdwijning van zijn
passagier eerst, toen hij geland was.
Onze bodemproductie
moet benut worden!
De massale werkloosheid, welke
ons land nu reeds meer dan zeven
jaren teistert, kan slechts bestreden
worden dooy de uitvoering van wer
ken van cultuur-technischen aard,
aldus ir. J. Th. Westhoff, Rijksin
specteur voor de werkverschaffing
te Zwolle, in een rede tijdens de Chr.
Historische Zomerconferentie te
Lunteren gehouden.
Niet alleen dat cultuurtechnische werken
arbeids-intensief zijn (het percentage direc
te arbeidsloonen wisselt van 60 tot 90 pet.)
cn dat zij een belangrijke investcering van
de zijde der particulieren ten gevolge heb
ben, óók pleit de omstandigheid, dat er mo
menteel een groote bPhoeftc aan cultuur
grond bestaat.
Men heeft al jaren lang kunnen consta-
teeren, dat bij verkoopingen en verpachtin
gen van landerijen het aantal liefhebbers
in snel tempo stijgende is.
Als gevolg van de cultuur-technische wer
ken zien wij een blijvende werk. en woon
gelegenheid ontstaan. Zoo geeft de vermeer
dering van tien h.a. cultuurgrond plaats
voor 8 personen, terwijl tevens f 2.000 in
geld in omloop wordt gebracht voor zaai
zaad pootgoed, meststoffen, veevoeder enz.,
en ook weder werkverruimend wordt, beleed
Men kan veilig aannemen, dat 1 h.a. cul
tuurgrond jaarlijks aan ons volksinkomen
bijdraagt bruto f 300.
De gespannen internationale toestand ver-
eischt een zoo breed mogelijke hasis voor
onze voedselvoorziening, zoodat Nederland
zich onder deze omstandigheden niet de
weelde kan veroorloven cle productieve
krachten van zijn bodem niet ten volle te
benutten.
Daarbij beschikt Nederland over een zeer
deskundigen en energieken boerenstand, on-
DE GROOTE VOORDEELEN VAN CUL
TUUR-TECHNISCHE WERKEN.
der meer als gevolg van een goed georga
niseerd landbouwonderwijs en van de Rijks
landbouwvoorlichtingsdienst, waardoor ver
betering van den bodemtoestand zeker tot
zijn recht zal komen.
Wij zijn andere landen voorl
In dit opzicht zijn wij vele ande
ren landen voor en mede hierdoor
is Nederland, meer dan eenig ander
land aangewezen om de bodem te
verbeteren.
De wijze' waarop bijvoorbeeld de
Wieringermeer in cultuur is ge
bracht en verder gekoloniseerd, is
uniek en ondenkbaar in een ander
land waar geen Nederlandsche ener
gie en landbouwkennis te dienste
staan.
Er bestaat in ons land een surplus aan
arbeidskrachten, geschikt voor cultuur-tech
nisch werk van ruim 200.000 man.
"Wat de werkgelegenheid betreft is er op
het stuk van ontginning, inpoldering en
droogmakerijen, ontwatering en ruilverka
veling voor 100.000 arbeiders tien jaar arbeid
De invloed van deze werken gaat echter
nog verder. Bij ontginningen inpolderingen
enz., maakt men cultuurgrond, welke op
zich zelf een productiemiddel is en dus
werkverruiming en wel blijvende werkver
ruiming in het leven zal roepen. Op 100 h.
a. cultuurgrond kunnen 80 Nederlandsche
ingezetenen een bestaan vinden.
Spr. ontkende, dat door ontginning, in-
polderig, ontwatering, ruilverkaveling en
herontginning de productie van den land
bouw te hoog zou worden opgevoerd.
De kosten.
Vooral op grond van de blijvende inkom
sten, welke uit deze wijze van werkloos
heidsbestrijding zullien voortvloeien n.1. be
lastingen en invoerrechten, is het volkomen
gerechtvaardigd een leening aan te gaan,
aldus spr.
